Октябрин 6-д, тахиа сарын 14-й шар бич өдрийн цаг амжилтай алхахын тула Этигэлт Хамба ламын сургаал.
Арад зон ариун санвартанаа дэмжэж байн. Этигэлт Багша: "Ариун сэтгэл тэднэй зам нь сэх" хэмээн айлдалаа.
Арад зон ариун санвартанаа дэмжэж байн. Этигэлт Багша: "Ариун сэтгэл тэднэй зам нь сэх" хэмээн айлдалаа.
🙏34❤7👍6
Сегодня 6 октября в 14 лунный день довлеет желтая обезьяна в стихии воды. Потому нужно заботиться о здоровье почек, которые контролируют деятельность половых и мочевых систем.
🙏38❤4👍4
"Буддизм ба шинжлэх ухаан” олон улсын эрдэм шинжилгээний бага хурлыг Монголын бурхны шашинтны Төв Гандантэгчэнлин хийд, Монголын шинжлэх ухааны академи хамтран зохион байгуулсан. Энэхүү хуралд Калифорнийн их сургуулийн доктор, профессор Жоннатан Скүлэр “Буддын гүн ухаан ба дадуулахуйн арга зам нь анхаарал сарнилын судлалд нөлөөлөх нь” сэдвээр илтгэл тавьснаас онцлон хүргэж байна.
Калифорнийн их сургуулийн доктор, профессор Жоннатан Скүлэр: Анхаарал сарнил нь мэдээллийг боловсруулах чадавхыг сааруулдаг, сэтгэлийн тогтвортой байдлыг алдагдуулж сөргөөр нөлөөлдөг. Хэрхэн анхаарал сарнихгүй байх талаар буддизмд маш тодорхой зааж өгсөн байдаг. Anapanasati Sutta “Би өөрийнхөө анхаарлыг сарниулахгүйн тулд амьсгалын бясалгалын аргаар зохицуулдаг” гэж хэлсэн байдаг. Өөрөөр хэлбэл, бид амьсгаа авахдаа бидний анхаарал юунд төвлөрч байна гэдгийг тогтоох дадалд суралцдаг гэсэн үг. Үүнд үндэслэн бясалгал нь анхаарал сарнилтад хэрхэн нөлөөлж байгаа талаар бид хэд хэдэн судалгаа хийсэн. Зарим жишээг дурдъя. Бид дунд сургуулийн сурагчдад хоёр долоо хоног майндфүлнесс сургалт явуулаад мэдээллийг санаж байгаа эсэх шалгалт авсан. Мөн текст уншуулан анхаарал нь сарниж байгаа эсэхийг шалгасан. Сургалтад хамрагдсан хүмүүс шалгалтаа сайн үр дүнтэй өгсөн. Мөн өөрийнхөө анхаарлыг сарниж байгаа эсэхийг тогтоох чадвар нь сайн болсон байсан. Тэгэхээр майндфүлнесс бясалгал нь анхаарал сарнилыг үлэмж бууруулж чадна гэсэн дүгнэлт гарсан. Мөн Gibberish Detection судалгаанд хүмүүст гурван сар Шамата бясалгалын аргаар анхаарал төвлөрлийн сургалт орсон. Судалгаанд оролцсон хүмүүсийг долоон жилийн хугацаанд хянахад ач холбогдолтой болон холбогдолгүй үгсийг ялгах чадвар нь маш сайжирсан гэсэн дүгнэлт гарсан. Тэгэхээр Шамата бясалгал нь анхаарал сарнилыг бууруулах томоохон арга хэрэгслүүдийн нэг гэдэг нь судалгаагаар тогтоогдсон.
Мөн “ The plasticity intiative” гэх аргаар майндфүлнесст суурилсан эрүүл мэнд болон аз жаргалтай амьдралын сургалтыг зургаан долоон хоногийн турш долоо хоногт таван удаа явуулсан. Ингэхдээ бясалгал, иог, биеийн дасгал хөдөлгөөн, дээд номын тухай айлдваруудыг оруулсан. Судалгааны үр дүнд тархи, бие бялдрын үйл ажиллагаа идэвхжиж сайжирсан, сэтгэл зүйн байдал тогтворжсон, анхаарал сарнил буурсан.
Дүгнээд хэлэхэд, анхаарал сарнил хүний насжилттай холбоотой. Тиймээс Буддагийн хэлснээр “Майндфүлнесс бясалгал нь урт наслах хүчтэй арга хэрэгсэл” гэж нотолсон. Түүнчлэн, майндфүлнесс болон амьсгал дээрээ төвлөрөх бясалгал нь хүний унших, тогтоох, төсөөлөх, тархины үйл ажиллагаанд эерэг өөрчлөлтийг авчирдаг гэдэг нь нотлогдсон. Хамгийн гол нь эрдэмд эрмэлзэж суралцаж байгаа залуусын сурах чадварыг үлэмж хэмжээгээр нэмэгдүүлсэн. Олон жилийн насжилттай буддизмын дадлага, туршлага хүний насыг уртасгаж, суралцах чадварыг нэмэгдүүлж байгаа нь шинжлэх ухаанаар батлагдсаар байна.
Калифорнийн их сургуулийн доктор, профессор Жоннатан Скүлэр: Анхаарал сарнил нь мэдээллийг боловсруулах чадавхыг сааруулдаг, сэтгэлийн тогтвортой байдлыг алдагдуулж сөргөөр нөлөөлдөг. Хэрхэн анхаарал сарнихгүй байх талаар буддизмд маш тодорхой зааж өгсөн байдаг. Anapanasati Sutta “Би өөрийнхөө анхаарлыг сарниулахгүйн тулд амьсгалын бясалгалын аргаар зохицуулдаг” гэж хэлсэн байдаг. Өөрөөр хэлбэл, бид амьсгаа авахдаа бидний анхаарал юунд төвлөрч байна гэдгийг тогтоох дадалд суралцдаг гэсэн үг. Үүнд үндэслэн бясалгал нь анхаарал сарнилтад хэрхэн нөлөөлж байгаа талаар бид хэд хэдэн судалгаа хийсэн. Зарим жишээг дурдъя. Бид дунд сургуулийн сурагчдад хоёр долоо хоног майндфүлнесс сургалт явуулаад мэдээллийг санаж байгаа эсэх шалгалт авсан. Мөн текст уншуулан анхаарал нь сарниж байгаа эсэхийг шалгасан. Сургалтад хамрагдсан хүмүүс шалгалтаа сайн үр дүнтэй өгсөн. Мөн өөрийнхөө анхаарлыг сарниж байгаа эсэхийг тогтоох чадвар нь сайн болсон байсан. Тэгэхээр майндфүлнесс бясалгал нь анхаарал сарнилыг үлэмж бууруулж чадна гэсэн дүгнэлт гарсан. Мөн Gibberish Detection судалгаанд хүмүүст гурван сар Шамата бясалгалын аргаар анхаарал төвлөрлийн сургалт орсон. Судалгаанд оролцсон хүмүүсийг долоон жилийн хугацаанд хянахад ач холбогдолтой болон холбогдолгүй үгсийг ялгах чадвар нь маш сайжирсан гэсэн дүгнэлт гарсан. Тэгэхээр Шамата бясалгал нь анхаарал сарнилыг бууруулах томоохон арга хэрэгслүүдийн нэг гэдэг нь судалгаагаар тогтоогдсон.
Мөн “ The plasticity intiative” гэх аргаар майндфүлнесст суурилсан эрүүл мэнд болон аз жаргалтай амьдралын сургалтыг зургаан долоон хоногийн турш долоо хоногт таван удаа явуулсан. Ингэхдээ бясалгал, иог, биеийн дасгал хөдөлгөөн, дээд номын тухай айлдваруудыг оруулсан. Судалгааны үр дүнд тархи, бие бялдрын үйл ажиллагаа идэвхжиж сайжирсан, сэтгэл зүйн байдал тогтворжсон, анхаарал сарнил буурсан.
Дүгнээд хэлэхэд, анхаарал сарнил хүний насжилттай холбоотой. Тиймээс Буддагийн хэлснээр “Майндфүлнесс бясалгал нь урт наслах хүчтэй арга хэрэгсэл” гэж нотолсон. Түүнчлэн, майндфүлнесс болон амьсгал дээрээ төвлөрөх бясалгал нь хүний унших, тогтоох, төсөөлөх, тархины үйл ажиллагаанд эерэг өөрчлөлтийг авчирдаг гэдэг нь нотлогдсон. Хамгийн гол нь эрдэмд эрмэлзэж суралцаж байгаа залуусын сурах чадварыг үлэмж хэмжээгээр нэмэгдүүлсэн. Олон жилийн насжилттай буддизмын дадлага, туршлага хүний насыг уртасгаж, суралцах чадварыг нэмэгдүүлж байгаа нь шинжлэх ухаанаар батлагдсаар байна.
🙏26❤4
МАЛ СЭТЭРЛЭХ ЗАН ҮЙЛ
Сэтэр хэмээх нь Цэтар буюу насан гэтэлгэх хэмээх энэ насан туршид нь амь насыг нь дархлах, эдэлж хэрэглэх, үс ноосыг нь ашиглахаас үүрд дархлах зан үйл юм.
Хэдий тийм боловч тухайн сэтэрлэсэн мал хөгширч зөнөх үед сүргийн дотроос идэр залуу, хүч чадал сайтай, ижил зүсмийн малыг сонгон сэтрийг шилжүүлэх, эсвээс хөгширч нүд аниваас “эзэн шүтээн мордов” хэмээн сэтэр шилжүүлэх ёсон буй.
Энэ мэтчилэн хүч чадал, өгөөж шим ихтэй малаа овоо тахилгын үед уул усны эзэн савдагт “онголон өргөх” адуу малын буян хишгийг дэлгэрүүлэн, айл өрхийн амар амгалан, цог хийморийг бадруулах зорилгоор бурхан шүтээндээ өргөж, сэтэрлэх зан үйлийг үйлддэг.
Овоо тахилгын үед сэтэр татах бөгөөд таван өнгийн хив бөсийг тарни тогтоол, даатгал уншлага бүхий сахиусны хамтаар цагаан хонины юмуу цагаан тэмээний ноосон утсаар шилбэлэн уг малын зөв талын далан дээрх ноосонд эсвээс дэлэнд батлан уяж, тарни шившлэгээр амилуулан сэтэрлэнэ.
Түүнчлэн айл өрхүүд сар шинийн дараа сахиус бурханаа тахин, хишиг даллага авах үед сэтэртэй малынхаа сэтрийг сэргээдэг.
Мөн айл өрхүүд зурмал, сийлбэрлэн бүтээж бурхан шүтээнийхээ ойр залсан нь элбэг. Энэ мэт онголон сэтэрлэх мал нь эр, эм аль нь ч байж болох бөгөөд тухайн сахиус шүтээнээс хамаарч өнгө зүсийг нь ихэд чухалчилна.
Говий лха буюу Заяагч таван тэнгэрийн үүднээс хөх, бор зүсмийн морь
Галын тэнгэрийн үүднээс орог шар ямаа, шар халзан буюу шар түрүүт хонь, улаан ямаа
Улаан сахиус, тангарагтаны үүднээс улаан сэрх
Цагаан өвгөний үүднээс цагаан зүсмийн үхэр
Гүнжи лхамо буюу өвлийн охин тэнгэрийн үүднээс тэмээ
Эрлэг номун хааны өмнөөс хөхвөр хуц
Махагала бурханы үүднээс хар бараан зүсмийн морь
Лусын эзний үүднээс хөх ямаа
Балдан лхам бурханы үүднээс хонгор халиун, толин сартай шарга морь
Долоон бурханы үүднээс шар халзан хонь зэрэг малын хүйс, төрөл зүсийг сонгохдоо урьдаас уламжилж ирсэн ёс заншлыг дагаж мөрддөг байна.
Сэтэр хэмээх нь Цэтар буюу насан гэтэлгэх хэмээх энэ насан туршид нь амь насыг нь дархлах, эдэлж хэрэглэх, үс ноосыг нь ашиглахаас үүрд дархлах зан үйл юм.
Хэдий тийм боловч тухайн сэтэрлэсэн мал хөгширч зөнөх үед сүргийн дотроос идэр залуу, хүч чадал сайтай, ижил зүсмийн малыг сонгон сэтрийг шилжүүлэх, эсвээс хөгширч нүд аниваас “эзэн шүтээн мордов” хэмээн сэтэр шилжүүлэх ёсон буй.
Энэ мэтчилэн хүч чадал, өгөөж шим ихтэй малаа овоо тахилгын үед уул усны эзэн савдагт “онголон өргөх” адуу малын буян хишгийг дэлгэрүүлэн, айл өрхийн амар амгалан, цог хийморийг бадруулах зорилгоор бурхан шүтээндээ өргөж, сэтэрлэх зан үйлийг үйлддэг.
Овоо тахилгын үед сэтэр татах бөгөөд таван өнгийн хив бөсийг тарни тогтоол, даатгал уншлага бүхий сахиусны хамтаар цагаан хонины юмуу цагаан тэмээний ноосон утсаар шилбэлэн уг малын зөв талын далан дээрх ноосонд эсвээс дэлэнд батлан уяж, тарни шившлэгээр амилуулан сэтэрлэнэ.
Түүнчлэн айл өрхүүд сар шинийн дараа сахиус бурханаа тахин, хишиг даллага авах үед сэтэртэй малынхаа сэтрийг сэргээдэг.
Мөн айл өрхүүд зурмал, сийлбэрлэн бүтээж бурхан шүтээнийхээ ойр залсан нь элбэг. Энэ мэт онголон сэтэрлэх мал нь эр, эм аль нь ч байж болох бөгөөд тухайн сахиус шүтээнээс хамаарч өнгө зүсийг нь ихэд чухалчилна.
Говий лха буюу Заяагч таван тэнгэрийн үүднээс хөх, бор зүсмийн морь
Галын тэнгэрийн үүднээс орог шар ямаа, шар халзан буюу шар түрүүт хонь, улаан ямаа
Улаан сахиус, тангарагтаны үүднээс улаан сэрх
Цагаан өвгөний үүднээс цагаан зүсмийн үхэр
Гүнжи лхамо буюу өвлийн охин тэнгэрийн үүднээс тэмээ
Эрлэг номун хааны өмнөөс хөхвөр хуц
Махагала бурханы үүднээс хар бараан зүсмийн морь
Лусын эзний үүднээс хөх ямаа
Балдан лхам бурханы үүднээс хонгор халиун, толин сартай шарга морь
Долоон бурханы үүднээс шар халзан хонь зэрэг малын хүйс, төрөл зүсийг сонгохдоо урьдаас уламжилж ирсэн ёс заншлыг дагаж мөрддөг байна.
🙏25❤8🔥1
ТАЛИЙГААЧИЙН ХОЙТЫН БУЯН ХИЙХЭД НЭРИЙГ НЬ ХЭЛЖ ЗОРИУЛАХ УУ?, ЭСВЭЛ ДОТРОО БОДОХОД БОЛОХ УУ?
Дотроо бодоод зориулахад болно. Гэхдээ нэрийг нь хэлээд буянаа зориулах хэрэгтэй үе байдаг. Нэг жишээ татъя. Хурал хуруулж байх үед хэний хойноос буян хийж байгаа тэр хүний нэрийг нь заавал уншаад байна аа даа. Энэ нь нэг талаар Бурхан шүтээнд айлтгаж байна. Нөгөө талаар лам хуврагууд, ийм хүний хойтын буянд өнөөдөр хурал хуруулж, буян хийж байна гэж ойлгоход тустай. Мөн олуулаа цугласан үед бусдад эвгүй нөхцөл үүсэхээргүй бол нэрийг нь хэлэхэд сэтгэлд илүү хүчтэй болохоор бол та хэлж болно. Хэлэх үе гэж байдаг.
Гэхдээ нэрийг нь дурьдаагүй, хэлээгүй гэдгээр тийшээ зориулагдахгүй гэж байхгүй. Дотроо бодоод байхад болно. Нэрийг нь хэлээд буянаа зориулахад сэтгэлд илүү хүч орж, олон хүн байвал хамтдаа нэгэн хоромд буянаа зориулах нөхцөл бүрдсэн бол хэлэх нь илүү тустай байдаг гэж хариулмаар байна.
Дотроо бодоод зориулахад болно. Гэхдээ нэрийг нь хэлээд буянаа зориулах хэрэгтэй үе байдаг. Нэг жишээ татъя. Хурал хуруулж байх үед хэний хойноос буян хийж байгаа тэр хүний нэрийг нь заавал уншаад байна аа даа. Энэ нь нэг талаар Бурхан шүтээнд айлтгаж байна. Нөгөө талаар лам хуврагууд, ийм хүний хойтын буянд өнөөдөр хурал хуруулж, буян хийж байна гэж ойлгоход тустай. Мөн олуулаа цугласан үед бусдад эвгүй нөхцөл үүсэхээргүй бол нэрийг нь хэлэхэд сэтгэлд илүү хүчтэй болохоор бол та хэлж болно. Хэлэх үе гэж байдаг.
Гэхдээ нэрийг нь дурьдаагүй, хэлээгүй гэдгээр тийшээ зориулагдахгүй гэж байхгүй. Дотроо бодоод байхад болно. Нэрийг нь хэлээд буянаа зориулахад сэтгэлд илүү хүч орж, олон хүн байвал хамтдаа нэгэн хоромд буянаа зориулах нөхцөл бүрдсэн бол хэлэх нь илүү тустай байдаг гэж хариулмаар байна.
👍20🙏12❤3
Forwarded from Дагба
"Фашистам, которые уничтожили, не убить Монголского коня, сказал командир" — воспоминания Таравын Мөнх-Осора.
Т. Мөнх-Осор: В 1945 году завершилась Великая Отечественная война. В этот период я учился вместе с другом в Советском Союзе на ветеринарном факультете. Однажды к нам пришли два советских офицера и рассказали: «Наши два коня, раненых на фронте, были отправлены в хранилище для животных. Мы пытались их лечить, но ничего не вышло. Они не дают себя приблизить, кусаются и не хотят пить или есть. Мы уже не знаем, что делать. Нас попросили передать вам просьбу, поскольку эти лошади имеют большую ценность. Они сыграли важную роль в уничтожении немецких фашистов и заслуживают уважения. Нам велено их не убивать, но они уже на грани гибели. Нам сказали обратиться к вам за помощью, может, у вас есть идеи».
Когда мы пришли, увидели двух раненых лошадей в клетке. Эти большие, крупные животные лежали в стороне, а маленькие лошади с уздечками были разделены от других, и сразу можно было понять, что это они и были теми самыми монгольскими лошадьми, о которых говорили офицеры. Один из них, увидев нас, сказал: «Вот они, ваши монгольские лошади. Черт возьми!» — и раздражённо плюнул в сторону. Мы с моим другом, глядя на эти лошадей, понимали, что ничем не сможем им помочь. Лошади были изранены, их тела были покрыты кровавыми следами от пуль и осколков. Подходить к ним было опасно.
Один из советских солдат, стоявших рядом, наполнил ведро водой и, сделав шаг вперёд, попытался поднести его. Но как только он попытался подойти ближе, одна из лошадей, израненная и больная, кусала его, откидываясь назад. Поверхность цементного пола трещала от напряжения. Все стояли и наблюдали, не зная, что делать.
Тогда я, будучи выросшим на лошадях, решил подойти к ним, надеясь как-то помочь. Когда я подошел ближе, лошадь, которой я решил подойти, начала злиться и отступать. Я произнес несколько команд и стал приближаться. На этот раз лошадь не кусалась, а просто настороженно посмотрела на меня. Я продолжил подходить, тихо говоря "Хая, хая, идём, идём". Лошадь начала вести себя спокойнее, её уши немного расслабились, и она постепенно подошла ко мне.
Когда я коснулся её головы и начал мягко поглаживать, лошадь не сопротивлялась. В тот момент я почувствовал, как между нами возникла связь. Советские офицеры и солдаты, стоявшие рядом, были поражены этим моментом. Один из них, наконец, улыбнулся и сказал: «Молодец, хорошо!» и все начали аплодировать.
После этого мы с офицерами продолжили лечение лошадей, они начали приходить в себя. Это был настоящий момент для меня, который подтвердил, как умные и чувствительные могут быть наши монгольские лошади. Мы с моим другом тогда поняли, что наша работа не пропала даром, и лошади, несмотря на всё, начали поправляться.
Источник: Легенды и предания монгольских лошадей.
Т. Мөнх-Осор: В 1945 году завершилась Великая Отечественная война. В этот период я учился вместе с другом в Советском Союзе на ветеринарном факультете. Однажды к нам пришли два советских офицера и рассказали: «Наши два коня, раненых на фронте, были отправлены в хранилище для животных. Мы пытались их лечить, но ничего не вышло. Они не дают себя приблизить, кусаются и не хотят пить или есть. Мы уже не знаем, что делать. Нас попросили передать вам просьбу, поскольку эти лошади имеют большую ценность. Они сыграли важную роль в уничтожении немецких фашистов и заслуживают уважения. Нам велено их не убивать, но они уже на грани гибели. Нам сказали обратиться к вам за помощью, может, у вас есть идеи».
Когда мы пришли, увидели двух раненых лошадей в клетке. Эти большие, крупные животные лежали в стороне, а маленькие лошади с уздечками были разделены от других, и сразу можно было понять, что это они и были теми самыми монгольскими лошадьми, о которых говорили офицеры. Один из них, увидев нас, сказал: «Вот они, ваши монгольские лошади. Черт возьми!» — и раздражённо плюнул в сторону. Мы с моим другом, глядя на эти лошадей, понимали, что ничем не сможем им помочь. Лошади были изранены, их тела были покрыты кровавыми следами от пуль и осколков. Подходить к ним было опасно.
Один из советских солдат, стоявших рядом, наполнил ведро водой и, сделав шаг вперёд, попытался поднести его. Но как только он попытался подойти ближе, одна из лошадей, израненная и больная, кусала его, откидываясь назад. Поверхность цементного пола трещала от напряжения. Все стояли и наблюдали, не зная, что делать.
Тогда я, будучи выросшим на лошадях, решил подойти к ним, надеясь как-то помочь. Когда я подошел ближе, лошадь, которой я решил подойти, начала злиться и отступать. Я произнес несколько команд и стал приближаться. На этот раз лошадь не кусалась, а просто настороженно посмотрела на меня. Я продолжил подходить, тихо говоря "Хая, хая, идём, идём". Лошадь начала вести себя спокойнее, её уши немного расслабились, и она постепенно подошла ко мне.
Когда я коснулся её головы и начал мягко поглаживать, лошадь не сопротивлялась. В тот момент я почувствовал, как между нами возникла связь. Советские офицеры и солдаты, стоявшие рядом, были поражены этим моментом. Один из них, наконец, улыбнулся и сказал: «Молодец, хорошо!» и все начали аплодировать.
После этого мы с офицерами продолжили лечение лошадей, они начали приходить в себя. Это был настоящий момент для меня, который подтвердил, как умные и чувствительные могут быть наши монгольские лошади. Мы с моим другом тогда поняли, что наша работа не пропала даром, и лошади, несмотря на всё, начали поправляться.
Источник: Легенды и предания монгольских лошадей.
🙏78❤27👍17🔥1😢1
Бурхан багш: "АУГАА ИХ ЦЭГЭЛИЙН СУДАР-аас
"Буян төгөлдөр хүмүүний санаа бүгд нь ч бүтнэ" хэмээн буян сайн хураавал санасан хэрэг сэтгэлчлэн бүтэхийг айлдажээ.
Буян хураах аргуудаас "Долоон гишүүнт" нь эрхэм гэж судар номд олонтой дурдажээ.
Учир нь буян хураах, хилэнцээ наманчилах, барагдашгүй арвижуулах энэ гурван зүйл нь Долоон гишүүнтэд бүрдсэн байдаг.
ЦОГТ ОХИН ТЭНГЭРИЙН 7 ГИШҮҮНТ УНШЛАГА:
1. Үлэхүй бэрх цогт охин тэнгэр та
Мэргэн аргат хувилгаанаар огторгуйн хязгаарыг гүйцээгч.
Бодь сэтгэлтэний хувилгаан та ямагт дор
Бие, хэл, сэтгэл гурваар бишрэн мөргөмүй.
2. Миний тахилаар та үл дутах ч гэлээ
Цог төгөлдөр дээд бүтээлийг олохын тулд
Таван мэдрэхүй тахилын хурыг огторгуйд буулгая
Тахилын чуулган үүгээр та баясах болтугай.
3. Цогт та буян, нүгэлийн гэрч учир
Бие, хэл, сэтгэлийн гэмт чуулгандаа би
Хүчтэй гэмшин машид наманчилмуй таны дэргэд
Таалал нигүүлсэлийн хүчээр түйтгэрийг даран зохио.
4. Бүхнээс ялгарах таны үлэмж их эрдэм нь
Амьтанд туслан өөрийн хэргийг хотол төгсгөх
Эвсэж баясахуй, атаа үгүй дуршилд тан
Даган баясахуйг таны сэтгэлд өргөн барьмуй.
5. Үнэн ариун эрдэм төгөлдөр дээд лагшин нь
Хар бөгөөд аюумших хэрэгсэлт, энэрэлт эх
Арван зүг, гурван цагт амьтаны тусад
Маяа жалын номын ёсыг үзүүлэн соёрх.
6. Тэрчлэн үнэн ариун төгөлдөр дээд лагшин нь
Амьтаны тусад хийгээд шашныг сахихын тулд
Огторгуй барагдаж эс дуусах тэр хүртэл
Гаслангаас нөхцөлгүй үргэлж мөнхөд оршин соёрх.
7. Тэр мэт мөргөл, тахил, наманчлага хийгээд
Даган баясал, сануулга, соёрхол айлтгасан
Буян үүгээр муу заяа бүгд хоосроод
Бүгдийг би бодид хүргэхийн тухайд зориулмуй.
Цогт Охин тэнгэр буюу Балдан Лхам сахиусны үйлсийн даатгал.
/Буддын шашны их хийдүүдэд уншдаг уншлага/
Сэтгэлийн чанар тийн дөрвөн үйлсийн ялгаа нь
Сэтгэлийн чанар доройтвол хоосрон сэтгэл ч үгүйрнэ
Үнэн чанартаа ялгаагүй өнгө, дүрс нь ч үгүй
Хувилгаан хийгээд илбэ төдий өөрийн сэтгэлээ
Нийцэн үзүүлэх амирлангуй цогт Охин тэнгэр
Амарлиан зохиогч, амарлин болсон, амарлин авиртай
Амарлин нөхрөөр тойрон хүрээлсэн эрхэм эх
Лагшингийн тэмдэг өнгө нь цагаан машид тунгалаг
Бүхэнд амарлиан зохиогч эхэд сөгдөн мөргөмүй.
Миний өвчин ад саадыг амарлиулж зохио.
Жо. Сэтгэлийн чанар тийн дөрвөн үйлсийн ялгаа нь
Сэтгэлийн чанар доройтвол хоосрон сэтгэл ч үгүйрнэ
Үнэн чанартаа ялгаагүй өнгө, дүрс нь ч үгүй
Хувилгаан хийгээд илбэ төдий өөрийн сэтгэлээ
Нийцэн үзүүлэх дэлгэр цогт Охин тэнгэр
Дэлгэр зохиогч, дэлгэр болсон, дэлгэр авиртан
Дэлгэр нөхрөөр тойрон хүрээлсэн эрхэм эх
Лагшингийн тэмдэг өнгө нь машид жавхлант шар
Бүхэнд дэлгэр зохиогч эхэд сөгдөн мөргөмүй.
Миний нас, буян бүгдийн дэлгэрүүлэн зохио.
Жо. Сэтгэлийн чанар тийн дөрвөн үйлсийн ялгаа нь
Сэтгэлийн чанар доройтвол хоосрон сэтгэл ч үгүйрнэ
Үнэн чанартаа ялгаагүй өнгө, дүрс нь ч үгүй
Хувилгаан хийгээд илбэ төдий өөрийн сэтгэлээ
Нийцэн үзүүлэх эрхэт цогт Охин тэнгэр
Эрхшээн зохиогч, эрхэт болсон, эрхэт авиртан
Эрхэт нөхрөөр тойрон хүрээлсэн эрхэм эх
Лагшингийн тэмдэг өнгө нь машид улаан шуналт
Бүхэнд эрхшээн зохиогч эхэд сөгдөн мөргөмүй.
Гурван ертөнцийн амьтан бүгдийг эрхэнд хураа.
Жо. Сэтгэлийн чанар тийн дөрвөн үйлсийн ялгаа нь
Сэтгэлийн чанар доройтвол хоосрон сэтгэл ч үгүйрнэ
Үнэн чанартаа ялгаагүй өнгө, дүрс нь ч үгүй
Хувилгаан хийгээд илбэ төдий өөрийн сэтгэлээ
Нийцэн үзүүлэх хүчит цогт Охин тэнгэр
Хүчлэн зохиогч, хүчит болсон, хүчит авиртан
Хүчит нөхрөөр тойрон хүрээлсэн эрхэм эх
Лагшингийн тэмдэг өнгө нь хар машид хилэнт
Бүхэнд хүчлэн зохиогч эхэд сөгдөн мөргөмүй.
Миний өвчин ад зэтгэрийг хүчээр гэтэлгэ.
Жо. Таны чанар юунд ч эс бүтсэн боловч
Энэ мэт бэлгэ чанар үзүүлсэн түүгээр
Тийн дөрвөн үйлсээр амьтанд тусласан зохиолыг
Шамдан хичээж машид магтан үйлдлээ би
Миний ч мөн дөрвөн үйл аяндаа бүтээд
Тань адил амьтны тусад хичээх болтугай.
/Лхам сахиусны товч мөргөл, тарни, ерөөл/
Гурван лагшин аяндаа бүтэж, таалал нигүүлсэлийн эцэст хүрсэн ч
Гурван орчлонгийн хортонг номхотгох гэж хилэнт лагшингаар
Гурван цагийн ялгуусан бүгдийн шашны их сахиус дор
Гурван үүдээр ихэд бишрэн сөгдөн мөргөмүй.
Жо рагмо жо, рагмо жо жо, рагмо түнжо хала рагчэнмо, рагмо авяад авяа, түнжо рүлү рүлү, хум жо хум. /Олон удаа/
"Буян төгөлдөр хүмүүний санаа бүгд нь ч бүтнэ" хэмээн буян сайн хураавал санасан хэрэг сэтгэлчлэн бүтэхийг айлдажээ.
Буян хураах аргуудаас "Долоон гишүүнт" нь эрхэм гэж судар номд олонтой дурдажээ.
Учир нь буян хураах, хилэнцээ наманчилах, барагдашгүй арвижуулах энэ гурван зүйл нь Долоон гишүүнтэд бүрдсэн байдаг.
ЦОГТ ОХИН ТЭНГЭРИЙН 7 ГИШҮҮНТ УНШЛАГА:
1. Үлэхүй бэрх цогт охин тэнгэр та
Мэргэн аргат хувилгаанаар огторгуйн хязгаарыг гүйцээгч.
Бодь сэтгэлтэний хувилгаан та ямагт дор
Бие, хэл, сэтгэл гурваар бишрэн мөргөмүй.
2. Миний тахилаар та үл дутах ч гэлээ
Цог төгөлдөр дээд бүтээлийг олохын тулд
Таван мэдрэхүй тахилын хурыг огторгуйд буулгая
Тахилын чуулган үүгээр та баясах болтугай.
3. Цогт та буян, нүгэлийн гэрч учир
Бие, хэл, сэтгэлийн гэмт чуулгандаа би
Хүчтэй гэмшин машид наманчилмуй таны дэргэд
Таалал нигүүлсэлийн хүчээр түйтгэрийг даран зохио.
4. Бүхнээс ялгарах таны үлэмж их эрдэм нь
Амьтанд туслан өөрийн хэргийг хотол төгсгөх
Эвсэж баясахуй, атаа үгүй дуршилд тан
Даган баясахуйг таны сэтгэлд өргөн барьмуй.
5. Үнэн ариун эрдэм төгөлдөр дээд лагшин нь
Хар бөгөөд аюумших хэрэгсэлт, энэрэлт эх
Арван зүг, гурван цагт амьтаны тусад
Маяа жалын номын ёсыг үзүүлэн соёрх.
6. Тэрчлэн үнэн ариун төгөлдөр дээд лагшин нь
Амьтаны тусад хийгээд шашныг сахихын тулд
Огторгуй барагдаж эс дуусах тэр хүртэл
Гаслангаас нөхцөлгүй үргэлж мөнхөд оршин соёрх.
7. Тэр мэт мөргөл, тахил, наманчлага хийгээд
Даган баясал, сануулга, соёрхол айлтгасан
Буян үүгээр муу заяа бүгд хоосроод
Бүгдийг би бодид хүргэхийн тухайд зориулмуй.
Цогт Охин тэнгэр буюу Балдан Лхам сахиусны үйлсийн даатгал.
/Буддын шашны их хийдүүдэд уншдаг уншлага/
Сэтгэлийн чанар тийн дөрвөн үйлсийн ялгаа нь
Сэтгэлийн чанар доройтвол хоосрон сэтгэл ч үгүйрнэ
Үнэн чанартаа ялгаагүй өнгө, дүрс нь ч үгүй
Хувилгаан хийгээд илбэ төдий өөрийн сэтгэлээ
Нийцэн үзүүлэх амирлангуй цогт Охин тэнгэр
Амарлиан зохиогч, амарлин болсон, амарлин авиртай
Амарлин нөхрөөр тойрон хүрээлсэн эрхэм эх
Лагшингийн тэмдэг өнгө нь цагаан машид тунгалаг
Бүхэнд амарлиан зохиогч эхэд сөгдөн мөргөмүй.
Миний өвчин ад саадыг амарлиулж зохио.
Жо. Сэтгэлийн чанар тийн дөрвөн үйлсийн ялгаа нь
Сэтгэлийн чанар доройтвол хоосрон сэтгэл ч үгүйрнэ
Үнэн чанартаа ялгаагүй өнгө, дүрс нь ч үгүй
Хувилгаан хийгээд илбэ төдий өөрийн сэтгэлээ
Нийцэн үзүүлэх дэлгэр цогт Охин тэнгэр
Дэлгэр зохиогч, дэлгэр болсон, дэлгэр авиртан
Дэлгэр нөхрөөр тойрон хүрээлсэн эрхэм эх
Лагшингийн тэмдэг өнгө нь машид жавхлант шар
Бүхэнд дэлгэр зохиогч эхэд сөгдөн мөргөмүй.
