Telegram Web Link
تحلیل برخی آیین روستاییان در آستانه نوروز
1-آیین تکچی (تکمچی) :
هر ساله قبل از فرا رسیدن نوروز در شهرهای آذری زبان تبریز و بویزه اردبیل افرادی عروسکی شبیه بز را تزیین می نمایند و با آن بر در منازل می روند و بدین طریق فرا رسیدن نوروز را خبر می دهند. این افراد تکمچی و عروسک ان ها تکم نام دارد. تکمچی بر در هر منزل که می رود مقداری انعام دریافت می دارد. و اینکه آیا پول نقد بگیرد یا مواد غذایی بستگی به وضعیت اقتصادی خانواده دارد. تکمچی به زبان اذری شروع به خواندن شعر می نماید و عروسک خود را روی دستان خود به رقص در می اورد.

تکم یک عروسک چوبی سنتی است و واژه تکم از دو بخش " تک " و "م " تشکیل شده است. " تک " ینی " بز نر قوی هیکل که همیشه در راس گله حرکت می کند و گله را به چراگاه ها و محل های معین هدایت می کند. و چون حالت رهبری مانند را برای گله دارد و در راس است عنوان عروسکی که خبررسان عید است را " تک " می گذارند. "م" ضمیر ملکی اول شخص مفرد است؛ یعنی " بز نر قوی هیکل من ". تکم عروسکی است که روی آن را با پارچه های قرمز رنگ می پوشانند و پولک، سکه ، زنگوله و ایینه به آن نصب می نمایند.

زنگوله و سکه برای ایجاد سرو صدا است تا مردم را از خانه به بیرون بکشاند و در عین حال یک ضربباهنگ برای تکم بوجود می آورد، آیینه نیز نشانگر روشنایی است ؛ البته باید این را نیز گفت که از رنگ قرمز استفاده می شود ؛ زیرا در قدیم لباس و توری سر عروس به رنگ قرمز بوده و با انتخاب این رنگ مردم خواسته اند تا تکم را مانند یک عروس که مظهر شادی و خوشی است بدانند.در اشعار تکمچی افراد به پاک کردن سینه ها از کینه و کدورت خوانده می شوند و همچنین نام حضرت محمد (ص) و حضرت علی (ع ) زیاد تکرا ر می شود ؛ زیرا مردم این نواحی معتقدند که عید سعید غدیر خم با نوروز باستانی مصادف بوده است. در ناحیه شمالی ایران و کناره های دریای خزر نیز عروسکی به نام تکم وجود دارد که موجودی افسانه ای بوده با سه پا و دو شاخ بر سر به شکل دیو که با تکم آذربایجان متفاوت است، رگه هایی از این نمایش عروسکی در اراک و ملایر نیز دیده شده است. اما باید بدانیم که خاستگاه اصلی ان آذربایجان است.

این آیین مزایای بسیاری دارد که مزایای آن ناگفته پیداست اما یکی از معایبی که می تواند داشته باشد همین بحث گرفتن انعام است زیرا ممکن است خانواده ای از نظر مالی آنچنان مشکل داشته باشند که نتوانند به سهولت چیزی را به تکمچی دهند و به دشواری بیافتند.

2-رسم الاوه کردن :
رسم الاوه کردن رمی است که بیشتر در شمال رایج است؛ در واقع همان مالیدن گل به دیوارها توسط روستاییان است که می توان گفت همان حکم نقاشی کردن دیوارها در شهرها را دارد که افراد با این کار فرا رسیدن نوروز را خبر می دهند؛ البته در روستاهای شهرهای دیگر نیز این رسم به گونه های دیگری وجود دارد ؛ مثلا در روستاهای استان همدان آّ گل سفید را به دیوارها می مالند.

در شمال افرادی که سالخورده هستند این کار را به افراد جوان تر می سپارند و و انعامی را به آنان می دهند. این آیین بر خلاف ایین تکمچی انعام را به اجبار بر خاناده ها تحمیل نمی دارد و سالمنی که توان مالی نداشته باشد می تواند از گل مالی دیوارها خودداری نماید و اما اینکه از مزایای دیگر آن این است که دیوار ها تمیز تر می شوند و به نحوی نشاط به خانواده ها داده می شود و افراد سالمند مطمئنا خرسند خواهند بود ازاینکه ببیند هنوز تنها نیستند و افرادی وجود دارند که می توانند به آنان تکیه کنند.

3-مراسم مردگان :
مراسم مردگان از دیگر مراسمی است که در روستاهای شمال برگزار می گردد.بر اساس سنت رایج و باورهای مردم در زمان های قدیم فریدون پادشاه پیشدادی به خونخواهی پدرش جمشید شاه ، ضحاک را در سرزمین مازندران و در دماوند کوه به بند می کشد، مردم خبر این پیروزی را در شب با آتش زدن بوته ها به یکدیگر اطلاع می دهند و فردای آن روز با برپایی جشن و مسابقه کشتی این پیروزی را گرامی می دارند. امروزه مردم روستاهای اطراف امامزاده حسن به امامزاده حسن واقع در سوادکوه می روند و علاوه بر خیرات کردن برای اموات خود و روشن کردن شمع روی مزارها، تماشاگر مسابقه کشتی سنتی لوچر می شوند. در این روز کشتی گیران سوادکوه در این محوطه گرد می آیند و به مصاف هم می روند.در مناطق جلگه ای جشن مردگان در آرامگاه ها برگزار می شود.

