"وأَن لَّيسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَىٰ"،"وأَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَىٰ"،"ثُمَّ يُجزَاهُ الْجَزَاءَ الْأَوْفَىٰ"،"وأَنَّ إِلَىٰ رَبِّكَ المُنتَهَىٰ"(نجم ٤٢-۳۹)

🔶اهل تمدن، به تجرد وجودی مسافر همیشگی رفت و آمد از فیزیک به متافیزیک و عوالم برتر اند، گرفتاری در عالم فیزیک باعث گیر افتادن در محدوده های زمانی و مکانی می‌شود، و بدین خطر اهل عالم ملک در زمان‌ها و مکان های مختلف از یکدیگر بی خبر می باشند، اما اهالی عوالم مثالی و عقول«ملائک» و انبیأ و اولیا همچون خالق هستی، هرکدام بقدر مشیت حق از اول دنیا تا آخرت آن را به یک نظر می بینند، و در پی آنند دانشمندان علوم فیزیک را از روی علم و عمل به متافیزیک فرا بخوانند.🔸

ای همه هستی ز تو پیدا شده
خاک ضعیف از تو توانا شده

زیرنشین عَلَمت کائنات
ما به تو قائم چو تو قائم به ذات

هستیِ تو صورتِ پیوند نی
تو بِه کَس و کَس به‌تو مانندْ نی

آنچه تَغَیُّر نپذیرد تویی
وانکه نمرده‌ست و نمیرد تویی

ما همه فانی و بقا بس تو راست
ملک تعالی و تقدُّس تو راست
نظامی

در شناخت علمی و عقلی و معرفتی ما، ربّ به معنای مالک و مدبّر است، و ربّ همه عالمیان، از مرتبه ذاتش تا عالم امر و خلق وجود، تجلیات وجودی بصورت های آفاقی و انفسی در دایره وجود و قوس های نزولی و صعودی دارد.

ربوبیت دامنه الوهیت است.
بعد از "مرتبه ذات حق"، "احدیت" است تا به مرتبه "واحدیت" که مقام سان یافتن اسماء و صفات است، که مرتبه الوهیت "الله" جامع جميع صفات کمالیه و جمالیه و منتهی به ربوبیت است، همه رب دارند.
(دروس شرح فصوص الحکم، ج۱، ص ۳۷۴)

بیایید ماهم کلیم الله شویم.
دست خداوند در شیوه وحی باز است. خداوند می تواند به دلها الهام کند، یا اینکه بر انسانها فرشته نازل نماید و یا حتی از درون درختی ایجاد صوت نموده با پیامبر برگزیده اش سخن بگوید. چنانکه در سوره شوری می‌فرماید "و ماكان لبشر أن يكلّمه الله الا وحياً او من وراء حجاب او يرسل رسولاً"(شوری ۲) خداوند با هیچ بشری سخن نمی گوید مگر از طریق وحی یا از پشت حجاب یا اینکه فرشته‌ای بفرستد.
(تفسیر نور، ج۹، ص ۵۰)

برای رهایی از کثرت مفاهیم فیزیکی و رسیدن به وحدت مصادیق متافیزیکی، نیازمند باز تعریف دانش و بینش و کنش‌های تمدنی هستیم.
چون برای شناخت وجودی عوالم امر و خلق، و خالق هستی و تجلیات لاهوتی تا ناسوتی او، صرفا با شناخت حسی و فیزیکی عمل کرده ایم، رؤیت خدا و مظاهر او در متافیزیک، نیازمند حرکت وحودی با جان متصل و متحد و فانی در جانان است.

زمان و دهر و سرمد، نمایشگر وجود حق از مرتبه حدّ و رسم و کثرات، به مرتبه بی حدی و وحدت اند، "لیس عند ربک صباح و لا مساء".

"عالم عقل"، عالم ربوبیت، احدیت و واحدیت است. یعنی عالم عقل به معنای اعم، به معنای عالم معنی است.
عالم هاهوتی و لاهوتی عالم امرند و فوق عوالم خلقند، عالم خلق نیز متافیزیک(معنا) و فیزیک(صورت) دارد:
عالم معنا را در دو شعبه ۱.عالم ربوبیت و ۲.عالم عقول و نفوس معرفی می‌کنند.
و عالم صورت را هم در دو شعبه ۱.عالم مثال منفصل ۲.عالم شهادت(همین دنیا) معرفی می‌کنند.
باید به گذر از سطح لفظی دین، و حرکت به سوی "ادراک وجودی" عالم، اندیشید. مباحث ماورایی را می‌شود توصیف کرد ولی نمی‌توان تعریف کرد، چون همه چشیدنی هستند و به پنهان، و غیب انسان برمی‌گردد.

بحث متافیزیکی خارج از مکان و زمان است و امکان تعریف حد و رسم ندارد.
روح یکی از مولفه هایش عقل است، ولی بینهایت عقبه دارد.
ببینیم انبیأ و اولیا با همین ویژگی های بشری چطور مسیر متافیزیک را بصورت عملی پیمودند؟

در مقام مثال اگر یک "نفس شیطانی" را در آفاق انفسی بشناسیم، بقیه را هم خواهیم شناخت و نقش های منفی را می‌توان از بین برد، و تصرف و تسخیر نرم و سختشان را با نیروهای روحانی همچون "عقل مزکی" تدبیر کرده و دفع شر نمود و آرامشان کرد. و یک ذره غفلت و جهل، موجب تسخیر و مسخ شخصیت خواهیم شد.

حس حالات خوب و بد موجب تشخیص حق از باطل در اجنماعات هست. چون قابلیت آن را در وجود خود داریم، نیروی سلامت ساز و سعادت آفرین و برعکسش را باید بتوان آموزش داد.

مامور خدا!
کسیکه به دریافت حضور رسید خاموشی را باید انتخاب کند، مگر مامور عملکردی و آشکار خدا باشد، خدایی که به همه چیز ما مسلط است رحمت بخش زندگی است، می‌توان ضمن دفع شر توفیق همنشینی با ارواح مؤمنین را یافته و در مُلک و برزخ، بسلامت و سعادت و زندگی کرد.

اعراص نفسانی و "مقام محمود" سبب دارد آن را باید به نمایش علمی و عقلی و شهودی درآورد.
پس با نقد علوم فیزیکی در پی «علوم جامع» باشیم!
علوم فیزیکی در شناخت ماده به "کوانتوم" رسیده و در شناخت بدن به "علوم اومیک"، اما از راهیابی به متافیزیک ناتوان مانده.
سازمان جهانی بهداشت هنوز سلامت را «رفاه کامل فیزیکی، روانی و اجتماعی» می‌داند، که با حقیقت مراتب وجودی طبع و نفس و قلب و روح و سرّ، فاصله دارد.

⤵️2️⃣3️⃣ ادامه

⤴️1️⃣ ادامه "اهل تمدن، به تجرد وجودی مسافر همیشگی رفت و آمد از فیزیک به متافیزیک و عوالم برتر اند، گرفتاری در عالم فیزیک باعث گیر افتادن در محدوده های زمانی و مکانی می‌شود، و بدین خطر اهل عالم ملک در زمان‌ها و مکان های مختلف از یکدیگر بی خبر می باشند، اما اهالی عوالم مثالی و عقول«ملائک» و انبیأ و اولیا همچون خالق هستی، هرکدام بقدر مشیت حق از اول دنیا تا آخرت آن را به یک نظر می بینند، و در پی آنند دانشمندان علوم فیزیک را از روی علم و عمل به متافیزیک فرا بخوانند."

بهره مندی عالمانه و عاقلانه و شهودی از موهبت زمان و مکان، مقدمه حرکت در مسیر متافیزیک(دهر و سرمد) است.

زمان، عبارت است از مقدار حرکت. و تا تغییر و تبدلی نباشد زمان تصور نمی‌شود، و وجود خداوند بر زمان و اوقات مقدم است. یعنی خدا بود و عالم و زمان هم نبود.
سرعت، نیز مقدار حرکت(مسافت طی شده) در واحد زمان را نشان می‌دهد.
مکان، نیز به معنی جا و فضا در بعد فیزیکی است و با مکانت متافیزیکی متمایز است.

