👑استامینوفن (Acetaminophen / Paracetamol)

🔖 نام‌های تجاری:
آپوتل (Apotel) ٫ تایلانول (Tylanol)، پانادول (Panadol)، پاراکید (Parakid) ٫ کدیمال (Codimal)

⌚️ دسته دارویی:
ضددرد و ضدتب

🫶 اشکال دارویی موجود در ایران:
قرص، کپسول ، شربت، سوسپانسیون، قطره ، شیاف، آمپول

❤️ مکانیسم اثر:
اثر ضد درد : فعالسازی مسیرهای مهاری سروتونرژیک نزولی در CNS
اثر ضد تب : مهار مرکز تنظیم حرارت در هیپوتالاموس

✅ کاربرد:
تسکین دردهای خفیف تا متوسط (مثل سردرد ، دندان‌درد، درد عضلانی، درد قاعدگی) و کاهش تب در بزرگسالان و کودکان.

❌ عوارض شایع:
واکنش‌های پوستی (راش پوستی، قرمزی پوست)، تهوع،به ندرت آسیب کبدی (در مصرف بیش از حد)، سردرد .

⚠️ تداخلات دارویی:
وارفارین (افزایش خطر خونریزی در دوزهای بالای استامینوفن)، الکل (افزایش سمیت کبدی)، واکسن ها(کاهش کارایی واکسن ها).

⌚️ مقدار مصرف دارو:
👩🏻👨🏻بزرگسالان:
۳۲۵ تا ۶۵۰ میلی‌گرم هر ۴ تا ۶ ساعت یا ۱ گرم هر ۶ ساعت (حداکثر ۴۰۰۰ میلی‌گرم در ۲۴ ساعت)
👶🏻کودکان:
۱۰ تا ۱۵ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم هر ۴ تا ۶ ساعت (حداکثر ۵ بار در ۲۴ ساعت)

😢 موارد منع مصرف:
بیش حساسیتی به استامینوفن، بیماری شدید کبدی

🚨 هشدار و احتیاط:
مصرف بیش از حد می‌تواند منجر به آسیب کبدی شود؛ در بیماران با مشکلات کبدی یا مصرف‌کنندگان الکل با احتیاط مصرف شود. مراقب مصرف همزمان داروهای حاوی استامینوفن باشید.

✅مصرف در بارداری:
در بارداری ، بی خطر محسوب میشود اما باید در کوتاه ترین دوره و کمترین دوز موثر استفاده شود

✅مصرف در شیردهی:
در دوزهای معمول و پیشنهاد شده با شیردهی سازگار است

🔤 نکته مهم:
در بسیاری از داروهای سرماخوردگی و ترکیبی، استامینوفن وجود دارد؛ مراقب مجموع دوز دریافتی روزانه باشید تا دچار مسمومیت کبدی نشوید

⌚️منابع: UpToDate، Drugs.com، کاتزونگ

📱کانال تلگرام ایفسا لرستان:
https://www.tg-me.com/IPHSALUMS
📱کانال ایتا دانشکده داروسازی:
https://eitaa.com/lumsdaro

#استامینوفن #Acetaminophen #پاراستامول #ضددرد #ضدتب #داروسازی #فارماکولوژی

⭐️لوزارتان (Losartan)

🔖نام‌های تجاری: 
کوزار (Cozaar)، لوزار؛ پوزارکس؛ لوتنسین و...

⌚️ دسته دارویی: 
مسدودکننده گیرنده آنژیوتانسین ۲ (ARB)

💊 اشکال دارویی موجود در ایران: 
قرص ۲۵ و ۵۰ میلی گرمی

☝ مکانیسم اثر: 
با مهار گیرنده‌های آنژیوتانسین II، اثرات انقباض عروقی و ترشح آلدوسترون آنژیوتانسین II را بلاک می‌کند.

✅ کاربرد: 
فشار خون بالا، نارسایی قلبی، کاهش خطر حملات قلبی در مبتلایان هایپرتروفی بطن چپ؛ محافظت کلیوی در بیماران دیابتی (مبتلایان نفروپاتی دیابت نوع ۲)، عدم تحمل ACEI ها به دلیل عارضه سرفه

👎 عوارض شایع: 
سرگیجه، سردرد ، خواب آلودگی ، خستگی، افزایش پتاسیم خون (هایپرکالمی)، هایپوگلایسمی؛ عفونت دستگاه تنفسی فوقانی؛ کاهش فشارخون

⚠️ تداخلات دارویی: 
داروهای ضدفشارخون و کاهش دهنده پرفیوژن یا عملکرد کلیوی، مکمل‌های پتاسیم (تشدید کننده هایپرکالمی)، مهارکننده‌های ACE، لیتیوم، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDها)، برخی داروهای ضدافسردگی

⚪ مقدار مصرف دارو: 
بزرگسالان👩🏻👨🏻: 
۵۰ تا ۱۰۰ میلی‌گرم روزانه  
کودکان بالای ۶ سال👶🏻: 
معمولاً ۰.۷ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن (حداکثر ۵۰ میلی‌گرم در روز)

🚫 موارد منع مصرف: 
حساسیت به لوزارتان یا سایر ARBها، استفاده همزمان با آلیسکایرن در دیابتی ها؛ بارداری، نارسایی شدید کلیوی یا کبدی

⚠️ هشدار و احتیاط: 
در بیماران با مشکلات کلیوی، کبدی یا کمبود حجم خون با احتیاط مصرف شود؛ در صورت بروز سرگیجه یا افت فشار، با پزشک مشورت شود.

