پیشگویی‌های دنباله‌دار
[نگاهی به چند اثر منتشرشده از ادبیات گورانی]
عباس سلیمی آنگیل
ـــــــــــــــــــــــــــ از دفتر هشتم بارو
در حوزهٔ ادبیات اقلیمی و محلی ایران، گاهی به پژوهش‌هایی شگفت‌انگیز برمی‌خوریم. در اوایل دههٔ ۶۰ خورشیدی، صدیق صفی‌زاده کتابچه‌ای منتشر کرد به نام پیشگویی‌های ایل‌بیگی جاف. زیر عنوان اصلی کتاب، این توضیح آمده است: «شاعر کُرد که ۵۰۰ سال پیش احوال ایران و جهان را تا امروز پیشگویی کرده است.» ایشان در سال ۱۳۸۱، کتابچهٔ دیگری منتشر کرد به نام پیشگویی‌های درویش اجاق. صفی‌زاده علاوه بر این دو کتاب، آثار دیگری هم از ادبیات و کلام آیین یارسان تصحیح و منتشر کرده است.
صدیق صفی‌زاده در مقدمهٔ کتاب پیشگویی‌های درویش اجاق. آورده است: «در ادبیات دین زرتشتی پیشگویی‌های زیادی وجود دارد و چنین پیداست که این پیشگویی‌ها از زمان‌های بسیار قدیم در میان ایرانیان بوده و…»
بنده در این زمینه اطلاعی ندارم، اما گمان می‌کنم که پیشگویی‌هایی از این دست در بین شاعران پیرو آیین یارسان از اوایل دورهٔ قاجار پا گرفته باشد. در هر دوره‌ای کس یا کسانی بر این پیشگویی‌های کلی و رازآلود چیزی افزوده‌اند و آن‌ها را با حوادث روز سازگار کرده‌اند. ادیب‌الممالک فراهانی زمانی که به مناطق کرمانشاه وکردستان رفته بود با پیشگویی‌های ایل‌بیگی آشنا شده بود و ترجمه‌ای منظوم از آن‌ها ارائه داده است.
در کتاب پیشگویی‌های ایل‌بیگی جاف. شاعر رویدادهای دوران افشاریه تا آغاز جمهوری اسلامی را پیشگویی کرده است! همچنین اختراع پست و تلگراف و رخداد جنگ‌های جهانی و… را! در این میان، آنچه مایهٔ تعجب است واژهٔ «جمهوری» (گلبانگ جمهوری) در شعر ایل‌بیگی است!
طاعه‌ت به مه‌جبووری ده‌بی/ دی بازاری بلووری ده‌بی
چینی و فه‌غفووری ده‌بی/ گولبانگی جه‌مهووری ده‌بی
هه‌ر وا بووه و هه‌ر وا ده‌بی
ترجمهٔ صدیق صفی‌زاده:
طاعت و عبادت به اجبار انجام خواهد شد/ بازار پر از بلور می‌شود
همه‌جا پر از چینی و پیاله‌های فغفوری می‌شود/ و گلبانگ جمهوری می‌شود
چنین بوده و چنین خواهد شد.
بماند که مصراع دوم ایراد وزنی دارد، آنچه در اینجا مهم است واژهٔ «جمهوری» است. ترجمهٔ ادیب‌الممالک از همین بند چنین است:
طاعت مردم در آن هنگام مجبوری شود/ سینه بازار و برزن جمله بلوری شود
شهر پر ز آیینه چینی و فغفوری شود/ روزگار پهلوانی و سلحشوری شود
می‌بینیم که در ترجمهٔ ادیب‌الممالک خبری از واژهٔ «جمهوری» (گلبانگ جمهوری) نیست. طبیعتاً این مصراع در همان سال‌های اوایل انقلاب ۵۷ به این متن اضافه شده است. محمدعلی سلطانی در کتاب حدیقهٔ سلطانی، که در سال ۱۳۶۴ منتشر شده است، این شعر را بدین شکل آورده است:
گلبانگی جمهوری دبی/ طاعه‌ت به مجبوری دبی
بازاری پر نوری دبی/ مخلوق نوظهوری دبی
با توجه به عبارت «گلبانگ جمهوری»، می‌توان احتمال داد که محمدعلی سلطانی این مصراع را در چاپ صدیق صفی‌زاده دیده باشد و شاید هم هر دو تن منبع مشترکی داشته‌اند. طبق نظر صدیق صفی‌زاده، ایل‌بیگی جاف در سال ۸۵۸ به دنیا آمده است و طبق نظر محمدعلی سلطانی در سال ۸۹۸.
یعنی از نظر این دو ادیب و تاریخ‌دان بزرگوار، یکی از شاعران قرن نهم رویدادهای سیاسی و اجتماعی‌ای همچون ظهور و افول افشاریه، زندیه، قاجاریه و پهلوی، انقلاب ۵۷، جنگ‌های جهانی، اختراعات حوزهٔ فناوری و… را پیشگویی کرده و فراتر از این‌ها «جمهوری‌خواه» هم بوده است!...
◄ [کلیک کنید: متن کامل]
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
■ به «بارو» بپیوندید.
■ Telegram | Instagram
[نگاهی به چند اثر منتشرشده از ادبیات گورانی]
عباس سلیمی آنگیل
ـــــــــــــــــــــــــــ از دفتر هشتم بارو
در حوزهٔ ادبیات اقلیمی و محلی ایران، گاهی به پژوهش‌هایی شگفت‌انگیز برمی‌خوریم. در اوایل دههٔ ۶۰ خورشیدی، صدیق صفی‌زاده کتابچه‌ای منتشر کرد به نام پیشگویی‌های ایل‌بیگی جاف. زیر عنوان اصلی کتاب، این توضیح آمده است: «شاعر کُرد که ۵۰۰ سال پیش احوال ایران و جهان را تا امروز پیشگویی کرده است.» ایشان در سال ۱۳۸۱، کتابچهٔ دیگری منتشر کرد به نام پیشگویی‌های درویش اجاق. صفی‌زاده علاوه بر این دو کتاب، آثار دیگری هم از ادبیات و کلام آیین یارسان تصحیح و منتشر کرده است.
صدیق صفی‌زاده در مقدمهٔ کتاب پیشگویی‌های درویش اجاق. آورده است: «در ادبیات دین زرتشتی پیشگویی‌های زیادی وجود دارد و چنین پیداست که این پیشگویی‌ها از زمان‌های بسیار قدیم در میان ایرانیان بوده و…»
بنده در این زمینه اطلاعی ندارم، اما گمان می‌کنم که پیشگویی‌هایی از این دست در بین شاعران پیرو آیین یارسان از اوایل دورهٔ قاجار پا گرفته باشد. در هر دوره‌ای کس یا کسانی بر این پیشگویی‌های کلی و رازآلود چیزی افزوده‌اند و آن‌ها را با حوادث روز سازگار کرده‌اند. ادیب‌الممالک فراهانی زمانی که به مناطق کرمانشاه وکردستان رفته بود با پیشگویی‌های ایل‌بیگی آشنا شده بود و ترجمه‌ای منظوم از آن‌ها ارائه داده است.
در کتاب پیشگویی‌های ایل‌بیگی جاف. شاعر رویدادهای دوران افشاریه تا آغاز جمهوری اسلامی را پیشگویی کرده است! همچنین اختراع پست و تلگراف و رخداد جنگ‌های جهانی و… را! در این میان، آنچه مایهٔ تعجب است واژهٔ «جمهوری» (گلبانگ جمهوری) در شعر ایل‌بیگی است!
طاعه‌ت به مه‌جبووری ده‌بی/ دی بازاری بلووری ده‌بی
چینی و فه‌غفووری ده‌بی/ گولبانگی جه‌مهووری ده‌بی
هه‌ر وا بووه و هه‌ر وا ده‌بی
ترجمهٔ صدیق صفی‌زاده:
طاعت و عبادت به اجبار انجام خواهد شد/ بازار پر از بلور می‌شود
همه‌جا پر از چینی و پیاله‌های فغفوری می‌شود/ و گلبانگ جمهوری می‌شود
چنین بوده و چنین خواهد شد.
بماند که مصراع دوم ایراد وزنی دارد، آنچه در اینجا مهم است واژهٔ «جمهوری» است. ترجمهٔ ادیب‌الممالک از همین بند چنین است:
طاعت مردم در آن هنگام مجبوری شود/ سینه بازار و برزن جمله بلوری شود
شهر پر ز آیینه چینی و فغفوری شود/ روزگار پهلوانی و سلحشوری شود
می‌بینیم که در ترجمهٔ ادیب‌الممالک خبری از واژهٔ «جمهوری» (گلبانگ جمهوری) نیست. طبیعتاً این مصراع در همان سال‌های اوایل انقلاب ۵۷ به این متن اضافه شده است. محمدعلی سلطانی در کتاب حدیقهٔ سلطانی، که در سال ۱۳۶۴ منتشر شده است، این شعر را بدین شکل آورده است:
گلبانگی جمهوری دبی/ طاعه‌ت به مجبوری دبی
بازاری پر نوری دبی/ مخلوق نوظهوری دبی
با توجه به عبارت «گلبانگ جمهوری»، می‌توان احتمال داد که محمدعلی سلطانی این مصراع را در چاپ صدیق صفی‌زاده دیده باشد و شاید هم هر دو تن منبع مشترکی داشته‌اند. طبق نظر صدیق صفی‌زاده، ایل‌بیگی جاف در سال ۸۵۸ به دنیا آمده است و طبق نظر محمدعلی سلطانی در سال ۸۹۸.
یعنی از نظر این دو ادیب و تاریخ‌دان بزرگوار، یکی از شاعران قرن نهم رویدادهای سیاسی و اجتماعی‌ای همچون ظهور و افول افشاریه، زندیه، قاجاریه و پهلوی، انقلاب ۵۷، جنگ‌های جهانی، اختراعات حوزهٔ فناوری و… را پیشگویی کرده و فراتر از این‌ها «جمهوری‌خواه» هم بوده است!...
◄ [کلیک کنید: متن کامل]
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
■ به «بارو» بپیوندید.
■ Telegram | Instagram
مجله بارو
دفتر هشتم بارو - پیشگویی‌های دنباله‌دار - عباس سلیمی آنگیل - بارو
پیشگویی‌های دنباله‌دار، دیوان ادیب‌الممالک، دیوان ادیب‌الممالک فراهانی، تدوین و تصحیحِ وحید دستگردی، پیشگویی‌های درویش اجاق (شاه‌خوشین لرستانی)