قسمت چهارم فارکست:
چشمانداز پایان کرونا
چه زمانی شیوع جهانی کرونا به پایان خواهد رسید؟
تأثیر شیوع کرونا بر دستمزدها چگونه بوده است؟
چشم انداز اقتصاد جهاني
دورنماي اقتصاد در شرايط پساكرونا چيست؟
سياستهاي مناسب پولي و مالي در شرايط حاضر چيست؟
مؤسسات مالی، ناظم فضای مجازی
چه شد که بانکها و مؤسسات مالی پلیس اخلاقی شدند؟
انجام صحیح و دقیق نظارت چقدر برای این شرکتهای خصوصی عملی است؟
اكوسيستم رمزارزها و چالشهاي ثبات مالي
فرصتها و تهديدهاي رمزارزها براي كشورهاي در حال توسعه چيست؟
آيا ممكن است رمزارزها، جايگزين پول بانك مركزي شوند؟
مهمانان:
دکتر فرهاد نیلی
دکتر فرشاد فاطمی
دکتر حسین نیلی
میزبان:
دکتر هستی ربیعی
تدوین و تنظیم:
محمداسماعیل نوایی
گرافيك:
نعيمه وجداني فخر
بيتا امين پور
قسمت چهارم فارکست در پلتفرم های زیر :
Spotify | Castbox | Anchor | GooglePodcast | Instagram | Youtube | ApplePodcast
@monitoreconomy_ir
چشمانداز پایان کرونا
چه زمانی شیوع جهانی کرونا به پایان خواهد رسید؟
تأثیر شیوع کرونا بر دستمزدها چگونه بوده است؟
چشم انداز اقتصاد جهاني
دورنماي اقتصاد در شرايط پساكرونا چيست؟
سياستهاي مناسب پولي و مالي در شرايط حاضر چيست؟
مؤسسات مالی، ناظم فضای مجازی
چه شد که بانکها و مؤسسات مالی پلیس اخلاقی شدند؟
انجام صحیح و دقیق نظارت چقدر برای این شرکتهای خصوصی عملی است؟
اكوسيستم رمزارزها و چالشهاي ثبات مالي
فرصتها و تهديدهاي رمزارزها براي كشورهاي در حال توسعه چيست؟
آيا ممكن است رمزارزها، جايگزين پول بانك مركزي شوند؟
مهمانان:
دکتر فرهاد نیلی
دکتر فرشاد فاطمی
دکتر حسین نیلی
میزبان:
دکتر هستی ربیعی
تدوین و تنظیم:
محمداسماعیل نوایی
گرافيك:
نعيمه وجداني فخر
بيتا امين پور
قسمت چهارم فارکست در پلتفرم های زیر :
Spotify | Castbox | Anchor | GooglePodcast | Instagram | Youtube | ApplePodcast
@monitoreconomy_ir
ناظر اقتصاد pinned «عطش جهانی برای سوختهای فسیلی و سراب انرژیهای جایگزین ✍🏻 دکتر روحاله کهنهوش نژاد- تحلیلگر اقتصاد انرژی 🔶 نیروگاه وست بورتن با دودکشهایی که ۲۰۰ متر از قلب صنعتی انگلستان بالاتر هستند، از نظر انگلیسیها یادگار دوران سوختهای فسیلی بهشمار میآید. دیگهای…»
ضرر ۲۷ درصدی افرادی که طی پنج سال اخیر در ترکیه خانه خریدهاند
🔸 سرمایهگذارانی که طی پنج سال گذشته، با غفلت از انحراف اقتصاد ترکیه از ریل توسعه تحت تاثیر سیاستهای غلط اردوغان، صرفا با سابقه ذهنی قبلی، در این کشور خرید سرمایهای ملک انجام دادند، در عمل بازنده شدهاند.
🔸 گفتنی است ایرانیها در سپتامبر ۲۰۲۱، بیش از ۱۳۰۰ خانه در ترکیه خریدهاند که ۲.۵ برابر میانگین حجم خرید ماهانه ۵ سال گذشته است.
@monitoreconomy_ir
🔸 سرمایهگذارانی که طی پنج سال گذشته، با غفلت از انحراف اقتصاد ترکیه از ریل توسعه تحت تاثیر سیاستهای غلط اردوغان، صرفا با سابقه ذهنی قبلی، در این کشور خرید سرمایهای ملک انجام دادند، در عمل بازنده شدهاند.
🔸 گفتنی است ایرانیها در سپتامبر ۲۰۲۱، بیش از ۱۳۰۰ خانه در ترکیه خریدهاند که ۲.۵ برابر میانگین حجم خرید ماهانه ۵ سال گذشته است.
@monitoreconomy_ir
توقف رشد اقتصادی مبتنی بر سرمایهگذاری
▫️ دکتر مسعود نیلی در یازدهمین همایش ملی بهرهوری ایران
🔸 رشد اقتصادی و افزایش تولید ناخالص داخلی مبتنی بر ۳ موتور محرکه افزایش سرمایهگذاری، ارتقا بهرهوری و نوآوری است که در این شرایط رشد مبتنی بر سرمایهگذاری در کشور متوقف شده و تورم نیز عامل تخریب بهرهوری است و برآیند آن کاهش تولید ناخالص داخلی در کشور خواهد بود.
🔸 هم اکنون اقتصاد ایران از نظر سرمایهگذاری و بهرهوری در شرایط بسیار سختی قرار گرفته و ادامه این شرایط روند فقیر شدن را در کشور صعودی خواهد کرد.
🔸 رشد اقتصاد ایران مبتنی بر سرمایهگذاری بوده است و اگر اقتصاد بر مبنای این استراتژی دنبال شود باید سرمایهگذاریها در کشور افزایش یابد در حالی که در چند سال اخیر شاهد رشد منفی سرمایهگذاری در کشور بودیم.
🔸 شرایط عمومی اقتصاد ایران به لحاظ تورم که در اوایل دهه ۹۰ متوسط آن ۲۰ درصد بود به بیش از ۴۰ درصد افزایش یافت و با کاهش سرمایهگذاری از دهه ۹۰ که سیر نزولی پیدا کرده بود نرخ تورم همچنان افزایش یافت و در این شرایط سخت اقتصادی به جای مهار نقدینگی، دولت با افزایش قیمتها مقابله کرد.
🔸 در بررسیهای اقتصادی در سال ۹۳ مشخص شد که برای رسیدن به رشد ۳ و یا ۴ درصدی و نه ۸ درصدی، باید نرخ سرمایه گذاری در کشور به ۱۲ تا ۱۴ درصد افزایش یابد در حالی که عملاً این مساله قابل اجرا نبود زیرا در بهترین شرایط در برنامه سوم توسعه نرخ رشد سرمایهگذاری در کشور به ۷ درصد رسید.
@monitoreconomy_ir
▫️ دکتر مسعود نیلی در یازدهمین همایش ملی بهرهوری ایران
🔸 رشد اقتصادی و افزایش تولید ناخالص داخلی مبتنی بر ۳ موتور محرکه افزایش سرمایهگذاری، ارتقا بهرهوری و نوآوری است که در این شرایط رشد مبتنی بر سرمایهگذاری در کشور متوقف شده و تورم نیز عامل تخریب بهرهوری است و برآیند آن کاهش تولید ناخالص داخلی در کشور خواهد بود.
🔸 هم اکنون اقتصاد ایران از نظر سرمایهگذاری و بهرهوری در شرایط بسیار سختی قرار گرفته و ادامه این شرایط روند فقیر شدن را در کشور صعودی خواهد کرد.
🔸 رشد اقتصاد ایران مبتنی بر سرمایهگذاری بوده است و اگر اقتصاد بر مبنای این استراتژی دنبال شود باید سرمایهگذاریها در کشور افزایش یابد در حالی که در چند سال اخیر شاهد رشد منفی سرمایهگذاری در کشور بودیم.
🔸 شرایط عمومی اقتصاد ایران به لحاظ تورم که در اوایل دهه ۹۰ متوسط آن ۲۰ درصد بود به بیش از ۴۰ درصد افزایش یافت و با کاهش سرمایهگذاری از دهه ۹۰ که سیر نزولی پیدا کرده بود نرخ تورم همچنان افزایش یافت و در این شرایط سخت اقتصادی به جای مهار نقدینگی، دولت با افزایش قیمتها مقابله کرد.
🔸 در بررسیهای اقتصادی در سال ۹۳ مشخص شد که برای رسیدن به رشد ۳ و یا ۴ درصدی و نه ۸ درصدی، باید نرخ سرمایه گذاری در کشور به ۱۲ تا ۱۴ درصد افزایش یابد در حالی که عملاً این مساله قابل اجرا نبود زیرا در بهترین شرایط در برنامه سوم توسعه نرخ رشد سرمایهگذاری در کشور به ۷ درصد رسید.
@monitoreconomy_ir
سناریوهای گازی ارز
قسمت اول: تشریح مساله
✍🏻 امیر کرمانی، دانشیار دانشگاه برکلی
🔸 زمستان ۱۴۰۰ شاید یکی از گازیترین زمستانهای دهههای اخیر در جهان و در ایران باشد.
