Telegram Web Link
Forwarded from Matnook | ﻣﺘﻨﻮک
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
هکسره چیست؟

- *جانه من *فدایه *خاکه *پاکه میهنم!

بخشی از کارگاه آنلاین ویرایش متنوک
مدرس: سید محمد بصام

ویدئو شرکت‌کنندگان قبلی:👇
https://www.tg-me.com/Matnook_01
کانال مؤسسهٔ متنوک:👇
@Matnook_com
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔺مهدی مشهور، ارشد ادبیات نمایشی و کارگردانی تئاتر

🎞ویدئو سایر شرکت‌کنندگان:
@Matnook_01
🔰کانال مؤسسه در تلگرام:
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com
یک نکته‌ات بگویم!

ترکیب‌های عربیِ رایج در فارسی، که به‌عنوان یک واژه یا اصطلاح در فرهنگ‌ها می‌‌آیند، کاملاً با نیم‌فاصله یا بی‌فاصله نوشته می‌شوند:
آیت‌الله، اعلی‌الله‌‌مقامه،‌ ام‌الفساد،‌ امیرالمؤمنین، ان‌شاء‌الله، باری‌تعالیٰ‌، باسمه‌تعالیٰ‌، بین‌التعطیلین، بین‌الملل، تبارک‌وتعالی، ثقة‌الاسلام، حتی‌الامکان، حتی‌المقدور، حجت‌الاسلام (و المسلمین)، حجرالاسود، حسب‌الامر، حفظه‌الله، حق‌التدریس، حق‌الناس، حق‌تعالی، الحق‌والانصاف، الحمدلله، خارق‌العاده، دایرة‌المعارف، رحمة‌الله‌علیه، رحِمَه‌ُالله،‌ رضوان‌الله‌علیه، سبحان‌الله، سِدرة‌المنتهیٰ‌، سلام‌الله‌علیه، سیدالشهدا، صلی‌الله‌علیه‌وآله، عجل‌الله‌فرجه،‌ علی‌الحساب، علی‌الخصوص، علی‌القاعده، علیٰ‌اَیِّ‌حال، علیٰ‌حِده، علیٰ‌رغمِ، علیٰ‌کل‌ِّحال، علیه‌السلام، العیاذبالله، فوق‌العاده، فی‌الفور، فی‌المجلس، قُدِّس‌سِرُّه، کثیرالانتشار، لااله‌الاالله، لیلة‌القدر، ماشاءالله، متساوی‌الساقین،‌ متوازی‌الاضلاع، مع‌ذلک، مع‌هذا، مِن‌‌بعد، مِن‌حیث‌المجموع، یاالله، و ... .
#فاصله‌گذاری
۱۴‌۰‌‌۲/۰‌‌‌۷/‌۰‌‌۳
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com
Forwarded from Snow Queen
Forwarded from Snow Queen
درست: نیوزیلند، زلاند نو (New Zealand)
⛔️ نادرست: نیوزلند*

★ «نیوزلند» (newsland) یعنی «اخبارستان»! 😊
#واژه‌شناسی #املا_رسم‌الخط
۱۴‌۰‌‌۲/۰‌‌‌۷/‌۰‌‌‌۴‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com
درست: زیبایی‌شناسی
نادرست: زیباشناسی

- ترجمهٔ دقیق اصطلاح aesthetics / esthetics «زیبایی‌شناسی» است (فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز «زیبایی‌شناسی» را تصویب کرده‌است: شناخت مفاهیم و مبانی فلسفی زیبایی؛ دانش ضوابط و ارزش‌های هنری).
- ساختِ صرفیِ این واژه اسم + -شناسی است، مانند «آسیب‌شناسی،‌ آینده‌شناسی، و زبان‌شناسی‌».
- صفتِ «زیبایی‌شناسی» نیز «زیبایی‌شناختی» است: مطالعات زیبایی‌شناختی.

یادآوری:
ویرایش نام کتاب و آنچه بر روی جلد و پشت آن نوشته می‌شود نیز به‌عهدهٔ ویراستار است.
این را هم ببینید: رایج‌ترین غلط‌های املایی.
#واژه‌شناسی
۱۴‌۰‌‌۲/۰‌‌‌۷/‌۰‌‌‌‌۵‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com
«آندرلاین» یا «آندرسکور»؟

آندرلاین
(underline): خطی که در زیر نویسه‌ها کشیده می‌شود و به آن «زیرخط» نیز می‌گویند: این آندرلاین / زیرخط است. کلید میانبر آندرلاین Ctrl + U است.

آندرسکور (underscore): خطی کوتاه که در میان نویسه‌ها گذاشته می‌شود و در زیر خطِ زمینه می‌نشیند. مثلاً آنچه میان واژه‌های هشتگ گذاشته می‌شود آندرسکور است، نه آندرلاین: #املا_رسم‌الخط. کلید میانبر آندرسکور - + Shift است.
#واژه‌شناسی #نشانه‌گذاری
۱‌۴۰‌۲‌/‌۰‌۷/‌۰‌۸
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com
یک نکته‌ات بگویم!

«آلودگی صوتی» ترجمۀ قرضی noise pollution و یکی از گرده‌برداری‌های رایج در فارسی است (گرده‌برداری یکی از مرسوم‌ترین روش‌های واژه‌سازی در زبان است و به‌خودی‌خود درست و نادرست ندارد).
فرهنگستان زبان و ادب فارسی «آلودگی نوفه‌ای» را برای noise pollution تصویب کرده و ترجیح داده‌است، ولی به‌کار نمی‌رود («نوفه» /nufe/ در فارسی قدیم به معنای «بانگ و فریاد» بوده‌است. ازاین‌رو فرهنگستان، برای زنده کردن این واژه، آن را به‌عنوان معادلی برای noise گذاشته و در ساخت چندین واژۀ مصوّبِ دیگر نیز به‌کار برده‌است).
این را هم ببینید: شست‌وشوی مغزی.
#گرده‌برداری
۱‌۴‌۰‌۲‌/‌۰‌۷/‌۱۰‌‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com
Forwarded from Matnook | ﻣﺘﻨﻮک
ویراسته:
آدمی که نمی‌خواند یا کم می‌خواند یا فقط پرت‌وپلا می‌خواند بی‌گمان اختلالی در بیان دارد؛ چنین آدمی بسیار حرف می‌زند، اما اندک می‌گوید.

نکته‌ها:
۱) ویرگولِ اول اضافی است، چون پس از جمله‌ای آمده که در حکم نهاد است.

۲) به‌جای ویرگولِ دوم باید نقطه‌ویرگول گذاشت، چون جملهٔ پس از آن از نظر دستوری کامل است، ولی به‌تنهایی به‌کار نمی‌رود و فقط با جملۀ قبلی‌اش معنا می‌یابد.

۳) پیش از حرفِ ربطِ «اما» و «ولی»،‌ اگر مفهوم تقابل یا تباین را برسانند، ویرگول می‌آید. پس قبل از «اما» ویرگول لازم است.

۴) ویرگول‌گذاری نحوبنیاد است، نه گفتارمحور؛ مرزنماست، نه درنگ‌نما. پس مستلزم درک دقیقی از دستورزبان زبان‌شناختی است.

۵) ترکیب‌های عطفیِ واژگانی با نیم‌فاصله نوشته می‌شوند، مانند «پرت‌وپلا» (ترکیب عطفی واژگانی غیر از گروه نحوی عطفی است). چند مثال دیگر: حمل‌ونقل، دَم‌ودستگاه، رفت‌وآمد، کسب‌وکار.

یادآوری:
اگر قواعد ویرایش و دلایل آن‌ها را براساس دستورزبان زبان‌شناختی بیاموزید، خودتان می‌توانید درست و نادرست را تشخیص دهید.
#تمرین_ویرایش #نشانه‌گذاری
۱۳۹۹/۱۲/۲۶
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com
فرق_است_از_آب_خضر_که_ظلمات_جای_اوست_حسین_آهی
<unknown>
نقدی از حسین آهی بر بیتی از حافظ
و پاسخی به نقد او (اینجا)، به‌مناسبت ۲۰ مهر، روز بزرگداشت حافظ
#ادبیات #دستورزبان
۱‌‌۴‌‌۰‌۲‌/‌۰‌‌۷/‌۲‌‌۰‌‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
ویراسته:
فیروزه ادای او را درمی‌آورد: «فکر کن الآن توی جزایر هاوایی بودی، یه ماشینم زیر پات بود و یه کسی هم بغل‌دستت مرتب قربون‌صدقه‌ت می‌رفت. بازم می‌نوشتی؟»
ترلان جواب نمی‌دهد. وقت لازم دارد تا به جزایر هاوایی برود.
- معلومه ترک‌علی. اگه اونجا بودی، دیگه احتیاجی به این مزخرفات نداشتی! زندگی می‌کردی.
فریبا وفی، ترلان (چاپ شانزدهم: تهران، نشر مرکز، ۱۳۹۶)، ص ۱۰۰

اشکال‌‌ها:
فاصله‌گذاری نادرست، نشانه‌گذاری نابجا، بی‌دقتی در پاراگراف‌بندی، غلط املایی. تو خود حدیث مفصّل بخوان از این مجمل!

یادآوری:
گفتاری‌نویسیِ گفت‌وگوهای داستان به اختیار نویسنده است.
#تمرین_ویرایش
۱۴‌۰۲/‌۰‌‌۸‌/‌‌۱۶
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com
گافتار نیک، پاندار نیک، کاردار نیک! 😊

یادآوری:
۱) املای درستِ این نام «زردشت» و آیین او «زردشتی» است.
۲) برای آگاهی بیشتر و دقیق‌تر از نام زردشت، مقالهٔ «نام زردشت» از رودیگر اشمیت را بخوانید و برای آشنایی با آموزه‌ها و آیین او، کتاب آموزه و آیین زردشت: سه گفتار در گاهان‌پژوهی از ایلیا گرشویچ، ترجمهٔ منیژه اذکایی و جواد دانش‌آرا، نشر ثالث.
#واژه‌شناسی #کتاب_خوب_بخوانیم
۱۴‌۰۲/‌۰‌‌۸‌/‌‌۱‌۷
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com
۱) «درعوضِ» حرف اضافه است و بی‌فاصله نوشته می‌شود و باید کسرۀ آن را هم گذاشت:
«هر خانواده‌ای آنچه را که مورد احتیاج اوست درعوضِ جنس خود می‌گیرد، بی‌آن‌که پولی ردوبدل کنند.» (مجتبی مینوی، پانزده گفتار، ص ۱۲۶)

یادآوری:
«عوضِ» و «به‌عوضِ» نیز حرف اضافۀ مرکب‌اند (شاهدها از فرهنگ بزرگ سخن، ذیل سرواژۀ «عوض» است):
- «یک مأموریت جزئی داشتم. عوضِ یک ماه یک سال ماندم.» (بزرگ علوی)
- «ای کاش به‌عوضِ تو من می‌سوختم.» (محمد حجازی)

۲) «در عوض» گروه حرف‌اضافه‌ای است و در نقش قید به‌کار می‌رود. بنابراین بافاصله نوشته‌ می‌شود و پس از آن نیز باید ویرگول گذاشت:
«اگر بچه‌اش نشد، غصه نخورَد. در عوض، زیبایی اندامش محفوظ خواهد ماند.» (علی‌محمد افغانی، شوهر آهو خانم، ص ۴۱۹)
#فاصله‌گذاری #دستورزبان
۱۴‌۰۲/‌۰‌‌۸‌/‌‌۱‌‌۸‌‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com
Forwarded from Mozhgan Tavakolifard
Forwarded from Mozhgan Tavakolifard
Audio
🔺سارا لطیفیان (از ویرایش‌آموزان کارگاه آنلاین ویرایش مؤسسۀ متنوک)، دکتری زبان و ادبیات فارسی، از ایلام

🎞ویدئو سایر شرکت‌کنندگان:
@Matnook_01
🔰کانال مؤسسه در تلگرام:
@Matnook_com
Forwarded from Matnook | ﻣﺘﻨﻮک
یک نکته‌ات بگویم!

«*بی‌هیچ ...» واژه نیست که با نیم‌فاصله نوشته شود، بلکه یک گروه حرف‌اضافه‌ای در نقش قید است و بنابراین کاملاً بافاصله نوشته می‌شود: بی هیچ گزندی، بی هیچ کلامی، و ... . این گروه تشکیل شده‌است از «بی» (حرف اضافه) + یک گروه اسمی: «هیچ» (صفت) + اسم (که معمولاً یک «-ی» نکره هم در پایانِ اسم افزوده می‌شود).
#فاصله‌گذاری #دستورزبان
۱‌۳۹‌۹/۰‌‌۹/۱‌۵‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com
Forwarded from Matnook | ﻣﺘﻨﻮک (سید محمد بصام)
دو نکته دربارۀ «پرستار»
به‌مناسبت روز ملی پرستار

۱) «پرستار»، مصوب فرهنگستان برای nurse، در فارسی قدیم به معنای «کنیز یا خدمتکار» و نیز «فرمان‌بردار» بوده‌است:
«اتفاق افتاد که بر پرستاری عاشق شد [= «بر کنیزی عاشق شد»]، قیمت وی صدوپنجاه دینار.» (خواجه نظام‌الملک، سیاست‌نامه، ص ۱۶۲)
پرستارِ امرش همه چیز و کس (= «فرمان‌بردار امرش»)
بنی‌آدم و مرغ و مور و مگس (سعدی)
۲) می‌دانیم که پسوند «-ار» تنها به بن ماضی می‌پیوندد و اسم یا صفت می‌سازد، مانند «کشتار» و «خریدار». اما «پرستار» تنها واژه‌ای است که از بن مضارع «پرستیدن» (= «پرست») و پسوند «-ار» ساخته شده‌است، زیرا «پرست»، در رویکرد هم‌زمانی،‌ از لحاظ صوری و ساخت آوایی، مانند بن‌‌های ماضی است (برای بررسی تاریخی (درزمانی) ← احمدرضا قائم‌مقامی، «پرستار (بحث لغوی و دستوری)»، مجلۀ فرهنگ‌نویسی، شمارۀ ۱۷ (اسفند ۱۳۹۹)، ص ۵۷ به بعد).
دوازدهم مِی نیز، زادروز خانم فلورانس نایتینگِل، بنیان‌گذار پرستاری نوین، روز جهانی پرستار است.
God found some of the strongest women and made them nurses.
خداوند برخی از تواناترین زنان را یافت و آنان را پرستار کرد.
#واژه‌شناسی #دستورزبان
۱۴‌۰‌۱‌/‌۰‌۹‌/‌‌۰‌۹
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com
2025/07/01 07:29:21
Back to Top
HTML Embed Code: