በአምቦ ዩኒቨርሲቲ የተቃውሞ ሰልፍ እየተካሄደ ነው።

በነፍጠኛው ርዝራዦች በንፁሀን ላይ የተካሄደውን ጅምላ ጭፍጨፋ አውግዘዋል።

🔆 ማውገዝ አይደለም መፍትሄው በመላው ኦሮሚያ የሚገኙ ፋኖና የፋኖ ደጋፊ ጉራጌዎችን ጠርጎ ማባረርና መቆንጠጥ ብቻ ነው መፍትሄው።

በኦሮሞ መሬት የሰፈረውን፤ የኦሮሞን መሬት እንጂ የኦሮሞን ህዝብና የኦሮሞን ባህል ወግና ማንነት የሚጠላ ሰፋሪ የአማራ ፋኖን እንዲሁም የፋኖ አስፈፃሚ ጉራጌን ጠርጎ ወደመጣበት መመለስ አለበት።

አዎ ኦሮሞ የተነሳበትን መሰረታዊ የትግል መርህና መስመር መርሳት የለበትም። ጥቂቶች ለግል ስጋዊ ምቾታቸው ሲሉ የኦሮሞን ትግል ሲጎትቱ ሀይ ሊባሉ ይገባል።

እውነትን እንደ ጦር የሚፈራ ማሕበረሰብ: ነፃነትን ከጠላት ጥይት በላይ የሚፈራ አመራር: እና በጥቂት ግለሰቦች ግላዊ ጥቅም ዙሪያ የሚያጠነጥን አደረጃጀት ተይዞ ድል አይታሰብም::
#ትግል_የልጆች_ጨዋታ_አይደለም!

ባልዋን በመጥረቢያ ቆራርጣ የገደለችው በቁጥጥር ስር ዋለች

በምስራቅ ጎጃም ዞን አስተዳደር በደብረ ኤልያስ ወረዳ 01 ቀበሌ ጥቅምት 11 ቀን 2018 ሌሊት ላይ ባለቤቷን በመጥረቢያ ቆራርጣ የገደለችው ግለሰብ በቁጥጥር ስር መዋሏ ተገለጸ

ወይዘሮ የዝና ዋጋው የተባለችው ግለሰብ በትዳር አጋሯ (የልጇ አባት) አቶ ሞኜ አንተነህ ድርጊቱን የፈጸመችው ሌላ ሴት ጋር ሄድክ ከሚል ቅናት በመነሳት ነው።

ግድያውን ከፈጸመች በኋላ በመኖሪያ ቤታቸው ውስጥ አስከሬኑን አውላ በማሳደር ጥቅምት 12 ቀን 2018 በ100 ሜትር ርቀት ላይ የጣለች ሲሆን የአካባቢው ማህበረሰብ ለፖሊስ ባደረሰው ጥቆማ በቁጥጥር ስር መዋሏ ታውቋል።

#ብስራት_ሬዲዮ

Ajeechaa nuura ha dhabbatuu

#አራዳ(Araada) ማለት የኦሮምኛ ቃል ነው።
*********
 
ሸገር ብቻ ሳይሆን #አራዳ በአማርኛ አንዳችም ትርጉም የሌለውና የማይታወቅ ሲሆን ቃሉ የአፋን ኦሮሞ ነው፥ ትርጉሙም ሱስ ማለት ነዉ።

አንዳንድ ሰዎች ስለአራዳ ሥም ሲናገሩ፥ገበያተኞች ልዩ ልዩ ሱሳቸዉን የሚወጡበት የትንሽ አከባቢዎች ሥም ቀስ በቀስ የሰፊ አከባቢ መጠሪያ ሆነ ይላሉ። እንዲሁም አሁን ፒያሳ(ቢርቢርሳ ጎሮ) እየተባለ የሚጠራዉ አከባቢ ሁሉ ድሮ አራዳ ይባል እንደነበር የሚያስታዉሱ አሉ።


አበራ ጀንበሬ አባገስጥ በሚለው መፅሀፉ ስለ አራዳ እንደሚከተለው ጽፈዋል።

#አራዳ የሚባለው ከ1928 ዓ.ም በፊት ከተሜውና ገጠሬው፣ስልጡኑና ባላገሩ፣ሀብታሙና ደሀው፣ኢትዮጵያዊውና ከባህር ማዶ መጤው ሁሉ በአንድ ላይ ተገናኝተው ሸቀጥን በሸቀጥ የሚለዋወጡበት ወይም ሸቀጥን በጥይት አለበለዝያም በአሞሌ ጨው ወይም በመሐልቅ፣በተሙኒ፣በአላድና በብር የሚገበያዩበት የቅዱስ ጊዮርጊስ ቤተ ክርስትያንና የሚንሊክ ሐውልት ከሚገኙበት ወረድ ብሎ ያለው በ1957 ዓ.ም አዲሱ የማዘጋጃ ቤት ህንፃ የተሰራበትና ዙርያ ገባው ስፍራ ነበር ብለዋል።

የጡት፣የእጅ የአንገት ቆራጭ ልጆች ዛሬ በፊንፊኔ ሸገር የአማርኛ ስያሜ መስሏቸው "ሸገር ፊንፊኔ አትሆንልሽም" ሲሉ ዋሉ አቀንጭራ ተጫውቶባቸው መሀይምነት ቤቱን ሰርቶባቸዋል አይ ፎጤ
*******

ፊንፊኔ ባለቤት አላት!!!
  ****

- ፊንፊኔ የቱለማ አንዷ አካልና የጉለሌ ጎሳ እትብተ-ምድር ነች።ሌላ ስያሜዋም #ሸገር ይባላል። #ሸጋ ከሚለው የአፋን ኦሮሞ ቃል የመጣ ሲሆን ትርጉሙም ሸጋ፣ጥሩ፣የሚያምር ወዘተ ማለት ነው። ሁለቱም የጉለሌ ጎሳ መኖርያ አከባቢዎችን ያጠቃልላሉ።

- ሸገር ሲባል ብዙ አከባቢዎችን ይጨምራል። ቀደም ሲል አከባቢው በሙሉ ሸገር ይባል የነበረው፤የገበያም ቦታ ስለነበረ ሸገር፤አራዳ የሚባሉ ስሞች ከጥንትም ጀምሮ እንደሚታወቁ ሽማግሌዎች ይገልፃሉ።በኋላ ግን በጠበሉና በፍልውሀ አገልግሎቷ እየታወቀች ስለሄደች ፊንፊኔ የሚለው ስም እያደገና በጣም እየታወቀ መጣ በማለት ይገልፃሉ።በሌላም በኩል ሸገር የሚለውን ስም እንደ አሮጌ የድሮ አጠራር እንደሆነ ፊንፊኔን ደግሞ እንደ አዲስ ዘመናዊ አጠራር አድርገው የሚወስዱ ሰዎች አሉ።እነዚህ አጠራሮች በኦሮሞዎች ዘንድ ለማለት እንጂ ከኦሮሞ ህዝብ ውጪ ብዙዎቹ ሰዎች ለሁለቱ ስሞች አዲስ ናቸው አያውቋቸውም።

#inbox
------------

ሀይ ጤና ይስጥልን ሴቮች አላህ እድሜያችሁን ያርዝምልን ችግራችንን ሰምታችሁ ድምጽ ስለምትሆኑልን። ያዉ እንዳላቹት ችግሩ የጉራጌ ዞን አመራር እና የአብሽጌ ወረዳ አመራር እና የጉራጌ በለ ሓብቶች ናቸዉ ኦሮሞን እያስጨረሱ ያሉት ወጀለኛንም ከተያዘ ቦሓላ በብር ይለቃሉ የኩማንድ ፖስትም ችግር አለዉ ህግን ተገን አርገዉ እያስገደሉን ነው ዛሬም እገታ ና ሞት አልቀረልንም። ህዝቡ መዉጫ መግቢያ አቶ እየተሰቃየ ነው የታጠቀ ሓይል ከምንም በላይ ታጥቆ እያባረረ ነው ኦሮሞን ከቄዬዉ ከ20 በላይ ቀበሌን ተቆጣጥሯል ኦሮሞን ከባታን እያሰቃዩ ይገኛል እናም በአንድ በኩል ለጉራጌ ባለሀብት ና ለጉራጌ ወጣቶች የበረሀን መሬትን እየመሩ ነው።

ኦፌኮ እናመሰግናለን!

በምዕራብ ሸዋ ዞን ኖኖ ወረዳ ንጹሐን ዜጎች ላይ የተፈጸመውን አሰቃቂ ጭፍጨፋ አስመልክቶ ከኦሮሞ ፌዴራሊስት ኮንግረስ (ኦፌኮ) የተሰጠ መግለጫ
*
የኦሮሞ ፌዴራሊስት ኮንግረስ (ኦፌኮ) በምዕራብ ሸዋ ዞን ኖኖ ወረዳ ንጹሐን ዜጎች ላይ የተፈጸመውን አሰቃቂ ጭፍጨፋ አጥብቆ ያወግዛል፤ የመንግሥት ቸልተኝነት እና ተጠያቂነት-አልባነት እንዲያበቃ ይጠይቃል።
======
የኦሮሞ ፌዴራሊስት ኮንግረስ (ኦፌኮ) በኦሮሚያ ክልል፣ በምዕራብ ሸዋ ዞን፣ በኖኖ ወረዳ በንጹሐን ዜጎች ላይ የተፈጸመውን አረመኔያዊና የፈሪ ጥቃት በጽኑ ለማውገዝ ይህንን ይፋዊ መግለጫ አውጥቷል። ጥቅምት 9 ቀን 2018 ዓም በቅርቡ የወለደችን እናት ጨምሮ 25 በላይ ንጹሐንን ሕይወት የቀጠፈው ይህ አሰቃቂ የዓመፅ ድርጊት ጥልቅ ሐዘን እንዲሰማን አድርጓል። ኦፌኮ ለሟች ቤተሰቦች እና ለመላው ማኅበረሰብ የተሰማውን ልባዊ ሐዘን ይገልጻል።

ይህ አሰቃቂ ጭፍጨፋ በኦሮሞ ንጹሐን ዜጎች ላይ ያነጣጠረ ተከታታይና እየተባባሰ የመጣ የጥቃት ዘመቻ አካል ነው። ከፓርቲያችን አባላትና ከአካባቢው ነዋሪዎች በተገኙ ተጨባጭ መረጃዎች እንደተረጋገጠው፣ ጥቃቱ የተፈጸመው በኦሮሚያና በማዕከላዊ ኢትዮጵያ ክልሎች አዋሳኝ አካባቢዎችን በማሸበር ላይ በሚገኙት በፋኖ ስም የተደራጁ ጽንፈኛ ታጣቂዎች ነው። ከዚህ ቀደም በተመሳሳይ በኖኖ ወረዳ በሠርግ ሥነ-ሥርዓት ላይ የተፈጸመውን ጥቃት ጨምሮ ይህ ተከታታይ ጥቃት መፈፀሙ፣ መንግሥት ዋነኛ ሕገ-መንግሥታዊ ኃላፊነቱን፣ ማለትም የዜጎችን ደኅንነት የማስጠበቅ ግዴታውን መወጣት አለመቻሉን በግልጽ ያሳያል።

በዜጎች ላይ በሚፈፀሙ ጥቃቶች ላይ የመንግሥት ቀጣይነት ያለው ቸልታ እና እርምጃ-አልባነት ተቀባይነት የለውም። የኖኖ ሕዝብ በተደጋጋሚ ጥበቃ እንዲደረግለት ቢማጸንም፣ ሊጠብቃቸው ቃል በገባላቸው መንግስት ዘንድ ጆሮ ዳባ ልበስ ተብሏል። ነዋሪዎቹ እንደገለጹት፣ መንግሥት በሕጋዊ መንገድ የታጠቁትን የማህበረሰቡን አባላት ትጥቅ እያስፈታ፣ ጽንፈኛ ሚሊሻዎች ግን በነፃነት የታጠቁና የተደፋፈሩ ሆነው እንዲንቀሳቀሱ ተፈቅዶላቸዋል። ይህ የመንግስት አካላት ቸልተኝነት እንደ ተባባሪነት የሚቆጠር ሲሆን፣ ብጥብጥና የብሄር ግጭት በሚቀሰቅሱ ኃይሎች እንዲባባስ የደኅንነት ክፍተት ፈጥሯል።

ኦፌኮ ሕዝባችን በዚህ መልኩ በግፍ ሲጨፈጨፍ ዝም ብሎ አይመለከትም። መንግሥት የኦሮሞን ሕዝብ ሕይወትና ንብረት ማስጠበቅ አለመቻሉ፣ ለሃገር አስተዳደር ያለውን ብቃትና ህጋዊነት ጥያቄ ውስጥ የሚከት ነው።
በመሆኑም የኦሮሞ ፌዴራሊስት ኮንግረስ የሚከተሉት አስቸኳይና የማያዳግሙ እርምጃዎች እንዲወሰዱ በይፋ ይጠይቃል፦
1.አስቸኳይ የጸጥታ ጣልቃ-ገብነት፡ የፌዴራል እና የክልሉ መንግሥታት በአስቸኳይ በቂ የጸጥታ ኃይል በማሰማራት በፋኖ ስም የተደራጁ የፅንፈኛ ሚሊሻዎችን ከአካባቢው በማጽዳት፣ ለኖኖ ወረዳና ለአካባቢው ሕዝብ አስተማማኝና ዘላቂ ጥበቃ ማድረግ አለባቸው።
2.ገለልተኛና ግልጽ ምርመራ፡ በኖኖ እና እንደ ወለጋ፣አርሲ እና ሸዋ ዞኖች ውስጥ የተካሄዱ ጭፍጨፋዎች ላይ ሙሉ በሙሉ ገለልተኛ የሆነ የምርመራ ኮሚሽን በአስቸኳይ ተቋቁሞ ፈጣንና ጥልቅ ምርመራ ማድረግ አለበት። የምርመራው ውጤት ለሕዝብ ይፋ መደረግ ያለበት ሲሆን፣ የዚህ አሰቃቂ ድርጊት ፈጻሚዎች፣ አዛዦች እና የገንዘብ ደጋፊዎች በሙሉ ያለ ምንም መዘግየት ለፍርድ እንዲቀርቡ እንጠይቃለን። ምርመራው የመንግሥት የጸጥታ ኃላፊዎችን ቸልተኝነትም ማካተት ይኖርበታል።

3.ለመንግሥታዊ ውድቀት ተጠያቂነት፡ ዜጎችን የመጠበቅ ኃላፊነታቸውን ባለመወጣት ለንጹሐን ሕይወት መጥፋት ምክንያት የሆኑ የመንግሥትና የጸጥታ አካላት በሕግ ተጠያቂ መሆን አለባቸው። በየትኛውም ደረጃ ላይ ያለ ተጠያቂነት-አልባነት ሊታገስ አይችልም።

4.ለፖለቲካዊ መፍትሔ ቁርጠኝነት፡ ኦፌኮ ዘላቂ ሰላም በኃይል ሊገኝ እንደማይችል በድጋሚ ያረጋግጣል። መንግሥት ያልተሳካለትን ወታደራዊ አካሄድ በመተው፣ አገሪቱን ለከፋ ቀውስ የዳረጉትን መሠረታዊ የፖለቲካና የሕገ-መንግሥት ችግሮች ለመፍታት፣ እውነተኛና ሁሉን አቀፍ በሆነ ሰላማዊ ድርድር ውስጥ እንዲገባ አጥብቀን እንጠይቃለን።

የኦሮሞ ፌዴራሊስት ኮንግረስ ለተበደለው የኖኖ ሕዝብ ያለውን ሙሉ አጋርነት ይገልጻል። ፍትሕ እንዲሰፍን፣ ተጠያቂነት እንዲኖር፣ እንዲሁም የሕዝባችን ደኅንነትና ክብር እንዲጠበቅ ባሉን ሰላማዊና ፖለቲካዊ መንገዶች ሁሉ መታገላችንን እንቀጥላለን። የሰው ሕይወት ቅድስና ሊከበር ይገባል፤ ይህንን ማስጠበቅ ያልቻለ መንግሥት ስህተት ፈጽሞ አይረሳም።

የኦሮሞ ፌዴራሊስት ኮንግረስ (ኦፌኮ)
ጥቅምት 12 ቀን 2018 ዓም
ፊንፊኔ፤ኦሮሚያ፤ኢትዮጰያ

በዚች የጠነዛች ኤምፓየር ውስጥ አሁን ያለው ሁኔታ ይህንን ይመስላል። አንድ በጥባጭ ነቅሎ መጣል አቅቷቸው ሁሉም ሲያለቅሱ ዘመናት አሳለፉ።

አሁን ግን መጨረሻው ግዜ ይመስላል አሀዳውያን በመላው ኦሮሚያና በሌሎች የኢትዮጵያ ክልሎች ተሰራጭተው ከአከባቢው ማህበረሰብ ጋር በመጋጨት የሰላም ፀር መሆናቸውን አስመስክረዋል።

ስለዚህ ኦሮሞ እነዚህን አራጅ፣ ሴትና ወንድ ደፋሪ ሰፋሪዎችን በውስጡ አቅፎ የማኖር ግዴታ የለበትም ጠራርጎ ማባረርና ሰላሙን ማወጅ አለበት።

ፋኖ በኦሮሚያ ውስጥ ምን ይሰራል?

በኦሮሞ ጥላቻ ናላቸውን የሳቱት የአማራ 360 ሀሜተኞች እርስ በርስ መበጣበጣቸው ታውቋል። ከዶላሩ ባሻገር ያሰባሰባቸው አንድና ዋነኛ ጉዳይ የኦሮሞ ጥላቻ ብቻ ነው።

Qe’ee fi Qabeenyaa Isaa Irratti Ummata Oromoo Jumlaan Fixuun Haa Dhaabbatu!

Ibsa Adda Bilisummaa Oromoo (ABO)

Addi Bilisummaa Oromoo (ABO)n Ajjeechaa jumlaa irra deddeebiin Oromiyaa keessatti Finxaaleyyii Faannoo ofiin jedhu, babal’ifannaa lafaaf qe’ee fi qabeenyaa ummata Oromoo saamuuf bobba’aniin raawwatamaa ture ibsa baasuun balaaleffataa turuun ni yaadatama. Ammas ajjeechaa jumlaa humna goolessaa kanaan ummata keenya Ona Noonnoo irratti raawwatame gadi jabeessinee balaaleffanna, duras dhaabbanna.

Odeessa qabatamaa jiruun Giddugala Oromiyaa Godina Shawaa Lixaa Ona Noonnoo Ganda Haloo Dinkiitti, gaafa Onkoloolessa 19,2025 Finxaaleyyiin Faannoo saamicha qe’ee fi qabeenyaa Oromoof bobba’an ilmaan Oromoo maanguddootaa fi daa’imman keessatti argaman namoota 25 ol tahan kaan rasaasaan, kaan ammoo haala suukanneessaan mancaan qaama isaanii kukkutanii bakka tokkotti jumlaan fixaniiru.

Ajjeechaan jumlaa, qe’ee fi qabeenyaa waliin mannneen ummataa gubuun Godina Shawaa Lixaa Ona Noonnootti yeroodhaa yerootti irra deddeebiidhaan waan raawwatamaa turee dha. Akka sanaan:-
 Ebla 12,2022 Godina Shawaa Lixaa Ona Noonnootti finxaaleyyiin Faannoo tarkaanfii gooltummaa ummata nagaa irratti fudhataniin, namoota baay’een lubbuun akka dabartee fi manneen jireenyaa qonnaan bultoota 40 olii beeladoota waliin gubaniiru.
 Bifuma walfakkaatuun Onuma kana ganda Qondaala jedhamee waamamutti halkan gaafa Waxabajjii 14, 2024 gochaa bineensummaa ummata keenya irratti raawwataniin, miidhaa ulfaataa fi hammataa dhaqqabsiisaniiru. Kanaanis ummata sirna fuudhaa fi heerumaa gaggeefatu cidha irra jiru manatti itti cufuun Boombii itti darbatanii akka gubanii fi kanneen lubbuu baafachuuf sochii taasisanis rasaasa itti dhukaasuun lubbuu isaanii galaafatu ABOn Ijoo Dubbii Waxabajjii 18, 2024 baaseen beeksisuu fi balaaleffachuun ni yaadatama. Kanneen akka fakkeenyaatti ibsaman malee, gochoonni bineensummaa fakkaataan humna goolessaa kanaan Ona Noonnootti irra deddeebiin ta’aa turaniiru.

Oromoon qe’ee isaa irratti Finxaaleyyii Faannoon jumlaan dhumaa turuu keessaayyuu goleelee Oromiyaa naannoo Amhaaraan wal daangessan kanneen akka Godinoota Walllaggaa Bahaa, Shawaa Kaabaa, Shawaa Bahaa, Shawaa Lixaa fi godinoota addaa Oromiyaa naannolee Amaaraa fi Benishaangul keessa jiran Walloo fi Matakkal keessatti golgaa waraanni mootummaa kennuufiin Faannoon ifatti ummata keenya irraa qabeenyaa saamuu, qe’ee irraa baqachiisuu, rasaasa itti roobsuun lubbuu ummata siviilii akka baalaatti harcaasuu ABOn irra deddeebiin ibsa baasee balaaleffataa tureera. Ammas Addi Bilisummaa Oromoo qe’ee fi qabeenyaa isaa irratti ummata Oromoo fixuun akka dhaabbatu gadi jabeessee hubachiisa.

Mootummaan paartii Badhaadhinaa, daangaa Oromiyaa ifatti sarbamuu fi ajjeechaa jumlaa Finxaaleyyiin Oromoo irratti raawwatamu dhaabsisuu, Beelaa, gadadoo, rakkoo fi roorroo gama hundaan Oromoo irratti wal gahe irraa qolachuu mannaa, maqaa “Misooma, misooma” jedhuun biddeena abjuu ummataaf raaguu hojii guyya guyyaa godhateera. Osoo Oromoon jiruu fi jireenya, nagaa fi tasgabbii dhabee, Qe’ee fi Qabeenyaa isaa irratti dhiigni isaa Finxaaleyyii Faannoo Amhaaraan dhangala’uu Bulchiinsi Mootummaa Naannoo Oromiyaa fi Mootummaan Federaalaa, dhumaatii irra deddeebiin Oromoo irra ga’u akka waan hin arginee fi hin dhageenyeetti callisanii ilaaluun tuffii ummata Oromoo bal’aaf qaban agarsiisa jennee amanna.

Mootummaan PP daangaa Oromoo Finxaaleyyiin sarbame kabajsiisuu dadhabuun, humna nageenyaa harkaa qabuun nagaa ummataa eeguu hanqatuun qaanfachiisaa dha. Ammas mootummaan nagaa ummata keenyaa akka kabajsiisu gadi jabeessinee hubachiifna.

Sirnoota Itoophiyaa dhufaa darbaa keessatti goolama siyaasaatiin wal qabatee didhaaleen hedduun uumamaniiru, rakkinnootni hedduun dhalataniiru. Addatti Waggoota 7n as dhihoo kana guutummaa biyyattii keessatti hararaafamaa fi roorroon daangaa dabre ummatoota biyyaattii addatti ummata Oromoo irra gaheera.