ይቻላል!

የይቻላል አዎንታዊ አስተሳሰብን ማዳበር ይቻላል፡፡ የ Positive psychology ባለሙያዎች ይህንን ሂደት “Learned Optimism” የሚል ስያሜ ሰጥተውታል፡፡

ያለፈ ጊዜያችን መጪውን ጊዜ እንዳይወስን መወሰን አስፈላጊ ነው፡፡ ውድቀታችሁ የወደፊት ስኬታችሁን እንዳይወስን መጠንቀቅ አስፈላጊ ነው፡፡ “ምን እባክህ ከዚህ በፊትም እኮ ሞክሬ አልሆነልኝም! አሁን ምን የተለየ ነገር ይኖራል ብለህ ነው?” የምትሉ ከሆነ ያለፈ ውድቃታችሁ እስር ቤት ውስጥ አሁንም በገዛ ፈቃዳችሁ ለመኖር ወስናችኋል ማለት ነው፡፡

ጥቂት እውን መሆን ያላቻሉ ህልሞቻችሁን ብቻ መሠረት አድርጋችሁ ዓላማ ያለው ሕይወት ከመጓዝ ወደ ኋላ አትበሉ፡፡ ዓለም በብዙ አዳጋች ሁኔታዎች የተሞላች ነች፡፡ እነዚህ እንቅፋቶች መንገድ ላይ ሲያጋጥሟችሁ ወድቃችሁ አትቅሩ፡፡ በክረምት ወራት ጭቃ በየቦታው ይኖራል፡፡ አንድ እና ሁለት ቀን ወድቃችሁ ስለቆሸሻችሁ ወይም ስለተጎዳችሁ ወይም ሰው ስለሳቀባችሁ “ከዚህ በኋላ ከቤቴ ንቅንቅ አልልም” አትሉም መቼም፡፡ ቁም ነገሩ ከዚህ በፊት የወደቃችሁበትን ምክንያት ማወቅ እና ዳግመኛ ላለመውደቅ ጥንቃቄ አድርጎ ጉዞን ወደፊት መቀጠል ነው፡፡

ሴሊግማን አዎንታዊ መሆንም ሆነ አዎንታዊ የሆኑ ነገሮችን ማግኘት ሕይወትን ከምንረዳበት ዘዴ (Explanatory Style) ጋር የተያያዘ ነው ይላል፡፡ ይህ ዘዴ ራሳችንን እና ዓለምን አእምሮአችን ውስጥ የምንተረጉምበት መንገድ ነው፡፡ ይህንን እይታችንን፣ አረዳዳችንን፣ አተረጓጎማችንን አወንታዊ ማድረግ መቻል በየትኛውም ዘርፍ ቢሆን አንድ የስኬት መንደርደሪያ ነው፡፡

ነጋሽ አበበ (ሳይኮሎጂስት እና ፀኃፊ)

@melkam_enaseb

የማህበራዊ መገናኛ ዘዴዎች ተጽእኖ!

የማህበራዊ መገናኛ ዘዴዎች በአግባቡ ጥቅም ላይ ከዋሉ፣ ለመማር፣ ለመግባባት እና ለመዝናናት ጥሩ መድረኮች ናቸው።

ነገር ግን የማህበራዊ መገናኛ ዘዴዎች በልጆች ላይ የሚያመጡት አሉታዊ ተፅዕኖ በቀላሉ የሚታይ አልሆነም። ምክንያቱም እነዚህ መድረኮች ከልክ በላይ ጥቅም ላይ ከዋሉ ለሳይበር ጉልበተኞች ጥቃት/cyberbulling/፣ ለጭንቀት፣ ለድብርት እና የእንቅልፍ መዛባትን ለመሳሰሉ የጤና ችግሮች ሊጋለጡ ይችላሉ።

ልጆች ተፅዕኖውን የሚረዱበት የአዕምሮ ብስለት ደረጃ ላይ ባለመሆናቸው ችግሩ በእነሱ ላይ የበረታ ይሆናል። የኒውዮርክ፣ የቨርጂኒያ፣ የሳን ዲዬጎ ዩኒቨርሲቲዎች እና ደብሊው ብራድፎርድ ዊልኮክስ የቤተሰብ ጥናት ተቋም ከማህበራዊ መገናኛ ዘዴዎች አጠቃቀም ጋር በተገናኘ ባደረጉት ጥናትም መድረኮቹ በልጆች የአእምሮ ጤና ላይ ከፍ ያለ ጉዳት እያደረሱ መሆኑን አመልክተዋል። ጉዳቱ በተለይም በአሥራዎቹ ዕድሜ ውስጥ ባሉ ልጃገረዶች ከፍተኛ ነው ተብሏል።

ተመራማሪዎቹ ማህበራዊ መነጠል እና ብቸኝነት፣ ድብርት፣ ከፍ ያለ ጭንቀት እና ራስን የማጥፋት ሀሳቦችን እና ሌሎች ከማህበራዊ መገናኛ ዘዴዎች ጋር የተገናኙ ተፅዕኖዎችንም ጠቁመዋል። ራስን ከሌሎች ጋር ማወዳደር፣ በራስ ስራ ላይ ትኩረት ከማድረግ ይልቅ በዲጅታሉ ዓለም ባልተጨበጡ ነገሮች መጠመድም ሌላው ችግር ነው።

በመሆኑም ልጆች ማህበራዊ መገናኛ ዘዴዎችን እንዲጠቀሙ ወላጆች ከመፍቀዳቸው በፊት ተግባራቶቹን፣ የግላዊነት መመሪያዎችን እንዲሁም የእድሜ ገደቦችን ማወቅ አለባቸው። በአጠቃቀም ወቅትም የወላጆች ቁጥጥር ወሳኝ ነው። ከልጆች ጋር ጥብቅ ትስስር መፍጠር እና አንዳንዴም አብሮ በመሳተፍ አቅጣጫ ማሳየት እና ማስተማር በባለሙያዎች የሚመከር ነው። (DW)

@melkam_enaseb

ጥንካሬን ማወቅ!

በዚህ ርዕስ ላይ ስልጠና ስሰጥ እስካሁን የተረዳሁት አንድ ነገር አለ፡፡ ብዙዎቻችን ስለ ጥንካሬያችን ሳይሆን ስለ ድክመታችን ብዙ እንደምናውቅ ነው፡፡ ይኸም ደግሞ ደካማ፣ የማንችልና የበታች እንደሆንን እዲሰማን አድርጎናል፡፡

ህይወታችንን ከፍ አድርገን ለመኖር ድክመቶቻችን ላይ ትኩረት ማድረግ እንደ መፍትሄ እንጠቀመዋለን፡፡ ይህም ብዙ ውጤት የማያመጣ መፍትሄ ነው፡፡

ስለ ድክመቶቻችን ብቻ በማሰብና ለማሻሻል በመሞከር ብዙ ጊዜያችንን ማጥፋት ውጤት የማያመጣ ከሆነ፤ ታዲያ ውጤት የሚያመጣው ምንድን ነው?

1. ስለ ድክመታችን የምናውቀውን ያህል ስለጥንካሬያችን ማወቅ አለብን፦

ምን ተሰጥኦ አለኝ? ምን ችሎታዎች አሉኝ? ምን ማድረግ ያስደስተኛል? ምን ነገሮች ላይ ሃላፊነት እወስዳለሁ? ራሳችንን ጠይቀን ጥንካሬዎቻችንን ማወቅ የመጀመሪያው መፍትሄ ነው፡፡

2. ድክመቶቻችንን መቀበል አለብን፦

ድክመቶቻችንን ለመቀየር ከመታገል ይልቅ መቀበልና ማወቅ በቂ ነው፡፡ ለመቀየር ስንታገል አቅማችንን ወደታች እያወረደብን ይመጣል፡፡

3. ጥንካሬዎችንን ካወቅን በኋላ በየቀኑ መጠቀም መቻል፦

ጥንካሬዎቻችንን የሚያድጉት በየቀኑ ስንጠቀምባችው ነው፡፡ ዛሬ የትኛውን ጥንካሬዬን ተጠቀምኩበት? ራስን መጠየቅ።

4. አዳዲስ ጥንካሬያችንን መፈለግ፦

በየጊዜ የማናውቀውን ጥንካሬ እናገኛለን፡፡ ይህም የሚሆነው አዲስ ነገሮችን ስንሞክር፣ ከአዲስ ሰዎች ጋር ስንገናኝ፣ ስንወስን ወዘተ. ነው፡፡

ጥንካሬዎቻችንን ላይ ትኩረት አደርገን መስራት ከቻልን ድክመቶቻችንን ማሸነፍ እንችላለን፡፡

ተመስገን አብይ (የስነልቦና ባለሙያ)

@melkam_enaseb

ለመላው የክርስትና እምነት ተከታዮች እንኳን ለብርሃነ ትንሣኤው በሰላም አደረሳችሁ!

