🎶 پوشه شنیداری سخنرانی دکتر سیدصادق حقیقت؛ همایش علمی فقه دموکراسی و مسأله ایران: به مناسبت سومین سالگرد درگذشت دکتر داود فیرحی

🗓 شنبه 20 آبان 1402

💢انجمن علوم سیاسی ایران💢

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht

🎶 پوشه شنیداری سخنرانی دکتر سیدمحمدعلی حسینی زاده؛ همایش علمی فقه دموکراسی و مسأله ایران: به مناسبت سومین سالگرد درگذشت دکتر داود فیرحی

🗓 شنبه 20 آبان 1402

💢انجمن علوم سیاسی ایران💢

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht

🎶 پوشه شنیداری سخنرانی دکتر کاوه حسین زاده راد؛ همایش علمی فقه دموکراسی و مسأله ایران: به مناسبت سومین سالگرد درگذشت دکتر داود فیرحی

🗓 شنبه 20 آبان 1402

💢انجمن علوم سیاسی ایران💢

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht

🎶 پوشه شنیداری سخنرانی دکتر سیدعلی میرموسوی؛ همایش علمی فقه دموکراسی و مسأله ایران: به مناسبت سومین سالگرد درگذشت دکتر داود فیرحی

🗓 شنبه 20 آبان 1402

💢انجمن علوم سیاسی ایران💢

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht

🎶 پوشه شنیداری سخنرانی دکتر محمدرضا مرادی طادی؛ همایش علمی فقه دموکراسی و مسأله ایران: به مناسبت سومین سالگرد درگذشت دکتر داود فیرحی

🗓 شنبه 20 آبان 1402

💢انجمن علوم سیاسی ایران💢

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht

🎶 پوشه شنیداری سخنرانی دکتر فردین مراد خانی؛ همایش علمی فقه دموکراسی و مسأله ایران: به مناسبت سومین سالگرد درگذشت دکتر داود فیرحی

🗓 شنبه 20 آبان 1402

💢انجمن علوم سیاسی ایران💢

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht

نشست "فقه دموکراسی و مسئله ایران" برگزار شد
نشست "فقه دموکراسی و مسئله ایران" روز شنبه ۲۰ آبان در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی خانه اندیشمندان علوم انسانی، نشست "فقه دموکراسی و مسئله ایران" به مناسبت سومین سالگرد درگذشت داود فیرحی به همت انجمن علوم سیاسی و با همکاری خانه اندیشمندان علوم انسانی، روز شنبه ۲۰ آبان ۱۴۰۲ در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. خلاصه ای از گزارش جلسه در ادامه می آید.

گزارش کامل خبر در لینک زیر:
https://ihht.ir/c/129

💢خانه اندیشمندان علوم انسانی💢

🆔 @iranianhht

‍ ⭕️احیاگر فقه سیاسی
به یاد دکتر داوود فیرحی

♦️سه سال از درگذشت ناباورانه دکتر داود فیرحی گذشت و آبان سه سال پیش، در حالی که کتاب «مفهوم قانون در ایران معاصر؛ تحولات پیشامشروطه" او زیر چاپ بود بر اثر ابتلا به کرونا به بیمارستان منتقل شد و چند روز بعد در ۲۱ آبان ۱۳۹۹ به ابدیت پیوست و اجل مهلتش نداد خلاصه و نتیجه کتاب "دولت مدرن و بحران قانون "را بنویسد و این کتاب یک سال پس از درگذشتش با نظارت دکتر سید علی میرموسوی توسط نشر نی منتشر شد.

♦️هر کتابی از دکتر فیرحی منتشر می‌شد، بهانه‌ای بود برای این‌که دیداری تازه کنیم و درباره کتاب و چیزهای دیگر گفت‌وگو کنیم. خرداد ۹۵ که "آستانه تجدد" منتشــــر شـــد، خواندنش کمی طول کشید و به تابستان و ماه رمضان خوردیم. دکتر فیرحی زنجان رفته بود و گفت‌وگوی حضوری میسر نشد اما تلفنی یک ساعت‌و‌نیم درباره کتاب گفت‌وگو کردیم که حاصلش در مهرنامه شماره ۴۸ مرداد ۱۳۹۵، صفحه ۲۲۵ تا ۲۲۹ منتشر شد. دو کتاب آخر دکتر فیرحی در حالی منتشر شد که استاد دیگر در میان ما نبود تا مثل همیشه از او بیاموزیم اما با آثاری که نوشت، میراث فکری‌اش "جاودان جاویدان در گذرگاه ادوار داوری خواهد شد.

♦️نقشه تفکر جدید مسلمانی در ایران
در دوره‌ای که فقه‌گریزی سکه رایجی بود و روشن‌فکران و دانش‌گاهیان توجه چندانی به فقه نداشتند، دکتر فیرحی با انتشار کتاب "دانش، قدرت و مشروعیت در اسلام» که تز دوره دکترایش بود و آن را با الهام از روش‌شناسی فوکو و هرمنوتیک گادامر نوشته شده بود، به عنوان چهره‌ای نو و متفاوت در میان پژوهشگران و محققان حوزه اندیشه سیاسی اسلام مطرح شد و در دیگر کتاب‌هایش چون "نظام سیاسی و دولت در اسلام"، "تاریخ تحول دولت در اسلام" و مجموعه مقالاتش در کتاب دو جلدی "دین و دولت در عصر مدرن" دوره‌ها و جنبه‌های مختلف "فقه سیاسی" را مورد توجه قرار داده و در کتاب دو جلدی "فقه و سیاست در ایران معاصر" به توصیف و تحلیل فقه سیاسی عصر مشروطه پرداخت. به اعتقاد فیرحی سیاست جدید در ایران با چهار سنت فکری نسبت دارد: ایران گرایی باستان، سنت چپ، اسلام و دموکراسی اما نسبتش با اسلام و دموکراسی تعیین‌کننده تر است و امروز به معمای بزرگ جامعه ما تبدیل شده است و می‌توان این عصر را عصر بحران دموکراسی و همزمان بحران فقه سیاسی در ایران و اسلام دانست. به جهت اهمیت این مسأله، او پروژه اصلی خود را "فقه سیاسی" قرار داده بود و کل پروژه‌اش را در راستای پاسخ به دو پرسش می‌دانست؛ یکی این‌که چگونه تفکر دینی در جهان اسلام و به ویژه در تشیع، به تدریج با نظام سلطنت- یعنی با اقتدارگرایی- گره خورد و دوم این که چگونه می‌توان بخش‌های مغفول تفکر دینی یا نصوص دینی را که ظرفیت یک نوع دموکراسی یا مردم سالاری را دارا هستند دوباره احیا کرد. به بیان‌دیگر به طور خیلی روشن، چطور می‌شود رابطه دین و دموکراسی را به طور واضح در تفکر شیعی توضیح داد و در این رابطه می‌گوید: "این پرسش، پرسش خیلی‌ها بوده و مرحوم نائینی به آن پرداخته است. من هم به این بحث علاقه دارم چون معتقد هستم ما به عنوان ایرانی مسلمان یا مسلمان ایرانی باید اولاً در مورد دولت در مرزهای ملی ثانیاً بحث دین و دموکراسی پاسخ هایی بيابيم. من در جست‌وجوی یافتن این پاسخ‌ها هستم و احساس می‌کردم که مرحوم نائینی اولین شخصیتی است که تا آنجایی که شرایط و امکانش را داشت، به این مسأله پرداخته و توضیح داده بود و شخصیت‌های دیگری هم شروع کردند به توضیح دادن این مسائل مثلاً مرحوم امام خمینی و مرحوم آیت‌الله منتظری در این باره توضیحاتی داده‌اند. من سعی می‌کردم که این کوشش‌ها و در واقع قطعات این پازل را کنار هم بچینم تا شاید در حد وسعم کمک کنم که نقشه تفکر جدید مسلمانی در ایران- از مشروطه به این سو- که کم و بیش در تلاش است مسأله دین و دموکراسی را شرح بدهد، برجسته کنم".

♦️جعبه سیاه ناخوانده مشروطه
به اعتقاد مرحوم فیرحی مشروطه برای ما گنج مهمی است که هنوز خیلی از قفل‌های آن را باز نکرده‌ایم و جعبه سیاه‌اش هم خوانده نشده و تا زمانی که نتوانیم مشروطه را به عنوان نخستین مواجهه ما با دنیای متفاوت توضیح دهیم، بعید است که زندگی‌مان درست بشود. بنابر این ضرورت است که او عمدۀ پروۀ فکری و مطالعاتی خود را صرف شرح آرای فقیهان مشروطه‌خواهی چون آخوند خراسانی و میرزای نائینی کرد. به باور او مشروطه نخستین بار برای ما قانون موضوعه درست کرد و نخستین‌بار برای ما مفهوم انتخابات را طرح کرد و برای نخستین‌بار از يك اصطلاح و ترمی به نام حقوق عمومی یا حق مشترك صحبت می‌کند مشروطه برای نخستین بار تلاش می‌کند که بین مناسبات عرف و شریعت (حق و حکم) جمع کند.


@Saazandeginews

▫️بخش دوم-احیاگر فقه سیاسی

‍♦️قانون، قلب تجدد
دکتر داود فیرحی که سه‌گانه "قانون"، "دولت مدرن" و "حزب" را ملازمه منطقی یکدیگر می‌دانست در دو جلد "فقه و سیاست در ایران معاصر " به ظهور دولت جدید در روزگار اخیر که لاجرم به مواجهه فقه و دولت مدرن انجامید هم چنین نسبت دولت مدرن با مجلس و قانون موضوعه پرداخت. پس از پرداختن به نسبت فقه و دولت مدرن، فیرحی ضرورت دید در ادامه پروژه خود به تحلیل و بررسی "مسأله حزب" و "مفهوم قانون" و جایگاه این دو در فقه سیاسی بپردازد که در کتاب "فقه و حکمرانی حزبی" به موضوع حزب پرداخته و در دو کتاب آخرش با عنوان "مفهوم قانون در ایران معاصر" و "دولت مدرن و بحران قانون" مشخصاً به نسبت قانون و فقه در ایران معاصر و تلقی‌های مختلفی که در ادوار گوناگون از قانون وجود داشته، پرداخته است. "مفهوم قانون در ایران معاصر" به سرشت و سرنوشت قانون از بحران تا فروپاشی نظم سنتی در ایران پیشا مشروطه می‌پردازد؛ سرگذشتی طولانی و پرفرازونشیب که از پایان صفویه (۸۸۰ - ۱۱۰۱ش / ۹۰۷ - ۱۱۳۵ق) تا جنبش مشروطه خواهی (۱۲۸۵ش/ ۱۳۲۴ق) و آغاز دولت مدرن در ایران را در بر می‌گیرد. دکتر فیرحی در درآمد کتاب "مفهوم قانون در ایران معاصر " از قانون به عنوان قلب تجدد و دولت مدرن یاد می‌کند که با آن ملازمه دارد و به همین دلیل همزمان با زوال دولت قدیم، بحران جامعه ایرانی و ضرورت نوسازی دولت، واژۀ قانون به مرکز تحولات بدل شده و بر این نظر است که واژۀ قانون هرگز معنایی ثابت و مفهومی یک‌نواخت در ایران معاصر ندارد و به تبع تطاول ایام و تطور دوران، دچار قبض و بسط معنی داری شده است. او تبارشناسی تاریخ معاصر قانون را به معنای واپس نگری و تکرار اعمال گذشته نمی‌داند بلکه محاکمه و استنطاق گذشته می‌داند تا نسبت امروز خود با قانون را بتوانیم تعیین و تنظیم کنیم. بحث کانونی دکتر فیرحی در واپسین کتابش یعنی "دولت مدرن و بحران قانون، این است که در ایران معاصر و پسا مشروطه دو واقعیت را نمی‌توان نادیده گرفت. یکی ضرورت و خواست قانون است و دیگری ابهام در مفهوم قانون و فرآیند تولید قانون. او هدف کتابش را "بررسی بحران قانون به اعتبار ابهام در الگوی حکمرانی در ایران دوره جدید" می‌داند. فیرحی حاکمیت ملی و قانون در ایران را با موانع سه‌گانه باستان‌گرایی مارکسیس و اسلام سیاسی روبه‌رو می‌داند و معتقد است از این سه‌گانه آنچه امروز اهمیت بیشتر دارد نسبت اسلام سیاسی و بحران قانون در ایران معاصر است. علت یا دلیل این اهمیت نیز در هژمونی این گفتمان و پیوند مستقیم‌تر اسلام سیاسی با واقعیت زندگی در جامعه ماست". و فرصت پیدا نکرد تا خلاصه و نتیجه‌گیری کتاب آخرش را با عنوان "بحران قانون و تأملات راهبردی" بنویسد.


@Saazandeginews

◽️فیرحی و دغدغه «ایرانِ امروز»
     ✍علی اشرف فتحی

▪️ نوشتن در سوگ استاد ارزشمند و خوش‌اخلاقی چون داود فیرحی کار بسیار مشکلی است. او هنوز پا به سن پیری نگذاشته بود که از میان رفت. جامعه طوفان‌زده ما به توان علمی و تسلط کم‌نظیر او به فقه سیاسی و اندیشه سیاسی محتاج بود. در گفتگویی که با او درباره یکی از آثارش داشتیم و سال 93 در مجله اندیشه پویا منتشر شد، گفته بود که دغدغه‌اش این است که:
«منِ مسلمانِ امروزِ ایرانی» دچار چه گسل‌ها و معضلاتی هستم و چگونه می‌توانم از این معضلات رها شوم.

▪️فیرحی فرزند خلف حوزه و معتقد و آشنا به آداب و علوم و روش‌های پژوهشی قدما، متأخرین و معاصرین فقها بود و در عین حال، آداب دانشگاهی بودن و دانشگاهی اندیشیدن را نیز به خوبی آموخته بود. دشوار است که کسی بتواند با این دو سلوک و متد آشنا باشد و میان آنها خلط نکند و از چنین ترکیبی سرافراز بیرون بیاد.

▪️آثار فیرحی نشان می‌دهد که او در این زمینه به خوبی گام برمی‌داشت و توانسته بود پلی میان «فقه سیاسی» و «اندیشه سیاسی» ایجاد کند. جامعه ما به چنین پلی بسیار نیازمند است. بدون در نظر گرفتن این دو نگاه و این دو روش، جامعه ایران، اشتباهات بنیان‌افکن قاجار و پهلوی را تکرار می‌کند و بحران روی بحران برجای می‌گذارد.

▪️مرحوم فیرحی محققی جستجوگر بود و تسلطش به زبان پژوهش دانشگاهی و حوزوی به او کمک می‌کرد که در آثار همه فقها و متفکران علوم سیاسی غور و بررسی کند و به نگاهی جامع و ایده‌هایی بکر دست یابد.

▪️اگر طالقانی را احیاگر کتاب مهم «تنبیه‌الامة و تنزیه‌الملة» بدانیم که با توصیه و راهنمایی مرحوم سید محمود امام جمعه زنجانی با این اثر ارزشمند میرزای نائینی آشنا شد و آن را پس از چندین دهه احیا و منتشر کرد، فیرحی را نیز باید با شرح مهمی که با عنوان «آستانه تجدد» بر این اثر نائینی نوشت، بار دیگر هنر و توانایی خود را در درک تحولات تاریخ اندیشه سیاسی شیعه به رخ کشید و مراد و مقصود نائینی را به زبان آکادمیک و امروزی و مبتنی بر مبانی مقبول و مرسوم این دانش، بسط و شرح داد.

▪️در اهمیت فیرحی همین بس که بدون در نظر گرفتن آثار او نمی‌توان به درک جامع و عمیقی از اندیشه سیاسی شیعیان و فقه سیاسی دست یافت. با این حال، او به پژوهش و تدریس نیز بسنده نکرد و در دو دهه اخیر به عنوان یک فعال سیاسی و اجتماعی می‌کوشید به دغدغه‌های مردم‌دارانه و وطن‌دوستانه خود جامه عمل نیز بپوشاند.

▪️حوزه و دانشگاه او را از مردم جدا نکرد . اتفاقا سخنران محبوب مجالس مذهبی کشور بود و هرچند نگاه تنگ‌نظرانه رسانه ملی، میلیون‌ها ایرانی را از آشنایی با او و شنیدن صدای گرم و سخنان مفید و عمیق او محروم می‌کرد، ولی در شهرهای مختلف در جمع عزاداران و مؤمنان حاضر می‌شد، از سیره و فضایل پیشوایان معصوم می‌گفت، ذکر مصیبت می‌کرد و بزرگوارانه و خاضعانه پای حرف‌های مخاطبان می‌نشست و به پرسش‌های جوانان مشتاق پاسخ می‌گفت. او در دوره کرونا نیز این سخنرانی‌ها را ترک نکرد و آخرین محرم عمر خود را نیز با سخنرانی‌های اینترنتی برای عزاداران حسینی و تشریح علمی ابعاد مختلف حماسه عاشورا سپری کرد.

▪️او در جوانی نیز طلبه‌ای دغدغه‌مند و متعهد بود و جراحت شیمیایی دوران حضور در جبهه که درمان کرونا را برایش ناممکن کرد، یادگار همان روزهاست. اینک ماییم و اندیشه و منش تعالی‌بخش فیرحی ...!

#پژوهشکده_اندیشه_دینی_معاصر
#داوود_فیرحی
#میرزای_نائینی
#تنبیه‌الامة_و_تنزیه‌الملة
https://bit.ly/3kpp5l8

📌پژوهشکده اندیشه دینی معاصر به‌مناسبت سومین سالگرد درگذشت دکتر فیرحی برگزار می‌کند :

🟢 ره‌آوردِ فیرحی

(واکاوی ابعاد فقهی، حقوقی و سیاسی اندیشه دکتر داود فیرحی)

با سخنرانی:

🔹دکتر محسن برهانی
🔹دکتر عبدالوهاب فراتی
🔹دکتر محمود شفیعی

🔸کارشناس: سینا احمدی

زمان: پنجشنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۲  
ساعت ۱۸:۳۰

📍پخش زنده از صفحه اینستاگرام اندیشه دینی معاصر
https://instagram.com/andishedinimoaser

#پژوهشکده_اندیشه_دینی_معاصر
#نواندیشی_دینی_رویکردها
#دکتر_داود_فیرحی
https://www.tg-me.com/andishedinimoaser

سال ها در کعبه و بت خانه می نالد حیات
تا ز بزم عشق، یک دانای راز آید برون
@feirahi

#بینش_و_اندیشه‌های_دکتر_داود_فیرحی

◽️اندیشه‌های دکتر فیرحی(۱)
      گلچینی از مقالات

فیرحی با اندیشه‌ سیر می‌کرد و با زیستش می‌اندیشید و "فهم" کلیدواژه فهم ایشان است.
پروژه فیرحی، پروژه‌‌ی رهایی‌بخشی بود؛
🔹رهایی دین از تفسیر اقتدارگرایانه سده‌های میانه.
🔹رهایی فقه از کمند سنت قدمایی.
🔹رهایی علوم‌انسانی از نگاه تک ساحتی.
🔹رهایی تاریخ معاصر از نگاه ایدئولوژیک روسی و فرانسوی.
نکته بسیار مهم این است که نگاه دکتر فیرحی تاریخی است و اعتقاد داشت آگاهی بدون تاریخ امکان ندارد. ایشان در مقدمه کتاب قدرت، دانش و مشروعیت عنوان می‌دارد که هر پرسشی درباره اندیشه و سیاست در جامعه ما نیازمند گفت‌وگوی انتقادی با گذشته است. ایشان برای آنکه حال را بفهمد از نگاه هرمنوتیکی به گذشته می‌نگریست و عنوان می‌کند در دو موقعیت است که مای ایرانی شیعه آنجا شکل گرفته‌ و تکوین پیدا کرده‌ایم ۱.صدر اسلام ۲.صدر مشروطه و تجدد. بنابراین دکتر فیرحی اندیشیدن و تامل در تاریخ را به مثابه گونه‌ای از تامل در خویشتن خود می‌دانست.


۱. ظرفیت‌ها و چالش‌های اندیشه دینی در حوزه نظریه‌پردازی
    مشاهده در  متن کوتاه

۲. تشیع و مسئله ایران
    مشاهده در  متن کوتاه

۳. شیعه و مسئله مشروعیت
    مشاهده در  متن کوتاه

۴. دیالکتیک فقه و سیاست در گفت‌و‌گو با دکتر داود فیرحی
    مشاهده در  سایت/ متن کوتاه
   
۵. ظاهرگرایان تفسیرگریز
    مشاهده در  سایت/ متن کوتاه

۶. امر به معروف و نهی از منکر
    مشاهده در  متن کوتاه

۷. دین صلح و جهل مقدس
    مشاهده در  متن کوتاه

۸. فرق اسلام قراردادی با اسلام جهادی
     مشاهده در  متن کوتاه

📍برای دسترسی به هر موضوع بر روی گزینه سایت/متن کوتاه کلیک نمایید.

#پژوهشکده_اندیشه_دینی_معاصر
#نواندیشی_دینی_و_رویکردها
#اندیشه_و_منش_دکتر_فیرحی

https://www.tg-me.com/andishedinimoaser