باب (5):

#قضاوت_كردن_و_فتوي_دادن_در_حالت_خشم

2180ـ عن أَبِي بَكْرَةَ رضی الله عنه قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِيَّ ﷺ يَقُولُ: «لاَ يَقْضِيَنَّ حَكَمٌ بَيْنَ اثْنَيْنِ وَهُوَ غَضْبَانُ».

( #بخارى_7158)

ترجمه: ابوبکره رضی الله عنه مي گويد: شنيدم که نبي اکرم ﷺ مي فرمود: «هيچ داوري نبايد در حالت خشم، ميان دو نفر، قضاوت کند».

✰...رسول اللّٰه ﷺ فــرمودند :

🔹رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ :  " مَنْ نَزَلَ مَنْزِلًا، ثُمَّ قَالَ : أَعُوذُ بِكَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ. لَمْ يَضُرَّهُ شَيْءٌ حَتَّى يَرْتَحِلَ مِنْ مَنْزِلِهِ ذَلِكَ ".

📚صحيح مسلم 2708

🔸پیامبر ﷺ می‌فرمودند: «هرکس در منزلی🏠 فرود آید🛬 و سپس بگوید:

أَعُوذُ بِكَلِماتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ

(پناه می‌برم به کلمات کامل خدا از شر آن‌چه آفریده است)، تا وقتی که از آ‌ن‌جا کوچ 🛫می‌کند، هیچ چیز به او ضرر نخواهد رساند».

 ـ┓━━━🕌🕋🕌━━━┏ ـ
   « بَلِّغــوا عَنِّـي وَلَـــوْ آيَـــةً »
ـ┛━━━🕌🕋🕌━━━┗ ـ

باب (6):

#آنچه_براي_كاتب_مستحب_است

2181ـ حَدِيْثُ حُوَيِّصَةَ وَمُحَيِّصَةَ تَقَدَّمَ فِي الْجِهَادِ، وَزَادَ هَهُنَا: «إِمَّا أَنْ يَدُوا صَاحِبَكُمْ وَإِمَّا أَنْ يُؤْذِنُوا بِحَرْبٍ».

( #بخارى_7192)


ترجمه: حديث حويصه و محيصه در کتاب جهاد، بيان گرديد. در اين روايت، علاوه بر آن، آمده است که نبي اکرم  فرمود: «يهوديها بايد خونبهاي رفيق شما را پرداخت کنند و يا اعلام جنگ کنند».

آنچه دربارة هفت زمين آمده است

عَنْ أَبِي بَكْرَةَ  عَنِ النَّبِيِّ  ﷺَّ قَالَ: «الزَّمَانُ قَدِ اسْتَدَارَ كَهَيْئَتِهِ يَوْمَ خَلَقَ اللَّهُ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضَ، السَّنَةُ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ثَلاثَةٌ مُتَوَالِيَاتٌ ذُو الْقَعْدَةِ وَذُو الْحِجَّةِ وَالْمُحَرَّمُ وَرَجَبُ مُضَرَ الَّذِي بَيْنَ جُمَادَى وَشَعْبَانَ».

📚صحیح‌بخارى:3197

🔅ترجمه: ابوبكره مي گويد: نبي اكرم ﷺَّ فرمود: «زمان به وضع اولش كه خداوند، آسمانها و زمين (هفت آسمان و هفت زمين) را آفريد، بر گشته است. سال، دوازده ماه است كه چهار ماه از آنها، ماههاي حرام هستند. سه ماه ذوالعقده، ذوالحجه و محرم، پشت سر هم قرار دارند. و ماه رجب (قبيلة) مضر كه ميان جمادي الثاني و شعبان، قرار دارد».

✰...رسول اللّٰه ﷺ فــرمودند :

زمان به همان حالت اولیه خود بازگشته است، همان‌طور که در روزی که الله آسمان‌ها و زمین را آفرید.
سال دوازده ماه است که چهار ماه آن حرام هستند:
سه ماه متوالی یعنی ذی‌القعده،
ذی‌الحجه و محرم،
و ماه رجب مُضَر که بین جمادی و شعبان قرار دارد.


صحیح بخاری: ٣١٩٧ 📚


در این حدیث، پیامبر ﷺ فرمودند که زمان، در تقسیم‌بندی‌اش به سال‌ها و ماه‌ها، به اصل حساب و ترتیبی بازگشته است که الله تعالی روزی که آسمان‌ها و زمین را آفرید، آن را مقرر و تنظیم فرمود.

