‍ 📌اولین رشد منفی اقتصاد آمریکا در دو سال اخیر؛ اثر سیاست‌های تجاری ترامپ

🔹بر اساس گزارش رسمی دفتر تحلیل اقتصادی آمریکا (BEA)، تولید ناخالص داخلی این کشور در سه‌ماهه نخست سال جاری، با نرخ سالانه ۰.۳ درصد کاهش یافت؛ نخستین انقباض اقتصادی ایالات متحده از سال ۲۰۲۲ تا کنون.

🔹دلایل اصلی این کاهش، جهش کم‌سابقه واردات در آستانه تعرفه‌های جدید دولت ترامپ و افت هزینه‌های دولتی عنوان شده‌اند. تنها افزایش واردات، حدود ۵ واحد درصد از رشد GDP کاست؛ رقمی بی‌سابقه در آمارهای اقتصادی آمریکا.

🔻با این حال، برخی شاخص‌های داخلی همچنان قوی‌اند:
۱.مخارج مصرف‌کنندگان با رشد سالانه ۱.۸ درصدی همراه بوده
۲.سرمایه‌گذاری شرکت‌ها در ماشین‌آلات و تجهیزات با جهشی ۲۲.۵ درصدی رکورد جدیدی از سال ۲۰۲۰ ثبت کرده

🔹پیتر ناوارو، مشاور اقتصادی ترامپ این عدد منفی را «بهترین عدد منفی تاریخ» توصیف کرد و گفت: مصرف داخلی هنوز قوی است و کاهش مقررات به رشد اقتصاد کمک خواهد کرد.

🔹در سمت مقابل، کارشناسان هشدار می‌دهند که تعرفه‌های سنگین، به‌ویژه با رسیدن نرخ موثر تعرفه‌ها به ۲۳ درصد (بالاترین سطح در ۱۰۰ سال اخیر)، می‌تواند زنجیره تأمین را مختل کرده، تقاضا را کاهش دهد و ریسک رکود را در نیمه دوم سال افزایش دهد.

🔹واردات با رشد ۴۱.۳ درصدی (بیشترین میزان در پنج سال اخیر) رکورد زد. شرکت‌ها برای پیش‌دستی بر تعرفه‌ها، حجم زیادی از کالاها را وارد کردند و همین موضوع باعث جهش کسری تجاری شده است.

🔹در همین حال، هزینه‌های دولت فدرال ۱.۴ درصد کاهش یافته؛ عمدتاً به دلیل افت ۸ درصدی بودجه نظامی و توقف موقت کمک به اوکراین. نرخ تورم پایه نیز به ۳.۵ درصد رسیده که تصمیم‌گیری برای کاهش نرخ بهره را برای فدرال رزرو دشوار کرده است.

🔹بازار کار نیز نشانه‌هایی از ضعف نشان می‌دهد: تنها ۶۲ هزار شغل جدید در بخش خصوصی در ماه آوریل ایجاد شده که پایین‌ترین میزان از ژوئیه گذشته است.

🔹اگرچه برخی متغیرهای داخلی مانند سرمایه‌گذاری و مصرف همچنان پایداری نشان می‌دهند، اما فشار تعرفه‌ها، افت هزینه‌های دولتی، کاهش اعتماد مصرف‌کننده و کسری تجاری فزاینده، سایه رکود را بر اقتصاد آمریکا پررنگ کرده‌اند.

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

📌در ۵۴ کشور آفریقایی فقط ۴ رایزن بازرگانی داریم

حسن حسن‌خانی، تحلیلگر مسائل اقتصادی:
🔹از سال ۹۷ تاکنون ضعیف‌ترین رابطه سیاسی و دیپلماتیک را با چین داشتیم

🔹۶ سال است در چین یا سفیر نداریم یا سفرای ما چیزی از تجارت نمی‌دانند

🔹نفر جدیدی که می‌خواهد سفیر ایران در چین شود، چیزی از تجارت می‌داند؟

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

📌ثبت و استعلام كدپستی در سامانه ملی املاک و اسكان برای صدور بیمه‌نامه الزامی شد

🔹از ابتدای خرداد ۱۴۰۴، صدور بیمه‌نامه در تمامی رشته‌های بیمه‌ای برای بیمه‌گذاران حقیقی تنها با استعلام موفق کدپستی از سامانه ملی املاک و اسکان امکان‌پذیر خواهد بود.

