🎉 Celebrating UOG & Gondar’s Healthcare Transformation! 🎉

It fills me with immense pride to witness the remarkable progress my beloved University of Gondar (UOG) and the Gondar community have achieved in advancing healthcare services! 🏥✨

From expanding specialized medical departments and modernizing facilities to enhancing patient care and medical training, the strides made are nothing short of extraordinary. The dedication of UOG’s management, medical staff, and the people of Gondar has turned challenges into milestones, better equipment, improved accessibility, and life-saving innovations.

This is more than progress; it’s a testament to what vision, collaboration, and relentless effort can achieve. Every step forward is a brighter future for healthcare in Ethiopia. 🇪🇹💙

UOG, keep shining! The best is yet to come. 🙌🔥

Dr. Tesfaye G. Sadam, MD, MPH, Forensic medicine and toxicology specialist, Former medical student of UOG

@HakimEthio

ሰላም ዶክተር የ 1 አመት ከ 10 ወር ልጅ አለችኝ፡ በተወለደች በ 5 ቀኗ ሰውነቷ ቢጫ ሆኖ የብሉሪቢን መጠኑ 26.5 ደርሶ ጃውንዲስ ነች ተብላ የፎቶ ቴራፒ ህክምና ተሰቷት የብሉሪቢን መጠንም ወደ 0.01 ዝቅ ብሎላት ፡ ነገር ግን ህክምናውን አግኝታ ከሆስፒታል ከወጣች ጊዜ ጀምሮ የእድገት ውስንነት አለባት። የህክምና ቦታ ወሰድናት ግን ምንም ለውጥ የላትም። ምን ይሻላል ዶክተር ምክርህን እና ሞያዊ እገዛህን በጣም እንፈልጋለን ። ( የወላጅ ጥያቄ)

🩺ውድ ጠያቂያችን ወደ ዋናው ምላሽ ከመሔዳችን በፊት በአራስ ሕፃናት ውስጥ ከፍተኛ ቢሊሩቢን (Bilirubin) መጠን በአንጎል ላይ የሚያሳድረው ተጽዕኖ ማሳየቱ ተገቢ ነው።

✍ጥያቄ 1: ቢሊሩቢን ምንድን ነው እና ለምን አደገኛ ሆነ?

🌡ቢሊሩቢን ቀይ የደም ሴሎች በሚፈርሱበት ጊዜ የሚፈጠር ቢጫ ንጥረ ነገር ነው።

🌡አዲስ በተወለዱ ሕፃናት ውስጥ በደም ውስጥ ያለው ከፍተኛ መጠን ያለው ቢሊሩቢን Neonatal Jaundice (በተለምዶ "ሾተላይ") ይባላል።

🌡ይህ ደረጃው በጣም ከፍ ካለ (ብዙውን ጊዜ ከ20 mg / dL) በላይ ከሆነ ፣ በተለይም በተወለዱ የመጀመሪያ ሳምንት ወደ አንጎል ውስጥ በመግባት Kernicterus የሚባል በቢሊሩቢን የሚፈጠር ከባድ የአንጎል ጉዳትን ያስከትላል።

✍ጥያቄ 2: Bilirubin በአንጎል ላይ ምን ያደርጋል?

💊ቢሊሩቢን ወደ አንጎል ሲሻገር (በተለይ ለአደጋ ተጋላጭ በሆነ አዲስ በተወለደ ልጅ) እንቅስቃሴን (Movement)፣ መስማትን (Hearing)፣ ንግግርን (Speech)፣ የጡንቻ ጥንካሬን (Muscle Tone)፣ እይታን (Vision) እና እድገትን (Development) የሚቆጣጠሩ የአንጎል ክፍሎችን ይጎዳል።

🌡 ይህ የሚከተሉትን ሊያስከትል ይችላል:

💊💊የዘገየ የእድገት ደረጃ (Delayed Milestones)

💊💊የአመጋገብ ችግሮች እና ዝቅተኛ ክብደት

💊💊ዝቅተኛ የጡንቻ ጥንካሬ ወይም ወይም አግባብ የሌለው ጥንካሬ (Low muscle strength or stiffness)

