Bugun “optimal xronologiya”larni bir sidra o‘qib chiqing. Foydasi tegadi, albatta. 125 ta savol shundan tushadi :) (sarkazm)

Mayli, 125 ta savol bundan bo‘lmas-u, 20–25 ta savol bo‘lishi tabiiy :)

CHUNKI va LEKIN bu ma’lumotlar jamlanmasi. Agar bu ma’lumotlarni (ya’ni mavzularni) tayyorlanish jarayonida tizimli o‘zlashtirgan bo‘lsangiz, sifatli xronologiyalar xotiradagi ma’lumotlarni qayta faollashtirishga yaxshi yordam beradi. Oldin tizimli o‘qigan bo‘lsangiz, bo‘lmasa, foydasi yo‘q.

(c) Jalol BOLTAYEV

👉 @TESTLIDER

#darslikka_izoh

Darslikdagi xato: Gambiya, Syerra Leone, Oltin Qirg‘oq va Nigeriya Fransiya mustamlakasimi?

“Kundalik-optimal”larni tuzish jarayonida ma’lumotlarni tekshirib chiqaman. Ba’zida darsliklardagi texnik xatoliklar ko‘zga tashlanadi.

9-sinf “Jahon tarixi” (2019) darsligining 34-mavzusida XX asr boshlarida Gambiya, Syerra Leone, Oltin Qirg‘oq (hozirgi Gana) va Nigeriyaning Fransiya mustamlakasi bo‘lgani haqida xulosaga olib boruvchi jumlalar bor. Lekin bu yerda xato bor: aslida bu davlatlar hech qachon Fransiya mustamlakasi bo‘lmagan. Ular Britaniyaniki (2014-yilgi nashrdayam shunaqa edi, asli abituriyent paytim ham anglagandim xato borligini).

Keling, bu masalani biroz tahlil qilaylik.

O‘sha xatboshida (rasmda) Afrikadagi mustamlakachilik tizimlari haqida so‘z yuritiladi. Matnda Gambiya, Syerra Leone, Oltin Qirg‘oq va Nigeriya davlatlari Fransiya mustamlakasi sifatida tilga olinadi. Ammo keyingi qatorda Buyuk Britaniyaning “mahalliy boshqaruv tizimlarini saqlab qolgan”i haqida gap ketadi. Bu yerda “Buyuk Britaniya” so‘zi oldingi gapdan tushib qolgan, xolos.

Ba’zi sinchkov o‘quvchilarda “Afrikadagi mustamlakalar haqida gap ketganda nima uchun Buyuk Britaniya berilmagan?” degan savol paydo bo‘ladi. Agar u tekshirib ko‘rsa, aslida shunchaki texnik xatolik bo‘lganini anglaydi.

Qo‘rqmang, “Milliy sertifikat” imtihonida mabodo tushib qolsa, Buyuk Britaniyani olaverasiz. Oldinlari BMBA darsliklardagi xato ma’lumotlardan qochar edi. Lekin oxirgi paytlarda bir-ikkita qo‘llayapti. Masalan, “gannoverlar” haqidagi savol; Qutaybani Xurosonga noib etib tayinlagan xalifa Abdumalik ibn Marvon haqidagi savol (Abdurahmon ibn Marvon emas).

BMBAdagi boshqarma boshlig‘i bilan gaplashganimda “darslikdagi xatolik bilan ishimiz bo‘lmaydi” mazmunida javob bergan edi. Aslida bu uning yoki BMBAning shaxsiy tashabbusi emas, testologiyadagi qoida.

(c) Jalol BOLTAYEV

👉 @TESTLIDER

Avtotest tashkilotiga eslatib qo‘yay dedim-da :)

Ertaga bu ma’lumotlardan ham savol tuzib, apellyatsiya berilsa, “kitobda shunday-ku”, deb butun bir Afrika tarixini o‘zgartirib yuborishmasin.

Hech qachon, hech qachon, butun tarixi davomida yuqoridagi davlatlar Fransiya mustamlakasi bo‘lmagan )

BMBA esa kamdan kam hollarda mazmunan-shaklan xato qiladi (eslatma: testda mazmunan-shaklan xato bo‘lmasligi bu hali valid degani emas).

Va, BMBA mabodo konkret xato ma’lumotga tayangan holda test tuzib qo‘ygan bo‘lsa-yu, apellyatsiya berilsa, unda yutib chiqish ehtimoli 99 % ni tashkil etadi.

(c) Jalol BOLTAYEV

👉 @TESTLIDER

Rostdan qizlar kushliroqmi? Biz payti yigitlar kushli edi...

Ammo-lekin o‘zimning kursimdayam negadir qizlar kushlidek ko‘rinadi. Uch galdan beri qizlar eng yuqori natija qilyapti:

Durdona (83+) – 12-oktyabr
Oyjamol (85+) – 1-dekabr
Sevinch (87+) – 1-fevral

Bu gal yigitlardan bo‘lsin :)

Kuchli so‘zini kushli deb yozganimga e’tibor bermanglar, boshqa mazmun bor bu yerda 😁

👉 @TESTLIDER