مباحثات
▪️دفاعی عقیم و پرهزینه / حکومت علوی : بعثت عدالت 🖌آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست 🔹مدتی است برخی مبلغان و واعظان مشهور و محترم کشور، در دفاع و توجیه مشکلات موجود کشور، اوضاع حاکم بر حکومت امام علی – علیه‌السلام – را مطرح و وضعیت موجود را با حکومت مولا – علیه‌السلام…
🔰 توضیحات استاد علیدوست پیرامون یادداشت «دفاعی عقیم و پر هزینه»
باسمه تعالی
اللهم صل علی محمد و اهدنا لما اختلف فیه من الحق باذنک انک تهدی من تشاء الی صراط مستقیم
🔹انتشار یادداشتی از این جانب در فضای مجازی واکنش‌های متفاوتی را در پی داشت. خلاصه یادداشت این بود: دفاع و صیانت از عملکرد جمهوری اسلامی ایران راه و رسم خود را دارد و این که پای مثل حکومت امام علی علیه السلام را به میان آورده، برخی فسادها را از آن دوران، ردیف کرده تا کاستی‌ها و ناراستی‌هایی که در نظام جمهوری اسلامی ایران هست، طبیعی و گریزناپذیر جلوه کند، صحیح نیست؛ این گونه دفاع ضمن این که در واقع دفاعی از عملکرد حاکمیت به حساب نمی‌آید، نسل جوان و دیگران را نسبت به حکومت علوی بدبین می‌سازد.در آن یادداشت اصل برخی ناراستی‌ها در حکومت حضرت مورد انکار قرار نگرفت؛ اما گفته شد: نباید بحث مربوط به حکومت علوی را ناقص گذاشت؛ باید اقتضائات زمانه را هم در نظر گرفت، از برخوردهای قاطع، سریع و عادلانه حضرت هم صحبت کرد. حکومت علوی تراث ارزشمندی است که نباید – نابحق – بسوزد و مورد بدبینی قرار گیرد.
🔹با انتشار این یادداشت موجی از موافقت‌ها و مخالفت‌ها به منصه ظهوررسید، این رفتار از مخاطبان محترم، اینجانب را واداشت تا نکاتی را بیان کنم.
جهت تکمیل و توضیح بیانیه نکاتی ذکر میگردد:
1️⃣ در این دو روز، بحث‌های خوبی صورت گرفت و از برخی حمله‌ها و نیت‌خوانی‌ها و ناسزاها که بگذریم – که متاسفانه آسیب اخلاق‌سوز فضای رسانهای کشور به حساب می‌آید – گفتگوهای قابل تقدیر و تاملی به وجود آمد. ای کاش موضوعی مهم مثل موضوع مورد گفتگو درحد نخبگان و ترجیحا از رسانه‌های عامی مثل سیما در قالب مناظره انجام شود. و آن گونه که خداوند متعال می‌پسندد و اخلاق، مقتضی آن است، ادامه یابد. بدون این که افراد پنجه تعرض به یکدیگر بیفکنند.
2️⃣ بدون شک #صیانت_از_کشور_نظام_و_رهبری از وظایف مهم شرعی ما است. و همان طور که در سالهای قبل بارها گفته‌ایم، روحانیت با رصد، مراقبت، هدایت، نقد و حمایت خود باید به این مهم بپردازد(https://eitaa.com/alidost_fiqh/4439) این وظیفه نباید تحت الشعاع هیچ امری قرار گیرد.
3️⃣ بدون تردید کشور با فساد سازمان یافته (که عده‌ای برای فساد سرکار آمده باشند) مواجه نیست. لکن در بخش‌هایی با #فساد_اتمیک و موردی، اما متعدد و متکثر مواجه است؛ که بدون ناامیدی باید همگان در رفع آن بکوشند. و از اصلی‌ترین دغدغه مسئولان باید باشد اما رفع فساد راه و رسم خود را دارد که گاه برخی بی‌دقتی‌ها، آسیب‌های زیادی به بار می‌آورد.
4️⃣ در نقدی که در یادداشت مورد نظر بر گفته برخی افراد داشتم، به هیچ وجه – به هیچ وجه – ناظر به شخص و شخصیت خود افراد نبودم. بزرگوارانی که حقیر را می‌شناسند، میدانند این جانب هیچ گاه نقد افراد را جایگزین عملکردها و گفته‌ها نمی کنم.
5️⃣ خداوند متعال و عالم به سرّ و عَلَن، می‌داند که برای این جانب، خط و فکر سیاسی افراد در نقدها، هیچ مهم نیست، البته اگر موردی پیش آید، و به نظر اینجانب قابل نقدِ لازم باشد و متکفل نداشته باشد، عهده‌دار می‌شوم؛ بنابراین نباید افرادی، موارد قابل نقدی که حقیر به دلیل داشتن بانی در نقد، مورد نقد قرار نداده‌ام، لیست کنند و آن را حمل بر سیاسی‌کاری نمایند. گزینشی این چنین شایسته کسانی است که هر چه انجام میدهند، یا بیانیه می‌نویسند، سیاسی کاری است نه مثل این جانب! در کارنامه اینجانب نقدهای متعدد به روحانیون و غیر روحانیون، با افکار مختلف می‌بینید و هرگز عدم اطلاع را حمل بر عدم وجود نباید کرد.
6️⃣ واژه «#خودتحریمی» که در بیانیه بود را به معنای حرکتی که حضور حداکثری مردم را در صحنه‌های ضرور نفی کند، به کار برده‌ام و اگر دیگران در معنای دیگری به کار برده‌اند، از عهده ما خارج است. این جانب معتقدم هیچ پشتوانه‌ای برای کشور و حاکمیت مثل حضور مردم نیست و هر حرکتی که این حضور را کمرنگ کند – حتی الامکان – نبایدصورت پذیرد.
7️⃣ انتظار اینجانب – به عنوان صاحب یادداشت – این است که ناقدان، یادداشت را به طور کامل مطالعه کنند، سپس قلم به نقد بسپارند. بسیاری از نقدها، آشکارا از عدم مطالعه یادداشت خبر می دهد.
8️⃣ برخی مدافعان یادداشت، حمله‌هایی به ناقدان داشتند، از دوستان می‌خواهم به هیچ وجه تعرض به افراد صورت نپذیرد. ایکاش بحث در فضایی آزاداندیشانه وبدون پرخاش پیش برود. حوزه‌های علمیه را نباید از این فضا خالی دید، هر چند برخی غیر این را بر آن بپسندند. چنان که عهده‌دار برخی اظهار نظرها – هر چند در دفاع از بیانیه این جانب صورت پذیرد- نیستم.
🔹خداوند بزرگ همه را به وظایف ، آشنا و توفیق عمل خالصانه عنایت فرماید. طبیعی است که بنای حقیر در این پیوند بر ادامه دادن نیست.
ان ارید الا الاصلاح ما استطعت. الحمد لله رب العالمین / 16/05/1402
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
باسمه تعالی
اللهم صل علی محمد و اهدنا لما اختلف فیه من الحق باذنک انک تهدی من تشاء الی صراط مستقیم
🔹انتشار یادداشتی از این جانب در فضای مجازی واکنش‌های متفاوتی را در پی داشت. خلاصه یادداشت این بود: دفاع و صیانت از عملکرد جمهوری اسلامی ایران راه و رسم خود را دارد و این که پای مثل حکومت امام علی علیه السلام را به میان آورده، برخی فسادها را از آن دوران، ردیف کرده تا کاستی‌ها و ناراستی‌هایی که در نظام جمهوری اسلامی ایران هست، طبیعی و گریزناپذیر جلوه کند، صحیح نیست؛ این گونه دفاع ضمن این که در واقع دفاعی از عملکرد حاکمیت به حساب نمی‌آید، نسل جوان و دیگران را نسبت به حکومت علوی بدبین می‌سازد.در آن یادداشت اصل برخی ناراستی‌ها در حکومت حضرت مورد انکار قرار نگرفت؛ اما گفته شد: نباید بحث مربوط به حکومت علوی را ناقص گذاشت؛ باید اقتضائات زمانه را هم در نظر گرفت، از برخوردهای قاطع، سریع و عادلانه حضرت هم صحبت کرد. حکومت علوی تراث ارزشمندی است که نباید – نابحق – بسوزد و مورد بدبینی قرار گیرد.
🔹با انتشار این یادداشت موجی از موافقت‌ها و مخالفت‌ها به منصه ظهوررسید، این رفتار از مخاطبان محترم، اینجانب را واداشت تا نکاتی را بیان کنم.
جهت تکمیل و توضیح بیانیه نکاتی ذکر میگردد:
1️⃣ در این دو روز، بحث‌های خوبی صورت گرفت و از برخی حمله‌ها و نیت‌خوانی‌ها و ناسزاها که بگذریم – که متاسفانه آسیب اخلاق‌سوز فضای رسانهای کشور به حساب می‌آید – گفتگوهای قابل تقدیر و تاملی به وجود آمد. ای کاش موضوعی مهم مثل موضوع مورد گفتگو درحد نخبگان و ترجیحا از رسانه‌های عامی مثل سیما در قالب مناظره انجام شود. و آن گونه که خداوند متعال می‌پسندد و اخلاق، مقتضی آن است، ادامه یابد. بدون این که افراد پنجه تعرض به یکدیگر بیفکنند.
2️⃣ بدون شک #صیانت_از_کشور_نظام_و_رهبری از وظایف مهم شرعی ما است. و همان طور که در سالهای قبل بارها گفته‌ایم، روحانیت با رصد، مراقبت، هدایت، نقد و حمایت خود باید به این مهم بپردازد(https://eitaa.com/alidost_fiqh/4439) این وظیفه نباید تحت الشعاع هیچ امری قرار گیرد.
3️⃣ بدون تردید کشور با فساد سازمان یافته (که عده‌ای برای فساد سرکار آمده باشند) مواجه نیست. لکن در بخش‌هایی با #فساد_اتمیک و موردی، اما متعدد و متکثر مواجه است؛ که بدون ناامیدی باید همگان در رفع آن بکوشند. و از اصلی‌ترین دغدغه مسئولان باید باشد اما رفع فساد راه و رسم خود را دارد که گاه برخی بی‌دقتی‌ها، آسیب‌های زیادی به بار می‌آورد.
4️⃣ در نقدی که در یادداشت مورد نظر بر گفته برخی افراد داشتم، به هیچ وجه – به هیچ وجه – ناظر به شخص و شخصیت خود افراد نبودم. بزرگوارانی که حقیر را می‌شناسند، میدانند این جانب هیچ گاه نقد افراد را جایگزین عملکردها و گفته‌ها نمی کنم.
5️⃣ خداوند متعال و عالم به سرّ و عَلَن، می‌داند که برای این جانب، خط و فکر سیاسی افراد در نقدها، هیچ مهم نیست، البته اگر موردی پیش آید، و به نظر اینجانب قابل نقدِ لازم باشد و متکفل نداشته باشد، عهده‌دار می‌شوم؛ بنابراین نباید افرادی، موارد قابل نقدی که حقیر به دلیل داشتن بانی در نقد، مورد نقد قرار نداده‌ام، لیست کنند و آن را حمل بر سیاسی‌کاری نمایند. گزینشی این چنین شایسته کسانی است که هر چه انجام میدهند، یا بیانیه می‌نویسند، سیاسی کاری است نه مثل این جانب! در کارنامه اینجانب نقدهای متعدد به روحانیون و غیر روحانیون، با افکار مختلف می‌بینید و هرگز عدم اطلاع را حمل بر عدم وجود نباید کرد.
6️⃣ واژه «#خودتحریمی» که در بیانیه بود را به معنای حرکتی که حضور حداکثری مردم را در صحنه‌های ضرور نفی کند، به کار برده‌ام و اگر دیگران در معنای دیگری به کار برده‌اند، از عهده ما خارج است. این جانب معتقدم هیچ پشتوانه‌ای برای کشور و حاکمیت مثل حضور مردم نیست و هر حرکتی که این حضور را کمرنگ کند – حتی الامکان – نبایدصورت پذیرد.
7️⃣ انتظار اینجانب – به عنوان صاحب یادداشت – این است که ناقدان، یادداشت را به طور کامل مطالعه کنند، سپس قلم به نقد بسپارند. بسیاری از نقدها، آشکارا از عدم مطالعه یادداشت خبر می دهد.
8️⃣ برخی مدافعان یادداشت، حمله‌هایی به ناقدان داشتند، از دوستان می‌خواهم به هیچ وجه تعرض به افراد صورت نپذیرد. ایکاش بحث در فضایی آزاداندیشانه وبدون پرخاش پیش برود. حوزه‌های علمیه را نباید از این فضا خالی دید، هر چند برخی غیر این را بر آن بپسندند. چنان که عهده‌دار برخی اظهار نظرها – هر چند در دفاع از بیانیه این جانب صورت پذیرد- نیستم.
🔹خداوند بزرگ همه را به وظایف ، آشنا و توفیق عمل خالصانه عنایت فرماید. طبیعی است که بنای حقیر در این پیوند بر ادامه دادن نیست.
ان ارید الا الاصلاح ما استطعت. الحمد لله رب العالمین / 16/05/1402
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
Eitaa
ایتا - دروس و دیدگاه های استاد علیدوست
پیام رسان ایرانی ایتا Eitaa
⚡️مدیریت رسانهای؛ وظیفه‌ی ذاتی دبیرخانه خبرگان
خبرگان ملت/۱
🔹 ۲۴ مرداد سالروز افتتاح مجلس خبرگان رهبری بود. اولین دوره مجلس خبرگان در سال ۱۳۶۲ پس از برگزاری انتخابات و اخذ رأی مردم و مشخص شدن نمایندگان منتخب، با پیام امام خمینی (ره) افتتاح شد. این مناسبت اما در لابلای صفحات تقویم تاریخ ماند و هیچ انعکاس رسانهای در صفحات رسمی دبیرخانه خبرگان نداشت.
این در حالی است که انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان، همزمان با انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی قرار است در روز جمعه ۱۱ اسفند ماه سال جاری برگزار شود و این مناسبت زمینه و بهانه بسیار خوبی بود تا دبیرخانه مجلس خبرگان برنامه‌های رسانهای خود برای اطلاع‌رسانی از جایگاه و اهمیت این مجلس را برای عموم آغاز نماید.
🔹واقعیت امر این است که مجلس خبرگان به لحاظ واجدان شرایط کاندیداتوری و مدت هشت‌ساله هر دوره و دلایل دیگر، تفاوت‌های جدی با سایر انتخابات در کشور ما دارد. طبیعتا نمی‌توان انتظار داشت که افکار عمومی و رسانه‌ها به این مجلس مانند سایر رقابت‌های انتخاباتی توجه نمایند.
🔹بنابراین لازم است دبیرخانه مجلس خبرگان با بهره‌گیری از نظرات و تجربیات عرصه رسانه، حرکت جدی در شناساندن جایگاه این مجلس برای مردم و نخبگان آغاز نماید. واگذاری کامل این امر به صداوسیما و اطمینان خاطر کامل به آن یک اشتباه محاسباتی است . چرا که ادبیات گفتمانی برای معرفی مجلس خبرگان و ویژگی‌های منحصربه‌فرد کاندیداها این عرصه را کاملا تخصصی کرده‌است و نیاز است دبیرخانه مجلس خبرگان رأسا اقدام به تشکیل کارگروه‌های تبلیغاتی و رسانهای در این زمینه کرده و رسانه‌های عمومی را هدایت و راهبری نماید.
🔹این حرکت رسانهای نیازمند اتاق فکر و برنامه‌ریزی چندماه است و نمی‌توان انتظار داشت در یک ماه منتهی انتخابات شاهد اتفاق اثرگذاری باشیم. باید دید در روزهای آتی دبیرخانه خبرگان چه برنامه‌هایی در این زمینه خواهد داشت.
🔹باتوجه به جایگاه و شأن بسیار مهم مجلس خبرگان و گزینش انحصاری کاندیداهای این مجلس از مجتهدان، «مباحثات» تلاش خواهد کرد در سلسله مطالبی به زوایای مختلف این انتخابات بپردازد. لذا از مخاطبان خود دعوت می‌کنیم مطالب و یادداشت‌ها و نظرات خود را برای انتشار به مدیریت کانال یا سایت مباحثات ارسال نمایند.
@mobahesatmagz
خبرگان ملت/۱
🔹 ۲۴ مرداد سالروز افتتاح مجلس خبرگان رهبری بود. اولین دوره مجلس خبرگان در سال ۱۳۶۲ پس از برگزاری انتخابات و اخذ رأی مردم و مشخص شدن نمایندگان منتخب، با پیام امام خمینی (ره) افتتاح شد. این مناسبت اما در لابلای صفحات تقویم تاریخ ماند و هیچ انعکاس رسانهای در صفحات رسمی دبیرخانه خبرگان نداشت.
این در حالی است که انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان، همزمان با انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی قرار است در روز جمعه ۱۱ اسفند ماه سال جاری برگزار شود و این مناسبت زمینه و بهانه بسیار خوبی بود تا دبیرخانه مجلس خبرگان برنامه‌های رسانهای خود برای اطلاع‌رسانی از جایگاه و اهمیت این مجلس را برای عموم آغاز نماید.
🔹واقعیت امر این است که مجلس خبرگان به لحاظ واجدان شرایط کاندیداتوری و مدت هشت‌ساله هر دوره و دلایل دیگر، تفاوت‌های جدی با سایر انتخابات در کشور ما دارد. طبیعتا نمی‌توان انتظار داشت که افکار عمومی و رسانه‌ها به این مجلس مانند سایر رقابت‌های انتخاباتی توجه نمایند.
🔹بنابراین لازم است دبیرخانه مجلس خبرگان با بهره‌گیری از نظرات و تجربیات عرصه رسانه، حرکت جدی در شناساندن جایگاه این مجلس برای مردم و نخبگان آغاز نماید. واگذاری کامل این امر به صداوسیما و اطمینان خاطر کامل به آن یک اشتباه محاسباتی است . چرا که ادبیات گفتمانی برای معرفی مجلس خبرگان و ویژگی‌های منحصربه‌فرد کاندیداها این عرصه را کاملا تخصصی کرده‌است و نیاز است دبیرخانه مجلس خبرگان رأسا اقدام به تشکیل کارگروه‌های تبلیغاتی و رسانهای در این زمینه کرده و رسانه‌های عمومی را هدایت و راهبری نماید.
🔹این حرکت رسانهای نیازمند اتاق فکر و برنامه‌ریزی چندماه است و نمی‌توان انتظار داشت در یک ماه منتهی انتخابات شاهد اتفاق اثرگذاری باشیم. باید دید در روزهای آتی دبیرخانه خبرگان چه برنامه‌هایی در این زمینه خواهد داشت.
🔹باتوجه به جایگاه و شأن بسیار مهم مجلس خبرگان و گزینش انحصاری کاندیداهای این مجلس از مجتهدان، «مباحثات» تلاش خواهد کرد در سلسله مطالبی به زوایای مختلف این انتخابات بپردازد. لذا از مخاطبان خود دعوت می‌کنیم مطالب و یادداشت‌ها و نظرات خود را برای انتشار به مدیریت کانال یا سایت مباحثات ارسال نمایند.
@mobahesatmagz
🔅استاد رضا مختاری تشریح کرد:
گذری بر شخصیت علمی و اخلاقی آیت‌الله خرسان
🔹خاندان خرسان از خاندان عریق علمی عراق و نجف اشرف هستند. پدر بزرگوار ایشان آیتﷲ سید حسن خرسان بودند که برای اولین بار فقیه و استبصار و تهذیب را چاپ حروفی کرد. اولین بار چاپ حروفی و یا چاپ سربی با تصحیح پدر بزرگوار ایشان است. برادر ایشان آقا سید محمدرضا خرسان هم از علمای نجف اشرف بود که چند سال پیش از دنیا رفتند. خلاصه خانواده‌ی اصیل علمی و ریشه‌دار در نجف اشرف و معروف به زهد و تقوا و دیانت هستند.
🔹آیت‌الله خرسان از کسانی است که سال‌ها پیش از انقلاب در موضوع تصحیح بحارالانوار که در ۱۱۰ جلد در ایران چاپ شد مشارکت جدی داشت.. ایشان تنها عالم عراقی و غیرایرانی است که در تصحیح بحارالانوار کمک کرده است و ۹ جلد بحار هم با تصحیح ایشان چاپ شده است. ایشان در نجف بودند و از نجف تصحیح می‌کردند و به تهران می‌فرستادند که انتشارات اسلامیه منتشر کند.
🔹ایشان از همان اوایل از دوستان و شاگردان شیخ آقابزرگ تهرانی، علامه امینی، کاشف الغطاء، سید هبةالدین شهرستانی بودند. یعنی اساتید و بزرگان زیادی را درک کرده بودند و از آنها درس گرفته بودند و خاطرات زیادی از این بزرگان داشت. موسوعه‌ی ابن عباس که الان در ۲۱ جلد چاپ شده ، در این کتاب مرحوم آقا سید عبدالهادی شیرازی و مرحوم سید هبة الدین شهرستانی که نزدیک بیش از ۵۰ سال است که از دنیا رفته‌اند، این دو بزرگوار بر این کتاب تقریر نوشته‌اند، یعنی در آن زمان تألیف شده بود و از آن زمان تا کنون در حدود ۵۰ سال ایشان تکمیل می‌کرد، حدود ۱۰-۱۲ سال پیش در ۲۱ جلد چاپ شد و این روحیه‌ی علمی را داشت و این‌طور نبود که کتابی را نوشته و ننوشته و هنوز کامل نشده فوری برای نشر بفرستد. نه، با حوصله‌ی تمام، چندین دهه برای یک کار علمی وقت می‌گذاشت.
🔹از دیگر ویژگی‌های آثار آیتﷲ خرسان این است که اولا نثر ادبی عربی عالی و جذاب دارند و نکته‌ی دیگر این است که قابل عرضه به تمام جهان اسلام است. یعنی این‌طور نیست که نکته‌ای داشته باشد که نتوان در بلاد مصر یا بلاد عربی منتشر کرد. در عین تصلب بر مواضع خودش و دفاع از اهل بیت(ع) تعابیر و استدلال‌ها به نحوی است که در همه جای بلاد اسلامی و همه جای دنیا قابل عرضه است. یعنی قلم، قلم مؤدبانه و پیراسته از توهین است، در عین تصلب و دفاع از حقایق وحیانی و دفاع از اهل بیت(ع). نثر، نثر بسیار عالی و قرّاء و ادبیات خیلی عالی است. این نکاتی هم که خدمتتان عرض کردم را رعایت کردند و مهمترین بحث‌ها را هم مطرح کرده‌اند.
🔹آیتﷲ خرسان از جریان‌های علمی و سیاسی جهان اسلام مطلع بود و تا این اواخر فضائیات یعنی شبکه‌های ماهواره‌ای را می‌دید، با فضای مجازی آشنا بود و لپ‌تاپی داشت که تا همین اواخر عمر مراجعه می‌کرد که در فضای مجازی چه می‌گذرد و راجع به شیعه و سنّی چه می‌گویند. فضای علمی جهان اسلام چطور است. چطور باید از شیعه دفاع کرد، چطور باید بهانه به دست دشمن نداد و به خاطر همین اطلاع دقیقی از اوضاع جهان اسلام داشت. بعضی مواضع علمای اهل سنت را نقد می‌کرد که شاید بگوییم در بین علمای ایران کسی تا کنون چنین نقدی نکرده باشد.
🔹از خود آیتﷲ خرسان شنیدم که فرمود: وقتی امام و حاج‌آقا مصطفی به نجف آمدند، من منزل حاج‌آقا مصطفی را برای ایشان اجاره کردم. حاج‌آقا مصطفی همسایه‌ی آقای خرسان بودند و آن زمانی که حاج‌آقا مصطفی از دنیا رفتند، خادمه‌ی ایشان اول صبح که کسی مطلع نبود به منزل ما آمد و دیدم که خیلی پریشان‌حال از وفات حاج‌آقا مصطفی خبر داد.
🔹ایشان تا چند سال پیش هر سه ماه رجب، شعبان و رمضان را به صورت توالی در فصول مختلف سال روزه می‌گرفتند و چند سال پیش که ماه رجب در فصل گرمای نجف اشرف بود آن زمانی که ما جوان و کم سن و سال بودیم طاقت روزه در آن زمان را نداشتیم ولی ایشان روزه گرفته بود و مهمتر اینکه در مسجد نماز جماعت و نافله را مثل اوقات عادی داشتند و بعد هم مراجعات مردمی را داشتند و بعد به منزل آمدند و همیشه در روزهای جمعه قبل از ظهر، در منزل ایشان روضه بود که روضه‌ی بسیار معنوی و با خلوصی بود.
🔸مشاهده متن کامل گفت‌وگو:
https://mobahesat.ir/24147
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
گذری بر شخصیت علمی و اخلاقی آیت‌الله خرسان
🔹خاندان خرسان از خاندان عریق علمی عراق و نجف اشرف هستند. پدر بزرگوار ایشان آیتﷲ سید حسن خرسان بودند که برای اولین بار فقیه و استبصار و تهذیب را چاپ حروفی کرد. اولین بار چاپ حروفی و یا چاپ سربی با تصحیح پدر بزرگوار ایشان است. برادر ایشان آقا سید محمدرضا خرسان هم از علمای نجف اشرف بود که چند سال پیش از دنیا رفتند. خلاصه خانواده‌ی اصیل علمی و ریشه‌دار در نجف اشرف و معروف به زهد و تقوا و دیانت هستند.
🔹آیت‌الله خرسان از کسانی است که سال‌ها پیش از انقلاب در موضوع تصحیح بحارالانوار که در ۱۱۰ جلد در ایران چاپ شد مشارکت جدی داشت.. ایشان تنها عالم عراقی و غیرایرانی است که در تصحیح بحارالانوار کمک کرده است و ۹ جلد بحار هم با تصحیح ایشان چاپ شده است. ایشان در نجف بودند و از نجف تصحیح می‌کردند و به تهران می‌فرستادند که انتشارات اسلامیه منتشر کند.
🔹ایشان از همان اوایل از دوستان و شاگردان شیخ آقابزرگ تهرانی، علامه امینی، کاشف الغطاء، سید هبةالدین شهرستانی بودند. یعنی اساتید و بزرگان زیادی را درک کرده بودند و از آنها درس گرفته بودند و خاطرات زیادی از این بزرگان داشت. موسوعه‌ی ابن عباس که الان در ۲۱ جلد چاپ شده ، در این کتاب مرحوم آقا سید عبدالهادی شیرازی و مرحوم سید هبة الدین شهرستانی که نزدیک بیش از ۵۰ سال است که از دنیا رفته‌اند، این دو بزرگوار بر این کتاب تقریر نوشته‌اند، یعنی در آن زمان تألیف شده بود و از آن زمان تا کنون در حدود ۵۰ سال ایشان تکمیل می‌کرد، حدود ۱۰-۱۲ سال پیش در ۲۱ جلد چاپ شد و این روحیه‌ی علمی را داشت و این‌طور نبود که کتابی را نوشته و ننوشته و هنوز کامل نشده فوری برای نشر بفرستد. نه، با حوصله‌ی تمام، چندین دهه برای یک کار علمی وقت می‌گذاشت.
🔹از دیگر ویژگی‌های آثار آیتﷲ خرسان این است که اولا نثر ادبی عربی عالی و جذاب دارند و نکته‌ی دیگر این است که قابل عرضه به تمام جهان اسلام است. یعنی این‌طور نیست که نکته‌ای داشته باشد که نتوان در بلاد مصر یا بلاد عربی منتشر کرد. در عین تصلب بر مواضع خودش و دفاع از اهل بیت(ع) تعابیر و استدلال‌ها به نحوی است که در همه جای بلاد اسلامی و همه جای دنیا قابل عرضه است. یعنی قلم، قلم مؤدبانه و پیراسته از توهین است، در عین تصلب و دفاع از حقایق وحیانی و دفاع از اهل بیت(ع). نثر، نثر بسیار عالی و قرّاء و ادبیات خیلی عالی است. این نکاتی هم که خدمتتان عرض کردم را رعایت کردند و مهمترین بحث‌ها را هم مطرح کرده‌اند.
🔹آیتﷲ خرسان از جریان‌های علمی و سیاسی جهان اسلام مطلع بود و تا این اواخر فضائیات یعنی شبکه‌های ماهواره‌ای را می‌دید، با فضای مجازی آشنا بود و لپ‌تاپی داشت که تا همین اواخر عمر مراجعه می‌کرد که در فضای مجازی چه می‌گذرد و راجع به شیعه و سنّی چه می‌گویند. فضای علمی جهان اسلام چطور است. چطور باید از شیعه دفاع کرد، چطور باید بهانه به دست دشمن نداد و به خاطر همین اطلاع دقیقی از اوضاع جهان اسلام داشت. بعضی مواضع علمای اهل سنت را نقد می‌کرد که شاید بگوییم در بین علمای ایران کسی تا کنون چنین نقدی نکرده باشد.
🔹از خود آیتﷲ خرسان شنیدم که فرمود: وقتی امام و حاج‌آقا مصطفی به نجف آمدند، من منزل حاج‌آقا مصطفی را برای ایشان اجاره کردم. حاج‌آقا مصطفی همسایه‌ی آقای خرسان بودند و آن زمانی که حاج‌آقا مصطفی از دنیا رفتند، خادمه‌ی ایشان اول صبح که کسی مطلع نبود به منزل ما آمد و دیدم که خیلی پریشان‌حال از وفات حاج‌آقا مصطفی خبر داد.
🔹ایشان تا چند سال پیش هر سه ماه رجب، شعبان و رمضان را به صورت توالی در فصول مختلف سال روزه می‌گرفتند و چند سال پیش که ماه رجب در فصل گرمای نجف اشرف بود آن زمانی که ما جوان و کم سن و سال بودیم طاقت روزه در آن زمان را نداشتیم ولی ایشان روزه گرفته بود و مهمتر اینکه در مسجد نماز جماعت و نافله را مثل اوقات عادی داشتند و بعد هم مراجعات مردمی را داشتند و بعد به منزل آمدند و همیشه در روزهای جمعه قبل از ظهر، در منزل ایشان روضه بود که روضه‌ی بسیار معنوی و با خلوصی بود.
🔸مشاهده متن کامل گفت‌وگو:
https://mobahesat.ir/24147
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
مباحثات
گذری بر شخصیت علمی و اخلاقی آیت‌الله خرسان « مباحثات
⚡️به مناسبت درگذشت آیت‌الله غلامرضا صلواتی
رحلت فقیه اخلاقی
🔹با درگذشت آیت‌الله غلامرضا صلواتی در سن 95 سالگی، یکی از آخرین شاگردان و بقیةالسلف مراجع عظامی همچون آیت‌الله‌العظمی بروجردی از حوزه‌های علمیه رخت بربست.
🔹آیت‌الله آقای حاج شیخ غلامرضا صلواتی در تاریخ یکم فرودین 1307 هجری شمسی مطابق با 29 رمضان 1346 هجری قمری در شهر اراک بدنیا آمد.وی تحصیل خود را از مکتب‌خانه آغاز نمود و سپس در سن یازده سالگی به بازار رفته و شاگردی تجارت خانه حاج مرتضی حشمتی را به عهده می‌گیرد و استاد به جهت شدت احتیاط شاگرد در مسائل کسب و کار و اعتماد به او تمامی امور مغازه و منزل خویش را به غلام‌رضای نوجوان واگذار می‌نماید. حجره مرحوم حشمتی که از دوست‌داران و علاقه‌مندان به علما و روحانیان بود محل تردد بزرگانی چون حضرت آیت‌الله سیداحمد خوانساری و سایر افراد میگردد. علاقه آیت‌الله صلواتی به معارف دینی موجب می‌شود تا ایشان علاوه بر اشتغال به کسب در بازار، اوقات فراغت خود را با مجالست با علمای دین، و نشست و برخاست با آنان سپری نماید.
🔹آوازه حوزه علمیه مقدسه قم در جوار بارگاه ملکوتی حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها و استفاده از اساتید مبرزی که تحت اشراف و تربیت آیت‌الله موسس پرورش یافته بودند اشتیاق ایشان برای هجرت به شهر مقدس قم را دو چندان کرده بود و بر همین اساس در سال 1326 هجری شمسی در این دیار مقدس سکنا گزید و از محضر اساتید معظم آقایان ٫آیت الله حاج شیخ مرتضى حائرى (مکاسب و کفایه)، آیت‌الله آمیرزا محمد مجاهدى تبریزى (رسائل)، آیت‌الله حاج شیخ عبدالجواد جبل‌عاملى اصفهانى (رسائل و کفایه) و آیت‌الله شیخ عبدالرزاق قائینی (رسائل) را فرا گرفت و خود را برای شرکت در درس خارج عالمان آن روزگار آماده ساخت.در همین ایام با تلبس به لباس مقدس روحانیت توسط استاد خود حضرت آیت‌الله حاج شیخ مرتضی حائری یزدی نوکری خویش را بر ولی‌نعمت خود حضرت ولی‌عصر (عج) اعلام داشت.
🔹ایشان پس از فراگیری سطوح عالی جهت کسب دراسات عالیه در درس خارج بزرگان آن روزگار شرکت می‌نماید و به اعتراف هم درسان خود از مستشکلین قوی در هر درس قرار می‌گیرد. اساتید ایشان در درس خارج فقه و اصول عبارتند از: حضرت آیت‌الله العظمی حاج آقا حسین بروجردی که به مدت سیزده سال از خرمن پر فیض او خوشه چید.
🔹حضور در درس خارج فقه کتاب مکاسب فقیه بزرگوار حضرت آیت الله العظمی حاج سید محمدرضا گلپایگانی قدس سره الشریف، شرکت در یک دوره هشت ساله درس خارج اصول حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ محمد علی اراکی و کسب فیض از محضر حضرت آیت الله العظمی حاج سید احمد خوانساری . استفاده وافر از درس اصول حضرت آیت الله العظمی سید محمد محقق داماد به مدت هفت سال و شرکت در درس خارج حضرت آیت الله العظمی میرزا هاشم املی و استفاده از ایشان در مدت زمانی کوتاه
🔹از مهمترین امتیازات و توفیقات استاد صلواتی، که او را در این جهت نمونه و ممتاز و به تعبیر بعضى بى‌نظیر کرده، مسئله تدریس و شاگرد پرورى او در طول بیش از نیم قرن است که در این مدت با بیانى نشاط بخش، توانست شاگردان زبده و برجسته‌اى پرورش دهد. بسیاری از فقهای اکنون حوزهی علمیه قم از شاگردان آیت‌الله صلواتی هستند.
🔹ایشان سلوک رفتاری عالمان قدیم را دارد و از شهرت و ایجاد دستگاه و تشکیلات گریزان بود. شهرت‌گریز بود و با وجود اینکه خاطرات نابی از حوزه و اساتید بزرگش داشت، اما به‌سختی تن به مصاحبه یا مکتوب‌کردن آنها می‌داد. در شهرت‌گریزی‌ایشان همین بس که سخت می‌توان درباره‌اش مطلبی یا تصویری در اینترنت پیدا کرد. از آن دسته علمایی است که در محضرش احساس آرامش می‌کردی و به راحتی می‌توانستی حرف بزنی.
🔸مشاهده متن کامل یادداشت:
Mobahesat.ir/24030
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
رحلت فقیه اخلاقی
🔹با درگذشت آیت‌الله غلامرضا صلواتی در سن 95 سالگی، یکی از آخرین شاگردان و بقیةالسلف مراجع عظامی همچون آیت‌الله‌العظمی بروجردی از حوزه‌های علمیه رخت بربست.
🔹آیت‌الله آقای حاج شیخ غلامرضا صلواتی در تاریخ یکم فرودین 1307 هجری شمسی مطابق با 29 رمضان 1346 هجری قمری در شهر اراک بدنیا آمد.وی تحصیل خود را از مکتب‌خانه آغاز نمود و سپس در سن یازده سالگی به بازار رفته و شاگردی تجارت خانه حاج مرتضی حشمتی را به عهده می‌گیرد و استاد به جهت شدت احتیاط شاگرد در مسائل کسب و کار و اعتماد به او تمامی امور مغازه و منزل خویش را به غلام‌رضای نوجوان واگذار می‌نماید. حجره مرحوم حشمتی که از دوست‌داران و علاقه‌مندان به علما و روحانیان بود محل تردد بزرگانی چون حضرت آیت‌الله سیداحمد خوانساری و سایر افراد میگردد. علاقه آیت‌الله صلواتی به معارف دینی موجب می‌شود تا ایشان علاوه بر اشتغال به کسب در بازار، اوقات فراغت خود را با مجالست با علمای دین، و نشست و برخاست با آنان سپری نماید.
🔹آوازه حوزه علمیه مقدسه قم در جوار بارگاه ملکوتی حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها و استفاده از اساتید مبرزی که تحت اشراف و تربیت آیت‌الله موسس پرورش یافته بودند اشتیاق ایشان برای هجرت به شهر مقدس قم را دو چندان کرده بود و بر همین اساس در سال 1326 هجری شمسی در این دیار مقدس سکنا گزید و از محضر اساتید معظم آقایان ٫آیت الله حاج شیخ مرتضى حائرى (مکاسب و کفایه)، آیت‌الله آمیرزا محمد مجاهدى تبریزى (رسائل)، آیت‌الله حاج شیخ عبدالجواد جبل‌عاملى اصفهانى (رسائل و کفایه) و آیت‌الله شیخ عبدالرزاق قائینی (رسائل) را فرا گرفت و خود را برای شرکت در درس خارج عالمان آن روزگار آماده ساخت.در همین ایام با تلبس به لباس مقدس روحانیت توسط استاد خود حضرت آیت‌الله حاج شیخ مرتضی حائری یزدی نوکری خویش را بر ولی‌نعمت خود حضرت ولی‌عصر (عج) اعلام داشت.
🔹ایشان پس از فراگیری سطوح عالی جهت کسب دراسات عالیه در درس خارج بزرگان آن روزگار شرکت می‌نماید و به اعتراف هم درسان خود از مستشکلین قوی در هر درس قرار می‌گیرد. اساتید ایشان در درس خارج فقه و اصول عبارتند از: حضرت آیت‌الله العظمی حاج آقا حسین بروجردی که به مدت سیزده سال از خرمن پر فیض او خوشه چید.
🔹حضور در درس خارج فقه کتاب مکاسب فقیه بزرگوار حضرت آیت الله العظمی حاج سید محمدرضا گلپایگانی قدس سره الشریف، شرکت در یک دوره هشت ساله درس خارج اصول حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ محمد علی اراکی و کسب فیض از محضر حضرت آیت الله العظمی حاج سید احمد خوانساری . استفاده وافر از درس اصول حضرت آیت الله العظمی سید محمد محقق داماد به مدت هفت سال و شرکت در درس خارج حضرت آیت الله العظمی میرزا هاشم املی و استفاده از ایشان در مدت زمانی کوتاه
🔹از مهمترین امتیازات و توفیقات استاد صلواتی، که او را در این جهت نمونه و ممتاز و به تعبیر بعضى بى‌نظیر کرده، مسئله تدریس و شاگرد پرورى او در طول بیش از نیم قرن است که در این مدت با بیانى نشاط بخش، توانست شاگردان زبده و برجسته‌اى پرورش دهد. بسیاری از فقهای اکنون حوزهی علمیه قم از شاگردان آیت‌الله صلواتی هستند.
🔹ایشان سلوک رفتاری عالمان قدیم را دارد و از شهرت و ایجاد دستگاه و تشکیلات گریزان بود. شهرت‌گریز بود و با وجود اینکه خاطرات نابی از حوزه و اساتید بزرگش داشت، اما به‌سختی تن به مصاحبه یا مکتوب‌کردن آنها می‌داد. در شهرت‌گریزی‌ایشان همین بس که سخت می‌توان درباره‌اش مطلبی یا تصویری در اینترنت پیدا کرد. از آن دسته علمایی است که در محضرش احساس آرامش می‌کردی و به راحتی می‌توانستی حرف بزنی.
🔸مشاهده متن کامل یادداشت:
Mobahesat.ir/24030
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
مباحثات
رحلت فقیه متخلق « مباحثات
🔅حوزه علمیه قم و کتابخانه تخصصی علوم حدیث؛ کتابخانه تراز تشیع در هزاره سوم؛ بایسته ها و کارکردها
🖌حجت‌الاسلام دکتر علی راد
🔸امروز ششم مهرماه هزاروچهارصد و دو شمسی به دعوت حجت‌الاسلام و‌المسلمین معراجی مدیریت محترم کتابخانه تخصصی علوم حدیث توفیق این را داشتم که در جلسه بازدید آیتﷲ اعرافی از این کتابخانه شرکت کنم و دقایقی نیز مصدع مهمانان این جلسه شدم و نکاتی را درباره جایگاه این کتابخانه و افق فرا روی آن عرض کردم که در بخش دوم این یادداشت به اهم آنها اشاره خواهم نمود.
🔹بخش اوّل:
در آغاز بخش نخست از یادداشت باید عرض کنم که جلسه امروز فراتر از یک بازدیدهای رایج بود. به دلیل تضارب و تبادل آرایی که درباره جایگاه و ضرورت توجه حوزه به حدیث‌پژوهی صورت پذیرفت، ایده‌هایی که مطرح شد، حمایت‌های همدلانه‌ای که برای توسعه حدیث‌دانی روشمند و اجتهادی بیان گردیدو …. در نوع خود کم نظیر بود.
مدیریت عالی حوزه علمیه کشور دو ساعت به بازدید از این کتابخانه تخصصی علوم حدیث و گفت‌وگو درباره عرصه‌ها و زمینه‌های همکاری و مشارکت حوزه علمیه با این کتابخانه اختصاص داد و با حوصله و اشتیاق از وضعیت و ظرفیت‌های متنوع و البته مغفول این کتابخانه از نزدیک آشنا شد و نکات و ایده‌های ارزشمندی را نیز در راستای توسعه تعامل این کتابخانه با طلاب و همکاری‌های مشترک با بخش‌های آموزش و پژوهش حوزه بیان نمود که تحسین برانگیز بود. این اهتمام و نگرش عالمانه آیتﷲاعرافی به حدیث‌پژوهی مایه دلگرمی و امید‌آفرین برای طلاب و پژوهشگران حدیث در حوزه علمیه است.
🔹بخش دوّم:
یک. جایگاه سنّـت و حدیث به مثابه ترجمان آن و نقش بی‌بدیل آن در پدیداری و توسعه علوم اسلامی بر همگان روشن و مبرهن است؛ حدیث مادر علوم اسلامی است و دانش‌های اسلامی از آغاز تا کنون نیازمند حدیث بوده و هستند و حدیث عیار سنجش اسلامی بودن این علوم است. حتی قرآن و تفسیر آن نیز از مسیر سنّت و حدیث به دست ما رسیده است، لذا جایگاه سنّـت در اندیشه مسلمین بی بدیل و اهتمام به آن امری بایسته و اجتناب‌ناپذیر است. آنگونه که معصومان بر این مهم اهتمام داشتند و به اصحاب خود در ثبت وحراست از میراث مکتوب حدیثی توصیه اکید داشتند .
دو. در تاریخ علم از گذشته تا اکنون با دو نوع کتابخانه مواجهیم : کتابخانه‌های عمومی و کتابخانه‌های تخصصی.
سه. سده معاصر به دلیل تخصصی‌گرایی در علوم، عصر ظهور کتابخانه‌های تخصصی در علوم انسانی و تجربی است و کتابخانه تخصصی عنصری اجتناب ناپذیر ار فرایند رویکرد تخصصی و گرایش‌محور به دانش است و حوزه‌های علمیه تشیع نیز از این ضرورت مستثنا نبوده و نیستند. ولی کتابخانه تخصصی تراز در هر علم و گرایش علمی معیارها و مولفه‌های خاص خود را دارد و فقط با نصب یک تابلو و خرید کتاب و عرضه آن در قفسه‌ها این مهم میسور نیست؛ کتابخانه تخصصی تراز بایستی ضمن حضور در گفتمان علم در پدیداری پژوهش‌های فاخر و سرآمد و تعاطی افکار و آرای نخبگان نقش‌آفرین باشد؛ کتابخانه تخصصی تراز رویکردی علمی به علم، کتاب و پژوهشگر است و به جای نگاه فرایندی و ماشینی در تهیه و عرضه کتاب، نگاهی علمی و تخصصی، به‌روز و همگام با تحولات دانش دارد.
چهار. کتابخانه تخصصی علوم حدیث قم تا کنون دو مرحله تاسیس و تثبیت از ادوار یک کتابخانه تخصصی تراز را گذرانده است و به دلیل ویژگی‌های خاص خود همانند جامعیت در محتوا، به روز بودن در تهیه منابع وکتابهای جدید، برخورداری از افق بلند برای آینده مطلوب در حدیث پژوهی، مدیریت همدلانه با پژوهشگران و …. این ظرفیت را دارد که به یک کتابخانه تراز و معیار در حدیث در حوزه علمیه و حتی جهان تشیع و اسلام ارتقا یابد. برای تحقق این مطلوب ضروری است این کتابخانه برای گام سوم به این امور مهم عنایت ویژه داشته باشد و البته که تحقق این امور نیازمند حمایت‌های همه‌جانبه حوزه و نهادهای علمی و فرهنگی کشور از این کتابخانه است:
🔻
لف) تلاش برای احراز جایگاه قطب کتابخانه تخصصی علوم حدیث در جهان تشیع و جهان اسلام با عنایت به تحقق لوازم و ضرورت‌های لازم در تبدیل شدن به قطب و مرجع کتابخانه های تخصصی حدیث؛
ب) توسعه ارتباطات بین‌المللی با کتابخانه‌های تخصصی حدیثی جهان؛
ج) ارائه مشاوره‌های تخصصی برای طرح‌های پژوهشی حدیث محور به پژوهشگران داخل و خارج از کشور در دسترسی به منابع مرتبط با طرح؛
ه) اهتمام به جریان‌سازی نقد کتاب حدیث به صورت مستمر و اثر گذار در گفتمان حدیث پژوهی کشور از طریق برگزاری نشست‌های تخصصی با حضور نخبگان و ناقدان کتاب.
و) ارائه گزارش‌های دقیق از روند نشر کتاب حدیث در دانش‌های مختلف علوم حدیث در هر فصل و انتشار سالیانه آن در ویژه‌نامه تخصصی.
ز) حضور موثر در فضای مجازی و اطلاع رسانی گسترده به زبان های مختلف.
🔸مشاهده متن کامل یادداشت:
https://mobahesat.ir/24157
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
🖌حجت‌الاسلام دکتر علی راد
🔸امروز ششم مهرماه هزاروچهارصد و دو شمسی به دعوت حجت‌الاسلام و‌المسلمین معراجی مدیریت محترم کتابخانه تخصصی علوم حدیث توفیق این را داشتم که در جلسه بازدید آیتﷲ اعرافی از این کتابخانه شرکت کنم و دقایقی نیز مصدع مهمانان این جلسه شدم و نکاتی را درباره جایگاه این کتابخانه و افق فرا روی آن عرض کردم که در بخش دوم این یادداشت به اهم آنها اشاره خواهم نمود.
🔹بخش اوّل:
در آغاز بخش نخست از یادداشت باید عرض کنم که جلسه امروز فراتر از یک بازدیدهای رایج بود. به دلیل تضارب و تبادل آرایی که درباره جایگاه و ضرورت توجه حوزه به حدیث‌پژوهی صورت پذیرفت، ایده‌هایی که مطرح شد، حمایت‌های همدلانه‌ای که برای توسعه حدیث‌دانی روشمند و اجتهادی بیان گردیدو …. در نوع خود کم نظیر بود.
مدیریت عالی حوزه علمیه کشور دو ساعت به بازدید از این کتابخانه تخصصی علوم حدیث و گفت‌وگو درباره عرصه‌ها و زمینه‌های همکاری و مشارکت حوزه علمیه با این کتابخانه اختصاص داد و با حوصله و اشتیاق از وضعیت و ظرفیت‌های متنوع و البته مغفول این کتابخانه از نزدیک آشنا شد و نکات و ایده‌های ارزشمندی را نیز در راستای توسعه تعامل این کتابخانه با طلاب و همکاری‌های مشترک با بخش‌های آموزش و پژوهش حوزه بیان نمود که تحسین برانگیز بود. این اهتمام و نگرش عالمانه آیتﷲاعرافی به حدیث‌پژوهی مایه دلگرمی و امید‌آفرین برای طلاب و پژوهشگران حدیث در حوزه علمیه است.
🔹بخش دوّم:
یک. جایگاه سنّـت و حدیث به مثابه ترجمان آن و نقش بی‌بدیل آن در پدیداری و توسعه علوم اسلامی بر همگان روشن و مبرهن است؛ حدیث مادر علوم اسلامی است و دانش‌های اسلامی از آغاز تا کنون نیازمند حدیث بوده و هستند و حدیث عیار سنجش اسلامی بودن این علوم است. حتی قرآن و تفسیر آن نیز از مسیر سنّت و حدیث به دست ما رسیده است، لذا جایگاه سنّـت در اندیشه مسلمین بی بدیل و اهتمام به آن امری بایسته و اجتناب‌ناپذیر است. آنگونه که معصومان بر این مهم اهتمام داشتند و به اصحاب خود در ثبت وحراست از میراث مکتوب حدیثی توصیه اکید داشتند .
دو. در تاریخ علم از گذشته تا اکنون با دو نوع کتابخانه مواجهیم : کتابخانه‌های عمومی و کتابخانه‌های تخصصی.
سه. سده معاصر به دلیل تخصصی‌گرایی در علوم، عصر ظهور کتابخانه‌های تخصصی در علوم انسانی و تجربی است و کتابخانه تخصصی عنصری اجتناب ناپذیر ار فرایند رویکرد تخصصی و گرایش‌محور به دانش است و حوزه‌های علمیه تشیع نیز از این ضرورت مستثنا نبوده و نیستند. ولی کتابخانه تخصصی تراز در هر علم و گرایش علمی معیارها و مولفه‌های خاص خود را دارد و فقط با نصب یک تابلو و خرید کتاب و عرضه آن در قفسه‌ها این مهم میسور نیست؛ کتابخانه تخصصی تراز بایستی ضمن حضور در گفتمان علم در پدیداری پژوهش‌های فاخر و سرآمد و تعاطی افکار و آرای نخبگان نقش‌آفرین باشد؛ کتابخانه تخصصی تراز رویکردی علمی به علم، کتاب و پژوهشگر است و به جای نگاه فرایندی و ماشینی در تهیه و عرضه کتاب، نگاهی علمی و تخصصی، به‌روز و همگام با تحولات دانش دارد.
چهار. کتابخانه تخصصی علوم حدیث قم تا کنون دو مرحله تاسیس و تثبیت از ادوار یک کتابخانه تخصصی تراز را گذرانده است و به دلیل ویژگی‌های خاص خود همانند جامعیت در محتوا، به روز بودن در تهیه منابع وکتابهای جدید، برخورداری از افق بلند برای آینده مطلوب در حدیث پژوهی، مدیریت همدلانه با پژوهشگران و …. این ظرفیت را دارد که به یک کتابخانه تراز و معیار در حدیث در حوزه علمیه و حتی جهان تشیع و اسلام ارتقا یابد. برای تحقق این مطلوب ضروری است این کتابخانه برای گام سوم به این امور مهم عنایت ویژه داشته باشد و البته که تحقق این امور نیازمند حمایت‌های همه‌جانبه حوزه و نهادهای علمی و فرهنگی کشور از این کتابخانه است:
🔻
لف) تلاش برای احراز جایگاه قطب کتابخانه تخصصی علوم حدیث در جهان تشیع و جهان اسلام با عنایت به تحقق لوازم و ضرورت‌های لازم در تبدیل شدن به قطب و مرجع کتابخانه های تخصصی حدیث؛
ب) توسعه ارتباطات بین‌المللی با کتابخانه‌های تخصصی حدیثی جهان؛
ج) ارائه مشاوره‌های تخصصی برای طرح‌های پژوهشی حدیث محور به پژوهشگران داخل و خارج از کشور در دسترسی به منابع مرتبط با طرح؛
ه) اهتمام به جریان‌سازی نقد کتاب حدیث به صورت مستمر و اثر گذار در گفتمان حدیث پژوهی کشور از طریق برگزاری نشست‌های تخصصی با حضور نخبگان و ناقدان کتاب.
و) ارائه گزارش‌های دقیق از روند نشر کتاب حدیث در دانش‌های مختلف علوم حدیث در هر فصل و انتشار سالیانه آن در ویژه‌نامه تخصصی.
ز) حضور موثر در فضای مجازی و اطلاع رسانی گسترده به زبان های مختلف.
🔸مشاهده متن کامل یادداشت:
https://mobahesat.ir/24157
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
مباحثات
حوزه علمیه قم و کتابخانه تخصصی علوم حدیث؛ کتابخانه تراز تشیع در هزاره سوم؛ بایسته ها و کارکردها « مباحثات
🔅سیره اخلاقی و علمی مرحوم آیت‌الله صلواتی
🖌در بیان استاد رضا مختاری
🔸آیتﷲ غلامرضا صلواتی از آخرین شاگردان مرحوم آیتﷲالعظمی بروجردی بودند که حوزه علمیه قم از وجود ایشان بهره‌مند بود. وی چندی پیش در ۹۵سالگی دارفانی را وداع گفت. ویژگی‌های اخلاقی ایشان باعث شده بود که کمتر شرح‌حال یا گفت‌وگوئی درباره این استاد متخلق تهیه و منتشر شود. استاد رضا مختاری سال‌ها توفیق درک ایشان را داشت و در گفت‌وگو با مباحثات به بیان گوشه‌هایی از ویژگی‌های اخلاقی ایشان پرداخته‌است.
🔹آیتﷲ صلواتی امتیازات و توفیقات بزرگی داشتند. از جمله توفیقات ایشان این بود که سالهای متمادی سه وقت امام جماعت مساجد یا حرم بود. یعنی مدتی نماز صبح را در مسجد آبشار می‌خواندند، بعد از اینکه آیتﷲ مظاهری از قم به اصفهان منتقل شدند، ایشان در مسجد آیتﷲ مظاهری در آبشار نماز صبح را به جماعت اقامه می‌کردند. بعد از آن در حرم مطهر می‌خواندند. در مسجد رضائیه نماز مغرب و عشاء را سالهای متمادی می‌خواندند. در مسجد آیتﷲ میانجی در سه‌راه بازار ظاهرا نماز ظهر و عصر را سالهای متمادی می‌خواندند.
🔹توفیق بزرگ دیگری که داشتند این بود که شاید حدود ۶۰ سال یا بیش از ۶۰ سال متمادی منظم و خالصانه به تدریس اشتغال داشتند. جز این چند سال اخیر که یا به خاطر کرونا درس‌ها تعطیل شد به خاطر کسالت و بیماری‌شان تدریس تعطیل شد و الّا تدریس ایشان مستمر بود، نماز جماعت ایشان هم تا زمان کرونا مستمر بود. ظاهرا اواسط دوران کرونا دیگر کسالت پیدا کردند و هم نماز جماعت و هم تدریس ایشان تعطیل شد.
🔹یک بار راجع به یک بحثی در مکاسب، در بحث خیار عیب، یکی از عیوب «ثیّب» و غیر «ثیّب» بودن مطرح شده است. در مصدر این عبارت ایشان فرمودند که؛ فعل آن که یک ب دارد، حالا چطور مصدر آن «ثیبوبه» شده است، شاید ثیوبه و با یک ب درست باشد.ما به منابع از جمله «شرح رضی» و همچنین «اوضح المسالک ابن هشام» مراجعه کردیم و کتاب را برای ایشان بردم و گفتم که؛ این آقایان می‌گویند که «ثیبوبه» با دو تا «ب» درست است، چون این وزن از فعل، مثل شاخ، که شیخوخه می‌شود، دو تا خ دارد، ثاب و ثیب بودن هم ثیبوبه می‌شود و دو تا ب درست است. ایشان با کمال خوشرویی و استقبال قبول کردند. کتاب را هم از من گرفتند.
🔹در سالهای اخیر که ایشان نماز صبح اول حرم را می‌خواندند و آیتﷲ شبیری زنجانی نماز دوم را می‌خواندند. آیتﷲ شبیری که وارد حرم می‌شدند طبعا صبر می‌کردند تا نماز آیتﷲ صلواتی تمام شود و بعد به محراب بروند. نماز آیتﷲ صلواتی که تمام می‌شد، هنگامی که می‌خواست از حرم خارج شود، با ورود آیتﷲ شبیری مصادف می‌شد، یعنی آیتﷲ شبیری برای نماز وارد محراب می‌شدند و آیتﷲ صلواتی خارج می‌شدند. بارها و شاید صدها بار مردم دیده باشند که وقتی آیتﷲ شبیری برای نماز می‌آمدند، بعد از احوالپرسی و سلام و علیک و دست دادن، چند قدم هم آیتﷲ شبیری را همراهی می‌کردند و برمی‌گشتند. هر چه ایشان اصرار می‌کردند که؛ نه، به زحمت نیافتید. ایشان برمی‌گشت و احترام می‌کرد. تا نزدیک محراب و یا چند قدم به همراه آقای شبیری برمی‌گشت و بعدا از حرم خارج می‌شد. این یک مورد است.
🔹راجع به اینکه از تظاهر و خودنمایی پرهیز می‌کرد، شاید کسی از او نشنیده باشد – مگر اینکه در مصاحبه‌ای اصرار کرده باشند – که در سال ۱۳۹۰ هجری قمری و بعد از وفات آیتﷲ سید محسن حکیم که بحث مرجعیت بعد از آقای حکیم مطرح بود، عده‌ای از علمای ایران مرجعیت امام خمینی بعد از آیتﷲ حکیم را اعلام کردند. از جمله مرحوم شیخ عبدالرحیم ربانی شیرازی اطلاعیه داد، مرحوم آقای مشگینی، مرحوم آقای خزعلی، مرحوم شیخ ابراهیم امینی، مرحوم شیخ محمد شاه‌آبادی (اعلیﷲ مقامهم) و آیتﷲ صلواتی مرجعیت امام را اعلام کردند. مطلب آیتﷲ صلواتی این است:«بسمه تعالی. حضرت آیتﷲ خمینی (مد ظله‌العالی) واجد شرایط مرجعیت عامه هستند. تقلید از معظم‌له صلاح اسلام است». در کتاب نهضت امام خمینی، جلد اول، صفحه‌ی ۸۲، کسانی که امضاء کرده‌اند آمده است. از جمله آقای صلواتی و از جمله آیتﷲ شیخ یحیی انصاری شیرازی هستند.آقای صلواتی این اطلاعیه را داشت و گویا سه ماه هم برای همین امضاء به زابل تبعید شد ولی به هیچ وجه اهل تظاهر و ابراز نبودند. ما که ابدا از ایشان نشنیدیم و در کتاب‌ها دیدیم. شاید خودش به هیچ‌کسی نگفته باشد، مگر اینکه در مصاحبه‌ها گفته باشند که؛ راجع به این توضیح بده و ایشان هم توضیحی داده باشد.
🔸مشاهده متن کامل گفت وگو:
https://mobahesat.ir/24162
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
🖌در بیان استاد رضا مختاری
🔸آیتﷲ غلامرضا صلواتی از آخرین شاگردان مرحوم آیتﷲالعظمی بروجردی بودند که حوزه علمیه قم از وجود ایشان بهره‌مند بود. وی چندی پیش در ۹۵سالگی دارفانی را وداع گفت. ویژگی‌های اخلاقی ایشان باعث شده بود که کمتر شرح‌حال یا گفت‌وگوئی درباره این استاد متخلق تهیه و منتشر شود. استاد رضا مختاری سال‌ها توفیق درک ایشان را داشت و در گفت‌وگو با مباحثات به بیان گوشه‌هایی از ویژگی‌های اخلاقی ایشان پرداخته‌است.
🔹آیتﷲ صلواتی امتیازات و توفیقات بزرگی داشتند. از جمله توفیقات ایشان این بود که سالهای متمادی سه وقت امام جماعت مساجد یا حرم بود. یعنی مدتی نماز صبح را در مسجد آبشار می‌خواندند، بعد از اینکه آیتﷲ مظاهری از قم به اصفهان منتقل شدند، ایشان در مسجد آیتﷲ مظاهری در آبشار نماز صبح را به جماعت اقامه می‌کردند. بعد از آن در حرم مطهر می‌خواندند. در مسجد رضائیه نماز مغرب و عشاء را سالهای متمادی می‌خواندند. در مسجد آیتﷲ میانجی در سه‌راه بازار ظاهرا نماز ظهر و عصر را سالهای متمادی می‌خواندند.
🔹توفیق بزرگ دیگری که داشتند این بود که شاید حدود ۶۰ سال یا بیش از ۶۰ سال متمادی منظم و خالصانه به تدریس اشتغال داشتند. جز این چند سال اخیر که یا به خاطر کرونا درس‌ها تعطیل شد به خاطر کسالت و بیماری‌شان تدریس تعطیل شد و الّا تدریس ایشان مستمر بود، نماز جماعت ایشان هم تا زمان کرونا مستمر بود. ظاهرا اواسط دوران کرونا دیگر کسالت پیدا کردند و هم نماز جماعت و هم تدریس ایشان تعطیل شد.
🔹یک بار راجع به یک بحثی در مکاسب، در بحث خیار عیب، یکی از عیوب «ثیّب» و غیر «ثیّب» بودن مطرح شده است. در مصدر این عبارت ایشان فرمودند که؛ فعل آن که یک ب دارد، حالا چطور مصدر آن «ثیبوبه» شده است، شاید ثیوبه و با یک ب درست باشد.ما به منابع از جمله «شرح رضی» و همچنین «اوضح المسالک ابن هشام» مراجعه کردیم و کتاب را برای ایشان بردم و گفتم که؛ این آقایان می‌گویند که «ثیبوبه» با دو تا «ب» درست است، چون این وزن از فعل، مثل شاخ، که شیخوخه می‌شود، دو تا خ دارد، ثاب و ثیب بودن هم ثیبوبه می‌شود و دو تا ب درست است. ایشان با کمال خوشرویی و استقبال قبول کردند. کتاب را هم از من گرفتند.
🔹در سالهای اخیر که ایشان نماز صبح اول حرم را می‌خواندند و آیتﷲ شبیری زنجانی نماز دوم را می‌خواندند. آیتﷲ شبیری که وارد حرم می‌شدند طبعا صبر می‌کردند تا نماز آیتﷲ صلواتی تمام شود و بعد به محراب بروند. نماز آیتﷲ صلواتی که تمام می‌شد، هنگامی که می‌خواست از حرم خارج شود، با ورود آیتﷲ شبیری مصادف می‌شد، یعنی آیتﷲ شبیری برای نماز وارد محراب می‌شدند و آیتﷲ صلواتی خارج می‌شدند. بارها و شاید صدها بار مردم دیده باشند که وقتی آیتﷲ شبیری برای نماز می‌آمدند، بعد از احوالپرسی و سلام و علیک و دست دادن، چند قدم هم آیتﷲ شبیری را همراهی می‌کردند و برمی‌گشتند. هر چه ایشان اصرار می‌کردند که؛ نه، به زحمت نیافتید. ایشان برمی‌گشت و احترام می‌کرد. تا نزدیک محراب و یا چند قدم به همراه آقای شبیری برمی‌گشت و بعدا از حرم خارج می‌شد. این یک مورد است.
🔹راجع به اینکه از تظاهر و خودنمایی پرهیز می‌کرد، شاید کسی از او نشنیده باشد – مگر اینکه در مصاحبه‌ای اصرار کرده باشند – که در سال ۱۳۹۰ هجری قمری و بعد از وفات آیتﷲ سید محسن حکیم که بحث مرجعیت بعد از آقای حکیم مطرح بود، عده‌ای از علمای ایران مرجعیت امام خمینی بعد از آیتﷲ حکیم را اعلام کردند. از جمله مرحوم شیخ عبدالرحیم ربانی شیرازی اطلاعیه داد، مرحوم آقای مشگینی، مرحوم آقای خزعلی، مرحوم شیخ ابراهیم امینی، مرحوم شیخ محمد شاه‌آبادی (اعلیﷲ مقامهم) و آیتﷲ صلواتی مرجعیت امام را اعلام کردند. مطلب آیتﷲ صلواتی این است:«بسمه تعالی. حضرت آیتﷲ خمینی (مد ظله‌العالی) واجد شرایط مرجعیت عامه هستند. تقلید از معظم‌له صلاح اسلام است». در کتاب نهضت امام خمینی، جلد اول، صفحه‌ی ۸۲، کسانی که امضاء کرده‌اند آمده است. از جمله آقای صلواتی و از جمله آیتﷲ شیخ یحیی انصاری شیرازی هستند.آقای صلواتی این اطلاعیه را داشت و گویا سه ماه هم برای همین امضاء به زابل تبعید شد ولی به هیچ وجه اهل تظاهر و ابراز نبودند. ما که ابدا از ایشان نشنیدیم و در کتاب‌ها دیدیم. شاید خودش به هیچ‌کسی نگفته باشد، مگر اینکه در مصاحبه‌ها گفته باشند که؛ راجع به این توضیح بده و ایشان هم توضیحی داده باشد.
🔸مشاهده متن کامل گفت وگو:
https://mobahesat.ir/24162
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
مباحثات
سیره اخلاقی و علمی مرحوم آیت‌الله صلواتی « مباحثات
⚡️سیاحتی در گرانیگاه حوزه سنّتی قم و روایتی از وضعیت درس‌ها
🖌محمدجواد حسین‌زاده
🔸مسجد اعظم در جوار حرم حضرت معصومه(س) مکانی برای دروس خارج مراجع و برخی دیگر از مشاهیر حوزه سنتّی است و این دو مکان در کنار مدرسه دارالشفا، مدرسه خان(که به نام مدرسه آیتﷲ بروجردی نیز شناخته می‌شود) و مدرسه آیتﷲ گلپایگانی گرانیگاه حوزه سنتّی قم تلقّی می‌شود. لکن در سالهای اخیر به عللی از جمله توسعه شهری، ورودی کم حوزه‌ها و رشد مؤسسات حوزوی و شبه دانشگاهی، این مراکز و مدارس پنجگانه، شاهد نوعی رکود و هجران و کوچ اجباری است و در شرایطی به سر می‌برد که ممکن است طلبه‌ای در حوزه قم مشغول تحصیل باشد و در طول سال تحصیلی یک بار هم گذرش به این مدارس و مراکز نیافتد.
این گزارش و روایتی که در ادامه تکمیل می‌شود محصول نگاهی است که سال‌ها شاهد و تجربه‌گر آمد‌و‌شدهای فراوان به مهد حوزه سنتّی قم بوده و پس از غیبتی چند ساله برای به‌روز کردن دانسته‌ها و کمی خاطره‌بازی، در روزهای آغازین سال تحصیلی جدید(مهر ۱۴۰۲ هجری شمسی برابر با ربیع المولود ۱۴۴۵ هجری قمری و یک سده پس از تأسیس حوزه قم)، مشغول پرسه‌زنی در گرانیگاه حوزه سنّتی شده است.
🔹از نسل شاگردان آیتﷲ بروجردی امسال تحصیلی آیات جوادی آملی، نوری همدانی و سبحانی در شبستان‌های مسجد اعظم درس خارج میدهند. درس آیتﷲ جوادی در شبستان شرقی برگزار می‌شود. در درس آیتﷲ جوادی حضور طلبه‌های جوان محسوس است و حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ نفر طلبه ساعت ۹ تا ۱۰ صبح در این درس خارج فقه شرکت می‌کنند.
🔹ساعت بعدی و به طور تقریبی همین تعداد طلبه در درس خارج فقه آیتﷲ نوری همدانی شرکت می‌کنند. از این نسل مراجع و اساتید فقط آیتﷲ سبحانی است که درس خارج اصول را نیز تدریس کرده و همچون گذشته ساعت ۸ صبح خارج فقه و یک ساعت به غروب خارج اصول را در شبستان غربی مسجد اعظم تدریس می‌کند.
🔹از دیگر درس‌های خارج مسجد اعظم که طلاب جوان نیز حضور چشمگیری در آن دارند، درس خارج آقای شب زنده‌دار است. همچنین در میان برنامه‌های دروس خارج مسجد اعظم که در تابلوی اعلانات نصب شده، نام آقایان محمدجواد علوی بروجردی(نوه دختری آیتﷲ بروجردی) و محمدحسن صافی گلپایگانی(فرزند آیتﷲ لطف ﷲ صافی گلپایگانی) نیز دیده می‌شود.
ساعت ۷ تا ۸ تا صبح نیز در شبستان امام خمینی حرم مطهر درس خارج آقای احمد عابدی برگزار می‌شود و وی فقه و اصول را همزمان در یک ساعت تدریس می‌کند. زمان این درس و تدریسِ همزمانِ فقه و اصول زمینه را برای حضور کسانی که کار اجرایی دارند، فراهم می‌کند. وی حدود ۱۵۰ نفر شاگرد دارد. در محل درس مرحوم آیتﷲ هاشمی شاهرودی در سمت دیگر شبستان امام خمینی که محل مسجد محمدیه سابق است، آقای سیفی مازندرانی با حدود ۵۰ نفر در ساعت ۸ تا ۹ صبح جلسه درسی دارد.
از اعضای شورای عالی حوزه آقایان حسینی بوشهری، سید احمد خاتمی و محسن اراکی در مدرسه فیضیه و دارالشفای تدریس می‌کنند. آقای اراکی بر اساس کفش‌هایی که در ورودی مدرس قرار دارد، ۲۰ نفر شاگرد دارد اما درس آقای خاتمی جمعیت بسیاری بیشتری را به خود اختصاص می‌دهد.
🔹اوضاع مدرسه آیتﷲ گلپایگانی هم نسبت به گذشته تغییر کرده است. سالهای قبل میان ساعت تعطیلی درس‌ها تا درس‌های ساعت بعدی آغاز شود، جُنب و جوش و تراکم خاصی در راهروهای این مدرسه ایجاد می‌شد. دوستی همان سال‌ها می‌گفت، مشکل این ازدحام سوء تدبیر معمار این مدرسه است که عرض دَرِ مَدرَس‌ها، عرض راهروها و ورودی بلوک‌های ساختمان را تقریبا یک اندازه گرفته و همین باعث می‌شود با تعطیلی همزمان درس‌ها تراکم ایجاد شود. در حالی که باید عرض ورودی بلوک‌ها خیلی بیشتر از عرض ورودی مَدرَس‌ها قرار داده می‌شد.
🔹حالا مشکل تراکم در ورودی‌های مدرسه آیتﷲ گلپایگانی نه با تدبیر و بازسازی مجدد، بلکه با کم رَمَق شدن درس‌ها و تعطیلی برخی دیگر از درس‌ها بَرطَرف شده و دیگر تراکمی در ورودی‌ها مشاهده نمی‌شود. با این حساب، تا دیر نشده باید تاریخ شفاهی این مراکز سنّتی حوزه گردآوری شود تا شاید آیندگان را از این تاریخ نگاری، سودی و درس عبرتی عاید شود.
🔸مشاهده متن کامل گزارش:
https://mobahesat.ir/24179
🔻🔻🔻
@mbahesatmagz
🖌محمدجواد حسین‌زاده
🔸مسجد اعظم در جوار حرم حضرت معصومه(س) مکانی برای دروس خارج مراجع و برخی دیگر از مشاهیر حوزه سنتّی است و این دو مکان در کنار مدرسه دارالشفا، مدرسه خان(که به نام مدرسه آیتﷲ بروجردی نیز شناخته می‌شود) و مدرسه آیتﷲ گلپایگانی گرانیگاه حوزه سنتّی قم تلقّی می‌شود. لکن در سالهای اخیر به عللی از جمله توسعه شهری، ورودی کم حوزه‌ها و رشد مؤسسات حوزوی و شبه دانشگاهی، این مراکز و مدارس پنجگانه، شاهد نوعی رکود و هجران و کوچ اجباری است و در شرایطی به سر می‌برد که ممکن است طلبه‌ای در حوزه قم مشغول تحصیل باشد و در طول سال تحصیلی یک بار هم گذرش به این مدارس و مراکز نیافتد.
این گزارش و روایتی که در ادامه تکمیل می‌شود محصول نگاهی است که سال‌ها شاهد و تجربه‌گر آمد‌و‌شدهای فراوان به مهد حوزه سنتّی قم بوده و پس از غیبتی چند ساله برای به‌روز کردن دانسته‌ها و کمی خاطره‌بازی، در روزهای آغازین سال تحصیلی جدید(مهر ۱۴۰۲ هجری شمسی برابر با ربیع المولود ۱۴۴۵ هجری قمری و یک سده پس از تأسیس حوزه قم)، مشغول پرسه‌زنی در گرانیگاه حوزه سنّتی شده است.
🔹از نسل شاگردان آیتﷲ بروجردی امسال تحصیلی آیات جوادی آملی، نوری همدانی و سبحانی در شبستان‌های مسجد اعظم درس خارج میدهند. درس آیتﷲ جوادی در شبستان شرقی برگزار می‌شود. در درس آیتﷲ جوادی حضور طلبه‌های جوان محسوس است و حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ نفر طلبه ساعت ۹ تا ۱۰ صبح در این درس خارج فقه شرکت می‌کنند.
🔹ساعت بعدی و به طور تقریبی همین تعداد طلبه در درس خارج فقه آیتﷲ نوری همدانی شرکت می‌کنند. از این نسل مراجع و اساتید فقط آیتﷲ سبحانی است که درس خارج اصول را نیز تدریس کرده و همچون گذشته ساعت ۸ صبح خارج فقه و یک ساعت به غروب خارج اصول را در شبستان غربی مسجد اعظم تدریس می‌کند.
🔹از دیگر درس‌های خارج مسجد اعظم که طلاب جوان نیز حضور چشمگیری در آن دارند، درس خارج آقای شب زنده‌دار است. همچنین در میان برنامه‌های دروس خارج مسجد اعظم که در تابلوی اعلانات نصب شده، نام آقایان محمدجواد علوی بروجردی(نوه دختری آیتﷲ بروجردی) و محمدحسن صافی گلپایگانی(فرزند آیتﷲ لطف ﷲ صافی گلپایگانی) نیز دیده می‌شود.
ساعت ۷ تا ۸ تا صبح نیز در شبستان امام خمینی حرم مطهر درس خارج آقای احمد عابدی برگزار می‌شود و وی فقه و اصول را همزمان در یک ساعت تدریس می‌کند. زمان این درس و تدریسِ همزمانِ فقه و اصول زمینه را برای حضور کسانی که کار اجرایی دارند، فراهم می‌کند. وی حدود ۱۵۰ نفر شاگرد دارد. در محل درس مرحوم آیتﷲ هاشمی شاهرودی در سمت دیگر شبستان امام خمینی که محل مسجد محمدیه سابق است، آقای سیفی مازندرانی با حدود ۵۰ نفر در ساعت ۸ تا ۹ صبح جلسه درسی دارد.
از اعضای شورای عالی حوزه آقایان حسینی بوشهری، سید احمد خاتمی و محسن اراکی در مدرسه فیضیه و دارالشفای تدریس می‌کنند. آقای اراکی بر اساس کفش‌هایی که در ورودی مدرس قرار دارد، ۲۰ نفر شاگرد دارد اما درس آقای خاتمی جمعیت بسیاری بیشتری را به خود اختصاص می‌دهد.
🔹اوضاع مدرسه آیتﷲ گلپایگانی هم نسبت به گذشته تغییر کرده است. سالهای قبل میان ساعت تعطیلی درس‌ها تا درس‌های ساعت بعدی آغاز شود، جُنب و جوش و تراکم خاصی در راهروهای این مدرسه ایجاد می‌شد. دوستی همان سال‌ها می‌گفت، مشکل این ازدحام سوء تدبیر معمار این مدرسه است که عرض دَرِ مَدرَس‌ها، عرض راهروها و ورودی بلوک‌های ساختمان را تقریبا یک اندازه گرفته و همین باعث می‌شود با تعطیلی همزمان درس‌ها تراکم ایجاد شود. در حالی که باید عرض ورودی بلوک‌ها خیلی بیشتر از عرض ورودی مَدرَس‌ها قرار داده می‌شد.
🔹حالا مشکل تراکم در ورودی‌های مدرسه آیتﷲ گلپایگانی نه با تدبیر و بازسازی مجدد، بلکه با کم رَمَق شدن درس‌ها و تعطیلی برخی دیگر از درس‌ها بَرطَرف شده و دیگر تراکمی در ورودی‌ها مشاهده نمی‌شود. با این حساب، تا دیر نشده باید تاریخ شفاهی این مراکز سنّتی حوزه گردآوری شود تا شاید آیندگان را از این تاریخ نگاری، سودی و درس عبرتی عاید شود.
🔸مشاهده متن کامل گزارش:
https://mobahesat.ir/24179
🔻🔻🔻
@mbahesatmagz
مباحثات
سیاحتی در گرانیگاه حوزه سنّتی قم و روایتی از وضعیت درس‌ها « مباحثات
⚡️حجت الاسلام دکتر سید سجاد ایزدهی عضو گروه فقه حقوق و تکالیف شهروندی پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر:
🎤غصب بودن سرزمین فلسطین با نظر مجامع بین‌المللی قابل تغییر نیست/ گستره فقه و حقوق بین‌الملل اجازه دفاع را به مردم فلسطین می‌دهد
🔹در قولنامه‌ها و قراردادها اگر نگاه کنند که یک سند پیشینی وجود دارد که این سند فرضا منزلی وقفی است و کسی در اینجا زندگی می‌کند، حتما سند پیشین مقدم است و آن سند پیشین که متعلق به صاحبان خودش است، حکم بر این می‌کند که نفر بعدی که نشسته غاصب است ولو سند هم داشته باشد یا در خصوص آن، سندسازی شده باشد. لذا حضور و حاکمیّت رژیم صهیونیستی در سرزمین فلسطین، حکم غصب را دارد و غصب هم هیچگاه رسمیت پیدا نمی‌کند، ولو اینکه دیگران به عنوان یک کشور رسمی از آن یاد کنند.
🔹کسانی که کشورشان غصب شده، نمی‌توانند نسبت به این قضیه بی‌تفاوت باشند و عملا باید به حق خودشان برسد. تعابیر متعددی در قرآن نسبت به این قضیه وجود دارد که از آن جمله می‌توان به آیه ناظر به مردم مکه اشاره کرد: «أَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَيْثُ أَخْرَجُوكُمْ» ، آنها شما را اخراج کردند، طبیعتا شما باید به جای خودتان برگردید. اگر کسی شما را از منزلتان اخراج کرده است، در قبال آن، حکم اخراج است.
🔹طبعا فارغ از نص و فارغ از ملاک محوریت نص، دلیل عقل حکم می‌کند که در قبال ظلم باید مبارزه کرد و حق را گرفت، چون حق گرفتنی است و حق دادنی نیست. حق در زمین مذاکره به دست نمی‌آید، مخصوصا نسبت به کسی که جائر، ظالم و غاصب است و از روی علم به غصب تن داده است و به تعبیری آن آیه‌ی قرآن می‌گوید: «أُذِنَ لِلَّذينَ يُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَ إِنَّ اللَّهَ عَلى نَصْرِهِمْ لَقَديرٌ». اینکه کسی مظلوم واقع شده است، به مظلوم اذن قتال داده می‌شود، برای اینکه از ظلم درآید و در صدر اسلام هم عملا این حکایت محقق بود و عملا مردم مکه که مهاجر بودند و از سرزمین خودشان هجرت کردند و به تعبیری از ظلم آنها فرار کردند، طبیعتا باید به سرزمین خودشان برگردند و حق خودشان را بگیرند و گذر زمان هم این قضیه را نفی نمی‌کند.
🔹در حوزهی جنگ بحث موضوع‌شناسی نکته‌ی مهمی است. این که چه کسی نظامی است یا چه کسی غیرنظامی است نکته مهمی است. در خود فقه ما هم این تعبیر مورد اشاره قرار گرفته که؛ اگر زن یا کودک یا پیرمردی اسلحه به دست بگیرد، او دیگر حکم زن و پیرزن معاف از جنگ را ندارد، طبیعتا عنوان عدوّ بر آنها صادق شده و باید نسبت به آنها رویکرد دشمنی پیشه کرد.
🔹در فقه ما نه تنها ناظر به رژیم صهیونیستی، حتی در سایر جنگها، حکمی به نام تترّس داریم. حکم تترّس به این معنا است که اگر مسلمانی در جبهه‌ی جنگ باشد و دشمن از این مسلمان به عنوان سپر انسانی استفاده کند و او را جلوی تانک یا ماشینش بگذارد و بخواهد به واسطه‌ی او جلوی نفوذ سپاه اسلام را بگیرد، برای حفظ نظام و برای شکست دادن دشمن حتی ریختن خون این شخص و از بین بردن او مجاز اعلام می‌شود؛ به‌خاطر اینکه اگر این اتفاق نیافتد طبعا آن جبهه‌ی نبرد سقوط می‌کند و امکان پیروزی از بین می‌رود و سوءاستفاده‌ی دشمن حاصل می‌شود. طبیعتا اینگونه نیست که خون این شخص مباح باشد بلکه در قالب ضرورت و اضطرار اتفاق می‌افتد و طبعا درمرحله بعد، نسبت به فرد مسلمانی که به عنوان سپر انسانی استفاده شده است، بیت المال باید دیه‌ی او را هم بدهد و محترم هم خواهد بود؛ ولو به اضطرار ممکن است حکم قتل برای او صادر شود.
🔹طبعا در خصوص رژیم صهیونیستی با توجه به اینکه اگر حمله‌ای از طرف فلسطینی‌ها صورت نگیرد، صورت مسئله‌ی غصب همچنان باقی خواهد ماند و در فضای مذاکرات این‌ها هیچگاه به خانه‌شان نخواهند رسید و طرف مقابل هم رژیم صهیونیستی است که عملا نسبت به قواعد بین‌المللی تمکین نمی‌کند و از مواضع غاصبان خویش حتی نسبت به تصمیم های نظام سلطه‌ی بین‌المللی هم تمکین نمی¬کند، و نسبت به آنها گردن نمی‌نهد، چاره‌ای جز جنگ مسلحانه نیست، چاره‌ای جز استفاده از ابزار نظامی و ابزار قانونی و عرفی نیست که طبعا در جنگ اخیر هم استفاده شده و این حق مشروع در حقوق بین‌الملل هم به رسمیت شناخته شده است و طبعا این‌ها از آن استفاده می‌کنند و چاره‌ای هم جز این نیست؛ چون بحث دفاع مشروع جز به واسطه‌ی این کار حاصل نمی‌شود.
🔸مشاهده متن کامل گفت‌وگو:
https://mobahesat.ir/24186
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
🎤غصب بودن سرزمین فلسطین با نظر مجامع بین‌المللی قابل تغییر نیست/ گستره فقه و حقوق بین‌الملل اجازه دفاع را به مردم فلسطین می‌دهد
🔹در قولنامه‌ها و قراردادها اگر نگاه کنند که یک سند پیشینی وجود دارد که این سند فرضا منزلی وقفی است و کسی در اینجا زندگی می‌کند، حتما سند پیشین مقدم است و آن سند پیشین که متعلق به صاحبان خودش است، حکم بر این می‌کند که نفر بعدی که نشسته غاصب است ولو سند هم داشته باشد یا در خصوص آن، سندسازی شده باشد. لذا حضور و حاکمیّت رژیم صهیونیستی در سرزمین فلسطین، حکم غصب را دارد و غصب هم هیچگاه رسمیت پیدا نمی‌کند، ولو اینکه دیگران به عنوان یک کشور رسمی از آن یاد کنند.
🔹کسانی که کشورشان غصب شده، نمی‌توانند نسبت به این قضیه بی‌تفاوت باشند و عملا باید به حق خودشان برسد. تعابیر متعددی در قرآن نسبت به این قضیه وجود دارد که از آن جمله می‌توان به آیه ناظر به مردم مکه اشاره کرد: «أَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَيْثُ أَخْرَجُوكُمْ» ، آنها شما را اخراج کردند، طبیعتا شما باید به جای خودتان برگردید. اگر کسی شما را از منزلتان اخراج کرده است، در قبال آن، حکم اخراج است.
🔹طبعا فارغ از نص و فارغ از ملاک محوریت نص، دلیل عقل حکم می‌کند که در قبال ظلم باید مبارزه کرد و حق را گرفت، چون حق گرفتنی است و حق دادنی نیست. حق در زمین مذاکره به دست نمی‌آید، مخصوصا نسبت به کسی که جائر، ظالم و غاصب است و از روی علم به غصب تن داده است و به تعبیری آن آیه‌ی قرآن می‌گوید: «أُذِنَ لِلَّذينَ يُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَ إِنَّ اللَّهَ عَلى نَصْرِهِمْ لَقَديرٌ». اینکه کسی مظلوم واقع شده است، به مظلوم اذن قتال داده می‌شود، برای اینکه از ظلم درآید و در صدر اسلام هم عملا این حکایت محقق بود و عملا مردم مکه که مهاجر بودند و از سرزمین خودشان هجرت کردند و به تعبیری از ظلم آنها فرار کردند، طبیعتا باید به سرزمین خودشان برگردند و حق خودشان را بگیرند و گذر زمان هم این قضیه را نفی نمی‌کند.
🔹در حوزهی جنگ بحث موضوع‌شناسی نکته‌ی مهمی است. این که چه کسی نظامی است یا چه کسی غیرنظامی است نکته مهمی است. در خود فقه ما هم این تعبیر مورد اشاره قرار گرفته که؛ اگر زن یا کودک یا پیرمردی اسلحه به دست بگیرد، او دیگر حکم زن و پیرزن معاف از جنگ را ندارد، طبیعتا عنوان عدوّ بر آنها صادق شده و باید نسبت به آنها رویکرد دشمنی پیشه کرد.
🔹در فقه ما نه تنها ناظر به رژیم صهیونیستی، حتی در سایر جنگها، حکمی به نام تترّس داریم. حکم تترّس به این معنا است که اگر مسلمانی در جبهه‌ی جنگ باشد و دشمن از این مسلمان به عنوان سپر انسانی استفاده کند و او را جلوی تانک یا ماشینش بگذارد و بخواهد به واسطه‌ی او جلوی نفوذ سپاه اسلام را بگیرد، برای حفظ نظام و برای شکست دادن دشمن حتی ریختن خون این شخص و از بین بردن او مجاز اعلام می‌شود؛ به‌خاطر اینکه اگر این اتفاق نیافتد طبعا آن جبهه‌ی نبرد سقوط می‌کند و امکان پیروزی از بین می‌رود و سوءاستفاده‌ی دشمن حاصل می‌شود. طبیعتا اینگونه نیست که خون این شخص مباح باشد بلکه در قالب ضرورت و اضطرار اتفاق می‌افتد و طبعا درمرحله بعد، نسبت به فرد مسلمانی که به عنوان سپر انسانی استفاده شده است، بیت المال باید دیه‌ی او را هم بدهد و محترم هم خواهد بود؛ ولو به اضطرار ممکن است حکم قتل برای او صادر شود.
🔹طبعا در خصوص رژیم صهیونیستی با توجه به اینکه اگر حمله‌ای از طرف فلسطینی‌ها صورت نگیرد، صورت مسئله‌ی غصب همچنان باقی خواهد ماند و در فضای مذاکرات این‌ها هیچگاه به خانه‌شان نخواهند رسید و طرف مقابل هم رژیم صهیونیستی است که عملا نسبت به قواعد بین‌المللی تمکین نمی‌کند و از مواضع غاصبان خویش حتی نسبت به تصمیم های نظام سلطه‌ی بین‌المللی هم تمکین نمی¬کند، و نسبت به آنها گردن نمی‌نهد، چاره‌ای جز جنگ مسلحانه نیست، چاره‌ای جز استفاده از ابزار نظامی و ابزار قانونی و عرفی نیست که طبعا در جنگ اخیر هم استفاده شده و این حق مشروع در حقوق بین‌الملل هم به رسمیت شناخته شده است و طبعا این‌ها از آن استفاده می‌کنند و چاره‌ای هم جز این نیست؛ چون بحث دفاع مشروع جز به واسطه‌ی این کار حاصل نمی‌شود.
🔸مشاهده متن کامل گفت‌وگو:
https://mobahesat.ir/24186
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
مباحثات
غصب بودن سرزمین فلسطین با نظر مجامع بین‌المللی قابل تغییر نیست/ گستره فقه و حقوق بین‌الملل اجازه دفاع را به مردم فلسطین می‌دهد…
🔅🔅و إنی لمشتاق الی أرض غزة ...
🖌حجت‌الاسلام دکتر محسن الویری
🔹سرزمین کوچک غزه تاریخی بزرگ دارد. این "مدینة طیبة بین الشام و مصر" (آثار البلاد و اخبار البلاد، زکریا بن محمد قزوینی، ص ۲۲۷) یکی از کهن‌ترین شهرهای جهان است. (المعالم الأثیرة فی السنة والسیرة، محمد محمدحسن شراب، ص ۲۰۹) برخی منابع، غزه و عسقلان را دو عروس خطه فلسطین نامیده‌اند (آثار البلاد و اخبار البلاد، ص ۲۲۷).
🔹بر پایه برخی گزارش‌های تاریخی، غزه زادگاه حضرت سلیمان نبی علی نبینا و آله و علیه الصلوة و السلام است. (الأنس الجليل بتاريخ القدس و الخليل، عبدالرحمن بن محمد ابوالیمن علیمی، ج ۲، ص ۱۳۶) این شهر یکی از مقاصد تجاری قریش پیش از اسلام بود که بازرگانان قریشی در رحلة الشتاء خود (سورة ایلاف) بدان جا می‌رفتند. هاشم بن عبدمناف جد اعلای پیامبر خدا محمد مصطفی صلی الله علیه و آله که سادات و شرفا (بنوهاشم) بدو منسوبند در یکی از سفرهای تجاری قریش، در سن بیست یا بیست و پنج سالگی در همین شهر بیمار شد و جان خود را از دست داد و همانجا به خاک سپرده شد. (معجم البلدان، ج ۴، ص ۲۰۲) به همین دلیل در متون عربی، غزه را، "غزة هاشم" هم می‌نامیده‌اند. (قلائد الاجياد فيما اتفق فى التسمية من البقاع و البلاد، عبدالرحمن بن ابراهیم حسینی حنبلی، ص ۲۱۹؛ مسالک الأبصار فی ممالک الأمصار، احمد بن یحیی بن فضل الله، ج ۳، صص ۵۵۴)غزه در دوره اسلامی در زمان خلافت خلیفه اول به دست عمرو بن عاص و به احتمال قوی‌تر در زمان خلافت خلیفه دوم فتح شد. (آثار البلاد و اخبار البلاد، ص ۲۲۷)
🔹مهمترین رویداد مربوط به دوره اسلامی در شهر غزه، ولادت محمد بن ادریس شافعی در سال ۱۵۰ ق. در این شهر است. محل ولادت او دست کم تا قرن دهم مشخص و محل زیارت مردم بوده است. (الأنس الجليل بتاريخ القدس و الخليل، عبدالرحمن بن محمد ابوالیمن علیمی، ج ۲، ص ۱۳۶) شافعی در خردسالی از غزه به حجاز رفت و پس از بالیدن وارد بغداد شد ولی همواره دلتنگ زادگاه خود بود و این احساس فراق را در قالب این دو بیت به زیبایی به نظم کشیده است (معجم البلدان، یاقوت حموی، ج ۴، ص ۲۰۲):
و أنی لمشتاق الی أرض غزة و إن خاننی بعد التفرق کتمانی
سقی الله أرضا لو ظفرت بتربها کحلت به من شدة الشوق أجفانی
یعنی:
همانا من شور و آرزوی غزه دارم
هر چند پس از جدایی، پوشاندن این شور و شوق با من همراهی نکرد و خود را نمایاند
خداوند این زمین را سیراب کند که اگر به خاک آن دست یابم
از شدت آرزومندی، با آن خاک، پلک‌هایم را سرمه می‌کشم
🔹در دوران میانی تاریخ اسلام، غزه شاهد هجوم و غارت مغولان هم بود، مغولان مردان غزه را کشتند و زنان و کودکان را به اسارت بردند (تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، تحقیق سهیل زکار، ج ۲، ص ۹۲۱). غزه در زمان حکومت ملک ناصر محمد بن قلاوون مملوکی به عنوان یکی از مرکز حکومتی ممالیک برگزیده و همین امر موجب آبادانی ویژه شهر شد. ابن‌بطوطه که سفر شامات خود را پیش از رفتن به الخلیل از غزه آغاز کرد، آبادانی شهر و رونق بازارها و فراوانی مساجد و شکوه مسجد جامع آن را ستوده است (رحله ابن بطوطه، ج ۱، ص ۲۳۹)
غزه اکنون با این پیشینه بار دیگر از آن روی که تبدیل به گرانیگاه معارضه حماسی و از سوی دیگر غم‌بار تمدنی غرب و شرق شده، نظرها را به خود جلب کرده است.
🔹رویدادهای دو هفته اخیر غزه به ویژه حادثه بسیار تلخ وتکان‌دهنده بیمارستان المعمدانی صحنه نمایش تکراری سرشت اخلاق‌ستیز ستم‌محور تمدن قسی القلب غرب است که ددمنشان نژادپرست بدسرشت ناپاک صیهونیسم بیش از هفت دهه است آن را نمایندگی می‌کنند.
مبارزه با غده چرکین سرطانی اسرائیل هیچگاه یک مسأله عربی و یک مسأله محدود منطقه‌ای نبوده و از همان آغاز یک مسأله و چالش تمدنی به شمار می‌رفته است، ولی اکنون بیش از هر زمان دیگر مبارزات ملت مظلوم دربند فلسطین در یک سطح تمدنی ظاهر شده است و همان طور که شکست مفتضحانه اسرائیل در جنگ سی و سه روزه یک پیروزی تمدنی نه فقط برای جنبش حزب الله بلکه برای همه جهان اسلام بود، مقاومت کم‌نظیر غرورآفرین و پربهای مردم غزه نیز یک پیروزی بزرگ دیگر را رقم زده است.
🔹اکنون و در این شرایط، باید سرود: "و انا لنحن مشتاقون الی أرض غزة" را همخوانی کنیم. اکنون این وظیفه بر دوش همه کسانی که به وجدان انسانی خود پای‌بندند، همه کسانی که درکی از نبردهای تمدنی دارند، همه کسانی که از پیشینه ننگین و جوهره ناکارآمد تمدن غرب آگاهی دارند، همه کسانی که مراحل بیداری و خیز تمدنی امت اسلامی را درک می‌کنند، همه کسانی که به پاکی مهر می‌ورزند و از ناپاکی دوری می‌جویند سنگینی می‌کند که به روشنگری بپردازند.
🔸مشاهده متن کامل یادداشت:
https://mobahesat.ir/24190
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
🖌حجت‌الاسلام دکتر محسن الویری
🔹سرزمین کوچک غزه تاریخی بزرگ دارد. این "مدینة طیبة بین الشام و مصر" (آثار البلاد و اخبار البلاد، زکریا بن محمد قزوینی، ص ۲۲۷) یکی از کهن‌ترین شهرهای جهان است. (المعالم الأثیرة فی السنة والسیرة، محمد محمدحسن شراب، ص ۲۰۹) برخی منابع، غزه و عسقلان را دو عروس خطه فلسطین نامیده‌اند (آثار البلاد و اخبار البلاد، ص ۲۲۷).
🔹بر پایه برخی گزارش‌های تاریخی، غزه زادگاه حضرت سلیمان نبی علی نبینا و آله و علیه الصلوة و السلام است. (الأنس الجليل بتاريخ القدس و الخليل، عبدالرحمن بن محمد ابوالیمن علیمی، ج ۲، ص ۱۳۶) این شهر یکی از مقاصد تجاری قریش پیش از اسلام بود که بازرگانان قریشی در رحلة الشتاء خود (سورة ایلاف) بدان جا می‌رفتند. هاشم بن عبدمناف جد اعلای پیامبر خدا محمد مصطفی صلی الله علیه و آله که سادات و شرفا (بنوهاشم) بدو منسوبند در یکی از سفرهای تجاری قریش، در سن بیست یا بیست و پنج سالگی در همین شهر بیمار شد و جان خود را از دست داد و همانجا به خاک سپرده شد. (معجم البلدان، ج ۴، ص ۲۰۲) به همین دلیل در متون عربی، غزه را، "غزة هاشم" هم می‌نامیده‌اند. (قلائد الاجياد فيما اتفق فى التسمية من البقاع و البلاد، عبدالرحمن بن ابراهیم حسینی حنبلی، ص ۲۱۹؛ مسالک الأبصار فی ممالک الأمصار، احمد بن یحیی بن فضل الله، ج ۳، صص ۵۵۴)غزه در دوره اسلامی در زمان خلافت خلیفه اول به دست عمرو بن عاص و به احتمال قوی‌تر در زمان خلافت خلیفه دوم فتح شد. (آثار البلاد و اخبار البلاد، ص ۲۲۷)
🔹مهمترین رویداد مربوط به دوره اسلامی در شهر غزه، ولادت محمد بن ادریس شافعی در سال ۱۵۰ ق. در این شهر است. محل ولادت او دست کم تا قرن دهم مشخص و محل زیارت مردم بوده است. (الأنس الجليل بتاريخ القدس و الخليل، عبدالرحمن بن محمد ابوالیمن علیمی، ج ۲، ص ۱۳۶) شافعی در خردسالی از غزه به حجاز رفت و پس از بالیدن وارد بغداد شد ولی همواره دلتنگ زادگاه خود بود و این احساس فراق را در قالب این دو بیت به زیبایی به نظم کشیده است (معجم البلدان، یاقوت حموی، ج ۴، ص ۲۰۲):
و أنی لمشتاق الی أرض غزة و إن خاننی بعد التفرق کتمانی
سقی الله أرضا لو ظفرت بتربها کحلت به من شدة الشوق أجفانی
یعنی:
همانا من شور و آرزوی غزه دارم
هر چند پس از جدایی، پوشاندن این شور و شوق با من همراهی نکرد و خود را نمایاند
خداوند این زمین را سیراب کند که اگر به خاک آن دست یابم
از شدت آرزومندی، با آن خاک، پلک‌هایم را سرمه می‌کشم
🔹در دوران میانی تاریخ اسلام، غزه شاهد هجوم و غارت مغولان هم بود، مغولان مردان غزه را کشتند و زنان و کودکان را به اسارت بردند (تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، تحقیق سهیل زکار، ج ۲، ص ۹۲۱). غزه در زمان حکومت ملک ناصر محمد بن قلاوون مملوکی به عنوان یکی از مرکز حکومتی ممالیک برگزیده و همین امر موجب آبادانی ویژه شهر شد. ابن‌بطوطه که سفر شامات خود را پیش از رفتن به الخلیل از غزه آغاز کرد، آبادانی شهر و رونق بازارها و فراوانی مساجد و شکوه مسجد جامع آن را ستوده است (رحله ابن بطوطه، ج ۱، ص ۲۳۹)
غزه اکنون با این پیشینه بار دیگر از آن روی که تبدیل به گرانیگاه معارضه حماسی و از سوی دیگر غم‌بار تمدنی غرب و شرق شده، نظرها را به خود جلب کرده است.
🔹رویدادهای دو هفته اخیر غزه به ویژه حادثه بسیار تلخ وتکان‌دهنده بیمارستان المعمدانی صحنه نمایش تکراری سرشت اخلاق‌ستیز ستم‌محور تمدن قسی القلب غرب است که ددمنشان نژادپرست بدسرشت ناپاک صیهونیسم بیش از هفت دهه است آن را نمایندگی می‌کنند.
مبارزه با غده چرکین سرطانی اسرائیل هیچگاه یک مسأله عربی و یک مسأله محدود منطقه‌ای نبوده و از همان آغاز یک مسأله و چالش تمدنی به شمار می‌رفته است، ولی اکنون بیش از هر زمان دیگر مبارزات ملت مظلوم دربند فلسطین در یک سطح تمدنی ظاهر شده است و همان طور که شکست مفتضحانه اسرائیل در جنگ سی و سه روزه یک پیروزی تمدنی نه فقط برای جنبش حزب الله بلکه برای همه جهان اسلام بود، مقاومت کم‌نظیر غرورآفرین و پربهای مردم غزه نیز یک پیروزی بزرگ دیگر را رقم زده است.
🔹اکنون و در این شرایط، باید سرود: "و انا لنحن مشتاقون الی أرض غزة" را همخوانی کنیم. اکنون این وظیفه بر دوش همه کسانی که به وجدان انسانی خود پای‌بندند، همه کسانی که درکی از نبردهای تمدنی دارند، همه کسانی که از پیشینه ننگین و جوهره ناکارآمد تمدن غرب آگاهی دارند، همه کسانی که مراحل بیداری و خیز تمدنی امت اسلامی را درک می‌کنند، همه کسانی که به پاکی مهر می‌ورزند و از ناپاکی دوری می‌جویند سنگینی می‌کند که به روشنگری بپردازند.
🔸مشاهده متن کامل یادداشت:
https://mobahesat.ir/24190
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
مباحثات
و إنی لمشتاق الی أرض غزة « مباحثات
🔅آیت‌الله محمد محمدی قائنی با اشاره به ظلم رژیم صهیونیستی:
رضایت یا سکوت در قبال ظلم به معنای همراهی با آن است/ حاکم اسلامی حق برخورد با تایید و همراهی‌کنندگان ظلم را دارد
🔸مقدمه/ آیتﷲ محمد قائنی نجفی از شاگردان مبرز مرحوم آیتﷲالعظمی شیخ جواد تبریزی است که هم‌اکنون از اساتید و فقهای عالی حوزه علمیه به شمار می‌آید. ایشان در پی جنایات روزهای اخیر که در سرزمین فلسطین روی داده‌است، در درس خارج خود حکم فقهی همراهی یا رضایت به جنایات و ظلم را تبیین کرد. متن کامل بیانات تقدیم می‌شود:
🔹در خصوص حوادث اخیر فلسطین مکرر اتفاق افتاد که بی‌اختیار گریه‌ام می‌گرفت، نه گریه‌ی آرام، بلکه گاهی بی‌اختیار از این بی‌رحمی و قساوتی که در حق عده‌ای از ضعفا رخ داده است صدایم بلند می‌شد. من با نظامی‌های طرفین شامل مرد و زن کاری ندارم، ولی این ظلمی که برای یک عده‌ای از مردم ناتوان، بچه و زن‌های منعزل و اشخاص عُزّل در هر نقطه‌ای از این نقاط دارد اتفاق می‌افتد جدای از مسئله‌ی تدین، عواطف انسان را به جد منقلب می‌کند. ضمن این که ما مسلمان هستیم و وظیفه‌ی مسلمانی ما اقتضاء می‌کند نه فقط نسبت به مسلمان حتی نسبت به غیرمسلمان، اگر کسی مظلوم و مضطر است، تا جایی که برایمان مقدور است از او دفع ضرورت کنیم.
🔹مرحوم آقای تبریزی این حدیث «مَنْ سَمِعَ رجلا ینادی یا لَلْمُسْلِمینَ فَلَمْ یجِبْهُ فَلَیسَ بِمُسْلِم» را مطرح می‌کرد، در مقام اینکه رفع ضرورت مضطر بر مسلمین در حدی که مقدور است مثل صوم و صلات واجب است. لا فرق فی المضطر بین مسلم و غیر مسلم. اگر ممکن نیست حداقل وظیفه‌ای که هر مسلمانی دارد کراهت، نفرت و انزجار از آن امر نامشروعی است که دارد اتفاق می‌افتد.جدا از مسائل دینی و احکام دینی، جنگ یک قواعدی دارد، شرایطی دارد، احکامی دارد که در کل اذهان بشری مرتکز است. در شریعت اسلام هم روی این قواعد صحه گذاشته شده است.
🔹رسول خدا، هرگاه تصميم مى گرفت كه گروهى را براى جنگ بفرستد، آنها را فرا مى خواند و پيش روى خويش مى نشاند و مى فرمود: «با نام خدا و براى خدا و در راه خدا و بر دين رسول خدا برويد و كينه توزى نكنيد و كُشته هاى دشمن را مُثله نكنيد (گوش و بينى و ساير اعضاى بدنشان را نبُريد) و پيمان شكنى نكنيد و پيرمردِ از كار افتاده و كودك و زنى را نكشيد و درختى را قطع نكُنيد ـ مگر وقتى كه چاره اى جز آن نباشد ـ و اگر مسلمانِ دون پايه يا عالى رتبه اى يكى از مُشركان را پناه داد، آن مشرك، در پناه اسلام است تا كلام خدا را بشنود. پس از آن، اگر از شما پيروى كرد [و مسلمان شد]، برادر دينى شماست و اگر امتناع ورزيد، او را به پناهگاهش برسانيد و از خدا بخواهيد كه در فرصت ديگرى، شما را بر او چيره سازد.»
🔹در روایت دارد که وقتی حضرت سیدالشهداء(ع) در روز معرکه ناتوان شد، لشگر به طرف حرم سیدالشهداء(ع) رفتند. حضرت فرمود: « [إنّی] اُقاتلکم و تقاتلوننی و النساء لیس علیهنّ جناح فامنعوا عناتکم و جهّالکم و طغاتکم من التعرّض لحرمی ما دمتُ حیّا»، به جنگ خودم بیایید، من طرف جنگ شما هستم، زن و بچه چه گناهی کرده‌اند؟ اینکه نامردی است که شما یک اشخاص ناتوان را طرف خودتان قرار دهید در حالی که آنها طرف جنگ شما نیستند.
🔹ذیل این باب روایاتی در وسائل و غیر وسائل هست. من یک روایت از این روایات را می‌خواهم برای شما بخوانم تا ببینید که اصلا از نظر فقهی چه وظیفه و چه پیامدهای فقهی – حقوقی برای کسانی دارد که به منکرات راضی هستند. رئیس جمهور یک کشور معتبری از آن طرف دنیا راه بیافتد و به اینجا در بحبوحه‌ی جنایت یک عده بیاید و بگوید: هر کاری کنید من حامی هستم. ببینید که این روایت ما پیامد این را چه می‌گوید. من این روایت را می‌خوانم برای اینکه ببینید از نظر فقهی و حقوقی لوازم و توابعی که این کار دارد این است.
🔸مشاهده متن کامل متن:
https://mobahesat.ir/24196
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
رضایت یا سکوت در قبال ظلم به معنای همراهی با آن است/ حاکم اسلامی حق برخورد با تایید و همراهی‌کنندگان ظلم را دارد
🔸مقدمه/ آیتﷲ محمد قائنی نجفی از شاگردان مبرز مرحوم آیتﷲالعظمی شیخ جواد تبریزی است که هم‌اکنون از اساتید و فقهای عالی حوزه علمیه به شمار می‌آید. ایشان در پی جنایات روزهای اخیر که در سرزمین فلسطین روی داده‌است، در درس خارج خود حکم فقهی همراهی یا رضایت به جنایات و ظلم را تبیین کرد. متن کامل بیانات تقدیم می‌شود:
🔹در خصوص حوادث اخیر فلسطین مکرر اتفاق افتاد که بی‌اختیار گریه‌ام می‌گرفت، نه گریه‌ی آرام، بلکه گاهی بی‌اختیار از این بی‌رحمی و قساوتی که در حق عده‌ای از ضعفا رخ داده است صدایم بلند می‌شد. من با نظامی‌های طرفین شامل مرد و زن کاری ندارم، ولی این ظلمی که برای یک عده‌ای از مردم ناتوان، بچه و زن‌های منعزل و اشخاص عُزّل در هر نقطه‌ای از این نقاط دارد اتفاق می‌افتد جدای از مسئله‌ی تدین، عواطف انسان را به جد منقلب می‌کند. ضمن این که ما مسلمان هستیم و وظیفه‌ی مسلمانی ما اقتضاء می‌کند نه فقط نسبت به مسلمان حتی نسبت به غیرمسلمان، اگر کسی مظلوم و مضطر است، تا جایی که برایمان مقدور است از او دفع ضرورت کنیم.
🔹مرحوم آقای تبریزی این حدیث «مَنْ سَمِعَ رجلا ینادی یا لَلْمُسْلِمینَ فَلَمْ یجِبْهُ فَلَیسَ بِمُسْلِم» را مطرح می‌کرد، در مقام اینکه رفع ضرورت مضطر بر مسلمین در حدی که مقدور است مثل صوم و صلات واجب است. لا فرق فی المضطر بین مسلم و غیر مسلم. اگر ممکن نیست حداقل وظیفه‌ای که هر مسلمانی دارد کراهت، نفرت و انزجار از آن امر نامشروعی است که دارد اتفاق می‌افتد.جدا از مسائل دینی و احکام دینی، جنگ یک قواعدی دارد، شرایطی دارد، احکامی دارد که در کل اذهان بشری مرتکز است. در شریعت اسلام هم روی این قواعد صحه گذاشته شده است.
🔹رسول خدا، هرگاه تصميم مى گرفت كه گروهى را براى جنگ بفرستد، آنها را فرا مى خواند و پيش روى خويش مى نشاند و مى فرمود: «با نام خدا و براى خدا و در راه خدا و بر دين رسول خدا برويد و كينه توزى نكنيد و كُشته هاى دشمن را مُثله نكنيد (گوش و بينى و ساير اعضاى بدنشان را نبُريد) و پيمان شكنى نكنيد و پيرمردِ از كار افتاده و كودك و زنى را نكشيد و درختى را قطع نكُنيد ـ مگر وقتى كه چاره اى جز آن نباشد ـ و اگر مسلمانِ دون پايه يا عالى رتبه اى يكى از مُشركان را پناه داد، آن مشرك، در پناه اسلام است تا كلام خدا را بشنود. پس از آن، اگر از شما پيروى كرد [و مسلمان شد]، برادر دينى شماست و اگر امتناع ورزيد، او را به پناهگاهش برسانيد و از خدا بخواهيد كه در فرصت ديگرى، شما را بر او چيره سازد.»
🔹در روایت دارد که وقتی حضرت سیدالشهداء(ع) در روز معرکه ناتوان شد، لشگر به طرف حرم سیدالشهداء(ع) رفتند. حضرت فرمود: « [إنّی] اُقاتلکم و تقاتلوننی و النساء لیس علیهنّ جناح فامنعوا عناتکم و جهّالکم و طغاتکم من التعرّض لحرمی ما دمتُ حیّا»، به جنگ خودم بیایید، من طرف جنگ شما هستم، زن و بچه چه گناهی کرده‌اند؟ اینکه نامردی است که شما یک اشخاص ناتوان را طرف خودتان قرار دهید در حالی که آنها طرف جنگ شما نیستند.
🔹ذیل این باب روایاتی در وسائل و غیر وسائل هست. من یک روایت از این روایات را می‌خواهم برای شما بخوانم تا ببینید که اصلا از نظر فقهی چه وظیفه و چه پیامدهای فقهی – حقوقی برای کسانی دارد که به منکرات راضی هستند. رئیس جمهور یک کشور معتبری از آن طرف دنیا راه بیافتد و به اینجا در بحبوحه‌ی جنایت یک عده بیاید و بگوید: هر کاری کنید من حامی هستم. ببینید که این روایت ما پیامد این را چه می‌گوید. من این روایت را می‌خوانم برای اینکه ببینید از نظر فقهی و حقوقی لوازم و توابعی که این کار دارد این است.
🔸مشاهده متن کامل متن:
https://mobahesat.ir/24196
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
مباحثات
رضایت یا سکوت در قبال ظلم به معنای همراهی با آن است/ حاکم اسلامی حق برخورد با تایید و همراهی‌کنندگان ظلم را دارد « مباحثات
🔅به بهانه آغاز ثبت‌نام انتخابات مجلس خبرگان
استقبال گرم فقها یا حضور رفع تکلیفی؟
خبرگان ملت/2
🔹فرایند ثبت‌نام ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان از فردا ۱۴ آبان آغاز شده و به مدت یک هفته ادامه خواهد داشت، این درحالی است که براساس مشاهدات، سطوح عالی و فقهای حوزوی واکنش‌های جدی نسبت به ثبت‌نام در این انتخابات نداشته‌اند. هر ازچندی که در محافل یا گعده‌های علمایی این موضوع طرح می‌شود با مواجهه‌ی بسیارسرد نیز مواجه می‌شود.
همان‌گونه که در آئین‌نامه مجلس خبرگان آمده است یکی از اصلی‌ترین شرایط نمایندگی در این مجلس «اجتهاد» است. اگرچه تعاریف و احراز این شرط برای کاندیداها در دوره‌های مختلف تغییرات و اصلاحاتی داشته اما کلیت آن همچنان شرط اصلی برای تایید صلاحیت کاندایداها است.
🔹با توجه به شرط فوق کاندیداتوری مجلس خبرگان عملا در انحصار و صلاحیت فقهای حوزه‌های علمیه است و استقبال یا عدم استقبال این سطح از فقها برای کاندیداتوری در مجلس خبرگان بسیار معنادار خواهد بود.
مجلس خبرگان عالی‌ترین سطح تلاقی «فقه» و «سیاست و نظام» است و هرچه استقبال کمی و کیفی از این تلاقی زیاد باشد نشان خواهد داد که همچنان نظام و سیاست دغدغه‌ی فقهای عالی حوزه‌های علمیه است. به تعبیر دیگر اگرچه صدور بیانیه یا کنش‌های سیاسی در مسائل جاری روز از سوی مراجع معظم تقلید یا فقهای معظم یکی از معیارهای اصلی فاصله گرفتن حوزه‌های علمیه از سکولاریسم بوده اما توجه و دغدغه نسبت به مجلس خبرگان در سطحی عالی‌تر، دماسنج اصلی نسبت حوزه و سکولاریسم است.
🔹نخستین دوره مجلس خبرگان رهبری در دهه شصت که منجر به مهمترین تصمیم نظام در انتخاب مقام معظم رهبری شد شامل فقهای عالی‌مقام و شخصیت‌های شاخص و مورد احترام مردمی از سراسر کشور بود. در کمتر از ده‌سال پس از این دوره، چندتن از نمایندگان مجلس اول از سوی جامعه مدرسین به عنوان مراجع معظم تقلید انتخاب شدند و اغراق نیست اگر گفته باشیم حمایت مردمی از انتخاب حضرت آیتﷲ خامنه‌ای به عنوان رهبر، مرهون اعتماد و احترام فوق‌العاده مردم به نمایندگان خود در مجلس خبرگان بوده‌است.
با توجه به مقدمه فوق سوالات و نکات ذیل باید مورد توجه قرار گیرد:
1️⃣در دوره‌های مختلف مجلس خبرگان چه طرح و برنامه‌ای برای ارتباط بیشتر مراجع و علما و فقها با ساختار و تشکیلات مجلس خبرگان طراحی و اجرا شده‌است؟
2️⃣ در ماه‌های اخیر و روزهای پیش‌رو چه طرح و رایزنی‌هایی برای استقبال بیشتر فقها برای ثبت‌نام در این انتخابات طراحی و اجرا شده‌است؟
3️⃣شرایط و شخصیت علما و فقها بسیار متفاوت از کاندیداهای مجلس شورای اسلامی یا ریاست‌جمهوری است و طبیعتا برای تمایل و شرکت این شخصیت‌ها برای ثبت‌نام در مجلس خبرگان نیازبه یک اقناع علمائی! و تکلیف‌مدارانه است. اگرچه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم لیست مور نیاز برای اعلام حمایت را تکمیل می‌نماید اما نیاز است فراتر از این لیست شاهد استقبال فقهای عالی‌مقام باشیم. این امر مهم از سوی کدام یک ازنهادها یا شخیت‌های اثرگذار پیگیری شده‌است؟
4️⃣یکی از دغدغه‌های فقهای حوزه رعایت شأنیت آنان در فرایند بررسی صلاحیت‌هاست. شورای نگهبان چه برنامه‌ای برای اعتماد فقها و همچنین رعایت شئون آنان از جوانب مختلف داشته است؟
5️⃣چه طرح و برنامه‌ای برای عدم تکرار نقص کاندیدا در استان‌های مختلف وجود دارد و باتوجه به شرایط خاص سیاسی و عملیات روانی دشمن در فضای مجازی چه تمهیدی برای این معضل بزرگ وجود دارد؟
از فردا ثبت‌نام انتخابات مجلس خبرگان آغاز خواهد شد و اگرچه فرصت بسیار مهم مهیا کردن زمینه ثبت‌نام در انتخابات گذشته است اما در یک هفته فرصت باقی مانده نیز می‌توان بخشی از این وظیفه مهم توسط بزرگان ودلسوزان حوزه‌های علمیه جبران گردد.
https://mobahesat.ir/24208
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
استقبال گرم فقها یا حضور رفع تکلیفی؟
خبرگان ملت/2
🔹فرایند ثبت‌نام ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان از فردا ۱۴ آبان آغاز شده و به مدت یک هفته ادامه خواهد داشت، این درحالی است که براساس مشاهدات، سطوح عالی و فقهای حوزوی واکنش‌های جدی نسبت به ثبت‌نام در این انتخابات نداشته‌اند. هر ازچندی که در محافل یا گعده‌های علمایی این موضوع طرح می‌شود با مواجهه‌ی بسیارسرد نیز مواجه می‌شود.
همان‌گونه که در آئین‌نامه مجلس خبرگان آمده است یکی از اصلی‌ترین شرایط نمایندگی در این مجلس «اجتهاد» است. اگرچه تعاریف و احراز این شرط برای کاندیداها در دوره‌های مختلف تغییرات و اصلاحاتی داشته اما کلیت آن همچنان شرط اصلی برای تایید صلاحیت کاندایداها است.
🔹با توجه به شرط فوق کاندیداتوری مجلس خبرگان عملا در انحصار و صلاحیت فقهای حوزه‌های علمیه است و استقبال یا عدم استقبال این سطح از فقها برای کاندیداتوری در مجلس خبرگان بسیار معنادار خواهد بود.
مجلس خبرگان عالی‌ترین سطح تلاقی «فقه» و «سیاست و نظام» است و هرچه استقبال کمی و کیفی از این تلاقی زیاد باشد نشان خواهد داد که همچنان نظام و سیاست دغدغه‌ی فقهای عالی حوزه‌های علمیه است. به تعبیر دیگر اگرچه صدور بیانیه یا کنش‌های سیاسی در مسائل جاری روز از سوی مراجع معظم تقلید یا فقهای معظم یکی از معیارهای اصلی فاصله گرفتن حوزه‌های علمیه از سکولاریسم بوده اما توجه و دغدغه نسبت به مجلس خبرگان در سطحی عالی‌تر، دماسنج اصلی نسبت حوزه و سکولاریسم است.
🔹نخستین دوره مجلس خبرگان رهبری در دهه شصت که منجر به مهمترین تصمیم نظام در انتخاب مقام معظم رهبری شد شامل فقهای عالی‌مقام و شخصیت‌های شاخص و مورد احترام مردمی از سراسر کشور بود. در کمتر از ده‌سال پس از این دوره، چندتن از نمایندگان مجلس اول از سوی جامعه مدرسین به عنوان مراجع معظم تقلید انتخاب شدند و اغراق نیست اگر گفته باشیم حمایت مردمی از انتخاب حضرت آیتﷲ خامنه‌ای به عنوان رهبر، مرهون اعتماد و احترام فوق‌العاده مردم به نمایندگان خود در مجلس خبرگان بوده‌است.
با توجه به مقدمه فوق سوالات و نکات ذیل باید مورد توجه قرار گیرد:
1️⃣در دوره‌های مختلف مجلس خبرگان چه طرح و برنامه‌ای برای ارتباط بیشتر مراجع و علما و فقها با ساختار و تشکیلات مجلس خبرگان طراحی و اجرا شده‌است؟
2️⃣ در ماه‌های اخیر و روزهای پیش‌رو چه طرح و رایزنی‌هایی برای استقبال بیشتر فقها برای ثبت‌نام در این انتخابات طراحی و اجرا شده‌است؟
3️⃣شرایط و شخصیت علما و فقها بسیار متفاوت از کاندیداهای مجلس شورای اسلامی یا ریاست‌جمهوری است و طبیعتا برای تمایل و شرکت این شخصیت‌ها برای ثبت‌نام در مجلس خبرگان نیازبه یک اقناع علمائی! و تکلیف‌مدارانه است. اگرچه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم لیست مور نیاز برای اعلام حمایت را تکمیل می‌نماید اما نیاز است فراتر از این لیست شاهد استقبال فقهای عالی‌مقام باشیم. این امر مهم از سوی کدام یک ازنهادها یا شخیت‌های اثرگذار پیگیری شده‌است؟
4️⃣یکی از دغدغه‌های فقهای حوزه رعایت شأنیت آنان در فرایند بررسی صلاحیت‌هاست. شورای نگهبان چه برنامه‌ای برای اعتماد فقها و همچنین رعایت شئون آنان از جوانب مختلف داشته است؟
5️⃣چه طرح و برنامه‌ای برای عدم تکرار نقص کاندیدا در استان‌های مختلف وجود دارد و باتوجه به شرایط خاص سیاسی و عملیات روانی دشمن در فضای مجازی چه تمهیدی برای این معضل بزرگ وجود دارد؟
از فردا ثبت‌نام انتخابات مجلس خبرگان آغاز خواهد شد و اگرچه فرصت بسیار مهم مهیا کردن زمینه ثبت‌نام در انتخابات گذشته است اما در یک هفته فرصت باقی مانده نیز می‌توان بخشی از این وظیفه مهم توسط بزرگان ودلسوزان حوزه‌های علمیه جبران گردد.
https://mobahesat.ir/24208
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
Forwarded from مرکز اسناد انقلاب اسلامی قم
سه‌شنبه های تاریخ شفاهی
با حضور:
حجت الاسلام و المسلمین احمد نجمی
با موضوع:
تاریخ شفاهی حوزه و روحانیت
بایسته‌ها،موانع،راه‌کارها
سه‌شنبه ۱۶آبانماه۱۴۰۲ ساعت ۱۴
میدان معلم کوچه ۲۲پ۲۶
@markazasnadqom
با حضور:
حجت الاسلام و المسلمین احمد نجمی
با موضوع:
تاریخ شفاهی حوزه و روحانیت
بایسته‌ها،موانع،راه‌کارها
سه‌شنبه ۱۶آبانماه۱۴۰۲ ساعت ۱۴
میدان معلم کوچه ۲۲پ۲۶
@markazasnadqom
⚡️جای خالی بانوان مجتهده در مجلس خبرگان
خبرگان ملت/۳
🔹شاید بسیاری ندانند که در نخستین دوره خبرگان قانون اساسی خانم منيره گرجي‌فرد از اعضای این مجلس بود و اگرچه با مخالفت جدی برخی نمایندگان مواجه شد اما برقانونی بودن حضور خود تاکید کرد و توانست در برخی تصمیم‌گیری‌های قوانین مربتط با زنان نیز اثرگذار باشد.
🔹اکنون بیش از چهل سال از آن زمان می‌گذرد و علیرغم عدم منع قانونی اما هیچگاه در بین کاندیداهای تایید صلاحیت‌شده‌ی مجلس خبرگان نامی از بانوان مجتهده به چشم نمی‌خورد این در حالی است که در انتخابات دور پنجم نام ۱۶ زن در میان نامزد‌های این انتخابات توجه بسیاری از فعالان اجتماعی و حقوق زنان را به خود جلب کرد و از بین ۵۰۰ نفر از دعوت شدگان به آزمون کتبی، نام ۱۰ نفر از زنان به چشم می‌خورد.
🔹اگرچه موضوع اصلی مجلس خبرگان رهبری مرتبط با انتخاب رهبر بوده اما وجود بانوان مجتهده در بین اعضای مجلس خبرگان از جهاتی قابل تامل است.
نخست آنکه نظارت بر عملکرد رهبری نیز از وظایف نمایندگان مجلس خبرگان است و بخشی از زیرمجموعه‌های انتخاب شده از سوی رهبر معظم انقلاب مستقیم یا غیرمستقیم مرتبط با بانوان هستند و وجود نمایندگانی از این بخش از جامعه می‌تواند انگیزه‌ای بیشتر برای توجه به سهم بانوان در این نظارت باشد.
🔹اما نکته بعدی که مهمتر به نظر می‌رسد این است که بیش از چهل‌سال از پیروزی انقلاب اسلامی و حیات حوزه‌های علمیه در زیر سایه این نظام می‌گذرد و حاکمیت از طرق مختلف تلاش کرده‌است حوزه‌های علمیه خواهران از جهت کمی و کیفی به رشد و بالندگی برسد. آمارهای زیادی هم نشان از این دارد که وضعیت اکنون حوزه‌های علمیه خواهران به هیچ عنوان قابل قیاس با سالهای نخست پیروزی انقلاب نیست.
🔹حال این سوال مطرح می‌شود که پس از گذشت چهل سال از فعالیت پربرکت حوزه‌های علمیه خواهران، چند بانوی مجتهده واجد شرایط برای عضویت در مجلس خبرگان تربیت شده‌است؟ این در حالی است که در برنامه‌های درسی اعلام شده، دروس خارج مختلفی از سوی اساتید خواهر برگزار می‌شود و احتمالا این افراد از جهت علمی سطوحی از شرایط اجتهاد را دارا هستند.
🔹کاندیداتوری چندتن از بانوان حوزه‌های علمیه خواهران اگرچه در نگاه نخست عمل به تکلیف دینی و سیاسی است اما می‌تواند به نوعی نشان دهنده‌ی نتیجه‌ی سرمایه‌گذاری‌های چهل ساله‌ی نظام در این بخش باشد و انتظار زیادی نیست که از بین ده‌ها هزار بانوی سطح عالی حوزه، چندتن درسطح اجتهاد و واجد شرایط عضویت در مجلس خبرگان باشند.
https://mobahesat.ir/24213
@mobahesat
خبرگان ملت/۳
🔹شاید بسیاری ندانند که در نخستین دوره خبرگان قانون اساسی خانم منيره گرجي‌فرد از اعضای این مجلس بود و اگرچه با مخالفت جدی برخی نمایندگان مواجه شد اما برقانونی بودن حضور خود تاکید کرد و توانست در برخی تصمیم‌گیری‌های قوانین مربتط با زنان نیز اثرگذار باشد.
🔹اکنون بیش از چهل سال از آن زمان می‌گذرد و علیرغم عدم منع قانونی اما هیچگاه در بین کاندیداهای تایید صلاحیت‌شده‌ی مجلس خبرگان نامی از بانوان مجتهده به چشم نمی‌خورد این در حالی است که در انتخابات دور پنجم نام ۱۶ زن در میان نامزد‌های این انتخابات توجه بسیاری از فعالان اجتماعی و حقوق زنان را به خود جلب کرد و از بین ۵۰۰ نفر از دعوت شدگان به آزمون کتبی، نام ۱۰ نفر از زنان به چشم می‌خورد.
🔹اگرچه موضوع اصلی مجلس خبرگان رهبری مرتبط با انتخاب رهبر بوده اما وجود بانوان مجتهده در بین اعضای مجلس خبرگان از جهاتی قابل تامل است.
نخست آنکه نظارت بر عملکرد رهبری نیز از وظایف نمایندگان مجلس خبرگان است و بخشی از زیرمجموعه‌های انتخاب شده از سوی رهبر معظم انقلاب مستقیم یا غیرمستقیم مرتبط با بانوان هستند و وجود نمایندگانی از این بخش از جامعه می‌تواند انگیزه‌ای بیشتر برای توجه به سهم بانوان در این نظارت باشد.
🔹اما نکته بعدی که مهمتر به نظر می‌رسد این است که بیش از چهل‌سال از پیروزی انقلاب اسلامی و حیات حوزه‌های علمیه در زیر سایه این نظام می‌گذرد و حاکمیت از طرق مختلف تلاش کرده‌است حوزه‌های علمیه خواهران از جهت کمی و کیفی به رشد و بالندگی برسد. آمارهای زیادی هم نشان از این دارد که وضعیت اکنون حوزه‌های علمیه خواهران به هیچ عنوان قابل قیاس با سالهای نخست پیروزی انقلاب نیست.
🔹حال این سوال مطرح می‌شود که پس از گذشت چهل سال از فعالیت پربرکت حوزه‌های علمیه خواهران، چند بانوی مجتهده واجد شرایط برای عضویت در مجلس خبرگان تربیت شده‌است؟ این در حالی است که در برنامه‌های درسی اعلام شده، دروس خارج مختلفی از سوی اساتید خواهر برگزار می‌شود و احتمالا این افراد از جهت علمی سطوحی از شرایط اجتهاد را دارا هستند.
🔹کاندیداتوری چندتن از بانوان حوزه‌های علمیه خواهران اگرچه در نگاه نخست عمل به تکلیف دینی و سیاسی است اما می‌تواند به نوعی نشان دهنده‌ی نتیجه‌ی سرمایه‌گذاری‌های چهل ساله‌ی نظام در این بخش باشد و انتظار زیادی نیست که از بین ده‌ها هزار بانوی سطح عالی حوزه، چندتن درسطح اجتهاد و واجد شرایط عضویت در مجلس خبرگان باشند.
https://mobahesat.ir/24213
@mobahesat
مباحثات
جای خالی بانوان مجتهده در مجلس خبرگان « مباحثات
Forwarded from مرکز اسناد انقلاب اسلامی قم
آیین رونمایی از کتاب تاریخ شفاهی حوزه علمیه نجف
گفتگو با آیت الله محمد مهدی آصفی
با حضور :
آیت الله محسن اراکی
استاد معظم سید منذر حکیم
زمان:
پنجشنبه 25 آبان 1402 ساعت 9:30 -12
مکان:
چهار راه شهدا ساختمان ستاد دفتر تبلیغات اسلامی سالن شیخ طوسی
@markazasnadqom
گفتگو با آیت الله محمد مهدی آصفی
با حضور :
آیت الله محسن اراکی
استاد معظم سید منذر حکیم
زمان:
پنجشنبه 25 آبان 1402 ساعت 9:30 -12
مکان:
چهار راه شهدا ساختمان ستاد دفتر تبلیغات اسلامی سالن شیخ طوسی
@markazasnadqom
⚡️اختصاصی مباحثات/
آمارها و اطلاعات تکمیلی ثبت‌نام انتخابات خبرگان
خبرگان ملت/4
مباحثات اطلاعات دریافتی و جمع‌آوری شده از حوزه‌های انتخاباتی سراسر کشور را تقدیم می‌کند:
🔹پس از اتمام مهلت قانونی ثبت‌نام ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری، ثبت‌نام ۵۱۰ نفر از داوطلبان قطعی شد. در پنجمین دورهٔ انتخابات مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۹۴، ۸۰۱ نفر ثبت نام کردند که از این تعداد شورای نگهبان از ۵۰۰ نفر برای شرکت در آزمون دعوت به عمل آورد. با توجه به اضافه شدن شرط سنی (چهل سال) و مدرک سطح چهار حوزه، کاهش این آمار طبیعی به نظر می‌رسد.
🔹۶۵ نفر از نمایندگان دور پنجم در دوره ششم ثبت‌نام کرده‌اند.
🔹استان‌های آذربایجان شرقی ۲۴ نفر، آذربایجان غربی:۱۹ نفر، قم: ۱۷نفر، خراسان جنوبی: ۵ نفر، چهارمحال و بختیاری ۹ نفر، همدان:۹ نفر،کرمانشاه : ۶ نفر، اردبیل: ۱۰نفر، اصفهان:۳۶ نفر، لرستان ۸ نفر، زنجان ۱۰نفر، سمنان ۵نفر، قزوین: ۱۹ نفر، خراسان رضوی:۲۸نفر، یزد: ۱۰نفر، تهران ۵۶نفر، ایلام ۱۰نفر
🔹استان گلستان ۱۰ نفر شامل ۹ داوطلب اهل تشیع و یک داوطلب اهل سنت بودند. اتفاق مهم رخ داده در این استان عدم کاندیداتوری آْیتﷲ سیدکاظم نورمفیدی است.
🔹اطلاعاتی از تعداد کاندیداهای ثبت‌نامی استان بوشهر منتشر نشده اما چهره شاخص و اصلی این استان آیتﷲ سیدهاشم حسینی بوشهری است.
🔹استان فارس ۲۰نفر که چهره های شاخص ثبت‌نام کننده این دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری در فارس آقایان دژکام،احمد بهشتی، کلانتری و محمودی بوده‌اند.
🔹استان گیلان ۱۷نفر که ۱۶ نفر متاهل و یک نفر مجرد است. اسامی این استان بدین شرح است: علی کاظمی، عزیزﷲ فهیمی، محمد نجفی رندی، محمدحسن گلی شیردار، مهدی رهنما، سیدرضا فاطمی‌نیا، احمد پروائی ریک، رسول فلاحتی، نعمت فخری تالکیاشری، احمدعلی یوسفی، محمدحسین علیزاده، عباس خاکسار نوری، سیدعلی حسینی اشکوری، رضا رمضانی، احمدرضا حسین‌زاده اصفهانی، علی شایان، موسی روشن قیاس کومله . آیتﷲ زین‌العابدین قربانی در این دوره ثبت‌نام نکرده‌است.
🔹کرمان ۱۴ نفر شامل آقایان سیداحمد خاتمی، امانﷲ علیمرادی، عباس مسلمی‌زاده، قنبر درویشی، غلامرضا مهدی‌زاده، محمد عباسی، احمد کوثری، احمد حسن‌زاده، احمد شیخ‌بهایی، محمد بهرامی‌خوشکار، رضا انصاری، علی عارفی مسکونی، سیدمحمد باقر خرازی و مصطفی خاوری
🔹استان خوزستان خبرسازترین استان بوده‌است:
آیتﷲ موسوی جزایری از تهران ثبت نام کرد. آیتﷲ احمدی شاهرودی دیگر نماینده دوره قبل استان، در این دوره ثبت نام نکرد. آیتﷲ حسینی شاهرودی نماینده سابق ولی فقیه در کردستان، در این دوره از حوزه انتخابیه خوزستان ثبت نام کرده است. همچنین حجت‌الاسلام و المسلمین موسوی‌فرد امام‌جمعه اهواز ثبت نام نکرد.
اسامی ثبت‌نام کنندگان بدین شرح است: عباس کعبی، فتح ﷲ ظاهری عبده وند، علی شمیل پور،سید محمد حسینی، محمد جواد مرمضی، رضا حیدری، عبدالکریم فرحانی، سید عبدﷲ جعفری، حمید میاحی، سیدخلیل امیری فرد، جعفر بچاری، محسن حیدری آل کثیری، عبدالمجید مقامی، مهدی زارع، اردشیر محمدی، سید محمد علی بلادیان بهبهان پور، سید علی شفیعی، حسین رفیعی، عبدالکریم عظیمی فر، کاظم سلامت نژاد، عبدالعلی امیری فرد، سید علی نجاتی موسوی، امیررضا هدائی، سید حسین نوری، سید ابوالحسن حسن زاده ، عبدﷲی، رضا اعزازی، سیدقدرتﷲ ناصری
🔹تاکنون خبری از ثبت‌نام بانوان در این دوره منتشر نشده‌است، این در حالی است که در دوره پنجم ده‌نفر از خانم‌های ثبت‌نام کننده برای امتحان کتبی دعوت شدند.
🔹آمارها نشان می دهد داوطلبان ۴۰ تا ۵۰ سال ۳۴ درصد ، ۵۰ تا ۶۰ سال ۳۰ درصد، ۶۰ تا ۷۰ سال ۲۶ درصد و بالای ۷۰ سال ۱۰ درصد را تشکیل می دهند.۵۲ درصد از داطلبان سابقه حضور در انتخابات های قبلی مجلس خبرگان رهبری را داشته اند و ۴۸ درصد نیز برای نخستین بار هست که در جمع داوطلبان این مجلس قرار می گیرند.
🔹بیشترین ثبت‌نامی انتخابات مجلس خبرگان رهبری به ازای هر کرسی به ترتیب در حوزه های انتخابیه قم و هرمزگان، ایلام، قزوین، یزد، آذربایجان غربی، زنجان، چهارمحال بختیاری، اصفهان و تهران است.
⚡️درصورتی که شما هم اطلاعات تکمیلی درباره انتخابات خبرگان دارید برای ما ارسال کنید تا در پست بعدی منتشر شود⚡️
https://mobahesat.ir/24217
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
آمارها و اطلاعات تکمیلی ثبت‌نام انتخابات خبرگان
خبرگان ملت/4
مباحثات اطلاعات دریافتی و جمع‌آوری شده از حوزه‌های انتخاباتی سراسر کشور را تقدیم می‌کند:
🔹پس از اتمام مهلت قانونی ثبت‌نام ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری، ثبت‌نام ۵۱۰ نفر از داوطلبان قطعی شد. در پنجمین دورهٔ انتخابات مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۹۴، ۸۰۱ نفر ثبت نام کردند که از این تعداد شورای نگهبان از ۵۰۰ نفر برای شرکت در آزمون دعوت به عمل آورد. با توجه به اضافه شدن شرط سنی (چهل سال) و مدرک سطح چهار حوزه، کاهش این آمار طبیعی به نظر می‌رسد.
🔹۶۵ نفر از نمایندگان دور پنجم در دوره ششم ثبت‌نام کرده‌اند.
🔹استان‌های آذربایجان شرقی ۲۴ نفر، آذربایجان غربی:۱۹ نفر، قم: ۱۷نفر، خراسان جنوبی: ۵ نفر، چهارمحال و بختیاری ۹ نفر، همدان:۹ نفر،کرمانشاه : ۶ نفر، اردبیل: ۱۰نفر، اصفهان:۳۶ نفر، لرستان ۸ نفر، زنجان ۱۰نفر، سمنان ۵نفر، قزوین: ۱۹ نفر، خراسان رضوی:۲۸نفر، یزد: ۱۰نفر، تهران ۵۶نفر، ایلام ۱۰نفر
🔹استان گلستان ۱۰ نفر شامل ۹ داوطلب اهل تشیع و یک داوطلب اهل سنت بودند. اتفاق مهم رخ داده در این استان عدم کاندیداتوری آْیتﷲ سیدکاظم نورمفیدی است.
🔹اطلاعاتی از تعداد کاندیداهای ثبت‌نامی استان بوشهر منتشر نشده اما چهره شاخص و اصلی این استان آیتﷲ سیدهاشم حسینی بوشهری است.
🔹استان فارس ۲۰نفر که چهره های شاخص ثبت‌نام کننده این دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری در فارس آقایان دژکام،احمد بهشتی، کلانتری و محمودی بوده‌اند.
🔹استان گیلان ۱۷نفر که ۱۶ نفر متاهل و یک نفر مجرد است. اسامی این استان بدین شرح است: علی کاظمی، عزیزﷲ فهیمی، محمد نجفی رندی، محمدحسن گلی شیردار، مهدی رهنما، سیدرضا فاطمی‌نیا، احمد پروائی ریک، رسول فلاحتی، نعمت فخری تالکیاشری، احمدعلی یوسفی، محمدحسین علیزاده، عباس خاکسار نوری، سیدعلی حسینی اشکوری، رضا رمضانی، احمدرضا حسین‌زاده اصفهانی، علی شایان، موسی روشن قیاس کومله . آیتﷲ زین‌العابدین قربانی در این دوره ثبت‌نام نکرده‌است.
🔹کرمان ۱۴ نفر شامل آقایان سیداحمد خاتمی، امانﷲ علیمرادی، عباس مسلمی‌زاده، قنبر درویشی، غلامرضا مهدی‌زاده، محمد عباسی، احمد کوثری، احمد حسن‌زاده، احمد شیخ‌بهایی، محمد بهرامی‌خوشکار، رضا انصاری، علی عارفی مسکونی، سیدمحمد باقر خرازی و مصطفی خاوری
🔹استان خوزستان خبرسازترین استان بوده‌است:
آیتﷲ موسوی جزایری از تهران ثبت نام کرد. آیتﷲ احمدی شاهرودی دیگر نماینده دوره قبل استان، در این دوره ثبت نام نکرد. آیتﷲ حسینی شاهرودی نماینده سابق ولی فقیه در کردستان، در این دوره از حوزه انتخابیه خوزستان ثبت نام کرده است. همچنین حجت‌الاسلام و المسلمین موسوی‌فرد امام‌جمعه اهواز ثبت نام نکرد.
اسامی ثبت‌نام کنندگان بدین شرح است: عباس کعبی، فتح ﷲ ظاهری عبده وند، علی شمیل پور،سید محمد حسینی، محمد جواد مرمضی، رضا حیدری، عبدالکریم فرحانی، سید عبدﷲ جعفری، حمید میاحی، سیدخلیل امیری فرد، جعفر بچاری، محسن حیدری آل کثیری، عبدالمجید مقامی، مهدی زارع، اردشیر محمدی، سید محمد علی بلادیان بهبهان پور، سید علی شفیعی، حسین رفیعی، عبدالکریم عظیمی فر، کاظم سلامت نژاد، عبدالعلی امیری فرد، سید علی نجاتی موسوی، امیررضا هدائی، سید حسین نوری، سید ابوالحسن حسن زاده ، عبدﷲی، رضا اعزازی، سیدقدرتﷲ ناصری
🔹تاکنون خبری از ثبت‌نام بانوان در این دوره منتشر نشده‌است، این در حالی است که در دوره پنجم ده‌نفر از خانم‌های ثبت‌نام کننده برای امتحان کتبی دعوت شدند.
🔹آمارها نشان می دهد داوطلبان ۴۰ تا ۵۰ سال ۳۴ درصد ، ۵۰ تا ۶۰ سال ۳۰ درصد، ۶۰ تا ۷۰ سال ۲۶ درصد و بالای ۷۰ سال ۱۰ درصد را تشکیل می دهند.۵۲ درصد از داطلبان سابقه حضور در انتخابات های قبلی مجلس خبرگان رهبری را داشته اند و ۴۸ درصد نیز برای نخستین بار هست که در جمع داوطلبان این مجلس قرار می گیرند.
🔹بیشترین ثبت‌نامی انتخابات مجلس خبرگان رهبری به ازای هر کرسی به ترتیب در حوزه های انتخابیه قم و هرمزگان، ایلام، قزوین، یزد، آذربایجان غربی، زنجان، چهارمحال بختیاری، اصفهان و تهران است.
⚡️درصورتی که شما هم اطلاعات تکمیلی درباره انتخابات خبرگان دارید برای ما ارسال کنید تا در پست بعدی منتشر شود⚡️
https://mobahesat.ir/24217
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
مباحثات
آمارها و اطلاعات تکمیلی ثبت‌نام انتخابات خبرگان « مباحثات
امتداد شاگردان علامه در انقلاب اسلامی
به مناسبت سالروز رحلت
🔸۲۴ آبان در تقویم رسمی کشورمان به‌عنوان روز بزرگداشت آیتﷲ علامه «سید محمدحسین طباطبایی» ثبت شده است. علامه طباطبایی از سرآمدان حوزه علمیه قم در روزگار معاصر کنونی بود که با تفسیر المیزان شناخته می‌شود؛ اما آثار و خدمات او بیش از المیزان بود، هر چند که جایگاه المیزان قابل‌انکار نیست. حوزه علمیه قم عالمان برجسته‌ای در طول حیات با برکت خود تربیت کرده است؛ اما کم بودند کسانی که ابعاد جامعی داشته باشند و علامه طباطبایی در کنار امام خمینی(ره) در ابعاد مختلف سرآمد بود. در روزگار مهجوریت فلسفه اهل فلسفه بود و همان روزگار هم دل در گروی عرفان داشت.
🔹اهمیت مکتب فکری علامه طباطبایی
اهمیت محمدحسین طباطبایی به جهت زنده کردن حکمت و فلسفه و تفسیر در حوزه‌های تشیع، بعد از دوره دودمان صفویان بوده است. به‌ویژه اینکه وی به بازگویی و شرح حکمت صدرایی بسنده نکرده، به تأسیس معرفت‌شناسی در این مکتب می‌پردازد. همچنین با انتشار کتب فراوان و تربیت شاگردان، در دوران مواجهه با اندیشه‌های غربی، نظیر مارکسیسم، به اندیشه دینی حیاتی دوباره بخشیده، حتی در نشر آن در مغرب‌زمین نیز می‌کوشد.
از دیگر اتفاقات حیات فکری طباطبایی در دوره زندگی در قم، آمدن هانری کربن، از فرانسه به ایران و ملاقات با طباطبایی در قم و تهران است. این ملاقات‌ها که باعث شکل‌گیری حلقه فلسفی مهمی در آن دوران می‌شود، به همت هانری کربن تشکیل شد و بسیاری از فلاسفه بعدی ایران معاصر به همراه کربن نزد طباطبایی به فلسفه‌آموزی و مباحث عمیق فلسفی پرداختند. کربن فیلسوفی هایدگری بود که در پی پرسش‌های بی‌پاسخ خود، در نهایت سر از ایران درآورده بود تا در حضور طباطبایی به‌عنوان فیلسوفی شیعی، پاسخ‌هایی برای پرسش‌های بی‌جواب خود بیابد. خود کربن اذعان داشت که طباطبایی، پاسخ‌های دقیق و قانع‌کننده‌ای به او می‌داده‌است.
علامه طباطبایی اولین متفکر دوران معاصر است که به بحث‌های معرفت‌شناسی پرداخته است. او در کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم به شبهات مکاتب سوفسطایی، شکاکیت و تجربه‌گرایی افراطی در عدم اعتماد به عقل در دریافت حقیقت پاسخ داده است و فلسفه اسلامی را نظام رئالیستی مبتنی بر عقل‌گرایی معرفی می‌کند. وی همچنین به نقش بی‌بدیل عقل در فهم حقایق دینی توجه دارد و نکات مهمی را در این‌باره متذکر می‌شود. می‌توان گفت علامه در دو جبهه از خردورزی دفاع کرده است، اول: در برابر حس‌گرایی و تجربه‌گرایی افراطی که در غرب به شکاکیت و نسبیت‌گرایی در همه حوزه‌های اعتقادی و اخلاقی منجر شد و دوم: در برابر ظاهرگرایان و اخباریونی که با بی‌اعتبارکردن حجت عقل وحی را نیز بی‌اعتبار کردند و به تعطیلی دین و عقل با هم رسیدند. بررسی موضع علامه موضوع این نوشتار است.
🔹شاگردان علامه
علامه طباطبایی شاگردان برجسته‌ای تربیت کردند که بخش زیادی از این شاگردان بعد از انقلاب اسلامی مسوولیت‌های کلان انقلاب را بر دوش گرفتند. آیت‌الله جوادی آملی، آیتﷲ محمد امامی کاشانی، محمد مؤمن قمی، محمد محمدی گیلانی،مصباح یزدی، محمد مفتح و شهید مرتضی مطهری بخشی از این شاگردان مهم علامه هستند که هر کدام نقش مهمی در تحولات جامعه ایران در دهه چهل و پنجاه ایفا کردند.
شهید مطهری به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین شاگردان علامه طباطبایی تبدیل به نظریه‌پرداز انقلاب و مورد اعتمادترین فرد امام خمینی(ره) شد. به‌نحوی‌که در بسیاری از تصمیمات دوران انقلاب مؤثر بود. در واقع شهید مطهری در انقلاب اسلامی، امتداد خط فکری علامه طباطبایی است. با اینکه علامه اهل موضع‌گیری‌های تند و صریح سیاسی نبود؛ اما منش و گفتمانی که پایه‌گذاری کرد، درختی را آبیاری کرد که میوه آن درخت، انقلاب اسلامی بود. توجه علامه طباطبایی به فلسفه در روزگاری که مخالفان فلسفه در حوزه قدرت فزاینده‌ای داشتند، از مهمترین نقطه عطف‌های زندگی علمی ایشان است.
اما میراث علامه طباطبایی در روزگار کنونی جامعه ما کمتر به نسل جدید و به مخاطب تشنه معارف معرفی شده است. زندگی علمی و فردی علامه این ظرفیت را دارد که به جامعه به‌عنوان یک الگو و نخبه فرهنگی و فکری معرفی و اسوه فعالان این عرصه شود؛ اما متأسفانه این مشکلی است که گریبان کشور ما را گرفته و آن این است که به داشته‌ها و سرمایه‌های خود کم توجه هستیم. این رویه باعث شده که امکان استفاده از این ذخایر علمی، فرهنگی و مذهبی در کشور برای مردم فراهم نشود. باید افسوس و حسرت خورد و آرزو کرد که نامگذاری امروز به نام علامه، تلاشی درخور و مؤثر برای کاستن از این مهجوریت علامه صاحب سبک ما باشد.
⚡️مشاهده متن کامل یادداشت:
Mobahesat.ir/24226
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
به مناسبت سالروز رحلت
🔸۲۴ آبان در تقویم رسمی کشورمان به‌عنوان روز بزرگداشت آیتﷲ علامه «سید محمدحسین طباطبایی» ثبت شده است. علامه طباطبایی از سرآمدان حوزه علمیه قم در روزگار معاصر کنونی بود که با تفسیر المیزان شناخته می‌شود؛ اما آثار و خدمات او بیش از المیزان بود، هر چند که جایگاه المیزان قابل‌انکار نیست. حوزه علمیه قم عالمان برجسته‌ای در طول حیات با برکت خود تربیت کرده است؛ اما کم بودند کسانی که ابعاد جامعی داشته باشند و علامه طباطبایی در کنار امام خمینی(ره) در ابعاد مختلف سرآمد بود. در روزگار مهجوریت فلسفه اهل فلسفه بود و همان روزگار هم دل در گروی عرفان داشت.
🔹اهمیت مکتب فکری علامه طباطبایی
اهمیت محمدحسین طباطبایی به جهت زنده کردن حکمت و فلسفه و تفسیر در حوزه‌های تشیع، بعد از دوره دودمان صفویان بوده است. به‌ویژه اینکه وی به بازگویی و شرح حکمت صدرایی بسنده نکرده، به تأسیس معرفت‌شناسی در این مکتب می‌پردازد. همچنین با انتشار کتب فراوان و تربیت شاگردان، در دوران مواجهه با اندیشه‌های غربی، نظیر مارکسیسم، به اندیشه دینی حیاتی دوباره بخشیده، حتی در نشر آن در مغرب‌زمین نیز می‌کوشد.
از دیگر اتفاقات حیات فکری طباطبایی در دوره زندگی در قم، آمدن هانری کربن، از فرانسه به ایران و ملاقات با طباطبایی در قم و تهران است. این ملاقات‌ها که باعث شکل‌گیری حلقه فلسفی مهمی در آن دوران می‌شود، به همت هانری کربن تشکیل شد و بسیاری از فلاسفه بعدی ایران معاصر به همراه کربن نزد طباطبایی به فلسفه‌آموزی و مباحث عمیق فلسفی پرداختند. کربن فیلسوفی هایدگری بود که در پی پرسش‌های بی‌پاسخ خود، در نهایت سر از ایران درآورده بود تا در حضور طباطبایی به‌عنوان فیلسوفی شیعی، پاسخ‌هایی برای پرسش‌های بی‌جواب خود بیابد. خود کربن اذعان داشت که طباطبایی، پاسخ‌های دقیق و قانع‌کننده‌ای به او می‌داده‌است.
علامه طباطبایی اولین متفکر دوران معاصر است که به بحث‌های معرفت‌شناسی پرداخته است. او در کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم به شبهات مکاتب سوفسطایی، شکاکیت و تجربه‌گرایی افراطی در عدم اعتماد به عقل در دریافت حقیقت پاسخ داده است و فلسفه اسلامی را نظام رئالیستی مبتنی بر عقل‌گرایی معرفی می‌کند. وی همچنین به نقش بی‌بدیل عقل در فهم حقایق دینی توجه دارد و نکات مهمی را در این‌باره متذکر می‌شود. می‌توان گفت علامه در دو جبهه از خردورزی دفاع کرده است، اول: در برابر حس‌گرایی و تجربه‌گرایی افراطی که در غرب به شکاکیت و نسبیت‌گرایی در همه حوزه‌های اعتقادی و اخلاقی منجر شد و دوم: در برابر ظاهرگرایان و اخباریونی که با بی‌اعتبارکردن حجت عقل وحی را نیز بی‌اعتبار کردند و به تعطیلی دین و عقل با هم رسیدند. بررسی موضع علامه موضوع این نوشتار است.
🔹شاگردان علامه
علامه طباطبایی شاگردان برجسته‌ای تربیت کردند که بخش زیادی از این شاگردان بعد از انقلاب اسلامی مسوولیت‌های کلان انقلاب را بر دوش گرفتند. آیت‌الله جوادی آملی، آیتﷲ محمد امامی کاشانی، محمد مؤمن قمی، محمد محمدی گیلانی،مصباح یزدی، محمد مفتح و شهید مرتضی مطهری بخشی از این شاگردان مهم علامه هستند که هر کدام نقش مهمی در تحولات جامعه ایران در دهه چهل و پنجاه ایفا کردند.
شهید مطهری به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین شاگردان علامه طباطبایی تبدیل به نظریه‌پرداز انقلاب و مورد اعتمادترین فرد امام خمینی(ره) شد. به‌نحوی‌که در بسیاری از تصمیمات دوران انقلاب مؤثر بود. در واقع شهید مطهری در انقلاب اسلامی، امتداد خط فکری علامه طباطبایی است. با اینکه علامه اهل موضع‌گیری‌های تند و صریح سیاسی نبود؛ اما منش و گفتمانی که پایه‌گذاری کرد، درختی را آبیاری کرد که میوه آن درخت، انقلاب اسلامی بود. توجه علامه طباطبایی به فلسفه در روزگاری که مخالفان فلسفه در حوزه قدرت فزاینده‌ای داشتند، از مهمترین نقطه عطف‌های زندگی علمی ایشان است.
اما میراث علامه طباطبایی در روزگار کنونی جامعه ما کمتر به نسل جدید و به مخاطب تشنه معارف معرفی شده است. زندگی علمی و فردی علامه این ظرفیت را دارد که به جامعه به‌عنوان یک الگو و نخبه فرهنگی و فکری معرفی و اسوه فعالان این عرصه شود؛ اما متأسفانه این مشکلی است که گریبان کشور ما را گرفته و آن این است که به داشته‌ها و سرمایه‌های خود کم توجه هستیم. این رویه باعث شده که امکان استفاده از این ذخایر علمی، فرهنگی و مذهبی در کشور برای مردم فراهم نشود. باید افسوس و حسرت خورد و آرزو کرد که نامگذاری امروز به نام علامه، تلاشی درخور و مؤثر برای کاستن از این مهجوریت علامه صاحب سبک ما باشد.
⚡️مشاهده متن کامل یادداشت:
Mobahesat.ir/24226
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
مباحثات
امتداد شاگردان علامه در انقلاب اسلامی « مباحثات
💫آزمون اجتهاد مجلس خبرگان به چه صورت برگزار می‌شود؟
خبرگان ملت/5
🔹پس از مرحله قطعی شدن ثبت‌نام کاندیداهای ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان، مرحله اختصاصی این مجلس یعنی آزمون کتبی و شفاهی داوطلبان در روز ۳۰ آبانماه در در مصلای شهر مقدس قم برگزار خواهد شد.
🔹موضوع آزمون اجتهاد برای کاندیداهای مجلس خبرگان همواره موضوعی بحث‌برانگیز بوده‌است که از دومین دوره انتخابات این مجلس یعنی سال ۱۳۶۹ مورد انتقاد طیفی از کاندیداها قرار گرفت. در آن دوره برخی بزرگان حوزه مانند آیتﷲالعظمی صافی گلپایگانی و مرحوم آیتﷲ سیدمحمود هاشمی شاهرودی ممتحنین شفاهی آزمون بودند.
در چارمین و پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان نیست سوالات کتبی از سوی مرحوم آیتﷲ محمد مؤمن تنظیم شد.اگرچه در دوره‌های بعد و در آستانه انتخابات، موضوع چگونگی احراز درجه اجتهاد داوطلبان با برخی تبصره‌ها همراه شد اما همچنان بخش عمده‌ی داوطلبان از طریق آزمون مورد بررسی قرار می‌گیرند.
🔸اما آزمون احزار شرایط علمی کاندیداهای خبرگان به چه صورت برگزار می‌شود؟
🔹این آزمون برخلاف سایر آزمون‌های رایج، اطلاع‌رسانی قبلی ندارد و فقط زمان و مکان و برخی شرایط حضور در آزمون اعلام می‌شود.
🔹برای اینکه بدانیم آزمون دوره‌ی پیشین خبرگان به چه صورت برگزار شد، مباحثات اطلاعات دقیق‌تری در این زمینه ارائه می‌دهد. این اطلاعات احتمالا تا حدودی برای کاندیداهای ثبت‌نام شده مفید باشد.
🔹در آزمون کتبی سال ۱۳۹۴ سه برگه برای شرکت‌کنندگان داده شد. برگه نخست سوالات اصول و با محوریت کتاب کفایة‌الاصول بود. برگه دوم سوالات فقه با محوریت مکاست و موضوع خیارات . برگه سوم سوالات شبه اجتهادی بود که برخی فروع کاربردی را از شرکت‌کنندگان سوال کرده و درخواست ارائه نظر همراه با استنادات شده بود.
🔹اما در آزمون شفاهی که پس از اخذ نمره قبولی در آزمون کتبی انجام می‌گیرد به این صورت بود: متنی از یکی از فروع کتاب عروه شامل متنی از مرحوم آیتﷲ حکیم در مستمسک و همچنین فرمایشات مرحوم آیتﷲ خوئی در موسوعه به داوطلبان ارائه شد تا پس از ساعتی تامل به بیان و نظرات تحلیلی خود در این زمینه بپردازند.همچنین در ادامه سوالاتی اجتهادی توسط ممتحنین مطرح شد.
⚡️درصورتی که شما هم اطلاعات تکمیلی درباره انتخابات خبرگان دارید برای ما ارسال کنید تا در پست بعدی منتشر شود⚡️
@mobahesatmagz
خبرگان ملت/5
🔹پس از مرحله قطعی شدن ثبت‌نام کاندیداهای ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان، مرحله اختصاصی این مجلس یعنی آزمون کتبی و شفاهی داوطلبان در روز ۳۰ آبانماه در در مصلای شهر مقدس قم برگزار خواهد شد.
🔹موضوع آزمون اجتهاد برای کاندیداهای مجلس خبرگان همواره موضوعی بحث‌برانگیز بوده‌است که از دومین دوره انتخابات این مجلس یعنی سال ۱۳۶۹ مورد انتقاد طیفی از کاندیداها قرار گرفت. در آن دوره برخی بزرگان حوزه مانند آیتﷲالعظمی صافی گلپایگانی و مرحوم آیتﷲ سیدمحمود هاشمی شاهرودی ممتحنین شفاهی آزمون بودند.
در چارمین و پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان نیست سوالات کتبی از سوی مرحوم آیتﷲ محمد مؤمن تنظیم شد.اگرچه در دوره‌های بعد و در آستانه انتخابات، موضوع چگونگی احراز درجه اجتهاد داوطلبان با برخی تبصره‌ها همراه شد اما همچنان بخش عمده‌ی داوطلبان از طریق آزمون مورد بررسی قرار می‌گیرند.
🔸اما آزمون احزار شرایط علمی کاندیداهای خبرگان به چه صورت برگزار می‌شود؟
🔹این آزمون برخلاف سایر آزمون‌های رایج، اطلاع‌رسانی قبلی ندارد و فقط زمان و مکان و برخی شرایط حضور در آزمون اعلام می‌شود.
🔹برای اینکه بدانیم آزمون دوره‌ی پیشین خبرگان به چه صورت برگزار شد، مباحثات اطلاعات دقیق‌تری در این زمینه ارائه می‌دهد. این اطلاعات احتمالا تا حدودی برای کاندیداهای ثبت‌نام شده مفید باشد.
🔹در آزمون کتبی سال ۱۳۹۴ سه برگه برای شرکت‌کنندگان داده شد. برگه نخست سوالات اصول و با محوریت کتاب کفایة‌الاصول بود. برگه دوم سوالات فقه با محوریت مکاست و موضوع خیارات . برگه سوم سوالات شبه اجتهادی بود که برخی فروع کاربردی را از شرکت‌کنندگان سوال کرده و درخواست ارائه نظر همراه با استنادات شده بود.
🔹اما در آزمون شفاهی که پس از اخذ نمره قبولی در آزمون کتبی انجام می‌گیرد به این صورت بود: متنی از یکی از فروع کتاب عروه شامل متنی از مرحوم آیتﷲ حکیم در مستمسک و همچنین فرمایشات مرحوم آیتﷲ خوئی در موسوعه به داوطلبان ارائه شد تا پس از ساعتی تامل به بیان و نظرات تحلیلی خود در این زمینه بپردازند.همچنین در ادامه سوالاتی اجتهادی توسط ممتحنین مطرح شد.
⚡️درصورتی که شما هم اطلاعات تکمیلی درباره انتخابات خبرگان دارید برای ما ارسال کنید تا در پست بعدی منتشر شود⚡️
@mobahesatmagz
Forwarded from تاریخ حوزه علمیه قم
📌 تاریخ شفاهی علما و ضرورت توجه به اقتضائات، فهم جریان‌ها و رعایت حساسیت‌ها
📍 در سومین برنامه از سه‌شنبه‌های تاریخ شفاهی مطرح شد
🔻 .. نجمی در پاسخ به پرسشی درباره شرایط مصاحبه‌کننده گفت: ما قبل از مصاحبه با راوی رفت‌وآمد داریم و تا حدودی از علاقمندی‌ها، فعالیت‌ها و دغدغه‌هایشان آگاهی پیدا می‌کنیم و مقالات و کتب‌شان را می‌خوانیم و از نزدیکانشان پرس‌وجو می‌کنیم. تقریبا اشراف به موضوع پیدا می‌کنیم و همین مقدار برای مصاحبه‌های ما کافی است و لازم نیست ما در موضوعی متخصص بشویم. بله اگر قرار به انجام مصاحبه مفصل باشد، لازم است مصاحبه‌کننده اشراف کامل به تخصص راوی پیدا کند یا اگر درباره مکان خاصی است تمام ابعاد آن مکان را بشناسد. اینکه می‌بینید من تاریخ شفاهی حج را انجام دادم به این علت بوده است که از چند سال قبل با بعثه سفرهای مختلفی داشتم و کارهای رسانهای می‌کردم و ساختار حج را می‌شناختم؛ مثلا از آشپزخانه و سردخانه و هیئت پزشکی و امور حج کاملا آگاهی داشتم و کار رسانهای درباره آنها انجام داده بودم و حتی وقتی قرار شد تاریخ شفاهی حج را شروع کنم یک مطالعه حسابی انجام دادم و تمامی مطالب مربوط به حج از ابتدای انقلاب و مسائل مربوط به آن را از روزنامه‌ها استخراج کرده بودم و کامل خوانده بودم و نقاط عطف حج را شناسایی کرده بودم.
🔻 احمد نجمی سپس به بیان برخی تجربیات کاربردی در تاریخ شفاهی حوزه و روحانیت به این شرح پرداخت: اول. امتیازی که در این کار به ما کمک می‌کند آن است که افرادی مسن و معمر، معمولا حافظه بلندمدت خوبی دارند. آنان حوادث مربوط به چند دهه پیش را با جزئیات به یاد می‌آورند و بیان می‌کنند. ممکن است حافظه کوتاه‌مدت خوبی هم نداشته باشند. بنابراین پیری و معمر بودن بودن افراد نباید ما را از کار منصرف کند.
🔻 دوم. تجربه من این است که هنگام مصاحبه با فرد، یک مثلث شکل می‌گیرد: 1. من یا مؤسسه‌ام 2. راوی 3. مخاطبان و افرادی که مصاحبه را خواهند دید و شنید و استفاده خواهند کرد. من همیشه ضلع اول را کمرنگ جلوه می‌دهم و خارج می‌کنم. اگر نفعی دارم آن را بیان نمی‌کنم. در همان صحبت اولیه برای متقاعد کردن راوی، اصلا آنچه که مربوط به خودم است را مطرح نمی‌کنم. طرح منفعت خودمان یا مؤسسه‌مان ممکن است در راوی ایجاد انگیزه نکند و یا حتی او را از انجام کار منصرف کند. ما بیشتر خود شخصیت را مطرح می‌کنیم. تجربه این سال‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از افراد با این مطلب هم مشکل دارند. آنان بدون اینکه بخواهند بازی کنند، با «من» و «منیت» رابطه‌ای ندارند و اساسا سخن گفتن از خود، برای آنها سخت است. این ویژگی بسیاری از علماست. گرچه شخصیت‌های سیاسی زیادی را می‌بینیم که حیات‌شان در این است که هر روز یا هر هفته تیتر اول روزنامه‌ها و مجلات باشند و اگر اینگونه نشود احساس سقوط به آنها دست خواهد داد. اگر ببینم عالمی اینگونه است سعی می‌کنم از راه دیگری برای متقاعد کردن او استفاده کنم؛ مثلا از راه استادان او و اینکه آنها را باید معرفی کرد. وقتی وارد گفتگو می‌شویم طبیعی است که همه سؤال‌ها را مطرح می‌کنیم. اول باید راوی را متقاعد کرد تا احساس تکلیف بکند. افرادی که ما با آنها سروکار داریم تا احساس تکلیف نکنند متقاعد نمی‌شوند.
🔻 سوم. راویان نباید احساس بکنند که ما یک فروشنده دوره‌گرد هستیم بلکه باید ما را همچون کاسب محل ببیند و احساس کند که ما با او هستیم و اینگونه نیست که از راه نرسیده، می‌خواهیم خاطرات او را بگیریم و برویم. همان دیدار اول درخواست مصاحبه نکنیم چون ممکن است کار خراب شود. معمولا علما رفت‌وآمد و جلسات روضه و درس دارند و مصاحبه‌کننده چند جلسه برود و خودش را نشان بدهد. بر همین اساس باید قبل از مصاحبه با او معاشرت کنیم تا او ما را از خودش بداند و به محض اینکه گفتگو تمام شد او را رها نکنیم. .
📌 مطالعه‌ی متن کامل این گزارش در سایت ما؛ اینجا.
📍 در سومین برنامه از سه‌شنبه‌های تاریخ شفاهی مطرح شد
🔻 .. نجمی در پاسخ به پرسشی درباره شرایط مصاحبه‌کننده گفت: ما قبل از مصاحبه با راوی رفت‌وآمد داریم و تا حدودی از علاقمندی‌ها، فعالیت‌ها و دغدغه‌هایشان آگاهی پیدا می‌کنیم و مقالات و کتب‌شان را می‌خوانیم و از نزدیکانشان پرس‌وجو می‌کنیم. تقریبا اشراف به موضوع پیدا می‌کنیم و همین مقدار برای مصاحبه‌های ما کافی است و لازم نیست ما در موضوعی متخصص بشویم. بله اگر قرار به انجام مصاحبه مفصل باشد، لازم است مصاحبه‌کننده اشراف کامل به تخصص راوی پیدا کند یا اگر درباره مکان خاصی است تمام ابعاد آن مکان را بشناسد. اینکه می‌بینید من تاریخ شفاهی حج را انجام دادم به این علت بوده است که از چند سال قبل با بعثه سفرهای مختلفی داشتم و کارهای رسانهای می‌کردم و ساختار حج را می‌شناختم؛ مثلا از آشپزخانه و سردخانه و هیئت پزشکی و امور حج کاملا آگاهی داشتم و کار رسانهای درباره آنها انجام داده بودم و حتی وقتی قرار شد تاریخ شفاهی حج را شروع کنم یک مطالعه حسابی انجام دادم و تمامی مطالب مربوط به حج از ابتدای انقلاب و مسائل مربوط به آن را از روزنامه‌ها استخراج کرده بودم و کامل خوانده بودم و نقاط عطف حج را شناسایی کرده بودم.
🔻 احمد نجمی سپس به بیان برخی تجربیات کاربردی در تاریخ شفاهی حوزه و روحانیت به این شرح پرداخت: اول. امتیازی که در این کار به ما کمک می‌کند آن است که افرادی مسن و معمر، معمولا حافظه بلندمدت خوبی دارند. آنان حوادث مربوط به چند دهه پیش را با جزئیات به یاد می‌آورند و بیان می‌کنند. ممکن است حافظه کوتاه‌مدت خوبی هم نداشته باشند. بنابراین پیری و معمر بودن بودن افراد نباید ما را از کار منصرف کند.
🔻 دوم. تجربه من این است که هنگام مصاحبه با فرد، یک مثلث شکل می‌گیرد: 1. من یا مؤسسه‌ام 2. راوی 3. مخاطبان و افرادی که مصاحبه را خواهند دید و شنید و استفاده خواهند کرد. من همیشه ضلع اول را کمرنگ جلوه می‌دهم و خارج می‌کنم. اگر نفعی دارم آن را بیان نمی‌کنم. در همان صحبت اولیه برای متقاعد کردن راوی، اصلا آنچه که مربوط به خودم است را مطرح نمی‌کنم. طرح منفعت خودمان یا مؤسسه‌مان ممکن است در راوی ایجاد انگیزه نکند و یا حتی او را از انجام کار منصرف کند. ما بیشتر خود شخصیت را مطرح می‌کنیم. تجربه این سال‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از افراد با این مطلب هم مشکل دارند. آنان بدون اینکه بخواهند بازی کنند، با «من» و «منیت» رابطه‌ای ندارند و اساسا سخن گفتن از خود، برای آنها سخت است. این ویژگی بسیاری از علماست. گرچه شخصیت‌های سیاسی زیادی را می‌بینیم که حیات‌شان در این است که هر روز یا هر هفته تیتر اول روزنامه‌ها و مجلات باشند و اگر اینگونه نشود احساس سقوط به آنها دست خواهد داد. اگر ببینم عالمی اینگونه است سعی می‌کنم از راه دیگری برای متقاعد کردن او استفاده کنم؛ مثلا از راه استادان او و اینکه آنها را باید معرفی کرد. وقتی وارد گفتگو می‌شویم طبیعی است که همه سؤال‌ها را مطرح می‌کنیم. اول باید راوی را متقاعد کرد تا احساس تکلیف بکند. افرادی که ما با آنها سروکار داریم تا احساس تکلیف نکنند متقاعد نمی‌شوند.
🔻 سوم. راویان نباید احساس بکنند که ما یک فروشنده دوره‌گرد هستیم بلکه باید ما را همچون کاسب محل ببیند و احساس کند که ما با او هستیم و اینگونه نیست که از راه نرسیده، می‌خواهیم خاطرات او را بگیریم و برویم. همان دیدار اول درخواست مصاحبه نکنیم چون ممکن است کار خراب شود. معمولا علما رفت‌وآمد و جلسات روضه و درس دارند و مصاحبه‌کننده چند جلسه برود و خودش را نشان بدهد. بر همین اساس باید قبل از مصاحبه با او معاشرت کنیم تا او ما را از خودش بداند و به محض اینکه گفتگو تمام شد او را رها نکنیم. .
📌 مطالعه‌ی متن کامل این گزارش در سایت ما؛ اینجا.
howzeh100.ir
تاریخ شفاهی علما و ضرورت توجه به اقتضائات، فهم جریان‌ها و رعایت حساسیت‌ها-یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم
🔅القاب علمی؛ پیشینه ،کارکردها و چالش‌ها/۱
🖌حجت‌الاسلام دکتر علی راد
🔸چندی است بحث از چالش آیتﷲ دکتر یا حجت‌الاسلام دکتر در محافل حوزوی و دانشگاهی داغ است و رویکردهای موافق و مخالف در مواجه با آن پدید آمده‌است. در این یادداشت به این پدیده از منظر یک چالش کهن در تاریخ و میراث مسلمین می نگرم و به اختصار ابهامات آن را مرور می‌کنم و پژوهش درباره بنیان‌ها و زمینه‌های تاریخی و فرهنگی آن را ضروری می‌دانم.
🔹القاب علمی از گونه لقب تشریف و تکریم از اقسام سه‌گانه القاب است که بر تمایز و برتری شخص در یک وصف یا ویژگی دلالت دارد (ابن حمدون, محمد, التذکرة الحمدونیة , ج ۹ , ص ۳۵۷ ). گرایش به نامگذاری اشخاص به لقب در کنار اسم و کنیه در فرهنگ عرب پیش از نزول قرآن رویه‌ای شناخته شده‌است (قلقشندي , أحمد , صبح الأعشى في صناعة الإنشاء , ج ۵ , ص ۴۱۳ – ۴۱۴ ) و قرآن ( « وَلا تَنَابَزُوا بالأَلْقَابِ » حجرات / ۱۱ ) و سنّت ضمن تایید این آیین انسانی در محاورات فقط کاربرد القاب منفی را ممنوع کرد (ابن حنبل , مسند أحمد , ج ۴ , ص ۶۹ , ص ۲۶۰ ) .
🔹شماری از القاب بسیار معنادار و جریان‌ساز هستند و پیامدهای نظری و عملی مهمی در گفتمان‌های سیاسی, علمی, مذهبی, اجتماعی, هنری و … به دنبال دارند و هماره در تاریخ و فرهنگ مسلمین جریان‌های قدرت، سیاست، علم، صنعت، هنر و … برای امتداد اجتماعی مرجعیت و مشروعیت جایگاه خود از ظرفیت القاب در تثبیت و توسعه هیمنه خود استفاده کردند و گویی القاب پیوندی ناگسستنی با اقسام قدرت و توسعه در ساحت‌های گوناگون حیات انسان دارد (بنگرید : قلقشندي , أحمد , صبح الأعشى في صناعة الإنشاء , ج ۵ , ص ۴۵۰ – ۴۱۸ ).
دانشوران علوم حدیث، رجال و تراجم بیش از دیگران به القاب پرداخته‌اند. در نگاه حدیث پژوهان پیشین القاب شامل نام‌ها، کنیه‌ها، نسب و حتی مشاغل نیز هست لذا مفهوم لقب در علوم حدیث اعم از مفهوم نحوی و عرفی آن است که در تقابل با اسم و کنیه است (بنگرید : ابن حجر عسقلاني , نزهة الألباب في الألقاب , ص ۳۸ ).
🔹مسائل نظری و بنیادین لقب پژوهی از اهمیت زیادی برخوردار است و همچنان ابهامات زیادی در مبانی، تاریخچه، رویکردها، معیارها و اهداف آن وجود دارد.
مهم ترین سویه های ابهام در القاب علمی عبارتند از :
۱) ابهام در چرایی، زمینه‌ها و آغازه پدیداری لقب‌گزینی میان دانشوران
۲) ابهام در نظام القاب علمی از آغاز تا فرجام
۳) ابهام در مبانی دینی برخی از القاب خاص
۴) ابهام در معیارهای احراز و اعطای القاب
۵) ابهام در فرایندهای حاکم بر ترفیع القاب
۶) ابهام در توالی و ترتیب منطقی القاب
۷) ابهام در مراجع ذی‌صلاح در اعطای القاب
۸) ابهام در شاخص‌های سنجش اصالت القاب
۹) ابهام در تشخیص القاب اکتسابی از القاب اعطایی
۱۰) ابهام در بنیان‌ها، رویکردها و اهداف القاب اعطایی
۱۱) ابهام در پیشینه و تطورات فرایندهای اعطای القاب
۱۲) ابهام در زمینه‌ها و بسترهای مذهبی و سیاسی القاب اعطایی
۱۳) ابهام در تاریخ‌گذاری، تداول، اشتهار و تواتر القاب
۱۴) ابهام در تعامل جریان‌های قدرت، سیاست و مذهب با القاب
۱۵) ابهام در نقش حوزه‌ها، مکاتب و مدارس فکری در القاب اعطایی
۱۶) ابهام در فراگیری تاریخی و گستردگی جغرافیایی القاب در تاریخ اسلام
۱۷) ابهام در کارکردها و پیامدهای القاب
۱۸) ابهام در تناسب و وجه شبه دارندگان القاب با مفهوم حقیقی لقب
۱۹) ابهام در تبیین چرایی کثرت و تنوع القاب
۲۰) ابهام در جواز مَجاز و غلو در القاب
۲۱) ابهام در چرایی تمایل دانشوران مسلمان به تکثیر القاب
۲۲) ابهام در پیوند القاب با جایگاه اجتماعی و سیاسی اشخاص
۲۳) ابهام در نقش سیاست و ثروت در اعطای القاب به اشخاص.
این ابهامات درباره القاب دانشوران علوم اسلامی دیگر چون فقه، تفسیر، کلام، اصول و … نیز مطرح است. در بخشی از کتاب اسطوره بخارا به این مسئله و ابهامات آن پرداخته‌ام.
🔸مشاهده متن در سایت:
https://mobahesat.ir/24242
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz
🖌حجت‌الاسلام دکتر علی راد
🔸چندی است بحث از چالش آیتﷲ دکتر یا حجت‌الاسلام دکتر در محافل حوزوی و دانشگاهی داغ است و رویکردهای موافق و مخالف در مواجه با آن پدید آمده‌است. در این یادداشت به این پدیده از منظر یک چالش کهن در تاریخ و میراث مسلمین می نگرم و به اختصار ابهامات آن را مرور می‌کنم و پژوهش درباره بنیان‌ها و زمینه‌های تاریخی و فرهنگی آن را ضروری می‌دانم.
🔹القاب علمی از گونه لقب تشریف و تکریم از اقسام سه‌گانه القاب است که بر تمایز و برتری شخص در یک وصف یا ویژگی دلالت دارد (ابن حمدون, محمد, التذکرة الحمدونیة , ج ۹ , ص ۳۵۷ ). گرایش به نامگذاری اشخاص به لقب در کنار اسم و کنیه در فرهنگ عرب پیش از نزول قرآن رویه‌ای شناخته شده‌است (قلقشندي , أحمد , صبح الأعشى في صناعة الإنشاء , ج ۵ , ص ۴۱۳ – ۴۱۴ ) و قرآن ( « وَلا تَنَابَزُوا بالأَلْقَابِ » حجرات / ۱۱ ) و سنّت ضمن تایید این آیین انسانی در محاورات فقط کاربرد القاب منفی را ممنوع کرد (ابن حنبل , مسند أحمد , ج ۴ , ص ۶۹ , ص ۲۶۰ ) .
🔹شماری از القاب بسیار معنادار و جریان‌ساز هستند و پیامدهای نظری و عملی مهمی در گفتمان‌های سیاسی, علمی, مذهبی, اجتماعی, هنری و … به دنبال دارند و هماره در تاریخ و فرهنگ مسلمین جریان‌های قدرت، سیاست، علم، صنعت، هنر و … برای امتداد اجتماعی مرجعیت و مشروعیت جایگاه خود از ظرفیت القاب در تثبیت و توسعه هیمنه خود استفاده کردند و گویی القاب پیوندی ناگسستنی با اقسام قدرت و توسعه در ساحت‌های گوناگون حیات انسان دارد (بنگرید : قلقشندي , أحمد , صبح الأعشى في صناعة الإنشاء , ج ۵ , ص ۴۵۰ – ۴۱۸ ).
دانشوران علوم حدیث، رجال و تراجم بیش از دیگران به القاب پرداخته‌اند. در نگاه حدیث پژوهان پیشین القاب شامل نام‌ها، کنیه‌ها، نسب و حتی مشاغل نیز هست لذا مفهوم لقب در علوم حدیث اعم از مفهوم نحوی و عرفی آن است که در تقابل با اسم و کنیه است (بنگرید : ابن حجر عسقلاني , نزهة الألباب في الألقاب , ص ۳۸ ).
🔹مسائل نظری و بنیادین لقب پژوهی از اهمیت زیادی برخوردار است و همچنان ابهامات زیادی در مبانی، تاریخچه، رویکردها، معیارها و اهداف آن وجود دارد.
مهم ترین سویه های ابهام در القاب علمی عبارتند از :
۱) ابهام در چرایی، زمینه‌ها و آغازه پدیداری لقب‌گزینی میان دانشوران
۲) ابهام در نظام القاب علمی از آغاز تا فرجام
۳) ابهام در مبانی دینی برخی از القاب خاص
۴) ابهام در معیارهای احراز و اعطای القاب
۵) ابهام در فرایندهای حاکم بر ترفیع القاب
۶) ابهام در توالی و ترتیب منطقی القاب
۷) ابهام در مراجع ذی‌صلاح در اعطای القاب
۸) ابهام در شاخص‌های سنجش اصالت القاب
۹) ابهام در تشخیص القاب اکتسابی از القاب اعطایی
۱۰) ابهام در بنیان‌ها، رویکردها و اهداف القاب اعطایی
۱۱) ابهام در پیشینه و تطورات فرایندهای اعطای القاب
۱۲) ابهام در زمینه‌ها و بسترهای مذهبی و سیاسی القاب اعطایی
۱۳) ابهام در تاریخ‌گذاری، تداول، اشتهار و تواتر القاب
۱۴) ابهام در تعامل جریان‌های قدرت، سیاست و مذهب با القاب
۱۵) ابهام در نقش حوزه‌ها، مکاتب و مدارس فکری در القاب اعطایی
۱۶) ابهام در فراگیری تاریخی و گستردگی جغرافیایی القاب در تاریخ اسلام
۱۷) ابهام در کارکردها و پیامدهای القاب
۱۸) ابهام در تناسب و وجه شبه دارندگان القاب با مفهوم حقیقی لقب
۱۹) ابهام در تبیین چرایی کثرت و تنوع القاب
۲۰) ابهام در جواز مَجاز و غلو در القاب
۲۱) ابهام در چرایی تمایل دانشوران مسلمان به تکثیر القاب
۲۲) ابهام در پیوند القاب با جایگاه اجتماعی و سیاسی اشخاص
۲۳) ابهام در نقش سیاست و ثروت در اعطای القاب به اشخاص.
این ابهامات درباره القاب دانشوران علوم اسلامی دیگر چون فقه، تفسیر، کلام، اصول و … نیز مطرح است. در بخشی از کتاب اسطوره بخارا به این مسئله و ابهامات آن پرداخته‌ام.
🔸مشاهده متن در سایت:
https://mobahesat.ir/24242
🔻🔻🔻
@mobahesatmagz