اهمیت دیپلمات‌های سابق

آیا نقدهای دیپلمات‌های بازنشسته می‌تواند روابط کشورها را مخدوش کند؟

🖌علی آهنگر | نویسنده و پژوهشگر تاریخ

🔹در روزهای اخیر، اظهارات انتقادی محمدجواد ظریف خطاب به سرگئی لاوروف، وزیر امورخارجه روسیه، بار دیگر پرسشی قدیمی را به سطح آورد. اما آیا نقدهای دیپلمات‌های بازنشسته می‌تواند روابط کشورها را مخدوش کند؟ یا آنکه برعکس، این نقدها بخشی از سازوکارهای سالم در تصمیم‌سازی دیپلماتیک به شمار می‌آیند و مانند نوعی سپر حفاظتی برای دستگاه رسمی عمل می‌کنند؟ این پرسش، تنها موضوعی جناحی نیست، بلکه در قلب سنت‌های دیرپای دیپلماسی مدرن قرار دارد.

🔹در حقوق و عرف روابط بین‌الملل، تنها مواضع صادره از سوی مقام‌هایی چون رئیس‌جمهور، وزیر خارجه، سفیران و سخنگویان رسمی برای دولت‌ها اعتبار دارد. سخنان دیپلمات‌های بازنشسته، هر اندازه مشهور و پرمخاطب، از منظر بین‌الدولی «اظهارنظر شخصی» تلقی می‌شود. دقیقاً به همین دلیل است که دولت‌ها به‌سادگی اعلام می‌کنند: «این موضع رسمی دولت نیست.»

🔹این عبارت، سپری حفاظتی است که کشور را از هزینه‌های احتمالی می‌رهاند. در بسیاری از کشورها، خروج از وزارت امورخارجه به معنای خروج از عرصه تحلیل نیست. دیپلمات‌های سابق با تجربه‌های انباشته، شبکه‌های بین‌المللی و حافظه مذاکراتی خود، برای نظام تصمیم‌گیری حکم «سامانه هشدار اولیه» را دارند.

🔹سخنان آنان می‌تواند علل پنهان، پیامدهای نااندیشیده یا خطاهای ساختاری را آشکار سازد. در ادبیات روابط بین‌الملل، این پدیده به عنوان «دیپلماسی مسیر دوم» شناخته می‌شود؛ جریانی غیررسمی که مکمل سیاست رسمی است.

🔹روابط ایران و روسیه، امروز بر محورهایی ساختاری بنا شده است: تحریم‌های مشترک، مبادلات انرژی، مسائل امنیت منطقه‌ای و ضرورت‌های ناشی از رقابت جهانی. این محورهای ساختاری با یک سخنرانی دگرگون نمی‌شود. در زبان علوم سیاسی، ساختارها بر افراد غلبه دارند. روسیه اگر از سخنی آزرده شود، آن را در چارچوب پیام رسمی تهران تحلیل می‌کند، نه گفت‌وگویی در یک نشست داخلی یا رسانه‌ای. دیپلماسی رسمی ناگزیر از احتیاط و محافظه‌کاری است.

🔹در این مسیر، گاه خطاها دیده نمی‌شوند، حساسیت‌ها بیان نمی‌‌شوند و هزینه‌ها محاسبه نمی‌شود. اینجاست که صدای بیرون‌آمدگان، همچون حسگرهای محیطی عمل می‌کند؛ سپری حفاظتی برای جلوگیری از تک‌صدایی و انحصار روایت است. این سازوکار نه‌تنها مضر نیست، بلکه نشانگر بلوغ است.