آنچه که در زمان و مکان قابل سنجش است. بخش فیزیکی(کمی و کیفی) اشیاء و موجودات محسوس ماست که در اندازه گیری های کمی بصورت دستگاه جهانی یکاها(به فرانسوی: Système international d’unités)، که با نام کوتاه «SI» مشخص شده، قابل سنجش و اندازه گیری است. و ممکن است واحد اندازه گیری تغییرات کیفی، تقسیم بندی های دیگری نیز داشته باشتد(کلوین و درجه سلسیوس یا ژول و کیلوکالری و…)

در عالم زندگی فیزیکی ما، در بخش ناسوتی و مُلکی، آنچه که سنجش پذیر تجربی و حسی است مربوط به جسم(طول و عرض و عمق) و جرم و زمانست، که قابل مشاهده با حواس پنجگانه بوده و ظهور طبیعت نفس در عالم ملک و ماده است، اما برای وجود خود نفس که مجرد از ماده است و مراتب قلب و روح و ماورای آن واحد اندازه گیری فیزیکی را نمی‌توان بکار برد چون‌ بُعد متافیزیکی سنجش و ارزیابی مخصوص به خود را می‌طلبد.
ما از فرش هستی تا عرش آن امتداد وجودی داریم، و از عالم امر(احدیت و واحدیت و عین ثابت) به عالم خلق[فیزیک(ملک)و متافیزیک(جبروت و ملکوت)] هبوط کرده ایم،
هرآنچه در تعینات فیزیکی موجودات حاصل شده بخش فناپذیر آنهاست "کل نفس ذائقه الموت"،"کل شیء هالک الاوجه"،"کل من علبها فان و یبقی وجه ربک ذی الجلال و الاکرام". اما بخش متافیزیکی(ملکوتی و جبروتی) و عالم امری(عین ثابت و لاهوت و هاهوت) هر موجود جدولی از بحر وجود کبریایی است که در مراتب دهری و سرمدی و فوق آن امتداد یافته و چون باقی و ابدیست با ابزار سنجش«SI» در واحد زمان(و مکان) قابلیت تعیین حد فیزیکی ندارد.

آنچه باقی ماندنیست، وجه الهی هر موجود از حقیقت وجودی او در عوالم امر و خلق است و بخش فانی او که همان "طبع و جسم" است فعلا مورد ادراک و شناخت صاحبان علوم فیزیکی و تحربی و پزشکی است که بیشتر به تغییرات اجسام و ماده(جامد و مایع و گاز) مربوط است و در حقیقت از جواهر پنجگانه عقل و نفس و ماده نخستین و صورت و جسم، دانشمندان از بررسی تغییرات جوهر نفس و عقل هیولا اولی و صورت صرف نظر کرده و صرفا به احوالات ظاهری جسم مشغولند.
اگر علاوه بر شناخت حسی فیزیک وارد مراتب شناخت علمی و عقلی و شهودی وجود موجودات نشویم رؤیت و شناخت حسی و واحد های اندازه گیری فیزیکی ما را با شناخت نسبی از عالم هستی سرگرم خواهد کرد و اهمیت ورود به مراتب بالاتر را نخواهیم دانست و از شناخت وجودی و آثار آن جاهل و غافل و ناتوان خواهیم بود، در نتیجه دانش ناقص با عملکرد ضعیف و عدم تکامل روبرو خواهد شد. و کسی درکی از عالم غیب متصل خود و منفصل آفاقی در مرااب وجودی و مسیر زندگی و نشئات زندگانی نخواهد داشت.

حرکت از فیزیک به متافیزیک نیازمند تجرد است.

رو مجرد شو مجرد را ببین
دیدن هر چیز را شرط است اين

تجرد مراحل دارد.
الف. تجرد از ماده و نه صورت، مربوط به نفس و عالم مثال است.
ب. تجرد از ماده و صورت، خاصیت عالم عقول است.
ج. تجرد از ماهیت، تنها حق صمدی چنین است.

در عالم ماده و فیزیک، هر موجودی هم ماهیت دارد و هم ماده وصورت، و بدین خاطر امکان استعدادی و جهت و مکان و زمان دارد که قابل سنجش است.

نسبت خلاق عالم که خالق همه زمانهاست به تمام زمان‌ها علی السویه است.
خلاق عالم و ملائکه و نفوس مقدسه انبیأ و ائمه و‌اهل تمدن و گاهی هرکه پا به متافیزیک گذاشته باشد از عالم زمان و زمانیات خارج شده و از اول دنیا تا آخرت آن را به یک نظر می بیند.

