تنفس در دنیای مجازی، آرامش در دنیای واقعی

پژوهشی منتشرشده در Psychophysiology نشان می‌دهد که یک بازی واقعیت مجازی می‌تواند به افراد بیاموزد چگونه با کنترل تنفس، واکنش‌های فیزیولوژیکی خود به استرس را تنظیم کنند. شرکت‌کنندگان پس از تمرین این تکنیک در محیط مجازیِ پرتنش، نشانگرهای زیستی بهتری از کنترل استرس نشان دادند. به گفته‌ی پژوهشگران، واقعیت مجازی می‌تواند پلی میان «یادگیری آرام» و «موقعیت‌های واقعیِ پراضطراب» باشد — فرصتی برای تمرین آرامش در دل استرس.

#نوروساینس #مدیریت_استرس #واقعیت_مجازی

✍️ @cognitiontimes | CWA

افسردگی، تنهایی و افت شناختی: زنجیره‌ای پنهان در ذهن

تحلیلی بر داده‌های China Health and Retirement Longitudinal Study که در Journal of Affective Disorders منتشر شده نشان می‌دهد افراد با علائم شدیدتر افسردگی، در گذر زمان احساس تنهایی بیشتری را گزارش می‌کنند — و این انزوای اجتماعی خود با کاهش خفیف عملکرد شناختی همراه است. پژوهشگران می‌گویند تنهایی می‌تواند حلقه‌ی میانی میان افسردگی و افت توانایی‌های ذهنی باشد، زنجیره‌ای که شناخت و گسستن آن برای سلامت مغز حیاتی است.

#افسردگی #سلامت_ذهن #شناخت

✍️ @cognitiontimes | CWA

تجرد در آمریکا و ژاپن: دو فرهنگ، دو تجربه از تنهایی

پژوهشی منتشرشده در Personal Relationships نشان می‌دهد بزرگسالان مجرد در آمریکا و ژاپن، سطح رضایت و سلامت روانی پایین‌تری نسبت به افراد متأهل گزارش می‌کنند — اما نقش «خانواده» در این شکاف فرهنگی متفاوت است. در آمریکا، روابط خانوادگی می‌توانند منبع حمایت برای مجردها باشند، در حالی‌که در ژاپن، فشار اجتماعی برای ازدواج و انتظارات سنتی، تنهایی و استرس بیشتری را به همراه دارد.

#روانشناسی_روابط #فرهنگ #سلامت_ذهن

✍️ @cognitiontimes | CWA

کتا‌مین؛ معجزه‌ای که شاید آن‌قدرها هم واقعی نباشد

کارآزمایی بالینی تازه‌ای که در JAMA Psychiatry منتشر شده نشان می‌دهد افزودن تزریق‌های مکرر کتامین به درمان‌های استاندارد بیماران بستری مبتلا به افسردگی شدید، بهبود قابل‌توجهی ایجاد نکرد. پژوهشگران می‌گویند اثرات سریع و چشمگیر کتامین در مطالعات گذشته ممکن است تا حدی ناشی از «انتظار ذهنی» بیماران و درمانگران بوده باشد، نه صرفاً اثر دارو. این یافته‌ها بار دیگر نشان می‌دهند که در درمان افسردگی، ذهن و باورها نیز نقشی تعیین‌کننده دارند.

#افسردگی #کتامین #نوروساینس

✍️ @cognitiontimes | CWA

وقتی روان‌پریشی وارد رابطه می‌شود: عشق در مرز خطر

مطالعه‌ای منتشرشده در Journal of Couple & Relationship Therapy نشان می‌دهد افرادی که ویژگی‌های روان‌پریشانه‌ بیشتری دارند، معمولاً از رابطه‌ی عاشقانه‌ی خود رضایت کمتری احساس می‌کنند. جالب‌تر آنکه برداشت فرد از ویژگی‌های شریک عاطفی‌اش، نقش پررنگی در نارضایتی او دارد. پژوهشگران می‌گویند ویژگی‌هایی مانند بی‌همدلی، دست‌کاری دیگران و رفتارهای ضد‌اجتماعی می‌توانند پیوندهای عاطفی را فرسوده کنند — جایی که عشق، زیر سایه‌ی کنترل و بی‌اعتمادی رنگ می‌بازد.