መልካም በዓል!

@melkam_enaseb

ጤና ይስጥልኝ፤ ለክርስትና እምነት ተከታዮች እንኳን ለብርሀነ ትንሳኤው አደረሳችሁ!

በአሉን ስናከብር ከዚህ የሚከተሉትን በማስታወስ ይሁን፤

1. ነብሰ ጡር ሴቶች በቤት ውስጥ የሚዘጋጁም (ጠላ፣ ጠጅ፣ አረቄ) ሆነ በፋብሪካ የሚመረቱ (ቢራ፣ ወይን፣ ውስኪ የመሳሰሉት) የአልኮል ይዘት ያላቸውን መጠጦች መጠቀም በፅንሱ አዕምሮ ላይ ጉዳት የሚያደርስ በመሆኑ መጠጣት የለባቸውም።

2. የሀገራችን ህግ እድሜያቸው ከ 21 አመት በታች ለሆኑ የአልኮል ይዘት ያላቸውን መጠጦች መጠጣት እንደሚከለክል ያውቃሉ?

3. ጠጥቶ ማሽከርከር የአዕምሮ እና የአካል ቅንጅትን (coordination) በማዛባት እና የመወሰን ፍጥነትን (reaction time) በማዘግየት ለከባድ የተሽከርካሪ አደጋ ስለሚዳርግ ጠጥቶ ከማሽከርከር ይታቀቡ!

በአሉ የሰላም፣ የደስታ፣ የጤና ይሁንላችሁ!

ፕ/ር ሰለሞን ተፈራ (አዲክሽን ሳይካትሪስት፤ የሬናሰንት ሪሃብ ሴንተር መስራችና ዋና ስራ አስኪያጅ)

@melkam_enaseb

በወጣቶች ላይ ሱስ የሚያደርሰው ተጽዕኖ!

አንድ ወጣት በጉርምስና ዕድሜ ላይ እያለ ባዮሎጅካዊ (ስነህይወታዊ) እና ሥነ ልቦናዊ ለውጦች ይኖሩታል።

በአሥራዎቹ ዕድሜ ላይ የሚገኙ ወጣቶች አንጎል እያደገ መሄዱን የሚጠቁሙ አካላዊ ለውጦች ብቻ ሳይሆኑ ይበልጥ ውጤታማ በሆነ መንገድ መሥራት የሚችሉባቸውን መንገዶችም እያዳበረ ነው። ይህ ዘዴ በተለያዩ የአንጎል ክፍሎች መካከል አላስፈላጊ የሆኑ ሲናፕሶችንና እርስ በርስ የሚገናኙትን ነገሮች ማስወገድ ነው።

እንዲህ ዓይነቱ የአእምሮ መገረዝ ለአካለ መጠን የደረሰ አንጎል ይበልጥ ትኩረት ሰጥቶ ውጤታማ እንዲሆን ያስችለዋል፡፡ በጉርምስና ዕድሜ ላይ የሚገኙ ወጣቶች ትልቅ ሰው ሲሆኑ ለጤናማ አዕምሮ አሰራር በጣም አስፈላጊ ናቸው። 

በመሆኑም በእነዚህ ዓመታት የጤናማነት ደረጃን ጠብቆ መቀጠል አስፈላጊ ነው። አደገኛ መድኃኒቶችንና ዕፆችን አላግባብ መጠቀም አንጎል በአጭር ጊዜ ውስጥ ሥራውን ለማከናወን ባለው ችሎታ ላይ ተጽዕኖ ከማሳደሩም በላይ ለረጅም ጊዜ ተገቢውን እድገት እንዳይኖር ሊያደርግ ይችላል።

የጉርምስና ወቅት በነርቭ ልማት ውስጥ ልዩ ጊዜ ነው። በዚህ ወቅት ወጣቶች አልኮል እና ማሪዋና መጠቀም የተለመደ ነው። በቅርብ ጊዜ የተደረጉ ጥናቶች እንደሚያመለክቱት በጉርምስና ዕድሜ ላይ ያሉ ንጥረ ነገሮችን ተጠቃሚዎች የአንጎል አሠራር መለኪያዎች ላይ ያልተለመዱ ነገሮችን ያሳያሉ ይህም ከጊዜ ወደ ጊዜ በነርቭ ሴሎች ውስጥ ካለው ለውጥ ጋር የተያያዘ ነው፡፡

በማደግ ላይ ያለው አንጎል ለኒውሮቶክሲክ ተጽእኖዎች የበለጠ የመቋቋም ችሎታ ሊኖረው ይችላል፡፡ በወሳኝ የነርቭ እድገት ወቅት ለአልኮል እና ለአደንዛዥ እጾች መጋለጥ የአዕምሮ ብስለት ተፈጥሯዊ ሂደትን እና የአዕምሮ እድገት ቁልፍ ሂደቶችን ሊያቋርጥ ይችላል፡፡ 

እንደ እውነቱ ከሆነ የጉርምስና ዕድሜ በአንጎል ላይ ለአልኮል ተጽእኖ የተጋለጠበት ወቅት ሊሆን ይችላል፡፡ ከእነዚህ አልኮል እና አደንዛዥ እጾች ጋር የተያያዙ በነርቭ ላይ የሚከሰቱ የግንዛቤ ጉድለቶች በቀጣይ እውቀት፣ ሙያ እና ማህበራዊ ተግባራት ላይ እስከ ጎልማሳነት የሚዘልቅ ጎጂ አንድምታ አላቸው።

ከአልኮል እና አደንዛዥ እጾች ጋር የተያያዙ በነርቭ ላይ የሚከሰቱ የግንዛቤ ጉድለቶች በቀጣይ አካዳሚያዊ፣ ሙያዊ እና ማህበራዊ ተግባራት ላይ እስከ ጎልማሳነት የሚዘልቅ ጎጂ አንድምታዎች አሏቸው።

ስለዚህ ከመጠን በላይ የመጠጣት እና የአደንዛዥ ዕፅ አጠቃቀም የኒውሮኮግኒቲቭ /የአስተሳሰብ/ አሉታዊ ተጽእኖ ያስከትላል፡፡ አሁን ላይ ያሉት ጥናቶች እንደሚጠቁሙት በጉርምስና ወቅት ከመጠን በላይ መጠጣት በጉርምስና ዕድሜ ላይ ባሉ ወጣቶች አስተሳሳብ ተግባር ላይ ስውር፣ ግን ጉልህ፣ ጎጂ ውጤት መኖሩን ነው፡፡

ጥናቶች እንዳረጋገጡት በጉርምስና ዕድሜ ላይ የሚገኙ አልኮል ጠጪዎች የማስታወስ ትኩረት መቀነስ እና ፈጣን የመረጃ አያያዝ እና የቋንቋ ብቃት ጉድለቶች እና የአካዳሚክ ስኬት ጉድለቶች በተለይም የወደፊት እቅድ፣ ህይወት የመምራት ላይ ከፍተኛ ተጽኖ አለው (SF Tapert • 2004/ &/Cortés Pascual • 2019)፡፡

በቅርብ ጊዜ በተደረገ የማሪዋና አጠቃቀምን በተመለከተ ከአራት ሳምንታት መታቀብ በኋላም ቢሆን በመደበኛነት ማሪዋና የሚያጨሱ  በትምህርት አፈጻጸም ፈተናዎች፣ በግንዛቤ መለዋወጥ፣ በእይታ ቅኝት፣ ስህተት በመስራት ትውስታ ላይ ደካማ አፈጻጸም አሳይተዋል። ይህ የሚያሳየው አደንዛዥ እጾችን ተጠቅመን ስናቆም እንኳ በአእምሮአችን ላይ ተጽእኖ መኖሩን ነው፡፡

(ዶ/ር ቤተል ጥበቡ)
#AMSH

@melkam_enaseb

አጋጣሚን የመጠቀም ቁልፍ!

1. ጨለምተኝነትን አስወግድ

“ጨለምተኛው በፊቱ ባገኘው እድል ሁሉ ውስጥ ያለውን አስቸጋሪ ነገር ያያል፤ አዎንታዊው በገጠመው ችግር ሁሉ ውስጥ ያለውን እድል ይመለከታል” - Winston Churchhill

የገጠመህን ሁኔታ ሁሉ በምን እይታ እንደምታየው የመምረጥ ሙሉ መብት አለህ፡፡ ጨለምተኝነትን ከመረጥክ እይታህን ሁሉ የማደብዘዝ ተጽእኖ ያስከትልብሃል፡፡ ምርጫህ ሁሉ ጤና ቢስ ይሆናል፡፡ አዎንታዊነትን ስትሞላ ግን ከክፉ ነገር ውስጥ እንኳ ሳይቀር መልካም ነገርን ጨምቆ ለማውጣት የሚያስችልን ብሩህ እይታ ታገኛለህ፡፡

2. ሁኔታዎችን ወደ መኖር አምጣቸው

“አንዳንድ ሰዎች ነገሮችን ወደመኖር ያመጣሉ፣ ሌሎች ነገሮች ወደመኖር ሲመጡ ዝም ብለው ያያሉ፣ ሌሎች ደግሞ በሚከናወነው ነገር ከመደነቅ ያለፈ ነገር የላቸውም” –Unknown Source

ከየትኛው ወገን ነህ? ሰዎች ባላቸው ብቃት ተጠቅመው ከስኬት ወደ ስኬት ሲዘልቁ የእነሱን ነገር እንደ ድራማ ከሚያዩት ነህ? ሰዎች ከአንዱ ክንዋኔ ወደሌላኛው ሲሻገሩና ጊዜአቸውን ለመልካም ስኬት ሲያውሉት ከሚያደንቁትና ከሚያወሩት ነህ? ወይስ ጨዋታው መካከል ነህ? አሁን ላነሳሳህ፣ ጨዋታው መካከል ግባ! በመጀመሪያ ራስህን አነሳሳ፤ በመቀጠልም ነገሮችን ቀስቅሰ፡፡ የሌለው ነገር በአንተ ምክንያት ወደመኖር ይምጣ፡፡ ያለው ነገር በአንተ ምክንያት ወደ ተሻለ ደረጃ ይደግ፡፡ 

3. እጥረትን ወደ ገቢ ምንጭ ቀይር

“ችግራችን የችግር መኖር አይደለም፡፡ ችግራችን፣ ችግር በፍጹም መከሰት የለበትም ብለን አስበን ችግር መኖሩን እንደችግር መቁጠራችን ነው” – Theodore Rubin

አንድ ችግር እስካሁን ሊለወጥ ካልቻለና መፍትሄ የሚሰጠው ሰው ስላልተገኘ ነው፡፡ መፍትሄ ሰጪ የማይገኝበት ምክንያት ደግሞ ችሎታው ያለው ሰው ሲጠፋ ወይም ደግሞ ችሎታው እያለው ፈቃደኝነቱ ያለው ሰው ሲታጣ ነው፡፡ ሁኔታው ግን ምን አይነት እድል ሊሰጥህ እንደሚችል አስበው፡፡ መፍትሄ ፍጠርለትና አንድ ነገር አድርግ፡፡

(“25 የስኬት ቁልፎች” ከተሰኘው የዶ/ር ኢዮብ ማሞ መጽሐፍ የተወሰደ)

@melkam_enaseb

ለመላው የእስልምና እምነት ተከታዮች እንኳን ለ1444’ኛው የኢድ አል ፈጥር በዓል በሰላም አደረሳችሁ!

ዒድ ሙባረክ!

@melkam_enaseb

''እችላለሁም አልክ አልችልም ትክክል ነህ'' ሄንሪ ፎርድ

ሰዎች ስለራሳችን፣ ስለሌሎች፣ ስለ አለም፣ ስላለፈው፣ ስለመጪው የተለያዩ ሃሳቦችን እናስባለን።

ከሁሉም በላይ ግን ስለራሳችን የምናስባቸውና የምናሰላስላቸው ሃሳቦች ወሳኝና መሰረታዊ ናቸው።

ማንኛውም በህይወት የምናገኛቸው ነገሮች የሃሳቦቻችንና የአመለካከቶቻችን ውጤቶች ናቸው።

የምንጎዳው፣ የምንሰበረው፣ የምንፈራው፣ የምናጣው፣ መጥፎ የሚባሉት ስሜቶች፣ በአጠቃላይ የሚፈጠሩት በሀሳባችን ነው።

ሃሳቦቻችን ውስጣችን በሚፈጠረው የእርግጠኝነት ስሜት ልክ ተራም ጠንካራም ሊሆኑ ይችላሉ።

ሃሳባችን በጠንካራ ስሜት ሲደገፍ እምነት ሆኖ በተግባር ስለነገሮች ያለንን አቋም እንድናጸባርቅ ያደርጋል።

ስለራሳችን፣ ስለሌሎችና ስለ አለም ያሉን እምነቶችና አመለካከቶች ፍላጎቶቻችንንና ግቦቻችንን እንድናሳካ የሚያስችሉ፣ ከምንፈልገው ቦታ የሚያደርሱ ናቸው ወይስ ከግብና ፍላጎቶቻችን ጋር የሚቃረኑና ጎታች ናቸው?

(ዳንኤል አያሌው)

መልካም ቀን!

@melkam_enaseb

ከመሸነፍ ሃሳብ ለመውጣት!

Reframing /የሃሳብ ምህዳርን ማስፋት/ የሚል ጸንሰ ሃሳብ “አልችልም፣ ደካማ ነኝ’’ የሚልን የሽንፈት ሃስብ ለመግታት በዶ/ር ቦሪሴንኮ /D.R Borysenko/ የምትባል ከፈተኛ የአዕምሮ ሳይንስ ተመራማሪ እና የህክምና ባለሙያ እንደሚከተለው አብራርታዋለች።

የሀሳብን ምህዳርን ማስፋት/Reframing/ ማለት እንድን ነገር የምናይበት እይታን በተለየ /Frame/ ማየት ማለት ነው፤ በአጭሩ.. አንድ ሰው አለምን የሚያይበት መንገድ ከአስተዳደጉ፣ ከእምነቱ፣ ከተሞክሮው የሚመነጭ መሆኑ አይካድም፣ ነገር ግን የአለማችን ምህዳር ከአንድ ሰው እንደሚሰፋም የማይካድ እውነታ ነው። ልክ መኪና ዉስጥ ቁጭ ብለን በተለያዩ መስኮቶች ጭንቅላታችንን እያዟዟርን አካባቢያችንን እንደምንቃኝ ሁሉ ከሽንፈት ሃሳባችን ለመውጣት ሃሳባችንን እንደገና ማቀናበር ይረዳል።

ዋናው ነገር በአንዷ /Frame/ ብቻ ማየትን ማቆም ነው፤ “ለመኪና የጎን መስታወት የተገጠመለት አደጋን ለመከላከል ስለሚያግዝ አይደል፤” ለችግራችንም በተላያዩ አንግሎች ማየት ስንጀምር በርካት ውሳኔዎች መወሰን እንችላለን፤ እንደ ምሳሌ... “እህቴ በኔ ህይወት ውስጥ በተደጋጋሚ ጣልቃ ትገባለች...... “የሚለውን ሃሳብ በአዉናታዊ ብንቀይረው..“እህቴ እኔን ለመጠበቅ ብዙ ትጥራለች.....” ቢሆን፤ ሁለቱ ጽንሰ ሃሳቦች በስሜት እጅግ የተለያዩ ይሆናሉ። ለዚህ መለያየት ዋነኛውን ሚና የሚጫወተው እኛ ለድርጊቱ የምንሰጠው አስተያየት/Perception/ ነው። በሀብታም እና ድሃ፣ በደፋር እና ፈሪ መሃል ያለውም ይህ ነው፤ የሃሳብ ምህዳር ልዩነት።

“አልችልም፣ ደካም ነኝ” የሚል ሃሳብ ውስጥ እንደንቆይ የሚያረገን ምንድን ነው?

1. ግትርነት| stubbornness

እኔ ያልኩት ካልሆነ፣ መንገዱ በዚህ ብቻ ነው የሚሉ መሰል አስተሳሰቦች፣ ሂስን ለመቀባል ፈቃደኛ አለመሆን ወይም መፍራት ምህዳርን የሚያጠብ መሆኑን እንረዳለን። እድሚያችን እይገፋ ሲመጣ ሃሳባችን ከእውነታው ጋር እንደሚጋጭ እነረዳለን። ይህ እንዳይሆን ግትርነታችንን ተገንዝበን ለመለውጥ መዘጋጀት ተገቢ ነው።

2. ምቾት| Comfort

ማንም ሰው ቢሆን ካላበት ምቾት መውጣት አይፈለግም፣ ሰዋዊ ባህርያችን ስለሆነ። ነገር ግን በሁሉም ህይወታችን ውስጥ ምቾታችንን የሚጻረር ሁኔታዎች አሉ። እንደምሳሌ አትሌት ሀይሌ ገ/ስላሴ ለሊት 11 ሰዐት ተነስቶ ይሮጥ ነበር.... /ለማሸነፍ ሲል/፣ አንድ ተማሪ ረጅም ሰዐት ማጥናአት አለበት ..../ በፈተና ጥሩ ዉጤት ለማምጣት ሲል/፣ ወዘተ...። መተኛትም ሆነ አለማጥናት መቾት ዉስጥ የሚከቱን ተግባራት ናቸው፣ በዚህም የአላማችንን ምህዳር ያሳጥራሉ።

የሃሳብ ምህዳራችንን እንዴት እናስፋ?

