به زوال و انقراض فلسفه ایرانی معتقد نیستم

گفت‌وگوی مجله نقد اندیشه با پرفسور الیور لیمن، مورخ شهیر فلسفه:

🔺من معمولا به همه دوستانم می‌گویم «تهران» تنها جایی است که کتاب‌فروشی‌ای دارد که کتب فلسفی می‌فروشد. شما این پدیده را در لندن، نیویورک و لس‌آنجلس پیدا نخواهید کرد.

🔺به نظرم «فلسفه ایرانی» در حال شکوفایی و رشد است. من به طور مداوم با فلاسفه ایرانی ملاقات می‌کنم و آن‌ها مانند سایر فلاسفه در مرتبه بالایی قرار دارند و فلسفه ایرانی دارد کار خود را به خوبی انجام می‌دهد.

🔺تقریباً هیچ‌کدام از فلاسفه اسلامی، عرب نبودند و اکثراً ایرانی محسوب می‌شدند و شاید این مسأله‌ای است که به زبان مرتبط می‌شود، زیرا عربی فاقد هر نوع فعل اسنادی است، اما زبان فارسی آن را دارد. بنابراین، انجام دادن کار فلسفی به زبان عربی تا حدودی دشوار است. ایرانیان فلسفه را به عنوان یک فرم طبیعی از تجلی فرهنگ دریافته‌اند.

🔺من فکر نمی‌کنم زرتشت تأثیر زیادی بر مدل‌های اندیشه ایرانی داشته و اصلاً فایده‌ای در بازگشت به زرتشتی‌گری وجود داشته باشد. گرچه استدلال می‌شود که تمامی ادیان ابراهیمی و فلاسفه منشعب از آیین زرتشت‌اند، اما به نظر من پیوند دادن فلسفه به یک کشور یا فرهنگ باعث ایجاد مشکل خواهد شد.

🔺بسیاری از هنرمندان دین را به مثابه چیزی که تحمیل کننده ‌است در نظر می‌گیرند و آن‌ها می‌خواهند از دین رها شوند. آن‌ها دین را وسیله‌ای می‌دانند که آن‌ها را به صورت ثابت در نظر می‌گیرد. به نظرم این مایه خجالت است، زیرا در اروپا و آمریکا بسیاری از هنرمندان به دین به مثابه یک پیش‌زمینه غنی و حاصل‌خیز می‌نگرند که می‌تواند در آثار هنری دارای تشخص شود.

🔺نمی‌توان برای فلسفه ایرانی هیچ ذاتی قائل شد. نظریه محبوبی میان همکاران من از جمله سیدحسین نصر و هانری کربن وجود دارد که به نظریه حکمت جاودان معتقدند و «ذاتی روحانی» را برای همه مکاتب فلسفی قائل می‌شوند و از فلسفه ایرانی تا فلسفه مسیحی، همگی در این ذات مشترک قرار داشته و در یک مسیر مشخص نیز پیشرفت می‌کنند. من فکر نمی‌کنم که این صحیح باشد.

🔺من فکر می‌کنم محدوده‌هایی از فلسفه ایرانی و اسلامی وجود دارد که هیچ ربطی به دین ندارند. آن‌ها در تقابل با دین نیستند و دین نقشی در آن‌ها نداشته و این اشتباه است اگر دین را به فلسفه ایرانی یا اسلامی بیش از حد نزدیک‌ بدانیم. اگر شخصی استدلال خود را به دلیل در نظر گرفتن دین تغییر دهد، او فیلسوف بدی است.

✍️محمدطاها جهاندیده، گفت‌وگو با الیور لیمن، مجله نقد اندیشه، شماره دوم و سوم، صص ۲۵۴-۲۵۷

💢لینک خرید مجله
‏https://zarinp.al/584858
▪️اینستا
‏ instagram.com/naghdeandisheh
▪️توییتر
‏twitter.com/naghdeandisheh
@naghdeandisheh

وزیر فرهنگ در پاسخ به نقد اندیشه: سفر رئیس‌جمهور به تاجیکستان با رویکرد «ایران فرهنگی» است

دکتر سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به خبرنگار مجله نقد اندیشه در نشست خبری با رسانه‌ها گفت: در دیپلماسی فرهنگی، کشورهای همسایه از اهمیت جدی برخوردار هستند و طبعا ایران فرهنگی در این منطقه زمینه‌های بیشتری را داشته و دارد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: هم سفرهای رئیس‌جمهور دولت سیزدهم و هم سفرهای جناب آقای دکتر پزشکیان به کشورهای منطقه با همین نگاه بوده است؛ از جمله سفر آخر هفته ایشان به تاجیکستان و سفر قبلی به ترکمنستان. 

دکتر صالحی در خاتمه گفت: گفت‌وگوهای خوبی درباره فرصت‌های ارتباط فرهنگی صورت گرفته که می‌تواند مبنایی برای اقدامات آینده باشد.

▫️شبکه‌های اجتماعی مجله
x.com/naghdeandisheh
instagram.com/naghdeandisheh
@naghdeandisheh

اصول‌گرایی، فرصت‌طلبی و واپس‌گرایی

🎙️صوت سخنرانی، ۱۱ دقیقه/ پنج پرسش پیام فضلی‌نژاد از اصولگرایان:

۱- چگونه می‌توان جزیی از فساد حاکم بود، اما با فساد نیز مبارزه کرد؟

۲- چگونه می‌توان دم از ترقی و نوگرایی زد، اما به مرتجعان و فرصت‌طلبان میدان داد؟

۳- فرصت‌طلبان می‌خواهند سیاست ایران را وارد دوره خون‌بار خود کنند تا عصر دولت‌های کوتاه‌مدت آغاز شود. نسبت شما با این ایده چیست؟
 
۴- آیا همچنان می‌خواهید در اشتباه‌ترین نقطه تاریخ انقلاب اسلامی بایستید؟ همان‌طور که عموم اصول‌گرایان در این نقطه ایستاده‌اند، یا به‌دنبال گذار از این تاریکی هستید؟

۵- کسانی که در این جمع از میان کارگزاران نظام حضور دارند، آیا آمادگی تقسیم قدرت خود با جامعه را دارند، یا به انحصارگرایی بیشتر می‌اندیشند؟

🔺سخنرانی در کنگره نسل نو، جمعه سوم اسفند ۱۴۰۳، تهران: سالن همایش‌های یاس.

@payamfazlinejad

پروفسور جوزف نای در ۸۸ سالگی درگذشت

نای از مشهورترین دانشمندان علوم سیاسی آمریکا، رئیس پیشین دانشکده جان اف. کندی در دانشگاه هاروارد و خالق نظریه قدرت نرم است که آثارش به زبان فارسی نیز خوانندگان فراوانی دارد.

به زودی آخرین گفت‌وگو با این نظریه‌پرداز فقید در شماره جدید مجله «نقد اندیشه» و فیلم و پادکست آن نیز در شبکه‌های مجازی ما منتشر خواهد شد.

@Naghdeandisheh

🎥 قلمرو استراتژیکِ خلیج فارس

پروفسور جوزف نای چندی پیش از درگذشت در گفت‌وگوی تفصیلی با مجله نقد اندیشه پیرامون استراتژی، قدرت و فلسفه در تاریخ جنگ‌ها سخن گفت. او در بخشی از این گفت‌وگو که متن کامل آن در شماره جدید مجله منتشر می‌شود، به اهمیت استراتژیک قلمرو خلیج فارس برای ایران پرداخت:

🔺تفاوت تفاسیر سنی و شیعه از اسلام، مشخصاً بخشی از جنگ ایران و عراق بوده است، اما جنبه دیگری نیز در این جنگ وجود داشته و آن کنترل قلمرو و تسلط بر #خلیج_فارس است. پس جنگ، فقط به دلیل اختلاف سنی و شیعه نبود، بلکه درباره این بود که چه کسی منابع را در راس این حوزه کنترل می‌کند.

🔺حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ از نظر قدرت سخت موفقیت‌آمیز بود؛ چند ماه بیشتر طول نکشید که نیروهای صدام شکست خوردند، اما برای قدرت نرم آمریکا بسیار گران تمام شد و به همان اندازه که در جهان عرب نامحبوب بود، در اروپا هم نامحبوب شد.

🔺یک رهبر باید به هزینه‌ای که از نظر اقتصادی و قدرت نرم نیز می‌پردازد، فکر کند.

✍️فرناز هداوندخانی، طاها جهاندیده

▪️اینستا
‏ instagram.com/naghdeandisheh
▪️توییتر
‏twitter.com/naghdeandisheh
@naghdeandisheh

شعله‌ور شدنِ روحِ ملی
خلیج فارس، ایران فرهنگی و تمدن ایرانی

جغرافیای فرهنگی و قلمرو سرزمینی ایران در طول تاریخ برای اعراب رشک‌برانگیز بوده است، اما در سه سده گذشته اغلب تلاش‌هایشان برای مصادره هویت #خلیج_فارس و دیگر میراث تمدنی ایران شکست خورده است.
#نقشه_ایران_فرهنگی که در شماره اول مجله نقد اندیشه (بهار ۱۴۰۲) و با همکاری موسسه گیتاشناسی منتشر شد، نشانگر پهنه گسترده هویت ایرانی و #ایرانیت_عام ماست که از مرزهای کشورهای عربی گذر کرده و یک تمدن کهن را ساخته است.
نقشه ایران فرهنگی در چهار رنگ بنفش، آبی، سبز و نارنجی، چهار مرز کلیدی شامل جغرافیای فرهنگی نوروز، زبان‌های ایرانی، مرزهای طبیعی و جغرافیای ایران کهن را نشان می‌دهد؛ مرزهایی که گویای محوریت یک تمدن زنده بر بسیاری از مناطق سرزمینی و غیر سرزمینی خود است. تمدن ما در طول تاریخ با روح ملی‌ شعله‌ورش، #ایران_فرهنگی را حفظ کرده و از خلیج فارس به مثابه قلب تپنده و پوینده آن پاسداری کرده است. با چنین تمدنی نباید به ستیز برخاست.

🔺نقشه ایران فرهنگی
https://zarinp.al/497894
▪️اینستا
‏ instagram.com/naghdeandisheh 
@naghdeandisheh

شهادت جمعی از هموطنان نازنین، نخبگان و مسئولان را در حمله نظامی رژیم جنایتکار صهیونیستی به خاک پاک ایران بزرگ تسلیت می‌گوییم و برای بازماندگان آن‌ها آرزوی صبر داریم.
#پاینده_ایران
@naghdeandisheh

همه چیز در تاریخ، از ایران آغاز می‌شود و به ایران نیز ختم خواهد شد، چرا که ایران «ناف جهان» است.

در میانه جنگی ناجوانمردانه، اینجا در نقد اندیشه چراغی روشن است تا به زودی «نقشه تمدن‌های جهان» را همراه با شماره جدید مجله و در اولین زمان ممکن تقدیم مخاطبان وطن‌دوستِ میهنِ بزرگ‌مان کنیم.

@Naghdeandisheh