🤰❌ مصرف در بارداری: 
رده D; در دوران بارداری به‌ویژه سه‌ماهه دوم و سوم ممنوع است

🤱❎ مصرف در شیردهی: 
مصرف در شیردهی توصیه نمی‌شود و باید با نظر پزشک باشد

💭 نکته مهم: 
»در صورت مصرف همزمان با مکمل‌های پتاسیم یا مدرهای نگهدارنده پتاسیم، احتمال افزایش پتاسیم خون وجود دارد؛ قبل از قطع ناگهانی دارو با پزشک مشورت کنید
🔘»درنارسایی های خفیف تا متوسط کبدی؛ دوز شروع ۲۵ میلی گرم روزانه است.
🕦» بیمار باید از لحاظ فشارخون و الکترولیت ها و عملکرد کلیوی پایش شود.

⌚️منابع: UpToDate، Drugs.com، کاتزونگ؛ مداسکیپ

📱کانال تلگرام ایفسا لرستان:
https://www.tg-me.com/IPHSALUMS
📱کانال ایتا دانشکده داروسازی:
https://eitaa.com/lumsdaro

#لوزارتان #Losartan #فشارخون #ARB #داروسازی #فارماکولوژی

💎متفورمین (Metformin)

🔖 نام‌های تجاری: 
گلوکوفاژ (Glucophage)، فورتامت (Fortamet) ، گلومتزا (Glumetza)؛ زوگر؛ رهامت و...

⌚️ دسته دارویی: 
ضددیابت خوراکی (بیگوانیدها)

⚙ اشکال دارویی موجود در ایران: 
قرصextended release; قرص immediate release، محلول خوراکی

🏞 مکانیسم اثر: 
کاهش تولید گلوکز در کبد (کاهش گلوکونئوژنز)، افزایش حساسیت سلول‌ها به انسولین و کاهش جذب گلوکز از روده‌ها؛ بدون تحریک ترشح انسولین.

✅ کاربرد: 
درمان دیابت نوع ۲، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، پیشگیری از دیابت در افراد پرخطر؛ دیابت بارداری؛ کنترل افزایش وزن ناشی از داروهای ضدسایکوز.

👎 عوارض شایع: 
تهوع، اسهال، درد شکم، کاهش اشتها، کمبود B12 (در طولانی مدت)؛ سردرد ، طعم فلزی در دهان، اسیدوز لاکتیک (کمترشایع و خطرناک).

⚠️ تداخلات دارویی: 
الکل؛ انسولین، داروهای مدر مثل فورزماید، کورتیکواستروئیدها، برخی داروهای فشارخون

🗓 مقدار مصرف دارو: 
👩🏻👨🏻بزرگسالان: 
۵۰۰ میلی گرم دوبار در روز تا ۲۰۰۰ میلی‌گرم منقسم در روز همراه غذا (معمولا همراه صبحانه و شام)
 
(ماکسیمم دوز سریع رهش ۲۵۵۰ میلی گرم و برای آهسته رهش ۲۰۰۰ میلی گرم است).
👧🏻کودکان ۱۰ تا ۱۷ سال:
۵۰۰ میلی‌گرم همراه صبحانه و شام (از ۲۰۰۰ میلی گرم در روز بیشتر نشود).

🚫موارد منع مصرف: 
نارسایی شدید کلیوی (GFR کمتر از۳۰) و یا کبدی، اسیدوز متابولیک، مصرف همزمان با مواد حاجب یددار، حساسیت به متفورمین
افراد دچار هایپوگلایسمی و کمبودB12

🚨 هشدار و احتیاط: 
در بیماران با مشکلات کلیوی، کبدی یا قلبی با احتیاط مصرف شود؛ در صورت بروز علائم اسیدوز لاکتیک (ضعف شدید، تنگی نفس، تنفس کوتاه و سریع؛ خواب آلودگی 😴)، مصرف را قطع و سریع به پزشک مراجعه کنید.

📣مصرف در بارداری: 
رده B؛ در بارداری با نظر پزشک و در صورت نیاز قابل مصرف است (به‌ویژه در PCOS و دیابت بارداری)

❓مصرف در شیردهی: 
مقداری وارد شیر می‌شود؛ با نظر پزشک مصرف شود.

🔔 نکته مهم: 
»در صورت نیاز به تصویربرداری با مواد حاجب یددار، مصرف دارو باید موقتاً قطع شود و ۴۸ ساعت بعد از تصویربرداری از سر گرفته شود.
»متفورمین باعث القای تخمک گذاری می‌شود. در خانم هایی که در سن باروری هستند و قصد بارداری ندارند باید از روش پیشگیری از بارداری مطمئن استفاده شود.
»میزان هموگلوبین A1C حداقل دوبار در سال باید مانیتور شود.

⌚️منابع: UpToDate، Drugs.com، کاتزونگ

📱کانال تلگرام ایفسا لرستان:
https://www.tg-me.com/IPHSALUMS
📱کانال ایتا دانشکده داروسازی:
https://eitaa.com/lumsdaro

#متفورمین #Metformin #دیابت #PCOS #داروسازی #فارماکولوژی
#انجمن_علمی_داروسازی_لرستان
#هر_روز_یک_دارو