در حال حاضر بیش از 100 شرکت اسرائیلی در آذربایجان فعال هستند

آژانس خبری AZERTAC مصاحبه‌ای با «تال کاتران»، کارشناس نوآوری‌های فناوری و شریک مدیریتی پلتفرم "Invest to Create"، که یک متخصص در این حوزه است، منتشر کرده است.


وضعیت کنونی روابط اقتصادی اسرائیل و آذربایجان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ در حال حاضر کدام بخش‌ها در چارچوب همکاری دوجانبه فعال‌تر توسعه می‌یابند؟

آذربایجان و اسرائیل طی دهه‌ها یک مشارکت چندجانبه مبتنی بر همکاری استراتژیک در زمینه‌های امنیت انرژی، تبادل فناوری و دیپلماسی منطقه‌ای شکل داده‌اند. روابط اقتصادی و تجاری میان آذربایجان و اسرائیل در سال‌های اخیر به طور ثابت در حال توسعه است. علاوه بر مبادلات کالا، همکاری‌ها در زمینه‌هایی مانند فناوری، کشاورزی و مدیریت منابع آب نیز به طور فعال ادامه دارد. تجربه اسرائیل در فناوری‌های کشاورزی و صرفه‌جویی در مصرف آب در فرآیند مدرن‌سازی بخش کشاورزی آذربایجان به طور فزاینده‌ای به کار گرفته می‌شود که به توسعه پایدار و امنیت غذایی کمک می‌کند.
علاوه بر این، همکاری در زمینه فناوری‌های پزشکی و زیرساخت‌های دیجیتال به سرعت در حال رشد است که این امر دیدگاه استراتژیک مشترک دو کشور را که به نوآوری و بهبود کیفیت زندگی معطوف است، نشان می‌دهد. نقش فزاینده آذربایجان در بخش انرژی اسرائیل، از جمله مشارکت SOCAR در استخراج گاز از میادین دریایی و سایر ابتکارات انرژی، بار دیگر اهمیت هیدروکربن‌ها را در تجارت دوجانبه برجسته می‌کند. این همکاری پویا و در حال توسعه نه تنها روابط اقتصادی را تقویت می‌کند بلکه نوآوری‌ها و توسعه پایدار را تحریک می‌کند و مبنای یک مشارکت قوی‌تر میان دو کشور را مستحکم‌تر می‌سازد.

تفاوت اصلی مشارکت اقتصادی اسرائیل-آذربایجان با روابط این کشور با دیگر کشورهای منطقه چیست؟

مشارکت اقتصادی میان آذربایجان و اسرائیل ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد که آن را از روابط دیگر کشورهای منطقه متمایز می‌کند. نخست اینکه آذربایجان یکی از تأمین‌کنندگان اصلی نفت اسرائیل است و نقش کلیدی در تأمین امنیت انرژی این کشور ایفا می‌کند. این همکاری استراتژیک با تعاملات مشترک در زمینه استخراج میادین گازی تحکیم می‌یابد. اما این مشارکت تنها محدود به بخش انرژی نیست. همکاری‌ها شامل صنایع دفاعی، نوآوری‌ها، کشاورزی، گردشگری، اقتصاد دیجیتال، مدیریت منابع آب، امنیت غذایی و بهداشت است. چنین مشارکت گسترده و پیچیده‌ای آن را واقعاً چندجانبه می‌سازد. روابط میان دو کشور همچنین با گفت‌وگوهای سیاسی و اقتصادی سطح بالا تقویت می‌شود - سفرهای رسمی منظم، کمیسیون‌های مشترک و فوروم‌های تجاری به گسترش تجارت و سرمایه‌گذاری‌ها کمک می‌کند.
علاوه بر این، آذربایجان به عنوان یک پل استراتژیک برای اسرائیل در دسترسی به آسیای مرکزی عمل می‌کند که این امر به روابط دوجانبه اهمیت منطقه‌ای و پتانسیل همکاری‌های چندجانبه بیشتری می‌بخشد. در نهایت، هر دو کشور بر روی پیاده‌سازی "تکنولوژی سبز" و توسعه منابع انرژی تجدیدپذیر تأکید دارند. اسرائیل تجربیات خود را در این زمینه‌ها به اشتراک می‌گذارد و آذربایجان این فناوری‌های پایدار را در برنامه‌های توسعه ملی خود گنجانده است. تمام این‌ها باعث می‌شود که مشارکت دوجانبه آذربایجان و اسرائیل دارای ویژگی‌ای آینده‌نگر و مبتنی بر نوآوری باشد. بنابراین، همکاری اقتصادی آذربایجان و اسرائیل از نظر گستردگی، اهمیت استراتژیک و نوآوری، به سوی توسعه پایدار پیش می‌رود.

میزان علاقه سرمایه‌گذاران اسرائیلی به بازار آذربایجان و بخش‌های جذاب برای آنها چیست؟


سرمایه‌گذاران اسرائیلی آذربایجان را به طور فزاینده‌ای به عنوان یک شریک استراتژیک می‌بینند. در هفت ماه اول سال 2024، حجم تجارت دوجانبه به 1.15 میلیارد دلار رسید که نسبت به دوره مشابه در سال 2023 حدود 40 درصد افزایش نشان می‌دهد. در حال حاضر بیش از 100 شرکت اسرائیلی در آذربایجان فعال هستند و در بخش‌های کشاورزی، آموزش و بهداشت تکنولوژی‌ها و تجربیات خود را ارائه می‌دهند. یکی از بخش‌هایی که بیشترین توجه را جلب کرده کشاورزی است. در این بخش، فناوری‌های آبیاری اسرائیل به طور قابل توجهی بهره‌وری و کارایی را افزایش می‌دهد.
علاوه بر این، علاقه به بخش انرژی‌های تجدیدپذیر افزایش یافته است — پروژه‌های مشترک در زمینه انرژی خورشیدی و بادی در حال اجرا هستند. در بخش فناوری‌های پزشکی و داروسازی نیز جذابیت برای سرمایه‌گذاری در حال افزایش است. لازم به ذکر است که در سال 2023، شرکت نفت دولتی آذربایجان (SOCAR) با خرید 10 درصد از میدان گاز "تامر" اسرائیل، همکاری انرژی میان دو کشور را تقویت کرد.

اسرائیل به عنوان "ملت استارتاپ‌ها" شناخته می‌شود. به نظر شما، چه ابزارها یا مدل‌هایی از این اکوسیستم می‌تواند در آذربایجان به کار گرفته شود؟

اکوسیستم پویا و استارتاپی اسرائیل دارای ابزارهای آزمایش‌شده‌ای است که می‌تواند به طور مؤثر مکانیسم‌های موجود در آذربایجان را تکمیل و تقویت کند. در آذربایجان برنامه‌های تسریع و انکوباسیون، صندوق‌های سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر و شبکه‌های "فرشته‌های کسب‌وکار" در حال فعالیت هستند، اما مدل‌های اسرائیل با سیستم‌های منسجم‌تری از مربی‌گری و فرصت‌های ارتباطی جهانی گسترده‌تر متمایز می‌شود. این ویژگی‌ها می‌تواند به طور موفقیت‌آمیز برای گسترش ارتباطات بین‌المللی و فرصت‌های دسترسی به بازار استارتاپ‌های آذربایجان سازگار شود. سرمایه‌گذاران فرشته اسرائیلی عمدتاً به پروژه‌های فناوری متمرکز هستند و نقش آنها تنها محدود به حمایت مالی نمی‌شود. آنها همچنین به طور فعال در مربی‌گری مشارکت دارند و تجربیات عملی خود را به اشتراک می‌گذارند. برنامه‌های اداره نوآوری اسرائیل، مانند مکانیسم‌های اعطای دولت، بر اساس ساختارهای شفاف و نتیجه‌محور است و نوآوری‌ها و آمادگی برای ریسک را تشویق می‌کند. این مدل می‌تواند نمونه خوبی برای ایجاد مکانیسم‌های تأمین مالی هدفمند و کاربردی در آذربایجان باشد.
علاوه بر این، دفاتر انتقال فناوری‌های فعال در اسرائیل به طور موفقیت‌آمیز تحقیقات آکادمیک در دانشگاه‌ها را با استارتاپ‌های تجاری مرتبط می‌کند. این رویکرد می‌تواند در تجاری‌سازی نوآوری‌ها برای دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی آذربایجان مفید باشد. به عنوان شریک مدیریتی مرکز سرمایه‌گذاری "Invest2Create" که در زمینه فرهنگ، صنعت بازی و بخش‌های خلاقانه در باکو فعالیت می‌کند و همچنین به عنوان معمار اکوسیستم استارتاپی بین‌المللی با گواهی‌نامه، شخصاً این تجربیات را در زمینه انطباق با زمینه محلی مشاهده کرده‌ام. از طریق I2C، ما در حال حاضر برخی از این رویکردها را پیاده‌سازی می‌کنیم — آماده‌سازی پروژه‌ها برای سرمایه‌گذاری و تقویت ظرفیت‌های محلی، علاوه بر برقراری ارتباطات فراملی در این بخش نیز از جمله فعالیت‌های ما است.

آیا شما پتانسیل همکاری در زمینه استارتاپ‌های مشترک در بخش‌های فناوری‌های کشاورزی (AgriTech)، فناوری‌های پزشکی، منابع آب و امنیت سایبری می‌بینید؟

بله، بدون شک! در این زمینه‌های استراتژیک، پتانسیل واقعی برای ایجاد استارتاپ‌های مشترک بین کارآفرینان اسرائیلی و آذربایجانی وجود دارد. به عنوان مثال، فناوری‌های پیشرفته آبیاری دقیق ساخته‌شده در اسرائیل، از جمله سیستم‌های آبیاری قطره‌ای شرکت "Netafim"، می‌تواند به کشاورزان آذربایجانی کمک کند تا بهره‌وری خود را افزایش دهند و با تغییرات اقلیمی سازگار شوند.
در بخش فناوری‌های پزشکی، راه‌حل‌های مبتنی بر هوش مصنوعی در زمینه بهداشت دیجیتال و تشخیص که توسط اسرائیل توسعه یافته‌اند، می‌توانند نقش مهمی در مدرن‌سازی سیستم بهداشت و درمان آذربایجان ایفا کنند. همچنین، مدیریت منابع آب نیز یک حوزه مهم است. فناوری‌های نمک‌زدایی شرکت "IDE Technologies" و راه‌حل‌های آبیاری هوشمند با اهداف امنیت آب آذربایجان هم‌راستا هستند.
در حوزه امنیت سایبری نیز، شرکت‌های اسرائیلی مانند "Check Point" در زمینه توسعه سیستم‌های پیشرفته شناسایی تهدیدات پیشگام هستند. راه‌حل‌های شرکت "GYTPOL" که حفاظت از هر محیط و سیستم عملیاتی را تضمین می‌کند، می‌تواند به تقویت محیط دیجیتال و تجاری آذربایجان کمک شایانی کند.
چنین همکاری‌هایی نه تنها به انتقال فناوری‌ها و سرمایه‌ها بلکه به توسعه و آموزش منابع انسانی محلی نیز خدمت خواهد کرد. در سایه روابط دیپلماتیک مستحکم و فرهنگ نوآوری در حال رشد، این استارتاپ‌های مشترک می‌توانند ارزش افزوده قابل توجهی برای هر دو کشور ایجاد کنند.

اسرائیل و آذربایجان توسعه انرژی‌های سبز را به عنوان اولویت استراتژیک در نظر می‌گیرند. در چارچوب "انتقال سبز"، چه نوع همکاری‌هایی ممکن است؟

اسرائیل و آذربایجان توسعه انرژی سبز را به عنوان یک اولویت استراتژیک در نظر می‌گیرند و در این راستا فرصت‌های زیادی برای همکاری چندجانبه وجود دارد. اسرائیل در زمینه انرژی خورشیدی، سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی و مدیریت "شبکه‌های هوشمند" تخصص بالایی دارد و این تجربه می‌تواند به آذربایجان کمک کند تا به سرعت به اهداف خود در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر دست یابد. به ویژه پروژه‌های مشترک در مناطق آزاد شده از اشغال بسیار امیدوارکننده هستند. این مناطق پتانسیل بالایی برای تولید انرژی خورشیدی و بادی دارند.

علاوه بر انتقال فناوری‌ها، شرکت‌های اسرائیلی همچنین می‌توانند در تأمین مالی و ساخت ایستگاه‌های برق خورشیدی و بادی مشارکت کنند که این امر به کاهش وابستگی آذربایجان به سوخت‌های فسیلی کمک خواهد کرد. در حال حاضر، در زمینه ذخیره‌سازی انرژی و افزایش کارایی انرژی، ابتکارات نوآورانه مشترک در حال انجام است.

در سطح سیاسی، هر دو کشور به اهداف توافقنامه پاریس تغییرات اقلیمی تحت سازمان ملل متحد پایبند هستند و برگزاری COP29 در باکو، آمبیس‌های رهبری آذربایجان در این زمینه را تأیید می‌کند. همکاری در زمینه تنظیم و اجرای تعهدات اقلیمی می‌تواند فرصت‌های سرمایه‌گذاری جدید و دسترسی به فناوری‌های پیشرفته را فراهم کند. همه این‌ها نه تنها برای توسعه پایدار اقتصادی هر دو کشور مهم است، بلکه بستر لازم برای شکل‌گیری یک مدل همکاری منطقه‌ای در زمینه انرژی‌های پاک را نیز فراهم می‌آورد.

آذربایجان در استراتژی دسترسی اسرائیل به بازارهای آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی چه نقشی ایفا می‌کند؟ مهم‌ترین زمینه‌های همکاری در پنج سال آینده کدامند؟

آذربایجان علاوه بر اینکه یک شریک استراتژیک برای اسرائیل است، نقش یک پلتفرم اصلی برای دسترسی به بازارهای آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی را ایفا می‌کند. با اقتصاد قوی، زیرساخت‌های پیشرفته حمل‌ونقل و لجستیک، و روابط دوجانبه‌ای که به طور فزاینده‌ای تقویت می‌شود، آذربایجان به مرکز ایده‌آلی برای شرکت‌های اسرائیلی تبدیل شده است که قصد دارند به این بازارهای در حال رشد دسترسی پیدا کنند.


در پنج سال آینده، به‌ویژه در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر، چشم‌اندازهای بیشتری وجود دارد. استراتژی «توسعه سبز» آذربایجان با توانمندی‌های تکنولوژیکی اسرائیل هم‌راستا است. هم‌اکنون از فناوری‌های اسرائیلی در زمینه «کشاورزی هوشمند» و مدیریت منابع آب در قره‌باغ استفاده می‌شود که این امر به بازسازی و مدرن‌سازی این مناطق کمک می‌کند.

کارشناسان اسرائیلی، از جمله من، می‌توانیم در توسعه محیط کسب‌وکار آذربایجان، اشتراک‌گذاری دانش‌های عملی در زمینه جهانی‌سازی کسب‌وکار، به‌دست آوردن موقعیت بین‌المللی، مهارت‌های مذاکره و توسعه تفکر کارآفرینی کمک کنیم. در چارچوب ابتکار "Invest2Create" (I2C)، من هم‌اکنون با بسیاری از استارتاپ‌های آذربایجانی همکاری نزدیک دارم و به آن‌ها در بهبود مدل‌های کسب‌وکار، دسترسی به بازارهای جهانی و کسب توان رقابت بین‌المللی کمک می‌کنم. این رویکرد مبتنی بر فرهنگ نوآوری اسرائیل تاکنون در تقویت پتانسیل استارتاپ‌هایی که در پرتفوی I2C قرار دارند، اثربخشی خود را ثابت کرده است.

من اطمینان دارم که با تلاش‌های مشترک اسرائیل و آذربایجان، پروژه‌های موفق‌تری در آینده به واقعیت خواهد پیوست و این امر به تقویت شراکت و توسعه پایدار هر دو کشور کمک بزرگی خواهد کرد.

مرکز مطالعات آذربایجان

روسیه به جمهوری آذربایجان هشدار داد

سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، ماریا زاخارووا، با ابراز نگرانی از فعالیت‌های ناتو در قفقاز جنوبی اعلام کرد: «ناتو هیچ دستاورد مثبتی برای امنیت قفقاز جنوبی به همراه ندارد. روسیه از حضور و فعالیت ناتو در این منطقه عمیقاً نگران است و امیدواریم باکو این موضوع را به‌خوبی درک کند.»

زاخارووا افزود: «بر اساس درک روشنی که داریم، هدف اصلی غربی‌ها در منطقه، بر هم زدن ثبات، دامن زدن به دشمنی‌ها و ایجاد کانون‌های جدید تنش است. ما امیدواریم که باکو و ایروان هر دو، نگرانی‌های مشروع ما را در این زمینه درک کرده و خطرات تعمیق همکاری با بلوک‌های نظامی تهاجمی را به‌درستی ارزیابی کنند.»

مرکز مطالعات آذربایجان

جمهوری اسلامی ایران حرم است

و مدافعان حرم آماده

#لبیک_یا_خامنه_ای

مرکز مطالعات آذربایجان

مِنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللّهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضى نَحْبَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَ ما بَدَّلُوا تَبْدِیلاً

در میان مؤمنان مردانى هستند که بر سر عهدى که با خدا بستند صادقانه ایستاده اند، بعضى پیمان خود را به آخر بردند(و در راه او شربت شهادت نوشیدند)، و بعضى دیگر در انتظارند و هیچ گونه تغییرى در پیمان خود ندادند.

مرکز مطالعات آذربایجان

📢پیام رهبر معظم انقلاب اسلامی خطاب به ملت بزرگ ایران در پی جنایت سحرگاه امروز رژیم صهیونیستی

👈در پی جنایت سحرگاه امروز رژیم صهیونیستی علیه کشور عزیزمان، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی خطاب به ملت بزرگ ایران پیامی صادر کردند.
متن پیام به شرح زیر است:

🖼بسم‌الله الرحمن الرحیم

✏️ملت بزرگ ایران!
رژیم صهیونی در سحرگاه امروز، دست پلید و خون‌آلود خود را به جنایتی در کشور عزیزمان گشود و ذات خبیث خود را با زدن مراکز مسکونی بیش از گذشته آشکار کرد. رژیم باید منتظر مجازاتی سخت باشد.
✏️دست قدرتمند نیروی مسلح جمهوری اسلامی او را رها نخواهد کرد باذن‌الله.
در حملات دشمن، تنی چند از فرماندهان و دانشمندان به شهادت رسیدند. جانشینان و همکاران آنان بی‌درنگ وظائف خود را پی خواهند گرفت انشاء‌الله.
✏️رژیم صهیونی با این جنایت، برای خود سرنوشت تلخ و دردناکی تدارک دید و آن را قطعاً دریافت خواهد کرد.

✍سید علی خامنه‌ای
۱۴۰۴/۳/۲۳

هجوم به ایران و مسئله زنگزور

رژیم صهیونیستی به‌عنوان فرصتی برای بازگشت به مسئله "زنگزور"، وقایع اخیر را غنیمت می‌شمارد. چرا که "زنگزور" نه تنها بخشی از طرح‌های رژیم صهیونیستی است، بلکه نیز طرحی است که توسط غرب بر علیه ایران برنامه‌ریزی شده است. طبیعی است که در حمله رژیم صهیونیستی به ایران، برخی از کشورهای غربی و منطقه به‌طور فعال مشارکت کرده‌اند. به احتمال زیاد، در زمان مناسب، این کشورها معرفی خواهند شد.

فراموش نکنیم که شعله‌ور کردن مجدد منازعه میان آذربایجان و ارمنستان، بخشی از طرحی برای گشایش "کریدور زنگزور" است.

این طرح پس از جنگ اخیر قره‌باغ در حال پیگیری است. در خصوص این موضوع، بارها هشدار داده‌ایم، اما متأسفانه گروهی از افراد فاقد آگاهی سیاسی، از درک اهمیت این مسئله سر باز زده‌اند.

بخش ابتدایی این طرح، مشغول کردن ایران است. حمله به ایران هم بخشی از این پروسه است. با توجه به برنامه‌ریزی برای ایجاد آشوب‌های داخلی در ایران، در خصوص مسئله زنگزور باید هوشیاری بیشتری به خرج دهیم.

آذربایجان، یکی از آخرین "کارت‌های" رژیم صهیونیستی و گلوبالیست‌ها در مقابله با ایران است.
مزدوران داخلی و لابی‌های آذربایجان و ترکیه را جدی بگیرید. از ما گفتن بود...

مرکز مطالعات آذربایجان

کارشناس سیاسی روسی، کارینه الکساندرونا گورکیان، در حالی که حمله اسرائیل به ایران را برای نشریه "Business Online" تحلیل می‌کرد، گفت:

«امروز یا فردا اگر آذربایجان به همراه ترکیه عملیات نظامی را آغاز کنند تا بخشی از ارمنستان که در مرز ایران با ارمنستان قرار دارد را تصرف کنند، تعجب نخواهم کرد.»

مرکز مطالعات آذربایجان

تحلیل اقدام اخیر جمهوری باکو در بازگشایی مشکوک مرز زمینی

🔸 بازگشایی مرز پس از ۵ سال تعطیلی:

- بستن مرز آستارا به بهانهٔ کرونا برای سال‌ها، همواره به‌عنوان اقدامی سیاسی از سوی باکو تفسیر می‌شد، چراکه دیگر مرزهای آذربایجان (مانند مرز با گرجستان یا روسیه) به‌سرعت بازگشایی شدند.
- تصمیم ناگهانی برای بازگشایی فقط برای اتباع خارجی (نه شهروندان عادی ایران و باکو)، نشان‌دهندهٔ هدفمند بودن این اقدام است.

🔸 زمان‌بندی مشکوک:
- این تصمیم بلافاصله پس از تنش ایران و رژیم (خصوصاً حملهٔ ایران به مواضع اسرائیل و تهدیدهای متقابل) صورت گرفته است.
- با توجه به روابط نزدیک باکو و تل‌آویو (خرید سلاح، همکاری امنیتی، حضور کارشناسان اسرائیلی در باکو)، این اقدام می‌تواند به‌عنوان پشتیبانی غیرمستقیم از شبکهٔ جاسوسی موساد در ایران تعبیر شود.

🔸 کارکرد مرز آستارا برای تخلیهٔ عوامل خاص:
- گذرگاه آستارا به‌دلیل موقعیت جغرافیایی (دسترسی به شمال ایران و مناطق حساس) و نظارت محدودتر نسبت به فرودگاه‌ها، گزینهٔ مناسبی برای خروج غیرقانونی افراد تحت تعقیب یا جاسوسان است.
- تضمین باکو برای تخلیهٔ اتباع خارجی می‌تواند شامل حمایت لجستیکی از عوامل موساد باشد، چراکه اسرائیل پیش‌تر از آذربایجان به‌عنوان پایگاه عملیاتی ضد ایران استفاده کرده است.

🔸 نکات:
- از طرف ایران باید تدابیر شدیدی در راستای کنترل مرزی در آستارا صورت بگیرد.
با توجه به بسته بودن مرزهای هوایی ایران»»»
- نباید اجازه داد که تردد اتباع خاص (مثلاً دیپلمات‌های غربی یا افراد مرتبط با موساد) به صورت گسترده از کشور انجام پذیرد، باید تعارف را کنار گذاشت، زیرا که رد پای باکو در غالب جنایت‌های رژیم صهیونیستی در کشور دیده می‌شود.

📌 جمع‌بندی:
این اقدام آذربایجان را نمی‌توان یک تصمیم عادی مرزی دانست، بلکه نشانه‌ای از هماهنگی پنهان با بازیگران ضد ایرانی (به‌ویژه اسرائیل) است که در شرایط حساس منطقه‌ای اجرایی شده است.

Azariha

🚨رژیم صهیونیستی هنوز نیازی به استفاده از خاک آذربایجان برای حمله به ایران ندارد و اینکه توانسته این کشور را تبدیل به بزرگترین مقر جاسوسی و نفوذ و شنود خود بر علیه ایران بگرداند و انواع تجهیزات راداری، جاسوسی، جنگال، لیزری و... در نقاط صفر مرزی با جمهوری اسلامی مستقر کند برای این مرحله از درگیری با ایران کافی می‌داند.
چندین فرودگاه پهبادی و پادگان نظامی در جمهوری آذربایجان کاملا در کنترل اسرائیل می‌باشد

مرکز مطالعات آذربایجان

حرکت بی سابقه هواپیماهای سوخت رسان آمریکا به سمت اسرائیل

ببینید مسأله تامین سوخت در جنگ چقدر مهم است که بعد از هدف قرار گرفتن پالایشگاه حیفا(BAZAN Group) که وظیفه تامین سوخت جنگنده ها را بر عهده داشت، آمریکا شخصا به میدان آمده تا این مشکل را برای اسرائیل حل کند.

خیانت دولت آذربایجان در یک و نیم سال گذشته به جهان اسلام، فلسطین، لبنان، یمن و حالا به ایران، در اینجا مشخص می شود.
دولت آذربایجان می توانست از همان ابتدا با قطع صادرات نفت به اسرائیل، باعث توقف جنگنده های رژیم شود و از قتل عام ده ها هزار انسان بی گناه جلوگیری کند.

البته این تنها گناه دولت آذربایجان نیست. خیانت های دیگری نیز می کند که در وقت مناسب دستش رو خواهد شد.

مرکز مطالعات آذربایجان

Təbriz yanır...

https://youtube.com/shorts/-0CNuOZWUlE?si=UnWU1VmcHkjEHcWj