‍ ‍ سنگ‌نبشته نهاده (=وقف) دیگر تنگ خشک سیوند:

ترانوشت :
1- plhwbwt y nylwmn¹ plmʾn

2- YHBWNt  AYK prʾc MN LẔNE

3- (k)(t)s W bʾg W bwdstʾn W BYTA

4- BRA YH[BWN?]t¹ W bwd² Y

5- gwl [    ] HWNt'  Y [    ] Y

6- AYK [    ] W  OL  AYŠ

7- MN [    ] YHBWNtn' [ ]

8- krtn' HT GBRA Y [ ]

9- [ ]ŠNT 3 [ ]

10-[

11-[ ] BYRH spndrmt [    ]

12- [    ]  hwl [ ] PWN  ʾp [   ]

13- [    ]  PWN [    ] W BYTA

14- [    ]  bʾg [    ]

15-[   ]  bwt [     ]

16-[    ]

17- [ ]WNYt'  OLHŠn

18- BRE NPŠE

آوانوشت:

1- farrux-būd ī nērōman framān

2- dād kū frāz az im

3- kahas ud bāγ ud bōyistān ud xānag

4- bi dahēd ud bōy ī

6- kū......  Ō kas

7- az......dād.......

8- kardan agar mard I.......

9- ..........sāl 3..........

10-...............

11-.......... māh spandarmad

12-............ xwar ............ pad

13-.......... pad ... ud xānag

14- .........baγ.........

15-............ būd..........

16-...............

17-............... ōy-šān

18- pus xwēš

برگردان به  پارسی نو:

۱ فرخ بود نریمان فرمان

۲- داد که از این

۳- کریز(=قنات) و باغ و بوستان و خانه

۴- فراز بدهید و بوی

۵- گُل

۶- که......... به کسی

۷-از ........

۸- کردن اگر مردِ

۹- ........ سال ۳......۱۰-........

۱۱- ........ ماه سپندار مذ

۱۲- ........خور........به.....

۱۲-........به........ و خانه

۱۴-........ باغ ........

۱۵- ........بود........ ۱۶-........

۱۷-........ ایشان

۱۸ - پسر خویش ........


اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥
╔════  💐 💎══╗
@azhfandakhovaxshatare

اینستاگرام👇👇
instagram.com/koros_koros
╚═💥💫═════╝

سکه زرین شاهپور بزرگ( یکم) و والرین قیصر روم.
کار ارزنده از عارف .
برگرفته از تاربرگ اینستاگرامی
https://www.instagram.com/reel/C68hiuqCidB/?igsh=aXFpbWVpY2lycHly

اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥
╔════  💐 💎══╗
@azhfandakhovaxshatare

اینستاگرام👇👇
instagram.com/koros_koros
╚═💥💫═════╝

اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥
╔════  💐 💎══╗
@azhfandakhovaxshatare

اینستاگرام👇👇
instagram.com/koros_koros
╚═💥💫═════╝

سنگ نبشته‌ بازدید چند تَن از موبدان زرتشتی با دبیره پارسی و دین دبیره( اوستایی) در آرامگاه کوروش بزرگ:

درون سراچه‌ی(=اتاق) آرامگاه کوروش بزرگ در سوی راست محراب اتابکی به زبان پارسی و به دبیره(=خط) نسخ نبشته‌ای از چند موبد که از آرامگاه کوروش بزرگ دیدن کرده‌اند، به یادگار مانده است ( این رخداد نشان می‌دهد که دسته کم موبدان زرتشتی می‌دانستند که این آرامگاه ازآنِ مادر سلیمان نیست!).
نام های نوشته شده زرتشتیان با تاریخ یزدگردی چنین است: سه نوشته به ردیف، در گوشه پایین و سوی راست محراب اسلامی آرامگاه نوشته شده‌اند، نوشته‌ها از سوی راست به چپ بدین گونه هستند:

  خدایار دستور شهریار  
    اورمزدیار موبد بهرام
      عمل آموزنده شیرمرد ...
                      ‌                                     ۱۲۶۴
          یزدگردی