در ماههای اخیر مجموعهای از اتفاقات طبیعی و سیاستهای اقتصادی باعث افزایش تقاضا برای گاز طبیعی شدهاست. در عین حال وقفههای زنجیره تولید گاز (علیالخصوص در روسیه) باعث کاهش عرضه گاز شده. در نتیجه قیمتهای جهانی گاز در هفتههای اخیر به شدت افزایش یافته. (اطلاعات بیشتر ۱ و ۲)
❇️ بالتبع چنین شرایطی میتوانست فرصت بسیار ویژهای را در اختیار سومین تولید کنندهی گاز جهان قرار بدهد و این کشور را مالامال از درآمدهای ارزی بکند!
🕸 اما متاسفانه ایران اسیر در بند سیاستهای اشتباه اقتصادی نه تنها سومین تولیدکنندهی گاز طبیعی در جهان است، بلکه چهارمین مصرفکنندهی گاز در جهان (تنها پس از آمریکا، روسیه و چین) هم هست. ایران ۸۵ میلیون نفری بیش از ۷۰٪ چین صنعتی با ۱.۴ میلیارد نفر جمعیت، حدود ۳ برابر آلمان و انگلیس، ۴ برابر هند و ۵ برابر ترکیه گاز مصرف میکند.
❓ما چقدر گاز تولید میکنیم: چیزی در حدود ۸۰۰ میلیون متر مکعب در روز.
⁉️ اما ما چگونه این مقدار گاز را مصرف میکنیم؟ به طور متوسط حدود ۲۰% گاز در بخش خانگی، ۵٪ در بخش تجاری و عمومی، ۳۰% در صنایع، ۲۷.۵% در نیروگاهها و حدود ۱۰% هم صرف خود فرآیندهای تولید گاز و نفت و تلفات انتقال گاز میشود. کل میزان صادرات گاز کشور نیز تنها در حدود ۵% میزان تولید گاز کشور است.
❌ در واقع قیمتگذاری به غایت اشتباه در حوزهی گاز (و انرژی) باعث رقابت شدید بین بخشهای مختلف اقتصادی در بهرهمندی هر چه بیشتر از رانت گازی شده. ترکیب همین سیاستها با تحریمهای اقتصادی باعث کاهش رشد توسعهی میادین گازی هم شده.
⚠️ در نتیجه حتی در روزهای عادی سال نیز گاز چندانی برای صادرات باقینمانده. گازی که میتوانست یکی از مهمترین ابزارهای کشور در برقراری تعادل اقتصادی با اروپا و کشورهای منطقه باشد.
‼️اما اصل فاجعه: با فرارسیدن فصل زمستان میزان مصرف گاز خانوارها و بخش تجاری و عمومی به شدت افزایش مییابد و در نقطهی پیک، مصرف این بخش به بیش از ۶۰۰ میلیون متر مکعب در روز میرسد. حتی در بهترین سناریو در این حالت ما دچار ۲۰۰ میلیون متر مکعب کسری گاز هستیم.
➖➖➖➖➖➖
برنامهی فعلی ما برای مقابله با این بحران چیست؟
قطع گاز نیروگاهها و جایگزینی آن با مازوت، برش سنگین و گازويیل، قطع گاز صنایع عمده و قطع گاز صادراتی.
🔸 نتیجهی مورد اول از دست رفتن درآمدهای ارزی حاصل از فروش گازوییل و برش سنگین، آلودگی شدید هوا و قطعی احتمالی برق در زمستان است.
🔸 قطع گاز صنایع هم موجب کاهش درآمدهای ارزی کشور در زمستان، افزایش قیمت داخلی محصولات این صنایع (به دلیل کاهش شدید تولید) و کاهش سود شرکتهای بورسی میشود.
🔸 قطع گاز صادراتی در زمستان هم موجب هر چه کم اهیتتر شدن نقش گاز ایران در برقراری تعادل اقتصادی با کشورهای همسایه میشود. عاملی که تاثیر مستقیم بر دسترسی ایران به منابع ارزیاش در این کشورها هم دارد. به عبارت دیگر قطع گاز صادراتی در زمستان نه تنها موجب کاهش درآمدهای ارزی میشود بلکه باعث کاهش دسترسی ایران به درآمدهای فعلی نیز میشود.
⬅️ خلاصهی قسمت اول: نتیجهی مستقیم راهکار پیشنهادی فعلی، افزایش فشار بر بازار ارز و همچنین افزایش شتاب تورم در ماههای پایانی سال ۱۴۰۰ است.
📢 توجه بشود که در ماههای پایانی سال به دلیل افزایش تقاضا برای ارز و افزایش فشار دولت بر پایهی پولی آسیبپذیری اقتصاد ایران از شوکهای ارزی بیشتر از ایام دیگر سال است.
اما آیا برای زمستان ۱۴۰۰ راه حل بهتری وجود دارد؟
ادامه در قسمت دوم
@monitoreconomy_ir
قسمت اول: تشریح مساله
✍🏻 امیر کرمانی، دانشیار دانشگاه برکلی
🔸 زمستان ۱۴۰۰ شاید یکی از گازیترین زمستانهای دهههای اخیر در جهان و در ایران باشد.
در ماههای اخیر مجموعهای از اتفاقات طبیعی و سیاستهای اقتصادی باعث افزایش تقاضا برای گاز طبیعی شدهاست. در عین حال وقفههای زنجیره تولید گاز (علیالخصوص در روسیه) باعث کاهش عرضه گاز شده. در نتیجه قیمتهای جهانی گاز در هفتههای اخیر به شدت افزایش یافته. (اطلاعات بیشتر ۱ و ۲)
❇️ بالتبع چنین شرایطی میتوانست فرصت بسیار ویژهای را در اختیار سومین تولید کنندهی گاز جهان قرار بدهد و این کشور را مالامال از درآمدهای ارزی بکند!
🕸 اما متاسفانه ایران اسیر در بند سیاستهای اشتباه اقتصادی نه تنها سومین تولیدکنندهی گاز طبیعی در جهان است، بلکه چهارمین مصرفکنندهی گاز در جهان (تنها پس از آمریکا، روسیه و چین) هم هست. ایران ۸۵ میلیون نفری بیش از ۷۰٪ چین صنعتی با ۱.۴ میلیارد نفر جمعیت، حدود ۳ برابر آلمان و انگلیس، ۴ برابر هند و ۵ برابر ترکیه گاز مصرف میکند.
❓ما چقدر گاز تولید میکنیم: چیزی در حدود ۸۰۰ میلیون متر مکعب در روز.
⁉️ اما ما چگونه این مقدار گاز را مصرف میکنیم؟ به طور متوسط حدود ۲۰% گاز در بخش خانگی، ۵٪ در بخش تجاری و عمومی، ۳۰% در صنایع، ۲۷.۵% در نیروگاهها و حدود ۱۰% هم صرف خود فرآیندهای تولید گاز و نفت و تلفات انتقال گاز میشود. کل میزان صادرات گاز کشور نیز تنها در حدود ۵% میزان تولید گاز کشور است.
❌ در واقع قیمتگذاری به غایت اشتباه در حوزهی گاز (و انرژی) باعث رقابت شدید بین بخشهای مختلف اقتصادی در بهرهمندی هر چه بیشتر از رانت گازی شده. ترکیب همین سیاستها با تحریمهای اقتصادی باعث کاهش رشد توسعهی میادین گازی هم شده.
⚠️ در نتیجه حتی در روزهای عادی سال نیز گاز چندانی برای صادرات باقینمانده. گازی که میتوانست یکی از مهمترین ابزارهای کشور در برقراری تعادل اقتصادی با اروپا و کشورهای منطقه باشد.
‼️اما اصل فاجعه: با فرارسیدن فصل زمستان میزان مصرف گاز خانوارها و بخش تجاری و عمومی به شدت افزایش مییابد و در نقطهی پیک، مصرف این بخش به بیش از ۶۰۰ میلیون متر مکعب در روز میرسد. حتی در بهترین سناریو در این حالت ما دچار ۲۰۰ میلیون متر مکعب کسری گاز هستیم.
➖➖➖➖➖➖
برنامهی فعلی ما برای مقابله با این بحران چیست؟
قطع گاز نیروگاهها و جایگزینی آن با مازوت، برش سنگین و گازويیل، قطع گاز صنایع عمده و قطع گاز صادراتی.
🔸 نتیجهی مورد اول از دست رفتن درآمدهای ارزی حاصل از فروش گازوییل و برش سنگین، آلودگی شدید هوا و قطعی احتمالی برق در زمستان است.
🔸 قطع گاز صنایع هم موجب کاهش درآمدهای ارزی کشور در زمستان، افزایش قیمت داخلی محصولات این صنایع (به دلیل کاهش شدید تولید) و کاهش سود شرکتهای بورسی میشود.
🔸 قطع گاز صادراتی در زمستان هم موجب هر چه کم اهیتتر شدن نقش گاز ایران در برقراری تعادل اقتصادی با کشورهای همسایه میشود. عاملی که تاثیر مستقیم بر دسترسی ایران به منابع ارزیاش در این کشورها هم دارد. به عبارت دیگر قطع گاز صادراتی در زمستان نه تنها موجب کاهش درآمدهای ارزی میشود بلکه باعث کاهش دسترسی ایران به درآمدهای فعلی نیز میشود.
⬅️ خلاصهی قسمت اول: نتیجهی مستقیم راهکار پیشنهادی فعلی، افزایش فشار بر بازار ارز و همچنین افزایش شتاب تورم در ماههای پایانی سال ۱۴۰۰ است.
📢 توجه بشود که در ماههای پایانی سال به دلیل افزایش تقاضا برای ارز و افزایش فشار دولت بر پایهی پولی آسیبپذیری اقتصاد ایران از شوکهای ارزی بیشتر از ایام دیگر سال است.
اما آیا برای زمستان ۱۴۰۰ راه حل بهتری وجود دارد؟
ادامه در قسمت دوم
@monitoreconomy_ir
The Economist
What is behind rocketing natural-gas prices?
The spike reflects both supply and demand
سناریوهای گازی ارز
قسمت دوم: راه حل جایگزین
🔸 در قسمت اول سعی شد که نشانداده شود که اولا گاز در زمستان ۱۴۰۰ یک کالای بسیار استراتژیک است که در صورت وجود عقلانیت اقتصادی میتوان بهترین استفاده را از آن کرد، ثانیا در صورت اتخاذ راه حل تکراری قبلی چه بسا مصرف بیرویهی گاز در زمستان عامل شعلهور شدن بازار ارز بشود.
❓اما آیا میتوان از شدت این بحران کاست؟
🔹 به منظور حل بحران گازی زمستان ۱۴۰۰ به نظر میرسد که نیاز به یک راه حل چند جانبه است که با تکتک مصرفکنندگان گاز رفتار متفاوتی داشته باشد.
در ادامه به ابعاد این راهکار برای هر قسمت از مصرف کنندگان گاز می پردازیم:
🔹 ۱- خانوارها و بخش تجاری:
همانگونه که در اعداد قسمت قبل دیدیم مشکل اصلی در فصل سرد افزایش شدید مصرف بخش خانگی و تجاری است. در نتیجه هر راهحلی که بخشی از آن کاهش معنادار مصرف خانوارها نباشد قطعا تناسبی با ابعاد مشکل زمستان ۱۴۰۰ ندارد.
🔹 بیشک بخشی از میزان مصرف بالای انرژی در ایران مربوط به وجود ساختمانهای غیر بهینه است. اما این تنها بخشی از مشکل است.
🔥 واقعیت آن است که در قیمتهای فعلی ما ترجیح میدهیم که دمای خانه در زمستان هم بین ۲۲ تا ۲۵ درجه باشد. این در حالی است که در اکثر کشورهای اروپایی دمای داخل خانه در فصل زمستان را در حدود ۱۶-۱۹ درجه نگه میدارند. به عبارت دیگر بخش مهمی از مصرف شدید انرژی ما دقیقا به خاطر رفتار مصرفی خود ما و نه عدم بهرهوری ساختمانها و وسایل گرمایشی ما است.
چه راهحلی برای کاهش مصرف خانوارها وجود دارد؟
⬅️ راهحل کوتاه مدت برای زمستان ۱۴۰۰:
🔹 تعیین حد استاندارد (متوسط) مصرف متناظر با میزان گاز لازم برای گرم کردن یک خانهی ۱۰۰ متری در دمای ۱۹ درجه وافزایش جدی تعرفهی مصرف گاز بیش از این حد (با راهکاری مشابه سازوکار تبصره ۱۴ ماده واحد قانون بودجه ۱۴۰۰ برای صنعت فولاد – یعنی برابر شدن تعرفهی مصارف بالا با درصدی از نرخ گاز در بورس انرژی)
🔹 تجمیع درآمد حاصل از این افزایش قیمت در یک حساب مجزا
🔹 توزیع مساوی این درآمد بین تمام ایرانیان
👈 دقت بشود که درآمد غیر مستقیم حاصل از کاهش مصرف گاز برای دولت بسیار بیشتر از درآمد مستقیم حاصل از تعرفهی بالاتر است. فلذا نباید در مورد بازتوزیع تمام درآمد مستقیم حاصل از تعرفهی بالاتر خانوارها خست به خرج داد.
(راه حل میانمدت : اختصاص سهمیهی انرژی قابل مبادله به تمام خانوارها و استفاده از سازوکارهای بورس انرژی برای قیمت گذاری آن. موضوعی که در نوبت دیگر به آن میپردازیم.)
آیا راهکار غیر قیمتیای وجود دارد که در آن مصرف مردم در فصل سرما متناسب با استانداردهای اروپا بشود؟ سالهای زیادی است که به دنبال این راهحل گشتهایم و نیافتهایم.
اما آیا تنها افزایش قیمت برای کاهش مصرف کافی است؟ اصلا! مطالعات زیادی نشان میدهد که آگاهی مردم از تعرفهها و فهم ارتباط بین نحوهی زندگیشان و میزان مصرفشان شرط لازم اثرگذاری مکانیسمهای قیمتی است.
🔹۲- مقاصد صادراتی:
هنر سیاستگذار آن است که بتواند تسهیل مبادلات مالیش را (و یا خواستههای مهم دیگری که دارد را)در برابر توافق به عدم قطع گاز صادراتی در زمستان بگیرد.
البته این راهکار تنها در صورتی ممکن است که مصرف داخلی در زمستان کنترل بشود. اما توان ایران برای عدم قطع گاز صادراتی در فصل زمستان میتواند آغازگر ارتقا نقش ایران در منطقه باشد.
🔹 ۳- صنایع انرژیبر:
به صنایع انرژیبر این گزینه داده شود که یا تعرفههای فعلی را پرداخت بکنند و در صورت کمبود گاز، گاز این صنایع در اولویت قطع شدن باشند و یا آنکه در سه ماه سرد سال تعرفهی بالاتری را پرداخت کنند ولی گاز آنها در طول زمستان در هر صورت قطع نشود. به این روش اولا صنایعی که ضرر اقتصادی بیشتری از قطعی گاز میبینند از صنایعی که میتوانند تعمیرات سالیانهی خود را در فصل زمستان انجام بدهند و ضرر کمتری ببینند جدا میشوند. ثانیا به صورت درونزا میزان مصرف صنایع کاهش مییابد.
🔹 ۴- نیروگاهها:
قطعا در میانمدت بهرهوری نیروگاهها باید افزایش یابد. این افزایش بهرهوری میتواند مصرف گاز نیروگاههای فعلی را به میزان ۳۰-۴۰٪ کاهش بدهد. اما تا زمستان ۱۴۰۰ زمانی باقی نمانده و راه حلی جز جلوگیری از افزایش مصرف برق وجود ندارد. در این قسمت هم میتوان از سازکار مشابه سازکار در مورد کاهش مصرف گاز خانوارها استفاده کرد. در واقع عدم هماهنگی تعرفههای گاز و برق خود میتواند باعث روی آوردن خانوارها به وسایل گرمایشی برقی و در نتیجه فشار مضاعف بر مصرف برق در فصل زمستان بشود.
نتیجهی قسمت دوم: میتوان با اتخاذ سیاستهای صحیح گازی هم از شدت بحران زمستان ۱۴۰۰ و سرایت آن به بازار ارز کاست و هم اصلاحاتی را در راستای اصلاحات بلندمدت کشور انجام داد.
@monitoreconomy_ir
قسمت دوم: راه حل جایگزین
🔸 در قسمت اول سعی شد که نشانداده شود که اولا گاز در زمستان ۱۴۰۰ یک کالای بسیار استراتژیک است که در صورت وجود عقلانیت اقتصادی میتوان بهترین استفاده را از آن کرد، ثانیا در صورت اتخاذ راه حل تکراری قبلی چه بسا مصرف بیرویهی گاز در زمستان عامل شعلهور شدن بازار ارز بشود.
❓اما آیا میتوان از شدت این بحران کاست؟
🔹 به منظور حل بحران گازی زمستان ۱۴۰۰ به نظر میرسد که نیاز به یک راه حل چند جانبه است که با تکتک مصرفکنندگان گاز رفتار متفاوتی داشته باشد.
در ادامه به ابعاد این راهکار برای هر قسمت از مصرف کنندگان گاز می پردازیم:
🔹 ۱- خانوارها و بخش تجاری:
همانگونه که در اعداد قسمت قبل دیدیم مشکل اصلی در فصل سرد افزایش شدید مصرف بخش خانگی و تجاری است. در نتیجه هر راهحلی که بخشی از آن کاهش معنادار مصرف خانوارها نباشد قطعا تناسبی با ابعاد مشکل زمستان ۱۴۰۰ ندارد.
🔹 بیشک بخشی از میزان مصرف بالای انرژی در ایران مربوط به وجود ساختمانهای غیر بهینه است. اما این تنها بخشی از مشکل است.
🔥 واقعیت آن است که در قیمتهای فعلی ما ترجیح میدهیم که دمای خانه در زمستان هم بین ۲۲ تا ۲۵ درجه باشد. این در حالی است که در اکثر کشورهای اروپایی دمای داخل خانه در فصل زمستان را در حدود ۱۶-۱۹ درجه نگه میدارند. به عبارت دیگر بخش مهمی از مصرف شدید انرژی ما دقیقا به خاطر رفتار مصرفی خود ما و نه عدم بهرهوری ساختمانها و وسایل گرمایشی ما است.
چه راهحلی برای کاهش مصرف خانوارها وجود دارد؟
⬅️ راهحل کوتاه مدت برای زمستان ۱۴۰۰:
🔹 تعیین حد استاندارد (متوسط) مصرف متناظر با میزان گاز لازم برای گرم کردن یک خانهی ۱۰۰ متری در دمای ۱۹ درجه وافزایش جدی تعرفهی مصرف گاز بیش از این حد (با راهکاری مشابه سازوکار تبصره ۱۴ ماده واحد قانون بودجه ۱۴۰۰ برای صنعت فولاد – یعنی برابر شدن تعرفهی مصارف بالا با درصدی از نرخ گاز در بورس انرژی)
🔹 تجمیع درآمد حاصل از این افزایش قیمت در یک حساب مجزا
🔹 توزیع مساوی این درآمد بین تمام ایرانیان
👈 دقت بشود که درآمد غیر مستقیم حاصل از کاهش مصرف گاز برای دولت بسیار بیشتر از درآمد مستقیم حاصل از تعرفهی بالاتر است. فلذا نباید در مورد بازتوزیع تمام درآمد مستقیم حاصل از تعرفهی بالاتر خانوارها خست به خرج داد.
(راه حل میانمدت : اختصاص سهمیهی انرژی قابل مبادله به تمام خانوارها و استفاده از سازوکارهای بورس انرژی برای قیمت گذاری آن. موضوعی که در نوبت دیگر به آن میپردازیم.)
آیا راهکار غیر قیمتیای وجود دارد که در آن مصرف مردم در فصل سرما متناسب با استانداردهای اروپا بشود؟ سالهای زیادی است که به دنبال این راهحل گشتهایم و نیافتهایم.
اما آیا تنها افزایش قیمت برای کاهش مصرف کافی است؟ اصلا! مطالعات زیادی نشان میدهد که آگاهی مردم از تعرفهها و فهم ارتباط بین نحوهی زندگیشان و میزان مصرفشان شرط لازم اثرگذاری مکانیسمهای قیمتی است.
🔹۲- مقاصد صادراتی:
هنر سیاستگذار آن است که بتواند تسهیل مبادلات مالیش را (و یا خواستههای مهم دیگری که دارد را)در برابر توافق به عدم قطع گاز صادراتی در زمستان بگیرد.
البته این راهکار تنها در صورتی ممکن است که مصرف داخلی در زمستان کنترل بشود. اما توان ایران برای عدم قطع گاز صادراتی در فصل زمستان میتواند آغازگر ارتقا نقش ایران در منطقه باشد.
🔹 ۳- صنایع انرژیبر:
به صنایع انرژیبر این گزینه داده شود که یا تعرفههای فعلی را پرداخت بکنند و در صورت کمبود گاز، گاز این صنایع در اولویت قطع شدن باشند و یا آنکه در سه ماه سرد سال تعرفهی بالاتری را پرداخت کنند ولی گاز آنها در طول زمستان در هر صورت قطع نشود. به این روش اولا صنایعی که ضرر اقتصادی بیشتری از قطعی گاز میبینند از صنایعی که میتوانند تعمیرات سالیانهی خود را در فصل زمستان انجام بدهند و ضرر کمتری ببینند جدا میشوند. ثانیا به صورت درونزا میزان مصرف صنایع کاهش مییابد.
🔹 ۴- نیروگاهها:
قطعا در میانمدت بهرهوری نیروگاهها باید افزایش یابد. این افزایش بهرهوری میتواند مصرف گاز نیروگاههای فعلی را به میزان ۳۰-۴۰٪ کاهش بدهد. اما تا زمستان ۱۴۰۰ زمانی باقی نمانده و راه حلی جز جلوگیری از افزایش مصرف برق وجود ندارد. در این قسمت هم میتوان از سازکار مشابه سازکار در مورد کاهش مصرف گاز خانوارها استفاده کرد. در واقع عدم هماهنگی تعرفههای گاز و برق خود میتواند باعث روی آوردن خانوارها به وسایل گرمایشی برقی و در نتیجه فشار مضاعف بر مصرف برق در فصل زمستان بشود.
نتیجهی قسمت دوم: میتوان با اتخاذ سیاستهای صحیح گازی هم از شدت بحران زمستان ۱۴۰۰ و سرایت آن به بازار ارز کاست و هم اصلاحاتی را در راستای اصلاحات بلندمدت کشور انجام داد.
@monitoreconomy_ir
بحرانهای نسل قرنطینه
✍🏻 رضا محمدیان امیری
🔶 بنابر آخرین گزارش اشتغال جهانی و چشمانداز اجتماعی سازمان بینالمللی کار (۲۰ آگوست ۲۰۲۱) پیشبینی میشود، ساعات کار جهانی در حالت خوشبینانه ۳.۲ درصد و در حالت بدبینانه ۴.۳ درصد در سال ۲۰۲۱ کاهش یابد. در مجموع، پیشبینی میشود که نرخ بیکاری در جهان با اندکی کاهش از ۶.۵ درصد در سال ۲۰۲۰ به ۶.۳ درصد در سال ۲۰۲۱ و ۵.۷ درصد در سال ۲۰۲۲ برسد.
🔶 در این بین، توزیع این آثار بین گروههای مختلف یکسان نبوده است. به عنوان نمونه، در سال ۲۰۲۰، کاهش اشتغال برای نیروی کار جوان ۸.۷ درصد از نیروی کار با سنین بالاتر، بیشتر بوده است.
🔶 ترکیب بحرانهای تحصیلی و بازار کار باعث شده که کارشناسان، جوانان را یکی از قربانیان اصلی پیامدهای اجتماعی و اقتصادی بحران کرونا بدانند؛ چرا که این خطر وجود دارد که اثرات بلندمدت این پیامدها در تمام طول زندگی کاری جوانان باقی بماند و به تعبیر سازمان جهانی کار، به ظهور «نسل قرنطینه» (Lockdown generation) منجر شود. با توجه به اینکه رکود تشدیدشده با بحران کووید-۱۹، بسیار شدیدتر از رکودهای قبلی است، از دست دادن طولانیمدت دستمزد به احتمال زیاد توسط تمامی گروههای سنی جوانان که از آموزشهای متوسطه یا دانشگاهی طی این سالها فارغالتحصیل میشوند، تجربه خواهند شد. این افراد با رقابت سنگینی برای شغلهای کمتر در سالهای آتی روبهرو هستند. این اثرات بر لزوم چارهاندیشی فوری برای بهبود وضعیت این گروه از جامعه دلالت دارد.
متن کامل یادداشت
@monitoreconomy_ir
✍🏻 رضا محمدیان امیری
🔶 بنابر آخرین گزارش اشتغال جهانی و چشمانداز اجتماعی سازمان بینالمللی کار (۲۰ آگوست ۲۰۲۱) پیشبینی میشود، ساعات کار جهانی در حالت خوشبینانه ۳.۲ درصد و در حالت بدبینانه ۴.۳ درصد در سال ۲۰۲۱ کاهش یابد. در مجموع، پیشبینی میشود که نرخ بیکاری در جهان با اندکی کاهش از ۶.۵ درصد در سال ۲۰۲۰ به ۶.۳ درصد در سال ۲۰۲۱ و ۵.۷ درصد در سال ۲۰۲۲ برسد.
🔶 در این بین، توزیع این آثار بین گروههای مختلف یکسان نبوده است. به عنوان نمونه، در سال ۲۰۲۰، کاهش اشتغال برای نیروی کار جوان ۸.۷ درصد از نیروی کار با سنین بالاتر، بیشتر بوده است.
🔶 ترکیب بحرانهای تحصیلی و بازار کار باعث شده که کارشناسان، جوانان را یکی از قربانیان اصلی پیامدهای اجتماعی و اقتصادی بحران کرونا بدانند؛ چرا که این خطر وجود دارد که اثرات بلندمدت این پیامدها در تمام طول زندگی کاری جوانان باقی بماند و به تعبیر سازمان جهانی کار، به ظهور «نسل قرنطینه» (Lockdown generation) منجر شود. با توجه به اینکه رکود تشدیدشده با بحران کووید-۱۹، بسیار شدیدتر از رکودهای قبلی است، از دست دادن طولانیمدت دستمزد به احتمال زیاد توسط تمامی گروههای سنی جوانان که از آموزشهای متوسطه یا دانشگاهی طی این سالها فارغالتحصیل میشوند، تجربه خواهند شد. این افراد با رقابت سنگینی برای شغلهای کمتر در سالهای آتی روبهرو هستند. این اثرات بر لزوم چارهاندیشی فوری برای بهبود وضعیت این گروه از جامعه دلالت دارد.
متن کامل یادداشت
@monitoreconomy_ir
روزنامه دنیای اقتصاد
بحرانهای نسل قرنطینه
بازارهای کار کشورهای جهان از بحران کووید-19 به حد غیرمنتظره و بیسابقهای آسیب دیدهاند. در سال ۲۰۲۰، 8/ 8درصد از ساعات کار جهانی نسبت به سال ۲۰۱۹ (معادل تقریبا ۲۵۵میلیون شغل تماموقت با فرض ۴۸ساعت کار در هفته) از دست رفته است. به طورکلی، کاهش اشتغال در…
Oil and gas.pdf
1.1 MB
ارائهی بسیار عالی دکتر حسین عباسی پیرامون گذشته و آیندهی گاز
اسلایدهای ۱-۱۹: روندهای جهانی تولید و مصرف منابع مختلف انرژی در صنایع مختلف
اسلایدهای ۲۰-۲۷: تمرکز بر بحث گاز و علیالخصوص گاز ایران و کشورهای منطقه.
(اسلاید ۲۱ را از دست ندهید)
برخی منابع تکمیلی برای مطالعهی بیشتر در این زمینه:
Statistical Review of World Energy-BP
Energy Slideshow - Federal Reserve Bank of Dallas
@monitoreconomy_ir
اسلایدهای ۱-۱۹: روندهای جهانی تولید و مصرف منابع مختلف انرژی در صنایع مختلف
اسلایدهای ۲۰-۲۷: تمرکز بر بحث گاز و علیالخصوص گاز ایران و کشورهای منطقه.
(اسلاید ۲۱ را از دست ندهید)
برخی منابع تکمیلی برای مطالعهی بیشتر در این زمینه:
Statistical Review of World Energy-BP
Energy Slideshow - Federal Reserve Bank of Dallas
@monitoreconomy_ir
قسمت پنجم فارکست:
تأثیر دادههای بر خط بر علم اقتصاد
چگونه همهگیری، علم اقتصاد را تغییر داد؟
چگونه رابطه اقتصاددان و سیاستگذار در پی موج سوم علم اقتصاد تغییر میکند؟
خردهفروشی دیجیتال: درسهای تجربه موفق چین
ارائه انواع خدمات دیجیتال از پلتفرم واحد، چگونه چین را به یک الگو بدل کرده است؟
استفاده از داده بههنگام، چگونه تجربه مشتریان چینی را متحول کرده است؟
بحثهای داغ تغییر اقلیم در COP26
تأثیر کرونا و بحران انرژی بر تصمیمات زیستمحیطی رهبران جهان چه خواهد بود؟
آیا با وجود تضاد منافع جدی بین کشورها، امکان رسیدن به اجماع برای برنامه کربنزدایی وجود دارد؟
مهمانان:
دکتر فرشاد فاطمی
دکتر حسین نیلی
دکترحامدقدوسی
میزبان:
دکتر هستی ربیعی
تدوین و تنظیم:
محمداسماعیل نوایی
گرافيك:
نعيمه وجداني فخر
بيتا امين پور
#FarCast
قسمت پنجم فارکست در پلتفرم های زیر :
Spotify | Castbox | Anchor | GooglePodcast | Instagram | Youtube | ApplePodcast
@monitoreconomy_ir
تأثیر دادههای بر خط بر علم اقتصاد
چگونه همهگیری، علم اقتصاد را تغییر داد؟
چگونه رابطه اقتصاددان و سیاستگذار در پی موج سوم علم اقتصاد تغییر میکند؟
خردهفروشی دیجیتال: درسهای تجربه موفق چین
ارائه انواع خدمات دیجیتال از پلتفرم واحد، چگونه چین را به یک الگو بدل کرده است؟
استفاده از داده بههنگام، چگونه تجربه مشتریان چینی را متحول کرده است؟
بحثهای داغ تغییر اقلیم در COP26
تأثیر کرونا و بحران انرژی بر تصمیمات زیستمحیطی رهبران جهان چه خواهد بود؟
آیا با وجود تضاد منافع جدی بین کشورها، امکان رسیدن به اجماع برای برنامه کربنزدایی وجود دارد؟
مهمانان:
دکتر فرشاد فاطمی
دکتر حسین نیلی
دکترحامدقدوسی
میزبان:
دکتر هستی ربیعی
تدوین و تنظیم:
محمداسماعیل نوایی
گرافيك:
نعيمه وجداني فخر
بيتا امين پور
#FarCast
قسمت پنجم فارکست در پلتفرم های زیر :
Spotify | Castbox | Anchor | GooglePodcast | Instagram | Youtube | ApplePodcast
@monitoreconomy_ir
📈 #نرخ_تورم #مهر ماه ۱۴۰۰، ۴۵.۴ درصد
🔶 تورم نقطه به نقطه ۳۹.۲ درصد
مرکز آمار ایران اعلام کرد:
🔸 در مهر ماه ۱۴۰۰ عدد شاخص کل (۱۰۰=۱۳۹۵) به ۳۶۴.۱ واحد رسید که نسبت به ماه قبل ۳.۷ درصد افزایش نشان میدهد.
🔸 در این ماه درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل ۳۹.۲ درصد میباشد؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین ۳۹.۲ درصد بیشتر از مهر ماه ۱۳۹۹ برای خرید یک «مجموعه کالا و خدمات یکسان» هزینه کردند که نسبت به این اطلاع در ماه قبل (۴۳.۷ درصد) ۴.۵ واحد درصد کاهش یافته است.
🔹 درصد تغييرات شاخص كل (نرخ تورم کالاها و خدمات مصرفی خانوار) در دوازده ماه منتهی به مهر ماه سال ۱۴۰۰ نسبت به دوره مشابه سال قبل برای کل کشور ۴۵.۴ درصد است.
#تورم
@monitoreconomy_ir
🔶 تورم نقطه به نقطه ۳۹.۲ درصد
مرکز آمار ایران اعلام کرد:
🔸 در مهر ماه ۱۴۰۰ عدد شاخص کل (۱۰۰=۱۳۹۵) به ۳۶۴.۱ واحد رسید که نسبت به ماه قبل ۳.۷ درصد افزایش نشان میدهد.
🔸 در این ماه درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل ۳۹.۲ درصد میباشد؛ یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین ۳۹.۲ درصد بیشتر از مهر ماه ۱۳۹۹ برای خرید یک «مجموعه کالا و خدمات یکسان» هزینه کردند که نسبت به این اطلاع در ماه قبل (۴۳.۷ درصد) ۴.۵ واحد درصد کاهش یافته است.
🔹 درصد تغييرات شاخص كل (نرخ تورم کالاها و خدمات مصرفی خانوار) در دوازده ماه منتهی به مهر ماه سال ۱۴۰۰ نسبت به دوره مشابه سال قبل برای کل کشور ۴۵.۴ درصد است.
#تورم
@monitoreconomy_ir
🛢 پایان دوره نفت ارزان قیمت
✍🏻 دکتر روحاله کهنهوش نژاد- تحلیلگر اقتصاد انرژی
🔷 تاریخ تکرار میشود. بالاخره دوره نفت ارزان قیمت به پایان رسید. اجماع اخیر بزرگترین میزهای تحلیلی کامودیتیها در وال استریت نیز همین است. رونق نفت شیل در آمریکا با شعار نفت ارزان برای دورهای طولانی همراه شد اما در سالهای اخیر بازار بینالمللی به تغییر اقلیم توجه داشته و رغبت کمتری برای سرمایهگذاری در سوختهای فسیلی نشان داده است. لذا درحال حاضر به جای رشد عرضه، شرکتها تحت فشار هستند تا از مخارج خود بکاهند. این مسأله به سرمایهگذاری کمتر برای تولید جدید منتهی خواهد شد و در نتیجه قیمت نفت برای دوره طولانیتری بالا خواهد ماند.
🔷 مفهوم شکاف عرضه در بازار نفت مفهوم جدیدی نیست. از زمان سقوط قیمت در سال ۲۰۱۴، تحلیلگران از احتمال پیشی گرفتن تقاضا از تولید به دلیل کاهش سرمایهگذاری بسیار سخن گفتهاند. شیوع کووید ۱۹ در کنار دغدغههای زیستمحیطی نیز مزید بر علت بود تا مصرفکنندگان را در دوره پساکرونا وارد بحران انرژی کند. درحال حاضر، علیرغم رسیدن قیمت به یک رکورد هفت ساله (یعنی بیش از ۸۶ دلار)، تعداد دکلهای حفاری نفت و گاز هنوز با آمارهای سال ۲۰۱۶ برابری میکند.
🔷 بانکهای بینالمللی نیز قیمت بالاتر برای دورهای طولانیتر را پیشبینی میکنند. برخی از گزارشها حاکی از باقی ماندن قیمت نفت در دامنه ۸۰ تا ۸۵ دلار تا سال ۲۰۲۳ حکایت دارد. اگر قیمت گاز طبیعی را شاخصی برای قیمت دیگر حامل های انرژی قرار دهیم، قیمت نفت خام برنت معادل گاز (براساس ارزش حرارتی) به بشکه ای ۲۰۰ دلار هم می رسد.
🔷 شایان ذکر است که تجربه سالهای اخیر در عصر نفت شیل نشان داده که قیمت زیر ۳۰ دلار و بالای ۶۰ دلار در بلندمدت ناپایدار است. البته درحال حاضر، شرکتهای بورسی نفت شیل در آمریکا شرایط تولیدی خوبی ندارند و تنها میدان پرمیان تگزاس توانسته رشد معناداری در تولید خود نسبت به سال گذاشته داشته باشد. در میان تولیدکنندگان اوپک پلاس، حتی کشورهایی نظیر نیجریه و آنگولا که به نظر میرسید ظرفیت مازاد دارند، برای افزایش تولید خود تقلا میکنند.
🔷 آژانس بینالمللی انرژی در گزارش این ماه خود اعلام کرده که چنانچه تقاضا با این روند به رشد خود ادامه دهد، سرمایهگذاری روی سوختهای فسیلی کمتر از میزان مورد نیاز است و براساس سیاستهای فعلی، تقاضای نفت تا سال ۲۰۳۰ روند کاهشی نخواهد داشت. به هرحال، تقاضا از مسیر رسیدن به کربن صفر پیروی نمیکند تا پایان دهه ۲۰۲۰ به بیش از ۱۰۰ میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
@monitoreconomy_ir
✍🏻 دکتر روحاله کهنهوش نژاد- تحلیلگر اقتصاد انرژی
🔷 تاریخ تکرار میشود. بالاخره دوره نفت ارزان قیمت به پایان رسید. اجماع اخیر بزرگترین میزهای تحلیلی کامودیتیها در وال استریت نیز همین است. رونق نفت شیل در آمریکا با شعار نفت ارزان برای دورهای طولانی همراه شد اما در سالهای اخیر بازار بینالمللی به تغییر اقلیم توجه داشته و رغبت کمتری برای سرمایهگذاری در سوختهای فسیلی نشان داده است. لذا درحال حاضر به جای رشد عرضه، شرکتها تحت فشار هستند تا از مخارج خود بکاهند. این مسأله به سرمایهگذاری کمتر برای تولید جدید منتهی خواهد شد و در نتیجه قیمت نفت برای دوره طولانیتری بالا خواهد ماند.
🔷 مفهوم شکاف عرضه در بازار نفت مفهوم جدیدی نیست. از زمان سقوط قیمت در سال ۲۰۱۴، تحلیلگران از احتمال پیشی گرفتن تقاضا از تولید به دلیل کاهش سرمایهگذاری بسیار سخن گفتهاند. شیوع کووید ۱۹ در کنار دغدغههای زیستمحیطی نیز مزید بر علت بود تا مصرفکنندگان را در دوره پساکرونا وارد بحران انرژی کند. درحال حاضر، علیرغم رسیدن قیمت به یک رکورد هفت ساله (یعنی بیش از ۸۶ دلار)، تعداد دکلهای حفاری نفت و گاز هنوز با آمارهای سال ۲۰۱۶ برابری میکند.
🔷 بانکهای بینالمللی نیز قیمت بالاتر برای دورهای طولانیتر را پیشبینی میکنند. برخی از گزارشها حاکی از باقی ماندن قیمت نفت در دامنه ۸۰ تا ۸۵ دلار تا سال ۲۰۲۳ حکایت دارد. اگر قیمت گاز طبیعی را شاخصی برای قیمت دیگر حامل های انرژی قرار دهیم، قیمت نفت خام برنت معادل گاز (براساس ارزش حرارتی) به بشکه ای ۲۰۰ دلار هم می رسد.
🔷 شایان ذکر است که تجربه سالهای اخیر در عصر نفت شیل نشان داده که قیمت زیر ۳۰ دلار و بالای ۶۰ دلار در بلندمدت ناپایدار است. البته درحال حاضر، شرکتهای بورسی نفت شیل در آمریکا شرایط تولیدی خوبی ندارند و تنها میدان پرمیان تگزاس توانسته رشد معناداری در تولید خود نسبت به سال گذاشته داشته باشد. در میان تولیدکنندگان اوپک پلاس، حتی کشورهایی نظیر نیجریه و آنگولا که به نظر میرسید ظرفیت مازاد دارند، برای افزایش تولید خود تقلا میکنند.
🔷 آژانس بینالمللی انرژی در گزارش این ماه خود اعلام کرده که چنانچه تقاضا با این روند به رشد خود ادامه دهد، سرمایهگذاری روی سوختهای فسیلی کمتر از میزان مورد نیاز است و براساس سیاستهای فعلی، تقاضای نفت تا سال ۲۰۳۰ روند کاهشی نخواهد داشت. به هرحال، تقاضا از مسیر رسیدن به کربن صفر پیروی نمیکند تا پایان دهه ۲۰۲۰ به بیش از ۱۰۰ میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
@monitoreconomy_ir
اولین واکنش وزیر اقتصاد به پیام توئیتری دکتر همتی
دکتر همتی رئیس اسبق بانک مرکزی با انتشار پستی در حساب کاربری توئیتر خود به گفتههای احسان خاندوزی وزیر اقتصاد واکنش نشان داد. خاندوزی اوایل ماه گذشته عنوان کرد که «دولت سیزدهم در شهریور بدون یک ریال استقراض جدید از بانک مرکزی توانست بودجه خود را تامین کند و زودتر از پایان شهریور حقوق کارکنان دولت واریز شد.»
اما دکتر همتی در پیامی توئیتری به این گفته خاندوزی واکنش نشان داد. وی نوشت: «اعلام شد که از شهریور ماه هیچ گونه استقراضی از بانک مرکزی نبوده است. خوب است بدانیم تامین کسری از طریق فشار به بانکها و صندوقهای آنها نیز منجر به اضافه برداشت سنگین از بانک مرکزی میشود، که شده است. نتیجه، استقراض غیر مستقیم و بسط پایه پولی است. آمارهای پولی پایان مهرماه مشخص میکند!»
دکتر خاندوزی وزیر اقتصاد به پیام توئیتری دکتر همتی پاسخ داد و در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: در شرایطی که کشور با کسری بودجه بیسابقه تحویل دولت سیزدهم شده بود، به لطف خدا در مهرماه مخارج دولت "بدون هیچ انتشار اوراق بدهی جدید" تأمین شد.
@monitoreconomy_ir
دکتر همتی رئیس اسبق بانک مرکزی با انتشار پستی در حساب کاربری توئیتر خود به گفتههای احسان خاندوزی وزیر اقتصاد واکنش نشان داد. خاندوزی اوایل ماه گذشته عنوان کرد که «دولت سیزدهم در شهریور بدون یک ریال استقراض جدید از بانک مرکزی توانست بودجه خود را تامین کند و زودتر از پایان شهریور حقوق کارکنان دولت واریز شد.»
اما دکتر همتی در پیامی توئیتری به این گفته خاندوزی واکنش نشان داد. وی نوشت: «اعلام شد که از شهریور ماه هیچ گونه استقراضی از بانک مرکزی نبوده است. خوب است بدانیم تامین کسری از طریق فشار به بانکها و صندوقهای آنها نیز منجر به اضافه برداشت سنگین از بانک مرکزی میشود، که شده است. نتیجه، استقراض غیر مستقیم و بسط پایه پولی است. آمارهای پولی پایان مهرماه مشخص میکند!»
دکتر خاندوزی وزیر اقتصاد به پیام توئیتری دکتر همتی پاسخ داد و در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: در شرایطی که کشور با کسری بودجه بیسابقه تحویل دولت سیزدهم شده بود، به لطف خدا در مهرماه مخارج دولت "بدون هیچ انتشار اوراق بدهی جدید" تأمین شد.
@monitoreconomy_ir
۲۰ شرکت بزرگ نفت و گاز جهان
🔸 علی رغم رتبه سوم ایران در بهرهمندی از ذخایر نفت و گاز جهان، به دلیل تحریمها، نبود زیر ساخت و عدم مدیریت صحیح از فهرست ٢٠ شرکت بزرگ نفت و گاز دنیا حذف شده است.
🔹 شرکتهای آرامکوی عربستان، اگزون موبیل آمریکا، شورون آمریکا، گازپروم روسیه، پتروچاینا و توتال فرانسه از بزرگترین غولهای نفت و گاز جهان هستند.
@monitoreconomy_ir
🔸 علی رغم رتبه سوم ایران در بهرهمندی از ذخایر نفت و گاز جهان، به دلیل تحریمها، نبود زیر ساخت و عدم مدیریت صحیح از فهرست ٢٠ شرکت بزرگ نفت و گاز دنیا حذف شده است.
🔹 شرکتهای آرامکوی عربستان، اگزون موبیل آمریکا، شورون آمریکا، گازپروم روسیه، پتروچاینا و توتال فرانسه از بزرگترین غولهای نفت و گاز جهان هستند.
@monitoreconomy_ir
🏠 تحولات بازار معاملات مسکن شهر تهران در مهر ماه ۱۴۰۰
🔶 افزایش ۱۸.۴ درصدی قیمت مسکن نسبت به ماه مشابه سال گذشته
🔸 بر اساس اعلام بانک مرکزی، در #مهر ماه سال ۱۴۰۰ متوسط قيمت خريد و فروش يک متر مربع واحد مسکونی در شهر تهران به ۳۱ ميليون و ۶۳۱ هزار تومان رسيد که نسبت به ماه قبل ۰.۲ درصد کاهش و نسبت به ماه مشابه سال قبل ۱۸.۴ درصد افزايش نشان میدهد.
🔹 تعداد معاملات آپارتمانهای مسکونی شهر تهران در مهر ماه سال ۱۴۰۰ به ۵۴۷۱ واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل ۲۹.۸ درصد و نسبت به ماه مشابه سال قبل ۳۶.۸ درصد کاهش نشان میدهد.
◽️ متن کامل گزارش بانک مرکزی از تحولات بازار معاملات مسکن شهر تهران؛مهر ماه ۱۴۰۰
#مسکن
@monitoreconomy_ir
🔶 افزایش ۱۸.۴ درصدی قیمت مسکن نسبت به ماه مشابه سال گذشته
🔸 بر اساس اعلام بانک مرکزی، در #مهر ماه سال ۱۴۰۰ متوسط قيمت خريد و فروش يک متر مربع واحد مسکونی در شهر تهران به ۳۱ ميليون و ۶۳۱ هزار تومان رسيد که نسبت به ماه قبل ۰.۲ درصد کاهش و نسبت به ماه مشابه سال قبل ۱۸.۴ درصد افزايش نشان میدهد.
🔹 تعداد معاملات آپارتمانهای مسکونی شهر تهران در مهر ماه سال ۱۴۰۰ به ۵۴۷۱ واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل ۲۹.۸ درصد و نسبت به ماه مشابه سال قبل ۳۶.۸ درصد کاهش نشان میدهد.
◽️ متن کامل گزارش بانک مرکزی از تحولات بازار معاملات مسکن شهر تهران؛مهر ماه ۱۴۰۰
#مسکن
@monitoreconomy_ir
هزینه تسهیلات ارزانقیمت بیست ساله #طرح_ملی_مسکن را چه کسی پرداخت خواهد کرد؟ دولت یا بانکها؟
🔸 اگرچه همچنان رقم نهایی تسهیلات طرح ملی مسکن و نرخ سود آن برای متقاضیان این طرح مشخص نشده است، اما با توجه به صحبتهای مسئولین وزارت راه و شهرسازی و نمایندگان مجلس، تسهیلات طرح ملی مسکن برای ساکنین شهر تهران حدود ۴۰۰ میلیون تومان است و نرخ سود آن بین ۱۲ تا ۱۸ درصد نامشخص است.
🔸 چنانچه در جدول زیر ملاحظه میشود، با فرض اینکه قیمت تمام شده هر واحد ۱۰۰ متری، ۶۵۰ میلیون تومان باشد (بدون احتساب قیمت زمین، چرا که زمینها متعلق به دولت است و توسط خود او فراهم خواهد شد)، در صورتی که دولت تصمیم بگیرد نرخ سود این تسهیلات از ۱۸ درصد مصوب شورای پول و اعتبار به ۱۲ درصد کاهش پیدا کند، به ازای هر فقره تسهیلات ۴۰۰ میلیون تومانی، میبایست در هر سال حدود ۳۰ میلیون تومان مابهالتفاوت نرخ سود ۱۲ تا ۱۸ درصدی را به بانکها پرداخت نماید.
🔸 پیشبینی میشود در این صورت، دولت سالانه ۲۰ تا ۳۰ هزار میلیارد تومان برای طرح ملی مسکن، میبایست به بانکها پرداخت نماید. اگر این مبلغ توسط دولت به بانکها پرداخت شود فشار مضاعفی بر بودجه دولت وارد خواهد شد و در صورتی که دولت این مبلغ را پرداخت نکند، این فشار بر منابع بانکها منتقل خواهد شد که تبعات دیگری را به دنبال خواهد داشت.
@monitoreconomy_ir
🔸 اگرچه همچنان رقم نهایی تسهیلات طرح ملی مسکن و نرخ سود آن برای متقاضیان این طرح مشخص نشده است، اما با توجه به صحبتهای مسئولین وزارت راه و شهرسازی و نمایندگان مجلس، تسهیلات طرح ملی مسکن برای ساکنین شهر تهران حدود ۴۰۰ میلیون تومان است و نرخ سود آن بین ۱۲ تا ۱۸ درصد نامشخص است.
🔸 چنانچه در جدول زیر ملاحظه میشود، با فرض اینکه قیمت تمام شده هر واحد ۱۰۰ متری، ۶۵۰ میلیون تومان باشد (بدون احتساب قیمت زمین، چرا که زمینها متعلق به دولت است و توسط خود او فراهم خواهد شد)، در صورتی که دولت تصمیم بگیرد نرخ سود این تسهیلات از ۱۸ درصد مصوب شورای پول و اعتبار به ۱۲ درصد کاهش پیدا کند، به ازای هر فقره تسهیلات ۴۰۰ میلیون تومانی، میبایست در هر سال حدود ۳۰ میلیون تومان مابهالتفاوت نرخ سود ۱۲ تا ۱۸ درصدی را به بانکها پرداخت نماید.
🔸 پیشبینی میشود در این صورت، دولت سالانه ۲۰ تا ۳۰ هزار میلیارد تومان برای طرح ملی مسکن، میبایست به بانکها پرداخت نماید. اگر این مبلغ توسط دولت به بانکها پرداخت شود فشار مضاعفی بر بودجه دولت وارد خواهد شد و در صورتی که دولت این مبلغ را پرداخت نکند، این فشار بر منابع بانکها منتقل خواهد شد که تبعات دیگری را به دنبال خواهد داشت.
@monitoreconomy_ir
Forwarded from برگ سبز - امیر کرمانی
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
⁉️چرا چین و دنگ شیاپنگ توانستند پروژهی اصلاحات اقتصادی را آغاز بکنند و از چین قحطیزدهی دههی هفتاد میلادی چین فعلی را بسازند اما گورباچف نتوانست اصلاحات اقتصادی در شوروی را پیش ببرد و در نهایت شوروی فروپاشید؟
دکتر رامین ناصحی عزیز در این ویدیو (بر اساس این مقاله) به بررسی این موضوع پرداخته.
1️⃣ارایه با بحث اقتصاد سیاسی اصلاحات و نقش گروههای ذینفع در جلوگیری از اصلاحات آغاز میشود.
2️⃣بعد به اهمیت ایدهها و شبکهی اقتصاددانانی که دولت چین را با اندیشههای اقتصادی آشنا کردند میپردازد.
👈یکی از اقتصاددانانی که بیشترین تاثیرگذاری را بر اندیشهی اقتصادی دولتمردان چینی گذاشت، یانوش کرنای استاد به تازگی درگذشتهی مجارستانی هاروارد بود. مهمترین ویژگی کرنای فهم بسیار عمیق – و تجربهی شخصی- کرنای از نظامهای بر مبنای برنامهریزی و کاستیهایشان بود. این فهم باعث شده بود که کرنای هم صورت مسالهی چین را به خوبی بفهمد و هم به دنبال راهحلهای عملگرایانه برای گذار تدریجی از اقتصاد کمونیستی به اقتصاد بازار باشد.
3️⃣ارایه در نهایت هم به نقش ظرفیت و توان نظام بوروکراتیک در پیادهسازی اصلاحات اقتصادی میپردازد.
دکتر رامین ناصحی عزیز در این ویدیو (بر اساس این مقاله) به بررسی این موضوع پرداخته.
1️⃣ارایه با بحث اقتصاد سیاسی اصلاحات و نقش گروههای ذینفع در جلوگیری از اصلاحات آغاز میشود.
2️⃣بعد به اهمیت ایدهها و شبکهی اقتصاددانانی که دولت چین را با اندیشههای اقتصادی آشنا کردند میپردازد.
👈یکی از اقتصاددانانی که بیشترین تاثیرگذاری را بر اندیشهی اقتصادی دولتمردان چینی گذاشت، یانوش کرنای استاد به تازگی درگذشتهی مجارستانی هاروارد بود. مهمترین ویژگی کرنای فهم بسیار عمیق – و تجربهی شخصی- کرنای از نظامهای بر مبنای برنامهریزی و کاستیهایشان بود. این فهم باعث شده بود که کرنای هم صورت مسالهی چین را به خوبی بفهمد و هم به دنبال راهحلهای عملگرایانه برای گذار تدریجی از اقتصاد کمونیستی به اقتصاد بازار باشد.
3️⃣ارایه در نهایت هم به نقش ظرفیت و توان نظام بوروکراتیک در پیادهسازی اصلاحات اقتصادی میپردازد.
قسمت ششم فاركست :
دکتر حامد قدوسی
شانهخالی کردن! COP Out
چرا آسیا اهمیت کلیدی در نشستهای آتی اقلیم دارد؟
اهمیت انتشار منفی چیست؟
دکتر حسین نیلی
نقد کتاب: «عصر نمایی»؛ از چه نظر؟
رشد شتابان فناوری چقدر در بهرهوری منعکس شده است؟
توازن بین صنایع مختلف در بهرهگیری از رشد فناوری چقدر برقرار است؟
دکتر فرشاد فاطمی
در ستايش انقلاب پيژامه
آیا دورکاری در پسا کرونا همچنان ادامه دارد؟
چشم انداز بلندمدت دوركاري چیست؟
دکتر فرهاد نیلی
تصویر اقتصاد جهان در افق کوتاه تا خیلی بلندمدت
بیمها و امیدهای اقتصادی در مقیاس جهانی چیست؟
آیا انتهای تونل روشن است؟
مهمانان:
دكتر حامد قدوسي
دکتر فرهاد نیلی
دکتر فرشاد فاطمی
دکتر حسین نیلی
میزبان:
دکتر هستی ربیعی
تدوین و تنظیم:
محمداسماعیل نوایی
گرافيك:
نعيمه وجداني فخر
بيتا امين پور
#FarCast
قسمت ششم فارکست در پلتفرم های زیر :
Spotify | Castbox | Anchor | GooglePodcast | Instagram | Youtube | ApplePodcast
@monitoreconomy_ir
دکتر حامد قدوسی
شانهخالی کردن! COP Out
چرا آسیا اهمیت کلیدی در نشستهای آتی اقلیم دارد؟
اهمیت انتشار منفی چیست؟
دکتر حسین نیلی
نقد کتاب: «عصر نمایی»؛ از چه نظر؟
رشد شتابان فناوری چقدر در بهرهوری منعکس شده است؟
توازن بین صنایع مختلف در بهرهگیری از رشد فناوری چقدر برقرار است؟
دکتر فرشاد فاطمی
در ستايش انقلاب پيژامه
آیا دورکاری در پسا کرونا همچنان ادامه دارد؟
چشم انداز بلندمدت دوركاري چیست؟
دکتر فرهاد نیلی
تصویر اقتصاد جهان در افق کوتاه تا خیلی بلندمدت
بیمها و امیدهای اقتصادی در مقیاس جهانی چیست؟
آیا انتهای تونل روشن است؟
مهمانان:
دكتر حامد قدوسي
دکتر فرهاد نیلی
دکتر فرشاد فاطمی
دکتر حسین نیلی
میزبان:
دکتر هستی ربیعی
تدوین و تنظیم:
محمداسماعیل نوایی
گرافيك:
نعيمه وجداني فخر
بيتا امين پور
#FarCast
قسمت ششم فارکست در پلتفرم های زیر :
Spotify | Castbox | Anchor | GooglePodcast | Instagram | Youtube | ApplePodcast
@monitoreconomy_ir
🔴 قیمت نفت، تورم و چرخههای رونق و رکود
✍🏻 دکتر روحاله کهنهوش نژاد- تحلیلگر اقتصاد انرژی
🔶 کمبود گاز در اروپا به یک بحران جهانی انرژی تبدیل شده و بازارهای انرژی را دچار اختلال کرده است. تقاضا برای نفت و زغال سنگ افزایش یافته و همزمان با بهبود اقتصادی پساکرونا، فشارهای تورمی شدت گرفته است. نگرانیها نسبت به ادامه دار بودن این روند روبه رشد حسابی بالا گرفته است.
🔶 در این میان، دیدگاه مقامات آمریکایی این است که اقتصاد جهانی فارغ از تنگناهای فعلی در زنجیره عرضه، به رشد خود ادامه خواهد داد و افزایش تقاضا باعث افزایش سرمایهگذاری در ظرفیتهای جدید شده و به تدریج افزایش قیمتها را کنترل خواهد کرد. از این نگاه، تقاضا بدون ایجاد تورم زیاد در میان مدت، نهایتاً عرضه خود را خواهد ساخت و تنگناهای زنجیره عرضه و فشاری صعودی به قیمتها، مسائلی گذرا محسوب میشوند که سرمایهگذاری در ظرفیت مولد جدید آنها را مرتفع خواهد کرد. اما این دیدگاه تا چه اندازه واقعبینانه است؟
🔶 تورم مصرفکننده در ایالات متحده طی دو سال اخیر با نرخ مرکب حدود ۳.۴ درصد رشد کرده که بسیار بالاتر پیشبینی ۲ درصدی بانک مرکزی است. با این نرخ، قدرت خرید دستمزدها هر ۲۰ سال نصف میشود که این مسأله برای اکثر خانوارهای آمریکایی بسیار قابل توجه است. تورم مصرفکننده در منطقه یورو در ماه اکتبر نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۴ درصد افزایش یافته و به رکورد سال ۲۰۰۸ رسیده است. به علاوه، این تورم شدیدترین تورم ۲۵ سال گذشته منطقه یورو به شمار میآید.
🔶 در صنعت نفت، رکوردهای چهار دهه اخیر نشان میدهد که قیمت به روند افزایشی خود ادامه خواهد داد و فشارهای تورمی قابل توجهی ایجاد خواهد کرد و این فشارها تا جایی ادامه خواهد یافت که اقتصاد جهانی وارد دوره رکود شود. به طور معمول، قیمتها زمانی به ثبات میرسند که یک دوره رکود یا حداقل یک دوره کاهش رشد اقتصادی در ایالات متحده و دیگر اقتصادهای بزرگ رخ دهد.
🔶 در آمریکا، شیب نزولی قیمت نفت، با اعلام رسمی رکود توسط اداره ملی تحقیقات اقتصادی در سالهای ۱۹۸۱، ۱۹۹۲، ۲۰۰۱، ۲۰۰۷ و ۲۰۲۰ همراه بوده است. کاهش قیمت در سالهای ۱۹۸۵، ۱۹۹۸ و ۲۰۱۵ با رکود رسمی همراه نبوده اما مقارن با کاهش میان مدت رشد اقتصادی بوده که در شاخص مدیران خرید مؤسسه مدیریت عرضه متبلور شده است.
🔶 کاهش رشد مصرف با رکود اقتصادی در چین (۲۰۱۴-۲۰۱۵)، رکود میان مدت در آمریکا (۲۰۱۵-۲۰۱۶)، جنگ تجاری چین و آمریکا (۲۰۱۸-۲۰۱۹) و همهگیری کرونا (۲۰۲۰) همراه بوده است.
🔶 بنابراین، ادامه رشد اقتصاد جهانی به افزایش قیمت نفت و تورم بالاتر میانجامد و رخ دادن یک رکود رسمی یا کاهش در رشد اقتصادی، ترمز قیمت نفت و تورم را خواهد کشید.
@monitoreconomy_ir
✍🏻 دکتر روحاله کهنهوش نژاد- تحلیلگر اقتصاد انرژی
🔶 کمبود گاز در اروپا به یک بحران جهانی انرژی تبدیل شده و بازارهای انرژی را دچار اختلال کرده است. تقاضا برای نفت و زغال سنگ افزایش یافته و همزمان با بهبود اقتصادی پساکرونا، فشارهای تورمی شدت گرفته است. نگرانیها نسبت به ادامه دار بودن این روند روبه رشد حسابی بالا گرفته است.
🔶 در این میان، دیدگاه مقامات آمریکایی این است که اقتصاد جهانی فارغ از تنگناهای فعلی در زنجیره عرضه، به رشد خود ادامه خواهد داد و افزایش تقاضا باعث افزایش سرمایهگذاری در ظرفیتهای جدید شده و به تدریج افزایش قیمتها را کنترل خواهد کرد. از این نگاه، تقاضا بدون ایجاد تورم زیاد در میان مدت، نهایتاً عرضه خود را خواهد ساخت و تنگناهای زنجیره عرضه و فشاری صعودی به قیمتها، مسائلی گذرا محسوب میشوند که سرمایهگذاری در ظرفیت مولد جدید آنها را مرتفع خواهد کرد. اما این دیدگاه تا چه اندازه واقعبینانه است؟
🔶 تورم مصرفکننده در ایالات متحده طی دو سال اخیر با نرخ مرکب حدود ۳.۴ درصد رشد کرده که بسیار بالاتر پیشبینی ۲ درصدی بانک مرکزی است. با این نرخ، قدرت خرید دستمزدها هر ۲۰ سال نصف میشود که این مسأله برای اکثر خانوارهای آمریکایی بسیار قابل توجه است. تورم مصرفکننده در منطقه یورو در ماه اکتبر نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۴ درصد افزایش یافته و به رکورد سال ۲۰۰۸ رسیده است. به علاوه، این تورم شدیدترین تورم ۲۵ سال گذشته منطقه یورو به شمار میآید.
🔶 در صنعت نفت، رکوردهای چهار دهه اخیر نشان میدهد که قیمت به روند افزایشی خود ادامه خواهد داد و فشارهای تورمی قابل توجهی ایجاد خواهد کرد و این فشارها تا جایی ادامه خواهد یافت که اقتصاد جهانی وارد دوره رکود شود. به طور معمول، قیمتها زمانی به ثبات میرسند که یک دوره رکود یا حداقل یک دوره کاهش رشد اقتصادی در ایالات متحده و دیگر اقتصادهای بزرگ رخ دهد.
🔶 در آمریکا، شیب نزولی قیمت نفت، با اعلام رسمی رکود توسط اداره ملی تحقیقات اقتصادی در سالهای ۱۹۸۱، ۱۹۹۲، ۲۰۰۱، ۲۰۰۷ و ۲۰۲۰ همراه بوده است. کاهش قیمت در سالهای ۱۹۸۵، ۱۹۹۸ و ۲۰۱۵ با رکود رسمی همراه نبوده اما مقارن با کاهش میان مدت رشد اقتصادی بوده که در شاخص مدیران خرید مؤسسه مدیریت عرضه متبلور شده است.
🔶 کاهش رشد مصرف با رکود اقتصادی در چین (۲۰۱۴-۲۰۱۵)، رکود میان مدت در آمریکا (۲۰۱۵-۲۰۱۶)، جنگ تجاری چین و آمریکا (۲۰۱۸-۲۰۱۹) و همهگیری کرونا (۲۰۲۰) همراه بوده است.
🔶 بنابراین، ادامه رشد اقتصاد جهانی به افزایش قیمت نفت و تورم بالاتر میانجامد و رخ دادن یک رکود رسمی یا کاهش در رشد اقتصادی، ترمز قیمت نفت و تورم را خواهد کشید.
@monitoreconomy_ir