💠نفوذ القاب فارسی از بغداد به مصر در دوره خلافت اسلامی 💠



✨قلقشندی در علت اینکه بیشتر القاب و عناوینی که در دولت مصر به وجود آمده فارسی بوده گوید: علت به کار بردن این القاب فارسی در این دولت هرچند با ایران مجاور نبوده این است که مرکز خلافت در بغداد بوده و غالباً زمامداران آن به فارسی سخن می رانده اند و این منصبها هم از آنجا به این کشور یعنی مصر انتقال یافته است.


📚منبع

📕صبح الاعشی،قلقشندی، ج ۴، قاهره: ۱۳۳۷، ص ۴۵۳

🌹@Historiumclub🌹

🔹بزرگ‌ترین خدای وایکینگ‌ها!🔹


✍«تور» یک جنگجو است و دشمنانش، دشمنان خدایان‌اند: غول‌ها، هیولاها و نیروهای ابتدایی. «تور» بزرگ‌ترین خدایان است. او تور ارابه‌ران نامیده می‌شود او از همه‌ی خدایان و انسان‌ها نیرومند‌تر است...او سه چیز ارزشمند دارد.

🔹 نخستین آنها چکش میولنر است که هیولا‌های یخ و غول‌های پرتگاه، به محض بالا رفتن، آن را می‌شناسند (و تعجبی هم ندارد چون بر کله‌ی بسیاری از پدران و نزدیکان‌شان فرود آمده است).

🔹دومین چیز جالبی که دارد کمربند قدرت است که وقتی آن را به کمر می‌بندد قدرت خداگونه‌اش دوبرابر می‌شود. سومین و ارزشمندترین چیزی که دارد، دستکش آهنین است. هنگامی که چکشش را به دست می‌گیرد باید حتما آنها را پوشیده باشد.


📚منبع
📗کتاب "اسطوره‌های اسکاندیناوی"
🖊نوشته پروفسور ر.ی. پیج
📝 ترجمه عباس مخبر
📄صفحه ۵۱


🌀 @HistoriumClub 🌀

💠اعراب چگونه با نجوم آشنا شدند؟(تاثیر دانشمندان ایرانی و هندی)💠



✨استاد نللینو دانشمند ایتالیائی که در خصوص نجوم و هیئت اسلامی تحقیقات گرانبهایی کرده و در موضوع کتابهای پهلوی و آثاری هم که از آنها در هیئت اسلامی باقی مانده مطالب سودمندی نوشته است، در کتاب معروف خود درباره علم فلک و تاریخ آن در نزد اعراب بر این عقیده است که تأثیر دانشمندان هندی و ایرانی در ایجاد میل و علاقه اعراب به علم فلک قبل از تأثیر یونان بوده و اعراب نخستین بار از طریق آثار هندی و ایرانی با این علم آشنا شده و طرق مهمی برای حل بسیاری از مسائل فلکی که برای یونانیان مجهول بوده به دست آورده اند.


📚منبع

📘فرهنگ ایرانی پیش از اسلام و آثار آن در تمدن اسلامی و ادبیات عربی، محمد محمدی ملایری، ۱۳۹۶، ص ۲۲۳


🌹@Historiumclub🌹

#کتاب
#معرفی_کتاب


📘کتاب "فرمانروایان دشت‌ها، تاریخ فرهنگ و هنر اقوام آسیای مرکزی در دوران اسلامی"

🖊تالیف ل.آی. آلبام و ب. برنتیس
با ترجمه دکتر غلامرضا ورهرام


✍ناحیهٔ آسیای مرکزی از لحاظ جغرافیای سیاسی، امور فرهنگی و مسائل بازرگانی، منطقه‌ای بسیار حساس و مهم در طول تاریخ بوده است. علاوه بر آن، به دلیل اهمیت جغرافیای تاریخی آن، محل برخورد تمدن‌های مختلف و شکل‌گیری فرهنگ‌های جدید نبز به‌شمار می‌رود.

🔹کتاب حاضر کوشش دارد ارزش فرهنگی تمدن‌های موجود در آسیای مرکزی در زمینه تأثیر فرهنگ‌های منطقه‌ای؛ مانند چینی، مغولی، ایرانی و اسلامی در یک‌دیگر را معرفی کند.


🔻این کتاب به تازگی توسط انتشارات طهوری به چاپ رسیده و معرفی شده و می‌توانید آن را از سایت‌ها خریداری کنید.


▪️ @HistoriumClub ▪️

💠 ابن خردادبه جغرافی دان، مورخ و موسیقی دان ایرانی💠



🔴ابن خردادبه(خرداذبه) به نام جدش خردادبه شهرت یافته نام خود او عبیدالله و کنیه اش ابوالقاسم و پدرش به گفته ابن ندیم و مسعودی عبدالله بوده.جدش خردادبه در دستگاه برمکیان وزیران نام آور دوران هارون الرشید، ظاهراً به خدمت دیوان میپرداخته زیرا به دست همانها از کیش زرتشتی به دین اسلام درآمده بود و از این که عبیدالله به نام او شهرت یافته نه به نام پدرش چنین بر می آید که خردادبه هم در زمان خود مقام و منزلتی داشته و از شهرت برخوردار بوده است.


🟠طبق تاریخ طبری چنین بر می آید که جد این خاندان خردادبه رازی بوده که در حوادث مربوط به مرگ یزدگرد سوم ذکر شده است.این خاندان که از میانه های قرن دوم هجری تا آخر قرن سوم یعنی نزدیک به یک قرن و نیم حضور مستمر آنها در مقامهای بالای دستگاه خلافت در تاریخها منعکس است و از مردم ری بوده اند و برای همین آنها رازی خوانده می شده اند.و اما خود ابن خردادبه یعنی عبیدالله به گفته ابن ندیم هم رئیس دیوان برید جبل بوده و هم از نزدیكان و نديمان المعتمد خليفه عباسی.


🟢جبل یا جبال نامی است که در کتابهای عربی به سرزمین ماد داده اند سرزمینی که در دوره های بعد به نام عراق عجم خوانده شده و شامل سرزمینهای غربی و مرکزی ایران می شده است. نشانی ابن خردادبه را بیشتر در دیوان مرکزی خلافت در بغداد یا سامرا و در محضر خلیفه مییابیم و کتاب المسالك والممالک را هم در همانجا تالیف کرده و به همین جهت احتمال داده اند که او در همان دیوان مرکزی مسئول و عهده دار دیوان برید جبال هم بوده است.ابن خردادبه از دانشمندان قرن سوم هجری  است.


🔵 ابن ندیم هشت کتاب از تألیفات او را بدین ترتیب بر شمرده است:


كتاب ادب السماع - كتاب جمهرة انساب الفرس والنواقل - كتاب المسالك والممالك - كتاب الطبيخ - كتاب اللهو والملاهى - كتاب الشراب - كتاب الأنواء- كتاب الندماء والجلساء.


📚منبع


📕تاریخ و فرهنگ ایران در دوره انتقال از عصر ساسانی به اسلامی، محمد محمدی ملایری، ۱۳۷۹، ج ۲، ص ۱۴۹ تا ۱۵۲


🌹@Historiumclub🌹

✍پروفسور «نوبل»، سرپرست این کاوش، گفت: «این یک نقش‌برجسته ابتدایی است با دو چشم، یک بینی و چیزی شبیه به خط مو در بالا، که بنظر می‌رسد چهره انسانی باشد و شباهت‌هایی هم با نسخه‌های خطی اوایل قرون میانه دارد. بازنمایی چهره انسان در آن دوره توسط پیکت‌ها بسیار نادر است.»


🔸به گفته او، بنای کشف‌شده در این محوطه به آخرین مرحله فعالیت در محوطه جانبی این سکونتگاه تعلق دارد که احتمالاً بین سده‌های پنجم تا هفتم میلادی بوده است.


🔸باستان‌شناسان اکنون قصد دارند با تاریخ‌گذاری رادیوکربن لایه‌های کف و رسوبات مربوط به این بنا، اطلاعات بیشتری درباره این اثر به دست آورند. همچنین با بررسی نمونه‌های مشابه در تاریخ هنر، زمینه و ویژگی‌های این شیء سنگی کوچک را بهتر درک خواهند کرد.

🔸آقای «فیتزپاتریک» نیز درباره اهمیت محوطه گفت:
«اینجا لایه‌های متعددی از شواهد باستان‌شناسی وجود دارد؛ اجاقی روی اجاق دیگر و بنایی روی بنای دیگر ساخته شده است. همه‌چیز نشان می‌دهد این سکونتگاه ثروتمندی بوده که با جهان پیرامون در ارتباط بوده است.»

📽فعالیت‌های این محوطه در مستند شبکه History Hit با عنوان "دشمنان روم: در جست‌وجوی پیکت‌ها" به نمایش درآمده است.


پ.ن: پیکت‌ها مردمانی بومی در شمال و شرق اسکاتلند بودند که از حدود سده سوم تا دهم میلادی شناخته می‌شوند. رومی‌ها نخستین بار آن‌ها را با این نام ذکر کردند. واژه‌ی «پیکت» به معنای «نقش‌شده/رنگ‌شده» است و احتمالا به خالکوبی‌ها یا نقوش روی بدن‌شان اشاره دارد.



منبع: STv news
ترجمه شده توسط نیما شیخ‌سعدی


🔺 @HistoriumClub 🔺

🔸تفاوت‌های معماری اشکانی و رومی🔸


🎙کاری از پادکست و برنامه‌ی خوب "جلوخان"


▪️ @HistoriumClub ▪️

💠جایگاه علوم عقلی نزد ایرانیان از نگاه ابن خلدون💠



✨ابن خلدون گوید: ملتهایی که پیش از اسلام بیش از همه به علوم عقلی و فروع آن اهمیت میدادند دو ملت بزرگ ایران و روم بودند که به واسطه وفور عمران و آبادی بازار علم و دانش در نزد ایشان رایج بود و دربارۀ ایران نوشته اهمیت این علم در نزد ایشان به اندازه ای بود که بعضی گفتند علوم عقلی اصلاً در ایران پیدایش یافته و اسکندر آن را به یونان برده است.


📚منبع

📗مقدمه ابن خلدون، ابن خلدون،بیروت: ۱۹۰۰، ص ۴۷۹

🌹@Historiumclub🌹

🔻این خوراکی‌های باستانی نخستین بار در جشنواره «فرهنگ غذای آنتپ» در شهر غازی آنتپ عرضه شدند و مردم طعم غذاهایی را که هزاران سال پیش رومیان می‌خوردند، چشیدند.

🔸شهردار منطقه، امید ییلماز، گفت هدف آن‌ها پیوند دادن این دستورها با سنت‌های غذایی غازی‌ آنتپ است. او تأکید کرد که «نان پُمپئی» طعمی منحصربه‌فرد دارد و باید به بخشی از هویت آشپزی این شهر بدل شود.

🔸وی افزود: ما می‌خواهیم این غذاها و نان‌ها را حتی در پروازهای هواپیمایی غازی‌ آنتپ هم معرفی کنیم تا هر مسافری آن‌ها را تجربه کند و در عین حال با شهر باستانی دولوک آشنا شود.»

🔸«موتلو دورگون»، یکی از سرآشپزهایی که این طعم‌های هزارساله را بازآفرینی کرده، توضیح داد: «این غذاها با موادی تهیه شده‌اند که در شرایط جنگی آن زمان در دسترس بوده است. ما بارها این دستورها را آزمایش کردیم. در آن دوره شکر وجود نداشت، پس شیرینی‌ها با عسل درست می‌شدند.»

🔸او افزود: «پس از معرفی تاریخچه دولوک به بازدیدکنندگان، این دستورها را به مردم محلی آموزش خواهیم داد تا آن‌ها را در مقیاس گسترده تهیه کنند و گردشگران بتوانند پیش از ترک اینجا طعم شیرینی‌ها و نان‌های باستانی را بچشند.»

🔸شهر باستانی دولوک، واقع در مسیر جاده ابریشم، قدمتی چند هزار ساله دارد و آثار مربوط به دوران آشور، ماد، هخامنشی، رومی و حتی بزرگ‌ترین معبد زیرزمینی آیین میترا را در خود جای داده است.


منبع: Turkiye Today
ترجمه شده توسط نیما شیخ‌سعدی


▪️ @HistoriumClub ▪️

🔸تفاوت‌های معماری هخامنشی و مصری🔸


🎙کاری از پادکست و برنامه‌ی خوب "جلوخان"


▪️ @HistoriumClub ▪️

#خبر
#باستان‌شناسی

🔺باستا‌ن‌شناسی در خدمت سیاست!🔺


✍چگونه اسرائیل باستان‌شناسی را برای جلب حمایت آمریکا به خدمت گرفته است؟!


🔹سفر اخیر مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، به اورشلیم بیشتر رنگ باستان‌شناسی داشت تا دیپلماسی. نتانیاهو او را به حفاری‌های دیوار ندبه و سپس افتتاح تونلی زیر یک محله فلسطینی برد؛ تونلی که در امتداد «جاده زیارت» رومی قرار دارد و بخشی از پارک باستان‌شناسی «شهر داوود» است.

🔹این بازدیدها با هدف تأکید بر ریشه‌های یهودی اورشلیم و معرفی آن به‌عنوان «پایتخت ابدی و تجزیه‌ناپذیر اسرائیل» طراحی شد.

🔹هم‌زمان با این تور، جنگنده‌های اسرائیلی بزرگ‌ترین انبار آثار باستانی در غزه را بمباران کردند و حاصل سه دهه پژوهش باستان‌شناسی نابود شد.


ادامه متن...👇


▪️ @HistoriumClub ▪️

🔸درواقع، استفاده ابزاری از تاریخ مدت‌هاست بخشی از منازعه اسرائیل و فلسطین است. مأموران «سازمان آثار باستانی اسرائیل» بارها همراه ارتش وارد مناطق اشغالی شده‌اند تا اشیای تاریخی را به دست آورند‌.

🔹تور گردش روبیو، روایت «تاریخ مشترک یهودی-مسیحی» را برجسته کرد؛ روایتی که پایگاه انجیلی حزب جمهوری‌خواه آمریکا را با اسرائیل پیوند می‌زند. مایک هاکبی، سفیر آمریکا و کشیش انجیلی، نیز همراه آن‌ها بود؛ کسی که وجود «فلسطینی» را انکار می‌کند و کرانه باختری را «یهودا و سامره» می‌نامد.

🔹هدف این برنامه‌ها، تقویت استدلال تاریخی برای کنترل کامل اسرائیل بر اورشلیم بود و نه پذیرش راه‌حل صلحی که شهر را میان دو طرف تقسیم کند.

🔹منتقدان مانند گروه "عمک شَوه" هشدار داده‌اند که سایت «شهر داوود» تنها بر تاریخ یهودی تأکید دارد و همه دوره‌ها و فرهنگ‌های دیگر را نادیده می‌گیرد.

🔹در غزه، ساختمان انبار باستان‌شناسی شامل ده‌ها هزار اثر بود. ارتش اسرائیل فقط سه روز به باستان‌شناسان فلسطینی و حامی آن یعنی «مدرسه کتاب مقدس فرانسه»، فرصت برای تخلیه داد؛ که تنها بخشی از اشیا با یک محموله خارج شد و بقیه نابود گردید.

🔹حتی برخی از اشیای نجات‌یافته هم هنگام انتقال با کامیون‌های روباز آسیب دیدند و اکنون در مکانی نامعلوم و بدون حفاظت مناسب نگهداری می‌شوند.

🔹اسرائیل این انتقال را «نجات آثار مسیحی» معرفی کرد، اما کارشناسان گفتند اشیا مربوط به تمدن‌ها و آیین‌های گوناگون بوده‌اند. به باور آن‌ها، این نوع روایت‌سازی تلاشی است برای تقویت روابط اسرائیل با کلیساهای انجیلی آمریکا و پوشاندن پیچیدگی واقعی تاریخ منطقه.


منبع: The Guardian
نوشته Julian Borger
ترجمه توسط نیما شیخ‌سعدی


▪️ @HistoriumClub ▪️

🔺زمانی که باستان‌شناسی و هنر ساسانی از سیاست‌های سخت شوروی در امان نماند!🔺


✍ این بشقاب سیمین ساسانی با صحنه‌ای کم‌نظیر از شکار خرس، نه‌تنها روایتی از زندگی و آیین‌های شاهانه در روزگار ساسانی را به نمایش می‌گذارد، بلکه پس از قرن‌ها، خود به بخشی از داستانی پرحاشیه در میانه سیاست و باستان‌شناسی شوروی بدل شد.

🔸 براساس کتیبه‌ی پشت ظرف، تصویر متعلق به فردی به نام «ورهران» است؛ شاهزاده‌ای که بر کرمان حکومت می‌کرد. پژوهشگران معتقدند ورهران همان بهرام یکم، چهارمین شاهنشاه ساسانی است که پیش از رسیدن به تخت شاهی، مدتی والی کرمان بوده. حضور او در حال شکار جانوران بومی کرمان، هم جنبه‌ای نمادین و هم محلی از واقعیت دارد.¹


🏛 محل نگهداری: موزه آبخازستان، جمهوری خودمختار آبخازستان (گرجستان)


📄 (1): مقاله «تحلیل آیکونوگرافیک صحنۀ شکار شاهانه بر روی بشقاب ساسانی نخجیر خرس موزه آبخازستان»
🖊 اسماعیل سنگاری، فرزاد رفیعی‌فر، سارا یوسفی

ادامه متن...👇

▪️ @HistoriumClub ▪️