Telegram Web Link
مدرسانۀ دورنما
#نشست_حضوری_دورنما (۳) #معرفی_نشست ▪️ایهام کیهان‌شناختی در قرآن محمدعلی طباطبایی (پژوهشگاه علوم انسانی) 🔻سه‌شنبه ۲۷ خرداد ۱۴۰۴ ساعت چهار بعدازظهر 🔹مقدم همۀ دوستان دورنما و دوست‌داران اسلام‌پژوهی را در این نشست گرامی می‌داریم؛ همچنین از میزبان…
با درود و آرزوی تن‌درستی،
با توجه به اوضاع نابسامان این روزها، برگزاری سومین نشست حضوری دورنما به تعویق افتاد‌. زمان جدید برگزاری این نشست متعاقباً اعلام خواهد شد.
مراقب خود و عزیزان‌تان باشید.

@doornamaa
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#راوی (۸)
#بریدۀ_پادکست
#کاور_پادکست

▪️روایت کربلا در حافظۀ تاریخی مسلمانان

🔹شمارۀ هشتم پادکست راوی به روایت مقاله‌ای از #آنتوان_بورو، استاد تاریخ دانشگاه مریلند، اختصاص دارد. بورو معتقد است بیشتر روایت‌های موجود از وقایع اسلام آغازین تحت‌تأثیر روابط قدرت و سیاست و فرهنگ در دوران عباسیان ساخته شده‌اند. او در این مقاله، با بهره‌گیری از مفهوم «حافظۀ تاریخی» در فرآیندهای اجتماعی، می‌کوشد نشان دهد روایت واقعۀ کربلا در طول تاریخ بین فراموشیِ آگاهانه از سوی نویسندگان اموی و یادآوریِ ناگزیر از جانب عباسیان در نوسان بوده است.

🔹کاور این شماره تصویری است از تابلوی «عصر عاشورا»، اثر مشهور محمود فرشچیان (۱۳۰۸-۱۴۰۴ش)، که آن را در عاشورای ۱۳۵۵ ترسیم کرد. موضوع این اثر بازگشت اسب بی‌سوار حسین‌بن‌علی به خیمه‌ها در واقعۀ کربلا در عاشورای سال ۶۱ق است.

#ایمان_تاجی #رادیو_دورنما
#پادکست_دورنما #دورنما_بشنویم

@doornamaa
Ravi 08--Doornamaa
#راوی (۸)
#پادکست

🔅رادیو دورنما
راوی ـ قسمت هشتم

🔹روایت کربلا در حافظۀ تاریخی مسلمانان
مقاله‌ای از آنتوان بورو
به‌روایت #ایمان_تاجی

🔺راوی را در کست‌باکس و شنوتو و سایر پادگیرها هم می‌توان شنید.
🔻همۀ شماره‌های راوی در یوتوب و آپارات نیز در دسترس‌اند.

#آنتوان_بورو
#کربلا #عاشورا
#روایت_کربلا
#حافظۀ_تاریخی
#اسلام_و_قدرت
#اسلام_و_سیاست
#رادیو_دورنما
#دورنما_بشنویم

@doornamaa
Borrut_Remembering_Karbala_The_Construction_of_an_Early_Islamic.pdf
386.9 KB
#راوی (۸)
#منابع_پادکست

🔹مقالۀ اصلی قسمت هشتم راوی

آنتوان بورو، «یادآوری کربلا: ساختن حافظه‌گاهی از اوایل اسلام»، مطالعات اورشلیم دربارۀ زبان عربی و اسلام، ۴۲ (۲۰۱۵)، ص۲۴۹-۲۸۲.

Antoine Borrut, "Remembering Karbala. The Construction of an Early Islamic Site of Memory." Jerusalem Studies in Arabic and Islam, 42 (2015), pp. 249-282.

