یکی از دوستان محبّت کرده و بر یادداشتم نقدی نوشتند. البته به نظرم، نقد ایشان، همان‌طور که در ابتدا اشاره کرده‌اند، نقد دیدگاهی است که در مجموعه یادداشت‌هایم (شامل یادداشت اخیر) وجود دارد و نه فقط نقد یادداشت مورد نظر، زیرا یادداشت مذکور بیشتر سئوالی است (هر چند قبول دارم که دیدگاه خاصّی از مجموعه پرسشهای آن قابل برداشت است).
نقد ایشان را با اندکی تغییرات جزئی (صرفا در برخی عبارت‌ها، بدون اینکه به مفهوم آن خدشه‌ای وارد شود) در معرض نقد سایرین قرار می‌دهم. 👇👇

—————————————————————————————

با سلام و درود
نمیدانم ایا وقت و حوصله خواندن نقد بر یاد داشت هایتان را دارید یا نه
ولی چند نکته را که به ذهنم رسید میگویم
۱.مفهوم ایرانی معمولی چیست و ایرانی غیر معمولی کیست؟یعنی ایرانی غیر معمولی در مقابل معمولی داریم و انها فاقد و یا واجد صفاتی بر خلاف معمولی ها هستند.
۲.با انتقاد از جامعه و افراد جامعه موافق هستم ولی فرو کاستن مشکلات به رفتار افراد و امید به بهبود شرایط به شرط اصلاح رفتار احاد جامعه نادیده گرفتن نقش و تاثیر ساختار ها است ساختار هایی که حتی ممکن است حاکمان نیز با اینکه در به وجود اوردن ان ساختار نقش مستقیم تری داشته اند اما در ان گرفتار شده اند و باید طبق ان عمل کنند و یا باید اقدامی ساختار شکننانه انجام دهند.
۳.افراد جامعه میتوانند و حتی از لحاظ اخلاقی باید (باید اخلاقی) بدون در نظر گرفتن ساختار و جبر اجتماعی و سیاسی و اقتصادی واجد شجاعت باشند و در تمام موقعیت ها سعی کنند که به بهترین نحو و اخلاقی ترین روش رفتار کنند. اما شاید توقع زیست اخلاقانه و شجاعانه از تمام افراد به صورت همزمان ان هم بدون اموزش و مهیا شدن شرایط توقع زیادی باشد .
۳.این نوع مواجه ممکن است باعث شود توجه و تمرکز از اصلاح ساختار به سمت توجه و تمرکز و انتقاد از افراد جامعه سوق دهد و اصلاح را منوط به اصلاح رفتار و زیست اخلاقی افراد جامعه کند.
۴.در پایان مطلبتان از ایرانیانی یاد کرده اید که در موقعیت های مختلف زیستی اخلاق مدارانه و ازاده داشته و دارند ..قطعا همینطور هست ولی توجه کنید که ساختار و یا افراد حاکم در این ساختار چه نوع مواجه ای با این افراد داشته اند
امثال ...، معلمانی مانند ... و حتی افرادی که بر خلاف ایرانیان معمولی که شما اشاره کردید که در ایام محرم برای امام حسین سینه میزنند هیچ اعتقادی به امام حسین و حتی دین ندارند و چون افرادی ازاده هستند ان را بیان کردند به چه سرنوشتی دچار شدند و یا میشوند .
این که مسولین و حکام جامعه را در گروه ایرانیان معمولی قرار دهیم که بر حسب اتفاق دارای پست و مقام شده اند و ممکن است هر کدام از ما نیز در این جایگاه باشیم مانند مسئولان حاضر رفتار میکنیم بدون اشاره به اینکه اینان در بوجود امدن و پابرجا ماندن ایرادهای ساختاری نقش اصلی را داشته و دارند به ابتذال شر دامن میزند .
به نظر همان ایرادی که در پایان یادداشت به ایرانیان معمولی و مقایسه ساختار موجود با ساختاری توسعه یافته و فرایند رسیدن به این توسعه گرفته اید متوجه متن شما هم باشد.چرا که رفتار ها و داوری های اخلاقیتان در مورد رفتار ایرانیان را از جامعه ی توسعه یافته برداشت کرده اید این نوع رفتار ها در جوامعی با ساختار دموکراتیک و ازاد برای افراد جامعه ارزشمند است ساختاری که در ان افراد جامعه شهروندانی دارای حقوق باشند نه در ساختاری مشابه ساختار فعلی ایران (که هنوز در عمل نتوانسته از ویژگی های استبدادی به طور کامل فاصله بگیرد) که در آن مفهوم شهروند و حق شهروندی جایگاه شایسته و بایسته ای ندارد.
کوتاه سخن اینکه به نظر در کنار تذکر به افراد جامعه به زیست اخلاقی و رفتاری مناسب به عنوان شهروندی مسول باید به نقد ساختار و مهیا کردن شرایط برای زیست اخلاقی تر شهروندان هم پرداخت .

🔴 #رفتار یک #ایرانی_معمولی در «موقعیت‌های مختلف موجود در ایران»:
برخی چالش‌ها و پرسش‌ها

✍ #وحید_احسانی



یک ایرانی معمولی اگر در ایران در موقعیّت‌های مختلفی مانند معلّمی، کارمندی، بازاری، کارگری، کارفرمایی، مهندسی، پزشکی، کشاورزی و غیره قرار بگیرد، احتمالا چگونه رفتار خواهد کرد؟ آیا اولویتش «خیر و صلاح جامعه» خواهد بود یا «منافع شخصی»؟ آزاده خواهد بود یا نه؟ همه را به یک چشم خواهد دید یا پارتی‌بازی خواهد کرد؟

آیا مشکل بیشتر ناشی از ویژگی‌های نامناسب «ایرانی معمولی» است که در هر موقعیّتی قرار بگیرد، به جای تمرکز بر «حسن اجرای کار و خیر و صلاح جمعی» بر «منافع شخصی متمرکز شده و دروغ، ریا، سمبل‌کاری و پارتی‌بازی» پیشه می‌کند یا ناشی از نامناسب بودن «موقعیت‌های موجود در ایران» است که هر کسی در آنها قرار بگیرد، خواسته یا ناخواسته، به سمت دروغ، ریا، تمرکز بر منافع شخصی، سمبل‌کاری و امثال آن سوق پیدا می‌کند؟!

پاسخ‌مان به پرسش بالا هر چه که باشد، آیا در آن پاسخ، حساب «مسئولان و حاکمان» را جدا می‌کنیم؟ آیا مسئولان و حاکمان باعث می‌شوند که موقعیت‌های موجود در ایران به گونه‌ای باشند که افراد در آنها به سمت رفتارهای نامناسب پیش‌گفته سوق پیدا کنند؟ آیا مسئولان و حاکمان، بر خلاف سایرین، آزادی عمل کامل دارند، یا همان فشارهایی که سایرین را به سمت دروغ، ریا، سمبل‌کاری، پارتی‌بازی و غیره سوق می‌دهد، مسئولان و حاکمان را نیز به سمت همان سوء رفتارها سوق می‌دهد؟

آیا ایران قابل اصلاح است؟ اگر چنین است، فرایند اصلاح از کجا باید شروع شود؟

هنگام مواجه با یادداشت حاضر و پرسش‌های مطرح شده در آن، ذهن یک ایرانی معمولی احتمالاً به چه سمت و سویی خواهد رفت و به چه چیزهایی خواهد اندیشید؟

جهت مطالعۀ متن کامل یادداشت، لطفا به لینک زیر مراجعه بفرمایید 👇👇
https://telegra.ph/%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D9%81-%D9%85%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%AE%DB%8C-%DA%86%D8%A7%D9%84%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%B4%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-10-04

🇮🇷 @Iranianspa

دربارۀ مراسم بزرگداشت یارمحمّدخان کرمانشاهی
وحید احسانی

در تاریخ 13 مهر 1398، مصادف با سالروز شهادت یارمحمّدخان کرمانشاهی، مراسم بزرگداشت آن سردار آزادی­‌خواه مشروطه به همّت و با همکاری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری کرمانشاه، روزنامۀ نقد حال، کمیسیون فرهنگی شورای شهر کرمانشاه، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه و استانداری کرمانشاه برگزار گردید. در رابطه با این مراسم، نکاتی به نظرم می­‌رسد که دوست دارم با برگزارکنندگان و هم‌­استانی­‌هایم در میان بگذارم: ...

3- به نظرم، جای خالی دانشگاه رازی به شدّت احساس می­‌شد. چرا یک دانشگاه جامع که هم رشته‌­های تاریخ، جامعه­‌شناسی و غیره دارد و هم واحد «ارتباط با جامعه»، نباید در چنین برنامه‌هایی حضور و مشارکت فعّال داشته‌­باشد؟ با توجه به اینکه بزرگداشت شخصیت‌­های استان قرار است به صورت سلسله‌­وار ادامه داشته‌­باشد، به عنوان یک شهروند کرمانشاهی از مسئولان دانشگاه رازی درخواست می­‌کنم که هم با هدف کمک به ارتقاء سطح این برنامه­‌ها و هم با هدف خارج کردن دانشگاه از حالت «جزیره‌­ای»، جهت مشارکت فعّال در برنامه‌­های مشابه آتی، با سازمان­‌های ذی­ربط وارد مذاکره شوند.

6- به سهم خودم، از مسئولان شهر و استان که با تشریف فرمایی خود، به رسمیت و ارزش مراسم افزودند سپاسگزاری می­‌کنم. ... امّا بهتر است سخنرانان از میان کسانی باشند که شخصیت حقیقی آنها بر اساس رشته، تخصص، آثار و مطالعاتشان ارتباط بیشتری با موضوع دارد و نه کسانی که به خاطر «شخصیت حقوقی­‌شان» شناخته می­‌شوند. فکر می­‌کنم هر شخصیت دارای پست و مقامی که از او برای سخنرانی در یک همایش علمی یا فرهنگی دعوت می­‌شود، باید از خودش بپرسد که:

«آیا اگر من در چنین پست و مقامی نبودم، باز هم به عنوان یک شخصیت حقیقی برای این مهم دعوت می­‌شدم؟ آیا اهل علم و فرهنگ، شخصیت حقیقی مرا به عنوان یک صاحب­‌نظر در مسائل علمی و فرهنگی قبول دارند؟ آیا من نسبت به دانشمندان و اهالی فرهنگ و هنر که در برنامه حضور دارند، صاحب­‌نظرتر محسوب می­‌شوم؟» و سپس، بر اساس پاسخی که به این پرسش‌­ها می‌­دهد، دربارۀ پذیرفتن یا نپذیرفتن دعوت برای سخنرانی تصمیم‌­گیری کند.

دکتر سعید زیباکلام در کتاب «خلاف جریان» (چاپ 1389، صفحۀ 14) بیان می­‌کند:

«[سخنرانی مسئولان در همایش‌­های علمی] از جمله اهانت­‌آمیزترین رفتارهایی است که جلو چشم عاِلمان و ارباب جراید و سپس میلیون­ها شنونده و بینندۀ صداوسیما به عالِمان اصیل و غیربازیگر و تحقیقاتشان نشان داده می­‌شود و از جمله مواقفی است که نشان می‌­دهد چه میزان در جامعۀ ما، عالِمان تابع حاکمان و مرهون الطاف ایشان هستند. تابعیتی که نشان می‌دهد معرفت در جامعۀ مرسوم به اسلامی ما، چه میزان در قبضۀ قدرت و ثروت است. این تابعیت در تعارض مسلم با مواریث فرهنگی و اعتقادی شیعی ماست».

به نظرم، دیدگاه منطقی ایشان را می­‌توان به همایش‌­ها و گردهم‌­آیی­‌های فرهنگی-هنری نیز تعمیم داد. بر این اساس، از فرماندار محترم کرمانشاه، جناب فضل‌اله رنجبر که در عین تشریف‌فرمایی و حضور تمام وقت در برنامه، ترجیح دادند هم خودشان و هم سایر حضّار از صحبت­‌های اهالی فرهنگ استفاده کنند به صورت ویژه سپاسگزاری می­‌کنم.

در مورد سخنرانی مسئولان در همایش­‌های علمی و فرهنگی، به نظرم، برگزارکنندگان برنامه­‌ها را خیلی نمی­‌توان سرزنش کرد، شاید این وظیفۀ دانشمندان، هنرمندان و فرهیختگان باشد که با قلم و کلام نافذشان به نقد این معضل پرداخته و موجبات برچیده شدن این رسم ناشایست را فراهم آورند. در غیر اینصورت، یعنی چنانچه افراد مذکور در این خصوص سکوت پیشه کنند، در برنامه­‌های آتی، احتمالاً بر تعداد افرادی که به واسطۀ مقام و مسئولیت حقوقی­‌شان سخنرانی می­‌کنند افزوده شده و جایی برای اهل علم و فرهنگ و هنر باقی نخواهد ماند و اگر خدای ناکرده چنین شود، این گناه همۀ مایی است که سکوت اختیار کردیم.

به امید ارتقاء علم، فرهنگ و هنر در استان کرمانشاه
به امید ایرانی آباد

یادداشت بالا در شمارۀ 1456 (16 مهر 98) هفته نامۀ آوای کرمانشاه منتشر شد‌ه‌است.

جهت مطالعۀ متن کامل یادداشت، به لینک زیر مراجعه بفرمایید 👇
دربارۀ مراسم بزرگداشت یارمحمّدخان کرمانشاهی

چنانچه این مطلب را مفید می‌دانید، لطفاً بازنشر دهید.

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://www.tg-me.com/notesofvahidehsani

گفتگوی آزاد دربارۀ چند مقاله (در خصوص وضعیّت علم و پژوهش در کشور)
وحید احسانی

نویسندگان مقالۀ «نقد یا نقض گذشتۀ پژوهشی کشور» (منتشر شده در فصلنامۀ رهیافت)، در بخش عمده‌ای از مقالۀ خود، به نقد مقاله‌های اینجانب و همکارانم پرداخته‌اند که از این بابت، بسیار خرسند شده و از آنها سپاسگزاری می‌کنم.

در عین حال، این بندۀ خدا نیز مقالۀ ایشان را به صورت مختصر نقد کرده و به دفاع از دیدگاه خودم پرداختم. نویسندگان مقالۀ مذکور به نقد من پاسخ کوتاهی دادند و من نیز دوباره دربارۀ پاسخ آنها یادداشت مختصری نوشتم. فصلنامۀ رهیافت، تمام این گفتگوها را در صفحۀ «نقد و نظر» سایت خود منتشر کرده است.

از علاقه‌مندان دعوت می‌کنم ملاحظه بفرمایند 👇
http://rahyaft.nrisp.ac.ir/page_1.html

💢 پویش ملی دوباره دانشگاه

http://dobaredaneshgah.ir
https://www.tg-me.com/dobarehdaneshgah

🔶 مواجهۀ صحیح با نظام‌های رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و تأثیرگذارترین شاخص‌های مربوطه
🖋 وحید احسانی

💠 طی سالیان اخیر، نظام‌های رتبه‌بندی دانشگاه‌ها در سراسر جهان رشد چشمگیری داشته‌اند. برای دانشگاه‌ها دیگر این پرسش که «آیا اصولاً به نظام‌های رتبه‌بندی نیاز داریم یا نه؟» یا این که «آیا با حضور و فعّالیت آنها موافق هستیم یا نه؟» موضوعیّت ندارد، چرا که به هر حال آنها وجود دارند و دانشگاه‌ها با یک «عمل انجام شده» مواجه شده‌اند. فعّالیت نظام‌های رتبه‌بندی و فهرست‌هایی که هر ساله اعلام می‌کنند، دانشگاه‌ها را چه در سطح ملّی و چه در سطح بین‌المللی تحت فشارهای رقابتی شدیدی قرار داده و موضوعات مربوطه، در ادبیات مشترک آموزش عالی رواج یافته‌است. با وجود این که نظام‌های رتبه‌بندی هم از حیث روش‌شناسی و هم از لحاظ مفهومی مورد نقد هستند، امّا در عمل، همه از آنها استفاده می‌کنند. بنابراین، اکنون پرسش مهم‌تر این است که «مواجهۀ مناسب با نظام‌های رتبه‌بندی و استفادۀ بهینه از آنها چگونه است؟». استفادۀ ناآگاهانه از نظام‌های رتبه‌بندی معادل توجه صرف به ارزش اسمی امتیازها/رتبه‌های نهایی آنهاست و در مقابل، استفادۀ آگاهانه مستلزم نگاه کردن به آنها به عنوان منابع خام اطّلاعات، توجه دقیق به شاخص‌های به‌کاررفته در هر کدام از آنها و تفسیر کردن تغییراتِ امتیاز/رتبۀ دانشگاه‌ها بر اساس شاخص‌ها و سوگیری‌های موجود در هر نظام رتبه‌بندی است. دانشگاه‌هایی که بخواهند به صورت منفعل و غیرنقّادانه سرنوشت خود را به نظام‌های رتبه‌بندی سپرده و صرفاً بر بهبود رتبه/امتیاز خود در این نظام‌ها متمرکز شوند به شدّت آسیب خواهند دید. دانشگاه‌ها نباید اجازه دهند که نظام‌های رتبه‌بندی ملّی یا بین‌المللی، تعریف خود از «دانشگاه مطلوب» را به آنها تحمیل کرده و با این کار اولویت‌های مهم‌تری چون نیازهای منطقه، سنّت و هویت دانشگاه، رسالت ملّی دانشگاه و امثال آن به حاشیه رانده شوند.

💠 از آنجا که در مقایسه با پژوهش و برون‌دادهای پژوهشی، برای ارزیابی آموزش، امکانات، ابزار و شاخص‌های بسیار محدودتری وجود دارد، نظام‌های رتبه‌بندی دانشگاه‌ها بیشتر مبتنی بر پژوهش هستند و لذا تمرکز بر آنها به غفلت بیشتر از «آموزش» منجر خواهد شد. با این وجود، استفادۀ آگاهانه و هدفمند از نظام‌های رتبه‌بندی می‌تواند برای دانشجویان، سیاست‌گذاران و مؤسسات آموزشی فوایدی به همراه داشته‌باشد. به ویژه، در مورد نظام آموزش عالی ایران که با معضل ناکارآمدی و عدم‌اثربخشی (یا لااقل، اثربخشی اندک) مواجه است. بنابراین، مهم‌ترین مسئله برای دانشگاه‌های ایران در رابطه با نظام‌های رتبه‌بندی، مواجهۀ آگاهانه، هدفمند و هوشمندانه با آنهاست که مستلزم شناخت دقیق نظام‌های رتبه‌بندی است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر شناخت فضای مشترک حاکم بر نظام‌های رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و ارائۀ تصویری قابل قبول از شاخص‌های به کارگرفته‌شده در آنهاست.

💠 بنابراین، پرسش کلّی پژوهش آن است که «تأثیرگذارترین شاخص‌ها در تعیین رتبۀ دانشگاه‌های ایران در نظام‌های رتبه‌بندی دانشگاه‌ها کدامند؟». یعنی می‌خواهیم بدانیم که اگر دانشگاه‌های کشور بخواهند برای ارتقاء رتبۀ خود در نظام‌های رتبه‌بندی برنامه‌ریزی کنند، بهبود وضعیّت خود بر اساس کدام شاخص‌ها را باید بیشتر مورد توجه قرار دهند.

💠 یافته‌ها و نتایج حاصل از این مطالعه در قالب یک مقاله گزارش شده و در فصلنامۀ رهیافت مورد پذیرش و در نوبت چاپ قرار گرفته است. جهت دسترسی به نسخۀ زودآیند مقاله و ملاحظۀ نمودارهای مربوط به یافته‌ها به لینک زیر مراجعه فرمایید: 👇👇👇

تأثیرگذارترین شاخص‌های نظام‌های رتبه‌بندی دانشگاه‌ها

💢 پویش ملی دوباره دانشگاه

http://dobaredaneshgah.ir
https://www.tg-me.com/dobarehdaneshgah

🔳⭕️چگونه در مسیر توسعه گام برداریم؟
نقش و مسئولیت ما در توسعۀ جامعه چیست؟
وحید احسانی (@vahidehsani_vh)

⭕️«اصلاح بنیادین و پایدار» جامعه صرفاً طی فرآیندی «از پایین به بالا» که از بطن مردم شکل گیرد، امکان‌پذیر است. حتّی اگر معتقد باشیم اصلاح جامعه باید از بالا و توسّط مسئولان صورت گیرد، در صورتی که آن‌ها در این راستا گام برندارند، باز هم مجبوریم یا به «نق زدن» اکتفا کنیم و یا خودمان دست به کار شویم. تاکنون، بطن جامعه عمدتا به «نق زدن» که واکنشی احساسی و بی‌فایده است و اکثر اندیشمندان نیز به «نقد کردن» یا «انتشار محتوای اندیشمندانه» که مفید امّا ناکافی است، اکتفا کرده‌اند.

☑️تجویز راهبردی:
لازم است فرایند ایجاد آمادگی و شرایط لازم برای اصلاح از پایین به بالای جامعه (اصلاحات مدنی) آغاز شود. برای این مهم، به دو تغییر کلّی اصلاح فردی و نهادسازی نیازمندیم.

🔹اصلاح فردی شامل موارد زیر است:
1- افزایش سطح آگاهی
2- تمرین و یادگیری مهارت‌های توسعه
باید در نظر داشت که از نظام آموزشی رسمی نمی‌توان انتظار داشت که آغاز کنندۀ فرآیند اصلاح جامعه باشد، زیرا پیش از این که جامعه در مسیر اصلاح قرار گیرد، نظام آموزشی رسمی بازتاب دهندۀ «ایرادهای فرهنگی بطن جامعه» و «منافع جریان‌های ذینفوذ بالادستی» است و جز این هم نمی‌تواند باشد.

🔹نهادسازی: خارج شدن از حالت «اتمیزه» یا «سلّول‌های مجزّا» و سازمان‌یافتن در قالب گروه‌های کوچکی که در راستای اهداف مشترک با هم همکاری می‌کنند.

⭕️از آنجا که کسب و ارتقاء مهارت‌های توسعه‌، به ضرورت، مستلزم «تمرین کار گروهی» بوده و امکان ندارد که کسی بتواند تنها با مطالعه در این عرصه توفیقی به دست آورد، روش و مسیر «اصلاح فردی» و «نهادسازی» در واقع یک مسیر واحد است. یعنی افراد طی این مسیر، هم مهارت‌های توسعه را کسب و تقویت می‌کنند و هم از حالت «اتمیزه» خارج شده و به یک جامعۀ مدنیِ مرتبط و هماهنگ تبدیل می‌شوند. در رابطه با این مسیر نکات مهمّی وجود دارد که باید لحاظ شوند:
🔹ضروریست که این گروه‌های کوچک به صورت خوشه‌ای با هم در ارتباط باشند. یعنی در عین حالی که به صورت مستقل تصمیم‌گیری و فعّالیت می‌کنند، امّا با هم در ارتباط بوده، از فعّالیت‌ها و برنامه‌های یکدیگر مطلّع بوده و برخی برنامه‌های مشترک نیز داشته‌باشند.
🔹موضوع فعّالیت گروه‌های فعّال اجتماعی هر چه که باشد، به هر حال باید بخشی از زمان و انرژی خود را به مطالعه و افزایش سطح آگاهی اختصاص دهند.
🔹لازم است اجزاء این «شبکۀ مویرگی» با اندیشمندان و صاحب‌نظران ارتباط تعاملی و سازمان یافته‌ای برقرار کرده و در تصمیم‌گیری‌ها به نقطه نظرات و توصیه‌های عالمانه و هماهنگ‌کنندۀ آن‌ها توجه داشته‌باشند.
🔹مهم است که این مسیر و سازمان‌یافتگی با نیّت و جهت‌گیری «اصلاح‌گرانه» طی شود. در غیر اینصورت، مهارت‌هایی که کسب می‌شوند و شبکه‌ای که ایجاد می‌شود صرفاً کارکرد و قابلیّت تخریبی خواهد داشت و نه توسعه‌ای.
🔹وقتی ویژگی‌های فردی و سازمان‌یافتگی جمعی از سطح مشخصی نازل‌تر شود، بطن مردم خاصیّت «استبداد‌زایی» پیدا می‌کنند. اتّفاقی که به نظر می‌رسد طی هزاران سال زندگی تحت استبداد، در مورد ما ایرانیان رخ داده و باعث شده برخی صاحب‌نظران از بازتولید استبداد و امثال آن سخن بگویند.

✅با توجه به مورد پیشین، لازم است در هدف‌گذاری‌ها، یک مسیر معقول و منطقی لحاظ شود. یعنی ابتدا افراد در قالب گروه‌های کوچک (ضمن ارتباط خوشه‌ای با سایر گروه‌های مشابه) فعّالیت خود را با اهداف کوچکی آغاز کنند و سپس به تناسب «ارتقاء آگاهی و مهارت‌های توسعه‌ای خود» و نیز به تناسب میزان «نهادینه شدن ارتباط سازمان‌یافته با سایر گروه‌ها و اندیشمندان» به اهداف بزرگتری نیز بپردازند.

✅اقداماتی که در راستای تجویز راهبردی بالا انجام می‌شود نباید به یکی از بیماری‌های همه‌گیر و سرمایه‌سوز جامعه، یعنی «نسخه‌پیچی برای دیگران» منجر شود. اکثر مسئولان و مردم، همواره در حال نسخه‌پیچی برای دیگران بوده و گفته‌ها و توصیه‌هایشان از این دست است که: «باید با فساد مبارزه شود»، «باید جلوی رانت خواری گرفته‌شود»، «باید سطح آگاهی مردم ارتقاء پیدا کند»، «مردم باید با هم مرتبط شوند» و غیره.

✅در حال حاضر بر اساس «نسخۀ راهبردی پیش‌گفته» اقدامات زیر در حال انجام است:
🔹برگزاری جلسات کتابخوانی و همفکری که گزارش این جلسات در کانال موفقیت‌های کوچک ایرانیان و هم در بخش ایدۀ بیست اخبار شبکۀ چهار سیما منتشر شده است.
🔹برگزاری جلسات کتابخوانی در استان کرمانشاه که کانال تلگرامی «جلسات کتابخوانی کرمانشاه» نیز در این راستا ایجاد شده است. بنا است سطح همکاری افزایش داده شود، اهداف و برنامه‌های مشترکی تعریف شده و همۀ دغدغه‌مندان ارتقاء سطح مطالعه در استان، آن اهداف و برنامه‌ها را دنبال کنند.
(اگر می‌پسندید، به اشتراک بگذارید.)
#شبکه_توسعه
@I_D_Network

چگونه در مسیر توسعه گام برداریم؟
وحید احسانی

چندی پیش، دربارۀ چگونگی اصلاح جامعه و نقش و مسئولیت ما (مردم) برای توسعه، یادداشت کوتاهی نوشته و برای کانال «شبکۀ توسعه» (کانالی که پیش از این با عنوان شبکه استراتژیست توسّط دکتر مجتبی لشکربلوکی مدیریت می‌شد و چندیست که با نام جدید، توسّط دکتر محمّد فاضلی، دکتر امیر ناظمی و دکتر علی سرزعیم مدیریت می‌شود) ارسال کردم تا در معرض نقد سایرین قرار گیرد.

یادداشت مذکور بالاخره پس از اعمال جرح و تعدیل‌های متعدّد (شامل حذف لینک‌ها، حذف پانویس‌ها و تلخیص برخی بخش‌ها) در کانال شبکه توسعه منتشر شد امّا به نظرم، نسخۀ منتشر شده ابهام‌هایی داشته و محتوای یادداشت اصلی را به خوبی منتقل نمی‌کند. متن کامل یادداشت اصلی را می‌توانید از طریق لینک زیر مطالعه بفرمایید 👇👇👇
چگونه در مسیر توسعه گام برداریم؟

نسخۀ منتشر شده در کانال «شبکۀ توسعه» را نیز می‌توانید از طریق لینک زیر مشاهده کنید 👇👇👇
نسخۀ منتشر شده در کانال شبکۀ توسعه

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://www.tg-me.com/notesofvahidehsani

💠گفت‌وگوهای هفتگی
💠‌گفت‌وگوی بیستم

🔹موضوع: "راه نهادینه کردن مهارت‌های توسعه: تمرکز بر اصلاحات فرهنگی یا تمرکز بر اصلاح ساختارها"

▪️زمان: پنج‌شنبه، ۲۳ آبان ۹۸؛ ساعت ۱۵-۱۷
▪️مکان: کرمانشاه، چهارراه نوبهار، شهر کتاب

🔹با حضور:
✔️دکتر عباسعلی منصوری(دکترای فلسفه و کلام اسلامی و عضو هیئت علمی گروه فلسفه دانشگاه رازی)
✔️دکتر وحید احسانی(دکترای توسعه‌ی کشاورزی و پژوهشگر حوزه‌ی علم‌سنجی و توسعه)
✔️دکتر محسن طاهری(دکترای فلسفه و کلام اسلامی، مدرس دانشگاه رازی و پژوهشگر فلسفه)

🔹ساختار جلسه: این جلسه در دو بخش مساوی اجرا می‌شود: بخش اول: ارائه بحث؛ بخش دوم: بیان نظرات حضار و پرسش و پاسخ


[حضور برای عموم آزاد است]
[لطفاً در کانال‌ها و گروه‌ها هم‌رسانی کنید]


📚انجمن فکر و فلسفه‌ی کرمانشاه↓
@PhilosophyforKermanshah‌‌

چه کار کنیم؟

شب گذشته، بنزین، بدون اعلام قبلی به شدّت گران شد. بارها تجربه کرده‌ایم که گران شدن بنزین، گران شدن بسیاری چیزهای دیگر را نیز در پی دارد. آقای روحانی گفت که دولت از درآمد این تغییر هیچ چیزی برداشت نکرده و تمام عواید حاصله، به بخش نیازمند جامعه باز خواهد گشت. متأسفانه، بارها و بارها تجربه کرده‌ایم که حتّی در مورد تصمیم‌ها و برنامه‌هایی که واقعاً و در روی کاغذ با هدف کمک به اقشار ضعیف طرّاحی شده‌اند، در عمل، «منافع برنامه» عمدتاً به اقلیّت ممتاز رسیده و سهم بطن جامعه «ضرر و زیان‌های مربوطه» بوده‌است. همچنین، از شخص آقای روحانی و سایر مسئولان هم وعده و ادّعاهای زیادی شنیده‌ایم که عملی نشده‌اند، لذا اگر آقای روحانی یا سایر مسئولان (چه دولتی، چه غیر دولتی و چه فرادولتی) توقّع دارند که ما (مردم) این ادّعا را باور کرده و نسبت به آن خوش‌بین باشیم، به نظرم، توقعّ و انتظار نابه‌جایی دارند. ...

خب، برای مقابله با این مسئله و سایر مسائل مشابه، چه کار کنیم؟ اگر نمی‌خواهیم دست روی دست گذاشته و نظاره‌گر باشیم، به هر حال «یک کاری باید انجام دهیم»، امّا چه کاری؟ در بسیاری از گفتگوهای روزانه در اقصی نقاط کشور، افراد منتقد و معترضْ راه‌حل‌های مختلفی مطرح می‌کنند، امّا راه‌حل صحیح و مناسب کدام است؟

پمپ‌بنزین آتش بزنیم؟ ماشین‌‌ها را در خیابان خاموش کنیم؟ اعتصاب کنیم؟ تظاهرات کنیم؟ آشوب کنیم؟ شب‌ها از پشت بام شعار بدهیم؟ دانشگاه‌ها را تعطیل کنیم؟ انتخابات را تحریم کنیم؟

اگر انتخابات را تحریم می‌کنیم، بدون قید شرط تحریم کنیم؟ بگوییم اگر نظارت استصوابی را حذف نکنید تحریم خواهیم کرد؟ بگوییم اگر صلاحیت نامزدهای مورد نظر ما را تأیید نکنید تحریم خواهیم کرد؟ بگوییم اگر صحّت و سلامت شمارش آراء را تضمین نکنید تحریم خواهیم کرد؟ یا غیره؟

آیا خشن برخورد کنیم یا نرم؟ اگر قرار است خشن برخورد کنیم، با چه روشی و اگر قرار است نرم برخورد کنیم با چه روشی؟ اگر قرار است تجمّع کنیم، کجا و در چه روز و ساعتی؟ اگر قرار است شعار بدهیم، چه شعارهایی؟

در رابطه با این پرسش‌ها، دو نکتۀ بسیار مهم و تعیین کننده وجود دارد: ...

متن کامل یادداشت را از طریق لینک زیر مطالعه بفرمایید 👇👇👇
چه کار کنیم؟

چنانچه این مطلب را مفید می‌دانید، لطفاً بازنشر دهید.

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://www.tg-me.com/notesofvahidehsani

👆👆👆
سلام و درود،
لطفا نقطه نظرات احتمالی خود دربارۀ یادداشت بالا را از طریق گزینۀ «add a comment» زیر ارسال بفرمایید.
👇👇👇

🔹چه کار کنیم؟(2)
🖋وحید احسانی

🔹با مسائل و مشکلات زیادی مواجه‌ایم که کارد را به استخوان‌مان رسانده‌اند (لااقل برای بخش قابل توجّهی از ما). اگر نمی‌خواهیم دست روی دست گذاشته و نظاره‌گر باشیم، اگر نمی‌خواهیم همچنان چشم امیدمان فقط به مسئولان باشد، بالاخره خودمان باید آستین همّت بالا زده و یک کاری انجام بدهیم، امّا چه کاری؟

🔹اگر جامعه را مانند یک بدن فرض کنیم، بدن جامعۀ ما دچار بیمارهای متعدّدی شده و دردهای عجیبی همه جای آن را فرا گرفته‌است. بیماری جامعۀ ما چگونه درمان می‌شود؟ درد شدید، فراگیر و مزمنْ از عمیق شدن بیماری حکایت می‌کند و عمیق شدن بیماری هم راهی جز «جرّاحی» باقی نمی‌گذارد، امّا دقیقاً چه طور جرّاحی‌ایی باید انجام دهیم؟ ...

✅جهت مطالعۀ متن کامل یادداشت به فایل پیوست مراجعه بفرمایید.

‼️هشدار: این یادداشت کوتاه ممکن است حاوی مطالبی باشد که با دیدگاه شما همخوانی نداشته، شما را به تأمّل عمیق و بازنگری دربارۀ برخی نظراتتان فراخوانده و حتّی به کامتان تلخ بیاید. لطفاً چنانچه آمادگی این مسئله را ندارید از مطالعۀ آن صرف نظر کنید.

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://www.tg-me.com/notesofvahidehsani

📣 زبان حال مردم و مسئولان خطاب به صاحب‌نظران، دانشمندان و متخصصان!
🖋 وحید احسانی

🔹 الف) زبان حال مسئولان
ما مسئولان نظام (اعم از دولتی، غیردولتی و فرادولتی)، با گوش جان شنوای هر گونه مطلب و توصیۀ صاحب‌نظران، دانشمندان و متخصصان هستیم (شامل انتقادی) به شرط آنکه مطلب یا توصیۀ مورد نظر به گونه‌ای باشد که:
👈 به قدرت، ثروت و مقام و منزلت ما بیفزاید (یا لااقل آنها را کاهش ندهد)؛
👈 هیچ گونه ایراد یا تقصیری را متوجه عملکرد جاری و گذشتۀ ما نکند (اگر ایرادها و تقصیرها را به گردن رقیبانمان بیندازد که چه بهتر)؛
👈 علاوه بر خودمان، به کام مقامات بالادستی‌مان نیز خوش بیاید (همچنین به کام کسانی که پُست و مقام خود را مدیون کمک آنها هستیم، کسانی که در دسته و گروه ما قرار می‌گیرند و کسانی که نفوذ و رانت زیادی در اختیار دارند)؛
👈 بر حیطۀ اختیارات ما افزوده و از مسئولیت‌مان بکاهد (یا لااقل از اختیاراتمان نکاسته و بر مسئولیت‌هایمان نیفزاید).
👈در کوتاه مدّت (که در دورۀ مدیریتی کوتاه ما بگنجد) نتایج چشمگیری به دنبال داشته‌باشد (یا لااقل نتایج حاصل از آن این ظرفیت را داشته‌باشد که پس از اعمال «مُبالِغات معمول در نظام اداری»، بتوان آنها را در قالب یک گزارش رنگی حاوی نمودارهای جذّاب منتشر کرد)؛
👈به حریم خصوصی ما (پُست و اختیارات مدیریتی‌مان) تجاوز نکرده و مطالبه‌گر شفافیت (دربارۀ کسانی که استخدام می‌کنیم، عزل و نصب‌هایمان، درآمدهایمان، رانت‌هایی که در اختیار داریم، روابطمان با ثروتمندان و غیره)، مشارکت و امثال آن نباشد؛
👈موقعیّت‌های سخنرانی و خودنمایی ما در انواع همایش‌ها و گردهمآیی‌ها (اعم از عمومی و علمی-تخصصی) را افزایش دهد (یا لااقل از آنها نکاهد)؛

🔹ب) زبان حال تک تک مردم
ما یکایک ملّت همیشه در صحنه (اعم از دهک‌های پایین و بالا از حیث اقتصادی، سواد و غیره)، با گوش جان شنوای هر گونه مطلب و توصیۀ صاحب‌نظران، دانشمندان و متخصصان هستیم (شامل انتقادی) به شرط آنکه مطلب یا توصیۀ مورد نظر به گونه‌ای باشد که:
👈در مورد مسائل جامعه هیچ‌گونه مسئولیتی را متوجه ما نکرده و تمام تقصیر را به گردن مسئولان (یا صنف‌هایی غیر از صنف ما، یا لااقل مردم و مسئولان به جز من یک نفر) بیندازد.
👈به هیچ وجه از خوش‌گذرانی‌های ما نکاهد، چه این خوش گذرانی‌ها از جنس «مسافرت خارج از کشور، تفریح در ویلای شخصی، افزودن به تجمّلات زندگی و امثال آنها» باشد و چه از جنس «لم دادن پای سریال‌های بی‌سروته تلویزیونی، خیابان گردی، نق‌نق کردن و غُرزدن‌های بی‌فایده و دل‌خنک‌کن، وقت‌گذرانی با مطالب سطحی فضای مجازی و امثال آن»؛
👈مطالب و توصیه‌های مورد نظر خلاصه بوده و از طول و تفصیل بی‌مورد خودداری شده‌باشد، خیلی خلاصه باشد، خیلی خیلی خلاصه، یعنی چیزی در حدّ «یک عکس بامزه با چند جملۀ کوتاه زیر آن».
👈موجبات نشاط خاطر و خوش‌گذرانی ما را فراهم آورد (یا لااقل کاممان را تلخ نکند)؛
👈صاحب‌نظران، دانشمندان و متخصصان گرامی انتظار نداشته‌باشند که ما به جستجوی مطالب و توصیه‌های آنها بپردازیم، بلکه خودشان به گونه‌ای مدیریت کنند که آثار و توصیه‌های آنها بدون اینکه نیاز باشد ما در سبک زندگی‌مان تغییری ایجاد کنیم، در معرض دید و اطّلاع ما قرار بگیرد؛
👈در این مطالب و توصیه‌ها به هیچ وجه از ما خواسته نشده‌باشد که «کتاب بخوانیم» (چه به طور مستقیم و چه به طور غیرمستقیم)؛
👈با یادآوردی این نکته که «حق عضویت کتابخانه‌های عمومی سالیانه ده هزار و پانصد تومان است» به عذر و بهانۀ ما مبنی بر «گران بودن کتاب» -که با کمک آن توانسته‌ایم برای سالیان درازی وجدانمان را گول بزنیم- خدشه‌ای وارد نکند؛
👈 با یادآوری «ناچیزبودن اطّلاعات ما از تاریخ و عبرت‌های گذشتگانمان» موجبات «وجدان درد» گرفتن‌مان را فراهم نکند؛
👈کاربردی، عملیاتی و زودبازده باشد، خیلی زودبازده باشد. به عبارت دقیق‌تر، به گونه‌ای باشد که با اندکی تلاش، بدون صرف انرژی، سرمایه یا وقت چندانی بتوان به نتایج چشمگیر (ترجیحاً ایده‌آل و آرمانی) دست یافت؛
👈 با اشاره به احادیث معتبر مبنی بر اینکه «قرآن خواندن بدون فهم معنای آیات هیچ گونه ثوابی ندارد» و امثال آن، ثروت‌های هنگفتی که دل‌مان به آنها خوش است را نقش برآب نکرده و موجبات نگرانی، اضطراب و تشویش خاطرمان را فراهم نیاورد؛

نکتۀ پایانی: در شرایط مشابه، مردم و مسئولانی هم هستند که در راستای غلبه بر معضلات و برداشتن یک گام رو به جلو، امیدوارانه از مطالب و توصیه‌های صاحب‌نظران و اندیشمندان استفاده می‌کنند. یکی از لازمه‌های آغاز فرآیند توسعه ازدیاد گروه اخیر است. شما نیز به سهم خود می‌توانید به افزایش گروه اخیر کمک کنید.

چنانچه این مطلب را مفید می‌دانید، لطفاً بازنشر دهید.

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://www.tg-me.com/notesofvahidehsani

✅ اهمّیت گام‌های کوچک و از پایین به بالا برای توسعه
🖋 وحید احسانی

یکی از موضوعات پرتکرار در جامعۀ ایران این است که «آیا توسعه و بهبود جامعه باید از بالا شروع شده و به مرور کف جامعه را نیز متحوّل کند و یا باید از پایین و بطن جامعه شروع شده و به مرور رأس هرم جامعه را نیز تحت تأثیر قرار داده و اصلاح کند؟».

در این یادداشت کوتاه نمی‌خواهم به تفصیل به این مسئله پرداخته و یکی از این دو حالت افراطی را در پای دیگری گردن بزنم، بلکه با تکیه بر جملاتی کوتاه از یکی از سخنرانی‌های اخیر دکتر رنانی، صرفاً می‌خواهم بر اهمّیت «گام‌های کوچک و از پایین» تأکید کرده و نشان دهم که تلاش‌های «کانال جلسات کتابخوانی کرمانشاه» (با تأکید بر جلسات حضوری کتابخوانی استان که تا کنون 15 مورد شناسایی و معرّفی شده‌است)، برنامه‌های «انجمن فکر و فلسفۀ کرمانشاه» (گفتگوهای هفتگی در شهرکتاب و کارگاه‌های تخصصی) و سایر فعالیت‌های مشابه چقدر می‌توانند برای حرکت به سمت توسعه مهم و تأثیرگذار باشند.

باشد که کسانی که با این حرکت‌ها مواجه شده یا می‌شوند، آنها را بیش از پیش جدّی گرفته، به عنوان فعّالیت‌هایی مؤثر و آینده‌ساز به رسمیت شناخته و با آنها به نحو مطلوب‌تری همکاری کنند.

دکتر محسن رنانی در آخرین دقایق گزارشی که از بازدید یک مدرسۀ خلّاق و کودک-محور ارائه کرده‌اند بیان می‌دارند:

«... امیدوارم که به لطف الهی بتوانیم بیشتر و بهتر در حوزۀ توسعه، در حوزۀ کودکی و در حوزۀ آموزش، با همکاری شما کار کنیم. و جامعه‌مان را کمک کنیم که یک گام کوچک، یک گام کوچک و باز یک گام کوچک به سمت بهبود شرایط حرکت کنیم.

گام‌های بزرگ را دنبالش نباید باشیم. انقلاب‌های واقعی انقلاب‌هایی است که با حرکت‌های کوچک و آرام محقق می‌شود. انقلاب‌های بزرگ و گسترده فقط ویرانگری به جا می‌گذارند. انقلاب‌های واقعی همین حرکت‌های کوچکی است که ما از خودمان شروع کنیم، از خانواده‌مان شروع کنیم و از مدارس‌مان شروع کنیم. توسعه از همین گام‌های کوچک و از همین اقدامات اندک آغاز می‌شود.

ما در این صد سالۀ بعد از مشروطیت به خطا و به خطا و به خطا گمان می‌کردیم که «توسعه و پیشرفت از بالا شروع می‌شود» و «باید حکومت‌ها عوض بشوند تا جامعه متحوّل بشود» یا «باید حکومت‌ها متولّی تغییر باشند و با برنامه‌های فراگیر توسعه و غیره و غیره جامعه را متحوّل کنند» و در این صد سال، ما همۀ سرمایه‌هایمان را همۀ منابع کشور را در این مسیر صرف کردیم، نابود کردیم و تخریب کردیم و امروز به گمان من روزیست که باید برگشت کنیم و متوجه این موضوع باشیم که توسعه از خانه، توسعه از مدرسه و توسعه از تک تک ماها شروع می‌شود؛ [توسعه] از تحوّل در فرد، از تحوّل در خانواده و تحوّل در مدرسه شروع می‌شود.

اگر توسعه در اروپا مثلاً از تحوّل فکری در فیلسوفان، تحوّل در متدولوژی علم یا تحوّل در فناوری شروع شده‌است، آنها چهارصد سال فرصت تمرین و تجربه داشته‌اند. ما فرصت تجربۀ چهارصد ساله نداریم. ما باید در چند دهه فرایند توسعه را طی بکنیم و این شدنی نیست مگر این که از سرمایه‌گذاری بر روی کودکان‌مان شروع کنیم و از خانه و مدرسه شروع کنیم».

به امید فردایی بهتر
به امید ایرانی آباد

📚 در راستای ارتقاء فرهنگ مطالعه در استان، لطفاً با کانال «جلسات کتابخوانی کرمانشاه» همکاری کنید:
https://www.tg-me.com/readergroupsofkermanshah

📣 معرّفی شاغلان مرّوج کتابخوانی و تقدیر از آنها

📣 فراخوان شناسایی و تقدیر از شاغلان بخش خصوصی که در محل کار خود کتابخانه نصب کرده‌اند

از تمام هم استانی‌هایی که با نصب کتابخانه در محل کار خود (آرایشگاه، کافی شاپ، نانوایی و غیره) به صورت داوطلبانه به ارتقاء فرهنگ مطالعه در استان کمک می‌کنند درخواست می‌کنیم از کتابخانۀ مورد نظر عکس تهیّه کرده و برای ما بفرستند تا اقدام ارزشمند آنها را در کانال جلسات کتابخوانی کرمانشاه بازتاب داده و به سهم خود از آنها تقدیر کنیم.

همچنین، از تمام کسانی که به صورت اتّفاقی (به عنوان مشتری یا ارباب رجوع) با چنین اماکنی مواجه می‌شوند تقاضا می‌کنیم از کتابخانۀ مزبور عکس تهیّه کرده و به همراه نشانی محل کار مربوطه برای ما بفرستند.

لازم به ذکر است طبق مصوّبۀ شورای اسلامی شهر کرمانشاه، صاحبان چنین مشاغلی در پرداخت عوارض کسب و پیشه از تخفیفات ویژه برخوردار خواهند شد.

لطفا تصاویر و توضیحات مربوطه را به یکی از دو ادمین زیر ارسال بفرمایید.

دکتر وحید احسانی: @vahidehsani_vh
دکتر محسن احمدوندی: @mohsenahmadvandy

📚 در راستای ارتقاء فرهنگ مطالعه در استان، لطفاً با کانال «جلسات کتابخوانی کرمانشاه» همکاری کنید:
https://www.tg-me.com/readergroupsofkermanshah

💠گفت‌وگوهای هفتگی
💠‌گفت‌وگوی بیست‌وسوّم

🔹موضوع: چگونه در راستای شکل‌گیری «جامعۀ مدنی» گام برداریم؟
🔹 ارائه کننده: وحید احسانی
🔹 متن محوری گفتگو: چگونه در راستای توسعه گام برداریم؟ (منتشر شده در کانال شبکۀ توسعه)، جهت دسترسی به فایل پی‌دی‌اف این یادداشتِ کوتاه به اینجا مراجعه کنید.

▪️زمان: پنج‌شنبه، ۱۴ آذر ۹۸؛ ساعت ۱۵-۱۷
▪️مکان: کرمانشاه، چهارراه نوبهار، شهر کتاب

🔹ساختار جلسه: این جلسه در دو بخش مساوی اجرا می‌شود. بخش اول: ارائۀ مطلب؛ بخش دوم: بیان نظرات حضار و پرسش و پاسخ


[حضور برای عموم آزاد است]
[لطفاً در کانال‌ها و گروه‌ها هم‌رسانی کنید]


📚انجمن فکر و فلسفه‌ی کرمانشاه (اَفَک)↓
@PhilosophyforKermanshah‌‌

✅ ملّت «زود و زور»!

پیشنهاد می‌کنم، گزیدۀ کوتاه زیر از کتاب ارزشمند «سازگاری ایرانی» (اثر مهندس مهدی بازرگان - سال 1346) را با دقّت مطالعه بفرمایید (گزیده‌ای از صفحات 62 الی 69):

«در اینجا به [ذکر] دو تأثیر فرعی ولی مهم [تأثیرات زیستن نسل اندر نسل تحت سلطۀ روح و روال استبداد] که در روحیۀ فعلی ما ریشه‌‌های عمیق دارد اکتفا می‌‌نمائیم:

1- با زمان و مدّت کار نکردن.
2- چیزی جز زور را مؤثّر نشناختن.

اتّفاقاً، این دو خصیصه، با آنکه به نظر خیلی‌‌ها ناچیز و نامحسوس می‌‌آید و برای آنها اثر و ضرری قائل نمی‌‌شوند، نقش بزرگی در تاریخ گذشته و در افکار اصلاحی و برنامه‌‌های اجتماعی ما دارند.

در چنین شرایط و احوال، به مصداق ضرب‌‌المثل کاملاً مناسب خودمان که می‌‌گوید: سرکۀ نقد به از حلوای نسیه است، در نظر کوچک و بزرگ مردم فقط آنچه حاضر و موجود است و قابل استفاده فوری می‌‌باشد، ارزش و خاصیت پیدا می‌‌کند. آنچه موکول به آینده و محتاج به صرف وقت و بذل جهد می‌‌شود، چون اطمینان به آینده نیست، بی‌‌اعتبار است و اعتناء به آن نمی‌‌شود ... هر گونه طرح و تدارکی که متضمن مطالعۀ قبلی و ادامۀ بعدی و نتیجه‌‌گیری نهائی باشد پیشاپیش مردود است و کسی عقیده و حوصلۀ آن را ندارد. خصوصاً اگر بنا باشد با فکر و عمل افراد متعدد، متفرّق و روی منافع غیرشخصی و مادی انجام گردد. تنها آن گونه اصلاحات و اقداماتی مدّعی و طرفدار پیدا می‌‌کنند که باز هم طبق ضرب‌‌المثل خیالی خاص خودمان یک شبه ره صد ساله پیموده شود! ... چنین مردمی از یکی از بزرگترین سرمایه‌‌هائی که سازندۀ طبیعت و تکامل دهندۀ بشریت است، محروم‌‌اند: سرمایۀ زمان. استفاده از وقت و زمان و رسیدن به مقاصد و آمال در اجل معیّت و مدّت مقرر بر طبق برنامه‌‌های پی‌‌گیر ... عملی است که مردان موفق روزگار و ملّت‌‌های با پشتکار را به پیروی از مشیت کردگار، یعنی قرار ازلی دستگاه خلقت، به پیروزی‌‌های استوار رسانده‌‌است.

کلمۀ صبر که در قرآن این اندازه با تأکید و توصیف آمده‌‌است و ملازم با پایداری طولانی در برابر مشکلات و خطرات از یک طرف و امیدواری به رحمت و نجات نهائی از طرف دیگر است، همان استفاده و استخدام زمان می‌‌باشد. طبیعی است که تا ایمان و علاقه به یک هدف مشترک اعلی نباشد و افراد تن به گذشت از منافع و اغراض خصوصی ندهند، پیشروی دسته جمعی و پیروزی در طول زمان و مکان فراهم نخواهد گشت. ... سرّ پیروزی‌‌های عظیم تاریخی آنها [انگلیسی‌‌ها] ... روی همین صبر و پشتکار و به حساب گرفتن زمان است. ما بر عکس شاید عجولترین مردم دنیا باشیم و به همین دلیل کاری به دست خویش از پیش نمی‌‌بریم و احزاب اصلاحی و انقلابی ما تماماً شکست می‌خورند. چون انتظار دارند از راه هیاهو و تظاهر با تشکیلات زودرس و اقدامات مختصر و با انقلاب سطحی در اثر چهار تا میتینگ و اعلامیه یا چند شماره روزنامه و حداکثر یکی دو اعتصاب بازار و دو تا تیر خالی کردن، مملکت زیر و زبر شده، بلافاصله از "تیغستان "، "گلستان" سر درآوَرَد! هر گونه عملِ تشکیل [؟] و تربیت غیرحزبیِ دامنه‌‌دار و اقدامات ریشه‌‌دار که ناچار در طول زمان با به کار انداختن افراد کثیر و تنظیم افکارْ پیشنهاد شود، پیشاپیش محکوم است. در حالی که برای ملّت‌‌های سراپا در زنجیر که حرکات تند و تیز آنها از هر طرف مشهود و مسدود است و توانائی عملی فوق‌‌العاده ناچیز دارند، اگر امکان جنبش و راه نجاتی باشد تنها در حرکات ملایمِ منظم و کوچک است که وقتی در تعداد و تکرار زیاد شد، ضرب شد و در زمان وسیع، در جهت واحدی گسترش و پیشروی یافت، از نتیجۀ آن یک انتقال محسوس و مثبت درخواهد آمد.

(ادامۀ یادداشت در پست بعدی)

(ادامۀ یادداشت «ملّت زود و زور!»)

از طرف دیگر، ملّتی را در پیش داریم که عمل طبیعت را در سیل و آفات و حوادث ناگهانی احساس کرده [است]، [امّا] از تأثیرهای ریز تدریجی ولی خیلی طولانی اشعۀ ملایم آفتاب و قطرات باران که طی دهور و اعصار، کوه‌‌ها و دریاها و قاره‌‌ها و انسان‌‌ها را به وجود می‌‌آورد، غافل است و هر عمل بشری را که به جائی رسیده‌‌باشد از دست حکّام و زورمندانی دیده‌‌است که پشت سرش فشار و فوریت گذارده‌‌اند. در سایر شوؤن زندگی و مؤسسات اجتماعی نیز همین قرار و قاعده را جاری و عادی دیده‌‌است. مثلاً در خانواده، پدر روی زن و بچه حکومت مطلقه دارد و رفتار خانم با کلفت و نوکر اگر روی انصاف و قانون باشد، اوضاع خانه زار است، کار مکتب تا زهر چشم معلّم و ضربۀ فلک و شلّاق نباشد پیش نمی‌‌رود، روابط استاد و شاگرد در دکان کارگاه بر منبای ترس و دعواست و رابطۀ ارباب و رعیت در ده که تکلیفش معلوم است. در ذهن چنین مردمی که انجام هر عمل و وصول به هر مقصد را فقط در سایۀ زور و ضربت دیده‌‌اند، رفته‌‌رفته چنین عقیده رسوخ یافته‌‌است که در دنیا یگانه عامل مؤثّر اجبار و تحمیل است که مردم را به‌‌اجبار و کشتار به راه خیر و صلاح آوَرَند ... نه مدّت در حساب و برنامه می‌‌آید نه مردم. هر چه هست باید زود و با زور انجام شود. خدمت و تربیت توأم با تمایل و تعلیم و تمرین که یگانه راه سازندۀ انسانیت است، خارج از بحث و برنامه‌‌ها می‌‌باشد.

امّا آنها که اعتقاد به حقیقت و ابدیت دارند قاعدتاً نباید چنین فکر کنند. کسانی که سطح دیدشان برتر از خودبینی و قصدشان بیشتر از بهره‌‌برداری خصوصی در مدّت عمر شخصی است، برای هدف‌‌های عمومی جاویدان کار می‌‌کنند و در حساب آیندۀ جهان اثر و پاداش می‌‌طلبند. دیر یا زود رسیدن به مقصود و به چشم خود ندیدن یا زنده و مرده بودن برایشان فرق چندان ندارد. خواهان حق و همگام با حق‌‌خواهان بوده و اعمال خود را در هر حال مؤثّر و مأجور می‌‌دانند.

... تغییر وضع و تعیین سرنوشت یک ملّت کهنسال چون ایران کار یک روز و دو روز، راه یک قدم و دو قدم و عمل یک نفر و دو نفر نیست. شاید مهم‌ترین داروی پیشنهادی ما –اگر نگوئیم یگانه داروی مؤثّر- همین عوض شدن یا عوض کردن طرز فکر کهنۀ «زود و زور» و اعتقاد و علاقه پیدا کردن به عمل‌های مستمر مجتمع طولانی باشد.

بسیاری از انقلابی مسلک‌های ما از زمرۀ همین کم حوصله‌ها هستند و بدیهی است که با عجله و بی‌حساب، کارِ حسابی به سامان نخواهدرسید.

باید ... به تجمع‌های عملی و تمرین‌های همکاری و انضباط در شئون مختلف زندگی پرداخته، وظیفۀ دینی و انسانی و ملّی خود بدانیم که با وجود مشکلات و ناراحتی‌ها و بر خلاف گذشته، اعمال را که عادت و اصرار داشتیم به صورت فردی و شخصی انجام دهیم با هم‌فکری و همکاری یکدیگر پیش ببریم، چنین توجه و تمرینی، انقلاب عظیمی در حیات ملّی‌مان به وجود خواهد آورد».

🔹مطالعۀ کامل این کتاب ارزشمند و کوتاه (75 صفحه) را به تمام هم‌وطنانم پیشنهاد می‌کنم. از آنجا که کتاب مذکور تجدید چاپ نشده و در بازار موجود نیست، مطالعۀ فایل پی دی اف آن که به راحتی در فضای مجازی قابل دسترسی است، بلامانع است.

✅ تلاش‌هایی که در قالب «انجمن فکر و فلسفۀ کرمانشاه» و «کانال جلسات کتابخوانی کرمانشاه» صورت می‌پذیرد بر مبنای همین تفکر و رویکرد هستند.

به امید فردایی بهتر
به امید ایرانی آباد

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://www.tg-me.com/notesofvahidehsani

💠گفت‌وگوهای هفتگی
💠‌گفت‌وگوی بیست‌وچهارم

🔹موضوع: چگونه در راستای شکل‌گیری «جامعۀ مدنی» گام برداریم؟
🔹 ارائه کننده: وحید احسانی
🔹 متن محوری گفتگو: ملّت «زود و زور»! (گزیدۀ کوتاهی از کتاب «سازگاری ایرانی» مهندس مهدی بازرگان)، جهت دسترسی به یادداشت کوتاه مورد نظر به اینجا مراجعه کنید.

▪️زمان: پنج‌شنبه، ۲۱ آذر ۹۸؛ ساعت ۱۵-۱۷
▪️مکان: کرمانشاه، چهارراه نوبهار، شهر کتاب

🔹ساختار جلسه: این جلسه در دو بخش مساوی اجرا می‌شود. بخش اول: ارائۀ مطلب؛ بخش دوم: بیان نظرات حضار و پرسش و پاسخ


[حضور برای عموم آزاد است]
[لطفاً در کانال‌ها و گروه‌ها هم‌رسانی کنید]


📚انجمن فکر و فلسفه‌ی کرمانشاه (اَفَک)↓
@PhilosophyforKermanshah‌‌

📚 مقاله ای فوق العاده از جوزف استیگلیتز با عنوان سیاستگذاری عمومی مناسب برای اقتصاد دانش بنیان

🖋 ترجمه: فرشاد مومنی و وحید احسانی

🔴 باشگاه سیاست پژوهان علم و فناوری:

@policychallenge

📚 مقاله ای فوق العاده از جوزف استیگلیتز با عنوان سیاستگذاری عمومی مناسب برای اقتصاد دانش بنیان

🖋 ترجمه: فرشاد مومنی و وحید احسانی

🔴 باشگاه سیاست پژوهان علم و فناوری:

@policychallenge