💊💊የንግግር መዘግየት

💊💊የመስማት ችግር ወይም የማየት ችግር

💊💊የእንቅልፍ መዛባት ወይም ብስጭት

🩺ውድ ጠያቂያችን እርሶ እንደገለጹት ከሆነ የልጅዎ ምልክቶች - ለመቀመጥ መቸገር፣ መያዝ አለመቻል፣ የምግብ ፍላጎት ማነስ፣ ክብደት አለመጨመር እና የንግግር መዘግየት - ሁሉም በጨቅላ ህጻንነት ጊዜዋ የቢሊሩቢን በአንጎል ጉዳት ከሚያደርሰው ችግር ጋር ሊዛመዱ ይችላሉ ።

✍ጥያቄ 3: ይህንን ሁኔታ እንዴት መከላከል ይቻላል?

🌡🌡በሁሉም ጨቅላ ህጻናት ላይ የJaundice በሽታ ካለበት ቀደም ብሎ ማረጋገጥ ያስፈልጋል።
(በተለይ በ48 ሰዓታት ውስጥ)

🌡🌡በተለይም ያለጊዜው የተወለዱ ጨቅላ ሕፃናት ወይም ለአደጋ የተጋለጡትን (Those with Risk factors) የBilirubin መጠን ምርመራ ያስፈልጋቸዋል።

🌡🌡ቢሊሩቢን ከፍ ያለ ከሆነ ወዲያውኑ በፎቶ ቴራፒ ወይም ደም በመተካት (Exchange Transfusion) የሚደረግ ሕክምና ያስፈልጋል።

🌡🌡ከሆስፒታል ከወጡ በኋላ አመጋገባቸውን ና እድገታቸውን በቅርብ መከታተል ያስፈልጋቸዋል።

✍ጥያቄ 4: የዘገየ እድገት ካሳዩ ምን መደረግ አለበት?

💊ውድ ጠያቂያችን ልጅዎ ህክምና ቢደረግለትም ያኔ የነበረው ከፍ ያለ ቢሊሩቢን መጠን ቀድም ብሎ የተወሰነ የአንጎል ክፍሎች ላይ ጉዳት አድርሶ ሊሆን ይችላል።

🌡ግን አሁንም ቢሆን እገዛ መስጠት ይቻላል፡-

1. የሕፃናት የነርቭ ሐኪም እና የእድገት ስፔሻሊስቶችን ያማክሩ

🌡🌡ሴሬብራል ፓልሲ፣ የመስማት ወይም የማየት ችግር እና ሌሎች የነርቭ ጉዳቶች መኖሩ አለመኖራቸው ለማወቅ የግድ መታየት ይኖርባቸዋል።

2. ቀደም ያለ የማነቃቂያ ሕክምናን (Early Stimulation Therapy) ማስጀመር

🌡🌡የፊዚዮቴራፒ እና የሙያ ህክምና ጡንቻዎችን ያጠናክራል

🌡🌡የንግግር ሕክምና መናገር ከመጀመሩ በፊት እንኳን ቋንቋን እና መግባባትን ለማዳበር ይረዳል።

3. የመስማት እና የእይታ ምርመራ

🌡🌡ከርኒቴረስ የነበራቸው ሕፃናት የስሜት ህዋሳት የመስማት ችግር ሊኖራቸው ይችላል - የመስማት ችሎታን በአስቸኳይ ያረጋግጡ።

የመጨረሻ መልእክት ለወላጆች፡-

💊በመጀመሪያ መከላከል ላይ እናተኩር።

💊ከተከሰተ ደግሞ ያለፈውን መቀልበስ ባይቻልም ከላይ የተጠቀሱትን ህክምናዎች እና ድጋፎች ቶሎ ማስጀመር ሙሉ አቅሟ ላይ እንድትደርስ ይረዳታል።
💊ተስፋ መቁረጥ አያስፈልግም

🩺🩺🩺በጊዜ ሒደት፣ በሕክምና እና በእንክብካቤ ማሻሻል ይቻላል። በተቻለ ፍጥነት የሕፃናት ነርቭ ሕክምና ማዕከልን ወይም የሕፃናትን እድገት ክሊኒክን ይጎብኙ።
እናመሰግናለን ።

ህፃናት በሁሉም ቦታ በቂ እንክብካቤ እንዲያገኙ እንሰራለን!!!

አዘጋጅ:
ዶ/ር ሳለአምላክ ጥጋቤ: የህፃናት ቀዶ ህክምና ስፔሻሊስት ሐኪም
Dr. Saleamlak Tigabie: MD, Pediatric Surgeon, FCS-ECSA

👉ለበለጠ መረጃ ፣ ቀጠሮ ለመያዝ እና ነፃ የምክር አገልግሎት :

📱0911441651

👉Gmail: [email protected]

👉@DrSaleamlakPediSurgeon(በውስጥ መስመር ለማግኘት)

https://www.tg-me.com/DrSaleamlakT

https://www.facebook.com/ዶር-ሳለአምላክ-ጥጋቤ-Pediatric-Surgeon-100878625359706/

@HakimEthio

The Orthopedic residents and senior staff of Jimma University Medical Center (JUMC) held a farewell dinner in honor of Dr. Tolosa Dibisa, former Head of the Orthopedic Department, as he departs to pursue an international fellowship program.

The event also served to warmly welcome Dr. Yohannes Shugie as the new Head of Department.

We extend our heartfelt gratitude to Dr. Tolosa for his years of dedicated service, leadership, and mentorship, and wish him success in his future endeavors.

At the same time, we are proud to welcome Dr. Yohannes, whose experience and vision are set to guide the department into its next chapter of growth and excellence.

@HakimEthio

የሽንት ቧንቧ ጫፍ ከተፈጥሮው ቦታ በታች መሆን | Ujummoo fincaanii caafii hin ga’iin hafe | Hypospadiasis
Amharic | Afaan Oromoo

"ዶ/ር ልጄ የተወለደው በተፈጥሮ ተገርዞ ነው። የማርያም ግርዛት አለው: የሽንት ቧንቧው ከተፈጥሮው ቦታ በታች ነው። ሲሸና ሽንቱ ልብሱን ይነካል። መፍትሄ አለው? መፍትሄው ምንድነው?” በስራ ቦታዬ በተደጋጋሚ የሚያጋጥመኝ ጥያቄ ነው።

ይህ ችግር ምንድን ነው?

ይህ ችግር በተፈጥሮ የሚከሰት እና በህክምና ቋንቋ 'ሃይፖስፓዳይስስ' በመባል ይታወቃል። በተለምዶ 'የማርያም ጊሪዛት' በመባል ይታወቃል:: የፊኛው ጫፍ ከብልቱ ጫፍ በታች ወደፊት ይገኛል ማለት ነው።

እንዴት ነው የምፈጠረው?

የፊኛው ጫፍ በተፈጥሮው በወንድ ብልት ጫፍ ላይ ይገኛል:: ፊኛው ይህንን ቅርጽ የሚይዘው ህጻኑ በማህፀን ውስጥ እያለ ነው:: ይህ የሚሆነው የሽንት ቱቦው እስከ ብልት ጫፍ ድረስ ካላደገ ነው::

ምልክቶቹ ምንድን ናቸው?

የፊኛ ጫፍ ከብልቱ ጫፍ በታች ሊሆን ይችላል፣ ብልቱ ወደ ታች መታጠፍ፣ ወደ ፊት ቀጥ ብሎ መሽናት አለመቻል፣ ሽንት በሚሸናበት ጊዜ ጨርቁን ሊነካ ይችላል፣ አልፎ አልፎም ብልቱ የወንድ ልጅ ላይመስል ይችላል።

ቤተሰቡ በልጁ ላይ እነዚህን ባህሪያት ካገኙ ምን ማድረግ አለባቸው? ልጁ መገረዝ የለበትም:: ምርመራ ለማድረግ ልጁን ወደ ሐኪም ይውሰዱት::

ሕክምና፡- ችግሩ በራሱ አይፈታም ስለዚህ የቀዶ ጥገና ያስፈልገዋል

ሃይፖስፓዲያን ለመጠገን ትክክለኛው ዕድሜ ስንት ነው? በተወለደበት ጊዜ ከታወቀ ከ6-12 ወራት ውስጥ ቀዶ ጥገናውን ማድረግ የተሻለ ነው:: በኋላ ላይ ከታወቀ ቀዶ ጥገናው ከታወቀ በኋላ ወዲያውኑ መደረግ አለበት::

ሕክምና ካልተደረገለት ምን ችግሮች ሊያስከትል ይችላል?

ü ሽንት ልብሶችን ያበላሻሉ እና የንጽህና ችግሮችን ያስከትላል

ü በሽንት ቧንቧ ኢንፌክሽን የመያዝ እድላቸው ከፍተኛ ነው

ü የስነ-ልቦና ተፅእኖ ያስከትላል

ü የፊኛ ጫፍ በጣም ከኋላ በሚወርድበት (proximal hypospadiasis) ላይ በሚገኙ ሕፃናት ላይ የመካንነት ችግርን ሊያስከትል ይችላል::

v ስለዚህ, ይህ ችግር ልምድ ባለው ባለሙያ በጊዜው መታከም አለበት::

“Doctor, mucaan koo uumamaan dhaqna qabatee dhalate. Karaan fincaansaa ittiin fincaa’u bakka uumamaa irraa gad siqee jira. Yeroo fincaan fincaa’u, fincaansaa kofoo/surree isaa tuttuqa. Falli isaa maali?” Kun gaaffii yeroo baay’ee lafa hojii kootti na quunnamuudha.

Rakkoon kun maali?

Rakkoon kun uumamaan kan uumamu yoo ta’u afaan medikaalaan ‘Hypospadiasis’ jedhamee beekama. Innis fiixeen ujummoo fincaanii fiixee qama saalaa gaditti gara fulduraatti gad bu’ee argamuu jechuudha.

Akkamiin uumama?

Fiixeen ujummoo fincaanii uumamaan fiixee qaama saalaa irratti argama. Ujummoon fincaanii kun bifa kana kan qabaatu osoo daa’imni garaa haadhasaa keessa jiruuti. Rakkoon kun kan uumamu yoo ujummoon fincaanii kun guddatee fiixee osoo hin gahiin hafeedha.

Mallattoon isaa maali?

Fiixeen ujummoo fincaanii fiixee qaama salaa gad ta’uu, gad jallachuu qaama saalaa, dhaabbatanii fulduratti fincaa’uu dadhabuu, yeroo fincaa’an fincaan huccuu tuttuquu fi darbee darbee qaamni saalaa kan ijoollee dhiiraa fakkaachuu dhabuu mala.

Maatiin daa’ima mallattoo akkanaa qabuu maal gochuu qabu? Daa’imicha daqna qabuu dhiisuu. Ogeessa yaalaa bira geessuun ilaalchisuu qabu.

Yaallisaa maali?

Yoom yaalamuu qaba? Daa’imni tokko akka dhalateen rakkoo kana qabaachuun isaa yoo beekame, umuriin isaa yeroo ji’a 6-12 gidduutti osoo yaala baqaqsanii yaaluu argatee ni filatama. Umirii sana booda warren jiran immoo akkuma rakkichi barameen osoo yaalamanii gaariidha.

Yoo hin yaalamne rakkoo akkamii geessisuu danda’a?

ü Fincaan huccuu waan xuquuf rakkoo qulqullina qaamaa ni fida

ü Carraan infekshinii ujummoo fincaaniin qabamuu isaanii ni dabala

ü Xinsammuun miidhamuu daa’immanii ni fida

ü Namoota fiixeen ujummoo fincaanii baay’ee gad bu’ee (proximal hypospadiasis) jiru irratti rakkoo dhala dhabuu fiduu danda’a.

Kanaaf rakkoon kun ogeessa muuxannoo qabuun yaala yeroo isaa eeggate argachuu qaba.

Dr. Tafese Gudissa
Pediatric surgeon/ የህጻናት ቀዶ ህክምና ስፔሻሊስት ሀኪም/ Ispeshaalistii baqaqsanii yaaluu daa’immanii.

📞 +251919399329

@HakimEthio