برگرفته از دانشنویسه «یادگاریهای آرامگاه کوروش بزرگ ،حامد موالیی‌کردشولی ،فرهاد زارعی‌کردشولی، حمیدرضا کریمی»
اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥
╔════  💐 💎══╗
@azhfandakhovaxshatare

اینستاگرام👇👇
instagram.com/koros_koros
╚═💥💫═════╝

سنگ نبشته‌‌ی دیگری به دبیره(=خط) اوستایی (دین دبیره)، نیز در آرامگاه کوروش بزرگ شناسایی شده است. این سنگ‌نبشته کوچک از آن روی ارزش صدچندان می‌یابد که تنها نمونه سنگ نبشته به دبیره اوستایست که تاکنون ازین دبیره(=خط) بر روی سنگ کنده شده است. تاکنون هر چه از این دبیره می‌دانستیم در نگارش اوستا و نوشته‌های پازند بوده است. این یادگارنبشته با دبیره اوستایی باید از نمونه پارسی کهن‌تر باشد.

خوانش پژوهشگر گرامی شاهرخ رزمجو این چنین است:

xᵛaodāmrā (...?) mob (w?) ed xodā (y?) ā (n/r ?)

xᵛodāmrd (...?) ... b (...)d x(v?) odā (b/d?) ād

برگردان به پارسی:

(۱) خدامراد موبد خدایار (؟)

(۲) خدا مرد (موبد؟) خداداد.


اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥
╔════  💐 💎══╗
@azhfandakhovaxshatare

اینستاگرام👇👇
instagram.com/koros_koros
╚═💥💫═════╝

بازنگری در خوانش از مهدی زمانیان:

𐬒𐬀𐬊𐬛𐬁𐬨𐬭𐬁
𐬨𐬊𐬠 𐬥 𐬆 𐬛
𐬒𐬊𐬛𐬁𐬎𐬁𐬥

𐬒𐬊𐬛𐬁𐬨𐬭𐬛   𐬦   𐬀𐬞𐬰𐬠𐬏𐬛

𐬁𐬊𐬛𐬁𐬠𐬁𐬛
𐬌  𐬥     𐬘

ترانوشت:

1-x‌ٰٰٰٰ'aodāmrā
2- mobnəd
3- x‌ٰٰٰٰ'odāuān

ترانوشت بخش دوم:

1- xٰٰٰٰ'odāmrdń (apzbūd)
2- āodābād
3- i     n     j

برگردان به پارسی نو:

۱-خدامردان
۲- موبد
۳-خدایان

بخش دوم:

۱- خدامردان  ( افزود ؟)
۲- آدُرباد
۳-اِ.... ..ن......... ج

برداشت من از خوانش این سنگ نبشته کوچک دیگرگون است، و از روش هوفمان در ترانوشت(=حرف نویسی) آن بهره می‌برم، چرا که نویسه های بیشتری از روش بارتولمه را در برمی‌گیرد.
در دستنویس‌های پازند بسیار نمونه از واژگانی دیده می‌شود که هنگام جمع بسته شدن، نون پایانی آنها آورده نمی‌شود، و گویا روزگاری در پازند نویسی این روش نهادیک(= مرسوم) بوده است.
پس بنابراین واژه x‌ٰٰٰٰ'aodāmrā باید خدامردان خوانده شود.  درباره واژه موبد با نگارش mobnəd می‌تواند واگویش بومی (=محلی) یا ویژه زرتشتیان آن روزگار  بوده باشد، همچنین در واژه خدایان با نگارش x‌ٰٰٰٰ'odāuān نیز این چنین می‌توان گفت، در بخش دوم سنگ نبشته  دوباره نام خدامردان می‌آید که اینجا به درستی نونń (   𐬦  )پایانی آورده شده است، که نمی‌دانم چرا پژوهشگر ارجمند شاهرخ رزمجو آنرا نادیده گرفته‌اند! در روبروی واژه خدامردان نوشته‌ای گنگ و نا روشنی آمده است که گویا نوشته شده و سپس خط خورده است، که با موشکافی و گمانمندی این چنین می‌توان آنرا  (apzbūd  افزود )* خواند.
در دنباله خوانش این یادگار نبشته شاهرخ رزمجو ، این واژه را این‌گونه ترانوشت
x(v?) odā (b/d?) ād