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

📌اتصال بیمه‌ها به سامانه املاک و اسکان

🔹ثبت و استعلام کدپستی در سامانه ملی املاک و اسکان برای صدور بیمه‌نامه الزامی شد.

بیمه مرکزی:
🔹از اول خرداد، صدور بیمه‌نامه در همه رشته‌های بیمه‌ای، برای بیمه‌گزارانِ حقیقی، فقط با استعلام موفق کدپستی از سامانه ملی املاک و اسکان امکانپذیر خواهد بود.

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

📌تجارت ایران با کشور‌های آفریقایی فقط ۱.۲ میلیاد دلار است!

🔹رئیس اداره ستاد آفریقا و نهاد‌های آفریقایی، وزارت امور خارجه: "حجم روابط ایران با کشور‌های آفریقایی به صورت رسمی ۱.۲ میلیارد دلار است که البته برآورده‌ها حاکی از آن است که حجم روابط تجاری واقعی بیش از این میزان بوده است."

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

📌تخصیص ۲ میلیارد دلار خط اعتباری برای خرید کالا از آفریقا

🔹دهقان، رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران: "۲ میلیارد دلارخط اعتباری برای خرید کالا از آفریقا اختصاص یافت."

🔹در ایران ستادی به ریاست معاون اول رئیس جمهور به عنوان ستاد آفریقا تشکیل شده است که با حضور جمع قابل توجهی از وزرای اصلی کابینه و دستگاه های ذی ربط توسعه روابط با آفریقا را دنبال می‌کند.

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

📌موافقت عراق با احداث راه‌آهن بغداد-خسروی

🔹قائم پناه، معاون اجرایی رئیس جمهور ‌در دیدار با مشاور نخست وزیر و معاون وزیر تجارت عراق‌ با یادآوری تفاهم‌نامه تاریخی میان ایران و عراق درباره اتصال ریلی گفت که اتصال ریلی خسروی ـ بغداد از جمله پروژه‌های راهبردی است که با توجه به حجم بالای مبادلات تجاری از مرز خسروی، باید به طور جدی پیگیری شود.

حازم خالدی، مشاور نخست وزیر عراق نیز درباره اتصال خسروی به بغداد گفت:
🔹اگرچه در ابتدا مسیر جاده‌ای مدنظر بود، اما در ماه‌های اخیر دولت عراق با اجرای مسیر ریلی نیز موافقت کرده و در سفر نخست وزیر عراق به اسپانیا، قراردادی با یک شرکت اسپانیایی در این زمینه به امضا رسیده است.

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

📌تفاهم‌نامه همکاری ایران و قرقیزستان با هدف ارزآوری و تقویت سرمایه‌گذاری خارجی امضا شد

🔹مهدی غضنفری، رئیس صندوق توسعه ملی، در مراسم امضای تفاهم‌نامه همکاری میان ایران و قرقیزستان اعلام کرد: "این تفاهم‌نامه به ارزش ۵۰ میلیون یورو با هدف گسترش همکاری‌های اقتصادی و تقویت ارزآوری برای کشور به امضای طرفین رسیده است."

🔹غضنفری با اشاره به نقش این تفاهم‌نامه در تقویت منابع ارزی کشور گفت: "اجرای این طرح می‌تواند به افزایش درآمدهای ارزی و در نتیجه، کمک به کنترل نرخ ارز در بازار منجر شود."

🔹وی درباره شیوه اجرای این همکاری توضیح داد: "براساس این تفاهم‌نامه، صندوق توسعه ملی به پیمانکاران ایرانی که در پروژه‌های عمرانی و اقتصادی قرقیزستان فعالیت می‌کنند، تسهیلات ارزی ارائه می‌دهد و پس از اتمام پروژه‌ها، منابع تخصیص‌یافته به همراه سود حاصل، به کشور بازمی‌گردد."

🔹رئیس صندوق توسعه ملی این اقدام را گامی عملی در جهت حمایت از شرکت‌های ایرانی در بازارهای بین‌المللی و استفاده هوشمندانه از ظرفیت صندوق برای رشد صادرات خدمات فنی و مهندسی دانست.

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

📌امکان خرید با کالابرگ‌های الکترونیکی در میادین و بازارهای میوه و تره بار فراهم شد

مدیرعامل سازمان مدیریت میادین میوه و تره بار شهرداری تهران:
🔹از این پس شهروندان تهرانی می‌توانند با کالابرگ‌های الکترونیکی از تمامی بازارها و میادین میوه و تره بار خرید کنند.

🔹اقلام کالا برگ مثل گوشت قرمز و مرغ، برنج ایرانی، حبوبات، شیرکم چرب در میادین و بازارهای میوه و تره بار موجود است.

🔹مرحله دوم طرح توزیع کالا برگ در استان تهران از ۲۰ فروردین ماه آغاز شده است و همچنان ادامه دارد.

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

📌ظرفیت تولید پتروشیمی ایران تا پایان ۱۴۰۴ به ۱۰۵ میلیون تن خواهد رسید

🔹حسن عباس‌زاده، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، در اظهاراتی جدید اعلام کرد که ظرفیت تولید این صنعت تا پایان سال ۱۴۰۴ به ۱۰۵ میلیون تن خواهد رسید. وی همچنین پیش‌بینی کرد که صادرات محصولات پتروشیمی به حدود ۳۴.۸ میلیون تن با ارزشی معادل ۱۳.۶ میلیارد دلار خواهد رسید.

🔹در جریان بازدید روز گذشته از پایانه‌ها و مخازن صنعت پتروشیمی در منطقه عسلویه، عباس‌زاده اعلام کرد که برای پشتیبانی از اسکله شهید رجایی، تدابیر لازم اتخاذ شده و زمینی برای این منظور اختصاص یافته است. همچنین برنامه‌هایی برای تخلیه اضطراری در نظر گرفته شده است تا عملکرد این بخش به صورت بهینه ادامه یابد.

🔹وی همچنین با اشاره به تولیدات صنعت پتروشیمی در سال ۱۴۰۳، از تولید ۷۵.۲ میلیون تن انواع محصولات پتروشیمی خبر داد که به بازارهای داخلی و خارجی عرضه شده است. طبق گفته عباس‌زاده، ظرفیت تولید این صنعت در سال ۱۴۰۳ به ۹۷ میلیون تن رسید که نشان از رشد قابل توجه این بخش دارد.

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

📌کاهش کم‌سابقه شاخص اعتماد مصرف‌کننده در آمریکا؛ نگرانی‌ها از چشم‌انداز اقتصادی افزایش یافت

🔹براساس آخرین داده‌های منتشرشده، شاخص اعتماد مصرف‌کننده در ایالات متحده آمریکا طی ماه آوریل با افتی محسوس به سطح ۸۶ واحد رسید؛ این پایین‌ترین سطح ثبت‌شده از زمان اوج‌گیری بحران کرونا در سال ۲۰۲۰ محسوب می‌شود.

🔹در میان مؤلفه‌های این شاخص، بخش انتظارات که بازتاب‌دهنده دیدگاه مصرف‌کنندگان نسبت به شرایط اقتصادی آتی است، به ۵۴.۴ واحد سقوط کرد؛ رقمی که از سال ۲۰۱۱ تاکنون بی‌سابقه بوده است. این افت، نشان‌دهنده تشدید نگرانی‌ها در خصوص آینده اقتصاد آمریکا و نیز نااطمینانی نسبت به جهت‌گیری‌های اقتصادی دولت فعلی به ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ است.

🔹تداوم کاهش این شاخص که از زمان آغاز به کار دولت جدید شدت گرفته می‌تواند نشانه‌ای هشداردهنده برای روند مصرف داخلی، سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و در نهایت نرخ رشد اقتصادی باشد.

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

📌ظرفیت انتقال فرآورده‌های نفتی افزایش می‌یابد

علی احمدی پور مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت:
🔹با بهره‌برداری از خط لوله تبریز به ارومیه تا سه ماه آینده، ۶۵ هزار بشکه به میزان انتقال فرآورده‌های نفتی اضافه می‌شود.

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

📌وزارت صمت در واردات خودروهای کارکرده هیچ اقدامی نکرد

علی حدادی، دبیر کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از عملکرد وزارت صمت در اجرای طرح واردات خودرو گفت:
🔹هدف اصلی ما از تصویب این مصوبه، افزایش کیفیت خودروهای داخلی و مهار قیمت‌ها بود؛ اما تاکنون تنها حدود ۵۰ هزار دستگاه خودرو وارد شده، درحالی‌که انتظار ما واردات حداقل ۲۰۰ هزار دستگاه در سال بود.