مردم عدالتخواه هستند و با این کار نشان می دهند که عدالتخواهی از گذشته تاکنون در رگ و خون آن ها بوده و هست.خیرات دادن برای مردگان چند مزیت دارد هم برای فرد فوت شده خب است و هم اینکه افرادی که خیرات می دهند به یاد مرگ و آخرت می افتند و هم اینکه دل های مردم را به یکدیگر نزدیک می گرداند. با انجام مراسم کشتی هم هیجانات کشتی گیران و هم تماشاچیان تخلیه شده و سرگرم می گردند.
4- مراسم شال اندازی :
شال اندازی از دیگر مراسم شب چهارشنبه سوری است که تاکنون اعتبار خود را در شهرها و روستاهای آذربایجان غربی حفظ کرده است. پس از خاموشی آتش و کوزه شکستن و فالگوشی و گره گشایی و قاشق زنی جوانان نوبت به شال اندازی می رسد. جوانان چندین دستمال حریر و ابریشمی را به یکدیگر گره زده، از آن طنابی رنگین به بلندی سه متر می ساختند.

آنگاه از راه پلکان خانه ها یا از روی دیوار، آنرا از روزنه دودکش وارد منزل می کنند و یک سر آن را خود در بالای بام در دست می گرفتند، آنگاه با چند سرفه بلند صاحبخانه را متوجه ورودشان می سازند. صاحبخانه که منتظر آویختن چنین شال هایی هستند، به محض مشاهده طناب رنگین، آنچه قبلاً آماده کرده، در گوشه شال می ریزند و گره ای بر آن زده، با یک تکان ملایم، صاحب شال را آگاه می سازند که هدیه سوری آماده است.

آنگاه شال انداز شال را بالا می کشد. آنچه در شال است هم هدیه چهارشنبه سوری است و هم فال. اگر هدیه نان باشد آن نشانه نعمت است، اگر شیرینی نشانه شیرین کامی و شادمانی، انار نشانه کسرت اولاد در آینده و گردو نشان طول عمر، بادام و فندق نشانه استقامت و بردباری در برابر دشواری ها، کشمش نشانه پرآبی و پربارانی سال نو و اگر سکه نقره باشد نشانه سپیدبختی است.

البته باید این را بگوییم که شال اندازی مراسمی نیست که صرفا جهت شاد کردن کودکان و جوانان و جهت سرگرمی به و جود امده باشد بلکه در گذشته های دور هدف از این کار کمک به مستمندان بوده است و امروزه است که کارکرد اصلی خود را از دست داده است.

افراد مستمند شالی را از پشت بام بر خانه های مردم آویزان می کردند تا صاحبخانه در حد توان خود مواد غذایی به ان ببندد و انان نیز در شب های عید شاد باشند و اینکه شال واسط انان می شد ازین جهت بسیار خوب بود که چهره فرد مستمند توسط صاحبخانه دیده نمی شدو بدین سبب علاوه بر تامین شدن مایحتاج شب عید ابروی وی نیز حفظ می گردید.
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
ورود هزاران آهو و شوکا و مارآل، از مرز ترکمنستان و افغانستان به سمت ایران.
مرز پل خاتون
این کتاب ( چاپ سال 2022 میلادی ) جنبه‌های مفهومی و کاربردی و چارچوب‌ها و رویکردهای نظری معیشت روستایی را در هند در پنج دهه اخیر مورد تحلیل و بحث قرار داده است. روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی https://www.tg-me.com/RURALRESEARCHS
در این کتاب آمده است که آنچه می تواند روستاهای کشورهای در حال توسعه و بویژه غرب کشور پاکستان را توسعه ببخشد، توسعه منابع انسانی آن روستاها و از همه مهم تر تاکید بر مساله آموزش در روستاهاست. اگرچه راهبرد آموزش روستایی برای اقلیم ها و فرهنگ های مختلف باید متفاوت باشد، اما اکثر مشکلات اساسی روستاها دارای ویژگی های مشترک هستند. همچنین جمعیت روستایی تا حدودی محافظه کار بوده و موقعیت اقتصادی آنها استفاده بهینه از تمامی منابع انسانی و مادی را ایجاب می کند. روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی https://www.tg-me.com/RURALRESEARCHS
همایش ملی درس آموخته های مشارکت متخصصان جغرافیا و برنامه ریزی روستایی در آبادانی و پیشرفت نواحی روستایی در تاریخ ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ توسط ،انجمن علمی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران در شهر تهران برگزار خواهد شد روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی https://www.tg-me.com/RURALRESEARCHS
water for prosperity and peace.pdf
6.2 MB
گزارش توسعه جهانی آب سازمان ملل متحد در سال 2024: آب برای رفاه و صلح

The United Nations World Water Development Report 2024: water for prosperity and peac روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی https://www.tg-me.com/RURALRESEARCHS
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🎥 چه کسی غیر او می‌توانست، مرد هزار صدای ایران باشد؟
🔹به مناسبت زادروز گوینده و مدیر دوبلاژ، زنده یاد منوچهر اسماعیلی روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی https://www.tg-me.com/RURALRESEARCHS
آداب و رسوم اقوام مختلف ایرانی در نوروز / آئین کوزه شکنی خراسان

یکی از آیین های نوروزی در خراسان شمالی مراسم کوزه شکنی است؛ در این رسم کوزه ای را مقداری آب می کنند و درون آن سکه پول می اندازند، سپس آن را یکی از اعضای خانواده که معمولا پسر خانواده است ، از پشت بام به پایین پرت می کند تا کوزه شکسته و آب آن پاشیده شود .آنها شکستن کوزه را نشانه آلودگی ها و اندوه های یکساله می دانستند.
همچنین آنها برای رهایی از آلودگی ها، ظرفهای مسی خود را به مس گرها می دادند و سفید می کردند.
در خراسان جنوبی مراسم کوزه شکستن یکی از مراسم برخاسته از آیین و رسم کهن چهارشنبه‌سوری است. ایرانیان در شب چهارشنبه‌سوری کوزه‌های کهنه را بالای بام خانه برده، به زیر افکنده، آن را می‌شکستند و کوزه جدیدی را جایگزین آن می‌ساختند. آن‌ها عقیده داشتند که بلاها و قضاهای بد را در کوزه متراکم کرده‌اند و با شکستن کوزه، آن بلاها دفع و نابود خواهند شد.
این سنت احتمالاً بر یک اصل بهداشتی نیز متکی بوده‌است، زیرا ایرانیان قدیم بر این باور بودند که ظروف سفالی را بیش از یک سال نباید در خانه نگاه داشت و چون سال به پایان خود نزدیک می‌شد و شب چهارشنبه سوری می‌رسید، ظروف سفالی را که در خانه داشتند، می‌شکستند. دلیل این کار این است که ظروف سفالی چون لعاب ندارند، چرک و آلوده می‌شوند و چون قابل شستن و پاک کردن نیستند تنها چاره برای دفع زیانش، شکستن آن است.

منبع: روابط عمومی بنیاد ایران‌شناسی
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
نامه امام علی علیه السلام پیشوای مسلمانان جهان به مالک اشتر برای فرمانروایی مصر از ارزشمندترین اسناد تاریخی درباره آیین حکمروایی خوب و حقوق بشر است. رعایت عدل و انصاف، رضایت عموم مردم، عدالت،گمان نیک به مردم و پرهیز از فاش کردن عیوب آن ها، مشورت با دانشمندان جهت اداره شهرها، طبقه‌بندی مشاغل جامعه و اینکه هر یک از طبقات بر والی حقی دارد، مراقبت دقیق از طبقه پایین جامعه، امتیاز ندادن به خویشاوندان و خواص در بیت المال، توجه به صلح با دشمن، وفای به عهد، اهمیت معیارهای انتخاب کارگزاران و مدیران و توجه به اقشار مختلف و رعایت حقوق آنها، امانتداری، مشورت، توجه به اعتدال و میانه روی، پاسخگویی و شفافیت، الگوبرداری و توانمندی و سیاست ورزی و.....از جمله شاخص هایی است که در این نامه و سند تاریخی موجود است . همچنین در بخشی دیگر از این عهدنامه آمده است که دلت را از رحمت و محبّت و نرمش با مردم لبريز كن.مباد كه چونان درنده اي شكارشان را غنيمت شماري، زيرا آنان ( مردم ) از دو دسته بيرون نيستند: يا در دين با تو برادرند و يا در آفرينش ( انسانیت) با تو برابر هستند.
در زندگی روستایی آرامش اصلی‌ترین نقش را دارد. روستانشینان همواره یار و یاور یکدیگرند و زنان و مردان روستایی در بیشتر کار‌ها با یکدیگر همکاری میکنند و نمیگذارند بار زندگی بر دوش دیگری سنگینی کند. روستا نشینی یکی از قدیمی‌ترین شیوه‌های زندگی اجتماعی است که تاکنون ادامه یافته است و روستا‌ها را باید بعنوان رکن اصلی در ثبات اقتصادی؛ فرهنگی و اجتماعی جامعه تلقی کرد. متاسفانه تغییر بافت روستایی در مازندران زیاد به چشم می‌خورد و کمتر خانه‌های سنتی به چشم میخورد. دهستان لفور (لپور) یکی از دهستان‌های شهرستان سوادکوه شمالی در استان مازندران در شمال ایران است. دهستان لفور یکی از نقاطی است که مردم از دیرباز در حرفه دامداری سنتی مشغول به فعالیت هستن شرایط اقلیمی و جغرافیایی متنوع در لفور بستر مناسبی برای فعالیت‌های دامپروری و یکی از محور‌های اشتغال و تامین معاش مردم است.
2024/05/13 18:17:34
Back to Top
HTML Embed Code: