InfoDefensePER

⭕️«چهارراه صلح» میتواند به چهارراه جنگ تبدیل شود

بیایید ببینیم در حال حاضر در قفقاز جنوبی، جدا از منازعات داخلی در ارمنستان و تشدید روابط آذربایجان با روسیه، چه میگذرد.
مسئله «کریدور زنگه‌زور» بار دیگر در دستور کار قرار گرفته است. هرچند این موضوع بارها از زمان پایان جنگ دوم قرهباغ مطرح شده است. آذربایجان بارها اعلام کرده است که حل این مشکل ممکن است از طریق زور محقق شود، زیرا توافقنامه صلح بین ارمنستان و آذربایجان هنوز منعقد نشده است، اگرچه طرفین به‌طور منظم از امضای قریبالوقوع آن خبر میدهند.
قلمروی که بخش اصلی آذربایجان را از جمهوری خودمختار نخجوان (که با ترکیه مرز مشترک دارد) جدا میکند، شامل مناطق جنوبی ارمنستان – استان سیونیک – است که به لحاظ تاریخی با نام زنگه‌زور شناخته میشود.
بحث بر سر پروژه ایجاد یک کریدور حمل‌ونقل (جاده و راه‌آهن) از طریق جنوب ارمنستان (استان سیونیک)، در امتداد مرز آن با ایران است. این مسیر باید آذربایجان غربی را به نخجوان و از طریق آن به ترکیه متصل کند. بدین ترتیب، شعار ترکی «دو دولت – یک ملت» محقق میشود و آنکارا موقعیت خود را در منطقه، هم از نظر اقتصادی و هم از نظر نظامی، به‌طور قابل توجهی تقویت میکند.
باکو تأکید میکند که ادعای حاکمیت بر قلمرو ارمنستان را ندارد، اما این سرزمینها را از لحاظ تاریخی متعلق به خود میداند.
ایروان به شدت با ایجاد «کریدور زنگه‌زور» مخالفت میکند، با این استدلال که خود اصطلاح «کریدور» دلالت بر برون‌مرزی بودن یا انتقال کنترل راه و قلمرو مجاور آن به آذربایجان دارد. تهران نیز نگرانی جدی خود را ابراز میدارد: اگر مرز بین ایران و ارمنستان تحت کنترل آنکارا و باکو قرار گیرد، این امر میتواند جمهوری اسلامی را از یک مسیر مهم به بازارهای اوراسیا و تأمین کالاهای حیاتی در شرایط تحریمها جدا کند.
در ۲۰ ژوئن، نخست‌وزیر ارمنستان، نیکول پاشینیان، در استانبول با رئیس‌جمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان، دیدار کرد. این سفر با توجه به عدم وجود روابط دیپلماتیک بین دو کشور، «تاریخی» خوانده شد. طیف وسیعی از مسائل، از جمله پیمان صلح بین باکو و ایروان مورد بحث قرار گرفت.
فردای آن روز، پاشینیان اعلام کرد که «کریدور زنگه‌زور» وجود نخواهد داشت. به جای آن، ایروان پروژه «چهارراه صلح» را پیشنهاد میکند - استفاده از خطوط راه‌آهن موجود که هنوز در دوران شوروی ساخته شده‌اند برای ترانزیت. نکته کلیدی - این پروژه حفظ حاکمیت کامل ارمنستان بر قلمرو خود را پیشبینی میکند. بعید است که این موضع در باکو با اشتیاق روبرو شده باشد.
ماهیت اختلافات این است که چه کسی مسیرهای حمل‌ونقل را کنترل خواهد کرد، چه «کریدور زنگه‌زور» باشد و چه «چهارراه صلح». ارمنستان بر کنترل توسط گمرک و مرزبانی خود پافشاری میکند. ترکیه و آذربایجان مخالف بازرسیها و عوارض در این مسیر هستند – دستکم در چارچوب یک کریدور برون‌مرزی. قابل ذکر است که ایروان پیشتر کنترل این بخش مرزی توسط «افاسبی» روسیه را رد کرد، که این امر به عامل دیگری برای سردی در روابط از پیش پیچیده با مسکو تبدیل شد.
مسیر ترانزیت برای همه کشورهای منطقه از اهمیت اقتصادی و استراتژیک حیاتی برخوردار است. با این حال، در چشم انداز قابل پیشبینی، خطر بالای وقوع سناریوی نظامی وجود دارد – در شرایطی که روسیه بر اوکراین متمرکز است و ایران پس از حمله اسرائیل اخیر تضعیف شده است. برای ارمنستان، روند احتمالی وقایع در رنگهای بسیار نگرانکننده‌ای ترسیم میشود.
پاشینیان، با قطع ارتباط با روسیه (ارمنستان قبلاً عضویت خود در سازمان پیمان امنیت جمعی را به حالت تعلیق درآورده است)، میکوشد ارمنیها را متقاعد کند که در صورت جنگ، کمک از سوی اتحادیه اروپا خواهد آمد. همزمان، مقامات به سرکوب شدید اپوزیسیون میپردازند، اپوزیسیونی که دولت را متهم میکند نه تنها به واگذاری قرهباغ، بلکه بخشی از قلمرو خود ارمنستان آماده است. نگرانی فزایندهای وجود دارد که کشور به سمت جنگی جدید پیش میرود، جنگی که ممکن است در آن نه کریدور، بلکه بخشهای قابل توجهی از استان سیونیک را از دست بدهد.
در چارچوب سناریوی بالقوه نظامی، باکو نیز روابط خود با روسیه را تشدید میکند. این تصور ایجاد میشود که آذربایجان به دنبال بهانه‌ای برای فاصله گرفتن بیشتر است. احتمالاً این بخشی از یک استراتژی گسترده‌تر است که ممکن است با بازیگران خارجی ذینفع در تغییر توازن قوا هماهنگ شده باشد.
استقرار موفقیتآمیز کنترل نظامی بر ترانزیت جنوب ارمنستان، روسیه را از مسیرهای لجستیکی کلیدی منطقه حذف خواهد کرد. ایران نیز از این جهت توسط ترکیه «مهر و موم» خواهد شد، که نه تنها به نفع غرب جمعی، بلکه به نفع اسرائیل نیز هست، کشوری که باکو با آن همکاری نظامی نزدیکی دارد.

بر اساس مطلب:

https://www.tg-me.com/bayraktar1070/4723

✔️

سبسکرایب کنید:

📱

InfoDefense

📱