Ҳукуматга таклиф ёзилган пост ёки давлат ишлари ҳақида чиққан мақолалар остидаги комментларга эътибор беринг. 99% негатив. Ҳеч ким ҳокимиятга ё яхши келажакка ишонмайди. Қарийб ҳамма аламзада.
Биз давлатимиз ва ҳукуматимизга дўстмиз, душман эмасмиз. Бу даражада салбий фикрларнинг кўпайиши яхшилик аломати эмас. Бу ҳодиса ё жараёнга бефарқ бўлмасликни масъуллардан сўрар эдим. Вазиятни куч билан ушлаб туриш зулм ёки унга бепарво бўлиш хатар ва охири аянчли.
Фикр, виждон ва иймон аҳлининг чақириқ ва огоҳлантиришига қулоқ тутинг. Уларнинг овозини бўғиш ўрнига, маслаҳатини олинг ва жонкуярлигини қадрланг! Сизга дўст айнан улардир! Виждонсиз, ахлоқсиз, динсиз ва фикрсиз каслар эмас.
@MubashshirAhmad
Биз давлатимиз ва ҳукуматимизга дўстмиз, душман эмасмиз. Бу даражада салбий фикрларнинг кўпайиши яхшилик аломати эмас. Бу ҳодиса ё жараёнга бефарқ бўлмасликни масъуллардан сўрар эдим. Вазиятни куч билан ушлаб туриш зулм ёки унга бепарво бўлиш хатар ва охири аянчли.
Фикр, виждон ва иймон аҳлининг чақириқ ва огоҳлантиришига қулоқ тутинг. Уларнинг овозини бўғиш ўрнига, маслаҳатини олинг ва жонкуярлигини қадрланг! Сизга дўст айнан улардир! Виждонсиз, ахлоқсиз, динсиз ва фикрсиз каслар эмас.
@MubashshirAhmad
6💯815👍248🔥73👏13😢4🤝4🤬3⚡1😁1👌1
Ғазо фожеаси даврида яшаганим учун ўзимдан нафратланиб кетаман. Ўзимни ҳеч нарса билан оқлай олмайман.
Еган овқатим, олган нафасим ва кўрган роҳатим мен учун ҳаромга айланёзади.
Қутқарувчи қўлидаги боши мажақланган ва танаси жонсизликдан осилиб қолган мурғак қизчанинг жасадини кўрганда, сиз ҳам шундай ҳолга тушяпсиз, биламан диндошим. Лекин чора қаерда? Бунга нима деб жавоб берамиз?
Постга расм қўймадим. Фейсбук блоклаб қўяди мени. Ҳатто бунда ҳам чорасизман.
@MubashshirAhmad
Еган овқатим, олган нафасим ва кўрган роҳатим мен учун ҳаромга айланёзади.
Қутқарувчи қўлидаги боши мажақланган ва танаси жонсизликдан осилиб қолган мурғак қизчанинг жасадини кўрганда, сиз ҳам шундай ҳолга тушяпсиз, биламан диндошим. Лекин чора қаерда? Бунга нима деб жавоб берамиз?
Постга расм қўймадим. Фейсбук блоклаб қўяди мени. Ҳатто бунда ҳам чорасизман.
@MubashshirAhmad
4😢1.06K😭455👍56💯41🔥17😁4
Абу Зарр ва Ilhomiddin Sayid Alim!
Ғазо ҳақидаги постларингиз билан бизнинг кайфиятимизни туширяпсиз. Ширин ҳаётимизни заҳарга айлантиряпсиз. Кайфимизни тарқатиб юборяпсиз.
Бизнинг тинч, осуда ҳаётимизни булғаманг! Бу дунё ҳаётимизга розимиз, еб-ичишимиз етарли, тижоратимиз ривожда, бола-чақамиз билан роҳат-фароғатдамиз.
Кимдир ери учун жон бераётган бўлса, бизга нима?
Келишиб яшаса бўлмайдими?
Мана биз ер ости-ер усти бойликларимизни бошқаларга бериб қўйиб, кам бўлдикми?
Осмон узилиб ерга тушдими?
Газимизни бировга бериб, ўзимиз ўтин-таппи ёқиб ё хор бўлдикми?
Ёнимиздаги икки аждаҳо у ёқда турсин, ҳатто узоқ Европа ва йироқ Америка ҳам бизга ҳушомад қилади.
У қайсар фаластинликларда нима бор?
Бир ҳовуч қумини биров бошига урадими?
Трамп бова ерингга курорт қиламан, виллар қураман, деса, йўқ, деб унга тармашиб ётибди.
Хуллас, бунақа хабарларинг билан ҳаётимизни лойқаламай, бизни тинч қўйинглар, хўпми? 🥺😢
@MubashshirAhmad
Ғазо ҳақидаги постларингиз билан бизнинг кайфиятимизни туширяпсиз. Ширин ҳаётимизни заҳарга айлантиряпсиз. Кайфимизни тарқатиб юборяпсиз.
Бизнинг тинч, осуда ҳаётимизни булғаманг! Бу дунё ҳаётимизга розимиз, еб-ичишимиз етарли, тижоратимиз ривожда, бола-чақамиз билан роҳат-фароғатдамиз.
Кимдир ери учун жон бераётган бўлса, бизга нима?
Келишиб яшаса бўлмайдими?
Мана биз ер ости-ер усти бойликларимизни бошқаларга бериб қўйиб, кам бўлдикми?
Осмон узилиб ерга тушдими?
Газимизни бировга бериб, ўзимиз ўтин-таппи ёқиб ё хор бўлдикми?
Ёнимиздаги икки аждаҳо у ёқда турсин, ҳатто узоқ Европа ва йироқ Америка ҳам бизга ҳушомад қилади.
У қайсар фаластинликларда нима бор?
Бир ҳовуч қумини биров бошига урадими?
Трамп бова ерингга курорт қиламан, виллар қураман, деса, йўқ, деб унга тармашиб ётибди.
Хуллас, бунақа хабарларинг билан ҳаётимизни лойқаламай, бизни тинч қўйинглар, хўпми? 🥺😢
@MubashshirAhmad
😭676😢227🤬147👍69🔥33🤔16💯11😁10🤯7😨3⚡2
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Бой ва соғлом одамлар! Ҳаж сизга фарз бўлган, уни кечиктириш гуноҳ. "Гуноҳларим кўп, ҳозир ҳаж қила олмайман", деманг! Мабрур ва мақбул ҳаж ўзидан олдинги гуноҳлар кечирилишига сабаб бўлади. Қолаверса соғлик ва бойлик инсонга боғлаб берилмаган.
@MubashshirAhmad
@MubashshirAhmad
2🔥472😢212👍180💯20👏14😭13😁3
Барча оналарга бағишланади.
Китоб шундай бошланади:
✍«Онамга бағишланади... Онам худбинликни ёқтирмайди, айниқса, бутун бошли китобни уларгагина бағишлаб қўйишимни... Онамга ва дунёдаги барча оналарга бағишланади!»
✍«Онам саккиз марта алдагандан кейин ёлғон гапиришини билиб қолдим». Онамнинг саккизинчи ёлғони вафотидан олдин «Оғримаяпти» деб айтган гапи эди...
✍Ҳақиқий ўғил - онаизорга хизмат қилиши лозим ҳолида узоқ ўлкаларга илм истаб кетишдан воз кечади, волида ҳузурида қолади.
Ҳақиқий она - Имом Бухорийнинг онасига ўхшаб боласини илм олиши учун олис юртларгада олиб боради.
✍“Катта бўлиб англадимки, онамнинг қаттиққўлликлари муҳаббат экан, ғазаблари муҳаббат экан, жазолари муҳаббат экан, қайтариқлари муҳаббат экан.
Онамнинг муҳаббатларигина муҳаббат экан”.
✍Инсон улғайиб кўчаларда ўзи бемалол юрадиган бўлади, аммо ёшлигида онасининг этагини тутиб юргандаги хотиржамлик унда барибир топилмайди...
Қалбларни титратадиган китоб мутолаасига марҳамат!
Буюртма учун @TaskinKitob
@TaskinKitoblar
reklama👍258😢152💯31🔥15🤝7😭5👏4😁2
"Бас, улардан бири ҳаё билан юриб келиб"
("Қасас" сураси, 25-оят).
Бу Мусо алайҳиссалом қўйларини суғориб берган икки қиздан бирининг Қуръон каримдаги тавсифи. Яъни, у Мусо олдига ҳаё билан келиб, отаси чақираётганини айтади.
Ҳаё билан муомала бу қизнинг пайғамбарга жуфти ҳалол бўлишига боис бўлди. Бунинг учун унга очиқ-сочиқлик, ясан-тусан ва нозу-карашма билан сўзлаш лозим бўлмади. Эътибор қилинг!
@MubashshirAhmad
("Қасас" сураси, 25-оят).
Бу Мусо алайҳиссалом қўйларини суғориб берган икки қиздан бирининг Қуръон каримдаги тавсифи. Яъни, у Мусо олдига ҳаё билан келиб, отаси чақираётганини айтади.
Ҳаё билан муомала бу қизнинг пайғамбарга жуфти ҳалол бўлишига боис бўлди. Бунинг учун унга очиқ-сочиқлик, ясан-тусан ва нозу-карашма билан сўзлаш лозим бўлмади. Эътибор қилинг!
@MubashshirAhmad
7👍792🔥167💯126👏35😢34⚡13😁8🎉2🤝2
2👍548😢364🔥90😭61💯26⚡13
Бизнинг маданиятимизда ҳокимият тушунчаси халқнинг иродасидан сув ичадиган ва унинг ичидагини айтадиган куч эмас, балки жамиятга ташқаридан зўрлигини кўрсатадиган қувватдир. Бугунги қийинчилик ва мусибатларимиз жавҳари айнан шудир.
Муҳаммад Мухтор Шинқитий
@MubashshirAhmad
Муҳаммад Мухтор Шинқитий
@MubashshirAhmad
👍413💯178🔥59😢14🤔7⚡1🤝1
Сезяпсизларми, диндан узоқлаш(тирил)аётган дунё ўз низомидан чиқиб, ўрмон қонунлари жорий бўлаётган дунёга айланяпти. Дин (ислом) инсониятни тутиб турувчи умуртқа поғонаси. У эгилса ё синса инсоният белини кўтара олмай қолади.
@MubashshirAhmad
@MubashshirAhmad
5👍1.06K💯456😢173🔥56😭9⚡6😁3👏2🤬2
Мен иккинчи гол урилган пайтда саллали ва ҳижобли ўзбекнинг хурсандчиликдан сакраганини кўрдим.
Аслида соқолли ва ҳижоблилар ватанни бошқалардан кўра кўпроқ севади. Шунинг учун миллатни иккига ажратмай, ҳамма ўзбек бир бўлиши керак. Буни аввало ҳукумат тушуниши лозим.
@MubashshirAhmad
Аслида соқолли ва ҳижоблилар ватанни бошқалардан кўра кўпроқ севади. Шунинг учун миллатни иккига ажратмай, ҳамма ўзбек бир бўлиши керак. Буни аввало ҳукумат тушуниши лозим.
@MubashshirAhmad
17👍2.43K💯565🔥225😁53⚡36😭35👏18😨6👌3🤬2😱1
Қуйидагилар ёзувчи ва журналист Раҳимжон Раҳматнинг фикрлари. Тўғри, у бир томонлама бўлиши мумкин. Лекин ўша даврга сиёсий баҳо берилиши ва бу тўғрида романлар ёзилиши кераклигига қўшиламан.
*
90-йиллар
Негадир адабиётимизда ўтган асрнинг 90-йилларидаги сиёсий, иқтисодий, криминал вазият ҳақида романлар ёзилмаяпти.
Бир томондан давлат бошқаруви фалажланган, иккинчи томондан жиноий гуруҳлар тезликда кучайган даврлар эди. Ўғрлик, қароқчилик, босқинчилик, рэкет бениҳоя авж олганди. Халқ дардини айтгани ҳокимиятга эмас, жиноий гуруҳлар лидерлари ёнига борарди. Заводлар, бозорлар, савдо шаҳобчалари жиноий тўдалар назоратига ўтганди.
Наша экиш, сохта ароқ сотиш халқ орасида кенг тарқалганди. Катта бойлар жиноятчиларга катта пул бериб ўзларининг ҳавфсизликларини таъминларди. Тоҳир Йўлдош ҳам бойлар томонидан қўллаб-қувватланган жиноий тўда раҳбари эди.
Жиноий гуруҳларга диний лидерлар яқинлашгач, уларнинг фаолиятида сиёсий оҳанглар пайдо бўла бошлаган.
Агар сиёсийлашган жиноий груҳлар қурол манбасини тополганида, давлат кескин чоралар кўришга кечикканида водий алоҳида давлат бўлиб ажралиб сиқишга уринган, бунинг натижасида фуқаролар уруши бошланган бўларди. Вазият шунга яқин бориб қолганди.
Сурхондарёлик Баҳром Абдуллаев деган диний лидер ўлимга ҳукм қилинганди. Мен унинг сиёсати тарафдори эмасман, менинг сиёсий тузум ҳақида ўз фикрларим бор. Мен бошқа нарса ҳақида ёзмоқчиман. Биз журналистлар ўлимга ҳукм қилинган Б. Абдуллаевнинг отасига микрафон тутиб, ўғлининг тақдири ҳақида савол бердик. Унинг жавоби қисқа бўлди: " Қўчқор қурбонлик учун яратилади". У бошқа гапирмади.
Хоразмлик Дармон ая деган аёлни танирдим. Уни Эрк партияси котиби Отаназар Орипов уйида кўргандим. Дармон аянинг тўртта ўғли бўлиб, ҳаммаси диний-сиёсий айб билан қамалганди. Бечора аёл.
Қийин даврлар эди.
Тоштурмада Зайниддин Асқаровдан интервью олганлардан биттаси мен эдим. Ўшанда у 1999-йилги портлашларни М. Солиҳ уюштирмаганини, бу ишни Андижонлик машҳур қорининг тарафдорлари ташкил қилганини айтганди. Кўп ўтмай Асқаров турмада вафот этди. Олдинроқ акаси турмадан озод қилинганди. 90-йиллардаги ўтиш даври минглаб оилаларга мусибат келтирди. Мусибатга учраганлар бегуноҳ эди демоқчи эмасман. Давр шундай эди. Оддий халқ орасидан чиққан лидерлар катта сиёсатга аралашишга журъат этганди. Сиёсатда рақиблар бир-бирига шафқат қилмайди.
Сиёсат шундай экан, нима ҳам дердик. Каримов даврида диний-сиёсий маҳбусларга, жиноий груҳ бошлиқларига нисбатан ўта ёмон қийноқлар қўлланилган. Ўтиш даврида курашлар ўта шафқатсиз бўларкан.
Мен бу ўринда ҳеч кимни оқламоқчи ёки қораламоқчи эмасман. Каримов ҳокимиятини сақлаб қолишга уринган.
Намангада Тоҳир Йўлдош груҳи фоҳишасан деб аёлларни юзига қора суркаб, эшакка тескари миндириб кўчада сазои қилишган. Ёш йигитларни ўғрликда гумон қилиб дарахтга оёғидан осиб қўйган. Бунақа қилмишлар жиноятдан бошқа нарса эмас эди. Жазолаш давлат ихтиёридаги ваколат.
Ўша даврлар ҳақида романлар ёзилса кўп яхши иш бўларди.
© Раҳимжон Раҳмат
@MubashshirAhmad
*
90-йиллар
Негадир адабиётимизда ўтган асрнинг 90-йилларидаги сиёсий, иқтисодий, криминал вазият ҳақида романлар ёзилмаяпти.
Бир томондан давлат бошқаруви фалажланган, иккинчи томондан жиноий гуруҳлар тезликда кучайган даврлар эди. Ўғрлик, қароқчилик, босқинчилик, рэкет бениҳоя авж олганди. Халқ дардини айтгани ҳокимиятга эмас, жиноий гуруҳлар лидерлари ёнига борарди. Заводлар, бозорлар, савдо шаҳобчалари жиноий тўдалар назоратига ўтганди.
Наша экиш, сохта ароқ сотиш халқ орасида кенг тарқалганди. Катта бойлар жиноятчиларга катта пул бериб ўзларининг ҳавфсизликларини таъминларди. Тоҳир Йўлдош ҳам бойлар томонидан қўллаб-қувватланган жиноий тўда раҳбари эди.
