Telegram Web Link
📚 هنر جهش اقتصادی - موانع، میان برها و پرش در سیستم های نوآوری

تلاش اقتصاددانان برای یافتن پاسخ‌­های ممکن در حل معمای رشد و توسعه کشورها و سازوکارهای جبران عقب­‌ماندگی آنها، پس از گذشته سه قرن از پیدایش علم اقتصاد کماکان ادامه دارد. یکی از پاسخ‌­های درخور تأمل که توجه بسیاری از صاحب­نظران را در دهه اخیر به خود جلب کرده، نظریه “جهش اقتصادی” است. در کتاب حاضر، دکتر کئون لی با تکیه بر تجربه توسعه اقتصادی کشورهای شرق آسیا شامل کره جنوبی، چین و تایوان، به ارائه چارچوبی برای تبیین جهش اقتصادی این کشورها پرداخته است. لی در این اثر نظریه‌ خود را با تمثیل‌های آموزنده و ابتکاری شکل می‌دهد و برای غلبه بر چالش‌‌های توسعه، راه‌‌حل‌های سیاستی به زبان غیرفنی ارائه می‌کند. لی استدلال می­‌کند که جهش نهایی و جبران عقب‌ماندگی کشورها مستلزم دنبال کردن مسیری است که با مسیر پیموده شده توسط پیشگامان متفاوت باشد. این کتاب بسیار اصیل و قابل فهم است و مطالعه‌ آن برای دانشجویان، محققان، دست اندرکاران و هر فرد علاقه‌مند به توسعه اقتصادی و نوآوری جذاب خواهد بود.

👈 فهرست کتاب

🌐 لینک سفارش کتاب

@nahadgara
1
Forwarded from Zahra Reisjafari
🔸 نقد فرشاد مومنی برمصوبه جدید اقتصادی: مصوبه ۱۲ شهریور هیات وزیران دروازه فساد و رانت را می‌گشاید
🔸وام‌گیری خارجی بدون شفافیت، بحران‌آفرین است
🔸جهش قیمت کالاهای اساسی باید مسئولان را به بازنگری وادارد
🔸چرا تعهد رفع فقر شدید و عدالت در سلامت محقق نشده؟


 دکتر فرشاد مومنی در نقد مصوبه ۱۲ شهریور ۱۴۰۴ هیئت وزیران، با تاکید بر پیامدهای فاجعه‌آمیز این برنامه، هشدار داد که اجرای این مصوبه بدون بازنگری کارشناسی می‌تواند به تشدید مالی‌سازی اقتصاد، رانت‌جویی و افزایش فشار بر تولیدکنندگان و فقرا منجر شود.
 وی با اشاره به وعده‌های انتخاباتی رئیس‌جمهور درباره حذف فقر شدید غذایی و تضمین عدالت در سلامت و آموزش، خاطرنشان کرد: سیاست‌های جاری و مصوبه اخیر دقیقا خلاف این تعهدات حرکت کرده و زمینه افزایش نابرابری‌ها و فساد را فراهم کرده است.
مومنی با یادآوری تجربه تاریخی ایران و ضرورت عبرت‌آموزی از شکست‌های گذشته، تاکید کرد که بدون شفافیت، بازنگری سیستمی و بهره‌گیری از ظرفیت نهادهای مستقل علمی، این برنامه می‌تواند آثار مخرب اقتصادی و اجتماعی جبران‌ناپذیری به جای بگذارد.

متن کامل سخنرانی را اینجا بخوانید

@dinoeqtesad
جامعه مدنی وبحرانهای اقتصادی یزد
<unknown>
پوشه شنیداری آئین رونمایی از کتاب جامعه مدنی و بحران های اقتصادی

با سخنرانی

دکتر هادی وحید
دکتر فرشاد مومنی

چهارشنبه ۲ مهرماه ۱۴۰۴
یزد، پارک علم و فن آوری اقبال، سالن آفرینش

https://www.tg-me.com/nahadgara
https://www.tg-me.com/ali_rezagholi
1💯1
Forwarded from Zahra Reisjafari
روایت رئیس جعفری از شهریور ۱۳۲۰:
🔸 تاریخ پهلوی اول درگیر تحریف و مقدس‌سازی است.
🔸️ دستکاری حافظه تاریخی، واقعیت خروج رضاشاه را وارونه نشان می‌دهد.
🔸 رضاشاه مشروطه را نقض کرد.


دکتر رسول رئیس‌جعفری، در نشست «واکاوی ریشه‌های دستکاری حافظه تاریخی ایرانیان» با بیان اینکه یکی از نمونه‌های بارز فراموشی و بازتعریف تاریخ در ایران، ماجرای خروج رضاشاه از کشور است؛ رخدادی که در شهریور ۱۳۲۰ با فشار مستقیم متفقین و در شرایط اشغال ایران رقم خورد، تاکید کرد: اگرچه استعفای تحمیلی رضاشاه نقطه عطفی در تاریخ جنگ جهانی دوم و سیاست ایران بود، اما در حافظه عمومی و روایت‌های بعدی به گونه‌ای دیگر بازگو شده است، گویی مردم و سیاستمداران آن زمان هیچ واکنشی نداشتند یا قدر خدمات رضاشاه را ندانستند.

به گفته وی واقعیت ماجرا کاملا متفاوت بود، چرا که خروج رضاشاه با استقبال و حتی جشن های مردمی همراه شد و بسیاری از رجال سیاسی نیز بلافاصله به نقد حکومت او پرداختند.

🌐 متن کامل سخنرانی را اینجا بخوانید

@dinoeqtesad
👌3🤓1
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
📚 «نوآوری نهادی و سرنوشت توسعه در ایران: از تجربه‌ درخشان دهه اول انقلاب تا بازتولید وابستگی پس از جنگ»

📹 دکتر فرشاد مومنی
🗓 ۲۷ شهریورماه ۱۴۰۴
💯3
📚 «نوآوری نهادی و سرنوشت توسعه در ایران: از تجربه‌ درخشان دهه اول انقلاب تا بازتولید وابستگی پس از جنگ»

✍🏻 بازخوانی سخنرانی دکتر فرشاد مومنی

🔻۱. مقدمه

این گزارش با رویکرد نهادی به بررسی تجربه اقتصادی ایران در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی تا دوره پس از جنگ می‌پردازد. هدف اصلی، تحلیل تفاوت بنیادین سیاست‌های اقتصادی و جهت‌گیری‌های نهادی در دهه نخست انقلاب اسلامی با دوره‌های بعدی است. چارچوب نظری این تحلیل بر پایه دیدگاه‌های برجسته اندیشه توسعه در ربع اول قرن بیست و یکم است که توسعه را به‌مثابه تاریخ نوآوری‌های نهادی کاهنده هزینه مبادله تعریف می‌کنند.

🔻۲. چارچوب نظری: نهادها و هزینه مبادله

به تعبیر متفکران بزرگ توسعه:

> «تاریخ توسعه، تاریخ نوآوری‌های نهادی کاهنده هزینه مبادله است.»

از این دیدگاه، اگر یک ساختار تصمیم‌گیری نتواند این نوآوری‌های نهادی را درک و به‌کار گیرد، پیامدهای سه‌گانه‌ای خواهد داشت:

۱. مشروعیت‌سوزی برای حاکمیت،

۲. گرفتار شدن مردم در فقر و فلاکت.

۳. بی‌آینده شدن کشور.

این اصل، بنیان تحلیل تحولات اقتصادی ایران پس از انقلاب اسلامی را تشکیل می‌دهد.

🔻۳. دوران دفاع مقدس: ترکیب خردمندانه و زمان‌آگاهانه

در دوران دفاع مقدس، سیاست‌گذاری اقتصادی بر پایه ترکیبی خردمندانه و زمان‌آگاهانه شکل گرفت که سه عنصر اصلی در آن قابل تشخیص است:

استفاده از آخرین دستاوردهای اندیشه توسعه،

شناخت عمیق از تاریخ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایران،

بهره‌گیری روزآمد و باکیفیت از فهم اسلامی.

این جهت‌گیری‌ها تجربه‌ای بی‌بدیل و ذخایری استثنایی برای ایران فراهم آورد.

🔻۴. بهره‌گیری از تجربه‌های تاریخی

یکی از مهم‌ترین زمان‌آگاهی‌های عالمانه در این دوره، درس‌آموزی از دو تجربه تاریخی کلیدی ایران بود:

انقلاب مشروطیت،

نهضت ملی شدن صنعت نفت.

سیاست‌گذاران انقلاب اسلامی نه‌تنها از این تجربیات استفاده کردند، بلکه آن‌ها را روزآمدتر نیز ساختند.

🔻۵. تصمیم استراتژیک پس از پیروزی انقلاب

یکی از نخستین تصمیمات استراتژیک پس از پیروزی انقلاب، کاهش ۸۰ درصدی صادرات نفت خام بود. این تصمیم بر پایه صداقت حاکمان با خود و مردم اتخاذ شد و پیامدهای مهمی در اقتصاد ایران داشت.

🔻۶. داده‌های مقایسه‌ای: رانت منابع طبیعی

بر اساس داده‌های سری زمانی بانک جهانی، نسبت رانت منابع طبیعی به تولید ناخالص داخلی (GDP) در ایران تغییرات چشمگیری داشته است:

دوره پهلوی (۱۰ سال پایانی): حدود ۳۵ درصد،

دهه اول پس از انقلاب: کاهش به کمتر از ۱۵ درصد،

دوره پس از جنگ: روند افزایشی مداوم،

دوره ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد: عبور از ۴۱ درصد؛ رکوردی بالاتر از دوران پهلوی.

این داده‌ها نشان می‌دهد که در دهه نخست انقلاب، با تمهیدات توسعه‌گرایانه، سهم رانت کاهش یافت، اما پس از جنگ روندی معکوس پدید آمد.

🔻۷. تناقض شعار و عمل در دوره‌های پس از جنگ

با وجود شعارهای تند و رادیکال برخی دولت‌ها، در عمل:

بنیه تولیدی کشور تضعیف شد،

خام‌فروشی افزایش یافت،

وابستگی ذلت‌آور به جهان خارج شدت گرفت.

نمونه بارز آن، دوره احمدی‌نژاد بود که رکورد رانت‌گرایی حتی از رژیم پهلوی فراتر رفت.

🔻۸. تحلیل نهادی: چرا این تحولات تصادفی نیست؟

این تحولات نه در دهه نخست انقلاب و نه در دوره‌های بعد، تصادفی نبوده است. ریشه اصلی آن در تلقی حاکمان از «متحدان استراتژیک» خود نهفته است:

دهه اول انقلاب: بیش از ۸۵٪ توجه سیاست‌گذاران به تولیدکنندگان فناورانه و فرودستان بود. سیاست‌های اقتصادی عمدتاً در جهت تقویت این گروه‌ها تنظیم شد.

دوره پس از جنگ: هرچند شعارها مشابه دهه اول باقی ماند، اما در عمل توزیع منافع تغییر کرد. رباخواران، رانت‌خواران، واردکنندگان و سوداگران سهم بیشتری از اقتصاد بردند. تولیدکنندگان و عامه مردم، به‌ویژه فرودستان، تحت شدیدترین فشارهای معیشتی قرار گرفتند.

🔻۹. نتیجه‌گیری

بررسی نهادی تجربه اقتصادی ایران نشان می‌دهد که:

در دهه نخست انقلاب، سیاست‌گذاری با صداقت، زمان‌آگاهی و توجه به تولیدکنندگان فناورانه، به کاهش وابستگی رانتی منجر شد.

در دوره پس از جنگ، گرایش سیاست‌ها به سوداگران و رانت‌خواران، اقتصاد را به سمت افزایش وابستگی و تضعیف تولید سوق داد.

این تحولات نه تصادفی بلکه ناشی از تغییر در رویکرد نهادی حاکمان نسبت به متحدان استراتژیک بوده است.

🗓 ۲۷ شهریورماه ۱۴۰۴
1🙏1
از شکوه استقلال تا ذلت وابستگی

👤دکتر فرشاد مومنی
🗓 ۲۷ شهریورماه ۱۴۰۴
🙏1
🔸 دکتر فرشاد مومنی: شفافیت، درسی از دوران دفاع مقدس است که فراموش شد
🔸 داده‌های سیا از ایران به روزتر از آمارهای رسمی است
🔸 مداخله دولت در دوره جنگ ۴۰ درصد و در دوره تعدیل ساختاری ۸۰ درصد بود
🔸 شوک به نرخ ارز، جیب‌بری از فقرا است


در میزگرد تخصصی «درس‌های دوران دفاع مقدس برای اقتصاد ایران»، دکتر فرشاد مومنی با تشریح عملکرد درخشان اقتصادی دوران جنگ، شفافیت را کلید اصلی مدیریت موفق آن دوره دانست و تاکید کرد: در شرایطی که امروز داده‌های سیا درباره ایران از آمارهای رسمی کشورمان روزآمدتر و قابل اعتمادتر است، باید پرسید چرا شفافیت که بزرگ‌ترین درس دوران دفاع مقدس بود، به فراموشی سپرده شده؟

دکتر مومنی با اشاره به رشد خیره‌کننده ۸۵ درصدی سرمایه‌گذاری خصوصی در سال ۱۳۶۲ و افزایش سهم کشاورزی از ۷.۵ به ۱۲.۵ درصد در دوران جنگ، در مقابل از بحران عمیق سرمایه‌گذاری، رشد منفی اقتصادی و افزایش جمعیت فقیر از ۱۰ به ۲۵ میلیون نفر در دو دهه اخیر انتقاد کرد و دلیل اصلی این افول را در «تعدیل ساختاری»، «خصوصی‌سازی شکست‌خورده» و «قطع پیوند اعتماد بین مردم و حکومت» دانست.

متن کامل سخنرانی را اینجا بخوانید.

@dinoeqtesad
🙏1
Audio
🔹 نسخه شنیداری

🔹 موضوع :
نگاه به چشم انداز اقتصادایران از دریچه پیش‌نویس بخشنامه بودجه ۱۴۰۵

🔹 سخنرانان؛
فرشاد مومنی
حمیدرضا قاسمی

📆 ۱۰ مهر ۱۴۰۴


🔹وب‌سایت
www.ires.ir

🔹 کانال موسسه مطالعات دین و اقتصاد
🆔 https://www.tg-me.com/dinoeqtesad

🔹اینستاگرام موسسه مطالعات دین و اقتصاد
🆔 https://instagram.com/dinoeqtesad_official

🔹 تلگرام نشر نهادگرا
🆔 https://www.tg-me.com/nahadgara

#صوت
👏1
توصیه های مهم فرشاد مومنی برای بودجه ۱۴۰۵:
🔸 پیش‌نویس ارائه شده هیچ تمهید جدیدی برای بهبود زندگی مردم ارائه نمی‌کند

🔸 پیش‌نویس فاصله عمیقی با برنامه هفتم دارد
🔸 درشرایطی که بحران‌های
گسترده وجود دارد، شرم‌آور است که گفته شود کارکنان دولت کاری انجام نمی‌دهند

دکتر فرشاد مومنی، ضمن انتقاد از پیش‌نویس برنامه بودجه ۱۴۰۵، هشدار داد که این سند نه تنها چشم‌انداز روشنی برای مردم و تولید ملی ارائه نمی‌دهد، بلکه روندهای ناکارآمد و سیاست‌های پیشین را تشدید می‌کند و می‌تواند فقر، فشار اقتصادی بر خانوارها و فروپاشی امنیت اجتماعی و ملی را عمیق‌تر کند.
وی با استناد به آمارهای رسمی و گزارش‌های معتبر، از رشد جمعیت فقیر، کاهش انگیزه سرمایه‌گذاری تولیدی، سقوط کیفیت اشتغال، فشار بر تولیدکنندگان و تبعات فاجعه‌بار سیاست‌های شوک‌درمانی سخن گفت و تاکید کرد که در شرایطی که کشور با بحران‌های اقتصادی، تورم شدید، تحریم‌های هدفمند و فساد گسترده مواجه است، ادامه روند فعلی می‌تواند باعث فروپاشی از درون شود.

متن کامل سخنرانی را اینجا بخوانید

@dinoeqtesad
🙏1
📚 تحلیل شومپیتر از همپایی اقتصادی: دانش، خلق مسیر و تله درآمد متوسط

فهم چگونگی جبران عقب‌ماندگی اقتصادی (هم‌پایی) همواره سوال جذابی برای متفکران بوده‌‌است. پروقسور کئون لی، استاد سئول اخیرا رویکردهای بدیع، ناب و بدیلی را در برابر نظرات موجود مطرح کرده‌است که از زاویه دیگری از پدیده هم‌پایی کره جنوبی و تایوان پرده برمی‌دارد. وی این‌بار به سراغ نقش دانش و تکنولوژی رفته‌است و نشان می‌دهد که مبتنی بر آمار اختراعات ثبت شده در ایالات متحده، هم‌پایی اقتصادی صرفا از طریق دنباله‌روی تجربه کشورهای پیشرفته اتفاق نمی‌افتد، بلکه در برهه‌ای از زمان نیازمند خلق مسیر جدید است تا بتواند مسیر میان‌بری را برای رسیدن به کشورهایی که پیش‌گرفته‌اند طی کند. این مسیر، نیازمند اندکی ریسک پذیری و درایت در شناخت پنجره‌های فرصت و شجاعت در حرکت به آن سمت است. پنجره‌های فرصتی عمدتاً ناشی از تغییرات فناوری هستند و در زمانی که فناوری در نقطه عطف تغییرات خود قرار دارد، پدیدار می‌شوند و این زمانی بوده است که کره‌ای ها و تایوانی‌ها آن را کشف کرده و به خوبی شکار کرده‌اند.

🌐 لینک سفارش کتاب

@nahadgara
📚 نظریه ارزش/ یک تحلیل اصل موضوعی از تعادل اقتصادی

جرالد دوبرئو در سال ۱۹۵۹ تک‌نگاشت کلاسیک خود به نام نظریه ارزش را به رشته تحریر درآورد که یکی از مهم‌ترین آثار در اقتصاد ریاضی است. مطالب این کتاب یکی از دلایل اصلی اعطای جایزه نوبل اقتصاد به او در سال ۱۹۸۳ است که در آن، چارچوب تحلیل مدرن اقتصاد خرد ارائه می‌شود. این کتاب یک تحلیل اصل موضوعی از تعادل اقتصادی است که اقتصاد نئوکلاسیک را در خالص‌ترین شکل آن ارائه می‌کند.

بدون تردید یکی از ویژگی‌های این اثر، شیوایی بیان در معرفی مفاهیم غامض اقتصاد خرد مدرن است به نحوی که درک مفاهیم مشکل و پیچیده را تسهیل می‌کند. اکنون ترجمه این اثر مهم برای استفاده محققین و دانشجویان رشته‌های اقتصاد در اختیار آن‌هاست. مطالعه این کتاب به عنوان مقدمه‌ای برای آشنایی با مفاهیم پیشرفته اقتصاد خرد و به عنوان مکمل کتب درسی در سطح پیشرفته به دانشجویان توصیه می‌شود.

🌐 لینک سفارش کتاب

@nahadgara
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
📚 «وقتی عدالت محور شد : روایت نهادی از شکوفایی توسعه انسانی ایران در دهه نخست انقلاب»

📹 دکتر فرشاد مومنی
🗓 ۲۷ شهریورماه ۱۴۰۴
📚 «وقتی عدالت محور شد : روایت نهادی از شکوفایی توسعه انسانی ایران در دهه نخست انقلاب»

▫️بخش اول

✍🏻 بازخوانی سخنرانی دکتر فرشاد مومنی

🔻مقدمه:
این گزارش به تحلیل تجربه ایران در شاخص‌های توسعه انسانی و کیفیت نهادهای توسعه‌گرا در دوره‌های مختلف تاریخی می‌پردازد. تمرکز اصلی بر فهم علمی از جایگاه انسان در فرآیند توسعه، ارزیابی تطبیقی شاخص امید به زندگی در ایران در فاصله سال‌های 1960 تا 1988 میلادی (1339 تا 1367 شمسی)، و تبیین دلالت‌های نهادی و ارزشی این تحولات است. یافته‌ها نشان می‌دهد که در دهه اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی، هم‌راستایی میان مبانی علمی توسعه و رهنمودهای دینی و عدالت‌محور، سبب جهش بی‌سابقه در شاخص‌های انسانی، هم‌دلی اجتماعی و کارآمدی نهادی شده است.

🔻۱. مبانی نظری: انسان به مثابه هدف و ابزار توسعه

در ربع پایانی قرن بیستم، در ادبیات توسعه، اجماع فزاینده‌ای پدید آمد مبنی بر اینکه انسان‌ها – بدون تمایز، تبعیض یا حذف – هم هدف نهایی برنامه‌های توسعه هستند و هم مهم‌ترین ابزار تحقق آن اهداف.
بر اساس این بینش، «توسعه انسانی» ایجاب می‌کند که انسان‌ها گرامی داشته شوند و سیاست‌های عمومی به گونه‌ای طراحی گردد که مردم در فقر و فلاکت غوطه‌ور نمانند.

از سال 1990 میلادی به بعد، شاخص «توسعه انسانی» (Human Development Index) توسط برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) برای سنجش کیفیت نگاه حکومت‌ها به انسان و ظرفیت‌های انسانی به کار گرفته شد. در این شاخص، سه مؤلفه اصلی مورد توجه است:

۱. امید به زندگی در بدو تولد،

۲. سطح آموزش و سواد،

۳. درآمد سرانه بر اساس برابری قدرت خرید.

در این میان، امید به زندگی به عنوان یکی از اجزای کلیدی، نشان‌دهنده کیفیت عمومی زندگی، بهداشت، امنیت اجتماعی و میزان احساس امید در جامعه است.

🔻۲. روند تاریخی شاخص امید به زندگی در ایران بر اساس داده‌های UNDP

بر اساس داده‌های رسمی UNDP:

در سال 1960 میلادی (آستانه ورود به دهه 1340 شمسی)، شاخص امید به زندگی در ایران 49.5 سال بوده است.

در سال 1980 میلادی (پس از فروپاشی رژیم پهلوی و آغاز جمهوری اسلامی)، این شاخص به 51 سال رسید.


به بیان دیگر، در فاصله بیست ساله 1960 تا 1980 میلادی – یعنی در دوره‌ای که ایران شاهد بیشترین جهش‌های درآمدی نفتی، رشد اقتصادی دو رقمی و تورم یک‌رقمی بود – تنها یک‌ونیم سال به امید به زندگی مردم افزوده شد. این در حالی است که:

در فاصله 1980 تا 1988 میلادی – یعنی دوره جنگ تحمیلی – شاخص امید به زندگی از 51.2 سال به 61.6 سال افزایش یافت.
به عبارت دیگر، در شرایط جنگی و در
مدت هشت سال، امید به زندگی در ایران بیش از ده سال افزایش پیدا کرد.

این واقعیت آماری، از منظر علمی و نهادی، حامل دلالت‌های عمیق درباره نوع مدیریت، ساختار نهادی و اعتماد اجتماعی در دوره‌های مختلف است.

🗓 ۲۷ شهریورماه ۱۴۰۴
1
2025/10/20 10:15:43
Back to Top
HTML Embed Code: