Рапухі, гадзюкі, нацыянальныя нарратывы

Вось вы, мае мілыя падпішчыцы ды падпішчыкі, прыйдзеце ў панядзелак на працу, і магчыма там будзеце з калегамі абмяркоўваць канфлікт паміж рапухамі і гадзюкамі «інфаказачкай» Бондаравай, і якімісь іншымі прарасійскімі актывістамі з аднаго боку і намесніцай кіраўніка гродзенскай КПСС Белай Русі, Святланай Вараніцай і іншымі наменклатуршчыкамі з другога боку. “Іншыя наменклатуршчыкі” там таксама не тое каб зусім ноўнэймы – раней канфлікт у Бондаравай быў з Ігарам Марзалюком, а цяпер вось яна напала на міністра адукацыі Андрэя Іванца.

Усё гэта, канешне, весела назіраць з-за мяжы, аднак, тут ёсць пра што паразмаўляць. Зараз паспрабую падкінуць вам крыху цікавостак, каб вам было лягчэй уразіць калегаў каля кулера.
На маю думку, ідзе сутыкненне вялікіх наратываў розных нацыянальных праектаў у Беларусі. У нашым даследаванні 2022 года, мы вылучылі тры галоўных аформленых нацыянальных праекты:

• Нацыянальна-рамантычны. Умоўна бела-чырвона-белы праект, арыентаваны на Еўропу, больш адкрыты, амаль не звязаны пазітыўна з савецкімі часамі, ну вы разумееце пра што гаворка
• Беларуска-савецкі праект. Умоўна чырвона-зялёны, гэты - крыху складаней. Ён будуецца на “савецкім” падмурку беларускай гісторыі, тлумачыць сваё існаванне больш з савецкіх часоў і больш інэртна-прыязны да Расіі.
• Сучасны расійскі праект. Гэты пабудаваны на адмаўленні беларускай самастойнасці, такі больш прымітыўны каланіяльны праект еднасці з Расіяй.

Ну і вось першы праект быў ядром ядра пратэста 2020 года (ды і цяпер ім застаецца), з яго носьбітамі і выразнікамі змагаецца беларуская дзяржава. Мне здаецца, што функцыянеры беларускай дзяржавы з большага з’яўляюцца носьбітамі другога праекту (я маю data-driven падставы так думаць, раскажу, чаму менавіта, калі з’явіцца магчымасць зрабіць гэта, нікога не падставіўшы). А трэці праект да апошняга часу быў даволі маргінальным – у маім даследаванні мы вылучылі ўсяго 4% выбаркі “русіфікаваных”.

Наконт канфлікта нацыянальна-рамантычнага праекта з іншымі, усё зразумела – а вось Беларуска-савецкі праект разам з Сучасным расійскім праектам, на першы погляд, могуць суіснаваць амаль безканфліктна, бо і той, і гэты з’яўляюцца прадуктам рускага каланіялізма. Але ж гэта не так – Беларуска-савецкі праект, у першую чаргу, беларускі, і толькі ў другую – савецкі. Разуменне сабе як беларуса для носьбіта савецкага праекта важнае, гэтак жа важныя і атрыбуты беларускасці, напрыклад, беларуская мова. Расійскі жа праект гэтай беларускасці не прыймае і лічыць гэта ў лепшым выпадку лішнім ці нават варожым.

Дык вось я да чаго гэта ўсё вяду – Бондарава з’яўляецца тыповым выразнікам сучаснага расійскага праекта і ў яе твары вялікі нарратыў гэтага праекта сутыкаецца з вялікім нарратывам савецкага праекта. Чыноўнікі, якія распрацоўваюць школьную праграму, не хочуць быць проста yet another Russians, яны хочуць быць беларусамі. Так, беларусамі, якія стаяць побач з братамі-расейцамі, але беларусамі. А каллектыўныя бондаравы бачаць у любой праяве любові да беларускага, фактычна любоў да “не-рускага”. А гэта ж немагчыма, вайна на двары, калі ты любіш беларускае, палюбіш і украінскае, а там і да распятых рускамоўных хлопчыкаў у трусіках ужо два крокі!

Персанальна я сказаў бы што шанцаў на перамогу ў гэтых калектыўных бондаравых няма, бо рэсурс на баку савецкага наратыва. Можна, з аднаго боку, было б прыпусціць, што беларуская дзяржава можа спужацца выдаць пендзель асабліва актыўным прарасійскім спікерам, бо расіянам у крамлі гэта ўсё можа не спадабацца. З іншага боку, расіяне ў крамлі там зараз са сваімі ўласнымі прарасійскімі спікерамі разбіраюцца метадамі, цалкам зразумелымі беларускай дзяржаве.
Я мяркую, што рапухам давядзецца, у лепшых традыцыях перайманага чэчэнскага вопыту, выбачыцца перад гадзюкамі. Ці наадварот.

Беларуская аналитическая мастерская неожиданно прервала традицию производства эзотерического знания и впервые опубликовала отчет по исследованию

​Ценностно-политическая сегментация беларуского общества

Беларуская аналитическая мастерская проанализировала взгляды беларусов по четырем темам: внешнеполитические ориентации, правосознание, история, национальная культура и язык. В результате статистического анализа авторы выделили три сегмента: проевропейские, пророссийские/неосоветские и инертные.

Проевропейские составляют как минимум 21% беларуского общества и ориентированы на проект демократического национального государства. Чаще это более богатые люди среднего возраста с высшим образованием, проживающие в Минске или Минской области.

Не более 31% общества составляют пророссийские/неосоветские, отличающиеся ориентацией на авторитарную модель государства в составе российского имперского проекта. Чаще других это пожилые люди с низким доходом и средним образованием, проживающие в деревнях.

Инертные (48%) либо не имеют четкой позиции по анализируемым темам, либо склоняются то к проевропейским, то к пророссийским/неосоветским позициям. Это объясняется с одной стороны повышенной долей молодежи, то есть они попросту не завершили политическую социализацию. С другой стороны, в этот сегмент попадают люди, не примыкающие ни к одному из двух господствующих политических проектов. Таких людей не меньше, чем политически сформированных сегментов, а значит существует большой потенциал для развития новых политических сил.

Данные: BAW, телефонный опрос, все население Беларуси, n=855, сбор данных с 18 апреля по 8 мая 2023.

Модель потребностей аудитории новостей, основанная на данных о публикациях и реакции аудитории более чем 20 крупных медиа. Идея модели в том, что люди хотят от новостей не только быть в курсе, но и понимать ситуацию, вдохновляться, делать практические выводы и др.

Это модель основана на той, которую использует BBC для продвижения в интернете. Собственно одним из авторов нового издания модели и является создатель оригинальной, бывший редактор BBC - Дмитрий Шишкин.

В отчете собрано много полезных инсайтов для авторов новостного контента - как делать новости, который будут отвечать потребностям людей. Но также модель может быть полезна для исследователей медиапотребления чтобы структурировать мотивацию аудитории, дополнить портреты сегментов и в других рисерческих задачах.

#media_studies

Это же тот французский социолог, который изучает Беларусь с помощью качественных методов. В этом году он издал книгу "Приостановленная революция" на основе интервью с политическими беженцами из Беларуси, а раньше издал книгу про сельских жителей, где объяснил почему они поддерживают Лукашенко. Так что может быть даже стоящий курс

Вольны Беларускі Ўніверсітэт абвяшчае набор на курс «Сацыялогія недэмакратычных рэжымаў: этнаграфічны падыход».

📣Курс прызначаны для ўсіх, хто цікавіцца сацыяльнымі навукамі і жадае адкрыць для сябе адмысловы погляд на недэмакратычныя рэжымы, заснаваныя на этнаграфічным метадзе доўгатэрміновага палявога вывучэння аб'екта даследавання.
📌Арганізацыя курсу:
✅Працягласць курсу: 20 акадэмічных гадзінаў у анлайн-фармаце.
✅Калі будуць заняткі: пачынаючы з 25 верасня лекцыі будуць праходзіць кожны панядзелак, апроч 30 кастрычніка.
✅Час правядзення лекцый: 16:00-17:30 CET.
✅Мова выкладання: французская з сінхронным перакладам на беларускую мову.
📌Для ўдзелу патрэбна: запоўніць форму анлайн-заяўкі + падаць кантакт асобы, з якой вы ўзаемадзейнічаеце або ўзаемадзейнічалі і якая магла б Вас парэкамендаваць (імя, прозвішча, арганізацыя, кантакт).
⏰Дл: 21.09.2023.
📋Вынікі набору будуць абвешчаныя 23 верасня 2023 года.
Больш падрабязную інфармацыю - гл. на нашым сайце.
Пытанні: [email protected]

Стоит послушать

Презентация нового выпуска "Трекера перемен", в котором эксперты проанализировали основные тренды в политической, международной, экономической и социальной жизни в Беларуси, состоится 15 сентября.
Подробности - по ссылке.

Вельмі цікава, хайповы музыкальны блогер зрабіў выпуск пра адзін з базавых анарха панк-хардкор гуртоў

https://www.youtube.com/watch?v=rJx8aySt6N0&ab_channel=%D0%9C%D1%96%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8D%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BF%D1%83%D0%BB%D1%8C%D1%82%D1%83%D1%80%D1%8B

Галоўны тэзіс аднаго за дакладаў на Кангрэсе даследчыкаў Беларусі сёння: "з пункту гледжання філасофіі Бадью рэвалюцыя ў Беларусі мела падзеявы характар. То бок высветліла антаганізм паміж дзяржавай і грамадствам". Сяджу і думаю: "Ок, нават калі я і згодзен, што далей, навошта гэта ведаць?".

Панель - пра крытычную тэорыю ў сучасных сацыяльных трансфармацыях. У праграме таксама Лакан, Кастарыядзіс, Жыжек. Толькі адзін з чатырох пачутых дакладаў не выглядаў як нейкі міжсабойчык людзей на сваёй хвалі.

Я таксама карыстаюся крытычнай тэорыяй, але ў нас, відаць, розныя крытычныя тэорыі.

Среди запомнившихся тейков со вчерашней панели Конгресса исследователей Беларуси, которая называлась "Грамадская думка пра вайну" - слова Дениса Волкова из Левада Центра про влияние фактора страха на результаты опроса. У него спросили не является ли такой большой процент поддержки войны в России - результатом того, что люди просто боятся высказываться против, заполняя анкету. Денис Волков ответил, что они не наблюдают ни сильного скачка в responce rate, ни заметного увеличения break-off rate.

Но главное, он сказал, что страх и социальное давление - это вообще-то неотъемлемая составляющая общественного мнения как такового. В любой реальной ситуации не существует "чистого" мнения, потому что это абстракция, а на деле мнение людей всегда подвержено влиянию извне. Поэтому если люди начинают склоняться к поддержке войны из-за давления мнения окружающих или страха санкций со стороны репрессивной системы, это означает только одно: имеем, что имеем. То есть общественное мнение под влиянием страха - это не результат какого-то осознанного выбора людей скрывать свою точку зрения. На самом деле продвигаемая под давлением страха точка зрения интернализируется и становится реальностью.

Ну вот, менты убили человека, которого я знал. Классный был мужик, умный, добрый, активный, любил свой город Гродно