✍️ خردورزی محیط‌زیستی: از درک زیبایی‌ها تا مسئولیت‌پذیری
دکتر طهماسب کاوسی

آیا تاکنون در لحظه‌ای آرام، غرق در تماشای یک غروب آفتاب، به رنگ‌های گرم آسمان اندیشیده‌اید؟ این لحظات ساده، بیش از یک منظره‌ی زیبا هستند؛ آن‌ها گواهی بر ارزش‌های پنهان طبیعت‌اند که بی‌توجهی به آن‌ها می‌تواند بهایش را از نسل‌ها بستاند. درک این زیبایی‌های ساده، نه یک تفنن، بلکه نخستین گام در مسیر رفتار خردمندانه و مسئولانه با محیط زیست است. برای رسیدن به چنین درکی، باید بدانیم که چگونه فاصله گرفتن از زیبایی‌های طبیعت، ما را از مسیر خرد و مسئولیت دور کرده است.

🔹 گسست از زیبایی: ریشه‌ی تخریب محیط‌زیستی
برای بسیاری از ما، طبیعت صرفاً فضایی نیست که در آن نفس می‌کشیم، بلکه بخشی از هویت و هستی ماست. اما در شتاب زندگی مدرن و غرق شدن در تکنولوژی، فاصله‌ای عمیق میان انسان و طبیعت ایجاد شده است. این گسست، به نوعی «کوری زیبایی‌شناسی» نسبت به محیط زیست منجر می‌شود.

🔹خردورزی: پلی میان درک و مسئولیت
رفتار مسئولانه با محیط زیست، تنها با خرد ورزیدن و احترام آگاهانه به زیبایی‌های طبیعت امکان‌پذیر است. خرد، نیرویی است که ما را از عمل بر اساس هوس‌ها و تصمیمات لحظه‌ای باز می‌دارد.

🔹خردورزی محیط‌زیستی یعنی چه؟
🔸توقف و تفکر: به‌جای واکنش‌های احساسی و آنی (مانند رها کردن زباله در جنگل)، خرد به ما می‌گوید که توقف کنیم و به پیامدهای عمل خود بیاندیشیم.
🔸درک ارزش درونی: خردورزی به ما می‌آموزد که تمامی موجودات طبیعی، از درختان کهنسال تا کوچک‌ترین حشرات، صرفاً به‌خاطر «وجود داشتن» ارزشمند و محترم هستند، نه صرفاً به‌خاطر «کارایی» که برای ما دارند.
🔸پذیرش مسئولیت به‌عنوان بخشی از هویت: حفاظت از محیط زیست به یک وظیفه‌ی اخلاقی مجزا تبدیل نمی‌شود، بلکه جزئی جدایی‌ناپذیر از یک زندگی خردمندانه و معقول می‌گردد. ما محافظت می‌کنیم، چون طبیعت بخشی از هویت ماست.

🔹چگونه حساسیت خود را نسبت به طبیعت افزایش دهیم؟ (راهکارهای عملی)
برای غلبه بر «کوری زیبایی‌شناسی» و پرورش خردورزی، باید آگاهانه تلاش کنیم تا ارتباط از دست رفته با طبیعت را احیا نماییم:

🔹تمرین «توجه آگاهانه و بدون ابزار»
🔸توقف و خیره شدن: در طول پیاده‌روی روزانه، آگاهانه برای چند دقیقه توقف کنیم. بدون هدف و بدون ثبت عکس، صرفاً به یک جزء طبیعی (مانند یک برگ، یک قندیل یخ، یا موج دریا) خیره شویم.
🔸مشاهده‌ی فعال: به جزئیات ریز بپردازیم. الگوهای روی پوست درخت، صدای باد میان برگ‌ها، یا بازی نور و سایه را به‌عنوان یک اثر هنری پیچیده مشاهده کنیم. چرا که افزایش سطح توجه به محیط طبیعی، ارتباط مثبتی با درک لذت و زیبایی دارد.
🔸استفاده از حواس پنج‌گانه: صرفاً به دیدن اکتفا نکنیم. بوی خاک باران‌خورده، لمس بافت خشن سنگ‌ها، یا شنیدن آوازهای دور پرندگان، همگی ابزاری برای درک عمیق‌تر طبیعت هستند.

🔹یادگیری و درک دانش بوم‌شناختی
🔸زیبایی‌شناسی مفهومی: کارلسون بر این باور است که دانش ما از یک پدیده‌ی طبیعی، درک زیبایی‌شناختی آن را بهبود می‌بخشد. وقتی بدانیم یک درخت بلوط در جنگل برای رشد به ده‌ها سال زمان نیاز دارد و میزبان حیات چند گونه‌ی دیگر است، قطع آن برایمان ساده نخواهد بود.
🔸تحسین «ارزش درونی»: فراتر از "کارایی" طبیعت برای انسان (ارزش ابزاری)، به «ارزش درونی» و مستقل طبیعت فکر کنیم. یک گل لاله وحشی صرفاً به این دلیل که زیبا است و وجود دارد، شایسته‌ی احترام است، نه به این دلیل که ما می‌توانیم آن را بچینیم.

🔹مواجهه مستمر با زیبایی‌های طبیعت
🔸گذراندن وقت باکیفیت در طبیعت: به‌طور منظم و برنامه‌ریزی‌شده، به محیط‌های طبیعی (پارک، جنگل، کوه، یا کویر) برویم. این حضور نباید صرفاً برای ورزش یا پیک‌نیک باشد، بلکه باید با هدف تأمل و تقویت ارتباط روانی با طبیعت صورت پذیرد.
🔸ایجاد محیطی با حساسیت زیبایی‌شناختی در خانه: ورود عناصر طبیعی به محیط زندگی (گیاهان، چوب، سنگ) و استفاده از آثار هنری الهام گرفته از طبیعت، به حفظ آگاهی زیبایی‌شناختی در زندگی روزمره کمک می‌کند.
🔸ترکیب طبیعت و هنر: عکاسی، نقاشی، شعر یا نوشتن یادداشت در طبیعت. این فعالیت‌ها به ما کمک می‌کنند تا زیبایی‌های محیط را فیلتر کرده و با تمرکز بیشتری به آن‌ها بپردازیم.

🍃نتیجه‌گیری: سفر به سوی خرد محیط‌زیستی
خردورزی محیط‌زیستی از یک مشاهده‌ی ساده شروع می‌شود و به یک مسئولیت‌پذیری عمیق ختم می‌گردد. ما باید فاصله‌ی خود را با طبیعت کم کنیم و از بی‌تفاوتی به حافظان فعال و دلسوز تبدیل شویم. چرا که حفظ آنچه زیبا و ارزشمند می‌بینیم، آسان‌تر، پایدارتر و خردمندانه‌تر است. این سفر، انسان را از نادانی به درک عمیق‌تر ارتباط حیاتی‌اش با جهان پیرامون هدایت می‌کند.

متن کامل یادداشت در لینک زیر:👇

👉 https://hamrokh.com/environmental-wisdom/

🔊فایل صوتی

🎙چشمه جوشان بحران خشکسالی؛ پیامدهای اقتصادی و اجتماعی بحران آب

▫️سیاستگذاری نادرست در حوزه آب اعم از سیاست قیمتی، جانمایی صنایع، الگوی کشت آب‌بر و کم‌بازده، تشدید مصارف غیرشرب از آب شرب به تدریج باعث شکل‌گیری چرخه‌ای شد که در آن ذی‌نفعانی برای حفظ و تداوم وضع موجود شکل بگیرد که امروز به موانع اصلاح آن تبدیل شوند.

▫️در چهارمین گفت‌وگوی تخصصی پویش کاهش مصرف آب با عنوان «حتی چند قطره کمتر» یک جامعه‌شناس و یک اقتصاددان مهمان یک پژوهشگر محیط زیست شدند.

▫️محمد فاضلی و محمد وصال در پاسخ به سوالات محمد درویش به نکات مهمی از جمله آمار غیردقیق و نادرستی اشاره کردند که سالیان سال پایه تصمیم‌گیری و سیاستگذاری در حوزه آب بوده است و امروز با حاتم‌بخشی‌های آبی در هر سه حوزه کشاورزی و صنعت و خانگی، چشمه‌های آب خشکیده و به‌جایش چشمه‌های بحران برای تامین آب، فرونشست زمین، آلودگی آب و خاک، خشکیدن رودها و تالاب‌ها، خیزش ریزگردها و ... فعال شده است.

.
🆔 @sokhanranihaa
🆔 @eco_voice
🆑 #کانال‌سخنرانی‌ها
🌹

📍به کارزار درخواست توقف فعالیت معادن مخرّب نطنز و طرقرود بپیوندید...

امضای این کارزار، کمتر از دو دقیقه وقت می گیرد ولی بی شک در نگاه سایر همشهریان و مسئولان تصمیم گیر موثر است.

لینک کارزار:
https://www.karzar.net/262916

@natanzcitytimes

با اهتمام فعالان محیط زیست و وکلای کمیته محیط زیست کارگروه حقوق بشر اتحادیه کانون های وکلای دادگستری صورت گرفت؛
*ابطال اسناد شرکت‌های آب منطقه‌ای در اراضی کرانه رودخانه‌ها در هیات عمومی دیوان عدالت اداری*

با پیگیری و اهتمام فعالان محیط زیست و وکلای کمیته محیط زیست کارگروه حقوق بشر اتحادیه سراسری کانون‌های وکلای دادگستری ایران، هیأت عمومی دیوان عدالت اداری رأی به ابطال اسناد صادره از سوی شرکت‌های آب منطقه‌ای در خصوص اراضی واقع در حریم و کرانه رودخانه‌ها صادر کرد.
این دادخواهی عمومی موجبات ابطال بند‌های ۴-۵ و ۴-۱۱ از ماده ۴ تفاهم‌نامه شماره ۱۴۰۲/۲۲۳۴۰/۶۰/۱۰۰ مورخ ۱۴۰۲/۴/۴ منعقده بین سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و وزارت نیرو با موضوع صدور اسناد مالکیت بستر آبراهه‌ها و پیکره‌های آبی به نام وزارت نیرو و شرکت‌های آب منطقه‌ای سراسر کشور (۳۰ شرکت) و سازمان آب و برق خوزستان را خواستار شده بود که هیأت عمومی دیوان عدالت اداری نیز در تاریخ ۱۴۰۴/۷/۱۵ با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل جلسه داد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء، رأی به ابطال اسناد شرکت‌های آب منطقه‌ای در اراضی کرانه رودخانه‌ها داد.
رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری که به امضای احمدرضا عابدی، رییس این هیأت رسیده، به این شرح است: «قائم مقام دبیر شورای نگهبان به موجب نامه شماره ۱۰۲/۴۷۰۲۴ مورخ ۱۴۰۴/۶/۱۲ در رابطه با جنبه شرعی مقررات مورد شکایت اعلام کرده است که: «از آنجا که تعدادی از موارد ذکر شده براساس شرع و آنگونه که در اصل ۴۵ قانون اساسی نیز ذکر شده است صرفا در اختیار حکومت اسلامی است، با توجه به تعبیر «سند مالکیت» که ظهور در ملکیت دارد و در نتیجه موارد مذکور ملک دولت تلقی شده است - هرچند که باید قوانین را در مورد آنها رعایت کند- اطلاق بند‌های مورد شکایت در صدور اسناد مالکیت نسبت به موارد مذکور خلاف شرع شناخته شد. چنانچه منظور از مالکیت در این موارد، فقط اختیار اداره است نیازمند تصریح است که چنین تصریحی وجود ندارد.»
بنابراین در اجرای حکم مقرر در ماده ۸۷ قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ مبنی بر لزوم تبعیت هیأت عمومی دیوان عدالت اداری از نظر فقهای شورای نگهبان درخصوص جنبه شرعی مقررات اجرایی، اطلاق بند ۴-۵ و ۴-۱۱ ماده ۴ تفاهم‌نامه شماره ۱۴۰۲/۲۲۳۴۰/۶۰/۱۰۰ مورخ ۱۴۰۲/۴/۴ منعقده بین سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و وزارت نیرو در حد مقرر در نظریه فقهای شورای نگهبان خلاف شرع است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و مواد ۱۳ و ۸۸ قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ بطلان آن از تاریخ تصویب اعلام می‌شود. این رأی بر اساس ماده ۹۳ قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب ۱۴۰۲/۲/۱۰) در رسیدگی و تصمیم‌گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است.

دکتر صالح نقره‌کار

#ما_میتوانیم

🔻جشنوارۀ ایده‌های برابر دربارۀ نابرابری تمدید شد

دانشجویان و پژوهشگران محترم می‌توانند تا تاریخ ۲۵ آبان ۱۴۰۴، آثار خود را به دبیرخانه جشنواره ارسال کنند.

📧 نشانی ارسال آثار:
[email protected]

وب‌سایت | اینستاگرام| تلگرام

کارگاه «اکولوژیست عملگرا»

مخاطبان: این کارگاه ویژه علاقه‌مندان به محیط‌زیست و فعالان این عرصه طراحی شده است؛ افرادی که باوجود علاقه و حتی فعالیت در زمینه محیط‌زیست، به دلیل تحصیل در رشته‌ای غیرمرتبط، فرصت آموزش آکادمیک این حوزه را نداشته‌اند.

هدف: این کارگاه چهارساعته، گامی مؤثر برای تبدیل شدن شما از یک علاقه‌مند به محیط‌زیست به یک اکولوژیست عملگرا است.

اطلاعات ثبت‌نام:
* برای ثبت‌نام و کسب اطلاعات بیشتر با شماره ۰۹۱۲۲۳۰۰۳۳۷ (خانم دانایی) تماس حاصل فرمایید یا به ایشان پیام دهید (@MinaDanaie).
* توجه: ظرفیت این دوره ۱۴ نفر می‌باشد.

برگزارکننده: انجمن هوای پاک کندو

📢 فرخوان بنیاد کودک و طبیعت
🔹 تجربه‌نگاری «تسهیل‌گران کودک‌ و طبیعت» در ایران
‌
📍موضوعات:
لحظه‌هایی که نگاهتان به یادگیری یا کودک تغییر کرده است.
چالش‌هایی که در مسیر تسهیلگری تجربه کرده‌اید.
تجربه‌های ماندگاری که از ارتباط میان کودک و طبیعت داشته‌اید.
آموخته‌هایی که از خودِ کودکان داشته‌اید.
معنایی که امروز از «تسهیلگر بودن» برای‌تان ساخته شده است.
‌
📍ارسال:
▫️در قالب فایل WORD و حداکثر ۱۵۰۰ کلمه
▫️مهلت ارسال تا ۲۰ آبان ۱۴۰۴
‌
➕ همراه با اطلاعات زیر:
- نام و نام‌خانوادگی
- شهر سکونت
- شماره تماس
- نام مجموعه‌ای که در آن فعالیت می‌کنید
- یک عکس با کیفیت؛ مناسب چاپ (مرتبط با شما یا فعالیت‌تان)

📤 ارسال از طریق تلگرام:

@Monirkamyab


📚روایت‌های شما در قالب یک کتاب الکترونیک منتشر و ۵ آذرماه همزمان با روز «تسهیل‌گر کودک و طبیعت» رونمایی خواهد شد.

گاهی لحظه‌ای در کنار کودکی در دل طبیعت،
چیزی در درون ما را دگرگون می‌کند.
لحظه‌ای که خاک، باران، باد یا نگاه ساده‌ی یک کودک
یادمان می‌آورد که یادگیری، زندگی‌ست، نه درس!

بیایید روایت‌های خود را کنار هم بگذاریم؛
تا تصویر زنده‌ای از این مسیر مشترک بسازیم.

🎥ایران در حوزه انرژی‌های خورشیدی به مرز ۲۵۰۰ مگاوات رسیده است که یک رکورد تاریخی است

پیش‌بینی‌ها می‌گویند با روند فعلی افتتاح‌های وزارت نیرو تا پایان سال از مرز ۵۰۰۰ مگاوات عبور می‌کنیم.

محمد درویش، فعال و کنشگر حوزه محیط زیست:

ظرفیت استحصال به انرژی خورشیدی به مرز ۲۵۰۰ مگاوات رسیده که این یک رکورد تاریخی است.

در هفته سوم مهرماه ۲۵۰ مگاوات به ظرفیت انرژی خورشیدی کشور اضافه شد و اگر با همین روند پیش برویم تا پایان دولت پزشکیان می‌توانیم ۳۰هزار مگاوات را تجربه کنیم.

افزایش ۳۰۰ درصدی تولید انرژی خورشیدی در برنامه هفتم توسعه پیش‌بینی شده بود اما اینکه پزشکیان به یکباره با افزایش ۶۰۰ درصدی این رقم را به ۳۰هزار مگاوات رساند، اراده دولت بود.

@eskannews_com
instagram.com/eskannews