🔈 فراخوان حمایت از تولید نمونه‌های اولیه (پروتوتایپ) محصولات فناورانه شناختی

🔳محورهای مورد حمایت

• تحریک فراجمجمه
• تحریک داخل جمجمه‌ای
• تحریک عمقی
• ارگانویید
• نوروپروتز
• سلول بنیادین
• اپتوژنتیک
• نوروانفورماتیک
• نورومپینگ
• دارورسانی

🔥شرایط حمایت

* طرح باید دارای مبنای علمی و فناوری شناختی مشخص باشد.
* ارائه مدارک فنی، نمونه مفهومی یا مستندات پژوهشی پیشین الزامی است.
* مجری طرح می‌تواند شرکت فناور، استارتاپ، یا تیم دانشگاهی باشد.
* پروژه باید در مرحله توسعه نمونه اولیه قابل آزمایش باشد (پیش از ورود به تولید انبوه).

🐍 جهت اطلاعات بیشتر کلیک کنید.

✍️ @cognitiontimes | CWA

آموزش به مغز: چگونه یک مدار عصبی مرز بین "خطر" و "امنیت" را می‌آموزد؟

تحقیقی جدید بر روی موش‌ها نشان می‌دهد که یک مدار مغزی خاص، به آن‌ها کمک می‌کند تا یاد بگیرند چه زمانی یک تهدید احتمالی خطر واقعی نیست و به مرور زمان واکنش‌های دفاعی خود را تنظیم کنند. این پژوهش، هسته میان‌پایه‌ای (Interpeduncular Nucleus) در مغز میانی را به عنوان یک تنظیم‌کننده کلیدی این فرآیند یادگیری انطباقی شناسایی کرده است. این یافته‌ها سازوکار عصبی مهمی را آشکار می‌سازد که به ارگانیسم‌ها امکان می‌دهد پاسخ‌های انعطاف‌پذیر و مناسبی به محرک‌های تهدیدآمیز ارائه دهند.

💦 یافته های کلیدی :

-انعطاف‌پذیری در واکنش: توانایی کاهش واکنش‌های دفاعی نسبت به محرک‌های تکراری و بی‌خطر، برای سازگاری و بقا حیاتی است.
-ناحیه کنترلی: هسته میان‌پایه‌ای مغز میانی، ساختار اصلی است که فعالیت آن هنگام یادگیری بی‌خطر بودن یک تهدید بالقوه، تغییر می‌کند.
-رابطه با اضطراب: اختلال در این فرآیند یادگیری، عامل اصلی در بروز واکنش‌های ترس مداوم و نامناسب است که در بسیاری از اختلالات اضطرابی مشاهده می‌شود.
-درک مکانیسم انطباق: این یافته‌ها بینشی کلیدی درباره نحوه کاهش رفتارهای دفاعی ذاتی (غریزی) پس از مواجهه‌های مکرر و بدون پیامدهای منفی ارائه می‌دهند.

💦جمع‌بندی :

این پژوهش که در مجله Molecular Psychiatry منتشر شده است، با شناسایی یک مرکز عصبی خاص، درک ما از نحوه پردازش و انطباق مغز با محرک‌های تهدیدآمیز را عمیق‌تر می‌کند. درک نحوه عملکرد این مدار در شرایط عادی، گام مهمی در جهت هدف‌گیری دقیق و توسعه درمان‌های موثرتر برای اختلالات مرتبط با ترس و اضطراب است که در آن‌ها مغز توانایی تشخیص امنیت از خطر را از دست داده است.

#علوم_اعصاب #اضطراب #یادگیری_ترس

✍️ @cognitiontimes | CWA

ریتم پنهان مغز: کشف چرخه ساعت‌گونه‌ای که تفکر ما را مدیریت می‌کند

تحقیق جدیدی که در مجله Nature Neuroscience منتشر شده، نشان می‌دهد که مغز انسان ممکن است عملکردهای شناختی متعدد خود را با فعال‌سازی شبکه‌های خاصی در یک چرخه منظم و تکرارشونده سازماندهی کند. این الگوی فعالیت ریتمیک و ساعت‌گونه، راهی برای مغز فراهم می‌کند تا اطمینان یابد عملیات ذهنی مانند توجه، حافظه و پردازش حسی به طور کارآمد و بدون تضاد انجام می‌شوند. این یافته‌ها درک ما از نحوه ساختاردهی فعالیت‌های مغزی در طول زمان را دگرگون می‌سازد.

💦یافته‌های کلیدی:

- کشف چرخه شناختی: فعالیت‌های مغز در یک الگوی ریتمیک و منظم تکرار می‌شوند که تمام شبکه‌های اصلی درگیر در فرآیندهای شناختی را در بر می‌گیرد.
- سازماندهی کارآمد: این ریتم داخلی به مغز کمک می‌کند تا وظایف متعدد (مانند حافظه، توجه و ادراک) را به صورت هماهنگ و به موقع مدیریت کند.
- جلوگیری از تداخل: این چرخه سازمان‌یافته، یک روش عصبی برای جلوگیری از تداخل و تضاد در هنگام انجام همزمان چندین عملیات ذهنی است.
- اهمیت بالقوه درمانی: درک این ریتم، مسیرهای جدیدی را برای مطالعه پیری، شناخت و اختلالات مغزی (جایی که این هماهنگی ممکن است مختل شود) باز می‌کند.

💦جمع‌بندی :

این پژوهش مهم نشان می‌دهد که آشفتگی و انعطاف‌پذیری ظاهری ذهن ما، در پس یک نظم عمیق و ساعت‌گونه در سطح شبکه‌های عصبی نهفته است. کشف این ریتم ثابت، به این معناست که مغز فعال ما حتی در غیاب محرک‌های خارجی، دارای یک «زمان‌بندی داخلی» برای مدیریت تمام فعالیت‌های ذهنی خود است، که پیامدهای عمده‌ای برای چگونگی مطالعه و بهبود عملکرد شناختی دارد.

#علوم_اعصاب #شبکه‌های_مغزی #شناخت

✍️ @cognitiontimes | CWA

اضطراب دلبستگی و چت‌بات‌ها: چرا برخی افراد به هوش مصنوعی وابسته می‌شوند؟

تحقیقی جدید نشان می‌دهد افرادی که دارای سطح بالایی از اضطراب دلبستگی هستند (ترس مداوم از طرد شدن)، بیشتر در معرض خطر ابتلا به الگوهای استفاده مشکل‌ساز از هوش مصنوعی محاوره‌ای (چت‌بات‌ها) قرار دارند. این ارتباط زمانی قوی‌تر می‌شود که این افراد با تکنولوژی پیوند عاطفی برقرار کرده و تمایل به انسان‌پنداری آن پیدا کنند. این پژوهش، که در Psychology Research and Behavior Management منتشر شده، نشان می‌دهد که هوش مصنوعی می‌تواند خطرات خاصی را برای افرادی که از نظر اجتماعی آسیب‌پذیر هستند، ایجاد کند.

💦یافته‌های کلیدی :

- آسیب‌پذیری دلبستگی: اضطراب دلبستگی (نیاز شدید به نزدیکی و تأیید به دلیل ترس از رها شدن) یک عامل خطر قوی برای استفاده مشکل‌ساز از چت‌بات‌ها است.
- نقش میانجی پیوند عاطفی: این خطر زمانی تشدید می‌شود که فرد با چت‌بات رابطه عاطفی برقرار کرده و آن را به عنوان یک موجود شبه‌انسانی در نظر بگیرد.
- تجربه مشابه با اعتیاد: افراد با اضطراب دلبستگی، مستعد ابتلا به سایر اشکال استفاده مشکل‌ساز از فناوری (مانند اعتیاد به بازی‌های آنلاین و موبایل) نیز هستند.
- خطر در انزوای اجتماعی: این پلتفرم‌ها، که در طول انزواهای اجتماعی (مانند دوران پاندمی) محبوبیت یافتند، ممکن است جایگزین‌های غیرسالم برای تعاملات انسانی باشند.