سال دوازده ماه است که از میان آن‌ها چهار ماه، ماه‌های حرام هستند:
سه ماه متوالی یعنی
ذی‌القعده (برای خودداری از جنگ)،
ذی‌الحجه (برای انجام مناسک حج)،
و محرم (برای حرمت جنگ در این ماه).
ماه چهارم، ماه رجب مُضَر است که قبیله مُضَر نسبت به حرمت آن سخت‌گیرتر از سایر قبایل عرب بودند و هیچ‌کس در میان عرب‌ها حرمت آن را نقض نمی‌کرد. این ماه، بین ماه‌های جمادی و شعبان قرار دارد.

❖ از حرمت این ماه‌ها این است که اعمال در آن‌ها دارای پاداش و جزای چندبرابر هستند، چه اعمال نیکو و چه اعمال گناه‌آلود.
به همین دلیل، تاکید بیشتری بر پرهیز از ظلم در این ماه‌ها شده است.
الله تعالی می‌فرماید:
﴿إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِي كِتَابِ اللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ فَلَا تَظْلِمُوا فِيهِنَّ أَنْفُسَكُمْ﴾
تعداد ماه‌ها نزد الله، دوازده ماه است، در کتاب الله از روزی که آسمان‌ها و زمین را آفرید، که چهار ماه آن حرام است. این است دین درست، پس در آن‌ها به خود ظلم نکنید.

✦ ظلم در اینجا شامل تمامی گناهان می‌شود؛ چه گناهان کوچک و چه گناهان بزرگ، مانند ترک واجبات و انجام محرمات، که مربوط به حقوق الله و حقوق بندگان می‌شود.
همه این‌ها نوعی ظلم به نفس است، زیرا این خود انسان است که به دلیل گناهانش مجازات می‌شود، و هیچ آسیبی به الله نمی‌رسد.
❃ بزرگداشت این ماه‌ها باید با افزایش تقوا و تلاش در انجام اعمال صالح همراه باشد.

باب (7)

#شيوة_بيعت_امام_با_مردم

2182ـ عَنْ عُبَادَةَ بْنِ الصَّامِتِ رضی الله عنه قَالَ: بَايَعْنَا رَسُولَ اللَّهِ ﷺ عَلَى السَّمْعِ وَالطَّاعَةِ، تَقَدَّمَ وَزَادَ فِي هَذِهِ الرِّوَايَةِ: وَأَنْ نَقُومَ أَوْ نَقُولَ بِالْحَقِّ حَيْثُمَا كُنَّا، لا نَخَافُ فِي اللَّهِ لَوْمَةَ لائمٍ.

( #بخارى_7199_7200)

ترجمه: حديث عباده بن صامت رضی الله عنه درباره ي اينکه با نبي اکرم ﷺ بر سمع و طا عت، بيعت کردند، بيان گرديد. در اين روايت، علاوه بر آن، آمده است که: همچنين با نبي اکرم ﷺ بيعت نموديم تا هر کجا بوديم، با حق باشيم و يا حق را بگوييم. و در بيان احکام الهي از سرزنش هيچ سرزنش کننده اي نترسيم».

2183ـ عَنْ عَبْدِاللَّهِ بْنِ عُمَرَ رَضِي اللَّه عَنْهمَا قَالَ: كُنَّا إِذَا بَايَعْنَا رَسُولَ اللَّهِ ﷺ عَلَى السَّمْعِ وَالطَّاعَةِ يَقُولُ لَنَا: «فِيمَا اسْتَطَعْتُمْ».

( #بخارى_7202)

ترجمه: عبدالله بن عمر رضي الله عنهما مي گويد: هنگامي که با رسول الله ﷺ بر شنيدن و اطاعت کردن، بيعت مي کرديم، به ما مي فرمود: «در آنچه که توانايي آنرا داريد».

✰...رسول اللّٰه ﷺ فــرمودند :

«هرگاه بنده مریض یا مسافر باشد همان عملى که در وقت اقامت و تندرستی انجام می‌داده برای او نوشته می‌شود».

صحيح بخارى 📚

🖊حافظ‍ ابن حجر رحمه الله می‌گوید:

این در حق کسی است که عبادتی انجام می‌داده و از آن بازداشته شده است، و نیت او این باشد که اگر مانعی نمی‌بود بر آن مداومت می‌کردم.


فتح الباري (١٣٦/٦) 📚


 ـ┓━━━🕌🕋🕌━━━┏ ـ
   « بَلِّغــوا عَنِّـي وَلَـــوْ آيَـــةً »
ـ┛━━━🕌🕋🕌━━━┗ ـ

باب (8)

#تعيين_جانشين

2184ـ عبدالله بن عمر رضي الله عنه t قَالَ: قِيلَ لِعُمَرَ: أَلا تَسْتَخْلِفُ؟ قَالَ: إِنْ أَسْتَخْلِفْ فَقَدِ اسْتَخْلَفَ مَنْ هُوَ خَيْرٌ مِنِّي أَبُو بَكْرٍ، وَإِنْ أَتْرُكْ فَقَدْ تَرَكَ مَنْ هُوَ خَيْرٌ مِنِّي رَسُولُ اللَّهِ r.

( #بخارى_7218)

ترجمه: عبدالله بن عمر رضي الله عنهما مي گويد: به عمر رضی الله عنهگفتند: آيا جانشيني براي خود، تعيين نمي کني؟ گفت: اگر جانشين تعيين کنم، کسي که بهتر از من بود يعني ابو بکر رضی الله عنه جانشين تعيين کرد. و اگر جانشين تعيين نکنم، کسي که بهتر از من بود يعني رسول الله ﷺ جانشين تعيين نکرد.

✰...رسول اللّٰه ﷺ فــرمودند :

سَمِعْتُ عِمْرَانَ بْنَ حُصَيْنٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ 

✨خَيْرُكُمْ قَرْنِي ثُمَّ الَّذِينَ يَلُونَهُمْ ثُمَّ الَّذِينَ يَلُونَهُمْ قَالَ عِمْرَانُ فَمَا أَدْرِي قَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بَعْدَ قَوْلِهِ مَرَّتَيْنِ أَوْ ثَلَاثًا ثُمَّ يَكُونُ بَعْدَهُمْ قَوْمٌ يَشْهَدُونَ وَلَا يُسْتَشْهَدُونَ وَيَخُونُونَ وَلَا يُؤْتَمَنُونَ وَيَنْذُرُونَ وَلَا يَفُونَ وَيَظْهَرُ فِيهِمْ السِّمَنُ.

📚صحیح بخاری: 3650
📚صحیح مســلم: 2535

عمران بن حصین رضی الله تعالی عنهما از رسول الله صلی الله علیه وسلم روایت می کند که فرمودند

✨بهترین امت من مرد هم قرن من هستند سپس کسانی که بعد از آنان می آیند و بعد کسانی که بعد از آنان می آیند سپس کسانی که پس از آن نمی آیند سپس قومی خواهند آمد که گواهی می دهند بدون اینکه از آنان گواهی خواسته شود و خیانت می کنند و امانت را رعایت نمی کنند نذر می کنند و به نذر خویش وفا نمی کنند و چاقی در آنان بروز می کند.

باب (9)

2185ـ عَنْ جَابِرِ بْنِ سَمُرَةَ رضی الله عنه قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِيَّ ﷺ يَقُولُ: «يَكُونُ اثْنَا عَشَرَ أَمِيرًا». فَقَالَ كَلِمَةً لَمْ أَسْمَعْهَا، فَقَالَ أَبِي: إِنَّهُ قَالَ: «كُلُّهُمْ مِنْ قُرَيْشٍ».

( #بخارى_7222_7223)

ترجمه: جابر بن سمره رضی الله عنه مي گويد: شنيدم که نبي اکرم ﷺ مي فرمود: «دوازده نفر به امارت خواهند رسيد». سپس چيزي گفتند که من آنرا نشنيدم. پدرم مي گويد: رسول خدا ﷺ فرمود: «همگي آنان از قريش هستند».

✰...رسول اللّٰه ﷺ فــرمودند :

ﻣَﺜَﻞُ ﺍﻟَّﺬِﻱ ﻳَﺬْﻛُﺮُ ﺭَﺑَّﻪُ ﻭَﺍﻟَّﺬِﻱ ﻟَﺎ ﻳَﺬْﻛُﺮُ ﺭَﺑَّﻪُ ﻣَﺜَﻞُ ﺍﻟْﺤَﻲِّ ﻭَﺍﻟْﻤَﻴِّﺖِ

📚ﺻﺤﻴﺢ ﺍﻟﺒﺨﺎﺭﻱ: 6407

مثال کسی که ذکر و یاد خدا را انجام می دهد و کسی که ذکر و یاد خدا را انجام نمی دهد، همچون زنده و مرده است.

⚜⚜⚜⚜⚜⚜⚜⚜⚜
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا اللَّهَ ذِكْرًا كَثِيرًا وَسَبِّحُوهُ بُكْرَةً وَأَصِيلًا

(سوره  الأحزاب :آیه  ٤١ - ٤٢)

ای کسانی که ایمان آورده‌اید! خدا را بسیار یاد کنید، و صبح و شام او را تسبیح گویید.

╗──┅┄❧سُبْحَانَ الـلَّـه...
╢────┅┄❧وَالْـحَـمْـدُلِـلَّـه...
╢─────┅┄❧وَلاَ إِلَـهَ إِلاَّ الـلَّـهُ...
╝────────┅┄❧وَالـلَّـهُ أَکْــبَــرُ...

زبانت را مدام به ذکر گفتن تَرکن
                             
 ـ┓━━━🕌🕋🕌━━━┏ ـ
   « بَلِّغــوا عَنِّـي وَلَـــوْ آيَـــةً »
ـ┛━━━🕌🕋🕌━━━┗ ـ

باب (1):

#آرزوهاي_ناپسند

2186ـ عَنِ أَنَسٍ رضی الله عنه قَالَ: لَوْلا أَنِّي سَمِعْتُ النَّبِيَّ ﷺ يَقُولُ: «لا تَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ» لَتَمَنَّيْتُ.

( #بخارى_7233)

ترجمه: انس بن مالک رضی الله عنه مي گويد: اگر نمي شنيدم که نبي اکرم ﷺ فرمود: «آرزوي مرگ نکنيد»، آرزوي مرگ مي کردم.

2187ـ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضی الله عنه : أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ قَالَ: «لا يَتَمَنَّى أَحَدُكُمُ الْمَوْتَ، إِمَّا مُحْسِنًا فَلَعَلَّهُ يَزْدَادُ، وَإِمَّا مُسِيئا فَلَعَلَّهُ يَسْتَعْتِبُ».

( #بخارى_7235)

ترجمه: ابوهريره t مي گويد: رسول الله ﷺ فرمود: «هيچ يک از شما آرزوي مرگ نکند. زيرا يا فرد نيکوکاري است که اگر زنده بماند، شايد به نيکي هايش بيفزايد. و يا شخص بد کاري است که اکر زنده بماند، شايد توبه کند».

✰...رسول اللّٰه ﷺ فــرمودند :

🔹 عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضی الله عنه : أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ قَالَ: «لَوْلا أَنْ أَشُقَّ عَلَى أُمَّتِي، أَوْ عَلَى النَّاسِ، لأَمَرْتُهُمْ بِالسِّوَاكِ مَعَ كُلِّ صَلاةٍ».

📚صحیح‌بخارى:887

🔸ترجمه: ابوهريره رضی الله عنه مي گويد: رسول ‏الله ﷺ فرمود: «اگر بر امت من، يا بر مردم دشوار نمي‏شد، به آنان دستور مي دادم كه براي هر نماز، مسواك بزنند».

✰...رسول اللّٰه ﷺ فــرمودند :

▪️عن أَنَسٍ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ: «أَكْثَرْتُ عَلَيْكُمْ فِي السِّوَاكِ».

📚صحیح‌بخارى:888

▫️ترجمه:  انس رضی الله عنه ميگويد: رسول ‏الله ﷺ فرمود: «درمورد مسواك زدن، به شما زياد تأكيد نمودم».


 ـ┓━━━🕌🕋🕌━━━┏ ـ
   « بَلِّغــوا عَنِّـي وَلَـــوْ آيَـــةً »
ـ┛━━━🕌🕋🕌━━━┗ ـ

باب (1):

#اقتدا_به_سنت_هاي_پيامبر_اكرمﷺ

2188ـ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضی الله عنه : أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ قَالَ: «كُلُّ أُمَّتِي يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ إِلاَّ مَنْ أَبَى». قَالُوا: يَا رَسُولَ اللَّهِ، وَمَنْ يَأْبَى؟ قَالَ: «مَنْ أَطَاعَنِي دَخَلَ الْجَنَّةَ، وَمَنْ عَصَانِي فَقَدْ أَبَى».

( #بخارى_7280)

ترجمه: از ابوهريره رضی الله عنه روايت است که رسول الله ﷺ فرمود: «همة امتيان من وارد بهشت خواهند شد مگر کسي که امتناع ورزد». صحابه عرض کردند: اي رسول خدا! چه کسي امتناع مي ورزد؟ فرمود: «هرکس كه از من اطاعت كند، وارد بهشت مي شود و هر کس، از من نافرماني کند، در حقيقت، امتناع ورزيد ه است».

2189ـ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ رضی الله عنه قَالَ: جَاءَتْ مَلائِكَةٌ إِلَى النَّبِيِّ ﷺ وَهُوَ نَائِمٌ. فَقَالَ بَعْضُهُمْ: إِنَّهُ نَائِم،ٌ وَقَالَ بَعْضُهُمْ: إِنَّ الْعَيْنَ نَائِمَةٌ وَالْقَلْبَ يَقْظَانُ. فَقَالُوا: إِنَّ لِصَاحِبِكُمْ هَذَا مَثَلاً فَاضْرِبُوا لَهُ مَثَلاً، فَقَالَ بَعْضُهُمْ: إِنَّهُ نَائِمٌ. وَقَالَ بَعْضُهُمْ: إِنَّ الْعَيْنَ نَائِمَةٌ وَالْقَلْبَ يَقْظَانُ. فَقَالُوا: مَثَلُهُ كَمَثَلِ رَجُلٍ بَنَى دَارًا وَجَعَلَ فِيهَا مَأْدُبَةً وَبَعَثَ دَاعِيًا. فَمَنْ أَجَابَ الدَّاعِيَ دَخَلَ الدَّارَ وَأَكَلَ مِنْ الْمَأْدُبَةِ وَمَنْ لَمْ يُجِبْ الدَّاعِيَ لَمْ يَدْخُلْ الدَّارَ وَلَمْ يَأْكُلْ مِنْ الْمَأْدُبَةِ. فَقَالُوا: أَوِّلُوهَا لَهُ يَفْقَهْهَا. فَقَالَ بَعْضُهُمْ: إِنَّهُ نَائِمٌ. وَقَالَ بَعْضُهُمْ: إِنَّ الْعَيْنَ نَائِمَةٌ وَالْقَلْبَ يَقْظَانُ. فَقَالُوا: فَالدَّارُ الْجَنَّةُ، وَالدَّاعِي مُحَمَّدٌ ﷺ . فَمَنْ أَطَاعَ مُحَمَّدًا ﷺ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ وَمَنْ عَصَى مُحَمَّدًا ﷺ فَقَدْ عَصَى اللَّهَ، وَمُحَمَّدٌ ﷺ فَرْقٌ بَيْنَ النَّاسِ.

( #بخاري_7280)

ترجمه: جابر بن عبدالله رضی الله عنه مي گويد: نبي اکرم ﷺ خواب بود که چند نفر نزد ايشان آمدند. يکي از آنان گفت: او خواب است. ديگري گفت: چشم اش خواب است ولي قلب اش بيدار است. آنگاه به يکديگر گفتند: اين دوست شما مثالي دارد. مثال اش را بيان کنيد.
دوباره يکي ازآنان گفت: او خواب است. ديگري گفت: چشم اش خواب است ولي قلبش بيدار است. سپس به يکديگر گفتند: مثال او مانند شخصي است که خانه اي ساخته و سفره اي در آن، پهن کرده و دعوتگري فرستاده است. پس هرکس، دعوتگر را اجابت کند، وارد خانه مي شود و از آن سفره مي خورد. و هرکس، دعوتگر را اجابت نکند، وارد خانه نمي شود و از آن سفره نمي خورد. آنگاه به يکديگر گفتند: آنرا توضيح دهيد تا بفهمد. يکي ازآنان گفت: او خواب است. ديگري گفت: چشم اش خواب و قلبش، بيدار است. آنگاه گفتند: خانه، همان بهشت است و دعوتگر، محمد ﷺ است. پس هر کس، از محمد ﷺ اطاعت کند، در حقيقت از خدا اطا عت کرده است و هرکس، از محمد ﷺ نافرماني کند، ‌در حقيقت از خدا نافرماني کرده است. و اين محمد ﷺ است که مسلمانان و کفار را از يکديگر جدا ساخته است.

ابن عمر رضی الله عنهما هرگاه از خانه خارج می‌شد، می‌گفت:

“اللهم سلمني وسلم مني”

يعنى:
«بارالها، مرا از شر مردم حفظ کن و مردم را از شر من حفظ فرما.»


📚 الأدب المفرد: ١١٩٦




✧ این دعا نشان‌دهنده فروتنی و آگاهی از مسئولیت فرد در برابر دیگران است.
ابن عمر رضی الله عنهما با این دعا از الله می‌خواست که هم خودش از شر دیگران در امان باشد و هم دیگران از شر او آسیبی نبینند.

✧ این نگرش، روحیه‌ای از اخلاص، محبت به مردم، و دوری از هرگونه آزار یا ضرر رساندن به دیگران را منعکس می‌کند.

✧ این دعا می‌تواند الگویی برای ما باشد تا در زندگی خود همواره به نیکوکاری و اجتناب از آسیب به دیگران توجه کنیم.