@doornamaa
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#عطف (۱)
#بریدۀ_پادکست
#کاور_پادکست

▪️«تاریخ قرآنِ» تئودور نولدکه
سنگ‌بنای مطالعات قرآن در غرب

🔹نخستین شمارۀ پادکست عطف به معرفی و تحلیل کتاب «تاریخ قرآن» اثر برجستهٔ تئودور نولدکه اختصاص دارد، که آن را در زمرۀ آثار پایه‌گذار مطالعات اسلام و قرآن در غرب در دورهٔ معاصر دانسته‌اند. از زندگی نولدکه و سرنوشت جالب و پیچیدهٔ کتاب او می‌گوییم و با نگاهی نقادانه محتوای کتاب و ارتباط آن با زمینه و زمانه‌اش و همچنین اثر آن بر مطالعات بعدی را بررسی می‌کنیم.

🔹کاور این شماره تصویر تئودور نولدکه (۱۸۳۶-۱۹۳۰)، سامی‌شناس، ایران‌شناس و اسلام‌شناس سرشناس آلمانی، است که یکی از مهم‌ترین و اثرگذارترین محققان مطالعات خاورمیانه در زمان خود بود.

#فاطمه_مصلح‌زاده #رادیو_دورنما
#پادکست_دورنما #دورنما_بشنویم

@doornamaa
Atf 01--Doornamaa
#عطف (۱)
#پادکست

🔅رادیو دورنما
عطف ـ قسمت یکم

🔹«تاریخ قرآنِ» تئودور نولدکه؛ سنگ‌بنای مطالعات قرآن در غرب
کاری از #فاطمه_مصلح‌زاده

🔺عطف را در کست‌باکس و شنوتو و سایر پادگیرها هم می‌توان شنید.

🔻پادکست عطف در یوتوب و آپارات نیز در دسترس‌ است.

#تاریخ_قرآن
#تئودور_نولدکه
#مطالعات_قرآن_در_غرب
#رادیو_دورنما
#دورنما_بشنویم

@doornamaa
Noldeke--The History of the Qur'an.pdf
7.5 MB
#عطف (۱)
#منابع_پادکست

🔹کتاب اصلی قسمت یکم عطف

تئودور نولدکه و دیگران، تاریخ قرآن، ترجمه و ویراستۀ ولفگانگ بین، لیدن: انتشارات بریل، ۲۰۱۳.

@doornamaa
Stefanidis_The_Qur'an_Made_Linear_A_Study_of_the_Geschichte_des.pdf
2 MB
🔹مقاله‌ای در بررسی اثر نولدکه

Stefanidis, Emmanuelle, "The Qur'an Made Linear. A Study of the Geschichte des Qorans. Chronological Reordering", Journal of Qur'anic Studies, vol.10, Issue 2 (2008), 1-22.

مقالۀ ایمانوئل اشتفانیدیس در بررسی اثر نولدکه، که از منابع نگارش متن پادکست بوده است.

@doornamaa
Sadeghi_The_Chronology_of_the_Qur'an_A_Stylometric_Research_Program.pdf
1.3 MB
🔹مقالۀ بهنام صادقی دربارۀ سبک‌سنجی آیات قرآن

Sadeghi, Behnam, "The Chronology of the Qur'an. A Stylometric Research Program", Arabica 58 (2011), 210-299.

بهنام صادقی در این مقالۀ بسیار بلند با الهام از کار مهدی بازرگان و با استفاده از نرم‌افزارها و مدل‌های پیچیدۀ آماری، تغییرات میانگین طول آیات را بررسی کرده و مستقل از روایات تاریخی سبک‌ متن قرآن را کاویده است.

@doornamaa
Shoemaker_Creating_the_Qur’an_A_Historical_Critical_Study.pdf
7.4 MB
🔹کتاب شومیکر دربارۀ تاریخ قرآن

Shoemaker, Stephen, Creating the Qur'an. A Historical-Critical Study, University of California Press, 2022.

کتابی از استیون شومیکر حاوی آرای انتقادی او دربارۀ تاریخ شکل‌گیری متن قرآن؛ شومیکر از تجدیدنظرطلبان و منتقد رویکرد تاریخ‌نگارانۀ نولدکه است.

@doornamaa
همچنین بنگرید به:

🔹مهدی بازرگان، سیر تحول قرآن، شرکت سهامی انتشار با همکاری بنیاد فرهنگی مهندس مهدی بازرگان، ۱۳۸۵. (دانلود)

🔹مرتضی کریمی‌نیا، پیش و پس از تئودور نولدکه: تاریخ قرآن نویسی در جهان اسلام، صحیفه مبین، شمارۀ ۴۸، پاییز و زمستان ۱۳۸۹، ص۷-۴۲. (دانلود)

🔹فاطمه مصلح‌زاده، زمینه و زمانهٔ متن قرآن: مروری بر کتاب «قرآن: درآمدی تاریخی‌ـ‌انتقادی» اثر نیکلای ساینای، تارنمای دورنما، تیر ۱۴۰۱. (مطالعه در تارنما، در تلگرام)

@doornamaa
#مقاله #مرور

🔹تاریخ در دست قدرت: نقش عباسیان در روایت تاریخ صدر اسلام
گزارشی کوتاه از دیدگاه‌ها و پژوهش‌های #آنتوان_بورو

✍️ #ایمان_تاجی

🔹این مقاله مروری کلی است بر دیدگاه‌ها و پژوهش‌های آنتوان بورو، استاد تاریخ صدر اسلام در دانشگاه مریلند. مدعای اصلی بورو آن است که عمدۀ آنچه در متون اسلامی از تاریخ صدر اسلام در اختیار داریم، در واقع خوانش عباسیان از تاریخ اسلام است. به‌عبارتی، تاریخ‌نویسی‌های دورهٔ امویان به دست ما نرسیده و آنچه امروزه در کتب تاریخی مسلمانان می‌خوانیم از صافی‌های معطوف به قدرت عباسیان گذشته است و خوانشی مطابق با خواسته‌های عباسیان از تاریخ صدر اسلام ارائه می‌دهد. بورو البته معتقد است که با کندوکاو در متون اسلامی و به‌ویژه با بهره‌گیری از متون غیراسلامی، امکان دست‌یابی به لایه‌های قدیم تاریخ‌نویسی امویان امکان‌پذیر است و از این رو، عمدهٔ مطالعات او به هدف یافتن لایه‌های پیشین روایات تاریخی و چگونگی تطور آن‌ها در نخستین سده‌های اسلامی انجام گرفته‌اند.

🔻مطالعۀ متن مقاله در وبسایت

#تاریخ_اسلام #اسلام_و_سیاست
#روایت_تاریخی #تاریخ_و_قدرت

@doornamaa
تاریخ در دست قدرت.pdf
379.5 KB
#متن_مقاله

🔹تاریخ در دست قدرت: نقش عباسیان در روایت تاریخ صدر اسلام
گزارشی کوتاه از دیدگاه‌ها و پژوهش‌های آنتوان بورو

✍️ نوشتۀ #ایمان_تاجی

🔻این مقاله را در تارنمای دورنما هم می‌توانید بخوانید.

🔸قسمت هشتم پادکست راوی با عنوان «روایت کربلا در حافظۀ تاریخی مسلمانان» نیز به معرفی و بررسی یکی از مقاله‌های مهم آنتوان بورو اختصاص دارد.

#آنتوان_بورو #تاریخ_اسلام
#دورۀ_عباسیان #اسلام_و_سیاست

@doornamaa
#گزیدۀ_مقاله

▪️تاریخ در دست قدرت: نقش عباسیان در روایت تاریخ صدر اسلام
گزارشی کوتاه از دیدگاه‌ها و پژوهش‌های آنتوان بورو

✍️ ایمان تاجی

♦️برخی بخش‌های مهم مقاله از این قرارند:

🔹بورو بر این عقیده است که تاریخ نیز درست همانند دین، ادبیات، هنر یا افسانه‌ها برساختی فرهنگی است و تاریخ‌نویسی را نیز باید در زمرهٔ یکی از محمل‌های حافظهٔ فرهنگی دانست، مانند رمان، فیلم و معماری. هر نوشتهٔ تاریخی در پی مقصود نویسندهٔ آن تولید می‌شود و معنای موردنظر نویسنده را با خود یدک می‌کشد. بورو در تحقیقات خود تلاش می‌کند تا این رویکرد را در بررسی تاریخ‌نویسی‌های صدر اسلام پی‌گیری کند.

🔹بورو معتقد است برای بازسازی تاریخ اسلام به‌جای اینکه از ابتدا شروع کنیم و وقایع علّی‌معلولی را بررسی کرده و رخدادها را کنار هم بچینیم و به جلو بیاییم باید مسیری معکوس طی کنیم. او می‌گوید باید از زمانِ دیرتر به زمانِ زودتر رسید نه برعکس. از این منظر تاریخ‌نگاری به باستان‌شناسی شبیه است.

🔹بورو یکی از خطاهای روشی در مطالعات اسلامی را تقابل متون اسلامی با غیراسلامی می‌داند. نباید این دو را در دو فضای متضاد یا متباین قرار داد. هر دوی این منابع از یک آبشخور خبری و فرهنگی تغذیه می‌شدند و از این منظر تفاوتی با هم ندارند. تفاوت این منابع با منابع اسلامی از همان جنس تفاوتِ دو منبع اسلامی است.

🔹می‌دانیم که متون غیراسلامیِ بسیاری از دو قرن نخستین اسلامی به‌جا مانده است. بورو معتقد است که این متون می‌تواند آینهٔ تاریخ‌نویسی‌های مسلمانان پیش از عباسیان باشد. متون غیراسلامی انعکاس روایت امویان از تاریخ است. درنتیجه، اگر می‌خواهیم روایت متفاوت یا معنای متفاوتی از گذشته را که در ذهن و ضمیر امویان بوده درک کنیم، این متون بسیار کمک‌کننده‌اند.

🔹تاریخ‌نویسان در دورهٔ عباسی‌ نگاه متفاوتی به ادوار تاریخی داشتند و سلسله‌های اسلامی را با توجه به خواسته‌های خود تقسیم‌بندی کردند. توجه به علی و قرار دادن او در سلسلهٔ خلفای راشدین، جدا کردن عثمان از امویان و جداسازی حکومت عباسیان از امویان در ۱۳۲ق را می‌توان برخی از تلاش‌های عباسیان در بازتفسیر تاریخ دانست که معنای جدیدی به تاریخ اسلام نخستین بخشیده است.

🔹می‌توان گفت تاریخ منطقهٔ شام قربانی سیاست‌های تاریخ‌نویسی عباسی شده است. عباسیان در نوشته‌های خود تلاش کردند اهمیت منطقهٔ شام را تا جای ممکن بکاهند و به‌جای آن مناطق دیگر به‌ویژه عراق را پر اهمیت جلوه دهند. تاریخ عباسیان در سوریه آغاز می‌شود اما می‌توان گفت تاریخ سوریه با عباسیان پایان می‌پذیرد. شکل‌گیری دوگانهٔ شامِ اموی و عراقِ عباسی نیز خود برساختی از دوران عباسی است.

🔹یکی از شخصیت‌هایی که در دوران عباسیان به شهرت رسید، عبداللّه بن‌عباس است. محتمل است که حکایاتی محدود دربارهٔ این شخصیت در خاطره‌ها موجود بوده اما در دورهٔ عباسیان این شخصیت و سهم او در روایات دینی به‌شدت افزایش پیدا کرده و سلسلهٔ اِسناد بسیاری به او نسبت داده شده باشد.

🔹واقعهٔ کربلا از رخدادهایی است که بورو معتقد است بسط و نشر آن در منابع اسلامی در گرو سیاست عباسیان بوده است. امویان در تلاش بودند واقعهٔ کربلا را کم‌اهمیت جلوه دهند، اما بعدها عباسیان برای توجیه جنایت‌های خود در قبال امویان تلاش کردند جنایات امویان در قبال علویان به‌ویژه حادثهٔ کربلا را بزرگ جلوه داده و این خاطرهٔ محلی و خانوادگی را نشر دهند.

🔸خواندن مقاله در وبسایت
🔸دانلود متن مقاله

#آنتوان_بورو #ایمان_تاجی
#اسلام_و_سیاست #تاریخ_و_قدرت

@doornamaa
#نشست_حضوری_دورنما (۳)
#معرفی_نشست

▪️ایهام کیهان‌شناختی در قرآن
محمدعلی طباطبایی (پژوهشگاه علوم انسانی)

🔻سه‌شنبه ۲۵ شهریور ۱۴۰۴
ساعت سه‌ونیم بعدازظهر

🔹مقدم همۀ دوستان دورنما و دوست‌داران اسلام‌پژوهی را در این نشست گرامی می‌داریم؛ همچنین از میزبان نشست، مؤسسۀ فرهنگی هنریِ «کانون زبان قرآن»، بی‌نهایت سپاس‌گزاریم.

🔻تهران، خیابان آزادی، خیابان خوش شمالی، کوچۀ شهید عباس زارع، پلاک ۱۸

#مدرسانۀ_دورنما #محمدعلی_طباطبایی
#تفسیر_قرآن #زبان_قرآن

@doornamaa
#نشست_حضوری_دورنما (۳)
#چکیدۀ_گفتار_نشست

▪️ایهام کیهان‌شناختی در قرآن
✍️ #محمدعلی_طباطبایی

🔹چالش علم و دین در نقطۀ صفرِ شکل‌گیری دین اسلام چه وضعیتی داشته است؟ آیا چنان‌که غالباً تصور می‌شود، این چالش پدیده‌ای مدرن است و در دوران پیشامدرن، و مخصوصاً در دوران شکل‌گیری اسلام، هیچ آگاهی و التفاتی به این چالش وجود نداشته است؟ در این ارائه می‌کوشم با تمرکز بر یک موضوع کیهان‌شناختی، نشان بدهم که این چالش نه‌تنها در دوران پیشامدرن، بلکه درست در زمان ظهور اسلام در خودآگاه مؤمنان حضوری پررنگ داشته است؛ اما تا آنجا که به خود قرآن مربوط می‌شود، انتخاب قرآن آن بوده که به‌جای ورود مستقیم به این بحث‌ها، با بهره‌گیری از ابزارهای پیچیدۀ ادبی، نزاع‌های علمی زمانه‌اش را دور بزند و در جایی فراتر از آن نزاع‌ها بایستد. تمرکز این ارائه به‌طورخاص بر «ستون‌های آسمان» است که دو بار در قرآن به شکلی مشابه به آن اشاره شده است؛ اما ساختار خاص قرآن برای اشاره به این پدیده در هر دو مورد به گونه‌ای است که راه را برای تفسیرهای مختلفی باز گذاشته است که به‌آسانی تئوری‌های مختلف کیهان‌شناختی رایج در زمان ظهور قرآن را پوشش دهد، بدون آنکه هیچ یک از آنها را نفی کند.

🔻پوستر نشست

#علم_و_دین #علم_و_قرآن
#زبان_قرآن #تفسیر_قرآن
#کیهان‌شناسی_و_قرآن
#دورنما_بشنویم #دورنما_ببینیم

@doornamaa
2025/11/09 02:18:49
Back to Top
HTML Embed Code: