♦️دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده روز جمعه ۲۷ تیر لایحه‌ای تاریخی برای تنظیم بازار رمزارزها موسوم به «قانون نابغه» را امضا کرد.
دونالد ترامپ پیش از امضای این لایحه‌ گفت: به وعده خود که هرگز اجازه ایجاد ارز دیجیتال بانک مرکزی در آمریکا را نخواهم داد، متعهد هستم.
لایحه‌ «قانون نابغه» نخستین قانون عمده در زمینه رمزارز در ایالات متحده خواهد بود.
«قانون نابغه» چارچوبی نظارتی‌ را برای بازار ۲۵۰ میلیارد دلاری استیبل‌کوین‌ها که نوعی رمزارز نسبتا امن تلقی می‌شوند و ارزش آن‌ها به دارایی‌های دیگر مانند دلار وابسته است، ایجاد می‌کند.

@farsiindipendent

🎓 معرفی دوره‌های آموزشی رایگان #عفو_بین‌الملل برای علاقه‌مندان به #حقوق_بشر و #حقوق_بین‌الملل


🔵 سایت عفو بین‌الملل (Amnesty International) یک فرصت فوق‌العاده برای یادگیری و ارتقای مهارت‌های حرفه‌ای در حوزه‌های حقوق بشر، حقوق کودک، عدالت کیفری، حقوق پناهندگان و سایر موضوعات جهانی فراهم کرده است.

🔵از طریق پلتفرم👇🏻
[Amnesty Human Rights Academy]

🔗https://academy.amnesty.org/

- دوره‌های آنلاین کاملاً رایگان و به زبان‌های مختلف (انگلیسی، فرانسوی، عربی و گاهی فارسی)
- دریافت گواهی معتبر بین‌المللی پس از گذراندن هر دوره 
- مناسب برای تقویت رزومه، اپلای تحصیلی یا شغلی و فعالیت در NGOها و سازمان‌های حقوق بشری
- دوره‌های مقدماتی تا پیشرفته
- به صورت خودآموز و زمان دلخواه
** در پایان، با گذراندن آزمون، مدرک رسمی قابل ترجمه ارائه می کند


✔️ دوره‌ها کاملاً رایگان هستند و شرکت برای همه دانشجویان آزاد است.


🌐 راهنمای تصویری شرکت در دوره‌های آموزشی رایگان عفو بین‌الملل

🔴 توجه: حتما برای ورود به سایت از فیلتر شکن( vpn) استفاده کنید

۱. ورود به سایت آموزش عفو بین‌الملل 
وارد این لینک شوید: 
🔗 academy.amnesty.org


۲. ثبت‌نام یا ورود به سایت 
گزینه Sign Up را انتخاب کنید و ایمیل، نام و رمز عبور دلخواه خود را وارد کنید. 
(اگر قبلاً ثبت‌نام کرده‌اید، روی Log In کلیک کنید.)


۳. تایید ایمیل 
پس از ثبت‌نام، یک ایمیل برای فعال‌سازی حساب کاربری دریافت می‌کنید. روی لینک ارسالی کلیک کنید تا حساب شما فعال شود.

۴. انتخاب دوره آموزشی 
حال وارد داشبورد کاربری می‌شوید. 
از منوی Courses یا Home، دوره مورد علاقه خود (مثلاً حقوق بشر، حقوق کودک، عدالت و …) را انتخاب کنید.

۵. ثبت‌نام و شروع دوره 
روی عنوان دوره کلیک کنید و گزینه Enroll یا Start course را بزنید.

۶. مطالعه محتوا و شرکت در آزمون پایان دوره 
مطالب آموزشی را به صورت مرحله‌به‌مرحله مطالعه کنید. 
در پایان دوره، آزمون/کوئیز را تکمیل کنید.


۷. دریافت مدرک معتبر 
پس از گذراندن موفق دوره و آزمون، می‌توانید گواهی رسمی خود را دانلود کنید. 
(در بخش My Certificates یا پروفایل کاربری ذخیره می‌شود.)



🟡 نکات تکمیلی:
- برخی دوره‌ها چندزبانه هستند (حتی دوره‌هایی به زبان فارسی یا عربی هم وجود دارد).
- این آموزش‌ها برای تقویت رزومه بسیار کاربردی است.



🖇️نمونه سرتیفیکیت (گواهی)  قابل ترجمه متعاقباً در کانال بارگذاری خواهد شد.



✍🏻 تهیه شده در محفل حقوق بین‌الملل توسط خانم معصومه رحمتی علمی (دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بین الملل)

قرائت منحصر به فرد ایالات متحده آمریکا از بعضی قواعد حقوقی بین‌المللی عامل خلق رویکرد دکترینی جدیدی موسوم به "حقوق بین‌الملل آمریکایی" شده، که در چارچوب آن مشی خاصه این بازیگر مهم جامعه بین‌المللی و تفسیر قواعد آن، به نحوی که با منافع ملی این دولت منطبق باشند مورد مطالعه و ارزیابی قرار می‌گیرد.
دکتر سید قاسم زمانی، استاد تمام دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی در آخرین اثر نوشتاری خود به نام "آمریکایی‌سازی حقوق بین‌الملل و راهبردهای جمهوری اسلامی ایران" به بررسی این رویکرد پرداخته، و آن را مورد مداقه قرار داده‌اند.
در فضای بی دروبند علم‌سازی و رقابت برای تولید آثار پژوهشی مبتذلی که اندیشه حقوقی را از آستانه ترهات تکراری جلوتر نمی‌برند، انتشار کتابی همچون اثر جدید استاد که نگاهی جدید و سخنی تازه من باب حقوق بین‌الملل مطرح می‌کند حقیقتا فرصتی مغتنم است. امید آن می‌رود مطالعه و تحلیل محتوای این اثر گران‌سنگ از سوی جامعه حقوق بین‌الملل ایران به طرح مباحث تحلیلی بدیع پیرامون گفتمان حقوق بین‌الملل آمریکایی، و تعمیق دانش حقوق بین‌الملل در ایران منتهی شود.
آرش ملکی (پژوهشگر حقوق بین‌الملل)

💠 فراخوان دعوت به همکاری علمی ویژه وکلای پایه یک دادگستری در پژوهش‌های میدانی

🔹پژوهشکده حقوق و قانون ایران، در راستای گسترش تحقیقات کاربردی و ارتقای کیفیت پژوهش‌های میدانی در حوزه حقوق، از وکلای پایه یک دادگستری که دارای تجربه‌ عملی هستند، دعوت به همکاری می‌نماید.

🔹جهت ثبت نام در فراخوان و مطالعه شرایط به سایت پژوهشکده به نشانی زیر مراجعه نمایید:
https://www.illrc.ac.ir/?p=6130

🌐 @iranian_law

ترامپ دستور خروج آمریکا از یونسکو را صادر کرد

🔹این تصمیم با استناد به آنچه «سوگیری ضدآمریکایی و ضداسرائیلی» در این نهاد بین‌المللی عنوان شده، اتخاذ شده است.

✅️ @jusgentium4all

🔶 اهداف ۲۰۳۰ سازمان ملل به سختی قابل دستیابی هستند

۱۰ سال پیش فضای خوش‌بینی در سازمان ملل متحد حاکم بود. در آن زمان کشورهای عضو بر سر ۱۷ هدف موسوم به اهداف توسعه پایدار توافق کردند که باید تا سال ۲۰۳۰ محقق شود. هدف اصلی، ریشه‌کن کردن گرسنگی و فقر مطلق، تأمین آب سالم برای همگان و تضمین آموزش برای همه بود.

در سال‌های اولیه پیشرفت‌های امیدبخشی به دست آمد. اما از سال ۲۰۲۰، با شیوع پاندمی کرونا و وقوع جنگ در اوکراین، خاورمیانه و سودان، در بسیاری از حوزه‌ها رکود یا حتی پسرفت دیده شد.

💠
دیدگاه‌های حقوق «دکتر پوریا عسکری»

🔹 منبع: نشست علمی جنگ ۱۲ روزه از منظر حقوق بین‌الملل: از شروع تجاوز تا راهکارهای جبران
مورخ ۱۴۰۴/۰۴/۱۸

📌 باشگاه اندیشه‌های حقوقی در این بخش منعکس کننده نظریات و دیدگاه‌های حقوقدانان کشور است تا مورد توجه، نقد، اندیشه و بهره‌برداری علمی قرار گیرد.

جهت مشاهده محتواهای بیشتر به سایت باشگاه اندیشه‌های حقوقی مراجعه نمایید.
www.sdil.ac.ir/club

@Legal_Research

🔹 رأی تاریخی دیوان بین‌المللی دادگستری دربارۀ تغییرات اقلیمی صادر شد
📍 چند ساعت پیش، لاهه – ۲۳ ژوئیه ۲۰۲۵

دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) امروز رأیی صادر کرد که از هم‌اکنون به‌عنوان یکی از نقاط عطف در تاریخ حقوق بین‌الملل محیط زیست شناخته می‌شود. این رأی در پاسخ به درخواست رسمی کشور جزیره‌ای وانواتو و به ابتکار گروهی از دانشجویان جزایر پاسیفیک صادر شد که از شش سال پیش تلاش می‌کردند دولت‌ها را در قبال بحران اقلیمی پاسخگو کنند.

🔻 چه چیزی در این رأی گفته شده است؟

1️⃣ دیوان تأکید کرد که تغییرات اقلیمی یک تهدید فوری و وجودی برای بشریت است؛
2️⃣ دولت‌ها، مطابق حقوق بین‌الملل، متعهدند که از وارد شدن آسیب‌های زیست‌محیطی جدی جلوگیری کنند؛
3️⃣ این تعهد، بخشی از قواعد الزام‌آور حقوق بین‌الملل است و نه صرفاً توصیه‌ای اخلاقی یا سیاسی؛
4️⃣ مفاد اصلی توافق‌نامه پاریس (از جمله کاهش گازهای گلخانه‌ای و پایبندی به اهداف اقلیمی) الزام‌آور هستند؛
5️⃣ دولت‌هایی که این تعهدات را نقض کنند، در صورت وجود رابطه علیت، می‌توانند مسئول دانسته شده و ملزم به پرداخت غرامت شوند؛
6️⃣ حقوق بشر بین‌المللی نیز در حوزه اقلیم قابل اعمال است، و مردم حق دارند از یک محیط‌زیست سالم برخوردار باشند.

🔻 آیا این رأی الزام‌آور است؟

رأی دیوان در قالب رأی مشورتی صادر شده و الزام‌آور نیست، اما به‌لحاظ اعتبار حقوقی و سیاسی، دارای وزن فوق‌العاده‌ای است. این رأی می‌تواند:

✅ مبنای استناد در دعاوی داخلی و بین‌المللی علیه دولت‌های پرآلاینده قرار گیرد؛
✅ به کشورهای کوچک و آسیب‌پذیر، ابزاری حقوقی برای چانه‌زنی در مذاکرات اقلیمی (مانند COP30 در برزیل) بدهد؛
✅ فصل تازه‌ای از پیوند میان حقوق بشر و محیط زیست را در دعاوی حقوقی بگشاید؛
✅ مسیر جبران خسارت اقلیمی را هموار کند.

🔻 واکنش‌ها چه بوده است؟

کشور وانواتو و فعالان اقلیمی از این رأی استقبال کرده و آن را «راه نجات برای نسل‌های جوان» خوانده‌اند. حقوق‌دانان بین‌المللی نیز از رأی دیوان به‌عنوان معیاری برای ارزیابی مسئولیت دولت‌ها در آینده یاد کرده‌اند. فعالان محیط زیست آن را «آغاز دوره‌ای تازه برای عدالت اقلیمی» دانسته‌اند.

🔻 از این پس چه خواهد شد؟

این رأی، به خودی خود پایان راه نیست؛ بلکه سرآغاز مرحله‌ای جدید است:
📌 دولت‌ها و فعالان مدنی می‌توانند با استناد به آن، درخواست پاسخگویی، پیگیری دعاوی خسارت یا تدوین قواعد جدید را مطرح کنند؛
📌 کشورهایی مانند وانواتو اعلام کرده‌اند که موضوع را به مجمع عمومی سازمان ملل بازخواهند گرداند و خواهان صدور قطعنامه‌ای جدید خواهند شد؛
📌 این رأی، پیش‌زمینه‌ای مهم برای شکل‌گیری نظام حقوقی جهانی در برابر بحران اقلیم است.

🌍 امروز، دیوان جهانی با صدایی روشن اعلام کرد:
🔸 «سکوت در برابر تغییرات اقلیمی، نقض تعهدات بین‌المللی است»
🔸 «دولت‌ها موظف به اقدام‌اند؛ نه به میل، بلکه به حکم قانون»
www.tg-me.com/drhamidghanbari

♦️دادگاه لاهه: کشورهای آسیب‌دیده از تغییرات اقلیمی می‌توانند غرامت دریافت کنند/ کاخ سفید: برای ما فقط منافع آمریکا مهم است [نه گرمایش زمین]

🔹در پی صدور نظر حقوقی دیوان بین‌المللی دادگستری درباره دریافت غرامت از کشورهایی که عامل افزایش دمای جهانی شده‌اند، تایلور راجرز، سخنگوی کاخ سفید، در پاسخ به خبرنگاران گفت: همان‌گونه که همیشه گفته‌ایم، رئیس‌جمهور و کل دولت او متعهدند که اولویت را به بهبود وضعیت آمریکا بدهند و منافع شهروندان عادی آمریکا را در صدر قرار دهند.
🔹آمریکا تنها حدود ۴٪ از جمعیت جهان را دارد، اما حدود ۲۵٪ از کل دی‌اکسید کربن انباشته‌شده در جو، از زمان انقلاب صنعتی(حدود ۱۸۵۰ میلادی) تا امروز را تولید کرده‌است.

فنلاند به عنوان شادترین کشور جهان در سال ۲۰۲۵ انتخاب شد!

دانمارک؛ ایسلند، سوئد و اسرائیل تو رتبه‌های بعدی قرار گرفتن و ایران هم تو رتبه ۱۰۰ قرار گرفت!

@jusgentium4all

اینکوترمز ۲۰۲۰ به زبان تصویر🚢

@jusgentium4all

🔵 چرا ایران نمی‌تواند از آمریکا غرامت بگیرد؟

در جهان امروز، شعار عدالت و مسئولیت‌پذیری بین‌المللی همه‌جا شنیده می‌شود. اما کافی است پای اختلاف ایران و آمریکا به میان بیاید تا متوجه شویم بسیاری از این شعارها، در عمل به بن‌بست می‌رسد. شاید مهم‌ترین نمونه آن، تلاش‌های ایران برای پیگیری جبران خسارت به‌دلیل اقدامات غیرقانونی و نقض تعهدات بین‌المللی از سوی آمریکاست؛ از تحریم‌های یک‌جانبه و مصادره اموال تا حملات نظامی و ایجاد خسارت‌های مادی و معنوی گسترده. اما چرا این حق مسلم در عمل تأمین نمی‌شود؟

راه‌های حقوقی و بن‌بست در اجرا

هرچند طبق حقوق بین‌الملل، دولت‌ها باید بابت اقدامات متخلفانه خود پاسخگو باشند، برای ایران احقاق حق از آمریکا با موانع و چالش‌های متعدد همراه است:

۱. دادگاه بین‌المللی: 
دیوان بین‌المللی دادگستری (ICJ) مرجع اصلی حل اختلاف بین دولت‌هاست. اما رسیدگی به شکایت ایران علیه آمریکا فقط مشروط به پذیرش صلاحیت از سوی هر دو طرف است. آمریکا بارها نشان داده که نه‌تنها چنین صلاحیتی را به رسمیت نمی‌شناسد، بلکه در بسیاری از پرونده‌ها از حضور و دفاع نیز امتناع کرده است. حتی اگر رای به ضرر آمریکا صادر شود، ضمانت اجرایی قوی برای الزام به اجرای حکم وجود ندارد.

۲. داوری بین‌المللی: 
داوری میان‌دولتی هم به توافق طرفین نیاز دارد. با توجه به اختلافات سیاسی عمیق بین ایران و آمریکا و نبود ارتباط دیپلماتیک، توافق روی داور بی‌طرف عملاً ناممکن است. تجربه‌های قبلی نشان داده صرف وجود یک سازوکار، تضمین‌کننده تحقق عدالت نیست.

شورای امنیت؛ اقتدار یا بی‌اختیاری؟

بزرگ‌ترین نهاد اجرایی حقوق بین‌الملل یعنی شورای امنیت سازمان ملل، عملاً در برابر قدرت‌های بزرگ و به‌خصوص اعضای دائم مثل آمریکا، کاری از پیش نمی‌برد. حق وتو، هر کوششی را برای حمایت از کشور متضرر متوقف می‌کند. هر قطعنامه یا اقدام اجرایی علیه آمریکا پیش از اجرا، با یک وتوی ساده بی‌اثر خواهد شد.


خلاء رابطه سیاسی، سد اجرای احکام!

حتی اگر ایران در یک مرجع بین‌المللی رأی به نفع خود بگیرد، به‌دلیل نبود روابط سیاسی و کانال‌های رسمی، پیگیری و وصول خسارت تقریباً غیرممکن است. آمریکا امکان اجرای حکم را از اساس منتفی می‌کند؛ نه مذاکره می‌کند، نه حاضر به پرداخت غرامت است، و نه فشاری از سوی افکار عمومی بین‌المللی می‌پذیرد.

در چنین شرایطی، نقش کمپین‌ها، افکار عمومی جهان و نهادهای حقوق بشری، بیشتر جنبه اخلاقی دارد تا الزام‌آور. وقتی ساختار قدرت جهان بر اساس منافع و نه انصاف طراحی شده، هیچ ابزار اجرایی الزام‌آوری وجود ندارد که قدرت‌های بزرگ را مجبور به پذیرش مسئولیت و پرداخت خسارت کند.


ماجرای ایران و آمریکا، صرفاً اختلاف دو کشور نیست؛ بلکه نماد یک بحران ساختاری در نظم حقوقی بین‌الملل است. تا زمانی که نهادهای بین‌المللی ابزارهای مؤثر برای الزام قدرت‌های بزرگ به پاسخگویی نداشته باشند، حق کشورهایی مثل ایران برای احقاق حقوق‌شان صرفاً یک حق صوری روی کاغذ خواهد ماند؛ و مسئولیت‌پذیری قدرت‌ها، همچنان یک مطالبه تحقق‌نیافته خواهد بود.




✍🏻 تهیه شده در محفل حقوق بین‌الملل 
به کوشش سرکار خانم فرانک قلخانی (دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل)



https://www.tg-me.com/mahfel_hb

https://www.instagram.com/mahfel_hb

🌐 گوترش: کلمات نمی‌توانند کودکان گرسنه غزه را سیر کنند

دبیرکل سازمان ملل:

✅️«هیچ‌چیز نمی‌تواند موج مرگ و ویرانی» را از ۷ اکتبر تاکنون توجیه کند.

✅️کودکان از آرزوی رفتن به بهشت صحبت می‌کنند زیرا دست‌کم به گفته آنها، آنجا غذا وجود دارد.

✅️کلمات نمی‌توانند کودکان گرسنه غزه را سیر کنند./ایسنا

💢 دیوان عالی روسیه علیه «جنبش شیطان‌پرستی» اعلام جنگ کرد

دیوان عالی روسیه روز ۲۳ ژوئیه اعلام کرد «جنبش بین‌المللی شیطان‌پرستی» را ممنوع کرده است.

دادستانی کل روسیه این تصمیم را «پیروزی در نبرد همیشگی خیر و شر» خوانده و گفته این ممنوعیت راه را برای تعقیب قضایی اعضای این جنبش که متهم به ترویج «اصول شیطان‌پرستی» و برگزاری «آیین‌های جادویی» هستند باز می‌کند.

بیشتر بخوانید: https://l.euronews.com/yg3

🔵 سومین قسمت از سری جدید فارکست پلاس با عنوان ایران و بازی دو پهلوی حقوق بین‌الملل منتشر شد.


مهمان این قسمت:
حمید قنبری (حقوقدان)

▶️ لینک این قسمت ▶️

🔗ما را دنبال کنید:
اینستاگرام
وبسایت
کانال کست باکس
کانال یوتیوب

#فارکست_پلاس #جنگ_ایران_اسرائیل #حقوق #ایران #مذاکره #تحریم #دانشگو

@daneshgoo_gram

📌 ‏انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد برگزار می‌کند:


🎁‍ جایزه سالانه انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد


✍🏻 توضیحات:
انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد در بیست و پنجمین سال فعالیت مستمر و ثمربخش در زمینه مطالعات سازمان ملل متحد در عرصه ملی و بین‌المللی با بهره‌مندی از همکاری اساتید برجسته و با پشتوانه مرجعیت علمی و اخلاقی خود، در راستای تحقق اهداف اساسنامه انجمن با اعطای جایزه سالانه از تلاش پژوهشگران جوان ایرانی برای تالیف آثار برجسته مشتمل بر رساله‌های دکتری خاتمه یافته در دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی داخل و خارج از ایران، کتب منتشره توسط ناشران معتبر ایرانی و بین‌المللی در زمینه‌های ارتباط ایران و نظام ملل متحد، موضوعات مهم در دستورکار جهانی تاثیرگذار بر منافع ملی ایران تشویق به عمل می‌آورد. کمیته علمی اعطای این جایزه متشکل از ۷ نفر از اساتید برجسته حقوق و روابط بین‌الملل، برمبنای معیارهای اصالت اثر، بداعت موضوع، اصول نگارش و روش پژوهش، آثار را بررسی و سه نفر اول را به ترتیب اولویت در همایش سالانه خود تقدیر می‌نماید. از علاقه‌مندان درخواست می‌شود که یک نسخه از اثر خود که تا ۳۱ شهریور ماه ۱۴۰۴ دفاع و یا منتشر شده است را به‌صورت چاپی، همراه با خلاصه فعالیت‌های علمی تا پایان روز ۳۰ مهرماه ۱۴۰۴ به دبیرخانه انجمن ارسال نمایند.


📩 چگونگی ارسال اثر:
مقتضی است برای هماهنگی جهت دریافت آن‌ها، با تلفن ۰۹۱۲۸۱۲۸۴۷۸ (دبیرخانه انجمن) تماس بگیرید.


💻📖 جهت مطالعه توضیحات تکمیلی، به این «پیوند» مراجعه کنید.


#⃣ #اطلاعیه #رویداد #جایزه

🆔 @unstudies


.

محسن عبداللهی، حقوقدان، به لایحه مقابله با انتشار محتوای خلاف واقع در فضای مجازی که توسط دولت تصویب شده، واکنش نشان داد و نوشت: تصویب این لایحه به شکل کنونی محدودکننده آزادی بیان بنظر می‌رسد.

گزارش اکوایران، عبداللهی در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «لایحه «مقابله با انتشار محتوای خلاف واقع در فضای مجازی» را خواندم ضمن اینکه بطور کلی تنظیم‌گیری (مقررات‌گذاری) در حوزه فضای مجازی لازم است، اما بدلایل زیر تصویب این لایحه به شکل کنونی محدودکننده آزادی بیان بنظر می‌رسد:
اول اینکه تجربه تطبیقی نشان می‌دهد که مقابله کیفری با تخلفات آزادی بیان، به تحدید آزادی بیان منتهی خواهد شد. درست به همین دلیل کشور‌های پیشرو بجای مجازات‌های کیفری از مجازات‌های جایگزینی، چون «خسارت تنبیهی» استفاده می‌کنند.
دوم اینکه تعریف پیش بینی شده از «محتوای خلاف واقع» بسیار وسیع و ذهنی است.»
وی افزود: «اجازه بدهید نگاهی به ماده ۳ بیندازیم: این ماده محتوای خلاف واقع را به «محتوایی که مابه‌ازایی در واقعیت نداشته» تعریف می‌کند. بسیار خوب، تکلیف در مواردی که فردی یا دستگاه دولتی یا حاکمیتی بطور موفق، قادر به پنهان کردن واقعیت می‌شود، چیست؟ متهم به حبس محکوم و شخص دیگری جرأت انتشار مطلبی در آن مورد نداشته و واقعیت پنهان می‌شود. همچنین این ماده انتشار «شکل تحریف شده‌ای از واقعیت» را جرم می‌داند. این ماده «شکل تحریف شده از واقعیت» را تعریف نمی‌کند و احراز آن را تماما به عهده قاضی می‌گذارد. شکل تحریف شده واقعیت چیست؟! آیا کسی می‌داند؟!»
این حقوقدان تأکید کرد: «ماده ۳ همچنین «بیان ناقص واقعیت مانند پنهان کردن عمدی بخش‌هایی از آن را» جرم دانسته است. آیا واقعا بیان ناقص واقعیت، انتشار محتوای خلاف واقع است؟ به گمانم: خیر. انسان اخلاقا موظف به دروغ نگفتن است، اما تعهدی به بیان تمام واقعیت ندارد. این کارویژه فضای مجازی است که تمام واقعیت را انعکاس بدهد. در نهایت بموجب ماده ۳ شرط جرم انگاری انتشار محتوای خلاف واقع اینست که «عرفا موجب تشویش اذهان، شبهه یا فریب مخاطب یا هتک حیثیت دیگران شود».
اولا معیار احراز جرم «عرف» قرار داده شده است. از اینرو، بنظر بنده، انحصار احراز عرف به شخص قاضی در چنین جرایمی خطرناک است.
زیرا تجربه در ایران نشان می‌دهد که برخی از قضات نگاه بسیار خاصی به مفهوم تشویش اذهان عمومی دارند؛ لذا ضروری است در چنین جرائمی بخشی از وجدان جامعه در قالب هیئت منصفه به کمک قاضی بیایند. بنظر می‌رسد جرم انتشار محتوای خلاف واقعیت، در خانواده جرایم مطبوعاتی باشد. 
ثانیا در ماده ۳ شرط «تشویش اذهان» با وصف «عمومی» آورده نشده است که دست قاضی را کاملا باز می‌گذارد. چون به‌سادگی انتشار یک مطلب ممکن باعث تشویش اشخاصی بشود بی‌آنکه عرفا باعث تشویش اذهان عموم بشود.»
به گزارش انتخاب، وی تصریح کرد: «موضوع در مورد «شبهه» خطیرتر است. دقت بفرمایید انتشار محتویاتی که عرفا باعث شبهه شود چه معنی می‌دهد. آیا اساسا شبهه افکنی عملی غیر اخلاقی است تا آنکه آن را جرم بدانیم؟