#روانشناسی_رابطه #اختلال_شخصیت #روانپریشی

✍️ @cognitiontimes | CWA

«قارچ‌های جادویی» و افسردگی: امیدی که پنج سال دوام آورد

پژوهشی تازه در Journal of Psychedelic Studies نشان می‌دهد بیشتر افرادی که با روان‌درمانی همراه با «سایلو‌سایبین» برای افسردگی اساسی درمان شده‌اند، حتی پنج سال بعد همچنان در بهبودی باقی مانده‌اند. این یافته‌ها نشان می‌دهند ترکیب روان‌گردان‌ها با درمان حمایتی می‌تواند تأثیری ماندگار بر سلامت روان و احساس معنا در زندگی داشته باشد — نقطه‌ی تلاقی علم، ذهن و تجربه‌ی عمیق انسانی.

#افسردگی #روانگردان #سایکدلیک

✍️ @cognitiontimes | CWA

افزایش تشخیص اوتیسم، نه افزایش علائم واقعی

پژوهشی در Psychiatry Research با بررسی داده‌های ۹ سال متوالی تولد در سوئد نشان می‌دهد جهش چشمگیر در آمار تشخیص «اختلال طیف اوتیسم» الزاماً به معنای افزایش علائم واقعی در جامعه نیست. یافته‌ها همچنین نشان دادند که علائم ADHD در پسران ثابت مانده، اما در دختران اندکی افزایش یافته است. پژوهشگران می‌گویند این روند احتمالاً بیش از آنکه بازتابی از تغییرات زیستی باشد، نتیجه‌ی تحول در شیوه‌ی تشخیص و آگاهی عمومی است.

#اوتیسم #ADHD #نوروساینس

✍️ @cognitiontimes | CWA

تأثیر دوگانه ذهن مادر بر مغز کودک

مطالعه‌ای در Research on Child and Adolescent Psychopathology نشان می‌دهد مادرانی که هم‌زمان علائم افسردگی و ADHD را تجربه می‌کنند، ممکن است فرزندانی با خطر بالاتر بروز علائم افسردگی و مشکلات توجه در دو سالگی داشته باشند. پژوهشگران می‌گویند ترکیب این دو وضعیت می‌تواند محیط هیجانی پیچیده‌تری برای رشد کودک ایجاد کند، دوره‌ای که مغز به‌شدت در حال شکل‌گیری و وابسته به حمایت عاطفی والدین است.

#روانشناسی_کودک #سلامت_ذهن #ADHD

✍️ @cognitiontimes | CWA

استرس چگونه تصمیم‌های ورزشی را تغییر می‌دهد؟

مطالعه‌ای با استفاده از fNIRS و آزمون MAST نشان می‌دهد ورزشکاران هنگام قرار گرفتن در استرس حاد، تصمیم‌های ناعادلانه را بیشتر می‌پذیرند. نتایج که در مجله Frontiers in Human Neuroscience منتشر شده، نشان داد این رفتار با کاهش فعالیت در بخش‌هایی از قشر پیش‌پیشانی و ناحیه گیجگاهی‌ـ‌جداری و افزایش فعالیت در قشر حرکتی اولیه همراه است. پژوهشگران می‌گویند استرس می‌تواند تعادل میان منطق و واکنش‌های هیجانی را در تصمیم‌گیری‌های ورزشی بر هم بزند.

#نوروساینس #ورزش #استرس

✍️ @cognitiontimes | CWA

شادی وارونه: چرا نسل جوان امروز بیش از همیشه ناامید است؟

پژوهشی تازه با داده‌هایی از ۴۴ کشور، از جمله آمریکا و بریتانیا، نشان می‌دهد الگوی معروف «U شکل» شادی در طول عمر دیگر برقرار نیست. بر اساس نتایج منتشرشده، اوج ناخوشی دیگر در میانسالی نیست، بلکه به جوانی منتقل شده است — نشانه‌ای از وخامت سلامت روان نسل جدید. در آمریکا، میزان «ناامیدی» در میان جوانان از ۱۹۹۳ تا ۲۰۲۴ بیش از دو برابر در مردان و تقریباً سه برابر در زنان افزایش یافته است. پژوهشگران می‌گویند بحران روانی نسل جوان زنگ خطری جهانی است.

#سلامت_روان #نسل_جوان #روانشناسی_مثبت

✍️ @cognitiontimes | CWA

حافظه‌ی کاری و تنفس: دو ریتم برای یک مغز هماهنگ

پژوهشی در Frontiers in Behavioral Neuroscience نشان می‌دهد هماهنگی بین قشر پیش‌پیشانی (PFC) و هیپوکمپ در هنگام انجام وظایف حافظه‌ی کاری، تنها به نوسانات تتا محدود نیست. دانشمندان دریافتند نوسانات مرتبط با تنفس (RROs) نیز در هر دو ناحیه حضور دارند و بخشی از ریتم‌های مغزی را با فرکانسی هم‌پوشان با تتا شکل می‌دهند. با این حال، نتایج نشان داد این دو ریتم به‌صورت جداگانه — نه مشترک — در پشتیبانی از عملکرد حافظه‌ی کاری نقش دارند.

#نوروساینس #حافظه #مغز

✍️ @cognitiontimes | CWA

آزمایش بزاقی ۲ دلاری برای تشخیص افسردگی و اسکیزوفرنی

پژوهشگران برزیلی در ACS Polymers Au یک بیوسنسور قابل‌حمل و ارزان ساخته‌اند که تنها با یک قطره بزاق و در کمتر از سه دقیقه می‌تواند سطح پروتئین BDNF را اندازه‌گیری کند — عاملی کلیدی در سلامت روان و عملکردهای شناختی مغز. این دستگاه که هزینه‌ی ساخت هر واحد آن حدود ۲ دلار است، می‌تواند به شناسایی زودهنگام افسردگی، اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی کمک کند و تحول بزرگی در غربالگری سلامت روان، به‌ویژه در مناطق کم‌منبع، ایجاد نماید.

#سلامت_روان #افسردگی #فناوری_پزشکی

✍️ @cognitiontimes | CWA

دو هفته‌ای که آینده‌ی کودک را می‌سازد

مطالعه‌ای در Journal of Marriage and Family نشان می‌دهد پدرانی که دست‌کم دو هفته مرخصی پس از تولد فرزندشان می‌گیرند، پیوند عمیق‌تری با کودک برقرار می‌کنند، مشارکت بیشتری در مراقبت دارند و خانواده‌شان پویاتر عمل می‌کند — عواملی که در ادامه با عملکرد تحصیلی بهتر و مشکلات رفتاری کمتر در سال‌های ابتدایی زندگی کودک همراه است. پژوهشگران می‌گویند حمایت از مرخصی پدرانه نه‌تنها به تعادل خانوادگی، بلکه به رشد سالم نسل آینده کمک می‌کند.

#روانشناسی_تربیت #پدر_و_کودک #خانواده

✍️ @cognitiontimes | CWA

صدایی که احساس را می‌سازد

مطالعه‌ای تازه در Biological Psychology نشان می‌دهد که جذابیت صدا فقط گوش‌نواز نیست — بلکه احساس ما را از همان لحظه‌های ابتدایی پردازش صدا شکل می‌دهد.
پژوهشگران با ثبت سیگنال‌های مغزی (ERP) دریافتند که مغز انسان در همان مراحل اولیه، جذابیت صدا و معنای عاطفی واژه را با هم ادغام می‌کند؛ اما در مراحل بعدی، هرکدام را جداگانه پردازش می‌نماید.
به‌بیان دیگر، صدای دل‌نشین می‌تواند درک احساسی ما از کلمات را تغییر دهد — حتی پیش از آنکه آگاهانه معنای آن‌ها را بفهمیم.

#روانشناسی_صدا #علوم_شناختی #احساس_و_ادراک

✍️ @cognitiontimes | CWA

وقتی هوش مصنوعی مراقب نمک غذای شماست

مطالعه‌ای در American Heart Journal به بررسی اپلیکیشن هوشمندی به نام LowSalt4Life 2 پرداخته که با استفاده از الگوریتم‌های یادگیری تقویتی (Reinforcement Learning) به کاربران مبتلا به پرفشاری خون کمک می‌کند تا در لحظه، انتخاب‌های کم‌نمک‌تری در رستوران‌ها و فروشگاه‌ها داشته باشند.

در این پژوهش شش‌ماهه، بیش از ۴۰۰ فرد مبتلا به فشار خون بالا شرکت کردند. نتایج اولیه نشان می‌دهد که مداخله دیجیتال «فقط در زمان لازم» (Just-in-time adaptive intervention) می‌تواند فشار خون سیستولیک را کاهش دهد و رفتار غذایی سالم‌تری را در دنیای واقعی تقویت کند.

پژوهشگران می‌گویند شخصی‌سازی مداخله بر اساس رفتار کاربر، گام تازه‌ای در مدیریت هوشمند سلامت و پیشگیری از بیماری‌های قلبی است.

#سلامت_قلب #فشارخون #هوش_مصنوعی

✍️ @cognitiontimes | CWA

سه‌گانه تاریک و تأثیرش بر خانواده

مطالعه‌ای در Journal of Professional & Applied Psychology نشان می‌دهد جوانانی با ویژگی‌های خودمحوری، فریب‌کاری و بی‌احساسی (سه‌گانه تاریک) معمولاً تعاملات خانوادگی ضعیف‌تری دارند. پژوهش در پاکستان انجام شد تا نشان دهد این صفات چگونه در بافت فرهنگی و دوران شکل‌گیری شخصیت، روابط خانوادگی را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

#روانشناسی_شخصیت #سه‌گانه_تاریک #روابط_خانوادگی

✍️ @cognitiontimes | CWA

زنبور عسل و محافظت از مغز در برابر آلزایمر

مروری در Metabolic Brain Disease نشان می‌دهد محصولات زنبور عسل مانند زهر زنبور، بره‌موم و ترکیبات فعالشان (کریسین، اسید فریک و کوئرستین) می‌توانند پتانسیل محافظت عصبی در بیماری آلزایمر داشته باشند. این ترکیبات با داروهای مرسوم ضد آلزایمر مانند دونپزیل و ریواستیگمین می‌توانند اثرات هم‌افزایی ایجاد کنند و کاهش اختلال شناختی را تقویت نمایند. پژوهشگران معتقدند مطالعات بیشتر می‌تواند مسیر استفاده بالینی این محصولات طبیعی را هموار کند.

#آلزایمر #محافظت_عصبی #زنبور_عسل
✍️ @cognitiontimes | CWA

خودشیفتگی، ناامنی و سلیقه‌ای برای همه چیز

مطالعه‌ای در Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts نشان می‌دهد افرادی که ترکیبی از خودشیفتگی و ناامنی روانی دارند، بیشتر به «همه‌چیزپسند فرهنگی» تبدیل می‌شوند — کسانی که هم از هنر فاخر لذت می‌برند و هم از فرهنگ عامه.
پژوهشگران می‌گویند این تنوع در سلیقه نوعی استراتژی روانی است: از یک‌سو برای نشان دادن جایگاه اجتماعی، و از سوی دیگر برای حفظ احساس اصالت فردی.

#روانشناسی #شخصیت #فرهنگ

✍️ @cognitiontimes | CWA

وقتی ربات‌ها روی رابطه‌ انسان‌ها تأثیر می‌گذارند

مطالعه‌ای در Computers in Human Behavior نشان می‌دهد نحوه بازخورد دادن ربات‌ها در یک کار گروهی می‌تواند احساس صمیمیت میان انسان‌ها را تغییر دهد — و این اثر به ظاهر ربات و شیوه ارتباطش بستگی دارد.
پژوهشگران می‌گویند با رشد مدل‌های زبانی پیشرفته، ربات‌ها به‌زودی در تصمیم‌گیری‌های انسانی نقش فعالتری خواهند داشت؛ بنابراین لازم است دقت زیادی در طراحی رفتار و گفتار آن‌ها به کار رود تا تعامل انسانی دچار اختلال نشود.

#روانشناسی #هوش_مصنوعی #تعامل_انسان_و_ربات

✍️ @cognitiontimes | CWA

حمام آب‌گرم، راز خواب عمیق‌تر در سالمندان ژاپنی

مطالعه‌ای در Sleep Health: Journal of the National Sleep Foundation نشان می‌دهد سالمندانی که پیش از خواب در وان آب‌گرم استحمام می‌کنند، کیفیت خواب بهتری دارند — هم در احساس شخصی و هم در داده‌های عینی خواب‌سنجی. این اثر به‌ویژه در فصل زمستان قوی‌تر بود.
پژوهشگران می‌گویند گرم‌کردن بدن پیش از خواب به آرامش سیستم عصبی و تنظیم چرخه خواب کمک می‌کند، در حالی که خواب باکیفیت نقش مهمی در سلامت مغز، خلق‌وخو و بدن دارد.

#روانشناسی_خواب #سلامت_ذهن #سبک_زندگی

✍️ @cognitiontimes | CWA