‍ ‍ 📕 دیدگاه چهره‌های برجسته علمی درباره برگزاری جشن‌ها طبق تقویم رسمی کشور:


✅ دکتر جلیل‌دوستخواه، اوستاشناس:

«... برخی از دوستان، با استناد به دیگرگونی گاهشمار خورشیدی کنونی نسبت به گاه شمار باستانی، زمان برگزاری جشن ِاسپندارمَذگان را شش روز بازپس می برند و در روز ۲۹ بهمن‌ماه می‌شناسند. اما همان‌گونه که پیشتر هم روشنگری کردم، روز ِدرست و سزاوار ِ این جشن، همان پنجم اسفندماه است.
در پاسخ به دوستانی که ۲۹بهمن را جشن اسفندگان شمرده و با پیام های مهرآمیزشان آن را «فرخنده باد !» گفته‌اند، نوشتم:
جشن اسپندارمذگان (اسفندگان) در پنجم اسفندماه (و نه ۲۹بهمن)، بر شما فرخنده‌باد!
همچنان بر این باورم که کاربرد گاهشماری خیامی (مشهور به جلالی)، نباید ما را از پاسداشت یادگار نیاکان ارجمندمان بازدارد.
برماست که همه جشن‌های یازده‌گانه با پسوند «- گان» از ماه دوم تا دوازدهم را هم، مانند ماه یکم در همان روزهای اصلی (روزهای یکی‌شدن ِ نام روز و ماه) برگزاریم و به روزهای دیگری منتقل نکنیم تا انگیزه بنیادین برگزاری آن‌ها از یاد نرود.
ما هم اکنون، جشن های نوروز، فروردین‌گان (فروردگان)، یلدا و سده را به درستی در همان زمان‌های تعیین شده برای آن‌ها در روزگار باستان (یکم فروردین، سی‌ام آذر و دهم بهمن)، برمی‌گزاریم. پس چرا در مورد جشن‌های یازده‌گانه‌ اردیبهشت‌گان تا اسفندگان، دچار این آشفته‌کاری و سامانْ‌شکنی شده‌ایم؟...»

@jashnha2

‍ 📕 دیدگاه چهره‌های برجسته علمی درباره برگزاری جشن‌ها طبق تقویم رسمی کشور:


✅ دکتر موبد کورش نیکنام نماینده پیشین زرتشتیان در مجلس در نامه‌ای به انجمن موبدان تهران طرحی را برای اصلاح سالنمای زرتشتی ارائه کرد و با بیان این که ناهماهنگی‌هایی در سالنمای کنونی زرتشتیان وجود دارد، نوشت:

« برای اینكه گاه‌شماری خود را با تقویم خورشیدی و برپایه دانش گاهشماری هماهنگ سازیم و بازنگری دیگری پس از تقویم پیش از ساسانی داشته باشیم و ناهماهنگی های یادشده را درست كنیم و در یادگیری اسامی ۳۰ روز ماه نسبت به اعداد تقویم خورشیدی راهكاری ساده‌تر داشته باشیم كه بدانیم روز ۱۳ هر ماه، تشتر- روز ۲۰هر ماه، ورهرام- روز ۳۰ هر ماه، انارام و ... خواهد بود. باید ناهماهنگی‌های یاد شده در گاه‌شماری سنتی هماهنگ گردد».

وی با بیان برخی از این ناهماهنگی‌ها که هم‌اکنون در سالنای زرتشتی وجود دارد می‌نویسد:

« در سالنمای زرتشتی شاهد برخی ناهماهنگی‌ها هستیم. روزهای اول هر ماه زرتشتی باید اورمزد نام داشته باشد ولی در تقویم خورشیدی یکم فروردین- ۳۱ فروردین- ۳۰ اردیبهشت- ۲۹ خورداد
ورداد- ۲۸ تیر- ۲۷ امرداد- ۲۶ شهریور- ۲۵مهر، آبان، آذر، دی و بهمن را باید اورمزد بنامیم و به همین ترتیب ناهماهنگی در بقیه روزهای سنتی زرتشتی با تقویم خورشیدی وجود دارد.
* پرسه تیر ماه در پایان ماه خورداد واقع شده است و پرسه اسفندماه در ماه بهمن خورشیدی است.
* جشن شهریورگان در ماه امرداد خورشیدی قرار گرفته است.
* شانزدهمین روز هر ماه زرتشتی مهر نام دارد ولی جشن مهرگان در روز دهم مهرماه خورشیدی برگزار می‌شود....».

هموند انجمن موبدان در ادامه به طرح خود اشاره می‌کند و می‌نویسد:

« چون روز اضافی در فرهنگ گاهشماری اورداد نام دارد كه هر چهار سال یكبار (سال كبیسه) به نام روز ۳۰ از ماه اسفند (پس از ۵ روز پنجه) اضافه می‌كنیم پس از این واژه (اورداد) برای روزهای اضافی هر ماه در فصل بهار و تابستان استفاده كنیم یعنی روز ۳۱ فروردین را روز اورداد از ماه فروردین بدانیم. روز ۳۱ از ماه اردیبهشت را روز اورداد از ماه اردیبهشت و به همین ترتیب تا پایان شهریور كه روز ۳۱ این ماه را نیز اورداد بنامیم با این كار آغاز تمام ماه های ۱۲گانه زرتشتی نیز از اورمزد شروع می‌شود و تا انارام روز پایان می‌یابد. با این ابتکار و تغییر آن در گاه شماری سنتی، روزهای پرهیز از خوردن گوشت هر ماه در روزهای دوم ، دوازدهم، چهاردهم و بیست و یكم ثابت خواهد شد و تمام ناهماهنگی های دیگر نیز برطرف خواهد شد به عنوان مثال جشن اسفندگان در ماه اسفند قرار می‌گیرد نه ۲۹ بهمن- شب چله، روز انارام و ۳۰ آذر بزرگ‌ترین شب سال خواهد شد- جشن دی‌گان در ماه آذر نخواهد بود- جشن مهرگان و سده هر دو روز مهر یعنی شانزدهمین روز ماه قرار می‌گیرد - پرسه اسفندماه در ماه بهمن اجرا نخواهد شد و گاه‌شماری درست‌تری خواهیم داشت».

@jashnha2

داستان بهرام و دو سنگ‌نگاره


بهرام یا وَهرام دوم، پنجمین شاهنشاه «ایران و انیران» از خاندان ساسان (۲۹۳ـ۲۷۴ م.) در ایران‌شهر پادشاهی عاشق‌پیشه و هنردوست بوده است، که از بخت بد در نوجوانی و در زمانه‌ای پُرآشوب به پادشاهی رسید؛

چرا که در سال‌های آغازینِ پادشاهی‌اش با شورش برادرش، هرمز کوشانی، در شرقِ شاهنشاهی ــ که از صفت کوشانی مشخص است هرمز می‌کوشید خود را وارثِ آن شاهان باستانی بنمایاند ــ و پسر عمویش، هرمز سکستانی، در سیستان روبه‌رو شد، و چون پای به شرقِ شاهنشاهیِ بزرگِ خویش نهاد که خود تا چندی پیش در آن‌جا ــ سیستان، سند و توران ــ شهربان بود، کاروس، امپراتور روم از فرصت استفاده کرده و به غربِ شاهنشاهی ایران لشگرکشی کرد و به پیروزی‌های چندی دست یافت، از جمله تسخیر شهر مرکزی تیسفون. شورش یکی از فرقه‌های زرتشتی در خوزستان نیز در جریان همین جنگ‌های داخلی و هجوم رومیان روی داد.

با این حال، کاروس ــ که با وعده‌ی آن که ایران را مانند سرِ طاسِ خود از هرچه گیاه رستنی است خالی می‌کند به امپراتوری رم رسیده بود ــ چون بر اثر مرگی عجیب به‌ناگهان مُرد (گفته می‌شود به دلیل برخورد صاعقه!) و سببِ گسترشِ بیشترِ این زبان‌زدِ رومی گشت که «هر رومی که تیسفون را ببیند می‌میرد» یارانش در شوک فرو رفته و پس از شکستی عقب نشستند.

با مرگ امپراتور، بهرام با جانشین وی دیوکلتیان، که او نیز درگیر مسائل داخلی امپراتوری‌اش بود، صلح کرد و به سامان دادن به احوال داخلی شاهنشاهی پرداخت؛ به آشوب‌های خوزستان و شرق پایان داد و رومیان را از میان‌رودان بیرون راند.

به جز نقش‌برجسته‌ی زیبای سرمشهد (۳۰ كيلومتری غرب جرّه در جنوب كازرون) که نگاره‌ی هنریِ مجلسی است از بهرام دوم که چگونه شیری را کشته است و شیر دوم را که بر روی او جهیده، با شمشیر به دو نیم کرده است و هم‌زمان با دست چپ خود شهبانو را در پناه دارد، که با ولیعهد و شخصیتی بلندپایه پشت سر او ایستاده‌اند، نقش‌برجسته‌ای دارد در حال اهدای نیلوفر به همسرش شاپوردختک (دختر شاپورمیشان‌شاه و هم‌چنین نوه‌ی شاپور یکم، ملقب به شهبانوی شهبانوان)؛ از مجموعه‌ی سنگ‌نگاره‌های بَرْمْ دِلَک یا چشمه‌ی عشاق که چشمه و تالابی طبیعی در شرق شهر شیراز است؛

شاهکاری که شوربختانه هم‌اکنون، با بی‌توجهی مسئولان به طوری که مجوز ساخت کارخانه‌ای را در روبه‌روی این اثر تاریخی داده‌اند و فاضلاب کارخانه نیز به آبِ چشمه می‌ریزد، رو به نابودی است.

ویکی‌پدیا

و البته قرینه‌ی این نگاره‌ی زیبا، نقش‌برجسته‌ی تنگ قندیل در شهر چنار شاهیجان (قائمیه) و در روستای قندیل (شهرستان کوه‌چنار استان فارس) است که در آن شاپوردختک گلی را تقدیم او می‌کند. ❤️

ویکی‌پدیا

▫️علیرضا افشاری


▪️پنجم اسفندماه، اسفندگان، روز زن و زمین در فرهنگ ایرانی، بر همه‌ی ایرانیان و ایرانی‌تباران جهان خجسته‌باد!

#اسفندگان
#سپندارمذگان
#روز_زن_و_زمین
#کارگروه_تاریخ
#کارگروه_جشن‌های_ایرانی

@anjomanafraz
www.anjomanafraz.com

▫️پادشاه شیری را کشته و شیر دوم را، که بر روی او جهیده، با شمشیر به دو نیم کرده است و هم‌زمان با دست چپ شهبانو را در پناه دارد، که با ولیعهد و شخصیتی بلندپایه پشت سر او ایستاده‌اند.

▫️نقش‌برجسته‌ی سرمشهد (۳۰  كيلومتری غرب جرّه در جنوب كازرون)

#اسفندگان
#سپندارمذگان
#روز_زن_و_زمین
#کارگروه_تاریخ
#کارگروه_جشن‌های_ایرانی

@anjomanafraz
www.anjomanafraz.com

▪️نگاره‌ی بهرام دوم و شاپوردختک، هم‌سر، بر روی سکه

▫️درهم ساسانی یا درخم ساسانی (پهلوی کتیبه‌ای: 𐭦𐭥𐭦𐭭، بسته به گونه‌ی گویش در زبان پارسی میانه؛ دْرَخم، دْرَهم یا دْرَم) واحد پولی اصلی شاهنشاهی ساسانی و یکی از ارزهای پر داد و ستد جهان در دوران باستان بود. میانگین وزنی آن حدود ۴ گرم بود.

▪️پنجم اسفندماه، اسفندگان، روز زن و زمین در فرهنگ ایرانی، بر همه‌ی ایرانیان و ایرانی‌تباران جهان خجسته‌باد!

#اسفندگان
#سپندارمذگان
#روز_زن_و_زمین
#کارگروه_تاریخ
#کارگروه_جشن‌های_ایرانی

@anjomanafraz
www.anjomanafraz.com

Nowruz is the Persian New Year celeberition. It begins on the spring equinox and marks the beginning of Farvardin, the first month of the Solar Hijri calendar.

The word Nowruz is a combination of Persian words  now—meaning "new"—and ruz—meaning "day".

Typically, before the arrival of Nowruz, family members gather around the Haft-sin table and await the exact moment of the March equinox to celebrate the New Year.

Haft-sin (seven things beginning with the letter S) are:

1.Sabze (wheat, barley, mung bean, or lentil sprouts grown in a dish)
2. Samanu (sweet pudding made from wheat germ)
3. Senjed (Oleaster)
4. Serke (Vinegar)
5. Sib (Apple)
6. Sir (Garlic)
7. Somāq (Sumac)

The Haft-sin table may also include a mirror, candles, painted eggs, a bowl of water, goldfish, coins, hyacinth, and traditional confectioneries. A "book of wisdom" such as the Quran, Bible, Avesta, the Šāhnāme of Ferdowsi, or the divān of Hafez may also be included.

@jashnha2

🌿 The word Nowruz is a combination of Persian words now—meaning "new"—and ruz—meaning "day".

@jashnha2