Жиноий гуруҳларга диний лидерлар яқинлашгач, уларнинг фаолиятида сиёсий оҳанглар пайдо бўла бошлаган.
Агар сиёсийлашган жиноий груҳлар қурол манбасини тополганида, давлат кескин чоралар кўришга кечикканида водий алоҳида давлат бўлиб ажралиб сиқишга уринган, бунинг натижасида фуқаролар уруши бошланган бўларди. Вазият шунга яқин бориб қолганди.
Сурхондарёлик Баҳром Абдуллаев деган диний лидер ўлимга ҳукм қилинганди. Мен унинг сиёсати тарафдори эмасман, менинг сиёсий тузум ҳақида ўз фикрларим бор. Мен бошқа нарса ҳақида ёзмоқчиман. Биз журналистлар ўлимга ҳукм қилинган Б. Абдуллаевнинг отасига микрафон тутиб, ўғлининг тақдири ҳақида савол бердик. Унинг жавоби қисқа бўлди: " Қўчқор қурбонлик учун яратилади". У бошқа гапирмади.
Хоразмлик Дармон ая деган аёлни танирдим. Уни Эрк партияси котиби Отаназар Орипов уйида кўргандим. Дармон аянинг тўртта ўғли бўлиб, ҳаммаси диний-сиёсий айб билан қамалганди. Бечора аёл.
Қийин даврлар эди.
Тоштурмада Зайниддин Асқаровдан интервью олганлардан биттаси мен эдим. Ўшанда у 1999-йилги портлашларни М. Солиҳ уюштирмаганини, бу ишни Андижонлик машҳур қорининг тарафдорлари ташкил қилганини айтганди. Кўп ўтмай Асқаров турмада вафот этди. Олдинроқ акаси турмадан озод қилинганди. 90-йиллардаги ўтиш даври минглаб оилаларга мусибат келтирди. Мусибатга учраганлар бегуноҳ эди демоқчи эмасман. Давр шундай эди. Оддий халқ орасидан чиққан лидерлар катта сиёсатга аралашишга журъат этганди. Сиёсатда рақиблар бир-бирига шафқат қилмайди.
Сиёсат шундай экан, нима ҳам дердик. Каримов даврида диний-сиёсий маҳбусларга, жиноий груҳ бошлиқларига нисбатан ўта ёмон қийноқлар қўлланилган. Ўтиш даврида курашлар ўта шафқатсиз бўларкан.
Мен бу ўринда ҳеч кимни оқламоқчи ёки қораламоқчи эмасман. Каримов ҳокимиятини сақлаб қолишга уринган.
Намангада Тоҳир Йўлдош груҳи фоҳишасан деб аёлларни юзига қора суркаб, эшакка тескари миндириб кўчада сазои қилишган. Ёш йигитларни ўғрликда гумон қилиб дарахтга оёғидан осиб қўйган. Бунақа қилмишлар жиноятдан бошқа нарса эмас эди. Жазолаш давлат ихтиёридаги ваколат.
Ўша даврлар ҳақида романлар ёзилса кўп яхши иш бўларди.
© Раҳимжон Раҳмат
@MubashshirAhmad
👍356🔥54💯35😱28🤔13🤬8👏5🤯4🎉1🤝1
Баъзи ўзбек кино ё роликларида муслима аёлни уйида, эри олдида ҳам ҳижобда ўтирадиган қилиб тасвирлашлари жуда ҳам ғашимга тегади. Чунки ҳижоб аёлнинг номаҳрам бегоналардан тўсилиши учун вожиб холос. Маҳрамларга нисбатан аврат масаласи бошқача.
Бу мусулмончиликни яхши тушунмаслик ёки муслималарни камситиш (бефаҳм кўрсатиш) сабабидан қилинади.
@MubashshirAhmad
Бу мусулмончиликни яхши тушунмаслик ёки муслималарни камситиш (бефаҳм кўрсатиш) сабабидан қилинади.
@MubashshirAhmad
👍832💯308🔥74🤔36😁23🤬16🤯4⚡2😱2👌2
Forwarded from Strategic Focus: Central Asia
Turkiya va Markaziy Osiyo davlatlarining ShKTR bo‘yicha ikki xil pozitsiyasi
Jo’rabek Soqiyev, mustaqil ekspert
Shimoliy Kipr Turk Respublikasi (ShKTR) masalasi Markaziy Osiyo (MO) davlatlari bilan Turkiya o‘rtasidagi munosabatlarda noqulaylik tug‘diruvchi siyosiy mavzu bo‘lib bormoqda. Bu vaziyatni to‘liq anglash uchun avvalo ShKTR tarixi haqida qisqacha to‘xtalib o‘tamiz.
ShKTR tarixi va xalqaro maqomi
ShKTR — Kipr orolining shimoliy qismida joylashgan, 1983-yil 15-noyabrda o‘z mustaqilligini e’lon qilgan de-fakto davlatdir. U faqat Turkiya tomonidan tan olingan. Aslida, Kiprda yillar davomida yunonlar va turklar o‘rtasida etnik ziddiyatlar mavjud bo‘lgan. 1974-yilda Kiprda yunonlar Gretsiya bilan birlashish harakatini boshlaganida, Turkiya orolning shimoliy qismiga harbiy aralashuv qiladi. Natijada orol amalda ikki qismga bo‘linadi: janubda Kipr Respublikasi (yunonlar boshqaruvida), shimolda esa turklar boshqaruvida bo‘lgan hudud.
Bugungi kungacha xalqaro hamjamiyat ShKTRni Kipr Respublikasining ajralmas qismi sifatida ko‘radi. Shu sababli, ShKTRning diplomatik va iqtisodiy aloqalari nihoyatda cheklangan. Biroq Turkiya tomonidan ko‘rsatilayotgan siyosiy va iqtisodiy ko‘mak evaziga u de-fakto davlat sifatida o‘z mavjudligini saqlab kelmoqda.
Turkiya manfaatlari — geosiyosiy va geoiqtisodiy omillar
Turkiya uchun ShKTR nafaqat milliy o‘zlik, balki geosiyosiy va iqtisodiy manfaatlar nuqtai nazaridan ham muhimdir.
Energiya resurslari va iqtisodiy manfaatlar: So‘nggi yillarda Sharqiy O‘rta yer dengizi atrofida yirik tabiiy gaz zaxiralari topilgan. Turkiya bu boyliklarga ShKTR orqali ulush talab qilishga harakat qilmoqda. Bu nafaqat energiya resurslari, balki gaz quvurlari, tranzit yo‘llari va mintaqadagi energiya siyosatida ta’sir kuchi ortishiga xizmat qiladi.
Geosiyosiy va harbiy pozitsiya: Kipr oroli — Yevropa, Osiyo va Afrika chorrahasida joylashgani bois, strategik nuqtada joylashgan. Turkiya bu yerda harbiy mavjudlikni saqlab, mintaqadagi dengiz yo‘llari va xavfsizlik siyosatida faol rol o‘ynamoqda.
TDT doirasida ShKTRni tan olish harakati
Turkiya ShKTRni xalqaro miqyosda tan oldirishda o‘ziga yaqin bo‘lgan davlatlar — xususan, Turkiy Davlatlar Tashkiloti (TDT) a’zolariga tayanmoqda. So‘nggi yillarda ShKTR TDT yig‘ilishlariga kuzatuvchi maqomida taklif qilinmoqda. Rasmiy Anqara bu orqali ShKTRning xalqaro tan olinuvchanligini oshirishga harakat qilmoqda.
Biroq Markaziy Osiyo davlatlari bu borada sukut saqlamoqda. 2025-yilda Yevropa Ittifoqi – Markaziy Osiyo sammitida bu masala aniq tilga olinib, ShKTRni tan olmaslikka qaratilgan qat’iy pozitsiya bildirilgan. Bu esa TDT ichida ma’lum darajada yoriqlar paydo bo‘lishiga sabab bo‘ldi. Turkiya ichki ommaviy axborot vositalarida esa bu holat “Turkiyaga urilgan tarsaki” sifatida talqin qilindi.
MO davlatlarining ehtiyotkor pozitsiyasi — asosli sabablarga ega
MO davlatlari ShKTRni tan olishdan tiyilmoqda. Bunga bir nechta muhim sabablar mavjud:
1. Xalqaro huquqqa zid. BMT Xavfsizlik Kengashining 541 va 550-sonli rezolyutsiyalari ShKTR mustaqilligini noqonuniy deb e’tirof etadi. Tan olish — BMT prinsiplariga zid bo‘lish demakdir.
2. Suverenitet va hududiy yaxlitlik tamoyili. MO davlatlari (ayniqsa, Qozog‘iston, O‘zbekiston) o‘z hududiy yaxlitligini saqlashga katta e’tibor qaratadi. Ajralish harakatlarini qo‘llab-quvvatlash ularga xavfli presedent sifatida ko‘rinadi.
3. Diplomatik muvozanat va neytrallik siyosati. MO davlatlari Turkiya bilan yaqinlikni saqlashga intiladi, biroq G‘arb, Rossiya, Xitoy kabi yirik geosiyosiy o‘yinchilar bilan munosabatlarga putur yetkazishni istamaydi. Shu sababli, ular “tan olmaslik, lekin betaraf turish” pozitsiyasini saqlamoqda.
4. Geosiyosiy bosim va iqtisodiy xavf. ShKTRni tan olish G‘arb davlatlarining bosimiga sabab bo‘lishi mumkin. Bu esa sarmoya, savdo va xalqaro yordamlar yo‘qolishiga olib kelishi mumkin.
Strategic Focus: Central Asia
Jo’rabek Soqiyev, mustaqil ekspert
Shimoliy Kipr Turk Respublikasi (ShKTR) masalasi Markaziy Osiyo (MO) davlatlari bilan Turkiya o‘rtasidagi munosabatlarda noqulaylik tug‘diruvchi siyosiy mavzu bo‘lib bormoqda. Bu vaziyatni to‘liq anglash uchun avvalo ShKTR tarixi haqida qisqacha to‘xtalib o‘tamiz.
ShKTR tarixi va xalqaro maqomi
ShKTR — Kipr orolining shimoliy qismida joylashgan, 1983-yil 15-noyabrda o‘z mustaqilligini e’lon qilgan de-fakto davlatdir. U faqat Turkiya tomonidan tan olingan. Aslida, Kiprda yillar davomida yunonlar va turklar o‘rtasida etnik ziddiyatlar mavjud bo‘lgan. 1974-yilda Kiprda yunonlar Gretsiya bilan birlashish harakatini boshlaganida, Turkiya orolning shimoliy qismiga harbiy aralashuv qiladi. Natijada orol amalda ikki qismga bo‘linadi: janubda Kipr Respublikasi (yunonlar boshqaruvida), shimolda esa turklar boshqaruvida bo‘lgan hudud.
Bugungi kungacha xalqaro hamjamiyat ShKTRni Kipr Respublikasining ajralmas qismi sifatida ko‘radi. Shu sababli, ShKTRning diplomatik va iqtisodiy aloqalari nihoyatda cheklangan. Biroq Turkiya tomonidan ko‘rsatilayotgan siyosiy va iqtisodiy ko‘mak evaziga u de-fakto davlat sifatida o‘z mavjudligini saqlab kelmoqda.
Turkiya manfaatlari — geosiyosiy va geoiqtisodiy omillar
Turkiya uchun ShKTR nafaqat milliy o‘zlik, balki geosiyosiy va iqtisodiy manfaatlar nuqtai nazaridan ham muhimdir.
Energiya resurslari va iqtisodiy manfaatlar: So‘nggi yillarda Sharqiy O‘rta yer dengizi atrofida yirik tabiiy gaz zaxiralari topilgan. Turkiya bu boyliklarga ShKTR orqali ulush talab qilishga harakat qilmoqda. Bu nafaqat energiya resurslari, balki gaz quvurlari, tranzit yo‘llari va mintaqadagi energiya siyosatida ta’sir kuchi ortishiga xizmat qiladi.
Geosiyosiy va harbiy pozitsiya: Kipr oroli — Yevropa, Osiyo va Afrika chorrahasida joylashgani bois, strategik nuqtada joylashgan. Turkiya bu yerda harbiy mavjudlikni saqlab, mintaqadagi dengiz yo‘llari va xavfsizlik siyosatida faol rol o‘ynamoqda.
TDT doirasida ShKTRni tan olish harakati
Turkiya ShKTRni xalqaro miqyosda tan oldirishda o‘ziga yaqin bo‘lgan davlatlar — xususan, Turkiy Davlatlar Tashkiloti (TDT) a’zolariga tayanmoqda. So‘nggi yillarda ShKTR TDT yig‘ilishlariga kuzatuvchi maqomida taklif qilinmoqda. Rasmiy Anqara bu orqali ShKTRning xalqaro tan olinuvchanligini oshirishga harakat qilmoqda.
Biroq Markaziy Osiyo davlatlari bu borada sukut saqlamoqda. 2025-yilda Yevropa Ittifoqi – Markaziy Osiyo sammitida bu masala aniq tilga olinib, ShKTRni tan olmaslikka qaratilgan qat’iy pozitsiya bildirilgan. Bu esa TDT ichida ma’lum darajada yoriqlar paydo bo‘lishiga sabab bo‘ldi. Turkiya ichki ommaviy axborot vositalarida esa bu holat “Turkiyaga urilgan tarsaki” sifatida talqin qilindi.
MO davlatlarining ehtiyotkor pozitsiyasi — asosli sabablarga ega
MO davlatlari ShKTRni tan olishdan tiyilmoqda. Bunga bir nechta muhim sabablar mavjud:
1. Xalqaro huquqqa zid. BMT Xavfsizlik Kengashining 541 va 550-sonli rezolyutsiyalari ShKTR mustaqilligini noqonuniy deb e’tirof etadi. Tan olish — BMT prinsiplariga zid bo‘lish demakdir.
2. Suverenitet va hududiy yaxlitlik tamoyili. MO davlatlari (ayniqsa, Qozog‘iston, O‘zbekiston) o‘z hududiy yaxlitligini saqlashga katta e’tibor qaratadi. Ajralish harakatlarini qo‘llab-quvvatlash ularga xavfli presedent sifatida ko‘rinadi.
3. Diplomatik muvozanat va neytrallik siyosati. MO davlatlari Turkiya bilan yaqinlikni saqlashga intiladi, biroq G‘arb, Rossiya, Xitoy kabi yirik geosiyosiy o‘yinchilar bilan munosabatlarga putur yetkazishni istamaydi. Shu sababli, ular “tan olmaslik, lekin betaraf turish” pozitsiyasini saqlamoqda.
4. Geosiyosiy bosim va iqtisodiy xavf. ShKTRni tan olish G‘arb davlatlarining bosimiga sabab bo‘lishi mumkin. Bu esa sarmoya, savdo va xalqaro yordamlar yo‘qolishiga olib kelishi mumkin.
Strategic Focus: Central Asia
👍140🤔31😢9🤬6💯6⚡1🔥1
Forwarded from Strategic Focus: Central Asia
Davomi
Xulosa qilib aytsak, Markaziy Osiyo davlatlari ShKTRni tan olish imkoniyatiga ega emas. Chunki: bu xalqaro huquqqa zid; ichki siyosiy barqarorlikka tahdid soladi; diplomatik muvozanatni buzadi; yirik davlatlar bilan aloqalarga putur yetkazadi.
Shu sababli, Turkiya bu masalada MO davlatlari bilan munosabatlarni ziddiyatga olib bormasdan, alternativ strategiyalar ishlab chiqishi zarur. MO davlatlari esa bu borada real siyosiy vaziyatni hisobga olib, ehtiyotkor pozitsiyada qolishga majbur.
21-asr — turkiy xalqlar uchun sinov davri. Bugun shakllanayotgan munosabatlar, keyingi asrning siyosiy arxitekturasini belgilab beradi. Bu esa har bir harakatda ehtiyotkorlik, uzoqni ko‘zlash va o‘zaro hurmatni talab qiladi.
Strategic Focus: Central Asia
Xulosa qilib aytsak, Markaziy Osiyo davlatlari ShKTRni tan olish imkoniyatiga ega emas. Chunki: bu xalqaro huquqqa zid; ichki siyosiy barqarorlikka tahdid soladi; diplomatik muvozanatni buzadi; yirik davlatlar bilan aloqalarga putur yetkazadi.
