#Mulohaza

Uchta o‘g‘li bor edi uning,
Uch o‘g‘ilning -
Uchta xotini.
Ikki varaq dori ro‘yxati:
Qay biriga aytsin botinib?
Har birida ikki-uch bola,
Har birida «ro‘zg‘or» degan g‘or,
Maktab, bog‘cha - kunda yuz chiqim,
Undan boshqa ming tashvishi bor...
Har bir dori -
otning kallasi,
Pensa o‘lgur urvoq bo‘lmaydi.
Og‘ir keldi shu qish chillasi,
Chiday, desa, og‘riq qo‘ymaydi...
"Yotmasangiz bo‘lmaydi, xola!" -
Doktor yigit jiddiy chayqar bosh.
"Xo‘p, xo‘p," - deydi.
"Tez yordam" ketgach,
To tonggacha dardga berar dosh.
"Qo‘ng‘iroq qil, o‘g‘lingni chaqir!" -
Xunob bo‘lar ota darg‘azab.
"Qo‘ying, o‘zi kepqolar axir..."
Umid qilar
Eshikka qarab...
"Nima bo‘lsa, faqat sizgami?
Shundoq ham bir dunyo qarzdasiz!
Puli yaxshi, dardi bizgami?
Eh, dadasi... Buncha soddasiz?!"
"Obbo, o‘zi pul yo‘qligida,
Yana dori, kasalxonami?
Ana, olib borsin akangiz,
Onangiz bir sizga onami?!"
"Peshonaga yozgani bo‘lar!
Bandasining qilgani bekor.
Shuncha olib bordingiz, yetar,
Ana, ikki akangiz ham bor!"
Borgan sari umidi so‘nib,
Ona ichga yutar dodini...
Uchta O‘GʻLI bor edi uning,
Uch o‘g‘lining -
Uchta xotini...
Yurdi, yurdi...
Yiqildi oxir,
Yotib qoldi ona mushtipar.
"Borishgandir...", "Borgandir..." - deya,
Biror o‘g‘il olmadi xabar...
Faqat birdek dard chekardi chol,
His qilmasdi ochmi, to‘qligin,
Birinchi bor va oxirgi bor
Alam qildi Qizi yo‘qligi...
Azob, og‘riq.
Isitma. Titroq.
"Oh" - dedi-yu, ko‘z yumdi.
Tindi.
Jiringladi axir qo‘ng‘iroq,
"Onang o‘ldi! Kelarsan endi?!"
"Qaytar dunyo, qaytar albat!" - deb,
Aytolmadi birov botinib,
Yig‘lar edi "onam", "onam" deb,
Uch o‘g‘lining uchta xotini.
Xo‘rsinardi ota mung‘ayib...
Hol so‘rmoqqa kimning bor haddi?
Bir chekkada yotar sarg‘ayib,
Ikki varaq dori ro‘yxati...

Uchta O‘GʻLI bor edi,
Uning...

#rumiy

👉 📚 /
Ma'nolarning tuganmas jilosi
https://www.tg-me.com/+iuNRLf9_CXtmYjA8

Болага « ёлғон гапирма...» деманг, «тўғрисини айт...» деб сўранг. Биринчисида айблаган, иккинчисида эса йўл кўрсатган бўласиз.

(с) Виктор Ҳуго

#rumiy

👉 📚 /
Ma'nolarning tuganmas jilosi
https://www.tg-me.com/+iuNRLf9_CXtmYjA8

Жуда оз бўлса ҳам, кунига эхсон қилишни одат қилинг. Чунки эхсон:

• Аллоҳнинг ғазабини ўчиради;
• касалликка даво бўлади;
• мол-мулкингни поклайди;
• Қиёмат куни сенга соя бўлади;
• вафотингдан кейин ҳам ажр-савобингни кўпайтириб туради.

#rumiy

https://www.tg-me.com/+iuNRLf9_CXtmYjA8

Мурувват

Ота онамдан 5 қиз етим қолдик.
Каттамиз 15 ёш энг кичигимиз 2 ёш. Бешта қиз бир кунда ҳам отадан ҳам онадан айрилиб чирқиллаб, катта ҳовлида ҳувуллаб қолдик. Қариндошларимиз вилоятда яшашарди, пойтахтда ўзимиз эдик, катта опам 4 та сингилни бағриларига босиб ҳеч кимга бермай, етимлар учун бериладиган нафақани авайлаб ишлатиб бизни катта қила бошладилар.

Сингилларнингни етимҳонага бер, катта қиберишади деганларам бўлди, иккита кичкина сингилларимизни фарзандликка сўраганлар ҳам бўлди. Опам кунмадилар. "Ота онамдан ёдгорларим, айрилмаймиз" деб биз учун тикувчилик қилиб, аста секин рўзғор тебрата бошладилар. Онанинг меҳрига зор бўлиб йиғласак, опам овутардилар, кечаси ҳаммамизни бағриларига босиб ухлатардилар.

Опам 17 га кирганда совчилар кела бошлади, опам уйга ҳам киргизмасдилар. Эрга тегмайман, сингилларимни катта қилишим керак, ўқитишим керак" деб жавоб берардилар. Бир куни ҳолам билан бир йигит уйимизга меҳмон бўлиб келишди, анча ўтириб гаплашишди опам билан, опам роса йиғлади. Биз хайронмиз.

Улар кетгандан кейин опам ҳолам совчи бўлиб келганларини айтдилар, йигит ҳам етим бўлиб, опамни дараклашган экан, ҳолам ҳам у йигит яхшилигини билганлари учун совчи булиб келишга рози бўлган эканлар. Хуллас, кичкина тўй бўлди. Поччам биз билан яшай бошладилар.

Ҳовлимизга файз кирди, деворлар хоналар оқланди, дарвозалар бўялди, ҳовлимизга дарахтлар экилиб ҳаммаёк ортиқча нарсадан тозаланди. Поччамдан аввалига хадиксирардик, тортинардик. Лекин Аллоҳим чевар экан, отамиз ўрнига ота бўлиб келди ҳаётимизга шу инсон.

Меҳрибонлиги, очиқкўнгиллиги билан ҳаммамизни меҳримизни қозондилар. Ишдан келсалар 4 та қиз дув этиб югурамиз, қўлларида биз учун доим қурт, сақич, конфет бўлади. Кичкина синглим 4 ёш, йиғласак овутиб, кўнглимизни кўтариб, хазиллашиб кўп кулдирар, ташвишимиз ҳам етимлигимиз хам эсимиздан чиқиб кетарди. Опам ишламас, 6 жонни еб ичиши шу 24 ёшли поччамнинг бўйнида эди, лекин бир марта миннат қилганларини, оберган нарсаларини гапирганларини эшитмаганман.

Бирин кетин опам фарзандли бўлдилар, иккита ўғил жиянларим туғилди. Лекин поччамнинг меҳри бизга бўлинмади, аввалгидек меҳрибон ғамхўр эдилар. Кийим кечагимиз, касал бўлсак дори дармонимиз, мактаб харажатлари ҳаммаси шу Фозил поччамизнинг буйниларида эди. Бешта етимнинг кўнглига қарадилар, опамни бирор марта хафа қилмадилар, бизни ўқитиб, хунарли қилиб, ота бўлиб ўзлари яхши жойларга узаттилар.

Тўртта қизни сепи ва тўйи бировлардан кам бўлмади. Ота бўлиб дуо қилиб, пешонамиздан ўпиб куёв қўлига топширдилар ҳаммамизни. Қизлик уйимизга меҳмон бўлиб келсак, ўчоқларда ош қилиб кутиб олардилар, ховлимизда пишган узум, анжир, гилосларни шу қизларни ҳаққи деб челак челак илиниб олиб келардилар.

Бирор марта бизни чертмадилар, кўнгилмизни оғритмадилар. Ҳозир ҳаммамиз оилали, ишли, уй жойликмиз. Ўзимиздан тиндик. Бошимизни силаган, етимлигимизни билдирмаган поччам 63 ёшида, хожи ота мақомида дунёдан ўтдилар. Бешта қиз дод солиб йиғладик, дуо қилдик, ҳақларига ҳар куни тиловатдамиз.

Ўзларидан кейин 4 фарзанд, 12 та невара, катта жаннатдек ҳовли қолди.... Ҳозир пули кўпайса маишат қилиб, хотин устига хотин олиб, ўз фарзандларига зулм қилаётганларни кўрсам, кўз олдимга меҳрибон поччам келадилар. Бешта етим қизни бошини силаган, ўқитиб, хунарли қилиб узатган поччамни эслайман. Шундай инсонлар кўпайсин.

#rumiy

👉 📚 /
Ma'nolarning tuganmas jilosi
https://www.tg-me.com/+iuNRLf9_CXtmYjA8

ДУНЁ

Дунёни мақтама менга, азизам,
Ишониб бўлмайди сохта афсунга.
Агар у заррача бўлса шарафли,
Йиғлаб туғилмасдик келарда унга.

Дунёни покиза атама, ёлғон,
Ҳар они кечажак хавфу хатарда.
Агар у заррача бўлса покдомон,
Бизни ювишмасди ундан кетарда.

(c) Хайрулло Ҳамидов

#rumiy

👉 📚 /
Ma'nolarning tuganmas jilosi
https://www.tg-me.com/+iuNRLf9_CXtmYjA8

Олтинга тенг сўзлар

- Дунё катта бир мактабдир. Унда ҳар қанча чўққига эришмагин, ўлим шаҳодатини олишинг муқаррар. Шундай экан кибрланмасдан одобли ва ахлоқли инсон бўлиб яша.

- Ёстиқ бой ва фақирнинг, катта ва кичикнинг, шаҳзода ва қўриқчиларнинг бошини кўтаради. Лекин унда фақатгина виждони хотиржамлар сокин уйқуга кета оладилар...

- Ҳар бир кунингизни  гўзал ўтказишингиз, сиз учун одатий хол бўлиб қолсин. Самимий, одобли, меҳрибон, саҳий, очиқ кўнгил бўлинг. Чунки соҳиби кетганда, ундан муҳр - хотира қолади...

- Сенга биров "Сени ҳурмат қиламан" деса ишонма. Сухандонлар ҳам ҳеч кимни танимай, кўрмай туриб "ҳурматли томошабинлар" деб айтишади.

- Ҳозирги замонда "қаҳрамон" деб қиличи бор инсонни эмас, балки виждони бор инсонни ҳақиқий "қаҳрамон" деса ярашади.

- Баъзи инсонлар ҳаётимизда ҳудди сониялардек, баъзилари эса ҳудди дақиқалардек, яна бошқалари эса ҳудди бир умрдек гап. Уларни фақат ўлимгина  хотираларимиздан ўчира олади...

- Кўринишинг билан фахрланма. Чунки уни сен яратмагансан. Насабинг билан ҳам фахрланма. Чунки уни сен танламагансан. Лекин ахлоқинг билан фахрлан. Чунки унга зийнатни "СЕН" бергансан...

- Биров сенга ахлоқсиз гаплари билан қўполлик қилса, ғазабланма. Балки жилмай. Чунки у ўзининг феъл атворини сенга намоён этибди. 

- Бахт бу - биз эга бўлмаган нарсага эришишимиз эмас, балки биз эга бўлган нарсамизнинг қийматини билишимиз, тушуниб етишимиз БАХТдир.

(с) «Ҳикматлар саодатга етаклар» китобидан

#rumiy

👉 📚 /
Ma'nolarning tuganmas jilosi
https://www.tg-me.com/+iuNRLf9_CXtmYjA8

Ҳиндистонда бир жоҳил аёл бор эди. Ўлаётган пайти ҳеч ким тушунмайдиган тилда ҳадеб бирнарсалар деяверибди. Уйдагилари унинг гапларига тушунмай Мавлавий деган бир олимни бошлаб келибдилар. Умрида араб тилида гапирмаган, ҳатто намоз ўқимаган бу аёл, соф араб тилида "Мана бу икки одам менга жаннатга киринг!" деяптилар дермиш.

Мавлавий аёлнинг гапидан ҳайратга тушиб, уйидагиларига дебди:
— Бу аёл жаннатнинг башоратини беряпти. Жаннатга кетяпман деяпти. Бунинг қандай амали бор эди?
— Бу аёл ғирт беамал эди. Беамаллиги тугул бадамал эди. Ярамас ишларни қилиб ўтган эди.
— Йўқ, яхшилаб ўйланглар. Бунинг Худога ёққан бир яхши амали бўлганки, жаннат башорати бериляпти.

Суриштириб-суриштириб билишибдики, бу аёлнинг ягона яхши амали: азон айтилаётса, ўзи тушунмаса-да, кўпчиликка: "Жиминглар-жиминглар, азон айтиляпти!" деркан...

https://www.tg-me.com/+iuNRLf9_CXtmYjA8

ЭРКАКЛАРГА НАСИХАТ.

Қачон аёлинг ўзини заиф ҳис қилса, унга отадек бўл.
Қачонки аёлинг йиғласа, унга онадек бўл.
Қачон у хатога йўл қўйса, унга худди акадек бўл.
Қачон у шикоят қилса, у билан худди дўстдек бўл.
Қачон у қўрқганда уни маҳкам тутиб бағрингга бос, севувчи эр бўл.
Қачон у маслаҳатга муҳтож бўлганда сен унга худди опадек бўл.
Унга, сен у билан доим бирга эканлигингни ҳис эттир.

Бу маслаҳатларни кўпчилик эркаклар қабул қилсада, баъзи эркакларга шайтон: Нимага энди сен ҳам эр ҳам ота-она, ҳам ака-опа бўлишинг керак. Сенга шунча иш, бу нима деган гап деб вас-васа қилса. Унга айтингки мен хотинимни бутун яқинлари ичидан олиб келмадимми?! У бир мени деб ота-онасини, ака-укаларини ташлаб келмадими? Шунинг учун унинг бутун яқинларини ўрнини босишим керак деб айтинг.

#rumiy

👉 📚 /
Ma'nolarning tuganmas jilosi
https://www.tg-me.com/+iuNRLf9_CXtmYjA8

- Ҳаётда сизни хафа қилувчилар кўпайса, демак кечиришни унутибсиз. Кечирувчан, раҳмдил бўлинг, шунда хафа қилувчилар камайганини кўрасиз.

- Йиққан молу давлатингиз қўлдан кетдими, демак қалб бойлиги тўплашни унутибсиз. Энди қалб бойлигига эришиш йўлида сабр йиғиш вақти келди.

- Бошингиз қарздан чиқмай қолдими, демак шукурни унутибсиз ёки Яратганнинг амрига ғилоф иш қилибсиз.

- Атрофингизда сиздан хафа булувчилар кўпайса, билинг, дилозор ва такаббур бўлиб қолибсиз.

- Ақл-ҳушингизни йиғиб олинг, кибр~ҳавони йиғиштириб, дилларга меҳр улашинг, ана шундагина ҳаётингиз ўзгаради.

- Фарзандингиз қайсарлик, ўзбошимчалик қила бошласа, билинг, ўзингиз шундайсиз. Ўзингизни ўнгланг, чунки фарзанд ота-она учун кўзгудир.

- Лавозимингиз ошдими, билинг, атрофингизда лаганбардорлар кўпаяди. Эътиборли бўлинг, бундай ёлғон "дўст"ларни чин дўстларингиз билан алмаштириб қўйманг...!

•┈•┈•┈•┈•❁✿❁•┈•┈•┈•┈•

✅Яқинларингизга ҳам улашинг:

#rumiy

👉 📚 /
Ma'nolarning tuganmas jilosi
https://www.tg-me.com/+iuNRLf9_CXtmYjA8

Домла минбарга чиқиб зоҳидлик, сабр ва исрофни тарк қилиш ҳақида гапира бошлади. Кўча тозалайдиган ишчилардан бири унинг гапини бўлди:
— Тақсир! Сиз ишга қимматбаҳо машинада, қимматбаҳо кийимларда, масжидни тўлдирар даражада хушбўй атирларни сепиб келасиз. Қўлингизда айфон. Йил ора умрага борасиз. Домла! Сиз бир оқшом менинг оддий, томида шох-шабба ташланган кулбамда тунасангиз. Кейин тонгда иккимиз туриб сабрнинг нималигини билиш учун супургини олиб рўза тутган ҳолимизда, қаттиқ иссиқда кўча тозалашга чиқсак. Мен ҳар куни сизнинг битта атирингиз баҳосига тенг келадиган маошимни олиш учун шу ишни бажараман. Сиз анвои таомлар билан сахарликни қилиб , қоринни тўқлаб салқин хонада совутгични ёқиб ухлайсиз.
• Узр сўрайман, домла, бизда сабрни ўрганишга эҳтиёж йўқ. Зеро сабр биз билан ҳамроҳ.
• Бизга золимлар зулми, уламолар риёси ҳақида гапиринг.
• Бизга яширин бомба сингари тарқалиб бораётган бекорчилик ва дангасалик ҳақида гапиринг.
• Бизга халқларни мажбурий фақир қилиш ва оч қолдириш ҳақида гапиринг.
• Бизга фасод ва халқ мулкини талаш ҳақида гапиринг.
• Бизга табақачилик ва бойликни тарқатишдаги адолатсизлик ҳақида гапиринг.
• Бизга таниш-билишчилик , мансабни мерос қолдириш ҳақида гапиринг.
• Йўқса, сизнинг хутбангизда биз учун эҳтиёж йўқ!

#rumiy

https://www.tg-me.com/+iuNRLf9_CXtmYjA8

Уйланишдан олдин буларни билиб олинг:

1. Эрнинг вазифалари, аёлнинг бурчларини ўрганинг.
2. Аёлингиз сизга омонат, уни ҳимоя қилишингиз, асраб-авайлашингиз керак.
3. Хос муносабатларда нима мумкин, нима мумкин эмас ва шунга боғлиқ шаръий кўрсатма, тавсияларни яхшилаб билиб олинг.
4. Аёлингизнинг нафақаси сизнинг зиммангизда. Иқтисодни ҳам ўйланг.
5. Унга билмаганини ўргатасиз, камчиликларини бирга тузатасизлар.
6. Оилада муаммолар бўлади. Қачон орада тушунмовчилик юзага келса, камроқ гапириб, кўпроқ тинглаш, ўйлашга ҳаракат қилинг.
7. Муаммолар ечимини Қуръон ва Суннатдан изланг.
8. Кечиримли бўлинг.
9. Талоқ, идда масалаларини ўрганиб қўйинг.
10. Оила юритишни ўрганинг. Мавзуга доир китобларни, интернет маълумотларини ўқинг.

•┈•┈•┈•┈•❁✿❁•┈•┈•┈•┈•

☝️ДЎСТЛАРИНГИЗГА ҲАМ УЛАШИНГ!!!
#rumiy

https://www.tg-me.com/+iuNRLf9_CXtmYjA8

​​Фарзанд тарбиясидаги хатоларнинг оқибатлари:

• Фарзандингиз кўп ёлғон гапирадими? Демак, сиз уни ҳаддан ташқари қаттиқ ҳисоб-китоб қилиб, тергайсиз.
• Фарзандингиз ўзига ишонмайдими? Демак, сиз уни шижоатлантирмас экансиз.
• Фарзандингиз сўзлашишни билмайдими? Демак, сиз у билан суҳбатлашмас экансиз.
• Фарзандингиз ўғирлик қиладими? Демак, сиз унга совғалар, ҳадялар бермас экансиз.
• Фарзандингиз қўрқоқми? Демак, сиз уни кўп ҳимоя қилар экансиз.
• Фарзандингиз бошқаларни ҳурмат қилмайдими? Демак, сиз у билан баланд овозда гаплашар экансиз.
• Фарзандингиз доим дарғазабми? Демак, сиз уни мақтаб турмас экансиз.
• Фарзандингиз бахилми? Демак, сиз у билан шерик, ҳамкор бўлмас экансиз.
• Фарзандингиз бошқаларга зулм қиладими? Демак, сиз ҳам қўпол экансиз.
• Фарзандингизнинг шахсияти заифми? Демак, сиз доим дўқ-пўписа билан муомала қилар экансиз.
• Фарзандингиз жонсаракми? Демак, сиз ҳадеб муҳлат қўяверар экансиз.
• Фарзандингиз сиздан ўзини олиб қочадими? Демак, сиз уни бағрингга босиб, кучмас экансиз.
• Фарзандингиз сизга итоат қилмайдими? Демак, сиз талабни жуда кучайтириб юборар экансиз.
• Фарзандингиз бошқаларга аралашмайдиган одамови бўлиб қолганми? Демак, сиз ҳаддан
ташқари банд экансиз.

Доктор Ториқ ал-Ҳабибий

•┈•┈•┈•┈•❁✿❁•┈•┈•┈•┈•

☝️ДЎСТЛАРИНГИЗГА ҲАМ УЛАШИНГ!!!
#rumiy

https://www.tg-me.com/+iuNRLf9_CXtmYjA8