Миний нас, буян бүгдийн дэлгэрүүлэн зохио.
Жо. Сэтгэлийн чанар тийн дөрвөн үйлсийн ялгаа нь
Сэтгэлийн чанар доройтвол хоосрон сэтгэл ч үгүйрнэ
Үнэн чанартаа ялгаагүй өнгө, дүрс нь ч үгүй
Хувилгаан хийгээд илбэ төдий өөрийн сэтгэлээ
Нийцэн үзүүлэх эрхэт цогт Охин тэнгэр
Эрхшээн зохиогч, эрхэт болсон, эрхэт авиртан
Эрхэт нөхрөөр тойрон хүрээлсэн эрхэм эх
Лагшингийн тэмдэг өнгө нь машид улаан шуналт
Бүхэнд эрхшээн зохиогч эхэд сөгдөн мөргөмүй.
Гурван ертөнцийн амьтан бүгдийг эрхэнд хураа.
Жо. Сэтгэлийн чанар тийн дөрвөн үйлсийн ялгаа нь
Сэтгэлийн чанар доройтвол хоосрон сэтгэл ч үгүйрнэ
Үнэн чанартаа ялгаагүй өнгө, дүрс нь ч үгүй
Хувилгаан хийгээд илбэ төдий өөрийн сэтгэлээ
Нийцэн үзүүлэх хүчит цогт Охин тэнгэр
Хүчлэн зохиогч, хүчит болсон, хүчит авиртан
Хүчит нөхрөөр тойрон хүрээлсэн эрхэм эх
Лагшингийн тэмдэг өнгө нь хар машид хилэнт
Бүхэнд хүчлэн зохиогч эхэд сөгдөн мөргөмүй.
Миний өвчин ад зэтгэрийг хүчээр гэтэлгэ.
Жо. Таны чанар юунд ч эс бүтсэн боловч
Энэ мэт бэлгэ чанар үзүүлсэн түүгээр
Тийн дөрвөн үйлсээр амьтанд тусласан зохиолыг
Шамдан хичээж машид магтан үйлдлээ би
Миний ч мөн дөрвөн үйл аяндаа бүтээд
Тань адил амьтны тусад хичээх болтугай.
/Лхам сахиусны товч мөргөл, тарни, ерөөл/
Гурван лагшин аяндаа бүтэж, таалал нигүүлсэлийн эцэст хүрсэн ч
Гурван орчлонгийн хортонг номхотгох гэж хилэнт лагшингаар
Гурван цагийн ялгуусан бүгдийн шашны их сахиус дор
Гурван үүдээр ихэд бишрэн сөгдөн мөргөмүй.
Жо рагмо жо, рагмо жо жо, рагмо түнжо хала рагчэнмо, рагмо авяад авяа, түнжо рүлү рүлү, хум жо хум. /Олон удаа/
🙏23❤8
Үлэмж ариун санаагаар ёс түүнд шамдахад
Эсүрэн, Хурмаст, Дөрвөн хаан хийгээд
Цогт охин тэнгэр тэргүүтэй сахиусууд ч
Алгасрал үгүй үргэлжид нөхөр үйлдэх болтугай.
Поклонение Балдан Лхама сахиусану.
Эсүрэн, Хурмаст, Дөрвөн хаан хийгээд
Цогт охин тэнгэр тэргүүтэй сахиусууд ч
Алгасрал үгүй үргэлжид нөхөр үйлдэх болтугай.
Поклонение Балдан Лхама сахиусану.
🙏36❤4⚡1
Октябрин 7-д, тахиа сарын 15-й шарагчин тахиа өдрийн цаг амжилтай алхахын тула Этигэлт Хамба ламын сургаал.
Нэг лама урлажа бүтээсэн Бурхан багшын дүрсыг: "Хэн гэж нэрлэх хүн биб?" гэнэ. Этигэлт Багша: "Хэды шинээн амьтад ба тэды шинээн арга боломж" хэмээн айлдалаа.
Нэг лама урлажа бүтээсэн Бурхан багшын дүрсыг: "Хэн гэж нэрлэх хүн биб?" гэнэ. Этигэлт Багша: "Хэды шинээн амьтад ба тэды шинээн арга боломж" хэмээн айлдалаа.
🙏34❤7
Сегодня 7 октября в 15 лунный день довлеет желтая курица в стихии горы. Потому нужно заботиться о здоровье головы и головного мозга, которые контролируют деятельность органов чувств.
🙏39❤8
Forwarded from GO 360° 🌐
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
⛰ Что более 100 лет было под землёй у подножия священной горы?
На юге Бурятии, у подножия горы Хумун Хаан, возвышается Дворец Будды Ваджрасаттвы — современное сердце Хилгантуйского дацана. Но его история началась задолго до сегодняшнего дня.
Ещё в начале XX века сюда был перенесён древний дацан «Балдан Брэйбун». Здесь, в священной земле, будущий Пандито Хамбо лама Дамба Даржа Заяев тайно укрыл под землёй ритуальный сосуд — бумбу. А место его нахождения позже указал XII Хамбо лама Этигэлов.
В 2006 году, при реставрации старой ступы, была найдена статуя Будды Ваджрасаттвы — символ очищения и внутреннего просветления. Это стало зна́ком: дацану суждено возродиться как Дворец Ваджрасаттвы — в помощь всем, кто ищет покоя, освобождения от страданий и светлого пути.
Местные жители объединились, работали без устали. Статую восстанавливали непальские мастера, внутреннее убранство создавали ламы из Иволгинского дацана. И 30 сентября 2019 года Дворец вновь открыл свои двери.
А перед поездкой обязательно загляните в виртуальный тур в приложении GO AND GUIDE 360!
📌 Республика Бурятия, Кяхтинский район, улус Хилгантуй
Подписка на канал — ваш цифровой рюкзак с маршрутами, историями и открытиями!
На юге Бурятии, у подножия горы Хумун Хаан, возвышается Дворец Будды Ваджрасаттвы — современное сердце Хилгантуйского дацана. Но его история началась задолго до сегодняшнего дня.
Ещё в начале XX века сюда был перенесён древний дацан «Балдан Брэйбун». Здесь, в священной земле, будущий Пандито Хамбо лама Дамба Даржа Заяев тайно укрыл под землёй ритуальный сосуд — бумбу. А место его нахождения позже указал XII Хамбо лама Этигэлов.
В 2006 году, при реставрации старой ступы, была найдена статуя Будды Ваджрасаттвы — символ очищения и внутреннего просветления. Это стало зна́ком: дацану суждено возродиться как Дворец Ваджрасаттвы — в помощь всем, кто ищет покоя, освобождения от страданий и светлого пути.
Местные жители объединились, работали без устали. Статую восстанавливали непальские мастера, внутреннее убранство создавали ламы из Иволгинского дацана. И 30 сентября 2019 года Дворец вновь открыл свои двери.
А перед поездкой обязательно загляните в виртуальный тур в приложении GO AND GUIDE 360!
Подписка на канал — ваш цифровой рюкзак с маршрутами, историями и открытиями!
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
🙏40❤12👍10
Тархи зүрх хоёр танилцаж байгаа юм шиг сонин мэдрэмжээр дүүрэн хоёр хонолоо. Энэ хоёр үнэндээ нэгэн бие дотор байдаг гэхэд итгэмээргүй. Хоорондоо яв цав нийцэх нь ховор. Ихэнхдээ л нэгнээ үгүйсгэж, хоорондоо тэрсэлдэж байна. Чин сэтгэлээсээ хүссэн зүйлийг минь үгүйсгэн муйхарлах нь тархи байдаг нь сонин. Эсвэл тархи шийдвэр гаргачихаад байхад зүрх эсэргүүцээд байдаг тохиолдол яасан олон бэ? Яг л энэ хоёрын уулзвар шиг шинжлэх ухаан, шашин хоёр уулзсан сонирхолтой уулзалтын тухай л бичих гээд байгаа нь энэ.
Тархи зүрх хоёр хоорондоо зөрөлддөг ч үнэндээ бол миний төлөө байдаг нь үнэн. Яг түүн шиг шашин шинжлэх ухаан хоёр өөр өөрийн замаар явж буй хэдий ч хүний л төлөө гэсэн нэг л зорилго дээр оглолцож байгаа нь байнга дундын бүсэд явдаг надад их сонирхолтой санагдлаа.
"Шинжлэх ухаанд хамгийн ойрхон шашин бол буддизм” гэж хэлсэн Эйнштейний үгийг батлах мэт энэ хоёрын уулзалт бүхлээрээ өнөөгийн монголчуудыг бүү хэл хүн төрлөхтнийг зөв амьдралыг зүгт хоёр талаас нь хөтөлж байгаа мэт.
Тархи зүрх хоёр хоорондоо зөрөлддөг ч үнэндээ бол миний төлөө байдаг нь үнэн. Яг түүн шиг шашин шинжлэх ухаан хоёр өөр өөрийн замаар явж буй хэдий ч хүний л төлөө гэсэн нэг л зорилго дээр оглолцож байгаа нь байнга дундын бүсэд явдаг надад их сонирхолтой санагдлаа.
"Шинжлэх ухаанд хамгийн ойрхон шашин бол буддизм” гэж хэлсэн Эйнштейний үгийг батлах мэт энэ хоёрын уулзалт бүхлээрээ өнөөгийн монголчуудыг бүү хэл хүн төрлөхтнийг зөв амьдралыг зүгт хоёр талаас нь хөтөлж байгаа мэт.
🙏16👍8❤3
🔱Очирваань сахиус таньдаа 🙇
Очир дарийн бадрал дундаас
Огторгуй тэнгэрийн ариун орноос
Омог хүчит хувилгаан сахиус таны
Онцгой увидасыг тань тунхлан мөргөмүй
Цам харай цам харай
Цагаан гэрэл хотол мандалаар
Цангасан олонд итгэл хайрламүй
Цаст өвлийн жаврыг үргээж
Цэнгэл жаргалыг хурайлан далалмүй
Бадрал хундага, балга дарснаасаа
Бачуурсан нэгэнд ухаан хайрламүй
Баялаг боловчиг шунаг нэгэнд
Багахан эрдэмийг таниулж хайрламүй
Энх жаргалангын энэхэн орчлонд ивээл буянаа оршоож
Элэг нэгт Монгол түмэнд минь
Эвийн заадсыг бадрааж
Эрмэг зоригын илчээр тань
Эвэрсэн олон нь гэгээр сугай
Очир дарийн бадрал дундаас
Огторгуй тэнгэрийн ариун орноос
Омог хүчит хувилгаан сахиус таны
Онцгой увидасыг тань тунхлан мөргөмүй
Цам харай цам харай
Цагаан гэрэл хотол мандалаар
Цангасан олонд итгэл хайрламүй
Цаст өвлийн жаврыг үргээж
Цэнгэл жаргалыг хурайлан далалмүй
Бадрал хундага, балга дарснаасаа
Бачуурсан нэгэнд ухаан хайрламүй
Баялаг боловчиг шунаг нэгэнд
Багахан эрдэмийг таниулж хайрламүй
Энх жаргалангын энэхэн орчлонд ивээл буянаа оршоож
Элэг нэгт Монгол түмэнд минь
Эвийн заадсыг бадрааж
Эрмэг зоригын илчээр тань
Эвэрсэн олон нь гэгээр сугай
🙏57❤9🔥1