وی افزود:
🔹محدودیت در تأمین ارز از سوی بانک مرکزی و عدم تخصیص کافی به وزارت صمت، باعث شد واردات خودروهای نو نیز به‌طور کامل محقق نشود؛ درخصوص واردات خودروهای کارکرده هم عملاً هیچ اقدامی صورت نگرفت.

حدادی با تأکید بر ایرادات آیین‌نامه داخلی این طرح گفت:
🔹بخشی از مشکلات به آیین‌نامه و بخشی هم به نبود همکاری لازم در سطح بانک مرکزی و وزارت صمت مربوط است. این در حالی است که یکی از مهم‌ترین ابزارهای کنترل بازار و ارتقای کیفیت، واردات هدفمند و متوازن خودرو بود.

او در پایان تصریح کرد:
🔹ما به دنبال تحقق یک عدد صرف نیستیم؛ مهم این است که عرضه در بازار متناسب با تقاضا باشد، قیمت‌ها کاهش یابد، کیفیت ارتقا پیدا کند و جان مردم در جاده‌ها ایمن‌تر شود. متأسفانه خودروهای داخلی هنوز از نظر ایمنی و کیفیت در سطح مطلوبی نیستند و وزارت راه نیز باید در بهبود زیرساخت‌های جاده‌ای جدی‌تر عمل کند.

#انحلال_وزارت_صمت

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

📌سرانه مصرف نان ۱۰ میلیون مهاجر افغانی، خیلی بیشتر از ۹۰ میلیون ایرانیست

🔹چرا ما ایرانی‌ها باید یارانه نان افغانستانی‌ها را از جیبمان بپردازیم؟

🔹محمدجواد کرمی، رئیس کارگروه آرد و نان اتاق اصناف: یارانه نان را مستقیم به خود مردم بدهید تا افغانستانی‌ها این همه از جیب ما نان ارزان نخرند.

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

‍ 📌فاجعه بندر شهید رجایی؛ زنگ خطر برای لجستیک کشور

🔹انفجار دلخراش در بندر شهید رجایی که جان ۴۶ نفر را گرفت و بیش از هزار نفر را مصدوم کرد، پرده از یک حقیقت تلخ برداشت: بنادر کشور به انبار کالا تبدیل شده‌اند، نه مسیر عبور.

🔹مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، پس از بازدید از محل حادثه پرسید: «آیا منطقی است ۱۲۰ هزار کانتینر ماه‌ها در بندر بمانند؟» در مقایسه، بندر جبل‌علی با سیاست‌های هوشمندانه عبور سریع کالا، تخلیه‌ ۴۰ کانتینر در ساعت را تجربه می‌کند؛ این عدد در بندر شهید رجایی، تنها ۶ کانتینر است.

🔹راه‌حل روشن است: توسعه بنادر خشک و تجهیز گمرک به اسکنرهای سیار.

🔹بنادر خشک با انتقال عملیات تخلیه و تشریفات گمرکی به مناطق داخلی، می‌توانند تا ۴۰ درصد از حجم انبارش در بنادر اصلی بکاهند و ریسک، هزینه، ترافیک و فساد کالا را به‌شدت کاهش دهند. در کنار آن، استفاده از اسکنرهای سیار گمرکی نه‌تنها سرعت و دقت در بازرسی محموله‌ها را بالا می‌برد، بلکه مانعی مؤثر در برابر قاچاق، فساد و تأخیرهای بی‌دلیل ایجاد می‌کند.

🔹تجربه جهانی نیز نشان می‌دهد تا سال ۲۰۳۰، ۴۵ درصد کانتینرها از طریق بنادر خشک مدیریت خواهند شد. در ایران، بندر خشک آپرین با اتصال ریلی به بنادر اصلی، آماده ایفای نقش کلیدی است—به شرطی که تضاد منافع دستگاه‌ها کنار گذاشته شود و لجستیک کشور از حالت انبارداری خارج شود.

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

📌اخذ مجوز سکوهای فروش برخط طلا، همچنان نامشخص

🔹هیئت مقررات‌زدایی در جلسه اول بهمن، مهلتی ۵۰ روزه به وزارت صمت برای تعیین تکلیف شرایط مجوز سکوهای فروش برخط طلا داده بود، اما به گفته رئیس مرکز بهبود فضای کسب‌وکار، این شیوه‌نامه هنوز تهیه نشده است.

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

‍ 📌تا کی قرار است دنبال قاچاقچی بدویم؟

🔹بار دیگر یک محموله عظیم سوخت قاچاق توقیف شد. رئیس کل دادگستری هرمزگان اعلام کرد که رزمندگان نیروی دریایی سپاه، یک شناور حامل ۴۰۱ هزار لیتر سوخت قاچاق را در آب‌های خلیج فارس توقیف کرده‌اند. طبق اعلام رسمی، سوخت کشف‌شده تحویل شرکت پخش فرآورده‌های نفتی شده و به شبکه توزیع برگشته است.

🔹اما سؤال اصلی این‌جاست:
🔻تا کِی قرار است هر روز شاهد توقیف شناورهای قاچاق باشیم؟
🔻تا کِی قرار است هزینه‌های امنیتی، قضایی و انسانی صرف مهار پیامدهای یارانه‌پردازی غلط شود؟

🔹قاچاق سوخت، نه با زور، بلکه با عقلانیت اقتصادی متوقف می‌شود. راه‌حل روشن است حذف تدریجی یارانه پنهان انرژی و تخصیص مستقیم آن به مردم از طریق کد ملی.

🔹اگر انرژی واقعاً قیمت واقعی داشته باشد و منابع به‌صورت شفاف به شهروندان برسد، دیگر قاچاق سوخت صرفه اقتصادی نخواهد داشت.

🔹مسیر مبارزه واقعی با قاچاق سوخت، از گران کردن بنزین نمی‌گذرد؛ از شجاعت مسئولان در اصلاح سیاست‌های غلط عبور می‌کند.

#زمین_تختگرایان_اقتصاد

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

‍ 📌ثبت سفارش و گمرک؛ قفل‌های زنجیره ترخیص کالا

🔹در حالی که هر روز اخبار جدیدی از دپوی کالا در بنادر کشور منتشر می‌شود، کارشناسان علت اصلی این بحران را نه کمبود زیرساخت، بلکه ناکارآمدی سیستم ثبت سفارش و فرایندهای پیچیده گمرکی می‌دانند.

🔹مرکز پژوهش‌های مجلس گزارش داده که صدور مجوز ثبت سفارش قبل از تخصیص ارز، منجر به ورود کالاهایی می‌شود که اصلاً امکان ترخیص آن‌ها وجود ندارد. بسیاری از این کالاها حتی فوریتی هم ندارند و تنها با هدف سودجویی به کشور وارد شده‌اند.

🔹مصوبات اجرا نمی‌شوند در سال ۹۸، شورای عالی امنیت ملی مصوبه‌ای تصویب کرد که نگهداری کالا در بنادر بیش از دو ماه ممنوع شود و امکان ترخیص درصدی کالاها فراهم گردد. اما اجرای این مصوبات همچنان ناقص است و بنادر به انبار کالای بلااستفاده تبدیل شده‌اند.

🔹وزارت صمت؛ از تصمیمات خلق‌الساعه تا مجوزهای بی‌نیازسنجی از دیگر دلایل اصلی دپو، صدور بی‌ضابطه مجوز واردات توسط وزارت صمت است. به گفته مسعود دانشمند، عضو اتاق بازرگانی ایران، تصمیمات لحظه‌ای و عدم شفافیت این وزارتخانه، بزرگ‌ترین مانع ترخیص کالاست.

🔹گمرک و صمت؛ هماهنگ نیستند نبود هماهنگی بین گمرک، بانک مرکزی و وزارت صمت منجر به توقف کالاهایی شده که حتی پول آن‌ها پرداخت شده، اما مجوز ترخیص ندارند.

🔹سیستم مقصر نیست؛ افراد مقصرند به گفته دانشمند عضو اتاق بازرگانی ایران: سامانه جامع تجارت فقط یک ابزار است؛ مشکل آن‌جاست که برخی افراد یا نهادها پشت صحنه، مانع اجرای صحیح فرآیندها می‌شوند و شفافیتی در تصمیم‌گیری‌ها وجود ندارد.

🔹بایستی شناسه ثبت سفارش فقط بعد از تخصیص ارز صادر شود. این ساده‌ترین گام برای پایان دادن به واردات بلاتکلیف و حفظ منابع ارزی کشور است.

#انحلال_وزارت_صمت

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

‍ 📌ایران رکورددار جهان در یارانه انرژی!

