کانال وحید احسانی 162

2- سوخت نشدن هیچ یک از فعّالیت‌های امتیازدهی شدۀ اعضای هیأت علمی در شیوه‌نامه‌های تشویق پژوهش، بدین صورت که تمامی فعّالیت‌های پژوهشی اعضای هیأت علمی، بدون هیچ گونه سقف یا محدودیت، از طریق شیوه‌نامۀ «امتیازدهی به فعّالیت‌های پژوهشی دانشگاه» امتیازدهی شده و در صندوقی فرضی ذخیره شوند. هر عضو هیأت علمی در هر دوره پرداخت پژوهانه، اعتبار برخی فعّالیت‌های خود را بدون سقف (مانند مقاله‌های وب‌آوساینس) و اعتبارِ سایر فعّالیت‌ها را تا سقفِ نسبتِ مشخّصی از فعّالیت‌های مهم‌تر (فعّالیت‌های پژوهشی امتیازآور برای دانشگاه) دریافت کنند. فعّالیت‌های مازاد بر سقف تعیین شده، در پروندۀ آثار امتیازدهی شدۀ عضو هیأت علمی باقی مانده (تا تاریخ بازنشستگی) و عضو هیأت علمی بتواند در سال‌های آتی، با رعایت سقف‌های مربوطه، پژوهانۀ آنها را دریافت کند (در تمامی بندها/ردیف‌ها، پژوهانۀ آثاری که در نمایه‌های استنادی بین‌المللی نمایه شده‌اند، بدون لحاظ کردن محدودیت سقف پرداخت شوند). یکی از فواید جانبی این کار، ثبت کامل تمام فعّالیت‌های پژوهشی اعضای هیأت علمی در سامانۀ پژوهشی دانشگاه (گلستان یا غیره) و فراهم آمدن آمار کامل مربوطه خواهدبود. در حال حاضر، اعضای هیأت علمی برای ثبت فعّالیت‌های مازاد بر سقف تعیین شده انگیزه‌ای ندارند و لذا به عنوان مثال، آمارهای دریافتی از سامانۀ گلستان در خصوص «تعداد مقاله‌های همایشی» کامل نیست. به عبارت دیگر، دانشگاه به جز در مورد فعّالیت‌های پژوهشی‌ایی که در پایگاه‌های بین‌المللی ثبت می‌شوند (مانند مقاله‌های ثبت شده در وب‌آو‌ساینس)، هیچ آمار کاملی از مجموعه فعّالیت‌های پژوهشی‌ایی که توسّط اعضای هیأت علمی به نامش ثبت می‌شوند در دست ندارد، و فرم‌های خوداظهاری مربوط به نظام‌های رتبه‌بندی (شامل نظام رتبه‌بندی آی‌اس‌سی) را نیز بر اساس همان اطّلاعات ناقص تکمیل می‌کند. یکی از فواید دیگر تدوین شیوه‌نامۀ «ارزیابی فعّالیت‌های پژوهشی»، فراهم آمدن امکان رعایت کردن فلسفۀ وجودی شیوه‌نامه‌های مختلف پژوهشی است که در بند بعدی توضیح داده شده‌است.

3- رعایت کردن فلسفۀ وجودی هر شیوه‌نامه: متأسفانه، به مرور زمان، شیوه‌نامه‌های پژوهشی دانشگاه از فلسفۀ وجودی خود فاصله گرفته‌اند. درست است که یکی از کارکردهای اصلی و مشترک تمامی این شیوه‌نامه‌ها «تشویق پژوهشگران موفق و فعّال» است، امّا این دلیل نمی‌شود که شیوه‌نامه‌ها از فلسفۀ وجودی خود فاصله بگیرند. به عنوان مثال، تشویق کسانی که از طریق «گرفتن طرح‌های پژوهشی خارج از دانشگاه» به بهبود ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه و جذب اعتبار برای دانشگاه کمک می‌کنند کاملاً منطقی است، امّا «ارائۀ پژوهانه به طرح پژوهشی به هیچ وجه منطقی نیست»، طرح پژوهشی تمام هزینه‌هایش را در پیشنهادۀ اوّلیه تعیین و دریافت کرده‌است. برای تشویق طرح‌های پژوهشی، دانشگاه می‌تواند حق بالاسری خود را کم کند یا در «شیوه‌نامۀ امتیازدهی به فعّالیت‌های پژوهشی» -که مبنای اعطای پایۀ سالیانه، پایۀ تشویقی، انتخاب پژوهشگر برتر و غیره خواهد بود- برای آن امتیاز بالایی قائل شود امّا اعطای پژوهانه به طرح پژوهشی به معنای فاصله گرفتن شیوه‌نامۀ پژوهانه از فلسفۀ وجودی‌اش است. همچنین، در خصوص پژوهشگران برتر که پژوهانۀ فعّالیت‌های خود را مورد به مورد دریافت می‌کنند. در این خصوص، موارد متعدّد دیگری هم قابل بحث است که در اینجا مجال آن نیست.

4- تحقق کیفیت-مداری (در اینجا منظور در حدّ همان شاخص‌های استنادی است) که مستلزم افزایش بازۀ امتیازدهی به هر نوع فعّالیت پژوهشی است. لحاظ کردن کیفیت انواع فعّالیت‌های پژوهشی مستلزم آن است که با گسترده کردن بازۀ امتیازدهی، این امکان فراهم شود که به عنوان مثال، به یک مقالۀ بسیار ارزشمند (بر اساس شاخص‌های علم‌سنجی)، چندین برابر یک مقالۀ ضعیف امتیاز داده شود. بدیهی است افزایش جمع کل امتیازها مشکلی ایجاد نخواهد کرد چرا که نهایتاً ضریب k (جهت تبدیل امتیاز به اعتبار ریالی) از طریق تقسیم کردن اعتبارات مربوطه بر جمع کل امتیازها محاسبه و اعمال خواهد شد.

23 viewsVahid Ehsani, 14:21