▪️نرخ تسعیر ارز صادراتی و چرخش سودآوری در شرکت‌های معدنی

✍️فریال مستوفی، نائب رئیس اتاق تهران

🔺نحوه محاسبه و شناسایی نرخ ارز صادراتی در صورت‌های مالی شرکت‌های معدنی طی ماه‌های منتهی به شهریور ۱۴۰۴، یکی از متغیرهای کلیدی در تحلیل سودآوری این شرکت‌هاست. گزارش‌های مالی منتشرشده نشان می‌دهد که مبنای ثبت درآمدهای ارزی شرکت‌های بزرگ معدنی کشور، بر پایه نرخ‌های معاملات الکترونیکی در سامانه «ای‌تی‌اس طلا» تعیین شده که در بخشنامه‌های رسمی بانک مرکزی نیز به‌عنوان مرجع محاسبه نرخ تسعیر ارز صادراتی معرفی شده است. بر اساس این مبنا، نرخ تسعیر دلار در شهریور حدود ۴۵ هزار و ۷۰۰ تومان و نرخ یورو نزدیک به ۵۸ هزار تومان در نظر گرفته شده و همین نرخ‌ها مبنای تبدیل درآمدهای ارزی به ریال در صورت‌های مالی قرار گرفته است.

🔺شرکت‌های معدنی در شناسایی درآمد ارزی خود از نرخ‌های بازار آزاد یا نیما تبعیت نکرده‌اند، بلکه مطابق ضوابط بانک مرکزی، نرخ تسعیر ارز را بر اساس میانگین معاملات سامانه مبادلات ارزی تجاری (ETS) اعمال کرده‌اند. این رویکرد باعث شده سودآوری ریالی شرکت‌ها در مقایسه با سال مالی گذشته، بسته به نوسانات نرخ ارز و تغییر مبنای تسعیر، دستخوش تعدیلاتی شود که در برخی موارد اثر مثبت قابل‌توجهی بر صورت‌های مالی گذاشته است.

🔺تعیین نرخ تسعیر ارز صادراتی در چارچوب سامانه مبادله به این معناست که شرکت‌های بزرگ صادرکننده در بخش معدن و صنایع معدنی، ملزم هستند ارز حاصل از صادرات خود را در بازار ارز تجاری این مرکز عرضه کنند. مطابق مصوبات کارگروه بازگشت ارز حاصل از صادرات، بنگاه‌هایی نظیر شرکت ملی صنایع مس ایران، فولاد مبارکه، چادرملو، گل‌گهر و دیگر شرکت‌های بزرگ معدنی موظف‌اند ارز صادراتی خود را از مسیر مرکز مبادله به چرخه رسمی اقتصاد بازگردانند. این الزام، به‌ویژه پس از کاهش کارکرد سامانه نیما و تمرکز معاملات ارزی در بازار ETS، عملا مسیر مشخصی برای عرضه ارز شرکت‌های صادرکننده ایجاد کرده است؛ مسیری که هدف اصلی آن کاهش فاصله قیمتی بین بازارهای مختلف ارز و کنترل نرخ در بازار آزاد عنوان می‌شود.

🔺تا پیش از شکل‌گیری مرکز مبادله، بخش قابل‌توجهی از ارز صادراتی شرکت‌های معدنی از طریق سامانه نیما عرضه می‌شد؛ سامانه‌ای که در سال‌های اخیر با محدودیت‌های فزاینده در حجم معاملات و تفاوت نرخ با بازار آزاد مواجه بود. با انتقال تدریجی معاملات به مرکز مبادله و حذف تدریجی نیما از چرخه اصلی، عملا همه شرکت‌های صادرکننده بزرگ در چارچوب بازار ارز تجاری به ایفای تعهد ارزی خود ملزم شده‌اند.

🔺نرخ‌هایی که مبنای تسعیر در گزارش‌های مالی قرار می‌گیرد، انعکاسی از نرخ میانگین معاملات رسمی در این مرکز است، نه نرخ‌های آزاد یا توافقی خارج از سامانه. این تغییر در مبنای محاسبه نرخ ارز صادراتی، اثرات متعددی بر ترازنامه و صورت‌های سود و زیان شرکت‌های معدنی بر جای گذاشته است. در شرایطی که نرخ تسعیر دلار صادراتی افزایش پیدا می‌کند،

🔺ارزش ریالی درآمدهای صادراتی نیز به‌تناسب آن رشد می‌کند؛ به بیان دیگر، هر دلار صادراتی با نرخ بالاتری به ریال تبدیل می‌شود و این فرآیند به‌صورت حسابداری منجر به افزایش سود ناخالص و سود عملیاتی شرکت‌ها می‌شود. چنین تغییری، اگرچه ممکن است در کوتاه‌مدت به‌عنوان نشانه‌ای از بهبود عملکرد مالی تلقی شود، اما در واقع بازتابی از نوسانات ارزی و تغییر نرخ تسعیر است و نه الزاما نتیجه رشد واقعی در حجم صادرات یا افزایش بهره‌وری تولید.

🔺افزایش نرخ تسعیر دلار، در شرکت‌هایی که سهم بالایی از درآمد آنها ارزی است، مانند فولادسازان، مس، روی و سنگ‌آهن، به‌سرعت در سودآوری ظاهر می‌شود. به‌طور معمول، بیش از نیمی از درآمد این شرکت‌ها از محل صادرات به‌دست می‌آید و در نتیجه هر واحد افزایش در نرخ ارز می‌تواند به‌طور مستقیم سودآوری آنها را تقویت کند. با این حال، کاهش نرخ تسعیر یا تثبیت مصنوعی آن در مقاطع زمانی بعدی، اثر معکوس خواهد داشت و ممکن است موجب افت سود عملیاتی یا حتی شناسایی زیان تسعیر در دوره‌های بعد شود.

🔺از منظر کلان، وابستگی شدید سودآوری شرکت‌های معدنی به نرخ ارز، به معنای شکنندگی درآمدهای ریالی در برابر نوسانات ارزی است. هرچند افزایش نرخ ارز می‌تواند در کوتاه‌مدت موجب رشد ارزش بازار سهام شرکت‌های صادرکننده شود، اما ناپایداری نرخ تسعیر، برنامه‌ریزی مالی و سرمایه‌گذاری را دشوار می‌کند و ریسک ارزی را در ترازنامه شرکت‌ها بالا می‌برد. این وضعیت، به‌ویژه در شرایطی که اختلاف میان نرخ رسمی مرکز مبادله و نرخ بازار آزاد به حداقل نرسیده، نوعی نااطمینانی مضاعف برای مدیران مالی ایجاد کرده است؛ چرا که در عمل نمی‌توان با قطعیت پیش‌بینی کرد نرخ تسعیر دوره‌های آتی بر چه مبنایی تعیین خواهد شد./ دنیای اقتصاد

👈ادامه این یادداشت را در لینک زیر بخوانید:

https://news.tccim.ir/?79781

▫️با مشارکت فعال اتاق تهران؛

▪️بیست و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی دام، طیور و صنایع وابسته آغاز به کار کرد

🔺بیست و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی دام، طیور و صنایع وابسته از امروز 21 مهر ماه آغاز به کار کرده و تا روز چهارشنبه 24 مهرماه ادامه دارد. این رویداد در محل دائمی نمایشگاه بین‌المللی تهران در حال برگزاری است. اتاق تهران نیز با مشارکت فعال در این نمایشگاه و اختصاص پاویونی در سالن 41 غرفه 11 به معرفی خدمات خود به فعالان اقتصادی می‌پردازد.

👈بیشتر بخوانید:

https://news.tccim.ir/?79779

🔸اتاق تهران در رویداد جیتکس (۱)

▫️اتاق تهران یک هیات تجاری برای حضور در نمایشگاه جیتکس ۲۰۲۵ به دبی اعزام کرده است

▪️رونمایی از اتاق دیجیتال تهران در بزرگ‌ترین رویداد فناوری منطقه

🔺نمایشگاه جیتکس گلوبال ۲۰۲۵ از امروز آغاز به کار می‌کند و تا روز پنجشنبه ۲۵ مهرماه سال ۱۴۰۴ در مرکز تجارت جهانی دبی ادامه دارد و تیم اعزامی اتاق تهران با حضور در پاویون رسمی ایران در این نمایشگاه از پلتفرم «اتاق دیجیتال» تهران رونمایی خواهد کرد.

🔺برنامه این هیات علاوه بر بازدید از بخش‌های مختلف نمایشگاه، برگزاری جلسات B2B و سایر نشست‌های تخصصی، رونمایی از پلتفرم اتاق دیجیتال تهران نیز خواهد بود. پلتفرمی که همه خدمات اتاق و همچنین خدمات نوین در حوزه کسب‌وکار و تجارت بر بستر آن قابل ارائه بوده و اعضا با هزینه و صرف زمان کمتر قادر به استفاده از این خدمات خواهند بود.

👈بیشتر بخوانید:

https://news.tccim.ir/?79776

▫️در دیدار هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد با رییس اتاق تهران مطرح شد

▪️ارزش تولید از دست رفته فولاد به 14 میلیارد دلار رسید

🔺در نشست مشترک هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد با رییس اتاق تهران چنین عنوان شد که به دلیل ناترازی در برق و گاز، ارزش تولید از دست رفته در این صنعت طی چهار سال اخیر بیش از 14 میلیارد دلار بوده‌است.

👈بیشتر بخوانید:

https://news.tccim.ir/?79777

▫️رئیس مرکز خدمات سرمایه‌گذاری اتاق بازرگانی تهران از پیشنهاد بخش خصوصی رونمایی کرد:

▪️الحاق معافیت مالیاتی به قانون تامین مالی تولید برای تقویت تشکیل سرمایه

🔺فریال مستوفی، عضو هیئت رئیسه اتاق تهران، در یادداشتی با اشاره به پیشنهاد این اتاق مبنی بر در نظر گرفتن اعتبارات مالیاتی 30‌درصدی برای سرمایه‌گذاری مستقیم شرکت‌های بورسی و غیربورسی در پروژه‌های انتفاعی و نیمه‌تمام در اصلاحیه قانون تامین مالی تولید توضیح داد که در صورت اعمال این پیشنهاد، احتمال افزایش تشکیل سرمایه ناشی از پذیره‌نویسی و تامین مالی پروژه‌های شفاف و اقتصادی در بازار سرمایه افزایش یافته و امکان بهبود رشد اقتصادی و پایداری آن فراهم می‌شود.

👈متن کامل این یادداشت را مطالعه کنید:

https://news.tccim.ir/story?nid=79783

▫️اتاق تهران در نمایشگاه دام، طیور و صنایع وابسته

▪️مراسم افتتاحیه ۲۴امین نمایشگاه بین‌المللی دام،طیور و صنایع وابسته ۱۴۰۴ برگزار شد

🔺با حضور علیرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی، ۲۴امین نمایشگاه بین‌المللی دام،طیور و صنایع وابسته ۱۴۰۴ افتتاح شد. در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه نماینده فائو در ایران،سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس، رئیس سازمان تحقیقات، اموزش و ترویج کشاورزی و ... حضور داشتند.

🔺در این مراسم هم‌چنین یک تفاهم‌نامه همکاری بین معاونت برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی و انجمن صنایع خوراک دام، طیور و آبزیان ایران به امضا رسید. ریاست این انجمن برعهده مجید موافق قدیری، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، است.

🔺اتاق بازرگانی تهران در این رویداد حضور دارد. پاویون اتاق تهران با حضور مدیران و مشاوران و اتاق و هم‌چنین نمایندگان تشکل‌های عضو در سالن ۴۱ نمایشگاه بین‌المللی قرار دارد و میزبان اعضا و فعالان اقتصادی است.

https://www.tg-me.com/TehranChamber

▫️اتاق تهران در نمایشگاه دام، طیور و صنایع وابسته (۲)

▪️وزیر جهاد کشاورزی: صنعت دام و طیور ایران جزو برترین‌های جهان است

🔺غلامرضا نوری قزلجه، وزیر جهاد کشاورزی، در آیین افتتاحیه بیست‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی دام، طیور و صنایع وابسته گفت: صنعت دام و طیور ایران از نظر کیفیت، بهره‌وری و رکورد تولید در سطح جهانی جزو برترین‌هاست؛ پرورش گاو شیری کشور در رتبه دوم جهان و ضریب تبدیل واحدهای طیور بین ۱.۴ تا ۱.۵ است.

🔺وی افزود: ارزش صنعت طیور کشور حدود ۱۵ میلیارد دلار برآورد می‌شود و این موفقیت حاصل تلاش دامداران، مرغداران و کارشناسان بخش کشاورزی است.

🔺نوری قزلجه با اشاره به ظرفیت‌های گسترده کشور در تولید و زیرساخت‌ها گفت: ایران می‌تواند به هاب تأمین غذا در منطقه تبدیل شود و برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی همواره حمایت از تولیدکنندگان و تضمین امنیت غذایی کشور را دنبال می‌کند.

🔺وزیر جهاد کشاورزی تأکید کرد: تمامی نهادهای مرتبط برای تأمین نهاده‌های دامی و مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان فعال هستند و ثبت سفارش‌ها بیش از ۷۵ درصد انجام شده است تا تولید بدون وقفه ادامه یابد.

https://www.tg-me.com/TehranChamber

▪️ اختیاری شدن درج عبارت "ساخت ایران" روی کالاهای صادراتی

بر اساس نامه جدید سازمان ملی استاندارد، درج عبارت «ساخت ایران» روی کالاهای صادراتی الزامی نیست. در این ابلاغیه آمده است که در صورت تطابق کالا با استاندارد ملی مربوطه، حتی اگر عبارت «ساخت ایران» یا نشان استاندارد روی کالا درج نشده باشد، صادرات آن بلامانع است. این تصمیم شامل محصولاتی می‌شود که بسته‌بندی آن‌ها با استاندارد ملی تطابق دارد و گواهی انطباق دارند.

https://service.tccim.ir/event?id=5323

▫️عضو هیات رییسه اتاق تهران مطرح کرد:

▪️قوانین عادی پاسخگوی اقتصاد در شرایط غیرعادی نیست

🔺عباس آرگون، عضو هیات رییسه اتاق تهران با انتقاد از تداوم اعمال قوانین معمول بر فضای کسب‌وکار در شرایط تحریم، تورم و بی‌ثباتی ارزی، تأکید کرد: بخش خصوصی در حالی موظف به اجرای دقیق مقررات عادی است که اقتصاد کشور در وضعیت غیرعادی قرار دارد.

👈بیشتر بخوانید:

https://news.tccim.ir/?79784

▫️اتاق تهران در نمایشگاه دام، طیور و صنایع وابسته (۳)

▪️اعلام آمادگی کامل فائو برای همکاری با فعالان بخش خصوصی و دولتی کشاورزی ایران

🔺فرخ طایراو، نماینده سازمان فائو در ایران، در مراسم افتتاحیه بیست‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی دام، طیور و صنایع وابسته تهران ۱۴۰۴ گفت: وظیفه سازمان فائو بهتر کردن سطح تأمین مواد غذایی برای مردم جهان است و نقش ایران در این حوزه به دلیل شرایط خاص اقلیمی و دسترسی به آب‌های آزاد، بسیار مهم است و باید روندی موفق در بخش کشاورزی منطقه داشته باشد.

🔺وی با بیان اینکه کشاورزی در اقتصاد ایران نقش بسیار مهمی دارد، ادامه داد: این کشور دستاوردهای خوبی در بخش کشاورزی دارد و می‌تواند تسهیلگر در سایر کشورها باشد. دستاوردهای فنی در کشاورزی ایران کمک‌کننده در سطح بین‌المللی بوده و کار فائو همکاری با کشورها برای تأمین بهترین مواد غذایی برای مردم جهان است.

🔺طایراو با اشاره به فعالیت بخش خصوصی و دولتی در حوزه کشاورزی، عنوان کرد: بخش خصوصی در کنار بخش دولتی فعالیت خوبی دارد که همکاری‌های ما را پررنگ‌تر می‌کند تا بتوانیم در نتیجه این همکاری مشترک با کشورها نقشه راه آینده مورد بررسی قرار گرفته و برنامه‌های دقیق تدوین شود.

🔺نماینده فائو در ایران گفت: ما آمادگی کامل برای همکاری با بخش کشاورزی ایران داریم که می‌تواند دستاوردها را به اشتراک گذارد.

👈 اتاق بازرگانی تهران در این رویداد حضور دارد. پاویون اتاق تهران با حضور مدیران و مشاوران و اتاق و هم‌چنین نمایندگان تشکل‌های عضو در سالن ۴۱ نمایشگاه بین‌المللی قرار دارد و میزبان اعضا و فعالان اقتصادی است.

https://www.tg-me.com/TehranChamber

▫️برندگان نوبل اقتصاد ۲۰۲۵ مشخص شدند

▪️جوئل موکر، فیلیپ آگیون و پیتر هاویت نوبل اقتصاد را به خانه بردند

🔺براساس اعلام آکادمی سلطنتی علوم سوئد، «جوئل موکر» به دلیل تبیین الزامات دستیابی به رشد اقتصادی پایدار مبتنی بر پیشرفت‌های فناوری و هم‌چنین «فیلیپ آگیون» و «پیتر هاویت» به دلیل ارائه نظریه رشد اقتصادی پایدار مبتنی تخریب خلاق، برنده جایزه نوبل اقتصاد در سال ۲۰۲۵ شدند.

https://www.tg-me.com/TehranChamber

▫️اتاق تهران در نمایشگاه دام، طیور و صنایع وابسته (۴)

▪️روسای اتاق تهران و ایران از نمایشگاه دام، طیور و صنایع وابسته بازدید کردند

🔺ساعتی پس از افتتاح بیست‌وچهارمین دوره نمایشگاه دام، طیور و صنایع وابسته، روسای اتاق‌های بازرگانی تهران و ایران از این نمایشگاه بازدید کرده و در غرفه اتاق تهران نیز حاضر شدند.

🔺به گزارش روابط عمومی اتاق تهران، محمود نجفی عرب و صمد حسن‌زاده با اشاره به ظرفیت‌های بالای صنعت دام، طیور و صنایع وابسته مانند خوراک و نهاده‌ها، از نقش بزرگ این صنایع در تامین معیشت مردم و بهبود شرایط اقتصادی کشور گفتند.

https://www.tg-me.com/TehranChamber

▪️انتشار فهرست به‌روز شده کالاهای مشمول استاندارد اجباری برای واردات

🔺سازمان ملی استاندارد ایران فهرست جدید کالاهای مشمول استاندارد اجباری برای واردات را منتشر کرد. به واردکنندگان توصیه می‌شود پیش از اقدام به واردات، فهرست مذکور را بررسی کرده و از الزامات استانداردی مربوطه مطلع شوند.

https://service.tccim.ir/event?id=5324

▫️اتاق تهران در نمایشگاه دام و طیور (۵)

▪️سهم قابل‌توجه صنعت دام و طیور در تامین معیشت مردم

🔺محمود نجفی‌عرب، رئیس اتاق بازرگانی تهران، به همراه صمد حسن‌زاده، رئیس اتاق ایران، از نمایشگاه دام، طیور و صنایع وابسته بازدید کرده و با حضور در غرفه اتاق تهران، تاکید کردند که مسیر ارتباطی بخش خصوصی و دولت برای توسعه اقتصاد و خودکفایی غذایی از اتاق‌های بازرگانی به عنوان نهاد اصلی بخش خصوصی کشور می‌گذرد.

🔺نجفی‌عرب افزود: خوشبختانه صنعت دام و طیور کشور در بسیاری از حوزه‌ها به خودکفایی رسیده است و ظرفیت صادرات قابل توجهی دارد. با برنامه‌ریزی‌های انجام شده، حتی در حوزه تخم مرغ و سایر فرآورده‌ها، زمینه برای افزایش صادرات فراهم است و می‌توان با استفاده از فرصت‌های نمایشگاه‌های تخصصی، تعامل بین تولیدکنندگان و تصمیم‌گیرندگان را تقویت کرد.

👈بیشتر بخوانید:

https://news.tccim.ir/?79786