انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه گیلان 2137

انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه گیلان pinned a file

16:02

نویسنده اعدام

«استانیسلاو ماتسکه‌ویچ» در کتاب «زندگی و آثار فئودور داستایفسکی» می‌نویسد:

«مجازات اعدام فقط به معنای نابودی جسمی انسان نیست. مرگی که ناگهانی سر می‌رسد دردناک نیست، چیزی است شبیه بیهوشی با اِتر یا کلروفرم، پس نمی‌تواند مجازات باشد چون توأم با درد و رنج نیست؛ حال آن‌که می‌گوییم: تحمل مجازات. آن‌چه ما مجازات اعدام می‌نامیم چه بسا در زجر شب پیش از اعدام نهفته است و برآمده از آگاهی انسانی است که به مرگ محکوم شده، و رنج و شکنجه‌ی روانی که با دیدن منظره‌ی تهیه و تدارک کشتن خود احساس می‌کند. از این‌رو، ابتکاری که در مجازات داستایفسکی و محکومان پتراشفسکی به خرج دادند این بود که ابتدا آن‌ها را با حکم اعدام «مرعوب» کردند و بعد با حکم حبس خوشحال؛ درواقع مثل این بود که آن‌ها را هم‌زمان با دو نوع مجازات تنبیه می‌کردند؛ هم با مجازات مرگ و هم حبس با اعمال شاقه. این محکومان درواقع مجازات اعدام را نیز تحمل کردند؛ نزدیک به یک ساعت اطمینان داشتند که خواهند مرد و به چشم می‌دیدند که چگونه نابودی‌شان را تدارک می‌بینند.»

۲۲ دسامبر ۱۸۴۹، در سرمای سن‌پترزبورگ نویسنده جوانی که با «بیچارگان» و «شب‌های روشن» درخشیده بود؛ تجلی اعدام را به گونه‌ای تجربه کرد که به گفته آنا همسر سالیان بعدش، «نقش رنج ناشی از آن بر شقیقه‌هایش باقی ماند.»
گلستانِ آتشِ قدرت‌نمایی حکومت تزاری روسیه مقدمه‌ای شد برای تولد نویسنده‌ای بزرگ، مردی مصروع، وجودی باایمان و جانی شکننده.
از آن روز واژه اعدام و تجربه داستایفسکی پیوند ناگسستنی پیدا کردند. تاثیرات آن اتفاق را در رمان‌هایی که در سال‌های پس از تبعیدش نوشت می‌بینیم و می‌خوانیم.
همچون آن جایی که در «ابله»، «پرنس میشکین» می‌گوید:
«… اعدام شدن بس وحشتناک‌تر از کشته شدن به دست راهزن است. …»

در حکم داستایفسکی قید شده بود:
«… ستوان بازنشسته، مهندس داستایفسکی را به جرم عدم گزارش تکثیر و ترویج‌ رسالات ضد دینی و ضد حکومتی و قس علی‌هذا از همه حقوق شهروندی محروم و به تیرباران محکوم می‌کند. …»

حکمی که جز شلیک پایانی تمام مناسکش اجرا شد. محکومین تابوت‌های خود را نیز دیدند، دست‌ها و پاهاشان را بستند و چشم‌هاشان را نیز پوشاندند و سپس حکم، لغو و تبدیل به تبعید شد.
اما نویسنده هیچ‌گاه نتوانست آن حس وحشت را از یاد ببرد. او هفته‌ها منتظر بخشش یا قبول دفاعیات بود و بعد هم انتظار برای کشته‌شدن. داستایفسکی بر اساس تجربه‌ شخصی و البته تفسیرهای ایمانی‌اش اعدام را شنیع‌ترین رفتار و مکافات می‌دانست. آن هم کسی که معتقد بود مکافاتِ هر عملی باید ادا شود. در روسیه حکم اعدام از نیمه‌های همان سده عملا متوقف و تبدیل به حبس و کار اجباری می‌شود ولی داستایفسکی هیچ گاه آن هراس را حتی برای پست‌ترینِ آدم‌ها نیز نمی‌پسندید. در «یادداشت‌های خانه‌ مُردگان» راویِ گناهکارانی می‌شود که در اعماقِ سیبری مکافات می‌کشند. او این مکافات را روایت می‌کند اما نمی‌تواند قائل به کشتن در ازای کشتن شود. بی‌تردید خوانش‌های عرفانی او از ارتدوکس کهن نیز در این امر تاثیر دارد اما فارغ از آن داستایفسکی باور داشت اعدام نه‌تنها مکافات نیست بلکه خود جنایتی‌ست هولناک‌. او در آن لحظه‌ها رنجی را چشید که تا مرگ با او بازماند... .

🟢 واحد فرهنگی و هنری انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه گیلان

#واحد_فرهنگی_هنری
#انجمن_اسلامی_دانشجویان_دانشگاه_گیلان

Insta: instagram.com/anjomaneslamisug

🔶@Guilan_Info

🔶 @Gilan_student

🔶 @AnjomanEslamiSUG

👍10👎1

933 views17:56