💦جمع‌بندی:

این پژوهش هشدار می‌دهد که فناوری‌های هوش مصنوعی محاوره‌ای، با وجود مزایای ارتباطی، می‌توانند برای افراد دارای آسیب‌پذیری‌های روان‌شناختی مانند اضطراب دلبستگی، به یک دام تبدیل شوند. توانایی این چت‌بات‌ها در ارائه تعاملات فردی و زبان طبیعی، نیاز شدید این افراد به تأیید و نزدیکی را ارضا کرده، اما در نهایت منجر به یک الگوی وابستگی مشکل‌ساز می‌شود که می‌تواند جایگزین روابط انسانی واقعی شود.

#هوش_مصنوعی #اضطراب_دلبستگی #اعتیاد_فناوری

✍️ @cognitiontimes | CWA

در چند قدمیِ درک ترمیم مغز پس از کووید

یک مطالعه تازه در مجله Neuroscience به رهبری بئاتریچه براوی نشون داده افرادی که از کووید-۱۹ بهبود پیدا کردن، سطوح بالاتری از دو ماده شیمیایی مهم مغز یعنی گلوتامات و N-استیل-آسپارتات دارن؛ موادی که با سلامت نورون‌ها و انعطاف‌پذیری مغز مرتبط‌ان. این افزایش با ساختار بهتر ماده سفید و شکایت‌های شناختی کمتر (مثل خستگی ذهنی و فراموشی) همراه بوده. به گفته پژوهشگران، این یافته‌ها می‌تونن نشونه‌ای از فعال شدن فرآیندهای ترمیم و بازیابی مغز بعد از کووید باشن.

#علوم_اعصاب #سلامت_مغز #کووید

✍️ @cognitiontimes | CWA

خواب کمتر، مغز پیرتر؟

یه پژوهش تازه روی بیش از ۲۷ هزار بزرگسال بریتانیایی نشون داده افرادی که خوابشون بی‌کیفیت‌تره، مغزشون از نظر زیستی «پیرتر از سن واقعیشون» به نظر می‌رسه. پژوهشگران با کمک هوش مصنوعی و بیش از هزار شاخص تصویربرداری MRI، «سن مغز» هر فرد رو تخمین زدن و دیدن کم‌خوابی با نشونه‌هایی مثل کاهش حجم بافت مغز، نازک شدن قشر مغزی و آسیب به رگ‌های خونی مرتبطه. به بیان ساده، خواب بد می‌تونه روند پیری مغز رو تندتر کنه — حتی وقتی هنوز احساسش نمی‌کنی.

#خواب #پیری #سلامت_مغز

✍️ @cognitiontimes | CWA

موسیقی، سوخت دوباره‌ی ذهن خسته

یه پژوهش تازه در مجله Applied Psychophysiology and Biofeedback نشون داده گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش می‌تونه به‌طور مؤثری خستگی ذهنی رو کاهش بده. محققان با بررسی امواج مغزی ۳۰ دانشجو فهمیدن که بعد از شنیدن موسیقی، الگوهای خاصی از فعالیت مغز تغییر می‌کنه؛ تغییری که نشون‌دهنده بازیابی واقعی ذهنه، نه فقط یه حس موقتیِ آرامش. این یافته‌ها یه پایه‌ی زیستی برای قدرت ترمیمی موسیقی ارائه می‌دن — یعنی موزیک واقعاً مغز رو شارژ می‌کنه، نه فقط حالتو خوب.

#موسیقی #فعالیت_مغز #سلامت_مغز

✍️ @cognitiontimes | CWA

🔈 فراخوان همکاری با شتابدهنده‌ها در حوزه علوم و فناوری‌های شناختی

اهداف همکاری
- توسعه و تجاری‌سازی فناوری‌های نوآورانه در حوزه شناختی
- حمایت از تیم‌های استارتاپی و شرکت‌های نوپا
-تقویت همکاری میان شتاب‌دهنده‌ها، مراکز علمی و بخش خصوصی
-گسترش بازار و فرصت‌های سرمایه‌گذاری در فناوری‌های شناختی

🔲جهت اطلاعات بیشتر و مشاهده محورهای همکاری به این آدرس مراجعه کنید.

✍️ @cognitiontimes | CWA

چای و قهوه علیه کم‌خوابی!

یه پژوهش تازه در British Journal of Nutrition نشون داده ترکیب دوز بالای «ال‌تئانین» (موجود در برگ چای) و «کافئین» می‌تونه تمرکز و سرعت واکنش افراد کم‌خواب رو به‌طور چشمگیری بهبود بده. شرکت‌کننده‌هایی که این ترکیب رو مصرف کرده بودن، در شبیه‌ساز تصادف رانندگی سریع‌تر و دقیق‌تر عمل کردن و امواج مغزشون هم نشون داد که توجهشون زودتر و قوی‌تر فعال می‌شه. به نظر می‌رسه این دو ماده، وقتی کنار هم قرار می‌گیرن، بهترین نسخه‌ی خودشون رو برای مغز اجرا می‌کنن.

#علوم_اعصاب #تغذیه_شناختی #تمرکز

✍️ @cognitiontimes | CWA

چرا آدم‌های افسرده از ترسیدن لذت می‌برن؟

یه پژوهش تازه در مجله Psychology Research and Behavior Management نشون داده تماشای فیلم‌های ترسناک می‌تونه به‌طور موقت الگوهای فعالیت مغزی مشابه افسردگی رو تغییر بده. محققان چینی به رهبری «یوتینگ ژان» و «شو دینگ» فهمیدن افرادی که علائم خفیف افسردگی دارن، برای تجربه‌ی اوج لذت به ترس شدیدتری نیاز دارن. به نظر می‌رسه ترس کنترل‌شده، مثل تماشای یک صحنه‌ی وحشتناک، ذهن رو از افکار منفیِ درونی جدا کرده و موقتاً الگوهای مغزی افسردگی رو مختل می‌کنه — یعنی شاید «ترسیدن» راهی برای نفس کشیدن ذهن افسرده باشه.

#علوم_اعصاب #افسردگی #روانشناسی_هیجان

✍️ @cognitiontimes | CWA

مرز باریک بین درمان و توهم؛ LSD

یه فراتحلیل تازه در مجله Psychiatry Research نشون داده اثربخشی LSD برای درمان اختلالات روانی به نوع بیماری بستگی داره. این بررسی نشون داد LSD تأثیر قابل‌توجهی بر افسردگی یا اضطراب نداره، اما در درمان اختلالات مصرف مواد، اثر مثبت هرچند خفیفی نشون می‌ده. LSD که نخستین‌بار در سال ۱۹۳۸ توسط آلبرت هافمن ساخته شد، ماده‌ای توهم‌زا با اثرات عمیق روانی و احساسی‌ست که هنوز در بیشتر کشورها غیرقانونی محسوب می‌شه، اما تحقیقات جدید دوباره در حال بررسی پتانسیل درمانی اون در شرایط کنترل‌شده‌ی پزشکی هستن.

#روان‌پزشکی #روان‌گردان‌ها #درمان_اعتیاد

✍️ @cognitiontimes | CWA

چرا بعضیا فکر می‌کنن تقلب شده؟ ذهن مقصره، نه صندوق!

یه پژوهش تازه در مجله Psychological Science نشون داده یه میان‌بُر ذهنیِ ناخودآگاه ممکنه توضیح بده چرا خیلی‌ها به تقلب انتخاباتی باور دارن. ترتیب اعلام نتایج آرا می‌تونه برداشت مردم رو منحرف کنه — مثلاً وقتی یه نامزد دیرتر جلو می‌افته، ذهن ما اون رو «مشکوک» تفسیر می‌کنه، حتی اگه روند کاملاً قانونی باشه. پژوهشگران می‌گن این سوگیری شناختی کنار عواملی مثل گرایش سیاسی، اثر برنده و استدلال انگیزشی، می‌تونه توضیح بده چرا باور به تقلب گاهی از داده‌ها قوی‌تر عمل می‌کنه.

#علوم_شناختی #روانشناسی_سیاسی #سوگیری_ذهنی

✍️ @cognitiontimes | CWA

از فکر تا نوشتار؛ گام تازه در رابط مغز و کامپیوتر

یه پژوهش تازه در مجله Biomedical Signal Processing and Control مدلی نوآورانه به نام Hybrid TH-LSTM-Transformer معرفی کرده که می‌تونه فقط با تحلیل سیگنال‌های EEG، متن تولید کنه — اون هم بر اساس گفتار خیالی! این مدل ترکیبی با استفاده از الگوریتم‌های زمان‌پیچشی (Time Warping) و شبکه‌های عصبی LSTM و Transformer تونسته حروف و علائم نگارشی رو از افکار زبانی افراد بازسازی کنه و به دقت میانگین ۷۷/۸٪ در بازتولید جمله‌ها برسه. این فناوری می‌تونه در آینده راه ارتباطی تازه‌ای برای بیماران مبتلا به اختلالات گفتاری مثل ALS یا سکته فراهم کنه؛ جایی که «فکر کردن» شاید جای «صحبت کردن» رو بگیره.

#رابط_مغز_و_کامپیوتر #EEG #هوش_مصنوعی

✍️ @cognitiontimes | CWA

هوش بیشتر در کودکی، عمر طولانی‌تر در بزرگسالی؟

یه پژوهش جدید در مجله Genomic Psychiatry برای اولین‌بار نشون داده بین ژن‌های مرتبط با هوش در کودکی و طول عمر، ارتباط مستقیم وجود داره. یعنی بعضی از همون عوامل ژنتیکی که باعث عملکرد شناختی بالاتر در بچه‌ها می‌شن، ممکنه به عمر طولانی‌تر هم منجر بشن. این یافته‌ها پشتوانه‌ی مولکولیِ مشاهده‌ی قدیمی روان‌گیرشناسان شناختی‌ه که می‌گفتن کودکان با نمرات بالاتر در آزمون‌های هوش، در بزرگسالی کمتر در معرض مرگ زودرس قرار می‌گیرن — نشونه‌ای از این‌که شاید «هوش و عمر» از ریشه‌های ژنتیکی مشترکی تغذیه می‌شن.

#ژنتیک #هوش #طول_عمر

✍️ @cognitiontimes | CWA

رباتی که با فکر تو می‌گیرد و رها می‌کند؟

پژوهش تازه‌ای در مجله IEEE Journal of Biomedical and Health Informatics (2025) راهی نو برای کنترل ربات‌های حرکتی با استفاده از «رابط مغز و رایانه» (BCI) معرفی کرده است.
در این روش، سیگنال‌های مغزیِ مربوط به حرکت دقیق دست با کمک یک شبکه‌ی عصبی پیچشی (CNN) تفسیر می‌شوند و در کنار یک سامانه‌ی استدلال مبتنی بر دانش قرار می‌گیرند تا ربات بتواند به‌صورت هوشمند و سازگار با محیط، اجسام را انتخاب و جابه‌جا کند.
نتیجه؟ سیستم در آزمایش روی ۱۵ فرد سالم و ۲ بیمار، به میانگین دقت ۸۲/۸ درصد (و حداکثر ۹۴/۲۷٪) دست یافت — گامی مهم به‌سوی ربات‌هایی که نه‌تنها به فکر انسان گوش می‌دهند، بلکه منطق و تصمیم‌گیری انسانی را هم شبیه‌سازی می‌کنند.

#رابط_مغز_و_رایانه #رباتیک #هوش_مصنوعی

✍️ @cognitiontimes | CWA

مرز عشق و دوستی، اون‌قدرها هم واضح نیست!