Shu sababli, Turkiya bu masalada MO davlatlari bilan munosabatlarni ziddiyatga olib bormasdan, alternativ strategiyalar ishlab chiqishi zarur. MO davlatlari esa bu borada real siyosiy vaziyatni hisobga olib, ehtiyotkor pozitsiyada qolishga majbur.
21-asr — turkiy xalqlar uchun sinov davri. Bugun shakllanayotgan munosabatlar, keyingi asrning siyosiy arxitekturasini belgilab beradi. Bu esa har bir harakatda ehtiyotkorlik, uzoqni ko‘zlash va o‘zaro hurmatni talab qiladi.
Strategic Focus: Central Asia
👍186🤔24😢10🔥5🤬4💯4⚡2😁2🤝1
Субҳаналлоҳ, нафсда Иблиснинг кибри, Қобилнинг ҳасади, Однинг мағрурлиги, Самуднинг туғёни, Намруднинг журъати, Фиръавннинг манманлиги, Қоруннинг зулми ва Ҳомоннинг уятсизлиги бор...
Ибн Қаййим раҳимаҳуллоҳ
@MubashshirAhmad
Ибн Қаййим раҳимаҳуллоҳ
@MubashshirAhmad
👍435😢328💯62🔥42👏12😁6⚡5🤔2
Forwarded from Toshkandi
Чўчқа териси қўлланадиган машҳур спорт пойабзаллари ва моделлари
Қуйида чўчқа териси (pigskin leather) ишлатиладиган брендлар ва кроссовка моделлари келтирилган. Бу маълумот айниқса диний сабаб туфайли маҳсулотдан воз кечувчилар учун муҳим.
1. New Balance
Моделлар:
New Balance 990 (v3, v4, v5, v6) — айниқса Made in USA сериясида.
New Balance 998, 1300, 576 — юқори даражали кроссовкалар.
Изоҳ: пойабзалнинг юқори қисмида кўпинча чўчқа нубук териси ишлатилади.
2. Adidas
Моделлар:
Samba OG — айнан шу модел Туркияда муҳокамаларга сабаб бўлган, чунки унда чўчқа териси ишлатилган.
Rivalry Low — айрим серияларида чўчқа териси мавжуд.
Superstar (айрим лимитли нашрлар) — чўчқа териси таркибида учраб туради
3. Diadora
Модель:
Mi Basket Row Cut Pigskin Leather — АҚШ ва Европада кенг сотилади.
4. Hender Scheme
Моделлар:
Manual Industrial Products 01–10 — кўплаб моделлари табиий, ишланмаган чўчқа терисидан тайёрланган. Кроссовка қўл меҳнати билан тайёрланади ва юқори қадрланади.
5. Hush Puppies
Бренд 1958 йилдан бери чўчқа терисидан тайёрланган кундалик пойабзалларни (лофер, дерби ва слипонлар) ишлаб чиқаради.
Истеъмолчиларга маслаҳатлар:
Пойабзал тавсифида қуйидаги сўзларга эътибор беринг: “pigskin leather”, “nubuck pigskin”, “suede pigskin”.
Ички тегларга эътибор беринг — кўп ҳолларда ишлатилган материаллар шу ерда кўрсатилади.
Агар материаллар ҳақида маълумот бўлмаса — бренднинг мижозлар хизматига мурожаат қилинг ёки махсус веган серияларни танланг.
@alitoshkandi
Қуйида чўчқа териси (pigskin leather) ишлатиладиган брендлар ва кроссовка моделлари келтирилган. Бу маълумот айниқса диний сабаб туфайли маҳсулотдан воз кечувчилар учун муҳим.
1. New Balance
Моделлар:
New Balance 990 (v3, v4, v5, v6) — айниқса Made in USA сериясида.
New Balance 998, 1300, 576 — юқори даражали кроссовкалар.
Изоҳ: пойабзалнинг юқори қисмида кўпинча чўчқа нубук териси ишлатилади.
2. Adidas
Моделлар:
Samba OG — айнан шу модел Туркияда муҳокамаларга сабаб бўлган, чунки унда чўчқа териси ишлатилган.
Rivalry Low — айрим серияларида чўчқа териси мавжуд.
Superstar (айрим лимитли нашрлар) — чўчқа териси таркибида учраб туради
3. Diadora
Модель:
Mi Basket Row Cut Pigskin Leather — АҚШ ва Европада кенг сотилади.
4. Hender Scheme
Моделлар:
Manual Industrial Products 01–10 — кўплаб моделлари табиий, ишланмаган чўчқа терисидан тайёрланган. Кроссовка қўл меҳнати билан тайёрланади ва юқори қадрланади.
5. Hush Puppies
Бренд 1958 йилдан бери чўчқа терисидан тайёрланган кундалик пойабзалларни (лофер, дерби ва слипонлар) ишлаб чиқаради.
Истеъмолчиларга маслаҳатлар:
Пойабзал тавсифида қуйидаги сўзларга эътибор беринг: “pigskin leather”, “nubuck pigskin”, “suede pigskin”.
Ички тегларга эътибор беринг — кўп ҳолларда ишлатилган материаллар шу ерда кўрсатилади.
Агар материаллар ҳақида маълумот бўлмаса — бренднинг мижозлар хизматига мурожаат қилинг ёки махсус веган серияларни танланг.
@alitoshkandi
👍467😱78🔥41🤝15💯10👏4⚡2👌1
Э вашшше борууу!
10 та мошина авария қилган+ичган+наркотикда бўлган+олдин фоҳиша бўйича судланган+ички ишларга бўйсунмаган+одамлар ҳаётига хавф солган+жамиятни менсимаган+"права"си бўлмаган+рақамсиз қочган... Қип-қизил букет!
Хўш, натижа-чи? 7-15 сутка!!!! Битта гул бериб, медаль тақиш қолибди холос.
Шундаям 7 сутка ўтирмаса керак ҳали...
Ишлам калламай қолди, очиғи!
© Abror Zohidov
Мендан изоҳ:
Бу янги секуляр Ўзбекистондаги жиноят ва жазо тушунчаси оқибати. Агар шу машинада икки соқолли ва икки ҳижобли бўлганида қандай жазо берилган бўларди?
@MubashshirAhmad
10 та мошина авария қилган+ичган+наркотикда бўлган+олдин фоҳиша бўйича судланган+ички ишларга бўйсунмаган+одамлар ҳаётига хавф солган+жамиятни менсимаган+"права"си бўлмаган+рақамсиз қочган... Қип-қизил букет!
Хўш, натижа-чи? 7-15 сутка!!!! Битта гул бериб, медаль тақиш қолибди холос.
Шундаям 7 сутка ўтирмаса керак ҳали...
Ишлам калламай қолди, очиғи!
© Abror Zohidov
Мендан изоҳ:
Бу янги секуляр Ўзбекистондаги жиноят ва жазо тушунчаси оқибати. Агар шу машинада икки соқолли ва икки ҳижобли бўлганида қандай жазо берилган бўларди?
@MubashshirAhmad
1👍1K🤬473💯184😁167😢118🔥25🤯22😭18⚡15👏1
Forwarded from Toshkandi
АҚШ ҳукумати ҳар йили Исроилга қанча маблағ ажратади?
АҚШ ҳукумати ҳар йили Исроилга катта миқдорда ҳарбий ва иқтисодий ёрдам кўрсатиб келади. 2016 йилда имзоланган келишувга кўра, АҚШ 2019 йилдан 2028 йилгача ҳар йили Исроилга 3,8 миллиард доллар ажратиш мажбуриятини олган. Бу ёрдамнинг:
3,3 миллиард доллари — ҳарбий молиялаштириш учун,
500 миллион доллари — “Темир гумбаз”, “Ўқ” ва “Станнер” каби қўшма ракета ҳимоя дастурларига тўғри келади.
Бироқ 2024 йилда бу ёрдам миқдори анча оширилди. 2023 йил октябридан 2024 йил сентябригача АҚШ Исроилга ва минтақадаги ҳарбий ҳаракатларга камида 22,76 миллиард доллар сарфлаган.
Бу маблағдан:
17,9 миллиард доллари Исроилга бевосита ҳарбий ёрдам сифатида ажратилган — бу АҚШ ва Исроил муносабатлари тарихидаги энг катта йиллик ёрдамдир.
Қолган маблағлар юқори аниқликдаги ўқ-дорилар, артиллерия снарядлари, ракета ва авиация ускуналарини етказиб беришга сарфланган.
Шунингдек, АҚШ Исроилга 20 миллиард доллардан ортиқ қийматдаги қурол-яроғ, жумладан, ҳарбий учувчи самолётлар ва танклар учун ўқ-дори сотиш бўйича битимларни тасдиқлаган.
@alitoshkandi
АҚШ ҳукумати ҳар йили Исроилга катта миқдорда ҳарбий ва иқтисодий ёрдам кўрсатиб келади. 2016 йилда имзоланган келишувга кўра, АҚШ 2019 йилдан 2028 йилгача ҳар йили Исроилга 3,8 миллиард доллар ажратиш мажбуриятини олган. Бу ёрдамнинг:
3,3 миллиард доллари — ҳарбий молиялаштириш учун,
500 миллион доллари — “Темир гумбаз”, “Ўқ” ва “Станнер” каби қўшма ракета ҳимоя дастурларига тўғри келади.
Бироқ 2024 йилда бу ёрдам миқдори анча оширилди. 2023 йил октябридан 2024 йил сентябригача АҚШ Исроилга ва минтақадаги ҳарбий ҳаракатларга камида 22,76 миллиард доллар сарфлаган.
Бу маблағдан:
17,9 миллиард доллари Исроилга бевосита ҳарбий ёрдам сифатида ажратилган — бу АҚШ ва Исроил муносабатлари тарихидаги энг катта йиллик ёрдамдир.
Қолган маблағлар юқори аниқликдаги ўқ-дорилар, артиллерия снарядлари, ракета ва авиация ускуналарини етказиб беришга сарфланган.
Шунингдек, АҚШ Исроилга 20 миллиард доллардан ортиқ қийматдаги қурол-яроғ, жумладан, ҳарбий учувчи самолётлар ва танклар учун ўқ-дори сотиш бўйича битимларни тасдиқлаган.
@alitoshkandi
🤬592👍42😢41😭10💯9🤔5🔥2👌1
Forwarded from Toshkandi
1948 йилда Исроил давлатининг ташкил топганидан буён Америка Қўшма Штатлари ушбу мамлакатга 2024 йил ҳолатига кўра 158 миллиард АҚШ долларидан ортиқ миқдорда беғараз ҳарбий ва иқтисодий ёрдам кўрсатган.
@alitoshkandi
@alitoshkandi
🤬922😭64👍30😢20🔥7🤯6😁5😱5💯5🤔1