🐓 🌞 سروش‌ایزد، جشن بیداری و فرزانگی


«سروش» یکی از ایزدان بزرگ و باستانی ایرانیان و نگهبان سامان‌مندی(نظم) بود و «جشن سروش‌ایزد» یا «جشن هفده‌روز» در ستایش او و در سروش‌روز(هفدهم) فروردین برگزار می‌شد.

#سروش در اوستا از ایزدان بزرگ، امشاسپند فَرهِش (وحی) و جنگاوری است. او با ویژگی‌های اهریمنی که هنگام تاریکی نمایان می‌شود، می‌ستیزد. دشمن جادوگران، دزدان، دروغ‌گویان و پیمان‌شکنان است و از هنگام تاریکی شب تا فرا رسیدن بامداد از جهان پاسداری می‌کند. (گاهشماری و جشن‌های ایران باستان، هاشم رضی)

این ایزد از شب تا بامداد سه بار جادوگران را تار و مار و از جهان پاسبانی می‌کند. پس هنگام پگاه آب‌ها گوارا می‌شوند، گیاهان و شکوفه‌ها می‌شکفند، مرغ‌ها به آواز می‌آیند، ناتوانان نیروی تازه می‌یابند، از اندوه کاسته می‌شود، روزگار خرم و فرشتگان شاد می‌شوند. (زین‌الاخبار، گردیزی)

در جشن سروش به آتشکده رفتن و نیایش کردن بد بود(برهان قاطع، خلف تبریزی).
ولی از سوی دیگر به این جشن «باژ» می‌گفتند.
این واژه به عربی رفته و به آن «باز»(زمزمه) یا نیایش زیرلب می‌گفتند. باژ نیایش آرام پیش از خوراک برای سپاسگزاری از دَهِش‌های خدا بود.(رضی)
هنگام باژ گفتن همه‌ی اندام‌ها آرام می‌گیرند، سخن نمی‌گویند، خوراک نمی‌خورند، همهمه نمی‌کنند و نیایش به آهستگی انجام می‌شود.(گردیزی)

زیبایی شگفت‌انگیز از ویژگی‌های ایزد سروش و خروس سپید نماد او است که هر پگاه با بانگ پیاپی خود مردم را برای آغاز کار و کوشش بیدار می‌کند.


🧚🏻‍♂ فرتور(عکس): نگاره‌ی نمادین یکی از ایزدان باستانی ایران در کنار سروده‌ای از سعدی. این آفرینه در گنجینه‌ی بریتانیا نگهداری می‌شود.
b2n.ir/Sorush


🖋 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_سروشگان #فروردینگان
🌞 @AdabSar 🧚🏻‍♂

🌬🌾 فروردینگان یا فرودگ، جشن فروهرها


در ایران باستان و آیین مزدیسنی زمانی که روز و ماه هم‌نام می‌شدند آن روز را جشن می‌گرفتند و هریک از جشن‌ها به بهانه‌ای برگزار می‌شد.

🍃🍃 نخستین جشن ماهانه(در کنار جشن‌های پرشمار هرماه) در فروردین‌روز از فروردین‌ماه برابر با روز نوزدهم فروردین برگزار می‌شد.

🌾🌾 «فرودگ» جشن درگذشتگان و باورمندی به مانایی راستی و درستی است.
در فروردینگان ایرانیان برای روان پاک درگذشتگان خود آفرینگان‌خوانی و نیایش می‌کردند. اکنون زرتشتیان همچنان بر این آیین استوارند.
ایرانیان همواره مردمی شادخو بودند و از اندوه و سوگواری دوری می‌کردند و از این‌رو فرودگ نیز به‌گونه‌ی جشن برگزار می‌شد.

☘️☘️ فروردین به چَم(معنی) فَرَوَهَرها و ماهِ فروردین ماهِ فروهرها است. فروردینگان نیز جشن ارج نهادن به فروهرها و روان پاک درگذشتگان بود.
بر پایه‌ی باور ایرانیان باستان آدم از پنج بخش ساخته شده است:
روان، جان، فَرَوَشی(خودِ آسمانی)، فرجاد(وجدان) و تن.
فروهر یا فرَوَشی بخشی از بود(وجود) مینوی انسان است که روان نگهبان اوست. روان پس از مرگ به فرَوَشی خود می‌پیوندد.
در باورهای ایرانیان فروهرها یکسره راستی و پاکی‌اند، از یاوران نیروهای اهورایی بشمار می‌آیند و اهورامزدا را در نبرد با اهریمن یاری می‌کنند.

🌱🌱 ایرانیان باور داشتند که در سختی‌ها، ناخوشی‌ها، بیم و هراس باید از فروهرهای نیکان یاد کرد و یاری خواست. همچنین فروهر هر یک از نامداران برای زدایش گزند ویژه‌ای خوانده می‌شود. برای نمونه فروهر جمشید برای زدایش تهی‌دستی و خشکسالی، فروهر فریدون برای زدایش ناخوشی و فروهر گرشاسب برای رویارویی با دشمن و دزد است. فَرَوَشی‌ها خویشکاری(وظیفه) پخش آب را بر دوش دارند. همچنین در نبرد تیشتر(ایزد باران) با دیو اپوش یا دیو خشکسالی یاری‌رسان تیشتر هستند. فروهرها از پیکر گرشاسب نیز که تا هزاره اوشیدرماه در بیهوشی به سر می‌برد، نگهبانی می‌کنند.
ریشه‌ی باور به فَرَوَشی در ایران پیشازرتشتی است.
goo.gl/do74Va

🍀🍀 جشن‌های «فروردینگان» در ماه فروردین و «فروردگان» در واپسین روزهای اسپند(اسفند) هر دو برای فروهر پاک درگذشتگان برگزار می‌شد. «ابوریحان بیرونی» هر دو جشن را به یک نام(فروردینگان) خوانده است.
درباره‌ی جشن فروردگان در اسپندماه بخوانید:
www.tg-me.com/AdabSar/15951


✍🏻 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_فروردینگان


📚 برگرفته از:
۱- گاهشماری و جشن‌های ایران‌باستان #هاشم_رضی
۲- بدانیم و سربلند باشیم #منوچهر_منوچهرپور
۳- مراسم مذهبی و آداب زرتشتیان #اردشیر_آذرگشسب


@AdabSar
🌬🌾🍃🍂

🌱🧚🏻 فروردینگان، یادکرد درگذشتگان با جشن همگانی


در گاهشمار کهن ایران، روز نوزدهم هر ماه «فروردین» نام داشت و روز ویژه‌ی فروهر یا روان درگذشتگان بود. فروردین‌روز از فروردین‌ماه «جشن فروردینگان» یا «فرودُگ» و روز یادکرد درگذشتگان بود.

همسان #جشن_فروردینگان نیز جشن فروردگان در آستانه‌ی نوروز بود. بر پایه‌ی باورها در جشن فروردگان یا فرورگان در آستانه‌ی نوروز روان درگذشتگان برای ده روز به خانه‌ی زمینی خود بازمی‌گشت. آیین‌ها و باورهای پایه‌ای این هر دو جشن یکی است تا جایی که «ابوریحان بیرونی» هر دو را فروردینگان خوانده است.

شاید تنها ناهمسانی #فروردینگان و فرورگان در این باشد که فروردینگان در نوزدهم فروردین دیگر پیوندی با نوروز نداشت و به فرخندگی هم‌نام شدن روز و ماه برگزار می‌شد. ولی فروردگان در پیوند با نوروز و رساخیز زمین بود.
در سده‌های گذشته زرتشتیان در این روز به کنار مزار درگذشتگان می‌روند ولی در هزاره‌های باستان مردگان را به خاک نمی‌سپردند و گورستانی هم نبود. (گاهشماری و جشن‌های ایران باستان، #هاشم_رضی)

در نبیک(کتاب) پهلوی «بندهش» آنجا که درباره‌ی چگونگی گیاهان سخن به‌میان می‌آید، از میان گل‌ها، «بُستان‌افروز» یا «بوستان‌افروز» گل ویژه‌ی فروردین نامیده شده و آمده است: «…این را نیز گوید که هر گلی از آن امشاسپندی است […] بُستان‌افروز فروردین را…»(بُستان‌افروز، گل ویژه‌ی فروردین و جشن فروردین‌گان، #شاهین_سپنتا)

ای خوشا خلعت نوروزی بُستان‌افروز
جامه از اطلس زنگاری و تاج از مخمل
#وحشی_بافقی


🖋 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_فروردینگان


b2n.ir/BostanAfrooz
🧚🏻 @AdabSar

🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻ضبط = Record، سِدابرداری(صدابرداری)، آواگیری، واگَت، نگهداری، نگهداشت، گرفتن، بایگانی، از آنِ خود، بازداشت، فراهم‌آوردن
🔻ضبط‌صوت = سِداگیر، آواگیر، آوانگهدار، آوانگار
🔻ضبط‌کردن = To record، واگَتیدن، به‌نواربرداشتن، گرفتن، نگاهداری، بایگانی‌کردن، از آنِ خود کردن، زیر فرمان آوردن، فروگرفتن
🔻ضبط کرد= به‌نوار برداشت، واگَتید، گرفت، بایگانی کرد، از آنِ خود کرد، فروگرفت
🔻ضبط کن= به‌نوار بردار، بِواگَت، سِداگیری کن، آواگیری کن، بگیر، بازداشت کن، بایگانی کن، از آن خود کن، فروگیر
🔻ضبط‌ و ربط= گردآوری، آراستگی، سامان، سر و سامان، سرپرستی جایی یا کاری، یادداشت‌کردن
🔻ضَباط= بایگان، واگَت‌گر
🔻ضُباط= (ضابط ها)، بایگان‌ها، واگَت‌گران
🔻ضباطت= بایگانی، نگهداشتن
🔻مضبوط= نگاهداشته، بایگانی‌شده، اُستُوان، استوار، از بر شده، به‌یادسپرده، بازداشته، اَمیت(=بی‌غلط)
🔻مضبوطات= نگاهداشته‌ها، بایگانی‌شده‌ها
🔻مضبوط‌داشتن= نیک نگاه‌داشتن، استوارکردن، میت برگرفتن(میت=غلط)
🔻مضبوط‌کردن= نیک نگاه داشتن، استوارکردن، میت برگرفتن(میت=غلط)
🔻مضبوطه= نگاهداشته، بایگانی‌شده

✍نمونه:
🔺مخفیانه صدایش را ضبط کردند=
پنهانی سِدایش را واگَتیدند
پنهانی سِدایش را برداشتند
پنهانی سِدایش را گرفتند
پنهانی سِدایش را به‌نواربرداشتند

🔺اموال مسروقه با مساعی مامورین انتظامی کشف و ضبط شدند=
کالاهای دزدیده‌شده با پشتکار شهربانی یافته و نگهداشته شدند
دزدیده‌ها با کوشش‌های گَمارده‌های شهربانی بازیافته و فروگرفته شدند

🔺ضبط‌وربط امور را بر عهده گرفت=
سروسامان‌دادن کارها را بر دوش گرفت


گردآوری و نگارش #مجید_دری
#پارسی_پاک
#ضبط #ضبط_صوت #ضباط #ضباطت #مضبوط #مضبوطه #مضبوطات #Record
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

🌿🦋

نوبهار آمد و بشکفت به یک‌بار جهان
بر سر افکند زمین هرچه گُهر داشت نهان

تا ز خواب خوش بگشاد گل سوری چشم
لاله‌ی سرخ ببندد همی از خنده دهان

خیز تا بر گُل نو کوزگکی باده خوریم
پیش تا از گِل ما کوزه کند دستِ زمان

🍀🦋
#فرخی_سیستانی
#چکامه_پارسی

🍃🦋 @AdabSar

‌
✨ شگرفی و شاهواری زبان پارسی و سختگی و ستواری آن تا بدان پایه بوده است که سخن پارسی و ادبِ در پیوسته آن را آنچنان مایه بخشیده است که فرازنای فرخنده‌ی فرهنگ و هنر ایران و ستیغ استوار و سر بر سپهر این هنر و فرهنگ گردیده است.

🖋 #میرجلال_الدین_کزازی
🖋 #پیام_پارسی
برشی از یادداشت: «اندر چرایی سره‌گویی و سره‌نویسی»


فرتورگر(عکاس): «هربرت کریم مسیحی»

✨ @AdabSar ✨

‌
شاهنامه با آنچه در جهان بزرگ است برابری می‌کند و بزرگ‌تر است. ادوارد کاول

«راز بزرگی و ماندگاری شاهنامه فردوسی»

سخنران: علیرضا قیامتی
فرستنده: جعفر جعفرزاده

#شاهنامه_فردوسی #شاهنامه #فردوسی

✨📚 @AdabSar

بگویم یکی تازه‌اندرز نیز
کجا برتر از دیده و جان و چیز

خُنُک آن که آباد دارد جَهان
بوَد آشکارایِ او چون نهان

دگر آن که دارند آوازِ نرم
خرَد دارد و شرم و گفتارِ گرم

به پیشِ کسان سیم از بهر لاف
به بیهوده بپراگند بر گزاف

میانه گزینی بمانی به جای
خردمند خوانند و پاکیزه‌رای
#فردوسی 

باشد که:
زبان‌ها پُر از آفرینِ تو باد


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🌺
🌺🌺

‌
من که کاشانه و نام و نشانی داشتم به ناچار میهنم را وانهادم و در پِی کاشانه‌ای دیگر به چارسوی جهان رفتم. در هر سرزمینِ ناآشنایی دَمی ایستادم و با این پندار به خود گفتم: سرانجام رسیدم. ولی آن بوم بوی میهنم نمی‌داد و همه‌چیز و همه‌کس با من بیگانه بود. باز رفتم و رفتم. در این رفتن‌های بی‌آماج نامم را از یاد بردم. اکنون به هر ناکجایی که می‌رسم نام مرا می‌پرسند و منِ نامِ خود زِ یاد برده، هربار و دگربار می‌گویم: نام من «اوتیس» است و من هنوز گمِ راه‌ام بی‌مام و بی‌نام.


نویسنده و فرستنده #خسرو_یزدانی
#پیام_پارسی


🧳 @AdabSar

🌱 خوشستی زندگانی و کی استی
اگر نه مرگ ناخوش در پی استی
#عطار

۲۵ فروردین، روز بزرگداشت عطار، فرزانه‌مرد بلنداندیش ایران بود. عطار از سرایندگان زبردست در به‌کار گیری واژه‌های پارسی است. شمار اندکی از پارسی‌سرودگان او را بخوانیم.
🌱

جهان بر رهگذر هنگامه کرده‌ست
تو بگذر زآنکه این هنگامه سرد است
🌱

گر مردِ رهی میانِ خون باید رفت
وز پای فتاده، سرنگون باید رفت
تو پای به راه دَر نِه و هیچ مپرس
خود راه بگویدت که چون باید رفت
🌱

هر شب دل پر خونم، بر خاک درت افتد
تا بو که چو روز آید، بر وی گذرت افتد
گر تو همه سیمرغی، از آه دلم می‌ترس
کاتش ز دلم ناگه، در بال و پرت افتد
🌱

وا نیامد در جهان زین راه کس
نیست از فرسنگ آن آگاه کس
🌱

چون تو جانان منی جان بی‌تو خرّم کی شود
چون تو در کس ننگری کس با تو همدم کی شود
🌱

چرا درمانده‌ی بگشاده این در
اگر مرد رهی زین در تو بگذر
🌱

ز عشقت سوختم ای جان کجایی
بماندم بی سر و سامان کجایی
ز پیدایی خود پنهان بماندی
چنین پیدا چنین پنهان کجایی
🌱

چنان دان این سخن گر مرد راهی
که تو اویی و او در تو چه خواهی
🌱

مترس از جان و سر این جایگه تو
که بنماید تو را دیدار شه تو
🌱

ما ز عشقت آتشین‌دل مانده‌ایم
دست بر سر پای در گل مانده‌ایم
خاک راه از اشک ما گِل گشت و ما
پای در گل دست بر دل مانده‌ایم
🌱

گر آه کنم زبان بسوزد
بگذر ز زبان، جهان بسوزد
زین سوز که در دلم فتاده‌ست
می‌ترسم از آن که جان بسوزد
این سوز که از زمینِ دل خاست
بیم است که آسمان بسوزد
این آتش تیز را که در جان است
گر نام برم زبان بسوزد
صد آه کنم که هر یکی زو
دو کون به یک زمان بسوزد
عطار مگر که خام افتاد
شاید که ز ننگ آن بسوزد…


#چکامه_پارسی
🌱 @AdabSar

🔷🔶🔹🔸
@AdabSar
🔅پالایش زبان پارسی


🔻«سرطان» واژه‌ای بیگانه است که در زبان پارسی به چند چم به‌کار می‌رود:
- از بیماری‌ها: Cancer، چَنگار، دُژبافت
- از جانوران: Crab، خرچنگ، کَرچنگ
- از ماه‌ها: تیر
🔻سرطان بحری= خرچنگ دریایی
🔻سرطان نهری= خرچنگ رودی
🔻سرطان خون= Leukemia، خون‌چَنگار، چَنگارِ خون
🔻سرطان‌زا= چَنگارزا، مایه‌ی دُژبافتی
🔻راس‌السرطان= سر چَنگار
🔻غده‌ی سرطانی= توده‌ی چَنگاری

✍نمونه:
🔺سرطان، تکثیر بی‌رویۀ سلول‌ها به سبب جهش ژنتیکی و دست‌اندازی به بافت‌های مجاور است که باعث اختلال در عملکرد آن بافت می‌شود=
چَنگار، افزونی بی‌رویه‌ی یاخته‌ها به رایَن جهش زَکَیکی و دست‌اندازی به بافت‌های کناری است که مایه‌ی آشفتگی در کارکرد آن بافت می‌شود


گردآوری و نگارش #مجید_دری
#پارسی_پاک
#سرطان #Cancer #Crab #Leukemia
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آرمان «ادب‌سار»
پالایش زبان پارسی
والایش فرهنگ ایرانی
@AdabSar
🔷🔶🔹🔸

‌
نبینی بر درخت این جهان بار
مگر هُشیارمَرد، ای مرد هشیار

درخت این جهان را سوی دانا
خردمند است بار و بی‌خرد خار


#ناصرخسرو
#چکامه_پارسی

🌳 @AdabSar

‌
من زنده و کس بر آستانت گذرد؟
یا مرغ به گِرد سَر کویت بپرد؟

خارِ گورم شکسته در چشم کسی
کو از پسِ مرگِ من به رویت نگرد

#ابوسعید_ابوالخیر
#چکامه_پارسی

@AdabSar

بوَد بر دلِ هر کسی ارجْمند
که یابند ازو ایمنی از گزند

زمانی میاسای از آموختن
اگر جان همی‌خواهی افروختن

چو فرزند باشد به فرهنگ دار
زمانه ز بازی بر او تنگ دار

هر آن‌کس که با داد و روشن‌دلید
از آمیزش یکدگر مگسلید
#فردوسی

باشد:
که از جانِ تو شاد بادا سپهر


گزینش: #جعفر_جعفرزاده
خوش‌نویسی: سعید خادمی
#چکامه_پارسی
@AdabSar
🌼
🌼🌼

📕📚 شماری از سره‌سرودگان سعدی:

📕نیک و بد چون همی بباید مُرد
خُنُک آن کس که گویِ نیکی برد

📚جهان ای برادر؛ نماند به کس
دل اندر جهان‌آفرین بند و بس

📕پادشاهی کو روا دارد ستم بر زیر دست
دوست‌دارش روزِ سختی، دشمنِ زورآورست

📚مرد باید که گیرد اندر گوش
ور نبشته‌ست پند بر دیوار

📕نور* گیتی‌فروز چشمه‌ی هور
زشت باشد به چشم موشک کور!

📚سعدیا مرد نکونام نمیرد هرگز
مرده آن است که نامش به نکویی نبرند!

* در این سرودگان، تنها واژه‌ی «نور» پارسی نیست.

به کوشش و گردآوری: #بلال_ریگی
فرتور(عکس): نمای بالای آرامگاه سعدی
فرتورگر: «علیرضا نادری‌فرد»

#چکامه_پارسی #روز_سعدی

🍃🌸 @AdabSar

من بی‌مایه که باشم که خریدار تو باشم
حیف باشد که تو یار من و من یار تو باشم
#سعدی

استاد سخن، فرمانروای چمنزار است،
دارنده‌ی بوستان است، خداوند گلستان است و به ما شکوه‌اش را می‌فروشد.
اگر درست بنگریم با همه‌ی تنگنایی که سرایندگی در کاربرد واژگان دلخواه درست می‌کند، سعدی چگونه توانسته است این همه گل و گیاه و پرنده و چرنده را در سروده‌هایش بگنجاند! درختانی چون: آبنوس، انار، انجیر، انگور، بادام، بان، به، بید، پسته، تاک، ترنج، توت، جوْز، چنار، رَز، زیتون، سدر، سرو، سیب، شفتالو، شمشاد، صنوبر، عرعر، فندق، كاج، گردكان، گز، نارنج، خرما و گلهایی چون: آلاله، ارغوان، بستان‌افروز، بنفشه، بیدمشک، گلنار، چنار، خرزهره، خشخاش، دوروی، زریر، زعفران، سپند، سمن، سنبل، سوری، سوسن، شقایق، سدبرگ، قُرنفُل، گل (گل سرخ)، گلنار، لادن، لاله، لبلاب (عَشَقه)، نرگس، نسترن، نسرین، نیلوفر و…

✍️ فرستنده: #بزرگمهر_صالحی
#روز_سعدی
☘🌺 @AdabSar 🌼

‌
🌱 گل همیشه بهار سخنوری سعدی است.

اردیبهشت با نام چامه‌سرایان بزرگ آغاز می‌شود.
روز بزرگداشت خداوندگار ادب و شهسوار سخن «سعدی» جاودانه، روز پرواز «ملک‌الشعرای بهار» سخن‌سرایی که مهر به میهن را به چامه کشید، روز پرواز «سهراب سپهری» فرزند آب و خرد و روشنی و درگذشت «اقبال لاهوری» را گرامی می‌داریم و به روان مینوی‌شان درود می‌فرستیم.


🌸 نمونه‌هایی از چامه‌های پارسی سعدی، بهار، سهراب و اقبال:

دریغا که بی ما بسی روزگار
بروید گل و بشکفد نوبهار
بسی تیر و دی‌ماه و اردیبهشت
برآید که ما خاک باشیم و خشت
🦚 #سعدی


امروز نه کس ز عشق آگه چو من است
کز شکر عشقم همه شیرین‌سخن است
در هر مژه‌ی من به ره خسرو عشق
نیروی هزار تیشه‌ی کوهکن است
🌳 #بهار


پشت لبخندی پنهان هر چیز
روزنی دارد دیوار زمان
که از آن چهره‌ی من پیداست
چیزهایی هست که نمی‌دانم
می‌دانم سبزه‌ای را بکنم خواهم مرد
🪴 #سهراب_سپهری


گمان مبر که به پایان رسید کار مُغان
هزار باده‌ی ناخورده در رَگ تاک است
🍃 #اقبال_لاهوری


فرتور(عکس) از نمای درونی آرامگاه سعدی
فرتورگر: «هربرت کریم‌مسیحی»
#چکامه_پارسی

🌿🌺 @AdabSar

‌
🍀 جشن گیاه‌آوری، جشن بهره‌گیری از دَهِش‌های بهاری


🌱 #جشن_گیاه_آوری جشن ویژه‌ی گردآوری گیاهان خوراکی و دارویی، یکی از جشن‌های پرشمار ایران باستان بود و در یکی از نخستین روزهای این ماه برگزار می‌شد.
در ماه اردیبهشت گیاهان تازه روییده‌اند و زمین زیبا و سرسبز است و «جشن گیاه‌آوری» یکی از آیین‌های گرامی‌داشت سرسبزی و پیشکش‌های زمین در میان نیاکان ما بود.

🌿 ایرانیان این روز را در دامنه‌ی کوه‌ها و دشت‌ها سپری می‌کردند و به اندازه‌ی نیاز از گیاهان دارویی و خوراکی گردآوری می‌کردند. آسیب رساندن به دیگر گیاهان و برداشت بیش از نیاز در میان آن‌ها گناه شمرده می‌شد.

🍃 گفته می‌شود جشن گیاه‌آوری در «وهمن روز» یا دوم اردیبهشت در گاهشمار کهن برگزار می‌شد ولی آگاهی رسیده به ما درباره‌ی این جشن بسیار اندک است.

☘ والامنش کسی است که زیست‌بوم خود را همچون روان‌‌اش و خانه‌اش پاک و شاداب نگه داشته و از آسیب به آن می‌پرهیزد و از پیشکش‌های زمین به اندازه‌ی نیاز و به درستی بهره می‌گیرد.


🖋 #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #اردیبهشتگان

🍃🌱 @AdabSar

‌
۲۲ آپریل روز جهانی زمین پاک است. درباره‌ی نگهداری زمین و پاسداری از زندگی جانوران بسیار گفته‌اند. پس کوتاه‌تر می‌گوییم تا بیشتر بیاندیشیم. یکی از انگیزه‌های بُنیکِ(علل اصلی) مرگ‌ومیر جانوران آزاد که در خانه‌ی خودشان در دشت‌ها و جنگل‌ها زندگی می‌کنند گرفتگی روده است.

می‌دانید چرا؟
زیرا آن‌ها خاشِه(زباله)خوار شده‌اند و تَپَنگه(پلاستیک) مایه‌ی گرفتگی روده و مرگ‌شان می‌شود. شمار کمی از جانوران به یاری نیشگران(جراحان) از مرگ می‌رهند و بی‌شمارشان می‌میرند. آن‌ها که نیشگری(جراحی) شدند از روده‌‌شان تپنگه درآمده و در آزمایش بسیاری دیگر که نمرده و تنها بررسی شده‌اند ریزه‌های تپنگه یافت شده است.

زمین از آن همه‌ی هستی‌داران است. ولی ما آدمیان با این پندار که آفریده‌ی برتر هستیم، روزگار زمین را سیاه کرده و دست به کشتار گسترده‌ی جانوران زده‌ایم.

به این فرتور(عکس) بنگریم. به کدام روش باور داریم و بر پایه‌ی کدامش رفتار می‌کنیم؟

#ادبسار

🌏🦩 @AdabSar

🌱🌸 اردیبهشتگان، جشنی در ستایش راستی
- بخش نخست


🌱🌸 «جشن اردیبهشتگان»، جشنی است که با هم‌نام شدن روز و ماه اردیبهشت در ایران برگزار می‌شد. سومین روز هر ماه در گاهشمار کهن ایران اردیبهشت نام داشت. «گلستان جشن» و «جشن گل» نام‌های دیگر #اردیبهشتگان هستند. این جشن پاسداشت امشاسپند اردیبهشت در ایران باستان بود. امشاسپندان به زبان ساده فرشتگان برگزیده و دستیاران خدا بودند و کارهای بزرگی می‌کردند. در اوستای نو نام او «اَشَه‌وَهیشتَه» است. این نام باستانی به چمار(معنی) بهترین راستی است. اردیبهشت نیز نام کنونی «اَردَوَهیشتَه» است.

🌱🌸 بر پایه‌ی یزدان‌شناسی اوستایی، اشه‌وهیشته دومین امشاسپند است. همه‌ی امشاسپندان نمودهای زمینی و مینوی داشتند. اشه‌وهیشته در جهان مینوی نماینده‌ی پاکی، راستی، سامان‌مندی(نظم)، رَستَک(قانون) و هنجار است و در زمین نگهبان آتش. آتشی که به زندگی گرما و روشنی می‌بخشد و در پرتو آن می‌توان دروغ را بازشناخت. خداوند اشه‌وهیشته را به درمان بیماری‌ها با گیاهان، خوراک و بوزار (ادویه) فرمان داده است. این امشاسپند از زیبارویان جهان است. با بیماری، بدنهادی(شرارت) و دیوها می‌ستیزد. او دوزخ را نیز سامان می‌دهد و از شکنجه‌ی بیش از اندازه‌ی بدکاران و دوزخیان پیشگیری می‌کند. او باید راست و دروغ را بر مردم آشکار کند. همچنین او دستیار خدا هنگام بیرون راندن اهریمن از زمین و هنگام رویاندن گیاهان در بهار بود. در افسانه‌ها آمده که اهریمن با برپا خاستن و پیامبر شدن زرتشت می‌گریزد و فریاد می‌زند که زرتشت با اشه‌وهیشته مرا سوزانید و از زمین راند.

🌱🌸 آنچه اهورامزدا با اندیشه‌ی نیک(بهمن یا وهومنه) آفریده، با راستی(اشه‌وهیشته یا اردیبهشت) دنبال می‌شود و راستی دومین ویژگی از ویژگی‌های نیک هفتگانه و در راستای اندیشه، گفتار و کردار نیک است. از این‌رو، اردیبهشتگان، جشن نیک‌منشی(اخلاق) نیز شمرده می‌شد.
نیکی‌های هفتگانه این ویژگی‌هاست: روان نیکوکار(اورمزد یا اهورامزدا)، اندیشه‌ی نیک(بهمن)، راستی(اردیبهشت)، شهریار دادگر(شهریور)، سپندارمذ(پاکی و یکرنگی)، آرَستگی(خرداد) و بی‌مرگی(امرداد).
آرستگی = کمال
ابوریحان بیرونی نوشته است که سرشت این جشن در این پیام نهفته که راستی بهترین است.

🌱🌸 «هینلز» نوشته است «اَردَ» پارسی در یونانی اَرِتِه خوانده شده و بنیاد و کانون نگرش افلاتونی در یونان باستان است. ارته یونانی برابر «فره» پارسی نیز هست. این واژه به چم(معنی) هنر و منش(اخلاق) است که به نادرست آن را دانایی، توانایی و پارسایی(فضیلت، قابلیت و تقوا) خوانده‌اند.


✍ #پریسا_امام_وردیلو
#جشن_های_ایرانی #جشن_اردیبهشتگان


🌱🌸 برگرفته از:
- گاهشماری و جشن‌های ایران باستان #هاشم_رضی
- جشن‌ها و آیین‌های ایرانی با تکیه بر اسطوره و مردم‌شناسی #حسام_الدین_مهدوی


🌱🌸 فرتور: نگاره‌ی نمادین امشاسپند اردیبهشت و گل مرزنگوش نماد جشن اردیبهشتگان
b2n.ir/Ordibeheshtgan

🌸🌱 @AdabSar