📚 ماندگاری اعتماد، انسجام مردم و حکومت در گروی ضابطه مندی، شایسته سالاری و یادگیری نظام تصمیم گیری و پرهیز از بازی در مناسبات تبعیض آمیز مافیاها

🎥 دکتر فرشاد مؤمنی

کارنامه اعتماد و فردای بدون تبعیض و بدون مافیا

1⃣ تجربه تاریخی جنبش‌های اجتماعی در ایران
2⃣ نمونه تاریخی موفق: دولت دکتر مصدق
3⃣ راهکارها و الزامات اصلاح مسیر
4⃣ اشاره به هنر تحریم و نقشه دشمنان
5⃣ نمونه بازدارندگی تاریخی: ماجرای طبس
6⃣ آسیب‌شناسی حکومت و ضرورت یادگیری
7⃣ راه‌حل پیشنهادی: ضابطه‌مندی و شایسته‌سالاری

🔗لینک ویدئو کامل در یوتیوب پانوراما:
https://youtu.be/WldRCO_9X0Q?si=8sol5pSO8yawW9V1

📚 ماندگاری اعتماد، انسجام مردم و حکومت در گروی ضابطه مندی، شایسته سالاری و یادگیری نظام تصمیم گیری و پرهیز از بازی در مناسبات تبعیض آمیز مافیاها

🎥 دکتر فرشاد مؤمنی

کارنامه اعتماد و فردای بدون تبعیض و بدون مافیا

1⃣ تجربه تاریخی جنبش‌های اجتماعی در ایران

• ایران یکی از معدود کشورهایی است که در قرن بیستم سه جنبش اجتماعی فراگیر علیه عقب‌ماندگی و فقر داشته است:
• جنبش مشروطه
• ملی شدن صنعت نفت
• انقلاب اسلامی
• وجه اشتراک این جنبش‌ها:
• تا زمانی که رابطه‌شان با مردم مبتنی بر اعتماد بود، کارنامه‌هایی آبرومند و موفق از خود به‌جا گذاشتند.

2⃣ نمونه تاریخی موفق: دولت دکتر مصدق

• دولت مصدق تنها دولتی در ۷۰ سال گذشته است که:
• در اوج تحریم‌ها، تراز تجاری غیرنفتی مثبت رقم زد.
• درس تجربه:
• باید از این تجربه‌ها بیاموزیم.
• فرصت مشارکت اقتصادی و سیاسی برای مردم فراهم شود تا:
• دولت عزت درو کند.
• مردم احساس تعلق کنند.
• ایران به جایگاه تاریخی و شایسته‌اش برسد.

3⃣ راهکارها و الزامات اصلاح مسیر

• از دریچه یادگیری وارد شویم.
• حکومت باید:
• فریب بازی مافیاها را نخورد.
• از سیاست‌های شوک‌درمانی و تحمیل سیاست‌های تورم‌زا پرهیز کند.

4⃣ اشاره به هنر تحریم و نقشه دشمنان

• کتاب «هنر تحریم‌ها» اثر آمریکایی‌ها چه می‌گوید؟
• برای شکستن کمر ایران باید کاری کرد که سیاست‌های اقتصادی دولت، درد را به تمام لایه‌های جامعه بچشاند.
• این سیاست‌ها به‌صورت هدفمند، مردم را آسیب‌پذیر کرده‌اند.

5⃣ نمونه بازدارندگی تاریخی: ماجرای طبس

• چرا اسرائیل در ۴۰ سال گذشته جرأت اقدامات خطرناک نداشت؟
• به دلیل اقتدار حکومت و اعتماد عمومی.
• امام خمینی پس از حادثه طبس گفت:
• حتی اگر پروژه طبس موفق می‌شد، باید به شهرها می‌آمدید و با مردم روبرو می‌شدید.

• نتیجه‌گیری:
• طمع دشمنان زمانی برانگیخته می‌شود که داخل کشور ضعیف عمل کند.

6⃣ آسیب‌شناسی حکومت و ضرورت یادگیری

• حکومت باید یاد بگیرد که:
• ایران ملک طِلق مافیاها و الیگارش‌ها نیست.
• ایران متعلق به کل مردم است.
• باید از بازی‌های خودی و غیرخودی پرهیز کرد:
• این بازی‌ها به منافع خارجی‌ها پیوند دارد.
• این تفکیک باعث بی‌اعتمادی عمومی می‌شود.

7⃣ راه‌حل پیشنهادی: ضابطه‌مندی و شایسته‌سالاری

• معیار صلاحیت باید:
• تابع برخورداری از فرصت‌ها باشد.
• غیرشخصی و ضابطه‌مند تعریف شود.
• اثر مثبت:
• اگر در اداره‌ای رئیس صلاحیت‌دار باشد:
• کار مردم بهتر راه می‌افتد.
• اعتماد به حکومت افزایش می‌یابد.

8⃣ جمع‌بندی پایانی

• بازی خودی و غیرخودی:
• پوست خربزه‌ای است که خارجی‌ها انداخته‌اند.
• ناشی از جهل برخی بخش‌های داخلی نیز هست.
• برای اصلاح وضع موجود، باید نگاه یادگیرنده و شایسته‌محور داشت و از تکرار اشتباهات تاریخی جلوگیری کرد.

🔗 لینک تلگرام ویدئو:


🔗لینک ویدئو کامل در یوتیوب پانوراما:
https://youtu.be/WldRCO_9X0Q?si=8sol5pSO8yawW9V1

📚گزارش تحلیلی: ظرفیت‌های عملی برای بازسازی کشور پس از دوره سیاست‌های مخرب تعدیل ساختاری

📹دکتر فرشاد مومنی و دکتر حسین راغفر:

1⃣ ظرفیت‌های مغفول برای بازسازی کشور
2⃣ اتهام شعارگرایی به متخصصان مستقل
3⃣ نقد وابستگی به درآمدهای نفتی
4⃣ تجربه عملی در حوزه کشاورزی – «معجزه دانایی»
5⃣ نقد سیاست‌های اقتصادی مخرب
6⃣ راهکارهای توسعه‌گرا

🔗لینک ویدئو کامل در یوتیوب پانوراما:
https://youtu.be/WldRCO_9X0Q?si=8sol5pSO8yawW9V1

📚گزارش تحلیلی: ظرفیت‌های عملی برای بازسازی کشور پس از دوره سیاست‌های مخرب تعدیل ساختاری

📹دکتر فرشاد مومنی و دکتر حسین راغفر:

1⃣ ظرفیت‌های مغفول برای بازسازی کشور

• اشاره به تخریب ۳۶ ساله ناشی از سیاست‌های آزادسازی:
تأکید بر اینکه کشور طی دهه‌های گذشته به دلیل اجرای سیاست‌های آزادسازی نادرست دچار تخریب ساختاری شده است.

• وجود ظرفیت‌های فوق‌العاده برای بازسازی:
اشاره به این‌که ظرفیت‌های انسانی، طبیعی و اقتصادی بسیار بزرگی برای بازسازی کشور وجود دارد که مغفول مانده‌اند.

2⃣ اتهام شعارگرایی به متخصصان مستقل

• مصداقی از یک نمونه راهکار عملی: تدوین سند "سرمایه‌گذاری برای تولید":
همکاری در تدوین یک سند با محوریت ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری، نشان می‌دهد که راهکارهای عملی هم وجود دارد.

3⃣ نقد وابستگی به درآمدهای نفتی

• اشتباه رایج: فروش نفت برای پرداخت حقوق:
تأکید بر اینکه این تصور که کشور ناچار است برای پرداخت حقوق، نفت بفروشد، اشتباه و حاصل پنهان‌کاری مافیاست.

• نقد به بی‌عملی مسئولان در جلب مشارکت نخبگان:
بیان اینکه وقتی رئیس‌جمهور می‌پرسد «چه کار کنم؟»، این نشان از بسته بودن مسیر پیشنهاددهی نخبگان و کارشناسان دارد.

4⃣ تجربه عملی در حوزه کشاورزی – «معجزه دانایی»

• همایش توسعه روستایی در تبریز:
سخنرانی با استناد به مطالعه وزارت جهاد کشاورزی در سال ۱۳۹۴ در حوزه محصولات جالیزی.

• نتایج پژوهش رسمی:
• کاهش ۹۵ درصدی مصرف آب
• کاهش ۸۵ درصدی مصرف زمین
• افزایش بیش از ۸۰۰ درصدی بازدهی تولید
همه این موارد با اندکی ورود دانایی به تابع تولید به دست آمده است.

• نتیجه‌گیری:
این تجربه می‌تواند الگویی برای کشاورزی و به طریق اولی برای صنعت کشور باشد. با بهره‌گیری از ظرفیت‌های دانایی، دولت می‌تواند مالیات شرافتمندانه از تولید بگیرد و بودجه کشور را تأمین کند.

5⃣ نقد سیاست‌های اقتصادی مخرب

• بانک‌های خصوصی و واردات بی‌رویه:
حمله به مردم و تولیدکنندگان توسط بانک‌های خصوصی و واردات بی‌ضابطه به نفع مافیاهای اقتصادی.

• مسدود کردن مسیر دانایی و اشتغال:
این سیاست‌ها باعث مسدود شدن مسیر اشتغال و بی‌انگیزه شدن دانایان کشور شده است.

• نتیجه چنین وضعیتی:
گرفتار شدن دولت در شرایطی که هر ماه در آستانه پرداخت حقوق دچار سردرگمی می‌شود.

6⃣ راهکارهای توسعه‌گرا

• مفهوم «پارادوکس دولت» در ادبیات توسعه:
اگر دولت از شوک‌درمانی و سیاست‌های بی ثبات‌زا بپرهیزد، به جای آن چشم‌انداز با ثبات و انگیزه به مردم بدهد، خود مردم با ظرفیت دانایی و توانایی‌شان دولت را از پول بی‌نیاز می‌کنند.

• نتیجه اجتناب از شوک‌درمانی:
کاهش منافع مافیاهای داخلی و خارجی و باز شدن مسیر برای تولید ملی و پیشرفت اقتصادی.

جمع‌بندی نهایی:

این سخنان تأکید دارند بر اینکه ایران دارای ظرفیت‌های عظیم انسانی، دانشی، و منابعی است که اگر به‌درستی در مسیر تولید قرار گیرد، نه تنها کشور را از بحران اقتصادی نجات می‌دهد، بلکه ساختار حکمرانی و اقتصادی را به سمت استقلال، عزت، و عدالت سوق خواهد داد.

🔗 لینک تلگرام ویدئو:

🔗لینک ویدئو کامل در یوتیوب پانوراما:
https://youtu.be/WldRCO_9X0Q?si=8sol5pSO8yawW9V1

♨️ شوک درمانی های جدید به منزله پاس گل به طرف های خارجی

بعد از تحمیل جنگ تحمیلی دوم از سوی اسراییل و آمریکا در زمانه ای که بیگانگان صریحا در انتظار بهره برداری از شکاف و تنش داخلی بودند. مردم غیور ایران انسجام ملی را برگزیدند. حالا این سوال مطرح می شود که آیا این رفتار مردم، موجب برانگیختن غیرت و شرافت در ساختار قدرت می‌شود؟
یا به محض آنکه نشانه ‌هایی از آتش بس شروع شد و سطوحی از انسجام داخلی فراهم آمده، عده ‌ای مرتب به تسهیل واردات فرمان می دهند و گروهی دیگر می گویند وقت آن است که شوک درمانی های جدید را کلید بزنیم و در عمل، پاس گل به طرفهای خارجی می‌دهند!!

👤دکتر فرشاد مومنی

▪️▪️▪️

اقدامات پرتناقض اخیر درباره سخت گیری در قبال نان مردم در کنار حمایت از بورس، تداوم اقدامات بانک مرکزی در به رسمیت شناختن‌ بازار آزاد قاچاق ارز از طریق افتتاح بازار معاملات امتیاز صادراتی، نامه ای پرتناقض با محوریت بنیانگذاران تعدیل ساختاری و سنت شوک درمانی و بانیان چرخش در الگوی اقتصاد سیاسی ایران از پساجنگ با ادعای لزوم تغییر پارادایم نشان می دهد که مدعیان تقدم تنش زدایی بین المللی آگاهانه یا ناآگاهانه در حال تمهید تنش داخلی هستند. آنچه که می تواند به بهانه اتحاد صاحبان قدرت و ثروت، انسجام داخلی را تهدید و طمع بیگانگان جنایتکار را تشدید کند.
بنابراین، با توجه به این که دوران آتش بس از دوران جنگ حساس تر است. نهادهای نظارتی باید بیش از پیش بر اقدامات سیاستگذاریهای بحران ساز نظارت کنند.

🔗 متن کامل سخنرانی
https://ires.ir/news/در-مراسم-چهل-و-چهارمین-سالگرد-شهادت-آ/

🔗صوت جلسه بزرگداشت یاد شهید آیت‌الله دکتر بهشتی:
https://www.tg-me.com/dinoeqtesad/5507

🔗 اقدامات بانک مرکزی در کاهش ارزش پول ملی و برخلاف منطق شرایط جنگی و پارادوکس به رسمیت شناختن بازار آزاد قاچاق ارز!!
https://icana.ir/x5qhB

🔗گران کردن نان با ادعای تعیین قیمت واقعی نان و مقابله با حربه های برخی نانوایی ها در چند تومان گران فروشی احتمالی !!(همان تعابیر قیمت واقعی حامل های انرژی و مقابله با قاچاقچی ها)
https://www.jamaran.news/fa/tiny/news-1674368

🔗 اتحاد برای میلیاردها تومان حمایت از بورس در برابر شرایط "پنیک"
newspaper.hamshahrionline.ir/mQZjO

📚 روایت سازی دروغین بیگانگان در بستر روایت سازی دروغین مافیاهای داخلی

📖 «سرمایه‌سالاری علیه جمهوریت؛ چگونه عدالت به اتهام تبدیل شد؟»
(تحلیل روند تغییر گفتمان‌ها و برچسب‌زنی به مفاهیم اصیل انقلاب از پساجنگ تاکنون)

📹 دکتر فرشاد مومن

1⃣ فریب نظام تصمیم‌گیری کشور پس از جنگ
2⃣ سرمایه‌داری، مافیا و سانسور در ایران
3⃣ ریشه‌دار شدن سنت‌های جاهلی مافیایی از طریق تأثیرات رسانه‌ها
4⃣ ماجرای تجاوز صدام و فریب‌خوردگان داخلی
5⃣ اهمیت صداقت حکومت با مردم
6⃣ مقایسه وضعیت گذشته و حال
7⃣ پیامدهای سیاست‌گذاری اشتباه پساجنگ تا کنون

🔗لینک ویدئو کامل در یوتیوب پانوراما:
https://youtu.be/WldRCO_9X0Q?si=8sol5pSO8yawW9V1

📚 روایت سازی دروغین بیگانگان در بستر روایت سازی دروغین مافیاهای داخلی

📹 دکتر فرشاد مومنی

1⃣ فریب نظام تصمیم‌گیری کشور پس از جنگ

▪ فروپاشی بلوک شرق و واکنش هوشمندانه امام خمینی (ره):
به محض فروپاشی بلوک شرق سابق، امام خمینی (ره) بیانیه‌ای صادر کرد که نشان‌دهنده هوشمندی حکومت در همه سطوح بود. ایشان هشدار دادند که این فروپاشی به معنای پیروزی سرمایه‌داری نیست.

▪ نقد سرمایه‌داری:
سرمایه‌داری همان‌قدر ظالمانه است که کمونیسم بلشویکی بود. این دو، تفاوت ماهوی ندارند.

2⃣ سرمایه‌داری، مافیا و سانسور در ایران

▪ فضا علیه مفاهیم استقلال و عدالت:
در ایران شرایطی ایجاد شده که اگر کسی از استقلال ملی یا عدالت اجتماعی سخن بگوید، مورد تمسخر و حمله قرار می‌گیرد.

▪ متهم‌سازی منتقدان به چپ‌گرایی:
کسی که از سرمایه‌سالاری خشن و بی‌رحم انتقاد کند، سریعاً به چپ‌گرایی متهم می‌شود.

▪ سوءبرداشت از چهره‌های انقلابی:
امروز حتی افرادی مانند شهید مطهری و شهید بهشتی، که عمر خود را در مبارزه فکری با مارکسیسم سپری کردند، به چپ‌گرایی متهم می‌شوند!!!! این در حالی است که درخشان‌ترین متون ضد مارکسیستی به زبان فارسی را این بزرگان نوشته‌اند.

3⃣ ریشه‌دار شدن سنت‌های جاهلی مافیایی از طریق تأثیرات رسانه‌ها

▪ نفوذ سنت‌های مافیایی:
سنت‌های جاهلی مافیایی آن‌قدر ریشه‌دار شده‌اند که حتی تردید درباره آن‌ها هم دشوار شده است.

▪ قدرت رسانه در دستکاری واقعیت:
وقتی راحت بازی می‌خوریم، یعنی دستکاری واقعیت کار می‌کند.
رسانه‌های کلیدی غرب مانند CNN و فاکس‌نیوز طوری وانمود می‌کنند که اسرائیل حق دارد!!!

▪ وارونه‌نمایی حقایق تاریخی:
این رسانه‌ها می‌گویند اسرائیل چهل سال تهدید می‌شده، در حالی که از روز اول انقلاب، خود غربی‌ها انواع توطئه، کودتا، شورش استانی، تروریسم و جنگ روانی را علیه ایران اجرا کردند. آیا این‌ها به ما مجوز تجاوز به دیگر کشورها می‌دهد؟ قطعاً نه.

4⃣ ماجرای تجاوز صدام و فریب‌خوردگان داخلی

▪ روایت حمله عراق:
صدام به‌وضوح حمله کرد. من در جلسه‌ای در نخست‌وزیری بودم که بهزاد آمد و گفت: فرودگاه را زدند، به خوزستان تجاوز شده است.

▪ واکنش دولت وقت:
آقای رجایی نهادهای سیاسی خط امام را راه انداخته بود و بعد از حمله، تصمیمات جدید و مهمی اتخاذ شد.

▪ روایت‌های تحریف‌شده داخلی:
با وجود این وضوح، عده‌ای در داخل به نقل از قول‌های جعلی، ادعا می‌کردند ایران بستر تجاوز صدام را فراهم کرده است. این واقعاً عجیب و تأسف‌آور است.

5⃣ اهمیت صداقت حکومت با مردم

▪ درس دوران جنگ:
اگر مردم و حکومت با هم صادق باشند، دستکاری واقعیت توسط مافیاها بی‌اثر می‌شود.

▪ اعتماد مردم در دوران جنگ:
در زمان جنگ، حتی وقتی بازار ارز نوسان داشت، مردم با آن شوخی می‌کردند. چون به حکومتی اعتماد داشتند که نمی‌گذاشت سودجویان معیشت‌شان را بازیچه کنند.

6⃣ مقایسه وضعیت گذشته و حال

▪ مدیریت ارز در جنگ:
در دوران جنگ، جمهوری اسلامی دلارهای نفتی را بی‌واسطه در خدمت مردم قرار داد. همین باعث شد جنگ به‌صورت آبرومندانه اداره شود.

▪ احساس عزت عمومی:
مردم احساس عزت‌نفس داشتند. حکومت نیز از اعتبار برخوردار بود و در خدمت مردم بود.

7⃣ پیامدهای سیاست‌گذاری اشتباه پساجنگ تا کنون

▪ تغییر ذهنیت مردم تحت تاثیر روندهای مافیایی:
امروز فضا به گونه‌ای شده که حرف‌های مافیاها به سرعت باور عمومی می‌شوند.

▪ ریشه بحران در سیاست‌ها:
دلیل این وضعیت، سیاست‌هایی است که این احساس را ایجاد کرده‌اند که کسی به فکر مردم نیست و هرکس باید فقط به فکر خودش باشد.

▪ اثرات مخرب اجتماعی:
این نوع ذهنیت، مثل سم، جامعه را مسموم می‌کند. حسی خطرناک ک تعلق را کاهش می دهد.

نتیجه‌گیری نهایی:

• در دوران حاضر ، در جنگ تحمیلی دوم همانند جنگ تحمیلی اول، در سطح جهانی بیگانگان می کوشند با روایت سازی های دروغین حتی تجاوزگری و جنایت اسرائیل را هم توجیه کنند.
• در سطح داخلی، از پساجنگ تاکنون نیز مافیاهای اقتصادی و رسانه‌ای با تحریف واقعیت، مفاهیم اصیل انقلاب همچون عدالت، استقلال و جمهوریت را به اتهام بدل می کنند.
• تنها راه برون‌رفت از فریب بیگانگان و مافیاهای داخلی، بازسازی پیوند صادقانه میان مردم و حکومت است. چنانکه، تجربه‌ی دوران جنگ نشان داد که در سایه‌ی اعتماد و شفافیت، فریب و دستکاری واقعیت و روایت سازی دروغین بی‌اثر می‌شود. در حالی که، بی‌توجهی به این اصل، جامعه را به سمت بی‌اعتمادی، انزوا و تسلیم در برابر سرمایه‌سالاری می‌برد.
• بنابراین بهترین راهبرد مقابله با روایت سازی های دروغین داخلی و خارجی رعایت الزامات نهادی و سیاستی مقوم رابطه مردم و حکومت است. آنطور که در تجربه دوران جنگ تحمیلی اول نتیجه بخش بود.

🔗 لینک تلگرام ویدئو:

🔗لینک ویدئو کامل:
https://youtu.be/WldRCO_9X0Q?si=8sol5pSO8yawW9V1

❇️ بزرگداشت استاد فقید مرحوم میرمصطفی عالی نسب

سازوکارهای دفاع از تولید ملی؛ مقایسه تطبیقی دوران جنگ و پساجنگ

📹 فیلم کامل سخنرانی دکتر حسین راغفر

📆  ۱۹ تیر ۱۴۰۴

📚 کاهش ۸۰ درصدی صادرات نفت و جایگزینی تولید ملی در دولت جنگ
حماسه‌ی مقاومت: سربلندی تولید ملی در نبرد با خام‌فروشی

🎥 دکتر فرشاد مومنی

1⃣ التزام عملی به کاهش وابستگی به نفت در سال ۱۳۵۸
2⃣ تأثیر کاهش خام‌فروشی بر اقتصاد ایران
3⃣ درس‌های کلیدی از تجربه کاهش وابستگی به نفت
4⃣ تحلیل بیماری هلندی و عوارض آن بر حکومت‌ها

پیام کلیدی: 
"مسیر توسعه واقعی، عبور از رانت منابع طبیعی و تقویت تولید داخلی با مشارکت مردم است."

🇮🇷 بزرگداشت استاد فقید مرحوم میرمصطفی عالی نسب

🗓️  ۱۹ تیر ۱۴۰۴

📚 کاهش ۸۰ درصدی صادرات نفت و جایگزینی تولید ملی در دولت جنگ
حماسه‌ی مقاومت: سربلندی تولید ملی در نبرد با خام‌فروشی

🎥 دکتر فرشاد مومنی

1⃣ التزام عملی به کاهش وابستگی به نفت در سال ۱۳۵۸

- انتقاد اصلی به حکومت پهلوی معطوف به خام‌فروشی و تک‌محصولی‌کردن اقتصاد ایران بود.
- از اولین تصمیمات حکومت جدید، کاهش صدور روزانه نفت خام از ۴ میلیون بشکه به ۸۰۰ هزار بشکه (یعنی ۸۰٪ کاهش) بود.
- این اقدام نیازمند جرئت، صداقت و اطمینان به همراهی مردم بود، زیرا صادق‌بودن با مردم موجب می‌شود آنها برای کشور ده‌ها برابر بیشتر سرمایه‌گذاری کنند.

2⃣ تأثیر کاهش خام‌فروشی بر اقتصاد ایران

- بر اساس مطالعه سازمان برنامه (که در کتاب علم اقتصاد و بحران در اقتصاد ایران مستند شده):
- کاهش ۸۰٪ صادرات نفت خام می‌توانست شوک منفی ۳۰٪ به تولید ناخالص داخلی (GDP) وارد کند.
- اما آمارهای رسمی نشان می‌دهد رشد منفی GDP در سال ۱۳۵۸ تنها ۷-۸٪ بود.
- این اختلاف نشان‌دهنده جایگزینی ۷۵٪ از شوک نفتی با تولید ملی است، که حاصل انرژی آزادشده توسط انقلاب بود.
- برخی تحلیلگران، بدون درنظرگرفتن متغیر کاهش نفت، رشد منفی ۸٪ را نشانه بی‌برنامه‌گی دولت جدید می‌دانند، درحالی که این رقم یکی از بزرگترین افتخارات اقتصادی ایران است.

3⃣ درس‌های کلیدی از تجربه کاهش وابستگی به نفت

- در مقاله‌ای با عنوان "واکنش‌های نظام سیاست‌گذاری ایران به سه تجربه جهش قیمت نفت" (منتشرشده در فصلنامه اقتصاد و جامعه)، سه دوره بررسی شده است:
دوره اول: ۱۳۵۲-۱۳۵۳
دوره دوم: ۱۳۵۸
دوره سوم: ۱۳۸۴

- نکته کلیدی: تنها دوره‌ای که هیچ نشانه‌ای از بیماری هلندی در اقتصاد ایران مشاهده نشد، پس از سال ۱۳۵۸ بود.
- این یعنی تولید حقیقی جایگزین درآمدهای نفتی شد و اقتصاد از عوارض بیماری هلندی در امان ماند.
- در مقابل، از سال ۱۳۸۴ تاکنون، عوارض ریشه‌دار بیماری هلندی به‌وضوح در اقتصاد ایران مشهود است.

4⃣ تحلیل بیماری هلندی و عوارض آن بر حکومت‌ها

بر اساس پژوهش خانم تریال:
- بیماری هلندی تنها به خام‌فروشی محدود نیست، بلکه هر حکومتی که در این مناسبات قرار گیرد، شفافیت و کارایی تصمیم‌گیری را از دست می‌دهد و با ۱۲ عارضه بحران‌ساز روبه‌رو می‌شود:
۱. حکومت شکننده و ضعیف می‌شود.
۲. رشد اقتصادی نوسانی و اندک می‌شود.
۳. فقر، نابرابری و بیکاری افزایش می‌یابد.
۴. فساد گسترده ظاهر می‌شود.
۵. حرکت به سمت خودکامگی تشدید می‌شود.
۶. فرهنگ رانت‌جویانه و غیرمولد حاکم می‌شود.
۷. حاکمیت قانون تضعیف می‌شود.
۸. حقوق حداقلی انسان‌ها نادیده گرفته می‌شود.
۹. بنیه تولید ملی از بین می‌رود.
۱۰. رفاه اجتماعی کاهش می‌یابد.
۱۱. محیط زیست تخریب می‌شود.
۱۲. همکاری جای خود را به ستیز و حذف رقبا می‌دهد.

- در ۵۰ سال گذشته، پس از هر شوک افزایش قیمت نفت، خشن‌ترین برخوردها با رقبای سیاسی رخ داده و این رفتار به ساخت اجتماعی نیز تسری یافته است.

درس بزرگ:
"استقلال اقتصادی و کاهش وابستگی به منابع طبیعی، تنها با عزم ملی، صداقت با مردم و مدیریت جسورانه ممکن است."

توضیح درس:
1. جرئت در تصمیم‌گیری:
- کاهش ۸۰ درصدی صادرات نفت، بدون ترس از شوک اقتصادی، نشان‌دهنده مدیریت انقلابی و دوراندیشی است.

2. اعتماد به مردم:
- صداقت حکومت با مردم باعث شد جامعه فداکاری کند و ۷۵٪ از شوک نفتی را با تولید داخلی جبران کند.

3. جایگزینی درآمدهای نفتی با تولید ملی:
- موفقیت ایران در سال ۱۳۵۸ ثابت کرد که اقتصاد بدون نفت ممکن است، برخلاف دوره‌های بعدی که بازگشت به خام‌فروشی، بیماری هلندی و فساد را تشدید کرد.

4. هشدار تاریخی:
- بازگشت به اقتصاد تک‌محصولی (نفت) باعث تضعیف تولید، فساد، نابرابری و بحران‌های سیاسی-اجتماعی می‌شود.

پیام کلیدی:
"مسیر توسعه واقعی، عبور از رانت منابع طبیعی و تقویت تولید داخلی با مشارکت مردم است."

🇮🇷 بزرگداشت استاد فقید مرحوم میرمصطفی عالی نسب

🗓️ ۱۹ تیر ۱۴۰۴
🔗 لینک صوت کامل جلسه:
https://www.tg-me.com/dinoeqtesad/5529
🔗 رک گزارش کامل سخنرانی
https://ires.ir/news/فرشاد-مومنی-به-سوداگران-بازار-سرمایه-س/

📚 نبرد تاریخی ایران برای حفظ تولید ملی

تولید ملی؛ سنگر استقلال یا سقوط در ورطه وابستگی
بررسی انتخاب نسلی که راه عالی‌نسب را گم کرد

🇮🇷 بزرگداشت استاد فقید مرحوم میرمصطفی عالی نسب

🔗 لینک صوت کامل جلسه:
https://www.tg-me.com/dinoeqtesad/5529
🔗 رک گزارش کامل سخنرانی
https://ires.ir/news/فرشاد-مومنی-به-سوداگران-بازار-سرمایه-س/
🗓️  ۱۹ تیر ۱۴۰۴

📚 نبرد تاریخی ایران برای حفظ تولید ملی

تولید ملی؛ سنگر استقلال یا سقوط در ورطه وابستگی
بررسی انتخاب نسلی که راه عالی‌نسب را گم کرد

📹 دکتر فرشاد مومنی

1⃣ چرا دوران جنگ الگوی خوبی بود؟
در آن دوره، با وجود همه مشکلات، یک تصمیم درست گرفته شد: "برای اینکه حکومت روی پای خودش بایستد و تحت سلطه خارجی ها قرار نگیرد باید به مردم و تولیدکنندگان داخلی تکیه کند."
2⃣ نظر مهندس بحرینیان، از چهره‌های موفق صنعتی بعد از انقلاب با ۱۴ اختراع ثبت‌شده بین المللی:
- "اگر سیاست‌های حمایت از تولید در دوران جنگ نبود، من نمی‌توانستم این موفقیت‌ها را کسب کنم."
- همچنین گفتند کسانی مثل آقای عالی‌نسب (مسئولان اقتصادی آن زمان) تمام تجربه‌ها و فراز و فرودهای صنعتی ایران از مشروطه تا پیروزی انقلاب اسلامی را بررسی کرده بودند و با آگاهی و تسلط کافی، دستاوردهای قبلی را حفظ و نقاط ضعف را پر کردند.

نکته کلیدی:
- هر کتاب‌ توسعه صنعتی را مطالعه کنید می‌گوید: کشوری که بتواند توان ساخت ماشین‌آلات پیدا کند، در واقع می‌تواند جریان آبشار فناوری را ایجاد کند و به توانایی ساخت صنعت صنعت ساز دست یابد.
- سیاست‌های دهه اول انقلاب دقیقاً روی ساخت ماشین‌آلات متمرکز بود که نتیجه آن طراحی یک شهرک‌ ماشین‌سازی شد.
- که می‌توانید بررسی کنید که بعد از جنگ با تغییر سیاست ها این شهرک به چه چیزی تبدیل شد!
3⃣ وضعیت امروز تولید ملی
شاخص رابطه مبادله (نشان‌دهنده قدرت رقابت اقتصاد):
- سال ۱۳۶۷: اگر عدد ۱۰۰ را در نظر بگیریم
- سال‌های ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۹: سقوط به ۶۶درصد (یعنی ۳۴٪ کاهش)
- سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹: ۳۱٪ کاهش دیگر

نتیجه:
- وقتی تولید ملی ضعیف شود، وابستگی ذلت آور به دنیای خارج افزایش می‌یابد و اقتصاد تحت سلطه دیگران قرار می‌گیرد.

مقایسه دوران جنگ و امروز:
- در جنگ با درآمد سالانه ۱۵ میلیارد دلار، اقتصاد ایران آبرومندانه اداره می‌شد.
- امروز با اندازه بیش از چهار برابر درآمد ارزی، بحران‌های چندجانبه نسبت به آن دوره افزایش پیدا کرده است!
4⃣ تغییر سیاست‌ها بعد از جنگ
در دوران جنگ:
- مجلس ۳ ماه ابتدای سال را فقط به قوانین صادرات و واردات اختصاص می‌داد. (چون جامعه ای که به استقلال ملی غیرت دارد سختگیرانه‌ترین مراقبت ها را از الگوی تجارت خارجی خود می‌کند)

بعد از جنگ:
- به جای تمرکز بر مسائل حیاتی، هزینه‌های هر دقیقه مجلس را زیر ذره‌بین گذاشتند و گفتند مجلس پرهزینه است!
- با این بهانه ها مسئولیت تنظیم و بررسی قوانین صادرات و واردات(ناموسی‌ترین مسئله اقتصاد ملی) را از مجلس به دولت و سپس از هیئت وزیران دولت به یک کمیسیون و سپس به یک فرد خاص سپردند.

نتایج این تغییرات:
- اقتصاد ایران وابسته به نفت و خام‌فروشی شد.
- سهم صادرات غیرنفتی ایران در جهان در سال ۲۰۲۴ فقط ۰.۲۳٪ .
- مافیای واردات قدرت گرفت و تولیدکنندگان داخلی ضعیف شدند.
5⃣ بحران اشتغال و کارگران صنعتی
- امروزه شرایط به نحوی شده که کارگران صنعتی ترجیح می‌دهند به جای کار در کارخانه، راننده اسنپ یا پیک شوند!
- مرکز پژوهش‌های مجلس تأیید کرده که مهاجرت از مشاغل صنعتی و کشاورزی به شغل‌های خدماتی (مثل مسافرکشی) افزایش یافته.
6⃣ اشتغال غیررسمی؛حکومت یا مافیا؟
- ۵۸٪ شغل‌ها در ایران غیررسمی است (یعنی قاعده گذاری حاکمیت در آن نقشی ندارد)
- برخی گزارش‌های بین‌المللی می‌گویند این عدد تا ۸۵٪ هم می‌رسد!
- یعنی قوانین مافیایی بیشتر از قوانین دولتی حاکم است.
- این مشکل در بازار پول، سرمایه، ارز و کالا هم دیده می‌شود.
7⃣ نتیجه‌گیری: چرخش از مسئولیت شناسی دولت ملی به رویه حاکمیت زدایی از حکومت به دست حکومت:
- اجرای سیاست های تقویت بنیه تولید ملی و صنعت ساخت ماشین در دهه اول انقلاب ⬅️ بررسی قوانین صادرات واردات توسط مجلس در سه ماهه اول سال در دهه اول ⬅️ رشد و ارتقای شاخص رابطه مبادله
🔂 اجرای سیاست های تعدیل ساختاری و ضد تولید ملی بعد از دوره جنگ ⬅️ کنار گذاشتن بررسی قوانین صادرات واردات توسط مجلس(غفلت از اهمیت الگوی تجارت خارجی) ⬅️ سقوط شاخص رابطه مبادله ⬅️ تضعیف بنیه تولید ملی ⬅️ افزایش وابستگی ذلت آور به خارج ⬅️ قدرت یافتن مافیای واردات ⬅️ نابودی اشتغال صنعتی ⬅️ اقتصاد در دست گروه‌های خاص افتاد

درس بزرگ:
"تولید ملی، پایه استقلال اقتصادی است. هرگاه به تولیدکنندگان داخلی تکیه کرده‌ایم، موفق بوده‌ایم؛ و هرگاه از آن غفلت کرده‌ایم، به وابستگی ذلت‌آور به خارج و قدرت گرفتن مافیا دچار شده‌ایم."

توضیح کوتاه:
- دوران جنگ (با درآمد کم اما حمایت از تولید) ⬅️ اقتصاد مقاوم و خودکفا.
- امروز (با درآمدهای بالاتر اما وابستگی به واردات) ⬅️ بحران‌های چندجانبه و اشتغال بی‌ثبات.
- نتیجه: بی‌اعتنایی به تولید ملی = تقویت مافیا و تضعیف حاکمیت ملی
(نشانه های تسخیرشدگی حکومت)

🗓۱۹ تیرماه ۱۴۰۴

📚 از برنامه ریزی تا پیاده سازی عدالت اجتماعی در دهه اول انقلاب اسلامی: میراث عالی‌نسب و مهندس موسوی در سخت‌ترین روزهای انقلاب

🎥 دکتر فرشاد مومنی

1⃣ حرکت به سمت اقتصاد ملی پس از انقلاب
2⃣ تکیه‌گاه حکومت: مردم و تولیدکنندگان
3⃣ دستاوردهای اقتصادی و اجتماعی در دوران جنگ

🇮🇷 بزرگداشت استاد فقید مرحوم میرمصطفی عالی نسب

🗓️ ۱۹ تیر ۱۴۰۴

📚 از برنامه ریزی تا پیاده سازی عدالت اجتماعی در دهه اول انقلاب اسلامی: میراث عالی‌نسب و مهندس موسوی در سخت‌ترین روزهای انقلاب

🎥 دکتر فرشاد مومنی

1⃣ حرکت به سمت اقتصاد ملی پس از انقلاب

- پس از پیروزی انقلاب، حرکت به سمت اداره مبتنی بر برنامه اقتصاد ملی آغاز شد.
- مرحوم آقای عالی‌نسب نقش تعیین‌کننده‌ای در تدوین این برنامه داشت.
- برنامه‌ای تحت عنوان "برنامه توسعه و تکامل نظام جمهوری اسلامی" توسط معاونت طرح‌های انقلاب (تحت مسئولیت دکتر سحابی) منتشر شد که کلیه امور آن به آقای عالی‌نسب سپرده شده بود.
- این سند، افتخارآمیزترین سند برنامه‌ریزی میان‌مدت ایران از نظر:
- میزان واقع‌بینی
- راهگشایی جهت‌گیری‌ها
- مشارکت‌پذیری کارشناسان خارج از حکومت
- تاکنون تجربه‌ای مشابه تکرار نشده است.

2⃣ تکیه‌گاه حکومت: مردم و تولیدکنندگان

- حکومت پس از پیروزی انقلاب، بر این فهم استوار بود که بدون تکیه‌گاه مردمی نمی‌تواند دوام بیاورد.
- تکیه‌گاه اصلی توسعه، عامه مردم و تولیدکنندگان هستند.
- اگر حکومت به این دو پشت کند، دچار تزلزل شده و به دست‌نشاندگی و سلطه‌پذیری می‌رسد.
- تشخیص راهبردی: برای بقا، باید به مردم و تولیدکنندگان تکیه کرد.

3⃣ دستاوردهای اقتصادی و اجتماعی در دوران جنگ

الف) سهمیه‌بندی کالاهای اساسی و جلوگیری از قحطی
- در طول جنگ هشت‌ساله، حتی یک مورد مرگ ناشی از قحطی یا اپیدمی ثبت نشد.
- این دستاورد بی‌نظیر مرهون درایت عالی‌نسب، پایمردی رجایی، باهنر و مهندس موسوی بود.
- مقایسه با جنگ جهانی دوم:
- در آن دوره (با وجود عدم حضور مستقیم ایران در جنگ)، هزاران نفر بر اثر قحطی و اپیدمی مردند (بر اساس تحقیق زنده‌یاد ناصر پاکدامن).
- اما در جنگ تحمیلی، با وجود تحریم‌ها و نابرابری نظامی، حتی یک مورد قحطی ثبت نشد.

ب) توسعه زیرساخت‌های روستایی
- در دهه اول پس از انقلاب، زیرساخت‌های روستایی یازده و نیم برابر دوره پهلوی افزایش یافت، شامل:
- آب بهداشتی لوله‌کشی
- برق‌رسانی
- جاده‌سازی
- مدرسه‌سازی
- درمانگاه‌سازی
- این دستاوردها در شرایط سخت (تحریم، جنگ، تروریسم مجاهدین خلق) محقق شد.

ج) بهبود وضعیت رفاهی و مسکن
- در حوزه آموزش، سلامت و رفاه، گروه‌های فرودست بهترین شرایط را در صد سال اخیر تجربه کردند.
- در دوران جنگ، نرخ اجاره‌نشینی شهری به زیر ۱۰٪ کاهش یافت.
- در مقابل، امروز در برخی شهرها به بیش از ۵۰٪ رسیده و میانگین کشور بالای ۴۵٪ است.
- نتیجه: سیاست‌های تعدیل ساختاری، فقر و آسیب‌پذیری را جایگزین عزت‌نفس و شرافت مردم کرد.

4⃣ نتیجه‌گیری
- در دهه اول انقلاب، زیرساخت‌های اساسی زندگی شرافتمندانه در شرایط جنگی فراهم شد.
- امروز باید پرسید: جایگزین این دستاوردها چه شده است؟
- هر یک از این موارد شایسته بررسی دقیق‌تر است.

. هشدار تاریخی:
- دوری از مردم و تولیدکنندگان، به «تزلزل قدرت» و «سلطه‌پذیری و دست‌نشاندگی» می‌انجامد.
- جایگزین کردن «تعدیل ساختاری» به جای «اقتصاد عدالتمحور»، آسیب‌پذیری را افزایش داده است.

🇮🇷 بزرگداشت استاد فقید مرحوم میرمصطفی عالی نسب

🔗 لینک صوت کامل جلسه:
https://www.tg-me.com/dinoeqtesad/5529
🔗 رک گزارش کامل سخنرانی
https://ires.ir/news/فرشاد-مومنی-به-سوداگران-بازار-سرمایه-س/
🗓️ ۱۹ تیر ۱۴۰۴

نقدی بی‌پرده بر روند مبارزه با فساد/ ذاکری، کارشناس اقتصادی:فقط ۶ درصد مردم جهان در کشورهای فاسدتر از ما زندگی می‌کنند/ رسانه‌ها را نامحرم می‌ دانیم، گویی فساد فقط در تاریکی درمان می شود/ جوان امروز راحت تر مهاجرت می کند؛ چون ارتباطی با این سرزمین حس نمی کند

✅ ناصر ذاکری، اقتصاددان و پژوهشگر حوزه توسعه، در نشست «نقش محوری مبارزه پیشگیرانه با فساد در حفظ و ارتقاء کیفیت همبستگی و انسجام ملی» در موسسه دین و اقتصاد با انتقاد از روند سه‌دهه‌ای مبارزه با فساد در کشور، آن را کند، غیرشفاف، دولت‌محور و بی‌توجه به شاخص‌ها و تجارب جهانی دانست و هشدار داد که نه‌تنها این سیاست‌ها به تقویت همبستگی ملی منجر نشده‌اند، بلکه با گسترش احساس بی‌عدالتی، تبعیض و بی‌اعتمادی، خود به یکی از عوامل تضعیف انسجام اجتماعی بدل شده‌اند.

✅ متن کامل خبر را اینجا بخوانید


🔹 کانال موسسه مطالعات دین و اقتصاد
🆔 https://www.tg-me.com/dinoeqtesad

🔹اینستاگرام موسسه مطالعات دین و اقتصاد
🆔 https://instagram.com/dinoeqtesad_official

🔹 تلگرام نشر نهادگرا
🆔 https://www.tg-me.com/nahadgara

فساد، اصلی‌ترین تهدید انسجام ملی است؛ در خانه اگر کس است، همین یک حرف بس است

✅ دکتر فرشاد مومنی در نشستی با موضوع «نقش محوری مبارزه پیشگیرانه با فساد در حفظ و ارتقاء کیفیت همبستگی و انسجام ملی»، با نگاهی ریشه‌ای نسبت به روندهای جاری در کشور هشدار داد و گفت: اگر آن انسجام و وحدت ملی را می‌خواهید، هیچ عنصری به اندازه مبارزه با فساد در اولویت قرار ندارد، چرا که فساد در ذات خود نشان‌دهنده ناکارآمدی سیستم سیاسی است. او با اشاره به برخی تجربه‌های جهانی و تحلیل‌های اقتصاد سیاسی، تصریح کرد که هر حکومتی که به سمت شوک‌درمانی می‌رود، عملا وارد فاز تسخیرشدگی توسط مافیاها شده است، اما در کشور ما نه تنها هشداردهندگان به سیاست‌های غلط، عنصر نامطلوب شمرده می‌شوند، بلکه قانون حمایت از سوت‌زنان هم تبدیل به مضحکه‌ای بی‌اثر شده است.

✅ ادامه متن خبر را اینجا بخوانید

🔹 کانال موسسه مطالعات دین و اقتصاد
🆔 https://www.tg-me.com/dinoeqtesad

🔹اینستاگرام موسسه مطالعات دین و اقتصاد
🆔 https://instagram.com/dinoeqtesad_official

🔹 تلگرام نشر نهادگرا
🆔 https://www.tg-me.com/nahadgara