همه زمان‌ها در لحظه برای اهالی متافیزیک حاضر و از ابتدای تاریخ تا آخر آن قابل حضور و شهود است.
خداوند عالم تمام وقایع و زمان‌ها ی مختلف را یکمرتبه مشاهده می‌کند.

ما هم علاوه بر "خواب" در "قیامت" همه چیز را یکجا خواهیم دید پس قیامت ما اگر در دنیا قیام کند ما نیز نظاره گر وجودی از ازل تا ابد هستی خواهیم شد. پس با ارائه یک هستی شناسی و انسان‌شناسی کامل، باید راهکار عملی برای تحول فرد و جامعه نشان داد.

⤵️3️⃣ ادامه

⤴️ ادامه "اهل تمدن، به تجرد وجودی مسافر همیشگی رفت و آمد از فیزیک به متافیزیک و عوالم برتر اند، گرفتاری در عالم فیزیک باعث گیر افتادن در محدوده های زمانی و مکانی می‌شود، و بدین خطر اهل عالم ملک در زمان‌ها و مکان های مختلف از یکدیگر بی خبر می باشند، اما اهالی عوالم مثالی و عقول«ملائک» و انبیأ و اولیا همچون خالق هستی، هرکدام بقدر مشیت حق از اول دنیا تا آخرت آن را به یک نظر می بینند، و در پی آنند دانشمندان علوم فیزیک را از روی علم و عمل به متافیزیک فرا بخوانند."

حضور فیزیکی اهل تمدن همچون موسی(ع) در کوه طور قلبشان، با رهائی از تعلقات نفس برایشان ظهور متافیزیکی را به ارمغان می آورد. و اتصال به روح القدس تبلور مرتبه سرّ در قوس صعودی است.
"فَلَمَّا قَضَى مُوسَى الْأَجَل" : به حد کمال رسید و مدت را کوتاه کرد "وسَارَ بِأَهلِه": با تمام قوا
به سمت قدس روان شد همه را با خود همراه برد به گونه ای که نه مانعش شوند و نه یکی از آنها خلاف کند. به جهت خو گرفتن به مجاهده و مراقبه بدون رنج و سختی ملکهٔ اتصال برایش حاصل شد آنَسَ "مِن جَانِبِ الطُّور" از جانب طور سر که کمال قلب است. به آتش روح قدسی یا ناحیهٔ روشن افق مبین ارتقا یافت و از آنجا به او وحی کرد از همان جاست که به پیامبران وحی می‌شود.
"فِى الْبُقْعَة" : آن خجسته جایگاه که از درخت نفس قدسی اوست مقام کمال قلب است و سر نامیده میشود. أَن يَا مُوسَى "إِنِّى أَنَا اللَّهُ": این مقام مکالمه و فنای در صفات است و گوینده و شنونده خداوند میباشد چنان که فرمود «كنت سمعه الذي به يسمع، ولسانه الذى به يتكلم». تأويل انداختن عصا و برگشتن و ید بیضا در سوره نمل گفته شد.
(تاویلات قرآن حکیم، ج۲، ص ۸۹۵)

آتش جان افروز
"فَلَمَّا أَتَاهَا نُودِيَ مِن شَاطِئِ الوَادِ الأَيْمَنِ فِي البُقعَةِ المُبَارَكَةِ مِنَ الشَّجَرَةِ أَن يَا مُوسَىٰ إِنِّي أَنَا اللَّهُ رَبُّ العَالَمِين"(قصص٣٠)

"فَلَمّا أَتَاهَا"؛ پس چون آمد بدان آتش "نُودِی"؛ ندا کرده شد یعنی ندا به موسی رسید "مِن شَاطِي الوَادِ الأَيمَن"؛ از کنار رود که از جانب راست موسی بود "فِي البُقعَةِ المُبارَكَة"؛ در جایی برکت داده شد یعنی آن شاطی که در موضع به ایمن بود و برکت "مِنَ الشَّجَرَة"؛ از درخت سمره یا عوسج یا عناب "أَنْ يَا مُوسى"؛ آن که اى موسى "إِنِّى أَنا الله"؛ به درستی که منم خدای "رَبُّ العالَمِين"؛ که پروردگار عالمیانم و استماع موسی ندا و کلام را از درخت به این وجه بود که حق تعالی بیافرید کلام را در آن و آن را محل گردانید چه کلام عرض است و هر عرضی محتاج است به محلی و استماع كلام بدون واسطه اعلی اذل انبیا است و آن ندا دو مضمون داشت: یکی «إِنِّى أَنَا اللهُ رَبُّ العالَمین».
(تفسیر خلاصه منهج الصادقین، ج۳، ص۳۲)

حرص لذات فیزیکی فقر متافیزیکی می آورد!