▫️ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

📌هم‌میهن را در فضای مجازی دنبال کنید:

🔗سایت | 🔗اینستاگرام | 🔗تلگرام | 🔗 یوتیوب

مسیر زندگی/ کاریکاتور جمال رحمتی

📌هم‌میهن را در فضای مجازی دنبال کنید:

🔗سایت | 🔗اینستاگرام | 🔗تلگرام | 🔗 یوتیوب

🔴 تاریخ قاجاری

✍️ یاسر هاشمی رفسنجانی
آبان ۱۴۰۴

🔹وقتی رئیس مجلس ایران با لحنی هشدارآمیز از « لطمه همکاری با روسیه » سخن می‌گوید، انگار انعکاس صدای ناهنجار تاریخ قاجاری است، که از لابه‌لای کلمات برمی‌خیزد تا به دلسوزان ملی هشدار دهد که مبادا باز املای سفارت، انشای سیاست شود.

🔹با جمله شگفت‌انگیز «مواضع حسن روحانی و محمدجواد ظریف به همکاری‌های ایران و روسیه لطمه زده است»، چنان بوی کهنگی تاریخ در فضا پیچد که گویی تاریخ ایران در تقویم دهکده جهانی سال ۲۰۲۵ به جای همراهی با دنیای مدرن ، در چرخشی عجیب به روزگارانی برگشت که سایهٔ سرد سفارت روس و انگلیس چنان بر دیوار سیاست ایران سنگینی می‌کرد که شاه شهید قاجاری! پس از دسیسه روسی-انگلیسی با مهدعلیایی در شهادت امیرکبیر ، در توصیف آن دوران می‌گوید
به جنوب می‌خواهم بروم باید از کنسول انگلیس اجازه بگیرم و به شمال می‌خواهم بروم باید از کنسول روسیه اجازه بگیرم، ای مرده شوی این سلطنت را ببرد.

🔹در اوراق دفتر تاریخ ایران وقتی به ۲۵ تیر سال ۱۲۸۸ می رسیم، محمدعلی‌شاه پس از شکست از نیروهای مشروطه‌خواه، از کاخ گلستان گریخت و به سفارت روسیه در زرگنده پناه برد، درست چون دیوانه ای که از ترس مرگ، خودکشی می کند.

🔹آن پناهندگی، نه تصمیمی سیاسی برای تحکیم پایه های حاکمیت قاجار، که پایان آن سلسله در ایران و نقطه‌ عطفی برای تحقیر ملی بود ، لحظه‌ای که شاه ایران در آغوش بیگانه آرام گرفت ، هم قدرت از سلطنت قاجاری و هم اقتدار از جماعت ایرانی رخت بربست. آن پناهندگی برای همسایه زیاده خواه و فرصت طلب تزاری چنان شیرین بود که دو سال بعد، در آذر ۱۲۹۰، با لحنی تهدیدآمیز، به دولت مشروطه دستور اخراج مستشار آمریکایی می دهد و در تهران نیز گروهی از رجال روس‌گرا مجلس را به تمکین نشاندند تا قزاقان روس، با دست چین کردن شهرهای ایران ، تبریز، رشت و مشهد را اشغال کنند و خون مشروطه‌خواهان بر خاک وطن بخشکد، غافل از آنکه آن واقعه، شکست یک دولت نبود؛ شکست استقلال ملی بود.

🔹اکنون بیش از یک قرن گذشت و قدرت در جهان بر مدارهای هوش مصنوعی و دیپلماسی چندوجهی می‌چرخد. در این شرایط، هشدار «لطمه به همکاری با روسیه» نمی تواند نشانهٔ دلسوزی باشد و اگر یک تسویه حساب جناحی و کینه انتخاباتی نباشد، پژواکی از همان ذهنیت روسمداری دوران قاجار است.
⬅️که میرزاده عشقی را به فریاد واداشته بودند که بگوید:

وطن‌فروشی از آن روز مد شد در ایران
که هر که پست گرفت، از سفارت آمد


پایگاه اطلاع رسانی خانه موزه آیت‌الله هاشمی رفسنجانی


@hammihanonline

🎥 دختران دهه هشتادی به نیمه نهایی بسکتبال صعود کردند

🔹 تیم بسکتبال سه نفره دختران ایران با پیروزی ۱۵بر۱۰ مقابل هند به مرحله نیمه نهایی در بازی‌های آسیایی جوانان بحرین صعود کرد.

@hammihanonline
hammihanonline.ir

پایان بحران؟

۵۰۰ هزار میلیارد تومان زیان انباشته به بانک ملی منتقل شد

🖌رقیه ندایی | خبرنگار اقتصادی

🔹بر اساس صورت‌های مالی منتشرشده، زیان خالص بانک آینده در سال 1403 به ۱۳۹ هزار میلیارد تومان رسیده که در سال ۱۴۰۲ این عدد ۱۰۸ همت بود. برای بانک آینده در سال  ۱۴۰۱ حدود ۲۰۰ همت  (199 هزار و 964 میلیارد تومان) زیان انباشته ثبت شده؛ در سه سال اخیر زیان انباشته بانک از ۲۰۰ همت به حدود 500هزار میلیارد تومان (465هزار و 487میلیارد تومان) افزایش یافته و بیش از 2/5 برابر شده است.

🔹این افزایش بی‌حد و اندازه زیان، ناشی از بحران ساختاری در هزینه پول و شیوه جذب سپرده‌های بسیار گران‌قیمت است. ناترازی قصه جدید سیستم بانکی نیست؛ سالیان سال است که کشور با معضل ناترازی دست‌وپنجه نرم می‌کند. همین موضوع عاملی شده تا اقتصاد کشور هر روز عقبگردهای جدیدی را تجربه کند. این بار قصه به بانک آینده بازمی‌گردد؛ بانکی که با هزینه‌های بسیار بالا، بیشترین زیان را برای خود به ثبت رساند.

🔹محمدتقی فیاضی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «هم‌میهن»: تجربه‌ی ادغام بانک آینده که هفت سال طول کشید نشان می‌دهد نباید انتظار اقدام سریع داشت. این ادغام بیشتر یک هشدار برای سایر بانک‌های زیان‌ده محسوب می‌شود. انحلال بانک، تصمیمی بسیار خطیر است؛ زیرا به اعتبار بانک مرکزی ضربه می‌زند. بانک‌ها برخلاف شرکت‌ها حامل اعتماد عمومی‌اند و هر تصمیم درباره‌شان اثر روانی مستقیم بر بازار پول دارد. متأسفانه بانک مرکزی به‌رغم اهمیت حفظ شهرت و اعتبارش، در عمل از لوازم این مسئولیت غافل مانده است.

🔹سرور قاراخانی، تحلیلگر بازارهای مالی در گفت‌وگو با «هم‌مهین»: بانک آینده برای حفظ سپرده‌ها وارد رقابت ناسالم شد؛ نرخ‌هایی بالاتر از مصوب شورا پرداخت کرد و همین موضوع هزینه تامین مالی را به‌طرز خطرناکی بالا برد. وقتی سپرده گران‌قیمت جذب می‌‌شود ولی منابع قابل‌واگذاری کم است، نسبت بهای تمام‌شده پول بالا می‌رود و بانک در سراشیبی زیان می‌افتد.

🔹براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، 94/5 درصد سپرده‌های بانک آینده گران‌قیمت بودند، در اصل بانک آینده سود بالاتر از مصوب بانک مرکزی و بیش از سقف تعیین بانک مرکزی به سپرده‌ها پرداخت کرده و همین موضوع باعث شده هزینه‌ها افزایش یابد. در اصل بانک آینده وارد میدان جنگ برای جذب سپرده‌های بیشتر شده بود که درنهایت شاید در این جنگ پیروز شد و سپرده‌های بیشتری جذب شد اما باعث شد که ناترازی‌اش افزایش یابد و به انحلال برسد.

▫️ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

📌هم‌میهن را در فضای مجازی دنبال کنید:

🔗سایت | 🔗اینستاگرام | 🔗تلگرام | 🔗 یوتیوب

اژه‌ای: بدهی‌های بانک آینده به بانک ملی منتقل نمی‌شود

رئیس قوه قضائیه:
🔹 مسئله ناترازی بالای بانک آینده سالهاست که مطرح است.

🔹 برخی بانک‌های دیگری نیز در سطح دیگر دارای مشکل ناترازی هستند.

🔹 برخی فکر می‌کنند که بدهی‌های بانک آینده به بانک ملی منتقل می‌شود؛ باید بگویم که اینطور نیست.

🔹 با سهامداران متخلف یا مجرم برخورد می‌شود.

@hammihanonline
hammihanonline.ir

وزیر کشور عمان با لاریجانی دیدار کرد

🔹️حمود بن فیصل آل البو سعیدی ، وزیر کشور عمان امروز دوشنبه ۵ آبان، با علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی دیدار و گفت‌وگو کرد.

@hammihanonline
hammihanonline.ir

حزب موسس

کارنامه حزب جمهوری اسلامی و وضعیت تحزب در ایران پس از انقلاب

🔹جلسه «نقد وبررسی عملکرد حزب جمهوری اسلامی و آسیب‌شناسی فعالیت احزاب در ایران» با حضور فیض‌‎الله عرب‌سرخی، عضو سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی و حمیدرضا ترقی، عضو حزب جمهوری اسلامی برگزار شد. با انحلال هر دو تشکل، این دو چهره سیاسی فعالیت تشکیلاتی خود را در قالب احزاب دیگر ادامه دادند.

🔹عرب‌سرخی بعد از آن در سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران که بال چپ سازمان بود مشغول به فعالیت شد و با توقیف آن در سال 1389 ادامه فعالیت حزبی را با گذشت 7 سال در حزب توسعه ملی ادامه داد. ترقی نیز در همه این سال‌ها در حزب مؤتلفه اسلامی به فعالیت خود ادامه داد.

🔹فیض‌الله عرب‌سرخی: حزب جمهوری اسلامی و سازمان بیش از آنکه در جایگاه یک حزب باشند مانند یک نهاد حکومتی عمل می‎کردند. حزب سیاسی مبنایش رقابت است، به هر حال در آن زمان مبانی مورد بحث ما عمدتاً وحدت بود. دو تا حزب بودیم یعنی دوتا راهکار اما ما سعی می‎کردیم درباره همین دو تا حزب هم وحدت بکنیم.

🔹حمیدرضا ترقی: به نظر من هنوز آداب تحزب از سوی نیروهای سیاسی در کشور به طور کامل پیاده نشده و جایگاه تحزب هم در نظام مبتنی بر ولایت فقیه نتوانسته‌ایم تعریف کنیم.

🖌گروه سیاست هم‌میهن

▫️ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

📌هم‌میهن را در فضای مجازی دنبال کنید:

🔗سایت | 🔗اینستاگرام | 🔗تلگرام | 🔗 یوتیوب

سردار علایی: موتورسواری خانم‌ها چه اشکالی دارد؟ به آن‌ها گواهینامه بدهید، چه اتفاقی می‌افتد؟

نخستین فرمانده نیروی دریایی سپاه:
🔹 برجام تمام شد. اسنپ بک تمام شد. هرچقدر هم درباره آن حرف بزنید، دیگر فایده‌ای ندارد. راجع به گذشته هر چه بگویید تمام شده است. باید درباره آینده صحبت کنیم.

🔹 حکومت و دولت نباید مردم را آزار بدهند

🔹 سیاست‌هایی که باعث نارضایتی مردم می‌شود باید کنار گذاشته شود

🔹 اولین مسئله این است که مردم همچنان قوی و استوار پشت نظام، پشت تمامیت ارضی ایران و در مخالفت با جنگ آمریکا و اسرائیل باقی بمانند./ جماران

@hammihanonline
hammihanonline.ir

رحمن قهرمان‌پور تحلیلگر مسائل بین‌الملل در گفت‌و‌گو با «هم‌میهن»:

فقط یک رخداد خارق‌العاده می‌تواند باعث توافق ایران و آمریکا شود

🔹مذاکرات ایران و آمریکا از ۲۳ خرداد امسال که اسرائیل حملات خود را به ایران آغاز کرد متوقف شده‌اند و هیچ دورنمایی برای مذاکرات جدید وجود ندارد.

🔹سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گفته‌است که در شرایط فعلی مذاکره با آمریکا نتیجه‌ای جز بن‌بست ندارد، اما ایران همچنان آماده مذاکره است و آمادگی دارد که در صورت ارائه پیشنهاد معقول و متوازن از سوی آمریکا، وارد دور جدیدی از مذاکرات شود.

🔹رحمن قهرمان‌پور، تحلیل‌گر مسائل بین‌المللی می‌گوید که دو طرف هیچ نشانه‌ای مبنی بر آمادگی بر عقب‌نشینی از مواضع فعلی خود نشان نداده‌اند و تنها در صورتی امکان توافق میان تهران و واشنگتن وجود دارد که اتفاق خارق‌العاده یا چرخش اساسی در مواضع یکی از طرف‌ها ایجاد شود.

🔹میانجی‌گری‌هایی که تاکنون میان تهران و واشنگتن صورت گرفته‌است، توفیق نداشت که دو طرف را به یکدیگر نزدیک‌تر کند.میانجی‌گری عمان و قطر تاکنون باعث نشده‌است که مواضع ایران و آمریکا به یکدیگر نزدیک شود و از سوی دیگر میانجی قوی‌تری هم وارد صحنه نشده‌است. به همین دلیل می‌توان گفت که دو طرف اکنون در وضعیت فقدان توافق و یا حتی بن‌بست قرار گرفته‌اند.

🖌شهاب شهسواری | خبرنگار گروه دیپلماسی

▫️ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

📌هم‌میهن را در فضای مجازی دنبال کنید:

🔗سایت | 🔗اینستاگرام | 🔗تلگرام | 🔗 یوتیوب

فغانی نامزد برترین داور سال فوتبال جهان شد

🔹️فدراسیون تاریخ و آمار با نزدیک‌شدن به پایان سال ۲۰۲۵ میلادی، بهترین‌های فوتبال جهان را در بخش‌های مختلف معرفی می‌کند.

🔹️در ابتدا نامزدهای بهترین داوران سال جهان معرفی شدند که نام علیرضا فغانی نیز در آن به چشم می‌خورد.

@hammihanonline
hammihanonline.ir

مهاجرت نوری

نگاهی به ماموریت جدید وزارت ارتباطات به شرکت مخابرات که بزرگترین پروژه ارتباطی قرن است

🖌علی پیرابی | روزنامه‌نگار فناوری

🔹بزرگ‌ترین پروژه زیرساختی ارتباطات کشور با مشارکت دولت و شرکت‌های خصوصی در حال اجرا است. این طرح سواپ نام دارد و قرار است فیبرهای نوری جایگزین کابل‌های مسی قدیمی شوند. پروژه‌ای پنج میلیارد دلاری که با رویکرد وفاق طراحی شده و همه بازیگران و اپراتورهای ارائه‌دهنده خدمات اینترنت هم آن مشارکت دارند.

🔹سال‌ها است که کاربران و کسب‌و‌کارها بابت کیفیت پایین اینترنت شکایت دارند. از نگاه فنی، وضعیت فعلی، نتیجه مستقیم سیاست‌گذاری‌های غیر اصولی و توسعه نامتوازن زیرساخت‌ها در دهه‌های گذشته بوده است. سال‌های متمادی بر توسعه شتاب‌زده اینترنت سیار و به حاشیه راندن کامل پهن‌باند ثابت إصرار شد که نتیجه‌‌اش اشباع ظرفیت‌های توسعه‌ای شبکه و افت فاحش کیفیت بود.

🔹شبکه ارتباطات ثابت ایران، از سال ۱۳۰۴ که توسعه کابل مسی آغاز شد، بر پایه این زیرساخت قدیمی گسترش یافته است. امروزه اما این شبکه دیگر پاسخگوی نیاز سرعت، کیفیت و پهنای باند نسل جدید نیست. در وضعیتی که ۷۰ درصد ترافیک کاربران داخلی بر شبکه‌های موبایلی می‌گذرد و کیفیت ارتباطات هم پاسخگوی نیازها نیست، یک راه بیشتر نمی‌ماند و آن مهاجرت از زیرساخت‌های قدیمی و توسعه مبتنی بر فناوری فیبر نوری است.

🔹طراحی پروژه در ۳۱ مرکز استان انجام شده و عملیات اجرایی آن نیز به‌صورت هم‌زمان آغاز شده است. علاوه بر این تامین مالی پروژه صورت گرفته و سرمایه‌گذاران بزرگی به به آن پیوسته‌اند.

🔹وزارت ارتباطات می‌گوید طرح را بر اساس نیازمندی و چگالی جمعیتی پیش می‌برد تا همه مشترکان به فیبر نوری متصل شوند. در اجرا نیز وزارت ارتباطات تدابیری که اندیشیده، کاملا حمایتی است. در این پروژه اجرای کابل‌کشی فیبر نوری داخلی ساختمان‌ها و اتصال مشترکان را کاملاً رایگان انجام می‌دهد. این یعنی هزینه ۲ میلیون تومانی اتصال به ساختمان حذف شده و مشترکین تنها هزینه مودم را پرداخت می‌کنند.

🔹مسئولان در وزارت اتباطات تأکید می‌کنند که اجرای کامل پروژه سواپ تا یک و نیم درصد هم ممکن است به رشد تولید ناخالص داخلی کشور اضافه کند. برخی برآوردها هم نشان می‌دهد به ازای هر یک میلیون اتصال فیبر نوری، بیش از ۱۰ هزار شغل مستقیم و ۳۰ هزار شغل غیرمستقیم ایجاد می‌شود.

▫️ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

📌هم‌میهن را در فضای مجازی دنبال کنید:

🔗سایت | 🔗اینستاگرام | 🔗تلگرام | 🔗 یوتیوب

پزشکیان در دیدار وزیر کشور عمان: ایران و عمان در فراز و نشیب‌های منطقه‌ای، همواره یاور یکدیگر بوده‌اند

🔹رئیس‌جمهور در دیدار وزیر کشور عمان با تاکید بر سابقه دیرینه و صمیمی روابط دو کشور و دو ملت ایران و عمان گفت: ارتباطات و تعاملات فیمابین همواره بر پایه برادری، احترام متقابل و حسن نیت استوار بوده و دو کشور در فراز و نشیب‌های منطقه‌ای، همواره یار و یاور یکدیگر بوده‌اند.

@hammihanonline
hammihanonline.ir

تجمع بازنشستگان مخابرات ایران در شهرهای مختلف

🔹بازنشستگان مخابرات ایران در اعتراض به‌عدم اجرای کامل آیین‌نامه ۸۹، عدم به‌روزرسانی خواربار و رفاهیات فریز شده و مشکلات مربوط به بیمه تکمیلی تجمع کردند./ ایلنا

@hammihanonline
hammihanonline.ir

فوتبال نخبه‌کش

درباره وحید هاشمیان و دیگر مربیان و چهره‌های محبوبی که جامعه ورزشی کشور طاقت حضورشان را ندارد

🖌سپهر خرمی | گزارشگر ورزشی هم‌میهن

🔹در ایام جنگ 12 روزه که هنوز در میانه‌ی آن بودیم، باشگاه پرسپولیس به‌دلیل فسخ یک‌طرفه اسماعیل کارتال مجبور شد سراغ گزینه جدیدی برود و دست بر قضا به‌دلیل شرایط خاص منطقه طبعاً هیچ مربی خارجی نیز حاضر نمی‌شد به ایران بیاید و در باشگاهی کار کند.

🔹بااین‌حال باشگاه پرسپولیس بعد از بررسی گزینه‌های مختلف مربیگری، به وحید هاشمیان رسید که به‌دلیل سال‌ها حضور در فوتبال آلمان و البته رویکرد اخلاقی که بین هواداران پرسپولیس دارد، می‌تواند دوران موفقی را آغاز کند.

🔹اما طبق انتظار و همان اصل نانوشته که اگر «از بدنه‌ی فوتبال نباشی، خط می‌خورید»، وحید هاشمیان برف تهران را هم ندید و از هدایت پرسپولیس بعد از گذشت هشت هفته برکنار شد.

🔹در این گزارش قصد داریم از فوتبالی بنویسیم که حضور برخی افراد را برنمی‌تابد. آنها را کنار می‌زند و بعدها حسرت‌اش را می‌خورد.

▫️ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

📌هم‌میهن را در فضای مجازی دنبال کنید:

🔗سایت | 🔗اینستاگرام | 🔗تلگرام | 🔗 یوتیوب

زوال تفکر انتقادی در عصر افراط رسانه‌ای

🖌قادر باستانی‌تبریزی | پژوهشگر علوم ارتباطات

🔹انسان امروز بیش از هر زمان دیگری در معرض سیلاب اطلاعات است، اما کمتر از همیشه می‌اندیشد. شبکه‌های اجتماعی که قرار بود ابزار آگاهی باشند، به کارخانه‌های تولید هیجان و اعتیاد بدل شده‌اند. طراحی الگوریتمی این فضاها، مغز را به دریافت پاداش‌های آنی عادت می‌دهد و بخش عقلانی را زیر سلطه هیجان قرار می‌دهد.

🔹نتیجه، نسلی است که میان «دانستن» و «فهمیدن» سردرگم مانده؛ آکنده از داده، تهی از تحلیل.  گسترش بی‌سابقه رسانه‌های اجتماعی در فضای مجازی، شیوه‌های ارتباط و آگاهی ما را تغییر داده و به‌طور بنیادین در ساختار شناختی و عاطفی انسان معاصر دست برده است.

🔹آنچه در آغاز با وعده آزادی اطلاعات و دموکراتیزه‌شدن آگاهی همراه بود، اکنون به‌شکلی وارونه عمل می‌کند. به این معنی که هرچه مصرف رسانه‌ای بیشتر می‌شود، ظرفیت تفکر انتقادی، داوری منطقی و استقلال ذهنی کاهش می‌یابد. این پدیده، از نگاه علوم شناختی و ارتباطات، نه یک تصادف، بلکه پیامد طراحی آگاهانه سازوکارهای اعتیادآور در پلتفرم‌های اجتماعی است.

🔹تحقیقات متعددی نشان می‌دهد، شبکه‌های اجتماعی بر پایه‌ وابستگی و تحریک عصبی مداوم طراحی شده‌اند. هر «لایک»، «نوتیفیکیشن» یا «بازدید» کوچک، همان مرکز پاداش در مغز را فعال می‌کند که در مصرف موادمخدر یا رفتارهای اعتیادآور فعال می‌شود.

🔹انسان شبکه‌ای، بیش‌از‌آن‌که بیاندیشد، واکنش نشان می‌دهد. در ظاهر، جهان مجازی ما را به شهروندانی آگاه‌تر، متصل‌تر و توانمندتر بدل کرده است، اما در عمق، واقعیت معکوس رخ داده است. کاربران انبوه، غرق در سیلابی از داده‌های سطحی، بدون زمینه و بی‌پایان، نه وقت دارند و نه توان تا میان خبر و تفسیر، میان واقعیت و بازنمایی، یا میان داده و دانش تمایز بگذارند.

🔹نتیجه آن است که جامعه، به‌جای رشد عقل نقاد، به میدان هیجان‌های زودگذر، خشم‌های جمعی و واکنش‌های بی‌فکر فرومی‌غلتد.

▫️ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

📌هم‌میهن را در فضای مجازی دنبال کنید:

🔗سایت | 🔗اینستاگرام | 🔗تلگرام | 🔗 یوتیوب