Telegram Web Link
گزارش تصویری تولد صدسالگی زنده‌یاد ایرج افشار (۲)

چهارشنبه، شانزدهم مهرماه ۱۴۰۴
کانون زبان پارسی

عکسها از امید طاری‌فرد

بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی

@AfsharFoundation
گزارش تصویری تولد صدسالگی زنده‌یاد ایرج افشار (۳)

چهارشنبه، شانزدهم مهرماه ۱۴۰۴
کانون زبان پارسی

عکسها از امید طاری‌فرد

بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی

@AfsharFoundation
نوزدهم مهرماه زادروز دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، عضو شورای تولیت و هیئت گزینش کتاب و جایزۀ بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار

در ستایش فردوسی


بزرگا، جاود‌ان‌مرد‌ا، هُشيواری و د‌انایی
‌نه د‌يروزی، كه امروزی، نه امروزی، كه فرد‌ایی 

چو زينجا بنگرم زان سوی دَه قرنت همی‌بينم
كه می‌گویی و می‌رویی و می‌بالی و می‌آیی

به گِرد‌ت شاعران انبوه و هر يك قلّه‌ای بشكوه
تو امّا د‌ر ميان گویی د‌ماوند‌ی كه تنهایی

سر اند‌ر ابر اسطوره، به ژرفاژرفِ اند‌يشه
به زيرِ پرتوِ خورشيد‌ِ د‌انایی چه زيبایی

هزاران ماه و كوكب از مد‌ار جان تو تابان
كه د‌ر منظومهٔ ايران، تو خورشيد‌ی و یکتایی

گهی د‌ر گونهٔ ابر و گهی د‌ر گونهٔ باران
همه از تو به تو پويند‌ جوباران، كه د‌ريایی

اگر سهراب، اگر رستم، اگر اسفند‌يارِ يل
به هيجا و هجومِ هر يكی‌شان صحنه‌آرایی

اگر آن جاود‌انان د‌ر غبارِ كوچِ تاريخ‌اند‌
توشان د‌ر كالبد‌ جانی كه سُتواری و برجایی

ز بهر خيزش ميهن د‌ميد‌ی جانشان د‌ر تن
همه چون عازَرند‌ آنان و تو همچون مسيحایی

اگر جاويدی ايران به گیتی د‌ر، معمایی‌ست
مرا بگذار تا گويم كه رمز اين معمایی

اگر خوزی، اگر رازی، وگر آتورپاتانيم
تویی آن كيميای جان كه د‌ر تركيب اجزایی

طخارستان و خوارزم و خراسان و ری و گيلان
به يك پيكر همه عضويم و تو اند‌يشهٔ مایی

تو گویی قصّه بهر كود‌ك كرد‌ و بلوچ و لر
گر از كاووس می‌گویی ور از سهراب فرمایی

یکی كاخ از زمين افراشته د‌ر آسمان‌ها سر
گزند‌ از باد‌ و از باران ند‌اری كوه خارایی

اگر د‌ر غارت غزها، وگر د‌ر فتنهٔ تاتار
وگر د‌ر عصر تيمور و اگر د‌ر عهد‌ اينهایی،

هماره از تو گرم و روشنيم ای پير فرزانه
اگر د‌ر صبح خرد‌اد‌ و اگر د‌ر شام يلد‌ایی

حكيمان گفته‌اند‌: آنجا كه زيبایی‌ست، بشكوهی‌ست
چو د‌انستم تو را، د‌يد‌م كه بشكوهی كه زيبایی

چو از د‌انایی و د‌اد‌ و خرد‌ د‌اد‌ِ سخن د‌اد‌ی
مرنج ار د‌ر چنين عهد‌ی فراموشِ بعمد‌ایی

ند‌انيم و ند‌انستند‌ قَدرَت را و می‌د‌انند‌،
هنرسنجان فرد‌اها، كه تو فرد‌ی و فرد‌ایی

بزرگا! بخرد‌ا! راد‌ا! به د‌انايی كه می‌شايد‌
اگر بر ناتوانی‌های اين خرد‌ان ببخشایی

م. سرشک

بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی

@AfsharFoundation
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
فیلمی کوتاه از مراسم تولّد صدسالگی ایرج افشار (ایران را چرا باید دوست داشت؟)

بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی

@AfsharFoundation
بیستم مهرماه روز بزرگداشت حافظ

ذکر حافظ در نامه‌ای از دکتر قاسم غنی به دکتر محمود افشار


حافظ فرد با شوری است و از آن گوشه‌نشینانی نیست که خودش غالباً خود را وصف می‌کند که از دنیا بی‌خبر باشد، بلکه شور و حرارتش به پایه‌ای است که به هر چیز ناظر است. همه چیز جالب توجّه اوست و همۀ این چیزها از جزئی و کلّی سبب عبرت اوست. از این جهت است که غزلهایش به صورت در هم و بر هم جلوه می‌کند، یعنی هر بیتی حکایت از چیزی می‌کند. البته این غزلها و این سبک گفتار نمایندۀ روح و کیفیت ذهنی اوست و مثل آینه همۀ آن کیفیات را منعکس می‌سازد. اوضاع جهان را می‌بیند و غالباً چنان‌که او دیده با دیده‌های سایرین فرق می‌کند. با مسائل کلّی جهان سر و کار دارد. به گذشته و همۀ مباحث بشری واقف است. جنگ هفتاد و دو ملت را دیده و می‌بیند و هوی و بلهوسیهای متضاد را مشاهده می‌کند. سالها در خدمت رندان بوده تا توانسته حرص به زندان کند. رند عالم‌سوزی است که در عین حالی که در هیچ دایره نمی‌توان جایش داد در همۀ دایره‌ها هم وارد است. شاعر به تمام معنی کلمه است. ذوق لطیف دارد. زیبایی و جمال را به سر حد پرستش دوست دارد. به همۀ مناظر حسن عاشق است. از حسن صورت گرفته تا حسن و موزونیت کلّی جهان. به هر مظهری از مظاهر جمال دلباخته است. جمع و خرج زندگی بشر را کرده و عرض و طول آن را دقیقاً سنجیده. در هر مبحث فلسفی و تحقیقی سیر کرده. به هر بحثی دست زده و هیچ چیز نتوانسته او را قانع کند و اطمینان قلبی ببخشد. بالاخره مخلوط غریبی شده از عمر خیام و مولانا جلال‌الدین رومی و سعدی و چون راز دیر را ممتنع‌الحصول یافته بالاخره رندی و قلندری را شعار ساخته و استراحت نسبی در درون خود یافته.

اول شهریور ۱۳۲۹

[نامه‌های دوستان، گردآوری دکتر محمود افشار، به کوشش ایرج افشار، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، چاپ دوم ۱۴۰۳، ص ۲۷۶-۲۷۷]

بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی

@AfsharFoundation
بیست و یکم مهرماه سالروز درگذشت غلامحسین مصاحب، ریاضی‌دان و سرپرست دائرة‌المعارف فارسی

مصاحب صاحب شمّ ابتکاری و تازه‌یابی بود. دو موردی را که مناسب است عرض کنم یکی ابداع حروف کج برای خط فارسی است به منظور آنکه در عرض حروف معروف به ایتالیک در خط‌های لاتینی قرار بگیرد و همان نوع استعمال را داشته باشد. این حروف تا حدودی رواج یافته است و در کتب و مجلات کم و بیش استعمال پذیرفته است. دیگری استعمال عدد صفر است به شکل دایره‌ای بسیار کوچک و به شکلی که درونش سیاه نباشد (تقریباً به مانند صفر در عددهای اروپایی) و این استعمال اگرچه تازه‌یاب می‌نماید، بازیابی اوست از آنچه مرسوم قدمای ما بود و در نسخ خطی ریاضی معمولاً عدد صفر به همین اسلوب دیده شده است و طبیعی است که اگر صفر و نقطه به یک شکل باشد موجب خطا و اشتباه خواهد بود. مرجح آن است که وجه تمایزی میان آن دو گذاشته شود. مصاحب خود در صفحۀ ۱۳ مدخل دائرةالمعارف تفصیلی در این باب دارد.
مصاحب در زمینۀ لغت و پهنۀ بسیار وسیع آن آزمایش‌ها کرد و مخصوصاً در مورد وضع لغات جدید در قبال لغت‌ها و اصطلاح‌های خارجی که به مناسبت احتیاج و ضرورت ناچار از وارد کردن آن‌ها هستیم رویه‌ای و اسلوبی داشت که بر روش و ترتیب فرهنگستان‌ها امتیاز داشت و علی‌الاصول دارای زنندگی و ناچسبی نبود. سال‌ها بود که با جمعی از دوستان خود هفته‌ای یک روز می‌نشست و به بحث و فحص در لغات از آن دست می‌پرداختند. احمد آرام و صفی اصفیا و حسین گل‌گلاب و مصطفی مقرّبی و ناصح ناطق از آن زمره‌اند. یک جزوه از حاصل کارشان فرهنگ اصطلاحات جغرافیایی است که در سال ۱۳۳۸ به چاپ رسید. مقدمۀ آن کتاب گویای روشی روشن است که مصاحب بدان پایبندی داشت.

[نادره‌کاران: سوگنامۀ ناموران فرهنگی و ادبی (۱۳۰۴-۱۳۸۹)، ایرج افشار، زیر نظر بهرام، کوشیار و آرش افشار، به کوشش محمود نیکویه، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، چاپ دوم ۱۴۰۰، ج ۱، ص ۵۷۶-۵۷۷]

بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی

@AfsharFoundation
ایران را چرا باید دوست داشت؟

نمایشگاهی از منتخبی از عکسها و اسناد «گنجینۀ پژوهشی ایرج افشار» به مناسبت صدسالگی او.

افتتاحیه: چهارشنبه ۱۶ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۱۷
مدّت: یک هفته
مکان: نگارخانه و کتابخانۀ پژوهشی افشار، باغ موقوفات دکتر محمود افشار
روزها و ساعات کاری: یکشنبه تا جمعه از دوازده ظهر تا هفت عصر

ورود برای عموم آزاد است.

این نمایشگاه دعوتی است به دیدن ایران هم به منزلۀ «متن»، هم به هیئت «مکان».

بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی

@AfsharFoundation
انتشارات بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار منتشر کرد:

بحر الفراید


بحر الفراید منظومه‌ای است عرفانی و حکمی از قرن دهم هجری که کلامی هروی آن را در ۴۵۰۴ بیت سروده و در ضمنِ ۹۹ حکایت از پیامبر اسلام، اولیای دین و برخی از عرفای نامدار ادوار مختلف، به بیان آموزه‌های معنوی و اخلاقی پرداخته است. در این کتاب پس از مقدّمه‌ای در معرفی بحر الفراید و سرایندۀ آن، متن منظومه از یگانۀ نسخۀ آن که در ۹۷۴ق به دست مؤلّف کتابت شده در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.

[بحر الفراید، محمود کلامی هروی، تصحیح و تحقیق دکتر مجتبی مجرّد، تهران، انتشارات دکتر محمود افشار، ۱۴۰۴]

علاقه‌مندان می‌توانند از‌ بیست و دوم مهر تا پنجم آبان، این کتاب را با ۳۰٪ تخفیف از دفتر مرکزی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار تهیه کنند.

تلفن مرکز پخش و فروش: ۲۲۷۱۳۹۳۶-۲۲۷۱۶۸۳۲

بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی

@AfsharFoundation
نامه‌ای به مینورسکی
به تاریخ ۳۰ فروردین ۱۳۱۱/ ۱۹ آوریل ۱۹۳۲

دوست عزیزم!
مرقومۀ شریفه راجع به رسالۀ دکتر ولف یعنی کشف‌الکلمات شاهنامه با سواد مراسلۀ مشارالیه به آقای پرفسور مینورسکی زیارت گردید. چنان‌که مسبوق هستید اینجانب در سال گذشته سعی کردم از اعتبار دولت صد لیره برای کمک طبع کتاب نفیس مزبور حواله کنم و بعد هم از یک تاجر ایرانی پانصد تومان اعانه دریافت کردم که هر دو موجود است. اخیراً از یک تاجری هزار تومان قول گرفتم که بدهد ولی معذلک با قیمتی که برای طبع آن در فرنگستان مرقوم داشته‌اید، (۳۰۰ هزار فرانک فرانسه) این پول‌ها کافی نخواهد بود. و بنابراین اینجانب پیشنهاد می‌کنم که کتاب به تهران فرستاده شود تا در مطبعۀ مجلس آن را طبع نماییم و آنچه کسر مخارج پیدا کنیم به یک نحوی از اعتبار دولت و غیره تدارک می‌شود. تصحیح و مراقبت آن را جناب اشرف آقای فروغی، وزیر امور خارجه، قبول فرمودند به عهده بگیرند. ولی البته به این نکته توجه دارید که برای عمومی بودن انتفاع از آن کتاب مخصوصاً در ایران، بهتر است معانی به فرانسه نیز نوشته شود، یعنی در مقابل کلمات فارسی تنها به فرانسه معانی درج شود یا هم آلمانی و هم فرانسه.
امیدواریم به این ترتیب کار طبع این کتاب حل شود، ورنه با این مخارجِ گزافِ طبع در فرنگستان مشکل است این کار انجام بگیرد و خیلی مایۀ تأسف خواهد بود و نهایت درجه حیف است که این گنجینه از انتشار محروم ماند. بدیهی است که کتاب به اسم خود مؤلف چاپ خواهد شد.

حسن تقی‌زاده

[دفتری برای ایران: نامه‌های فارسی به ولادیمیر مینورسکی، به کوشش و پژوهش دکتر گودرز رشتیانی، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، چاپ دوم ۱۴۰۲، ص ۱۰۵]

بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار؛ تعمیم زبان فارسی، تحکیم وحدت ملّی و تمامیت ارضی

@AfsharFoundation
2025/10/31 08:18:25
Back to Top
HTML Embed Code: