کتاب " شرح پریشانی آموزش و برنامه درسی در ایران، تالیف دکتر نعمت اله موسی پور

با سپاس از ایشان که امکان به اشتراک گذاری رایگان کتاب را فراهم کردند.

#کپی_لفت
#موسی_پور
#پریشانی
#آموزش
#برنامه_درسی
#ایران

@cacpc

چندفرهنگی و برداشت های ناصواب

یکی از عمده مشکلات ما در جامعه ایران، فهم نادرست و یا ناقص از مباحث بنیادین است. درباره انواع مکاتب فلسفی، دیدگاه های اندیشمندان غربی و غیر غربی....اغلب فهم ناقص و یا نادرست داریم. چندفرهنگی هم از این قاعده مستثنی نیست.
حدود یک دهه پیش مقاله ای در این زمینه نوشته و هشدار دادم که این فهم ناقص می تواند مشکل ساز باشد. عنوان بخشی از مقاله را "چالش دانش" گذاشتم (علاقه مندان، به مجله راهبرد فرهنگ شماره های ۴۰ و ۴۱ مراجعه کنند).

منظور از چالش دانش، یعنی برخی از افراد از چندفرهنگی و آموزش چندفرهنگی فهم درستی ندارند، اما در مورد آن سخن می گویند. این برداشت نادرست و یا ناقص از چندفرهنگی می تواند بسیار خطرناک باشد. وقتی از چندفرهنگی مفهومی مجعول ارائه می شود، این خود می تواند پیامدهای مثبت آن را تحت تاثیر قرار دهد‌.

چندفرهنگی گرایان معتقدند، ضربه ای که غیرمتخصصان به چندفرهنگی زده اند، بسیار بیشتر از مخالفان سرسخت چندفرهنگی گرایی بوده است.

طی یک ماه گذشته به چند جلسه مرتبط با موضوع چندفرهنگی و آموزش چندفرهنگی دعوت شدم. برداشت نادرست از مفهوم چندفرهنگی و آموزش چندفرهنگی همچنان در صحبت های افراد موج می زند. لذا مدتی است بنا را بر این گذاشته ام، وقتی در چنین جلساتی شرکت می کنم، ابتدا در این باره صحبت کنم که چندفرهنگی چه چیزی نیست؟ قبل از آنکه توضیح دهم چندفرهنگی چه چیزی است!

در یادداشت بعدی به برداشت های نادرست از چندفرهنگی اشاره خواهم کرد.

#چندفرهنگی
#آموزش_چندفرهنگی
#برداشت_ناقص
#صادقی

https://www.tg-me.com/cacpc

همان طور که اغلب پاسخ دهندگان، جواب درست را علامت زده اند، آموزش چندفرهنگی به این معنی نیست که برنامه درسی رسمی یک کشور باید به زبان همه اقوام و فرهنگ ها باشد. چون این گزاره نه درست است و نه عملی.

اما برنامه درسی رسمی، باید تمهیداتی فراهم کند تا زبان ها و فرهنگ های اقوام و نژادهای مختلف در بالاترین سطح ممکن معرفی شده و با احترام از آنها یاد شود.

در کنار این اصل مهم به برنامه ریزان توصیه می کند در کنار زبان رسمی، زبان های قومی را هم در دستور کار قرار دهد. مثلا زنگ خاص و یا کتاب خاصی را برای افراد متعلق به اقوام مختلف در برنامه های درسی بگنجاند. این می تواند از طریق فعالیت های مکمل و یا از طریق فعالیت های فوق برنامه اتفاق بیفتد.

نکته دیگر اینکه به معلمان متعلق به اقوام و گروه های مختلف توصیه می نماید برای تفهیم بهتر دروس خود از مثال ها، اصطلاحات، ضرب المثل ها و .... بومی اقوام استفاده کنند. پژوهش ها نشان می دهد هر مقدار تدریس معلمان حساس به فرهنگ باشد، به همان نسبت یادگیری دانش آموزان هم ارتقاء پیدا می کند.

#آموزش_چندفرهنگی
#برداشت_ناقص
#برداشت_صحیح
#حساس_به_فرهنگ
#صادقی

https://www.tg-me.com/cacpc

در پاسخ به توضیحات این نظرسنجی آقای وریا نوروزی دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی و علاقه مند به حوزه چندفرهنگی و آموزش فلسفه به کودکان مطلبی نوشته اند که بدون کم و کاست منتشر می شود.

آموزش چندفرهنگی گرایی و زبان مادری

✍ وریا نوروزی*

آموزش چندفرهنگی، جنبشی اصلاحی- آموزشی است که هدف اصلی آن ایجاد دگرگونی در مراکز آموزشی به گونه¬ای است، که همه ی دانش آموزان با هر فرهنگی بتوانند فرصت های برابر آموزشی را تجربه کنند. فرهنگ شامل زبان، قومیت، نژاد، مذهب، جنسیت و ... می باشد که دانش آموزان در محیط های آموزشی بایستی فارغ از هر فرهنگی، از آموزش مناسب و بدون تبغیض برخوردار گردند.
توجه به تنوع فرهنگی در آموزش و آشنایی فراگیران با فرهنگ های مختلف، موجب پرورش حس احترام به دیگری و دوری از تعصب و در نتیجه کاهش تنش های فرهنگی و زیست مسالمت آمیز با هر نوع پیشینه فرهنگی می  گردد. 
زبان یکی از نمودهای تنوع فرهنگی شمرده می¬شود، که با توجه به اینکه هر زبان منعکس کننده یک نگاه جهانی و فرهنگ بی¬همتاست لزوم توجه به تنوع زبانی در برنامه¬ی درسی امری مهم است که به دلیل اهمیت و نقش آن در اندیشه، یادگیری و پیشرفت تحصیلی و  خودشکوفایی فراگیران و برقراری ارتباط و تعامل اجتماعی، اهمیتی مضاعف را در آموزش چندفرهنگی داراست.
بر این اساس نیاز است که در طراحی برنامه درسی به زبان های مختلف توجه شده و آموزش به زبان مادری مورد توجه جدی واقع شود. اما سوالی که در این راستا به ذهن خطور می کند آن است که آیا محتوای برنامه درسی رسمی بایستی با زبان ملیت های مختلف تهیه و طراحی شود؟ آیا اصلا در کشوری همانند ایران با تنوع زبانی بسیار، این امر ممکن است؟
برای پاسخ به این سوال نیاز است آن را از دو دیدگاه مخالفان و موافقان بر اساس نظریه آموزش چندفرهنگی بررسی کنیم. اگر به این سوال پاسخ منفی دهیم، فرصت برابر و عدالت آموزشی به عنوان یکی از اهداف اصلی آموزش چندفرهنگی به فراموشی سپرده خواهد شد. چون در صورت انتخاب زبانی خاص به عنوان زبان رسمی آموزش، نمی توان ادعا کرد که فرصت برابر و عدالت آموزشی برای دانش آموزانی که زبان مادری آنها، زبانی غیر از زبان رسمی است فراهم شده است. به عبارتی با توجه به اینکه زبان رسمی در نقش زبان دوم و یا گاهی سوم آنها خواهد بود، عملکرد تحصیلی و مهارت های ارتباطی آنان تحت تاثیر زبان آموزی قرار خواهد گرفت. روانشناسان معتقدند زبان ابزار اندیشیدن است و پیشرفت تحصیلی و مهارت اندیشیدن دانش آموزانی که زبان مادری و آموزشی آنها متفاوت است نسبت به دانش آموزانی که زبان مادری و آموزشی آنها یکی است کمتر خواهد بود.  
اما اگر پاسخ مثبت به سوال داشته باشیم، این پرسش ایجاد خواهد شد که آیا این امکان وجود دارد که محتوای برنامه درسی براساس تنوع زبانی و با زبان های مختلف ملیت های ایرانی تدوین شود؟ به عبارتی چگونه می توان کتب درسی را برای تمامی زبان ها در ایران طراحی کرد؟ آیا تمامی زبان ها امکان تبدیل شدن به زبان آموزش رسمی را دارند و یا این ویژگی فقط در زبانی خاص قابل مشاهده و ممکن است؟ در این صورت ارتباط ایرانی ها با ت.جه به تنوع زبانی چگونه برقرار شود؟ و در نهایت اینکه آیا این موضوع منجر به از هم گسیختگی و قطع ارتباط ایرانیان با همدیگر به جای ارتباط و تعامل مدنظر آموزش چندفرهنگی نخواهد شد؟
در پاسخ به پرسش اول باید اذعان کرد اولین مانع برای این امر نه تنوع و تکثر زبانی در ایران بلکه سیستم متمرکز در نظام آموزشی ایران است. چرا که در نظام آموزشی متمرکز امکان طراحی و تدوین کتب درسی بر اساس زبان های مختلف عملا غیرممکن و غیر عملی است. در کشورهای از لحاظ فرهنگی متنوع و متکثر مانند ایران که از نظر جغرافیایی و شرایط اقلیمی نیز دارای تفاوت های بسیاری است، مدیریت نظام آموزشی به شیوه متمرکز چاره ای جز شکست و تلاش جهت یکسان سازی فرهنگی نخواهد داشت و نمی تواند پاسخگوی انتظارات آموزشی مناطق مختلف باشد. بنابراین ابتدا نیاز است نظام آموزشی از متمرکز به غیرمتمرکز تغییر یافته و سپس در هر منطقه ای، با توجه به اهداف آموزشی که توسط وزارت آموزش و پرورش تهیه و به ادارات تابعه جهت طراحی برنامه درسی ابلاغ می گردد، زبان اکثریت آن منطقه جهت آموزش مورد استفاده قرار بگیرد.. در این شرایط با توجه به پراکندگی زبانی در ایران، می توان از تجارب دیگر کشورها در برخورد با کودکان مهاجر و یا اقلیت ها استفاده کرد. به عنوان مثال ترکان ساکن تهران می توانند انتخاب کنند که در مدارس ویژه ی ترک ها آموزش ببینند یا در سایر مدارس. 

ادامه مطلب صفحه قبل

در پاسخ به پرسش بعدی لازم است تاکید شود که بکارگیری تمامی زبان ها به عنوان زبان رسمی آموزش ممکن می باشد. شاهد این ادعا نیز آن است که هم اکنون در کشورهای همسایه، زبان قومیت های مختلف ایرانی به عنوان نمونه ترکی، کوردی، عربی، بلوچی و... به عنوان زبان رسمی اداری و آموزشی مانند زبان فارسی در ایران مورد استفاده می باشند. لهجه های گوناگون هر زبان نیز مانند زبان فارسی در آموزش مشکلی ایجاد نخواهند کرد، همانطور که هم اکنون لهجه اصفهانی و یا تهرانی مورد مناقشه نمی باشد. 

در پاسخ پرسش بعدی باید گفت؛ در آموزش چندفرهنگی تاکید بر فرهنگ های خاص به معنای جداسازی فرهنگی نیست. بنابراین لازم است در محتوای درسی تمامی مناطق فارغ از زبان رسمی، دیگر فرهنگ های ایران مورد توجه قرار گرفته و مثال هایی از آنان در کتب درسی موجود باشد. همچنین آموزش زبان فارسی به عنوان پیوند دهنده ایرانیان در کنار زبان مادری و به عنوان زبان مکمل مورد توجه خواهد بود. 

در پایان تاکید می گردد استفاده از اصطلاح قوم و ملت نشان از برتر دانستن فرهنگی خاص نیست عرب، ترک، کورد، بلوچ، فارس و... همگی یا قوم هستند و یا ملت و تفکیک آن با صاحب نظران حوزه سیاست و جامعه شناسی خواهد بود.

#چندفرهنگی
#زبان_مادری
#وریا_نوروزی

https://www.tg-me.com/cacpc

https://www.instagram.com/reel/CvHj6JbIkOj/?igshid=MTc4MmM1YmI2Ng==

میراث فرهنگی ایرانیان
آتشکده بهرام یزد

یکی از مواردی که همواره باید نگران بود، کاهش جمعیت ادیان موجود در ایران است. پیشتر خبرهایی درباره کاهش جمعیت ارمنی ها، یهودی ها، آشوری ها، مندایی ها و ... منتشر شده بود و امروز هم خبر کاهش جمعیت زرتشتیان! این خبرها اگردرست باشد، یعنی ایران عملا از خزانه تنوع دینی و مذهبی خالی می شود.گنجینه ای که باید بسیار مراقبتش کرد، به راحتی از بین می رود.

امروزه اغلب کشورهای پیشرو برنامه هایی دارند تا خزانه و تنوع دینی خود را گسترش دهند، آیا مسئولین فرهنگی در ایران برای این موضوع سیاست های مشخصی دارند؟ این مساله برای سیاستگذاران ما اساسا مهم است؟

رنگین کمانی که هر روز یک رنگ آن، رنگ ببازد! دیگر رنگین کمان نخواهد بود...

#زرتشتیان
#ارامنه
#یهودیان
#مندایی_ها
#ایران
#چندفرهنگی
#صادقی

@cacpc

دسته های عزاداری حسینیه و زینبیه؛
نوستالوژی ما زنجانی ها!

زنجانی ها با دسته های عزاداری حسینیه و زینبیه بزرگ شده اند. بخشی از هویت و زندگی شان شده است. ما زنجانی ها هم که از زنجان دوریم، بعید است که در این ایام خود را به زنجان نرسانیم. این دسته های عزاداری، حس خوب زنجانی بودن به ما می دهد. کلا زنجانی ها، آدم های بی غل و غشی هستند. مناسکشان هم همین گونه است. عموما خیرخواه هستند. در این دسته های عزاداری نوحه های ساده و بی تکلف خوانده می شود، غالبا دعاهای خیرخواهانه خوانده می شود:
الله مریض لره شفا ور، الله بشلو لارا کمک اله، الله اوشاقی اولمیانلارا اوشاق ور ...."

حتی برخی از افراد که اعتقاد راسخی به محرم و عاشورا ندارند، نبودن در این دو دسته عزاداری را گویی نوعی خسران برای خود می پندارند. افراد زیادی را می شناسم که اساسا افراد معتقدی نیستند، ولی بارها از آنها شنیده ام؛ "امسال نتوانستم در دسته حسینیه چند قطره اشک بریزم"!

عصر تاسوعا خیابان های خیام و فردوسی زنجان تا خیابان صدرجهان، مملو از جمعیت است. این مسیر حرکت دسته حسینیه است. روز بعد عاشورا، خیابان های فرمانداری سابق(زینبیه کنونی) تا امامزاده سید ابراهیم مملو از جمعیت است. این مسیر حرکت دسته زینبیه است. عدم حضورت در این روزها، گویی چیزی از تو به عنوان یک زنجانی کم می کند.

در سالهای اخیر، عده ای قصد دارند این هویت را از زنجانی ها بگیرند، برخی تلاش می کنند این دسته آیینی و هویتی زنجان را به نفع خود مصادره کنند. شاید اولین اتفاق در سال ۱۳۸۸ رخ داد. یکی از مداحان حکومتی شروع کرد به بد وبیراه گفتن به فتنه و فتنه گران! آنها را مورد لعن و نفرین قرار داد. این لعن و نفرین که تمام شد، مجدد به نوحه "یاحسین" برگشت. برایش سخت بود پیش بینی واکنش مردم! هیچ وقت فراموش نمی کنم...
مداح فریاد می زد؛ "یا حسین" مردم جواب می دادند: "میرحسین"! مداح دستپاچه شده بود...

امسال از تهران تا خود زنجان ترافیک بود. مسیر ۳ ساعته را ۷ ساعت رانندگی کردم. طبیعتا به دسته حسینیه نمی رسیدم‌. زمانی رسیدم که خیابان صدرجهان درحال خالی شدن از جمعیت بود. مداح حکومتی هم درحال دعا برای رهبران حکومت بود و لعن و نفرین بر بی حجابان!! مردم هم در حال و هوای خود بودند!

بارها به چشم خود دیده ام، وقتی مداح، دعاهای خیرخواهانه می کند، صدای افراد به آسمان می رسد. اما وقتی به این و آن نفرین می کند، صدایی از کسی بلند نمی شود. در سال ۸۸ یادم هست، وقتی مداح با صدای بلند می گفت: "هامی دیسین یا حسین؛ مردم جواب می دادند؛ میرحسین"! مداح هم دستپاچه می گفت "دیمین میرحسین، دییین یا حسین!" تا اینکه مجبور شد نوحه خود را عوض کند و به‌ جای "یاحسین" از "یاعباس" استفاده کند. فریاد می زد: "هامی دیسین یا عباس". در آن سال دیگر از نوحه "یاحسین" خبری نشد...

امسال هم شنیدم، مردم در مورد شعارهای مربوط به حجاب، واکنش نشان داده اند و البته برای موضوع پرچم آمریکا و فرانسه هم!

"ای مردم، می خواهند دسته عزاداری، این نوستالوژی ما را به یغما ببرند!"

#محرم
#دسته_حسینیه_زنجان
#دسته_زینبیه_زنجان
#سادگی
#حکومت
#یغما
#زنجان
#صادقی

https://www.tg-me.com/cacpc

پاسخ نظرسنجی

ابتدا، بررسی گزینه ها؛
طبیعتا حقیقت نزد اکثریت نیست. اکثریت بر اساس آمار مشخص می شود‌، ولی دلیلی ندارد افرادی که فراوانی شان زیاد است اما یک جور فکر می کنند، لزوما درست هم فکر کنند.

درباره گزینه دوم، تکلیف مشخص است، وقتی حقیقت نزد اکثریت نیست، به طریق اولی نزد اقلیت هم نیست.

اغلب افراد گزینه سوم را انتخاب کرده بودند. حقیقت نزد همه فرهنگ هاست. این بر اساس نظریه "آینه شکسته" سهروردی است. حقیقت آیینه ای بوده و شکسته شده و افراد و گروه ها، هر کدام بخشی را از آن خود کرده اند.

اما به نظر نگارنده، این مورد هم صحیح نیست. زیرا از کجا معلوم همه فرهنگ ها، همه حقیقت را داشته باشند. شاید هنوز حقیقتی وجود دارد که هیچ فرهنگی بدان دست پیدا نکرده است. دلیل روشن آن پیشرفت علوم است که انسانها همواره نسبت به آینده نقص نسبی دارند، جهل دارند. وقتی جهل دارند، یعنی حقیقت را نمی دانند. لذا اگر بخواهیم از منطق علم از یک سو و نیز از منظر پست مدرنیستی و چندفرهنگی گرایانه از سوی دیگر به این سوال پاسخ بدهیم، "هیچکدام" پاسخ صحیح است.

اما حتما چندفرهنگی گرایی باعث می شود، حقیقت بهتر ظاهر شده و بهتر متجلی شود، چون همه فرهنگ ها فرصت بروز و ظهور پیدا می کنند. پس اگر بخواهیم مجدد به سوال برگردیم، از میان پاسخ ها، هیچکدام صحیح تر است. ولی اگر بخواهیم بر اساس نظریه آینه شکسته پاسخ دهیم، گزینه سوم درست است.

بنده به جای آینه شکسته، مایلم از واژه مطلق نسبی استفاده کنم. مطلق نسبی یعنی اینکه، فعلا براساس‌ داده های بشری علم به اینجا رسیده است، لذا بر اساس آن عمل می کنیم. اینجا مطلق است. ولی معلوم نیست در آینده همین مطلق بودن از بین نرفته و حقیقت جدیدی جای حقیقت حاضر را نگیرد. لذا با این استدلال، از نظر بنده همه چیز مطلق نسبی است.

دوست و همکار عزیزم دکتر عبدالله پارسا پیشنهاد دادند به جای مطلق نسبی از عبارت نسبیت مطلق استفاده کنم. این عبارت را بسیار پسندیدم. لذا از همین عبارت استفاده می کنم.
با سپاس از پیشنهاد خوب ایشان.

#پاسخ_نظرسنجی
#چندفرهنگی
#حقیقت
#صادقی

https://www.tg-me.com/cacpc

مقاله جدید

ادراک "دیگری" معلول در بستر اجتماعی ایران از منظر متخصصین جامعه شناسی

توصیه می کنم این مقاله جذاب را مطالعه کنید.

#ادراک
#دیگری
#معلول
#مقاله

نویسندگان:
#علیزاده
#صادقی
#ادیب
#قادری

@cacpc

مقاله جذاب و خواندنی دیگر

ادراک ادیان دیگر و کیفیت روایت آن در بافت فرهنگی ایران

#ادراک
#دیگری
#ادیان
#ایران
#مقاله

نویسندگان:
#علیزاده
#صادقی
#ادیب
#قادری

@cacpc

مصاحبه های دکتری و شرح پریشانی خودم!

امسال، در مصاحبه دکتری سه دانشگاه حضور داشتم. پدیده غالب، کم دانشی اغلب داوطلبین بود. هر چند این پدیده در سال های گذشته هم وجود داشت، ولی تصور بنده این است، وضعیت امسال بدتر از سال های گذشته بود.

درچند سال اخیر بنا به دلایلی در گروه مصاحبه کننده دانشگاه های دیگر حضور پیدا نمی کردم، بدین جهت تصورم این بود، این صرفا پدیده غالب دانشگاه ماست. ولی امسال که به غیر از دانشگاه خودم، در دو دانشگاه دیگر، که یکی از آنها جز دانشگاه های سطح اول ایران است، حضور پیدا کردم، به وضوح مشاهده کردم، وضعیت داوطلبان آن دانشگاه به مراتب بدتر از دانشگاه ما بود. البته دانشگاه سوم که اصلا قابل مقایسه نبود.

امسال دو ویژگی را کم و بیش در میان داوطلبان دیدم؛ فهم ناقص و بعضا مجعول از مفاهیم رشته ای و ادعای نسبتا زیاد برخی از داوطلبان.

ویژگی اول به خودی خود و به تنهایی آزار دهنده نیست، اما اگر ویژگی دوم، در کنار ویژگی اول قرار گیرد، فضا بسیار آزار دهنده می شود.

متاسفانه باید اعتراف کنم، چنین شرایطی را بیش و کم در مصاحبه های امسال، بیش از سال های گذشته مشاهده کردم. برایم سوال شده است، چه اتفاقی باعث شده، داوطلبین دارای چنین روحیه ای شوند؟

البته لازم به ذکر است در میان داوطلبین، افرادی هم وجود داشتند که بسیار محترم، فروتن و با دانش بودند. ولی متاسفانه تعدادشان به تعداد انگشت های یک دست نمی رسید.

#مصاحبه_دکتری
#صادقی


https://www.tg-me.com/cacpc