🟢 از بی‌عدالتی اقتصادی تا ناترازی محیط‌زیستی! 🟢

🔖@darvishnameh

1️⃣ اخیرا یک عکاس آمریکایی به نام جانی میلر با استفاده از پهباد، مجموعه عکس‌هایی را از نابرابری‌های حاد اقتصادی در محله‌های کلان‌شهرهای بزرگ جهان منتشر کرد که سر و صدای فراوانی راه انداخت. برخی از این شهرها عبارت بودند از کیپ‌تاون، لس‌آنجلس، بمبئی، بوینس‌آیرس، مکزیکوسیتی، ریودوژانیرو و ... که در این کلیپ می‌بینید.

2️⃣ این روزها که در عراق مشغول بررسی دلایل خشکیدگی هورالهویزه و هورالحمار هستم با صحنه‌های عجیبی از نابرابری شگفت‌انگیز اقتصادی روبرو شدم که در برخی مناطق جنوبی در استان میسان، مناظر بسیار شبیه زابل در استان سیستان و بلوچستان ایران بود؛ با این تفاوت که تعداد قطع برق در شبانه‌روز خیلی بیشتر از ایران و گاه به بیش از بیست و دوبار می‌رسد! حتی در پایتخت، بغداد هم شکاف طبقاتی و هرج و مرج شهری، ترافیک فلج‌کننده و بیداد زباله‌ها تداعی‌کننده برخی از محله‌های اهواز تا ماهشهر است ...

3️⃣ می‌گویند دامنه این شکاف دارد به مرز یک درصد دربرابر ۹۹ درصد در کل جهان میل می‌کند! یعنی ثروت یک‌درصد مردم جهان برابر می‌شود با بقیه مردم؛ یک فاجعه مطلق. هم‌اینک هم البته در خوشبینانه‌ترین برآوردها که آکسفام برای سال ۲۰۲۳ منتشر کرده، آمده که ثروت یک‌درصد مردم جهان معادل ۵۰ درصد دیگر مردم است و تصریح شده که شکاف طبقاتی پس از دهه هشتاد میلادی مرتب در حال افزایش است و اینک دوباره به سطح جنگ جهانی اول رسیده که یکی از دلایل آن جنگ خانمان‌سوز بود.

4️⃣ شگفت آنکه در دنیای ردپای بوم‌شناختی هم این بی‌عدالتی موج می‌زند؛ در حالیکه اگر همه مردم جهان قرار بود مثل مردمان قطر در آسیا یا موناکو در اروپا زندگی کنند، ما به کره‌زمینی نیاز داشتیم که یازده بار بزرگ‌تر از کره زمین کنونی بود و در عین حال، اگر همه مثل هندی‌ها زندگی می‌کردند، هشت‌دهم کره زمین کنونی می‌توانست نیاز کل مردم جهان را تامین کرده و ما به مرز ورشکستگی اکولوژیکی نمی‌رسیدیم.

5️⃣ منطقه خاورمیانه و میان‌رودان در این میان در شمار وخیم‌ترین مناطق جهان است، مناطقی که بی‌عدالتی‌های اقتصادی، رژیم‌های توتالیتر و جریان‌های خشونت‌طلبِ ایدئولوژیک عملاً بزرگترین پهنه تولید گرد و خاک در جهان را آفریده و موجی بزرگ از خشکی پهنه‌های آبی در سوریه، عراق و ایران را رقم زده است. در اینباره بیشتر خواهم نوشت.

#ناپایداری_اقتصادی
#فروپاشی_بومشناختی
#محمد_درویش

🟢آیا عسلویه می‌تواند دوباره عسلو شود؟🟢

🔖@darvishnameh

1️⃣ همزمان با گرامیداشت هفته ملی محیط زیست با شعار« محیط زیست مطلوب، تعهد مسئولان، همراهی مردم»، سمینار علمی- تخصصی « بررسی چالش‌ها و فرصت‌های استقرار صنایع انرژی‌بر و آلاینده در کنار دریا» به همت واحد حفاظت محیط زیست پالایشگاه اول شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی و با حضور محمد درویش در محل سالن اجتماعات پالایشگاه اول برگزار شد.

2️⃣ به گزارش روابط عمومی شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، در ابتدای این سمینار علی احمدی مدیر پالایشگاه اول و محمد مسعودنیا رییس واحد HSE و پدافند غیرعامل مجتمع گاز پارس جنوبی، با تاکید بر تلاش جمعی و همکاری همگانی برای حفظ و بهبود محیط زیست، از عزم واحد متبوع خود برای احترام عملی به موازین و آموزه‌های محیط‌زیستی سخن گفتند. اینکه از سال ۱۳۹۹ با مصوبه هیات وزیران در خصوص کاهش آلودگی‌های محیط زیستی منطقه پارس جنوبی، تکالیفی برای مجتمع تعیین شده که دو مورد آن مربوط به کاهش میزان انتشار SO2 و کاهش میزان فلرینگ است.

3️⃣سپس محمد درویش، رییس گروه محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو و فعال محیط زیست به عنوان سخنران اصلی این سمینار به مدت ۱۵۵ دقیقه بحثی ساختاری و مهم را ارایه کرد که چگونه صنعت نفت کشور به عنوان نماد اقتصادی که آب‌محور نیست، می‌تواند با بالندگی و ارج‌نهادن به موازین محیط‌زیستی به تاب‌آوری طبیعت ایران همزمان با ارتقای رفاه ایرانیان کمک کند. ایشان در ادامه گفت: راهکارهای تعاملی برای اینکه مجتمع گاز پارس جنوبی بتواند یک معادله برد برد تعریف کند که تضمین کننده سود پایدار خود و تاب آوری سرزمین باشد در قالب راهکارهای فنی (تصفیه پیشرفته پساب، بازیافت گاز و حذف فلرینگ)، محیط زیستی (حفاظت مرجان ها، ایجاد MPA و پایش زیستی)، اجتماعی (آموزش جوامع محلی و عمل به مسئولیت‌های اجتماعی)، قانونی (تقویت EIA و شفافیت) و منطقه‌ای (همکاری با کشورهای مجاور و تبادل داده‌ها) دسته‌بندی می‌گردد.

4️⃣ در پایان این سمینار به پاس حمیت و فداکاری محیط بانان پارک ملی دریایی نایبند در حفاظت از تنوع زیستی منطقه و فعالان محیط زیستی پالایشگاه اول با اهدای لوح و جوایز، تجلیل و قدردانی به عمل آمد.

#عسلویه
#محمد_درویش

🟢«قصه آب در ایران»؛ زخمی که هر ساله عمیق‌تر می‌شود!🟢


✍️ایران کشوری است با آوازه تمدنی کهن، اما زخمی عمیق بر پیکر منابع آبی آن نقش بسته است؛ زخمی که اگر امروز به آن نپردازیم، فردایمان را با بی‌آبی مبادله کرده‌ایم.

در بهمن ۱۴۰۳ وزارت نیروی گزارشی در خصوص وضعیت منابع و‌مصارف آب کشور منتشر کرد. در متن زیر چند فراز مهم از آن گزارش به زبانی ساده نوشته شده است.

☁️ *باران کمتر از همیشه*
در پانزده سال گذشته، باران در ایران دیگر مثل گذشته نمی‌بارد.
متوسط بارش کشور به حدود ۲۲۹ میلی‌متر رسیده، یعنی ۱۹ میلی‌متر کمتر از میانگین درازمدت. شاید بگویید این مقدار کم است، اما در کشوری خشک مثل ایران، هر میلی‌متر طلاست.
فقط یک میلی‌متر کاهش بارندگی یعنی از دست دادن حدود ۴۵۰ میلیون متر مکعب ( نزدیم نیم میلیارد متر مکعب) آب تجدیدپذیر. این یعنی:
آب مصرفی حداقل ۵ میلیون نفر در سال از بین می‌رود.
یا مثلاً آبی که می‌توانست ۱۰۰ هزار هکتار زمین کشاورزی آبی را سیراب کند.

💧 منابع آبی چقدر داریم؟
در سال ۱۴۰۰، کل آب تجدیدپذیر کشور ۱۰۳ میلیارد متر مکعب بوده:
۵۹ میلیارد مترمکعب آب‌های سطحی (رودخانه‌ها و ...)

۴۴ میلیارد مترمکعب آب‌های زیرزمینی (چاه‌ها و قنات‌ها)

اما خبر بد این است که هر سال حدود یک میلیارد مترمکعب از این منابع کم می‌شود.

جالب این‌جاست که از کل بارندگی‌ها، فقط ۲۷ درصد به آب تجدیدپذیر تبدیل می‌شود. بقیه یا تبخیر می‌شوند یا به زمین‌های شور و بی‌مصرف می‌ریزند.

🚨 سرانه آب، در سراشیبی
در حال حاضر، سرانه آب تجدیدپذیر در ایران حدود ۱۲۳۰ متر مکعب در سال است. شاید این رقم زیاد به نظر برسد، اما زمانی نه چندان دور، این عدد بیش از ۶۰۰۰ متر مکعب بود.

در ۷۰ سال گذشته، هر ایرانی سالانه حدود ۸۰ متر مکعب از سهم آب خود را از دست داده. اگر همین روند ادامه یابد، ایران به یکی از کشورهای با تنش آبی بسیار بالا تبدیل خواهد شد.

⛔ منابع زیرزمینی: زخم پنهان
از سال ۱۳۶۰، برداشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی آغاز شد و حالا این منابع حیاتی با کسری مخزن ۱۵۰ میلیارد متر مکعب مواجه‌اند.
یعنی سالانه حدود ۵ میلیارد مترمکعب بیشتر از آنچه باید، از دل زمین بیرون می‌کشیم.

نتیجه چیست؟ فرونشست زمین، خشک شدن قنات‌ها، شور شدن آب‌ها و مرگ تدریجی کشاورزی سنتی.

📍 وضعیت بحرانی در نقشه ایران

امروز، ۷۰ درصد محدوده‌های آبی کشور «ممنوعه» هستند.
این یعنی:
دیگر اجازه حفر چاه جدید وجود ندارد.
برداشت بیشتر، یعنی تخریب منابع.

❗ مصرف بی‌رحمانه، آینده بی‌آب
در حال حاضر، بیش از ۹۰ درصد آب‌های تجدیدپذیر کشور مصرف می‌شوند.
در حالی که متخصصان می‌گویند برای پایداری بلندمدت، نباید بیش از ۴۰ درصد این منابع مصرف شود.

ما از ذخیره‌های آینده‌مان مصرف می‌کنیم، درست مثل کسی که حقوق ماه بعدش را پیش‌خور کند.

✳️ راهی برای نجات هست؟

بله، اگر همین حالا دست به کار شویم:
۱.کشاورزی باید هوشمند، کم‌مصرف و سازگار با اقلیم شود.
۲.آب‌های زیرزمینی باید استراحت کنند.
۳.شهرها باید در مصرف آب صرفه‌جویی کنند.
۴.و ما، شهروندان، باید بدانیم هر قطره آب یعنی آینده‌ای روشن‌تر یا تاریک‌تر.

اسکندر زند
خرداد ۱۴۰۴

#اسکندر_زند
#قصه_آب