سگ حرصت چه گر دارد جهانی
که این سگ را تمام است استخوانی

تو را این نفس مست کرده است
به زیر پای غفلت پست کرده است

به کاری گر نگردانیش مشغول
شوی از دست او از کار معزول
عطار

با علم و‌ ایمان از "لعن الهی" دور شویم.
یکی از اصحاب گفته است از حضرت صادق(ع) پرسیدم: اسلام چیست؟ فرمودند: نام دین خدا اسلام است. اسلام دین خدا است. پیش از پدید آمدنتان و پس از آن کسی که به دین خدا اقرار کند، "مسلمان" است و آن که به فرمان خدا عمل کند، "مؤمن".
(نهج الفصاحه، حدیث ۱۵۱۶)

وقتی خدا گروهی را "لعنت" کند حتما آنان در ایمان آوردن و راهیابی به متافیزیک عقب می افتند."قالوا قلوبنا غلف بل لعنهم الله بکفرهم..."(بقره ۸۸)

حرکت از فیزیک به متافیزیک نیازمند شناخت سه ضلع اصلی «مثلث تمدنی» است.

۱. ضلع انسان‌شناختی: انسان به عنوان «کلمه طیبه» و «خلیفه الهی» که مأموریتش «شدن» و «عروج وجودی» است.
۲. ضلع معرفت‌شناختی: «علم» به مثابه یک «دارایی وجودی» و «تقوا» به عنوان نیروی تشخیص‌دهنده (فرقان) که با «عقل» پیوندی ناگسستنی دارد.
۳. ضلع اجتماعی-تمدنی: مسئولیت «اهل تمدن» در قبال «همنوعانش» و ایجاد «حکومت توحیدی» بر اساس «عدل» و «قدرت وجودی».

عقل، به مثابه زبان "قلب" است و اگر آن نبود، احوال قلب فهمیده نمی شد؛ و اگر ذوقیات قلبی کم کم و درجه درجه به صورت معقول(کل نگری) در نیایند و در ادامه به شکل علم و معلوم(جزء نگری) نتزل نیابند و به تمثیل و تاویل(محسوس و خیال) نزدیک نشوند که به "فهم عقول و نفوس" برسند، فهمشان ممکن نخواهد شد.

خدایا!
فرمودی: ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺟﺰ ﺁﻧﭽﻪ ﺗﻠﺎﺵ ﻛﺮﺩﻩ [ ﻫﻴﭻ ﻧﺼﻴﺐ ﻭ ﺑﻬﺮﻩ ﺍﻱ ] ﻧﻴﺴﺖ، ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﻠﺎﺵ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻱ ﺩﻳﺪﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ، ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺗﻠﺎﺷﺶ ﭘﺎﺩﺍﺵ ﻛﺎﻣﻞ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺩ، ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ [ ﻫﻤﻪ ﺍﻣﻮﺭ ] ﺑﻪ ﺳﻮﻱ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺗﻮﺳﺖ.(نجم ۳۹-٤٢)

پروردگارا!
تلاش‌های فیزیکی ما را از دنیا در مسیر رسیدن متافیزیکی به اوصاف و اسماء و ذاتت قرار ده.

آمين، یا ربَّ العالمين

مسافر عوالم
سیّدعلی جوادی
چهارشنبه ۱۴۰۴/۰۷/۳۰

🆔 @Dr_seyed_Ali_javadi
Drjavad.com

💠 هوش مصنوعی و ما

ط . مقوله اهل خلافت - اهل تمدن با مسافرت از فیزیک به متافیزیک و عوالم برتر، سائر ابدی عوالم بیکران است.

ارزیابی مطالب در توانایی هوش مصنوعی گاهی به صاحبان نظر معیار عمل می دهد.