እንዚህን 2 ነገሮች ብንጀምር ከላይ የተገለጹትን መሰናክሎች ለመበታተን ይረዳናል፦

1. የጨዋታ ለዛን ማብዛት /Use of Humor/

በህይወታችን ውስጥ ጨዋታ ለዛ ካስገባን፣ የሃስብ ምህዳራችንን በተሻለ መንገድ እንድናሰፋ ያግዘናል። ውጥረትን ለመቋቋም መጽናኛ የሆነናል፣ ከሰዎች ጋር ያለንን ግንኙነት ያጠናክርልናል፣ የህይወት ተሞኩሮዎችንን ኖርማል ያረግልናል።

2. አዉንታዊ ማረጋገጫ ለራስ መስጠት/ Positive affirmation/

በራስ ለመተማመን ከተፈለገ ሁልጊዜ አዉንታዊ ማረጋገጫ መስጠት ይገባል። አልችለም የሚለዉን የሽንፈት ሃሳብ የሚቃወመው ይህ ሰለሆን፣ በዚህ ለይ ደግሞ ከሌሎች ጋር የምናደርገውን አጉል ውድድር ይቀርፍልናል፣ ውድድሩ ከራስ ጋር ስለሆነ። በራሱ የሚተማመን ሰው ፈተና አይፈራም፣ ደፋር ይሆናል፣ የፈጠራ ሃሳብ ይኖረዋል።

“ስለዚህ ለዉጤት ስትል የህይወት ጌምን አሸንፋት”

ዶ/ር መሀመድ ንጉሴ (Psychiatrist)

@melkam_enaseb

የአማኑኤል አዕምሮ ስፔሻላይዝድ ሆስፒታል የስነ አዕምሮ ህክምና መስጫ መምሪያ አስመረቀ።
  
ሆስፒታሉ ለሁለት ዓመታት በዘርፉ የተሰማሩ ታዋቂ የስነ አዕምሮ ባለሙያዎችን በማቀናጀትና በማስተባበር ሲያዘጋጅ የቆየውን የስነ አዕምሮ የህክምና መስጫ መምሪያ (Standard Treatment Guideline for Psychiatric Disorders) የተለያዩ እንግዶች በተገኙበት አስመርቋል።

የዚህ መምሪያ ዝግጅት አላማው በስነ-አእምሮ ህክምና ዘርፍ የሚስተዋለውን የእውቀትና ክህሎት ክፍተት ለማረምና የህክምና አገልግሎት አሰጣጡ ጥራቱንና ደረጃውን የጠበቀ ለማድረግ ያለመ እንደሆነ ተገልጿል።

#AMSH

@melkam_enaseb

እነዚህን 7ቱን አድርግ!

1. የሌሎችን ልብ ከመጉዳት ተቆጠብ። የህመሙ መርዝ ወደ አንተ ይመለሳል።

2. ሁልጊዜ ታማኝ እና እውነተኛ ሁን።

3. ራስህን ሚዛናዊ አድርግ። የአንተ አእምሯዊ እራስህ፣ መንፈሳዊ እራስህ፣ ስሜታዊ እራስህ እና አካላዊ እራስህ - ሁሉም ጠንካራ፣ ንጹህ እና ጤናማ መሆን አለባቸው።

4. ማን እንደሆንክ እና ምን ምላሽ እንደምትሰጥ በማስተዋል ውሳኔ አድርግ። ለድርጊትህ ተጠያቂ ሁን።

5. የሌሎችን ግላዊነት እና የግል ቦታ አክብር።

6. መጀመሪያ ለራስህ ታማኝ ሁን። መጀመሪያ እራስህን ማሳደግ እና መርዳት ካልቻልክ ሌሎችን መንከባከብ እና መርዳት አትችልም።

7. መልካም እድልህን ለሌሎች አካፍል። በበጎ አድራጎት ውስጥ ተሳተፍ።

(በራስ መተማመን መጽሐፍ)

መልካም ቀን!

@melkam_enaseb

⬆️ YETENA WEG CLUBHOUSE DISCUSSION!

Topic: Work place Mental Health!

Sunday| April 30
6:00-2:00 (EAT)

Here is the Clubhouse link to join ⬇️

https://www.clubhouse.com/house/yetena-weg-%E1%8B%A8%E1%8C%A4%E1%8A%93-%E1%8B%88%E1%8C%8D

@melkam_enaseb

ውጥረት (Stress) እና ሱስ ያላቸው ግንኙነት!

ውጥረት የሚከሰተው አንድ ሰው ማቅረብ ወይም መስራት የሚጠበቅበት (demand የሚደረገው) ካለው አቅም ወይም መስራት ከሚችለው (ካለው resource, capacity) በልጦ ሲገኝ ነው። ውጥረት ሲከሰት ያስጨንቃል፤ ይህም አዕምሮን የሚለውጡ ኬሚካሎችን (ለምሳሌ፦ አልኮል፣ አደንዛዥና አነቃቂ እፆችን) ለመጠቀም ይዳርጋል። ምክንያቱ ወይ ተጨማሪ ጉልበት ለማግኘት፣ የአዕምሮ ፍጥነትን ለመጨመር ወይም ችግሩን ለመርሳት ነው። ይህ ሁኔታ ጊዜያዊ መፍትሄ የሰጠ ቢመስልም ድግግሞሽ ውስጥ በመክተት ሳያስቡት ለሱሰኝነት ይዳርጋል።

ለምሳሌ:- ተማሪዎች ከስር ከስር ማጥናት ሲገባቸው ፈተና እስኪደርስ ይጠብቁና ማጥናት የሚገባቸው ካላቸው ጊዜ ጋር የማይመጣጠን ይሆንና ውጥረት ውስጥ ይገባሉ፤ በዚህ ጊዜ አዕምሮን የሚያነቃቃ ነገር (ጫት) ወደ መጠቀም ይገባሉ፤ ይህ ነገር ሲደጋገም ለሱሰኝነት ይዳርጋል። ስለዚህ፤ በተቻለ መጠን ውጥረት የሚቀንሱ ተግባራትን መፈፀም፤

ለምሳሌ፦ ተማሪዎች ፈተና እስከሚደርስ ሳይጠብቁ ከስር ከስር ማጥናት፣ ችግሮች ከመከሰታቸው በፊት ቀድሞ መከላከል፣ ጤናማ የአቅም መጨመሪያ ዘዴዎችን መጠቀም፣ ችግሮችን የመፍታት ክህሎትን ማዳበር፣ እንዲሁም ውጥረት ለመቀነስ የሚረዱ ዘዴዎችን መጠቀም (የአተነፋፈስ ስርአትን በመጠቀም፣ በሜዲቴሽን ወይም ፀሎት ራስን ማረጋጋት፣ ጤናማ የመዝናኛ አማራጮችን መጠቀም እንዲሁም የሌሎችን እገዛ መጠየቅ) ውጥረትን ለመቀነስ ይረዳል። ውጥረት አቅማችንን እንዳንጠቀም ሊያደርገን ይችላል። ውጥረት ሲደጋገም እና እየቆየ ሲሄድ ለአዕምሮ ህመም ይዳርጋል። ውጥረትን መከላከል ሱስ እንዳይከሰት ከመከላከያ መንገዶች አንዱ ነው።

ፕ/ር ሰለሞን ተፈራ (አዲክሽን ሳይካትሪስት)

@melkam_enaseb

ሜንታል ሄልዝ አዲስ ሚያዚያ 28/2015 ቅዳሜ ከቀኑ 10፡00 ሰዓት ጀምሮ በአዶር አዲስ ሆቴል "እውን የአዕምሮ ህመም መርገምት ነው?! በዘርስ ይተላለፋል?" በሚል ርዕሰ ጉዳይ ላይ ዶ/ር ዮናስ ባህረጥበብን ጋብዟል፡፡

መግቢያ:- ነፃ
ለመታደም: በ0933616212 ሙሉ ስሞትን ይላኩ ወይንም በዚህ መስፈንጠሪያ ይመዝገቡ: https://docs.google.com/forms/d/1JcXN5wU_CItM93fUVZgpFNXUq7xK0ZjBWa1ddxwfEww/edit?usp=drivesdk

የሆቴሉን አድራሻ በዚህ መስፈንጠሪያ ማግኘት ይቻላል: https://goo.gl/maps/SG2wDmdyAz52bPL2A

@melkam_enaseb