پژوهشی تازه در مجله Archives of Sexual Behavior نشون داده که تفاوت بین رابطه‌ی عاشقانه و غیرعاشقانه (دوستانه) خیلی سیال‌تر از چیزیه که فکر می‌کردیم — به‌ویژه وقتی پای جذب یا رابطه‌ی جنسی در میون نباشه.
مصاحبه‌های عمیق با افرادی که در روابط صمیمیِ بدون جنسیّت بودن، نشون داد بیشترمون برای تعریف «رابطه‌ی عاشقانه» به هنجارهای فرهنگی تکیه می‌کنیم، حتی اگه تجربه‌هامون با اون چارچوب‌ها جور درنیاد.
به گفته‌ی پژوهشگران، بسیاری از روابط واقعی نه کاملاً عاشقانه‌اند و نه صرفاً دوستانه — بلکه جایی بین این دو قرار دارن؛ جایی که احساس، صمیمیت و معنا از تعریف‌های سنتی فراتر می‌رن.

#روانشناسی #رابطه #عشق

✍️ @cognitiontimes | CWA

💣 دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی ایجاد و تقویت شبکه‌ای منسجم از آزمایشگاه‌های تخصصی درحوزه شناختی درکشور را امری حیاتی دانست.

🔵ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی، برنامه‌ای جامع برای حمایت از تجهیز، به‌روزرسانی و اتصال آزمایشگاه‌های فعال در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی در حوزه شناختی تدوین کرده است و در این برنامه، علاوه بر تأمین تجهیزات مورد نیاز، از جمله استانداردسازی، آموزش نیروی انسانی و تبادل داده‌های پژوهشی نیز پیش‌بینی شده است.

✅متن کامل خبر را اینجا بخوانید.

✍️ @cognitiontimes | CWA

وقتی التهاب مزمن، افسردگی رو شکل می‌ده

پژوهشی تازه در Genomic Psychiatry نشون داده تمایل ژنتیکی به التهاب مزمن می‌تونه زیرگونه‌ای از افسردگی رو توضیح بده که با مشکلات متابولیکی همراهه — و همین عامل ژنتیکی، به شکل پیچیده‌ای بر پاسخ به داروهای ضدافسردگی هم اثر می‌ذاره. این یافته‌ها نشون می‌دن بخشی از تفاوت افراد در تجربه و درمان افسردگی، ممکنه ریشه در ژن‌هایی داشته باشه که میزان التهاب بدن رو کنترل می‌کنن.

#التهاب #افسردگی #ژنتیک

✍️ @cognitiontimes | CWA

چقدر فضای سبز برای سلامت روان کافی است؟

پژوهشی تازه در مجله Nature Cities نشون داده که تأثیر فضاهای سبز شهری بر سلامت روان از الگوی U وارونه پیروی می‌کنه — یعنی مقدار متوسطی از فضای سبز بهترین اثر رو داره و بعد از اون، فواید کاهش پیدا می‌کنه. این تحلیل که بر اساس مرور چهار دهه پژوهش انجام شده، دیدگاه ساده‌ی «هرچه بیشتر، بهتر» رو به چالش می‌کشه و راهنمایی علمی برای برنامه‌ریزی شهری فراهم می‌کنه.

#سلامت_روان #فضای_سبز #شهرسازی

✍️ @cognitiontimes | CWA

آیا گرایش سیاسی بر انعطاف‌پذیری فکری تأثیر دارد؟

دو پژوهش گسترده که در مجله Political Psychology منتشر شدن، نشون دادن افراد محافظه‌کار یا دارای دیدگاه‌های افراطی کمی کمتر تمایل دارن باورهاشون رو با شواهد جدید تطبیق بدن، اما این تفاوت‌ها بسیار جزئی‌ان. این مطالعات که در قالب «همکاری خصمانه» بین پژوهشگران با دیدگاه‌های مخالف انجام شدن، نشون می‌دن ادعاهای کلی درباره‌ی ارتباط قوی بین سخت‌گیری شناختی و ایدئولوژی سیاسی، پایه علمی محکمی ندارن.

#روانشناسی #سیاست #شناخت

✍️ @cognitiontimes | CWA