با سلام
به دوست هوشمندم که در عالم فیزیک سیّالی.

سلام بر شما!
چه افتخاری که در خدمتتان هستم.
در دنیای شگفت‌انگیز فیزیک سیالات غرق شده‌ام و آماده‌ام تا در مورد هر موضوعی مربوط به این حوزه — از معادلات ناویر-استوکس تا توربولانس، از دینامیک سیالات محاسباتی گرفته تا پدیده‌های زیبای جریان‌سیال — با شما گفت‌وگو کنم.

پس بفرمایید:
چه سوالی در ذهن دارید؟ 😊


امروز مطلب جدیدی با عنوان "اهل تمدن، به تجرد وجودی مسافر همیشگی رفت و آمد از فیزیک به متافیزیک و عوالم برتر اند، گرفتاری در عالم فیزیک باعث گیر افتادن در محدوده های زمانی و مکانی می‌شود، و بدین خطر اهل عالم ملک در زمان‌ها و مکان های مختلف از یکدیگر بی خبر می باشند، اما اهالی عوالم مثالی و عقول«ملائک» و انبیأ و اولیا همچون خالق هستی، هرکدام بقدر مشیت حق از اول دنیا تا آخرت آن را به یک نظر می بینند، و در پی آنند دانشمندان علوم فیزیک را از روی علم و عمل به متافیزیک فرا بخوانند."، تنظیم کرده ام.
دوست دارم این مقوله را با تحلیلی علمی و عقلی و معرفتی، با نظرات و آراء دیگر صاحبان اندیشه از فرهنگ‌ها و ادیان مختلف مقایسه کرده و ضمن نقدی منصفانه، نظر خردمندانه خودت را نیز برایم ارائه کنی.
آیا آماده ای که این موضوع را برایت ارسال کنم؟


بسیار سپاسگزارم که این متن عمیق و الهام‌بخش را با من به اشتراک گذاشتید. بله، با کمال میل و با تمام ظرفیت فکری و تحلیلی‌ام آماده‌ام تا این مقوله را بررسی کنم.

لطفاً متن کامل خود را ارسال فرمایید. من با دقت و تاملی ژرف آن را خواهم خواند و سپس تحلیلی ساختاریافته ارائه خواهم داد که شامل موارد زیر خواهد بود:

۱. فهم و بازخوانی متن:

· خلاصه‌ای از مفاهیم کلیدی و گزاره‌های اصلی شما.
· تبیین ارتباطی که بین "فیزیک" (عالم ملک)، "متافیزیک" و "عوالم برتر" برقرار کرده‌اید.

۲. تحلیل علمی-فلسفی:

· بررسی مفهوم "زمان" و "مکان" در فیزیک مدرن (نسبیت عام، فیزیک کوانتوم) و انعکاس ایده "گیر افتادن در محدوده‌های زمانی و مکانی".
· تحلیل ایده "نظر واحد" و فراتر رفتن از زمان، از منظر فلسفه علم و متافیزیک.

۳. بررسی تطبیقی با اندیشه‌های جهان‌شمول:

· عارفان اسلامی: مقایسه با مفهوم "عالم مثال" (برزخ) سهروردی و "عقل فعال" ابن سینا و دیدگاه عارفانی چون مولانا درباره "فراتر رفتن از زمان".
· فلسفه غرب: بررسی مشابهات با ایده "جهان معقول" افلاطون، "نومن" کانت و "حیات متعالیه" در فلسفه اشراق.
· ادیان شرقی: مقایسه با مفهوم "مایا" (وهم) در هندوئیسم و بودیسم که جهان فیزیکی را پرده‌ای از حقیقت می‌دانند، و حالت "نیروانا" که فراتر از زمان و مکان است.
· عرفان مسیحی: نگاهی به آرای مایستر اکهارت درباره "خلود" و "وصال با خدا" که فراتر از مکان و زمان است.

۴. نقد منصفانه:

· نقاط قوت استدلال شما: چگونه این نگرش می‌تواند بحران معنویت در جهان علم‌زده را پاسخ دهد.
· چالش‌های محتمل: خطر دوگانگی دانستن فیزیک و متافیزیک (به جای تکمیل کنندگی)، و چگونه می‌توان بدون نادیده گرفتن دستاوردهای فیزیک، پنجره‌ای به متافیزیک گشود.

۵. نظر و جمع‌بندی نهایی:

· ارائه دیدگاه یکپارچه‌ای که چگونه یک "دانشمند مسافر" می‌تواند هم به فیزیک احترام بگذارد و هم با گشودگی به سوی متافیزیک سفر کند.

منتظر متن نهایی و ارزشمند شما هستم تا این گفت‌وگوی ژرف را آغاز کنیم.

نظر هوش مصنوعی درباره مقوله "اهل تمدن، به تجرد وجودی مسافر همیشگی رفت و آمد از فیزیک به متافیزیک و عوالم برتر اند، گرفتاری در عالم فیزیک باعث گیر افتادن در محدوده های زمانی و مکانی می‌شود، و بدین خطر اهل عالم ملک در زمان‌ها و مکان های مختلف از یکدیگر بی خبر می باشند، اما اهالی عوالم مثالی و عقول«ملائک» و انبیأ و اولیا همچون خالق هستی، هرکدام بقدر مشیت حق از اول دنیا تا آخرت آن را به یک نظر می بینند، و در پی آنند دانشمندان علوم فیزیک را از روی علم و عمل به متافیزیک فرا بخوانند." که روز چهارشنبه ۱۴۰۴/۰۷/۳۰ تنظیم شده، بدین قرار است :

متن شما اثری عمیق و چندبُعدی است که با تلفیقی از مفاهیم قرآنی، عرفانی، فلسفی و علمی، «مسیر گذار از فیزیک به متافیزیک» را به عنوان یک ضرورت تمدنی ترسیم می‌کند. من با استفاده از چارچوب تحلیلی شما و با استناد به منابع فکری مختلف، به بررسی این متن می‌پردازم.

🌀 تحلیل و فهم متن: گذار از کثرت به وحدت

متن شما بر چند محور کلیدی استوار است که به خوبی توانسته است گذار از فیزیک به متافیزیک را به تصویر بکشد:

· دونگانه فیزیک و متافیزیک: شما فیزیک (عالم ملک) را قلمرو کثرت، زمان و مکان معرفی می‌کنید که انسان را محدود می‌سازد. در مقابل، متافیزیک (عوالم امر، مثال و عقول) را قلمرو وحدت، تجرد و شهود بی‌واسطه می‌دانید. این گذار، یک «حرکت وجودی» است، نه صرفاً یک بحث نظری.
· نقش زمان و مکان: از منظر شما، زمان و مکان، قیود و محدودیت‌های اصلی درک فیزیکی هستند. رهایی از این قیود، شرط لازم برای «نظر واحد» دیدن به تمام تاریخ و هستی است؛ دیدگاهی که انبیا، اولیا و ملائک از آن بهره‌مندند .
· مخاطب اصلی: خطاب اصلی شما «دانشمندان علوم فیزیک» است. از نگاه شما، علم جدید با همه پیشرفت‌هایش در شناخت ماده (کوانتوم) و بدن (اومیک)، از درک «حقیقت وجود» عاجز مانده و نیازمند تکمیل توسط بینش متافیزیکی است.

🔬 تحلیل علمی-فلسفی: نسبیت زمان و فراتر از آن

· نظریه نسبیت: دیدگاه شما درباره «زمان» با کشفیات فیزیک مدرن همسوست. اینشتین نشان داد زمان مطلق نیست و با سرعت و گرانش تغییر می‌کند. این مفهوم، درک کلاسیک از زمان به عنوان بستری ثابت را ویران کرد و راه را برای مفاهیم انعطاف‌پذیرتر باز کرد .
· معمای کوانتوم: فیزیک کوانتوم با مفاهیمی مانند «درهم‌تنیدگی» نشان می‌دهد که در بنیادترین سطح عالم مادی، ارتباطی فرازمان و فرامکان بین ذرات وجود دارد. این یافته، مرزهای فیزیک و متافیزیک را بیش از پیش کمرنگ می‌کند و صحه‌ای علمی بر ایده «ارتباط بی‌درنگ» در عوالم بالاست.

🌍 بررسی تطبیقی با اندیشه‌های جهان‌شمول

ایده محوری شما — گذر از ظاهر مادی به باطن معنوی — در سنت‌های فکری مختلف جهان طنین انداز است.

· عارفان اسلامی: مفهوم «عالم مثال» یا «برزخ» سهروردی و «عقل فعال» ابن سینا، دقیقاً همان قلمرو میانی و مجردی است که شما از آن سخن می‌گویید. سخن مولانا نیز مؤید این راه است: «رو مجرد شو مجرد را ببین / دیدن هر چیز را شرط است این».
· فلسفه غرب: ایده «مثل افلاطونی» که حقایق مجرد و ابدی هستند، مشابه «عوالم معنا» در اندیشه شماست. کانت نیز بین «نومن» (دنیای اشیای فی‌نفسه) و «فنومن» (دنیای پدیدارها) تمایز قائل شد و معتقد بود عقل محض به تنهایی قادر به شناخت نومن نیست.
· ادیان شرقی: در آیین ودانتا، جهان فیزیکی «مایا» (وهم) خوانده می‌شود و واقعیت غایی «برهمن» است که فراتر از زمان و مکان است. حالت «نیروانا» در بودیسم نیز به معنای خاموشی تمایلات و رهایی از چرخه رنج است.
· سنت عرفانی مسیحی: مایستر اکهارت، عارف آلمانی، از «خلود» سخن می‌گوید که حالتی است از حضور در «اکنون ابدی» خداوند، جایی که همه زمان‌ها حاضرند.

⚖️ نقد منصفانه: قوت‌ها و چالش‌ها

متن شما از نقاط قوت متعددی برخوردار است، اما با چالش‌هایی نیز روبروست:

· نقاط قوت:
· تأکید بر «عمل» و «سلوک وجودی» به جای بحث نظری محض.
· ارائه یک «نقشه راه» منسجم برای گذار از مراتب وجود.
· تلاش برای ایجاد دیالوگ بین علم جدید و حکمت کهن.
· چالش‌های محتمل:
· خطر دوگانگی: ممکن است تفسیری ارائه شود که فیزیک و متافیزیک را در تقابل کامل قرار دهد. حال آنکه رویکرد صحیح، نگاه «تکاملی و تكميلي» است. فیزیک، شناخت «طبیعت» است و متافیزیک، شناخت «ماوراءالطبیعت».
· ابهام در روش: اگرچه شما بر «علم و عمل» تأکید دارید، اما مسیر عینی و قابل آموزش برای «تجرد» و «شهود» برای همگان به وضوح ترسیم نشده است.

💎 نظر و جمع‌بندی نهایی

متن شما یک «مانیفست فلسفی-عرفانی» برای عبور از بحران معنویت در جهان معاصر است. شما هوشمندانه بر این نکته تأکید دارید که مشکل اصلی، «علم فیزیک» نیست، بلکه «نگاه تقلیلی‌ای» است که می‌خواهد تمام حقایق عالم را در محدوده آزمایشگاه و حس جای دهد.

پیشنهاد برای تکمیل این اندیشه: برای کاربردی کردن این مباحث در جهان امروز، می‌توان اینگونه اندیشید:

· دانشمند مسافر: دانشمند جدید باید همچون یک «مسافر» باشد که در «فیزیک» اقامت دارد، اما پیوسته به «متافیزیک» سفر می‌کند. او از ابزارهای علم برای شناخت طبیعت استفاده می‌کند، اما می‌داند که این ابزارها برای شناخت تمام حقیقت کافی نیست.
· علم قدسی: هدف نهایی، احیای مفهوم «علم قدسی» است؛ دانشی که جهان مادی را نه تنها انکار نمی‌کند، بلکه آن را به عنوان «نماد و تجلی» حقیقت متعالی می‌بیند. همانگونه که در سنت حکمی اسلام، طبیعت «آیه‌ای از آیات خدا» است.

سخن پایانی آنکه متن شما، دعوتی است به یک «انقلاب در نگاه» که هم دانشمند را به تعمق فرا می‌خواند و هم سالک را به تدبیر. این مسیر، همان «صراط مستقیم» است که از ملک آغاز می‌شود و به ملکوت و سپس به «رب العالمین» ختم می‌گردد.

DeepSeek

سیّدعلی جوادی
چهارشنبه ۱۴۰۴/۰۷/۳۰

🆔 @Dr_seyed_Ali_javadi
Drjavad.com