– Конституциямыздың алғашқы бабында «Адам және адамның өмірі – мемлекеттің ең қымбат қазынасы» екені анық көрсетілген. Азаматтық қорғау саласының әр қызметкері ел қауіпсіздігі және азаматтарымыздың амандығы үшін қажырлы еңбек етуде. Шын мәнінде, құтқарушы болу – кез келген төтенше жағдайға дайын тұру, ешқандай қауіп-қатерге қарамастан адам өміріне араша түсу деген сөз. Бұл – әрине, өте абыройлы іс, жауапты қызмет. Халқымыз өздеріңіз сияқты батыл, ержүрек және ең бастысы, нағыз отаншыл азаматтарды әрдайым мақтан тұтады. Сіздердің адал қызметтеріңіз – өскелең ұрпақ үшін өте жақсы үлгі-өнеге, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.

– Былтыр алапат су тасқыны кезінде сіздер жұртты қауіпсіз жерге көшіріп, апаттан аман алып қалдыңыздар. Қостанайда, Семейде және басқа да аймақтарда болған орман өртіне қарсы тұрып, тілсіз жаумен күрестіңіздер. Төтенше жағдай болған аймақтарға өзім де арнайы бардым. Ерлікке бергісіз нағыз еңбекті өз көзіммен көрдім. Сондықтан азаматтық қорғау саласы мамандарының кәсіби шеберлігі және табанды еңбегінің арқасында біз бір ел болып барлық қиындықты еңсердік деп толық сеніммен айтуға болады. Жалпы, құтқарушыларымыз соңғы 5 жылда 225 мыңға жуық адамның өмірін сақтап қалды. Сондай-ақ шетелдегі гуманитарлық миссияларға қатысып, кәсіби деңгейі жоғары озық маман екенін дәлелдеді. Сол арқылы еліміздің халықаралық беделін арттыруға атсалысты. Осы орайда бүгін мен еліміздегі барлық құтқарушыларға тағы да зор алғысымды айтамын, – деді Мемлекет басшысы.

– Первая статья нашей Конституции провозглашает высшими ценностями государства человека и его жизнь. Каждый сотрудник сферы гражданской защиты самоотверженно трудится во имя безопасности страны и благополучия наших граждан. Действительно, быть спасателем – это значит быть постоянно готовым к любой чрезвычайной ситуации, спасать человеческие жизни, невзирая на опасность. Безусловно, это очень почетная и ответственная миссия. Наш народ гордится такими смелыми, мужественными и, самое главное, по-настоящему патриотичными гражданами, как вы. Ваша добросовестная служба – прекрасный пример для подрастающего поколения, – заявил Касым-Жомарт Токаев.

– В прошлом году во время масштабных наводнений вы спасали людей от стихии, эвакуировали их в безопасные места. Вы решительно боролись с лесными пожарами в Костанае, Семее и других регионах. Посещая регионы, где произошли чрезвычайные ситуации, я своими глазами видел ваш поистине героический труд. Поэтому можно с полной уверенностью утверждать, что благодаря высокому профессионализму и упорному труду специалистов гражданской защиты мы смогли общими силами преодолеть все испытания. В целом, сотрудники МЧС за последние пять лет спасли жизни около 225 тысяч человек. Они также принимали участие в гуманитарных миссиях за рубежом, где вновь доказали свой высокий профессиональный уровень. Тем самым они внесли вклад в повышение международного авторитета нашей страны. В связи с этим сегодня я хотел бы еще раз выразить искреннюю благодарность всем нашим спасателям, – сказал Глава государства.

– Осыдан бес жыл бұрын Төтенше жағдайлар министрлігі қайта құрылды, ал осы салаға республикалық бюджеттен бөлінетін қаржы екі жарым есе көбейді. Бір сөзбен, нақты және тиімді шаралар қабылдана бастады. Атап айтқанда, 1700-ден астам арнайы техника алынды. 42 өрт сөндіру депосы және құтқару станциясы салынды. Аудандық төтенше жағдай бөлімшелері заман талабына сай жаңғыртыла бастады. Құтқарушылардың әлеуметтік жағдайын жақсарту жұмысы да басты назарда. Соңғы екі жыл ішінде сала мамандарының еңбекақысы 77 пайызға өсті, енді оларға арнайы үстемеақы төленетін болды. Сондай-ақ тұрғын үй төлемдері мен әлеуметтік жеңілдіктер беріле бастады. Жалпы, бұл жұмыс міндетті түрде өз жалғасын табады. Осындай шаралардың арқасында азаматтық қорғау саласының кадрлық әлеуеті артып келеді, – деді Президент.

– Осы мақсатпен Көкшетау техникалық институты Мәлік Ғабдуллин атындағы Азаматтық қорғау академиясы болып қайта құрылды. Құтқарушы еліміздегі ең беделді мамандықтың біріне айналуға тиіс. Мемлекеттік органдар құтқарушыларға қоғамда лайықты баға берілуі үшін барынша шара қабылдауға міндетті. Өте қиын, қауіпті, бір емес, бірнеше бағытта дайындықты қажет ететін осынау мамандықты насихаттауға бұқаралық ақпарат құралдары, өнер адамдары үлес қоса алады. Нағыз құтқарушылар әскери іс, экономика, құрылыс және басқа да көптеген саладағы арнайы білімді меңгерген. Олардың арасында спортшылар да аз емес, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.

– Пять лет назад было воссоздано Министерство по чрезвычайным ситуациям, а финансирование этой отрасли из республиканского бюджета было увеличено в два с половиной раза. Одним словом, были предприняты конкретные и эффективные меры. В частности, было приобретено более 1700 единиц специальной техники, построены 42 пожарных депо и спасательные станции. Началась модернизация районных подразделений по чрезвычайным ситуациям в соответствии с требованиями времени. Приоритетное внимание уделяется работе по улучшению социального положения спасателей. За последние два года заработная плата специалистов МЧС выросла на 77 процентов, кроме того, теперь им выплачивается специальная надбавка. Сотрудники отрасли также получили право на жилищные выплаты и социальные льготы. Данная работа непременно получит свое продолжение. Благодаря этим мерам укрепляется кадровый потенциал сферы гражданской защиты, – отметил Президент.

– С этой целью Кокшетауский технический институт был преобразован в Академию гражданской защиты имени Малика Габдуллина. Профессия спасателя должна стать одной из самых престижных в нашей стране. Государственные органы обязаны принять все меры, чтобы воздать должное сотрудникам служб спасения. Средства массовой информации, деятели искусства могут выступить в качестве пропагандистов этой в высшей степени сложной, опасной профессии, сопряженной со специальной подготовкой по целому ряду специальностей. Настоящие спасатели обладают специфическими знаниями и в военном деле, и в экономике, и в строительстве, и во многих других областях. Среди спасателей немало спортсменов, –подчеркнул Касым-Жомарт Токаев.

– Оқу орындарына Төтенше жағдайлар министрлігі бөлімшелерінің бейресми қамқорлық көрсету тәжірибесін белсенді түрде енгізген дұрыс. Құтқарушылар қоғамда салауатты өмір салтын насихаттауға, балалар мен жастар арасында спортты дәріптеуге зор үлес қоса алады. Бұл – шын мәнінде стратегиялық маңызы бар мәселе. Себебі рухы мықты, салауатты ұрпақ тәрбиелеу – қазіргі жаһандық өзгерістер заманында ұлт сапасына тікелей әсер ететін жағдай. Осы бағытта Төтенше жағдайлар министрлігі спорт федерацияларымен өзара байланыс орнатып, белсенді жұмыс істегені жөн. Жалпы, бүгінгі таңда спорт федерациялары абырой-бедел жинайтын құрылымға айналып кетті. Көптеген федерацияны ірі бизнес өкілдері және мемлекеттік мекеме басшылары басқарып отыр. Бірақ ашығын айтуымыз керек, кәсіпкерлер осы қоғамдық маңызы бар іске өз қаржысын салуға құлықсыз, тек мемлекеттен бөлінетін қаражатқа қарап отырады. Мемлекеттік қызметшілер де осы жоғары қоғамдық лауазымдарды өзін «жарнамалау» құралы ретінде көреді, яғни спорттың мәнісіне терең бойламайды. Тіпті, спортшылардың жетістігін өздерінің жеке жеңісі деп санайтындар бар. Мұндай теріс, жағымсыз үдеріске тосқауыл қою керек. Осы мәселе бойынша жан-жақты талдау жүргізу қажет. Бұл жұмысты Президент Әкімшілігіне тапсырамын, – деді Президент.

– Ел ішінде және шетелде атақ-абыройыңды асқақтату үшін федерация басқару дұрыс емес. Оған жол беруге болмайды. Сондықтан мемлекет кәсіпкерлерді, соның ішінде ірі бизнесмендерді қолдайды. Бірақ мемлекет пен қоғам да олардың осыған сай әрекет еткенін күтеді. Атап айтқанда, бұл спортты, мысалы футболды коммерцияландыру мәселесіне қатысты. Туризм және спорт министрлігі мен спорт федерацияларының арасында тең құқылы диалог өрбіп, міндеттері мен құзыреттері нақты айқындалған ынтымақтастық жолға қойылуға тиіс. Кәсіпкерлердің бастамаларын ынталандыру – мемлекеттік саясатымыздың негізгі басымдығы. Мен бұған ерекше мән беремін. Өткен аптада экономикалық ахуалға қатысты арнайы жиын өткіздім. Онда еліміздегі бизнесті дамыту мәселелері қарастырылды. Кеше Премьер-министрге берген тапсырмамда шағын және орта кәсіпкерлікті қолдау қажеттігіне тағы да баса назар аудардым. Қазір бірқатар спорт федерациясына бизнесмендердің, меценаттардың жаңа буыны келе бастады. Оларға спортты дамыту саласындағы жағдайды жақсарту міндеті жүктелді. Қазірдің өзінде жұмысқа жауапкершілікпен қарап, маңызды жеңіске қол жеткізуге бар ынтасымен ұмтылатындарын байқап отырмыз, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.

– Необходимо активно внедрять практику неформального шефства подразделений МЧС над учебными заведениями. Спасатели могли бы внести существенный вклад и в продвижение в обществе здорового образа жизни, популяризацию спорта среди детей и молодежи. Этот вопрос имеет стратегическое значение, поскольку формирование сильного духом и физически здорового подрастающего поколения напрямую влияет на качество нашей нации в эпоху глобальных перемен. Министерство по чрезвычайным ситуациям могло бы поддерживать рабочие контакты со спортивными федерациями и активно работать в этом направлении. В целом, сегодня спортивные федерации превратились в структуры, где набирают авторитет и влияние. Многие из них возглавили представители крупного бизнеса и руководители государственных ведомств. Но, как выяснилось, предприниматели гораздо больше полагаются на государственное финансирование спорта, не желая вкладывать собственные средства в это важное для общества дело. Государственные служащие также рассматривают эти высокие общественные должности как инструмент личной рекламы, не осознавая подлинную значимость спорта. Есть среди них и те, кто успехи спортсменов выдают за свои собственные достижения. Пора положить конец этим негативным тенденциям. Следует тщательно проанализировать сложившуюся ситуацию, поручаю эту работу Администрации Президента, – заметил Глава государства.

– Возглавлять федерации для повышения собственного престижа в стране и за рубежом – это недопустимо. Поэтому государство поддерживает предпринимателей, в том числе крупных бизнесменов. Но государство и общество вправе ожидать и обратную реакцию. В частности, в вопросах коммерциализации спорта, например, футбола. Между Министерством спорта и туризма и спортивными федерациями должен развиваться равноправный диалог, сотрудничество с четким разграничением функций и полномочий. Стимулирование предпринимательской инициативы – это безусловный приоритет нашей государственной политики. Поэтому я уделяю особое внимание данному вопросу. На прошлой неделе мною проведено специальное совещание по ситуации в экономике, на котором отдельно рассматривались вопросы развития бизнеса в стране. Вчера в своем поручении Премьер-министру вновь акцентировал внимание на необходимости поддержки малого и среднего бизнеса. Сейчас в ряд спортивных федераций приходит новое поколение бизнесменов, меценатов, перед которыми поставлены задачи для улучшения ситуации в сфере развития спорта. Мы уже чувствуем ответственный подход к работе, искреннюю заинтересованность в достижении значимых побед, – сказал Президент.

– Өзгенің өмірін сақтау үшін өз басын қатерге тігу – нағыз ерлік. Қиындыққа тап болған жандар ең алдымен құтқарушылардан көмек күтеді. Бүгінде азаматтық қорғау саласының қызметкерлері өз міндетін мінсіз атқарып келеді. Олар сын сағатта жанқиярлық көрсетуге дайын тұрады. Тіпті, осы жолда құрбан болған ерлеріміз аз емес. Өткен отыз жылда 72 құтқарушы ерлікпен қаза тапты. Біз батырларымыздың есімін ешқашан ұмытпаймыз. Олар отаншыл және антқа адал болудың тамаша үлгісін көрсетті. Сондықтан өмірін құтқару ісіне арнаған ерлердің есімдерін тарихымызда мәңгі сақтау үшін тиісті іс-әрекеттерді дер кезінде қолдануымыз керек. Нағыз ерлік жасаған батыл азаматтарымыздың рухына тағзым ете отырып, олардың есімдерін ел ішінде ұлықтай беруіміз қажет. Халқымыз «Еңбек ерлікке жеткізер, ерлік елдікке жеткізер» деп айтқан. Түптеп келгенде, қайсар рухты құтқарушыларымыз Әділетті және Қауіпсіз Қазақстанды құруға мол үлес қосып жатыр, – деді Мемлекет басшысы.

– Рисковать своей жизнью ради спасения других – это настоящий подвиг. Люди, оказавшиеся в опасности, прежде всего ждут помощи от спасателей. Сегодня сотрудники сферы гражданской защиты с честью исполняют свои обязанности. Они готовы проявить высшую степень самоотдачи перед лицом опасности. Немало среди них и тех, кто пожертвовал собственной жизнью. За прошедшие 30 лет героически погибли 72 спасателя. Мы всегда будем помнить имена этих храбрых людей, ставших ярким примером патриотизма и верности присяге. Поэтому следует своевременно сделать все для того, чтоб навечно сохранить в нашей истории имена героев, посвятивших свою жизнь спасению людей. Отдавая дань уважения памяти наших отважных соотечественников, совершивших истинные подвиги, мы обязаны бережно хранить и прославлять их имена. Народная мудрость гласит: «Еңбек ерлікке жеткізер, ерлік елдікке жеткізер» («Труд ведет к подвигу, подвиг – к признанию»). Наши стойкие духом спасатели вносят огромный вклад в построение Справедливого и Безопасного Казахстана, – заявил Касым-Жомарт Токаев.