و خوانده‌اند که درست نمی‌تواند باشد. چرا که در دبیره اوستایی، در برابر هر واج یک نویسه داریم، پس نمی‌توان نویسه‌‌ی«𐬁»  آ ā را در سنگ‌نبشته « 𐬒» xv یا ٰٰٰ'x‌ٰٰٰٰ خواند یا نویسه« 𐬠 » ب b را « 𐬛 » د d خواند . این واژه را باید  𐬁𐬊𐬛𐬁𐬠𐬁𐬛   āodābād آدرباد خواند . اگر چه با واگویشی دیگرگون با سنجش با نگارش پارسی میانه نوشته شده باشد، این گونه واگویش‌های ویژه، در نوشته های پازند نمونه‌های بسیار دارند. آذرباد نامی رایج در روزگار ساسانیان و پساساسانی در میان زرتشتیان  بوده است.


* واژه را در ترانوشت و برگردان خط خورده نوشتیم که ریختارِ گنگ و نارسای در سنگ نبشته یاد آور باشد.


نوشته شد سوم خرداد ( اردیبهشت روز) ۲۵۸۳ شاهنشاهی (۱۴۰۳ خورشیدی) 🖊 #مهدی_زمانیان.
با نگاهی به دانشنویسه « نوشته‌های دین دبیره آرامگاه کوروش بزرگ » نوشته ایرج رزمجو.

اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥
╔════  💐 💎══╗
@azhfandakhovaxshatare

اینستاگرام👇👇
instagram.com/koros_koros
╚═💥💫═════╝

گزیده‌ای از سه ترانه مهستی، در برنامه رنگارنگ سال ۲۵۳۶شاهنشاهی.

اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥
╔════  💐 💎══╗
@azhfandakhovaxshatare

اینستاگرام👇👇
instagram.com/koros_koros
╚═💥💫═════╝

☝️☝️☝️☝️

حالا از واژه آمیغی و نازیبای « نسخه الکترونیکی » بگذریم، تا جایی که می‌دانم فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در روزگار پیشاانقلاب بجای واژه «حمل و نقل»، واژه « ترابری» و بجای« انتقال»، « ترابُرد» را جایگزین کرده است، خوش بینانه‌اش این است که نگارنده این فرسته واژه «ترابری» را فراموش کرده باشد، چرا که اگر عشق به واژه های عربی، آنان را برآن داشته باشد که دوباره به کاربرد واژه عربی «حمل و نقل» روی آورده باشند جای بس افسوس و نگرانیست!

این داستان پیش‌نماز و پس نماز است !

اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥
╔════  💐 💎══╗
@azhfandakhovaxshatare

اینستاگرام👇👇
instagram.com/koros_koros
╚═💥💫═════╝

آتشکده بندیان، برگ‌هایی ناگفته از روزگار ساسانیان:

یافته‌های میدانگاه بندیان دره گز خراسان بسیار گسترده است که کاوش‌های آن بدست مهدی رهبر باستان شناس نامی انجام گرفته است، وانگهی امروزه بخش کوچکی از آن که یک نیایشگاه کوچک است از زیر خاک بیرون کشیده شده است.
این بنا دارای تالاری است که بام آن بر روی چهار ستون گچی زیبا جای گرفته است. در اپاختر باختری(= شمال غربی) تالار بخشی که تو رفتگی دارد  کاربرد نماز گاهی (=محرابی*) داشته است. درون این نمازگاه پیشوا ( =محراب)افزون بر گچبریهای بسیار زیبا، پنج دیوارنبشته به دبیره  پهلوی جدا( کتیبه‌ای) ساسانی بر روی گچ کنار نگاره‌های گچ‌کاری شده نوشته شده‌اند.
درون‌مایه‌ی دیوارنبشته‌ها فرمان گمارش (=انتصاب) مردی به نام یزدداد است که از سوی یکی از بزرگان دربار ساسانی به نام ویدشاپور به دژبانی مرو و دستگرد گمارده شده است. همچنین دور تا دور تالار، گچبریهایی با نگاره‌های نخچیرگاهی و شکار، رزم شاهنشاهان ساسانی با هپتالیان، نگاره‌های پیروزی در جنگ، نگاره‌ای دینی- آئینی از  آناهیتا ایزدبانوی فراوانی و آبهای روان، و همچنین نگاره‌های بزرگان و آزادان دربار  ساسانی و نگاره تاج گذاری و بزم و‌ سُرُور را می ‌توان دید.


برخی محراب را از واژه ایرانی مهراب و در پیوند به پرستش ایزد مهر یکی از ایزدان پیش زرتشتی و پس از آن زرتشتی می‌دانند، و برخی برای آن ریشه عربی از ح‌ر‌ب به چَم جنگ تراشیده‌اند که چه پیوندی با نمازگزاردن دارد خدا می‌داند!؟!


اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥
╔════  💐 💎══╗
@azhfandakhovaxshatare

اینستاگرام👇👇
instagram.com/koros_koros
╚═💥💫═════╝

خوانش رسول بشاش:

ptkly
ZNH
wydmtr šhpwhry
BR<Y> wydšhpwhry
ʾrthštrʾn
ʾhw

خوانش ژنیو:

ptkly
ZNH
wydmtršhpwhry
ZY wydšhpwhry
<ZY?> ʾrthstrʾn
AHY

خوانش پیشنهادی:

ptkly
ZNH
wydmtršhpwhr(y)
ZY (w)ydšhpwhry
<Z> ʾlthstrʾn
AHY


آوانوشت و برگردان به پارسی نو:

paykar ēn Weh-mihr-šābuhr ī Weh-šābuhr ī Ardahšīrān brād.

این پیکر وه‌مهرشاپور [پسر] وه‌شاپور، برادر اردشیر [است].

آوانوشت رسول بشاش و برگردان به پارسی نو:

paykar ēn Wīdmihr-šābuhr pus ī Wīd-šābuhr ī Ardahšīrān brād axw.

این پیکر ویدمهرشاپور پسر ویدشاپور، برادر اردشیر سَروَر [است].


اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥
╔════  💐 💎══╗
@azhfandakhovaxshatare

اینستاگرام👇👇
instagram.com/koros_koros
╚═💥💫═════╝

خوانش رسول بشاش، ژینیو و :

ترانوشت:

ZNH dstklty klty

آوانوشت:
ēn dastgird kard.


برگردان به زبان پارسی نو:

این دستگرد( آبادی ) را کرد( ساخت).


اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥
╔════  💐 💎══╗
@azhfandakhovaxshatare

اینستاگرام👇👇
instagram.com/koros_koros
╚═💥💫═════╝

خوانش رسول بشاش:

ترانوشت و آوانوشت:
wyd <š>hpwhry ʾhw

Wid-šābuhr axw
برگردان به پارسی نو:

ویدشاپور سَروَر.

خوانش ژینیو:
wyd[š]hpwhry ʾHY

خوانش

(w)yd(š)hpwhry 'HY

آوانوشت:
Weh-šābuhr brād.

برگردان پارسی نو:

وه‌شاپور برادر.

اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥
╔════  💐 💎══╗
@azhfandakhovaxshatare

اینستاگرام👇👇
instagram.com/koros_koros
╚═💥💫═════╝

خوان رسول بشاش:

<L'w> ptlyt
BRY wyhm... <ʾwp>
tlyt ʾywl

خوانش ژینیو:
۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰
BRY wyhm
tly(t) ʾywp


خوانش
gy/s(w/n..m)[ l ]t
<y>(s)n(y)
(B)R(H) šh(.)w(..)
ml(t)ysny

آوانوشت:

(...)mardyasn pus < ī > Šāh(...) < ī > mard-yasn.

برگردان به پارسی نو:

مردیسن پسر شاه[...] (پسر) *مردیسن.

رسول بشاش چند نبشته پهلوی را پشت سر هم می‌خواند و این پیشنهاد را می‌دهد.

این پیکر ویدمهر شاپور پسر ویدشاپور ،پسر اردشیر سروَر است که ایزد پسرِ شاپور را دژبانِ مرو و این دستگرد ( آبادی) [ را] کرد(ساخت).

اندیشکده  آژفنداک هوَخشَتَره  🔥
╔════  💐 💎══╗
@azhfandakhovaxshatare

اینستاگرام👇👇
instagram.com/koros_koros
╚═💥💫═════╝