📝 واکنش فرانسه به حمله نظامی آمریکا/ در حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران شرکت نداشتیم

✳️ ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر) ضمن نگرانی از حملات شامگاه یکشنبه آمریکا به تاسیسات مذکور در ایران، نوشت: «فرانسه که روز جمعه در ژنو در کنار دیگر همتایان اروپایی در مذاکرات با ایران حضور داشت، نه در این حملات به تاسیسات هسته‌ای ایران شرکت داشته و نه طرح ریزی آن را برعهده داشته است.»

✅ وی همچنین به تمامی طرف‌های درگیر تاکید کرد که خویشتنداری از خود نشان داده و به سمت راه حلی قابل مذاکره برای این بحران پیش بروند.

🌐 @donyayebourse_com

📝 برنج ارزان می‌شود

✳️ بهزاد محمودی، نایب رئیس شورای مرکزی مجمع ملی کشاورزان: حجم زیادی برنج از سال قبل در انبار فروشگاه‌های زنجیره‌ای ذخیره شده است و برنج جدید نیز ظرف 15 روز آینده به بازار می‌آید.

✅ وی افزود: پیش بینی شده است که 2 میلیون و 400 هزار تن برنج در سال جاری تولید شود که با ورود برنج جدید شاهد شکست شدید قیمت ها در بازار خواهیم بود.

✳️ نایب رئیس شورای مرکزی مجمع ملی کشاورزان ادامه داد: قیمت‌های فعلی برنج بالاتر از قیمت واقعی است که به خاطر عرضه قطره چکانی این محصول توسط برخی واسطه ها ایجاد شده است اما با ورود برنج جدید قیمت ها کاهش می‌یابد.

✅ وی تصریح کرد: نظارت ها بر بازار برنج باید افزایش یابد تا این محصول با قیمت های فعلی به دست مصرف‌کنندگان نرسد.

✳️ نایب رئیس شورای مرکزی مجمع ملی کشاورزان ادامه داد: باید اذعان داشت که علاوه بر تولید 2 میلیون و 400 هزار تن برنج در استان‌های شمالی، در استان های دیگر نیز با وجود ممنوعیت کشت و تولید انجام می‌شود همچنین برنج تله لنجی و حتی کشت دوم در استان‌های شمالی نیز داریم که در آمارها نمی‌آید.

🌐 @donyayebourse_com

📝 گزافه‌گویی رئیس پنتاگون علیه ایران

✳️ «پیت هگست» وزیر دفاع آمریکا امروز (یکشنبه) در کنفرانس مطبوعاتی خود با محوریت تجاوز خصمانه کشورش علیه ایران به ایراد سخنانی پرداخت.

✅ به دنبال حملات ددمنشانه دشمن صهیونیستی طی چند روز گذشته، سحرگاه امروز یکشنبه سایت‌های هسته‌ای کشورمان در فردو، نطنز و اصفهان طی اقدامی وحشیانه و مغایر با قوانین بین‌المللی، به ویژه معاهده عدم اشاعه سلاح‌های اتمی(ان‌پی‌تی)، مورد تهاجم دشمنان ایران قرار گرفت.

✳️ «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا هم ساعتی پس از حمله متجاوزانه خود به بخش‌هایی از تاسیسات هسته‌ای نطنز، فردو و اصفهان در سخنرانی‌اش در کاخ سفید با تکرار ادعاها علیه ماهیت برنامه هسته‌ای کشور و در اظهاراتی خصمانه گفت که این حملات با هدف «نابودی ظرفیت غنی‌سازی و توقف تهدید هسته‌ای کشوری بود که بزرگ‌ترین حامی تروریسم در جهان است.»

✅ وزیر دفاع آمریکا در پنتاگون مدعی شد: «ترامپ به دنبال صلح است و ایران باید این مسیر را دنبال کند.»

🌐 @donyayebourse_com

📝 حمله رژیم‌صهیونیستی به ۲ منطقه نظامی در یزد

✳️ در پی تجاوزات رژیم وحشی صهیونیستی و مزدورانش در بعد از ظهر امروز به دو منطقه نظامی در شهرستان یزد تعرضاتی صورت گرفت.

🌐 @donyayebourse_com

📝 پدافند هوایی در چندین نقطه از دماوند فعال شد

✳️ از دقایقی پیش پدافند هوایی دماوند به برخی تحرکات در آسمان حساس شده و شروع به تیراندازی کرده است.

✅ رژیم صهیونیستی طی روزهای گذشته نیز اقدام به تلاش برای ایجاد ناامنی در دیگر نقاط استان تهران کرده بود که با هوشیاری نیروی پدافند، این تلاش‌ها خنثی شده بود.

🌐 @donyayebourse_com

📝 دنیایِ بدون میز و فاصله دیجیتال/ «دورکاری»؛ مطالبه اصلی نسل Z

✳️ در روزگاری که تحول دیجیتال شتابی بی‌سابقه به خود گرفته و بسیاری از مفاهیم سنتی بازار کار را دستخوش تغییر کرده، «دورکاری» به یکی از کلیدواژه‌های پرکاربرد در گفتمان توسعه تبدیل شده است. مفهومی که تا چند سال پیش، بیشتر در دل مقالات دانشگاهی یا تجربه‌های شرکت‌های بزرگ جهانی شنیده می‌شد، حالا به موضوعی ملموس و مورد بحث در ایران بدل شده است.

✅ تجربه پاندمی کرونا در کنار توسعه زیرساخت‌های ارتباطی، دورکاری را از حاشیه به متن آورد و حالا این سوال اساسی مطرح است که چه میزان از این تجربه باقی خواهد ماند و چگونه می‌توان آن را به نفع بهره‌وری و عدالت شغلی در کشور به کار گرفت؟

✳️ سوسن نوری" در هفته‌نامه تجارت فردامی‌نویسد؛ ایمان بیک، روزنامه‌نگار باسابقه و سردبیر روزنامه فناوران اطلاعات که سال‌ها تحولات حوزه فناوری اطلاعات را از نزدیک دنبال کرده و از منتقدان ساختارهای ناکارآمد در مواجهه با فناوری‌های نوین است، در این گزارش نگاهی واقع‌گرایانه اما امیدوارانه به موضوع دورکاری دارد.

✅ گزارش کامل در وبسایت اقتصادنیوز

🌐 @donyayebourse_com

📝 پوتین با ترامپ دیدار می‌کند؟

✳️ خبرگزاری تاس روسیه اعلام کرد که ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه برنامه ای برای گفتگو با دونالد ترامپ همتای آمریکایی خود ندارد.

✅ بر اساس گزارش این خبرگزاری، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در پی حملات آمریکا به تاسیسات هسته ای ایران، برنامه ‌ای برای گفتگو با دونالد ترامپ همتای آمریکایی خود ندارد.

✳️ این خبر در حالی است که وزارت امور خارجه روسیه حملات آمریکا به ایران را به‌شدت محکوم کرد و این اقدام را غیر مسئولانه توصیف کرد.

✅ این وزارتخانه در بیانه ای تأکید کرد: شورای امنیت سازمان ملل موظف است در برابر حملات آمریکا به ایران واکنش نشان دهد.

✳️ وزارت خارجه روسیه همچنین ارائه گزارش موضوعی توسط رافائل گروسی را در نشست فوق ‌العاده آژانس بین ‌المللی انرژی اتمی ضروری دانست.

✅ روسیه مخالفت قاطع را با اقدامات آمریکا و اسرائیل خواستار شد و تأکید کرد: کاملا مشخص است که چرخه خطرناکی از تشدید تنش آغاز شده است که امنیت منطقه را بیشتر به خطر می اندازد.

🌐 @donyayebourse_com

📝 پیشنهاد کانادا برای کاهش تنش در منطقه

✳️ «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه کشورمان شنبه شب ۳۱ خرداد- در تماس تلفنی با «آنیتا آناند» وزیر امور خارجه کانادا در مورد آخرین وضعیت متعاقب تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی به ایران گفتگو کرد.

✅ وزیر امور خارجه کشورمان با تشریح ابعاد تجاوز جنایتکارانه رژیم صهیونیستی به ایران و هدف قرار دادن زیرساخت‌های عمومی و اماکن مسکونی و کشتار مردم ایران از جمله شخصیت‌های نظامی، نخبگان و اساتید دانشگاه زنان و کودکان بی‌گناه، بر مسئولیت همه دولت‌ها و شورای امنیت سازمان ملل برای توقف این تجاوز و پاسخگو و مجازات کردن رژیم اسرائیل به‌خاطر این قانون‌شکنی تاکید کرد.

✳️ عراقچی همچنین با اشاره به اقدام خطرناک رژیم صهیونیستی در هدف قرار دادن تاسیسات صلح آمیز هسته‌ای ایران، تاکید کرد این اقدام تجاوزکارانه در میانه مذاکرات پیرامون پرونده هسته ای ایران صورت گرفت و ناقض همه قوانین و مقررات بین‌المللی و منشور ملل متحد است.

🌐 @donyayebourse_com

📝 کمالوندی: صنعت هسته‌ای ایران از بین نمی‌رود

✳️ بهروز کمالوندی در گفت‌وگویی اظهار کرد: حمله به تاسیسات هسته ای صلح آمیز ایران خلاف قوانین بین المللی است همانطور که ایران در دفعات قبل نسبت به این دست اقدامات اعتراض کرده، این بار هم به این مساله همزمان در آژانس و شورای امنیت اعتراض کرده است.

✅ وی گفت: صنعت هسته‌ای ریشه در کشور ‌ما دارد و این صنعت ملی از بین نمی‌رود البته خسارت هایی متوجه صنعت شده و این هم اولین بار نیست. ما قبلا هم خسارت ها را جبران کردیم و با توجه به توانی که داریم این صنعت ادامه پیدا می کند.

🌐 @donyayebourse_com

📝 نرخ بهره بین بانکی کاهش یافت

✳️ بر اساس داده‌های بانک مرکزی نرخ بهره (سود) بین بانکی در پایان هفته چهارم خرداد ماه (چهارشنبه ۲۸ خرداد ماه)، با کاهش ۰.۰۱ درصدی به ۲۳.۹۷ درصد رسید.

✅ نرخ بهره بین بانکی از ابتدای سال جاری تا کنون بین ۲۳.۹۵ درصد و ۲۳.۹۸ درصد به طور هفتگی در نوسان بوده است.

✳️ این در حالی است که متوسط نرخ بهره بین بانکی در سال گذشته ۲۳.۷۳ درصد بوده و بین ۲۳.۴۸ تا ۲۳.۹۸ نوسان داشته است و در سال ۱۴۰۲ متوسط نرخ بهره بین بانکی در سال گذشته ۲۳.۵۶ درصد بوده و بین ۲۳.۳۶ تا ۲۳.۸ نوسان داشته است.

🌐 @donyayebourse_com

📝 ترکیه: می‌خواهیم تمامی بازیگران مسئولانه عمل کنند

✳️ وزارت خارجه ترکیه در بیانیه‌ای ضمن ابراز نگرانی جدی نسبت به پیامدهای تجاوز امریکا به خاک ایران هشدار داد که این اقدام واشنگتن خطر تشدید تنش‌ها را به دنبال دارد.

✅ به نقل از ایرنا، آنکارا معتقد است تنها مذاکره می‌تواند مناقشه در مورد برنامه هسته‌ای ایران را حل و فصل کند و از تمامی بازیگران می‌خواهیم که مسئولانه عمل کنند.

🌐 @donyayebourse_com

📝 40 هزار هدف بالقوه؛ واکنش ایران در واکنش به حملات آمریکا چیست؟

✳️ مهران کامروا، استاد علوم سیاسی در دانشگاه جورج‌تاون قطر، می‌گوید مشخص نیست جمهوری اسلامی ایران پس از حملات شبانه آمریکا چگونه واکنش نشان خواهد داد.

✅ او به الجزیره گفت: «این منطقه پر از پایگاه‌های آمریکاست؛ بیش از ۴۰ هزار سرباز آمریکایی در آن حضور دارند. یک‌بار از زبان یک فرمانده ایرانی شنیدم که گفت: “یعنی ۴۰ هزار هدف داریم که می‌تونیم بزنیم.”»

✳️ کامروا سپس پرسید: آیا ایرانی‌ها به پایگاه‌های آمریکایی در خاورمیانه حمله خواهند کرد؟ و اگر چنین شود، آیا حملات‌شان «حساب‌شده» خواهد بود، مثل واکنش به ترور قاسم سلیمانی در سال ۲۰۲۰؟ او افزود: «فکر می‌کنم هنوز هیچ چیز مشخص نیست، اما در هر صورت، جمهوری اسلامی ایران باید واکنش نشان دهد. از نظر سیاسی، نمی‌توانند آن‌طور که ترامپ می‌خواهد، بی‌سروصدا این وضعیت را بپذیرند.»

🌐 @donyayebourse_com

🎞 نه منافع مشترک، نه دشمن مشترک

▫️در میانه شعله‌های جنگ ایران و اسرائیل، موضع محتاطانه و دوپهلوی روسیه بار دیگر نشان داد که اتکای یک‌سویه تهران به شرق، به‌ویژه مسکو، تا چه اندازه می‌تواند شکننده و فاقد پشتوانه راهبردی باشد؛ مسیری که نه تنها در مواقع بحران سودی برای ایران ندارد، بلکه حتی صدای دیپلماتیک روشنی نیز از جانب «هم‌پیمان» پرادعای شرقی شنیده نمی‌شود.

📺 @ecoiran_webtv

💰 دلار و طلا زیر سایه جنگ؛ چرا بازار ارز در مسیر نزولی قرار گرفت؟

✳️ در بازار آزاد با این حال که کانال نرخ‌دهی هرات شروع به نرخ‌زنی کرد، اما از قیمت طلا و سکه خبری نبود. قیمت دلار هرات در کانال 93 هزار تومان بازگشایی کرد و در ادامه در مسیر کاهش قدم برداشت. قیمت دلار هرات طبق اعلام این کانال در نیمه دوم معاملات اما تا میانه کانال 92 هزار تومان پایین آمد.

✅ در کانال نرخ‌دهی درهم نیز در روز یکشنبه 2 نرخ اعلام شد که نشان می‌داد در این بازار نیز روند نرخ بر مدار کاهش بوده است.

✳️ تحلیلگران مدعی‌اند یکی از دلایل روند رو به کاهش بازار ارز در روز یکشنبه به فضای احتیاطی برمی‌گردد. از منظر آن‌ها برخی در بازار تصور می‌کنند، بعد از این تنش‌های نظامی همچنان احتمال توافق و پیشبرد مذاکرات وجود دارد و در صورت چنین اتفاقی قیمت‌ها نزول بیشتری خواهند داشت. به خاطر همین موضوع در بازار دیده می‌شود که کسی بی‌گدار به آب نمی‌زند و نیم نگاه مثبتی نیز نسبت به آینده دیده می‌شود.

✅ در بازار آزاد با این حال که کانال‌های نرخ‌دهی از طلا و سکه نرخ ندادند؛ اما سایت اتحادیه طلا برای دومین روز در این هفته نرخ‌های خود را به‌روزرسانی کرد. طبق این به‌روزرسانی قیمت طلای آب‌شده در روز یکشنبه نسبت به روز گذشته افزایش کانالی داشته و تا 32 میلیون و 500 هزار تومان نوسان داده است. قیمت سکه نیز در سایت اتحادیه طلا در روز یکشنبه روند رو به افزایش داشت و با نوسان کانالی به 80 میلیون و 700 هزار تومان رسید.

✳️ به ادعای معامله‌گران در روزهای نیمه‌تعطیل، شکاف خرید و فروش طلا و ارز در بازار زیاد است؛ چرا که هم خریدار و هم فروشنده باید ریسک خرید و فروش را در این شرایط به جان بخرد.

✅ نکته اول بازارها در روز یکشنبه خروج 5.4 همتی پول حقیقی از صندوق‌های درآمد ثابت بود که یک رکورد محسوب می‌شود. نکته دوم بازار نیز بسته‌بودن صرافی رمزارزی نوبیتکس در روزهای کاهش بازار رمزارز بود. قیمت بیت‌کوین در روز یکشنبه با کاهش حداقلی به 102 هزار دلار رسید.

✳️ گزارش کامل در وبسایت اکوایران

🌐 @donyayebourse_com

📝 جنگ‌های ایالات متحده در قرن بیستم و شکست ایده دخالت نظامی

✳️ قبل از جنگ جهانی دوم سیاست ایالات متحده انزواطلبی بود نه مداخله نظامی. ورود آمریکا به جنگ جهانی دوم اما بازی را عوض کرد. این کشور با دخالت در جنگ جهانی دوم عملا باعث پیروزی متفقین شد. البته ایالات متحده قبل از حمله ژاپن به پرل هاربر اشتیاق چندانی به دخالت گسترده در جنگ نداشت، اما فاجعه پرل هاربر ضربه آخر به تفکر انزواطلبی بود. بمب‌های هسته‌ای که هیروشیما و ناکازاکی را با خاک یکسان کرد موجب تسلیم ژاپن و پایان جنگ شد. پس از پایان جنگی که اروپا را ویران کرده بود حالا آمریکا فرصت این را داشت که تبدیل به قدرتی بزرگ شود.

✅ برخلاف انزواطلبی‌ای که پیش‌تر شاخصه سیاست جهانی ایالات متحده را مشخص می‌کرد، پس از جنگ جهانی دوم، تمایل آشکاری در میان رهبران سیاسی و اقتصادی آمریکا شکل گرفت تا از قدرت تازه ‌به‌دست‌آمده خود محافظت کنند و موقعیت ایالات متحده را به عنوان رهبر خودخوانده «جهان آزاد» تثبیت کنند.

✳️ گزارش کامل در وبسایت اکوایران

🌐 @donyayebourse_com

📝 بازار رمزارزها در شوک «حملات آمریکا»؛ اتریوم سقوط کرد

✳️ پس از اینکه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا اعلام کرد که بمب‌افکن‌های آمریکایی سه سایت هسته‌ای ایران را مورد هدف قرار داده‌اند، قیمت اتریوم به شدت سقوط کرد، درحالی که بیت‌کوین تقریبا ثابت ماند.

✅ براساس گزارشی از بلومبرگ، اتریوم، که به لحاظ ارزش بازار رتبه دوم را پس از بیت‌کوین دارد، یکشنبه صبح در معاملات آسیایی با کاهش 7.7 درصدی روبه‌رو شد و به 2,200 دلار رسید، که پایین‌ترین سطح روزانه آن از نهم ماه می محسوب می‌شود؛ با این حال پس از آن توانست بخشی از این زیان را جبران کند. بیت‌کوین نیز امروز برای مدت کوتاهی به کمتر از 101 هزار دلار رسید، اما تا ساعت 1:10 دقیقه به وقت سنگاپور تقریبا بدون تغییر ماند. با توجه به بسته‌بودن بازارهای سنتی در تعطیلات آخر هفته، رمزارزها تنها دارایی بودند که به حملات آمریکا واکنش نشان دادند.

✳️ به گفته کارولین مارون، از موسسه اوربیت مارکتز، بازارها با نگرانی نظاره‌گر تحولات ژئوپلتیک جهانی هستند. به اعتقاد او، سطح 100 هزار دلار در بیت‌کوین و 200 هزار دلار در اتریوم، سطوح مهم بعدی هستند که باید در تعطیلات آخر هفته در نظر گرفته شوند؛ در حالی که تمرکز اصلی هنگام بازگشایی بازارهای سنتی بر قیمت نفت خواهد بود.

✅ کاهش قیمت اتریوم و بیت‌کوین پس از آن اتفاق افتاد که دونالد ترامپ اعلام کرد، سه سایت هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان در عملیاتی از سوی آمریکا هدف قرار گرفته‌اند و به‌طور مشخص از بمب‌هایی صحبت کرد که بر تاسیسات هسته‌ای فردو فرود آمده است.

✳️ به گفته کاسمو جیانگ، از شرکای شرکت مدیریت دارایی پانترا، ابهام درباره این‌که آیا آمریکا به ایران حمله خواهد کرد یا نه، باعث فروش گسترده در طول هفته و تعطیلات شد. ولی اکنون که حملات تایید شده که به‌نظر می‌رسد قیمت‌ها به یک کف موقتی رسیده‌اند.

✅ طی ۲۴ ساعت گذشته، حدود ۶۷۹ میلیون دلار از معاملات رمزارزی بسته شده‌اند؛ از این مقدار، حدود ۵۵۴ میلیون دلار مربوط به کسانی بود که روی بالا رفتن قیمت شرط بسته بودند و ۶۷ میلیون دلار هم مربوط به کسانی که روی کاهش قیمت حساب کرده بودند.

✳️ به گفته جیانگ، در زمان‌هایی که نااطمینانی ژئوپلتیک وجود دارد، بیت‌کوین معمولا نقش پیشرو را در برگشت بازار به روند صعودی دارد.

🌐 @donyayebourse_com

📹 سمت‌وسوی کسب و کارها در عصر التهاب

نسخه صوتی

▫️هفت روز از حمله اسرائیل به پایتخت گذشته، بسیاری از کسب‌وکارها به دلیل نگرانی‌ مردم و ترک شهر، تعطیل یا نیمه تعطیل شده‌اند.

▫️حسین سلاح‌ورزی رییس سازمان ملی کارآفرینی ایران با اشاره به اینکه در چند روز اخیر علاوه بر اینکه فعالیت عادی بسیاری از بنگاه ها متوقف شده، گفته اختلال سیستم بانکی کشور، تعطیلی بورس‌های مختلف همچون بورس تهران، کالا و انرژی بر فعالیت کسب و کارها تاثیرگذار بوده.  

▫️سلاح‌ورزی همچنین توضیح داده که از نظر تامین برق در برخی نقاط پایداری با مشکل مواجه شده و بخشی از کسب و کارهای خدماتی و تولیدی و مراکز بخش خصوصی با تعطیلی و اختلال مواجه شده‌اند.

▫️در چنین شرایطی با چه سناریویی‌هایی می توان از کسب‌وکارها حمایت کرد؟

📺 @ecoiran_webtv

📹 بازگشایی بورس از نمای ۸ لنز

▫️در حالی که فضای سیاسی و امنیتی کشور همچنان ملتهب و ناپایدار است، موضوع بازگشایی بازار سرمایه با واکنش‌های متفاوتی از سوی کارشناسان و فعالان این حوزه مواجه شده است. برخی معتقدند حتی در شرایط بحرانی، تداوم بسته بودن بازار موجب تضعیف اعتماد و افزایش سرخوردگی سهامداران می‌شود و پیشنهاد می‌کنند با دامنه نوسان محدود، امکان بازگشایی فراهم شود تا نقدشوندگی بازار حفظ گردد.

▫️در مقابل، گروهی دیگر هشدار می‌دهند که بازگشایی بدون کاهش تنش‌ها و بازسازی اعتماد عمومی، تنها به صف‌های فروش سنگین و فشار روانی بیشتر بر سهامداران منجر خواهد شد.

▫️در این میان، برخی نیز بر ضرورت طراحی یک بسته حمایتی جامع تأکید دارند؛ بسته‌ای که بتواند ریسک‌های موجود را تعدیل کرده و حمایت مؤثری از سهامداران خرد و حقیقی‌ها به عمل آورد.

▫️در ادامه، اکوایران نگاه‌های مختلف درباره بازگشایی بورس در شرایط ویژه فعلی را بررسی کرده است.

📺 @ecoiran_webtv

📝 تصمیم‌ گیری اقتصادی در شرایط جنگی/ چه باید کرد؟

✳️ ایران دارای تاریخ و پشتوانه‌ای از صلابت، مقاومت و پایمردی است که سال‌ها آشوب، ترور و هشت سال جنگ تحمیلی را پشت سر گذاشته و تجربه کافی برای گذار از این شرایط را دارد. اداره اقتصاد در شرایط جنگ، ترور و آشوب‌های خیابانی یکی از تجربه‌های مهم نظام حکمرانی ما به‌شمار می‌رود. هر چند در این دوره، تصمیم‌گیران دچار اشتباهات زیادی هم شدند، اما نظام حکمرانی موفق شد کشور را از شرایط خطرناک آن دوره به سلامت عبور دهد.

✅ آیا نظام حکمرانی در شرایط فعلی نیز می‌تواند کشور را به سلامت از این مرحله گذر دهد؟

✳️ اقتصاد ایران در دوران جنگ تحمیلی با چالش‌هایی مانند تخریب زیرساخت‌ها، کاهش شدید درآمدهای نفتی، تحریم‌های بین‌المللی و نیاز به تامین هزینه‌های جنگ و معیشت مردم مواجه بود. نظام حکمرانی با اتخاذ سیاست‌های اقتصاد جنگی، منابع محدود را مدیریت کرد. جیره‌بندی کالاهای اساسی مانند مواد غذایی، سوخت و دارو برای توزیع عادلانه و جلوگیری از قحطی اجرا شد. دولت با تقویت تولید داخلی، به‌ویژه در بخش کشاورزی و صنایع استراتژیک، تلاش کرد وابستگی به واردات را کاهش دهد.

✅ بازارهای موازی و غیررسمی برای تامین نیازها شکل گرفتند که گاهی به اقتصاد زیرزمینی دامن زد. مدیریت ارز از طریق کنترل نرخ‌ها و تخصیص ارز دولتی به موارد ضروری انجام شد، هرچند این امر به تورم بالا و نوسان‌های ارزی منجر شد. بسیج عمومی و استفاده از ظرفیت‌های مردمی، مانند کمک‌های داوطلبانه و نیروی کار، نقش مهمی در پشتیبانی از اقتصاد ایفا کرد. با وجود موفقیت در حفظ ثبات نسبی و تامین نیازهای اولیه، اشتباهاتی مانند دولتی شدن اقتصادی، عدم هماهنگی بین نهادها، سوءمدیریت منابع و تمرکز بیش‌ازحد بر اهداف کوتاه‌مدت، مشکلاتی مانند تورم مزمن، کمبود کالا و نارضایتی‌های اجتماعی را تشدید کرد. انسجام سیاسی و ایدئولوژیک، همراه با رهبری متمرکز، به کشور کمک کرد تا از این دوره بحرانی عبور کند، اما هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی آن قابل‌ توجه بود.

✳️ بررسی سیاست‌های اقتصادی و سیاسی دهه 60 نشان می‌دهد که تصمیم‌گیران در شرایط محدودیت‌های شدید، راه‌حل‌هایی را برگزیدند که در کوتاه‌مدت برای حفظ ثبات و تامین نیازهای اساسی کشور موثر بود، اما در بلندمدت پیامدهای منفی قابل‌توجهی به دنبال داشت. سیاست‌هایی مانند اقتصاد کوپنی و تمرکز بر مدیریت دولتی منابع، با هدف توزیع عادلانه و تامین معیشت در شرایط جنگی اتخاذ شدند.

✅ این اقدامات در جلوگیری از قحطی و حفظ انسجام اجتماعی تا حدی موفق بودند. با این حال، اقتصاد دولتی و متمرکز دهه 60 زمینه‌ساز مشکلات ساختاری شد که برخی آن را سنگ‌بنای مفاسد اقتصادی بعدی می‌دانند. کوپنیسم، اگرچه توزیع عادلانه را هدف داشت، اما با ایجاد رانت‌های ناشی از تفاوت قیمت‌های رسمی و بازار آزاد، بستری برای سوءاستفاده و فساد فراهم کرد.

✳️ تخصیص ارز دولتی و کنترل شدید بازارها نیز به شکل‌گیری شبکه‌های غیررسمی و اقتصاد زیرزمینی منجر شد که بعدها گسترش یافت. نبود شفافیت در نهادهای دولتی، به تضعیف زیرساخت‌های اقتصادی و تشدید ناکارآمدی‌ها انجامید. حامیان این سیاست‌ها استدلال می‌کنند که در شرایط جنگی، گزینه‌های محدودی پیش‌روی سیاست‌گذاران بود و اولویت حفظ کشور از فروپاشی بود. با این حال، شواهد نشان می‌دهد که فقدان برنامه‌ریزی بلندمدت و اصلاحات ساختاری، به‌ویژه در مدیریت منابع و نظارت بر نهادها، بذر مشکلات اقتصادی بعدی، از جمله فساد و ناکارآمدی را کاشت. گرچه این سیاست‌ها در شرایط بحرانی دهه 60 تا حدی اجتناب‌ناپذیر بودند، اما انتخاب‌های نادرست و عدم توجه به پیامدهای بلندمدت، به مشکلات ساختاری دامن زد که اثرات آن تا امروز ادامه دارد.

✅ تداوم جنگ میان ایران و اسرائیل می‌تواند لطمات شدیدی به اقتصاد ایران وارد کند، به‌ویژه با توجه به وضعیت شکننده اقتصادی کنونی، شامل تحریم‌های گسترده، وابستگی به درآمدهای نفتی، و فرسودگی زیرساخت‌ها. تشدید تحریم‌ها توسط غرب، به‌ویژه با حمایت آمریکا از اسرائیل، می‌تواند محدودیت‌های تجاری را افزایش داده و دور زدن تحریم‌ها را دشوارتر کند، که به کاهش دسترسی به منابع مالی و افزایش هزینه‌های واردات منجر می‌شود.

✳️ گزارش کامل

🌐 @donyayebourse_com