🔹طبق تازه‌ترین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، ایران در سال ۲۰۲۲ با پرداخت ۱۲۷ میلیارد دلار یارانه انرژی، به بالاترین نسبت یارانه انرژی به تولید ناخالص داخلی (GDP) در جهان رسیده است؛ رقمی معادل ۳۶ درصد از کل اقتصاد کشور.

🔻این یارانه عظیم در شرایطی پرداخت می‌شود که:

۵۲ میلیارد دلار به فرآورده‌های نفتی،
۴۵ میلیارد دلار به گاز طبیعی،
و ۳۰ میلیارد دلار به برق اختصاص یافته است.

🔹به عبارتی، یارانه‌های انرژی نه‌تنها بسیار گسترده‌اند، بلکه در تمامی حامل‌های انرژی به شکل بی‌هدف توزیع شده‌اند؛ بدون آنکه به اثربخشی یا هدفمندی آن توجهی شود.

🔹نکته تکان‌دهنده اینکه چین با اقتصادی ۴۵ برابر بزرگ‌تر از ایران و جمعیتی ۱۵ برابر بیشتر، تنها ۱۰۴ میلیارد دلار یارانه انرژی پرداخت کرده است؛ یعنی کمتر از ایران!

🔹این وضعیت نشان از یک واقعیت تلخ دارد، یارانه‌های انرژی در ایران، نه‌تنها موجب هدررفت منابع ملی شده‌اند، بلکه با تحریف سیگنال‌های قیمتی، بهره‌وری، عدالت و توسعه پایدار را نیز قربانی کرده‌اند.

🔹بدون اصلاح ساختار یارانه‌ها، اقتصاد ایران همچنان با اتلاف منابع، فشار مالی و اختلال در نظام تولید و مصرف مواجه خواهد بود.

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco

‍ 📌کاهش دسترسی به تسهیلات بانکی؛ تصمیمی که عدالت مالی را نشانه گرفته است

🔹در حالی که طبق آمار پایگاه رفاه ایرانیان، تنها ۲۵ درصد جمعیت کشور تا سال ۱۴۰۰ موفق به دریافت تسهیلات بانکی شده‌اند، اطلاعات منتشرشده نشان می‌دهد صدک بالای درآمدی به‌تنهایی به اندازه مجموع ۳۲ صدک پایین درآمدی، وام دریافت کرده است. این شکاف عمیق در توزیع تسهیلات، بار دیگر مسئله نابرابری در دسترسی به منابع بانکی را برجسته می‌کند.

🔹یکی از دلایل اصلی این نابرابری، نرخ بهره حقیقی منفی و سازوکار رانتی در تخصیص منابع بانکی است؛ شرایطی که دریافت تسهیلات را صرفاً برای افراد برخوردار از رانت و روابط خاص ممکن کرده است.

🔹در این میان، سپرده‌های امتیازی توانسته بودند تعادلی میان منابع و مصارف بانک‌ها برقرار کنند و مسیر دریافت تسهیلات را برای عموم مردم هموار سازند. تجربه موفق وام مسکن در دهه ۸۰ و ۹۰، که از طریق سپرده‌گذاری در بانک مسکن یا خرید اوراق تسه امکان‌پذیر شده بود، هنوز در حافظه جمعی مردم باقی مانده است.

🔹با این حال، تصمیم اخیر بانک مرکزی مبنی بر محدودسازی انتقال امتیاز این نوع سپرده‌ها، به کاهش جذابیت برای سپرده‌گذاران و افت دسترسی متقاضیان وام انجامیده است؛ تصمیمی که نه‌تنها عدالت مالی را تهدید می‌کند، بلکه می‌تواند به تعمیق رکود در بازار مسکن و کاهش سرمایه‌گذاری در بخش‌های مولد منجر شود.

🔹راهکار مؤثر، ایجاد بستر امن، شفاف و قانونمند برای انتقال امتیاز این سپرده‌هاست؛ اقدامی که می‌تواند از طریق بازار سرمایه یا سکوهای مجازی دارای صلاحیت انجام شود و علاوه بر کاهش کلاهبرداری، در توسعه دسترسی به تسهیلات، کاهش ناترازی بانک‌ها و کنترل رشد نقدینگی و هدایت آن به سمت تولید نقش‌آفرین باشد.

✅ کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco