🔴 بنیاد ایران‌شناسی استان آذربایجان شرقی با همکاری مرکز پژوهشی میراث مکتوب و انجمن ایرانی تاریخ (شعبهٔ آذربایجان شرقی) برگزار می‌کنند:

«کلاس‌های شاهنامه‌خوانی»


آموزگار:
بهمن دمشقی خیابانی


خوانش و گزارشِ داستانِ «گیومَرت»


زمان:
دوشنبه ۲۸ مهر ۱۴۰۴ خورشیدی، ساعت ۱۷ تا ۱۹

(به تغییر ساعت شروع کلاس، توجه شود.)


جایگاه:
تبریز، خیابان ثقه‌الاسلام، کوی سرخاب، خانۀ تاریخی شربت‌اوغلی، بنیاد ایران‌شناسی استان آذربایجان شرقی



#اطلاع_رسانی

@IranDel_Channel

💢

‌
🎙 نشستِ «زبانِ کهنِ فهله و آذربایجان»

سخنران:
پژمان فیروزبخش


این نشست، شنبه ۲۶ مهر ۱۴۰۴ خورشیدی در تالار کمال دانشکدهٔ ادبیات و علوم انسانیِ دانشگاه تهران برگزار شده است.


🔴 سخنرانی را از پوشهٔ شنیداریِ «پیوست» بشنوید.


@IranDel_Channel

💢

‍ ‌
🔴 قوم‌گرایی، چهرهٔ بومیِ «فاشیسم» در ایران

✍ مولود حاجی‌زاده

قوم‌گرایی در جوهر خود چیزی جز بازتولیدِ همان منطق فاشیستی نیست که در آن هویت، نه بر پایهٔ تجربهٔ تاریخی و مدنیِ زیستِ مشترک، بلکه بر محور نژاد، زبان، خون و تبار تعریف می‌شود. فاشیسم طغیانی است علیه عقلانیت و نظم مدنی؛ و قوم‌گرایی نیز به همان سیاق، نفی مدنیت و نفی تجربهٔ زیست مشترک انسانی است؛ چرا که در جهان مدرن، فرد شهروند است، نه جزئی از قبیله و نژاد. در قوم‌گرایی، ارزش در وفاداری به قوم سنجیده می‌شود و این دقیقاً همان جوهرِ «فاشیسم» است.

قوم‌گرایی، همچون فاشیسم، بر پایهٔ «دیگرستیزی» بنا شده و این دیگری‌سازی مستمر، سازوکار بقای آن است. مشابه همان سازوکار فاشیسم در ایتالیا و آلمان قرن بیستم، در نسخهٔ قوم‌گرایانه، شهروندان خارج از دایرهٔ یک قومیت، به دیگری آن قوم بدل می‌شوند. اساساً بدون این دیگری‌سازی عمدتا ستیزه‌جویانه، هویت‌شان فرو می‌ریزد. قوم‌گرایی برای دیگری‌سازی به ابزارهایی چون زبان نیز پناه می‌برد. آنچه در نگاه نخست، دفاع از «زبانِ مادری» جلوه می‌کند، در منطقِ قوم‌گرایایی به مرز تعیین خود و دیگری بدل می‌شود.

در عرصهٔ زیست اجتماعی، قوم‌گرایی مسیری است برای بازگرداندن انسان به وضعیت پیشا‌مَدَنی. در بستر جغرافیای قوم‌گرایی در ایران، هر چه به سمت حاشیه‌ها، کوهستان و زیستگاه‌های بسته‌تر برویم، این گرایشِ فاشیستی قوم‌گراها غلیظ‌تر می‌شود. چرا که قوم‌گرایی از دلِ فقدانِ مدنیت، فقر معرفت و نبود تجربهٔ همزیستی مدرن برمی‌خیزد‌، همزیستی به عنوان یک شهروندِ مدرن، نه زیست قبیله‌ای!

فاشیسم در ذات خود خشونت‌محور است؛ نه فقط خشونت فیزیکی، بلکه حتی خشونت زبانی و فرهنگی. قوم‌گرایان در ایران نیز همین خشونت را در قالب نفرت از مرکز، نفرت از زبان ملی و مدنیت و نفی هویت ملی بازتولید می‌کنند. آنها نمی‌خواهند تفاوت را بفهمند، بلکه می‌خواهند آن را حذف کنند، نمی‌خواهند با دیگری گفت‌وگو کنند، بلکه می‌خواهند او را نابود کنند.

از سوی دیگر، قوم‌گرایی همچون فاشیسم، همواره بر منطق قربانی‌سازی تکیه دارد. خود را مظلوم جلوه می‌دهد تا خشونت خود را توجیه کند و با خلق روایت‌هایی از ستم تاریخی یا حذف فرهنگی، تلاش می‌کند نفرت خویش از دیگران و خشونت را مشروع جلوه دهد.

قوم‌گرایی در ایران، چه در لباس تجزیه‌طلبی و چه در ظاهر دفاع از هویت قومی، در نهایت به همان بن‌بستِ فاشیستی می‌رسد؛ نفی تکثر، نفی عقل و نفی مدنیت. فاشیسم، در هر ‌قالبی، دشمن آزادی است و بدوی‌ترین شکلِ آن در قرن بیست‌و‌یکم، همین «قوم‌گرایی» است.


@IranDel_Channel

💢

‌
🔴 هشدار به دولت و مسئولانِ ورزشی کشور

✍️ احسان هوشمند


برش‌هایی از یادداشت:

– ورزشگاه‌ها و مکان‌های شلوغ و پرتردّد و پرازدحام، مستعدِ ظهور "وندالیسم" است. ناشناخته ماندن هویتِ افراد و گم‌شدن در لابه‌لای جمعیت انبوه، فرصتی است که گاه موجب طغیان هیجان به‌ویژه در میان جوانان و نوجوانان می‌شود‌. پیروزی یا شکست، مسائل اجتماعی و ناامیدی، خشم‌ یا تعصب شدید بر روی تیم ورزشی و مانند آن از‌جمله زمینه‌های بروز "وندالیسم" است. در این شرایط، ممکن است هواداران یک تیم یا بخشی از هواداران یک تیم خود را بخشی از قبیلهٔ تیم بدانند و حریف را به‌عنوان قبیلهٔ مقابل یا دشمن تلقی کنند. "وندالیسم"، استعداد آن را دارد که به خشونت ختم شود و خون‌ریزی و تلفات جانی در پی داشته باشد. ‌بسیاری از کشورها، انواع و در‌جاتی از "وندالیسم" را در مسابقات ورزشی یا شورش‌های خیابانی تجربه کرده‌اند.

– حواشی مسابقات ورزشی یا دمیدن بر تفاوت‌های قومی و زبانی و تباری می‌تواند و استعداد مبدّل‌شدن به تنش‌ها و آشوب‌ها و فراتر از آن خون‌ریزی گسترده را دارد‌. این تجربه بشری است؛ تجاربی که گاه مایهٔ شرمساری است و با قتل و خون‌ریزیِ لجام‌گسیخته و تجاوز و آوارگی و درد و رنج جانکاه، انبوهی هزاران نفره از انسان‌ها همراه بوده ‌و بسیاری از شهروندان عادی را به جنایتکار مبدّل کرد.

– ایران عزیز ما هیچ‌گاه صحنهٔ چنین تنش‌ها و آشوب‌های لجام‌گسیخته‌ای نبوده است، اما این سخن به آن معنا نیست که ما ایرانیانِ مصونیّت ابدی داریم.‌ اگر حواسمان نباشد و بی‌مبالاتی پیشه کنیم، خدای ناکرده هرج‌ومرج و خشونت می‌تواند به ما رو‌ کند‌. چندی است در حاشیهٔ برخی مسابقات فوتبال و مسابقات والیبال در غرب و جنوب کشور، شاهد ورودِ "قوم‌گرایی" به ورزشگاه‌ها بوده‌ایم. "وندالیسم" خود ‌در کمین است؛ اگر با قوم‌گرایی هم آغشته شود، استعداد آشوب آن دو‌چندان می‌شود. در هفته‌های گذشته در استان آذربایجان‌غربی برخی رویدادهای ناگوار در قالبِ "توهین‌های قومی و تباری" روی داد. سکوتِ مقاماتِ مسئولِ استانی از سویی و همراهی یکی از اعضای شورای شهر تبریز با رویداد از سوی دیگر، نمایانگر اتفاقاتِ زیر‌جلدی نگران‌کننده‌ای است. بارها صاحب این قلم در اینجا به مسئولان کشوری و‌ استانی و مسئولان فدراسیون فوتبال و والیبال انذار و هشدار مشفقانه داده و البته گوش شنوایی نبوده است. اگر خدای ناکرده این حواشی سمت‌و‌سوی بدتری به خود گرفت، همه مسئولانی که در این‌باره فقط سکوت کردید، مسئول هستید و باید پاسخ‌گوی ملّت ایران باشید. جولانِ این رفتار‌ها باید مهار شود؛ وگرنه استمرار این وضعیت به پیامدهای مخاطره‌انگیزی ختم می‌شود‌. مسئولان مربوطه از صندلی ریاست برخیزید و تا دیر نشده اقدامی کنید. آیا برای مدیریت این بی‌تدبیری‌ها تدبیری اندیشیده می‌شود؟ فراموش نکنیم رقبای منطقه‌ای کشور هم در حال تلاش برای اثرگذاری بر "مباحثِ قومی" در کشور هستند.


🔴 این یادداشت را در بخشِ «مشاهدهٔ فوری» بخوانید:
👇👇


@IranDel_Channel

💢

🔴 ۲۸ مهر ماه، زادروز ستارخان، سردار ملی ایران

این‌همان تبریزِ رویین‌تَن که در میدانِ جنگ
از مصافِ دشمنان، هرگز نپیچیدی عنان

با خطی برجسته در تاریخِ ایران، نقش بست
همتِ والایِ سردارِ میهن، ستارخان

این همان تبریز کز جانبازی و مردانگی
در ره عشقِ وطن صد ره، فزون داد امتحان

استاد شهریار



#مناسبتها

@IranDel_Channel

💢

‌
🎙 «درس‌گفتارهای شاهنامه»

(نشستِ نخست)

آموزگار: چنگیز مولایی، استاد فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشگاه تبریز و عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی


تبریز، بنیاد پژوهشی شهریار
سه‌شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۴ خورشیدی


🔴 پوشهٔ شنیداریِ نشست را از «پوشهٔ پیوست» بشنوید.


@IranDel_Channel

💢