🌱
ز دانش بِه اندر جهان هیچ نیست
تن مُرده و جان نادان یکیست

اسدی توسی، گرشاسپ‌نامه
دیدن گرشاسپ دخمهء سیامک را

@midhistor

🌱
نهاوند

دینوری، اخبارالطوال:
چون ایرانیان در جلولا شکست خوردند، یزدگرد پس نشست و به نواحی داخلی رفت؛ سپس فرستادگان خود را به شهرهای مختلف فرستاد و از مردم یاری خواست؛ ایرانیان از شهرهای قومس،  مازندران، گرگان، دماوند، ری، همدان، اصفهان، آذربایگان، ارمنستان و ماهان نزد او جمع شدند. در این جنگ فرمانده ایرانیان مردانشاه و فرمانده اعراب مسلمان (نعمان بن مقرن) کشته شدند.

 ابوعلی مسکویه:
مسلمانان پس از شکست ایرانیان، به نهاوند وارد شدند و آنچه در این شهر بود، به غنیمت بردند. عاقبت ایرانیان به خاطر تعداد بسیار بالای قوای دشمن، با آن که بسیاری از آنان را کشتار کردند، اما شکست خوردند و آخرین سد دفاعی ایران از هم پاشید و سرانجام در واجرود سپاه ایران به طور کل شکست خورد و به شمال و شرق پراکنده شد. گویند عمار یاسر از شدت خونریزی طرفین در این جنگ، نماز وحشت خواند.

@midhistor

🌱
قالی ایرانی

#Persian_carpet

@midhistor

🌱
دو نقطه

باتوجه به اهمیت زبان فارسی به عنوان میراث فرهنگی هویتی و کمرنگ شدنش میان مردم کشور، تصمیم گرفتیم برای احیای این میراث گرانبها کاری کنیم.

بررسی‌هایی که در حوزهء زبان و ادبیات فارسی داشتیم، باعث شد تا به نیاز احیای واژگان، اشعار و ضرب‌المثل‌ها و وجوه مختلفش میان نوجوانان پی ببریم و برنامهء «دونقطه» را طراحی کنیم.

این برنامه‌ با رویکردی بازی‌محور و چند لایه، برای آشنایی نوجوانان با زبان و ادبیات فارسی در قالب بازی‌های گروهی و مشارکتی تولید شده است.

شبکه ۲ سیما، ساعت ۲۲

@midhistor

🌱
چگونگی آموزش در ایران دورۀ ساسانی
مهرداد ایران‌مهر

مسعودی در مروج‌الذهب می‌گوید: «اردشیر پسر بابک پیشقدم تنظیم طبقات بود و ملوک و خلیفگان بعد، از او پیروی کردند» (مسعودی، ١٣٧۴: ١/ ٢٣٩).

غزالی نیز در نصیحت‌الملوک آورده است: «... میان رعیت عدل کردند و رعیت را نگاه داشتند و اندر کیش خویش جور و ستم روا نداشتندی و جهان به داد و عدل آبادان کردند» (غزالی، ١٣١٧: ٨٢).

-دانشگاه پیام نور، تهران جنوب، ۱۳۹۵

@midhistor

🌱
چ مثل چپ

چه‌گوارا از جمله مسئولان اعدام‌های بدون محاکمه در قلعهء لا-کابانیا در نخستین سال‌های انقلاب کوبا بود.
اعدام‌هایی که صدها تن را در بر گرفت و باعث شد برخی او را «قصاب لا-کابانیا» بنامند.

وی در سخنرانی سال ۱۹۶۴ در مجمع عمومی سازمان ملل گفته بود:
«ما اعدام کرده‌ایم، اعدام می‌کنیم و تا وقتی لازم باشد، اعدام خواهیم کرد.»

@midhistor

🌱
محمد‌علی فروغی:
یکی از شاگردان پرسید چرا باید برای ایران فداکاری کنیم؟
گفتم ایران خانهء ماست. اگر این خانه ویران شود، هیچکس برای ما سرپناهی نمی‌سازد. هر چه داریم، از علم و هنر تا ناموس و شرف، به این خاک بسته است. فداکاری برای وطن، فداکاری برای خودمان است.

@midhistor
@uttweet

🌱
خط ایرانیست، نه اسلامی...
غلامحسین امیرخانی، استاد خوشنویسی

@midhistor

🌱
دیپ سیک:

آیا هوشواره (مانند ماهواره) نام مناسب‌تری برای هوش مصنوعی نیست؟

پیشنهاد شما برای استفاده از واژه «هوشواره» به جای «هوش مصنوعی» جالب است! این ترکیب از دو بخش «هوش» و «واره» (پسوندی شبیه به «ماهواره») تشکیل شده و می‌تواند به عنوان یک معادل فارسی خلاقانه برای *Artificial Intelligence (AI)* در نظر گرفته شود.

### مزایای استفاده از «هوشواره»:
۱. سازگاری با زبان فارسی: مانند «ماهواره» (به جای ماهواره) و «خودواره» (به جای خودرو)، این واژه از قالب‌های آشنا در فارسی پیروی می‌کند.
۲. کوتاه و رسا: برخلاف «هوش مصنوعی» که ترجمه‌ای تحت‌اللفظی است، «هوشواره» مختصرتر و ممکن است برای عموم گویاتر باشد.
۳. خلاقانه و نو: این واژه می‌تواند به غنای زبان فارسی کمک کند و جایگزینی جذاب برای وام‌واژه‌های خارجی باشد.

### چالش‌های احتمالی:
- عدم رواج: هنوز این واژه در جامعه علمی و عمومی جا نیفتاده و ممکن است نیاز به ترویج داشته باشد.
- ابهام در معنا: برخی ممکن است در نگاه اول ارتباط «هوشواره» را با *AI* متوجه نشوند.

### جمع‌بندی:
اگرچه «هوش مصنوعی» ترجمه‌ای رایج و پذیرفته‌شده است، «هوشواره» پیشنهاد هوشمندانه‌ای است که می‌تواند در کنار آن به کار رود. برای جا افتادن این واژه، نیاز به حمایت نهادهای زبان‌فارسی و استفاده گسترده در رسانه‌ها و محافل علمی است.

به نظر شما آیا اصطلاحات دیگری هم برای *هوش مصنوعی* به ذهنتان می‌رسد؟ 😊

@midhistor

سوم خرداد،
سالروز آزادی خرمشهر خجسته باد...
🌸

🌱
توانمندی زبان فارسی

مهرداد ایران‌مهر
برای آگاهی از توانایی زبان فارسی در معادل‌سازی، اینجا را ببینید.
زبان فارسی قابلیت ایجاد بی‌نهایت واژگان گویا و رسا و پرمعنا را داشته و مانند انگلیسی نیازی به مخفف‌سازی ندارد.

برای مثال، در انگلیسی ناچارند بدینگونه Artificial Intelligence (AI) مخفف‌سازی کنند. همچنین USA, FIFA و...
در فارسی می‌گوییم پروانه، اما در انگلیسی آن را butter-fly می‌گویند. از این مثال‌ها فراوان است.
متاسفانه به تازگی در فارسی و به دلیل خودباختگی و به اصطلاح جلوگیری فرضی از عقب‌ماندگی در برابر معادل‌های انگلیسی، شاهد رواج مخفف‌سازی‌های من‌درآوردی فراوانی هستیم.
مثلا فردی غیرمتخصص و خودنما در رسانه مانند جواد ظریف، بدون هیچ مجوزی، ترکیب و ترجمهء فارسی برنامهء جامع اقدام مشترک را برجام نامید و شوربختانه در میان تازه به دوران رسیده‌هایی مانند خودش، جا هم افتاد!
شگفتا که، فرهنگستان زبان و ادب فارسی هم به تازگی معادل Pixel را که خود مخفف Pictures-element است، با ترجمهء لغوی تصویر و عنصر (دانه)، به شکل تصدانه پیشنهاد داده، که به راستی مایهء تاسف است!

همچنین در برنامه‌ای با یک مجری کم‌سواد با نام ۱۰۰۱ که به تقلید از خندوانه ساخته شده، مهمان برنامه که به اصطلاح نخبه و دکترای فیزیک کوانتوم بود و البته کاملا هم در حوزهء زبان و ادبیات فارسی غیرمتخصص و نامطلع، اصرار داشت که واژهء بی‌ریخت هو-مص را به عنوان مخفف هوش-مصنوعی معرفی کند.

در حالی که اصلا نیازی به این کارهای احمقانه از سوی افراد بی‌لیاقت و غیرمتخصص نیست. زیرا بزرگانی مانند استاد گل‌گلاب و پروفسور هشترودی و دکتر حسابی و...، ۸۰ سال پیش راه درست را نشان داده‌اند.
برای مثال، پروفسور هشترودی معادل ماهواره را در برابر ترکیب غریب قمر مصنوعی که منورالفکرهای بیسواد و غربزدهء آن زمان رواج داده بودند، پیشنهاد داد.
بنابراین امروز هم، به آسانی می‌توان واژهء هوشواره را به جای ترکیب ضعیف و بدریخت هوش مصنوعی به کار برد.

@midhistor

🌱
همان آش و همان کاسه

مهرداد ایران‌مهر
در ایران، انتخاب رشته در پایهء هفتم معمولاً بر اساس معدل و علاقهء دانش‌آموز انجام می‌شود.

رشته‌های اصلی در مقطع متوسطه اول (هفتم تا نهم):
- در مقطع متوسطهء اول (دورهء اول)، دانش‌آموزان معمولاً در یک کلاس عمومی تحصیل می‌کنند و انتخاب رشته به صورت رسمی مانند دبیرستان (متوسطهء دوم) وجود ندارد.

معدل مورد نیاز برای گرایش به دروس علوم و ریاضی:
- اگر مدرسه‌ای ساختار انتخاب رشته داشته باشد، معمولاً معدل بالای ۱۷ یا ۱۸ از پایهء ششم برای گرایش به دروس ریاضی و علوم توصیه می‌شود.

پایهء نهم (انتخاب رشته برای متوسطهء دوم):
- انتخاب رشته به صورت رسمی در پایهء نهم انجام می‌شود و شرط اصلی برای رشته‌های تجربی و ریاضی، داشتن حداقل معدل ۱۴ تا ۱۵ است (طبق مصوبات آموزش و پرورش).

اگر هدف دانش‌آموز، رشتهء تجربی یا ریاضی در دبیرستان (متوسطهء دوم) باشد، باید در پایهء نهم، معدل بالای ۱۵ داشته باشد‌.

*به زبان ساده:
دانش‌آموزان ضعیف با معدل ۱۱ تا ۱۴ به رشته‌های علوم انسانی می‌روند!

@midhistor