✔️چارسی رباط

چهارسوق یا به کورمانجی چارسئ،  یکی از اجتماعات قدیمی و محلی منطقه هزارمسجد ، که مکانی برای دورهمی ، گفتگو درباره مسائل روزمره ، مشورت در امور مختلف و جویا شدن از احوال همدیگر بود ./هه وال لاین
✍پ.ن:رباط روستایی از توابع کلات نادر. چارسی ها معمولا در مرکز روستا و در مسیر رفت و آمد عمومی قرار داشتند. و برای نشینمن از سنگ یا چوب استفاده می کردند.

🆔 @oralhistoryiran

✔️از جهودهای مشهد تا زایشگاه ۲۵ شهریور

روایت تاریخ شفاهی دکتر دل آسایی مروی از مشهد قدیم


🆔 @oralhistoryiran

«عکاس‌باشی»

✔️کتاب «عکاس‌باشی» جدیدترین اثر انتشارات به نشر، به نویسندگی «ام‌البنین ماهر» است و انتشارات آستان قدس رضوی آن را به زیور طبع آراسته است.
نویسنده در این اثر، خاطرات و زندگی هنری عکاس آستان قدس رضوی را بیان می‌کند؛ قصه عشق بدیع و متفاوت پسری مشهدی به نام «حسن توکلی» که با همه سختی‌ها و محدودیت‌هایی که داشت یک قدم از رسیدن به خواسته‌اش که داشتن دوربین عکاسی و عکاس شدن بود، پا پس نکشید.
ماجرا‌های پیوسته کتاب از دوران نوجوانی و روابط حسن توکلی با دوستانش آغاز می‌شود و در میانه کتاب، مسابقه «پوست آدامس خروس‌نشان»، که جایزه‌اش یک دوربین عکاسی بود تا شاگرد نزدیک یکی از بهترین عکاسان مشهد برای یادگرفتن فوت‌وفن عکاسی و رسیدن به آرزویش به شکل سریال چندقسمتی، به تصویر کشیده شده است.
جریان مستند اولین عکس «حسن توکلی» از گنبد و بارگاه حرم مطهر امام رضا (ع) و عکاس حرم شدن تا شفاگرفتن از امام رضا (ع)، از جمله بخش‌های خواندنی این کتاب است.
کتاب «عکاس‌باشی» در ۱۴۴ صفحه، قطع رقعی منتشر شده و باقیمت ۱۰۰ هزار تومان در دسترس عموم قرار دارد.

🆔 @oralhistoryiran

🎥روایت عبدالله فرحناک از پرواز با نادر جهانبانی

✔️نادر جَهانبانی (۲۷ فروردین ۱۳۰۷ – ۲۲ اسفند ۱۳۵۷) سپهبد خلبان نیروی هوایی شاهنشاهی ایران و معاون فرماندهی آن نیرو معروف به ژنرال چشم‌آبی بود. وی بنیان‌گذار و سرپرست تیم آکروجت تاج طلایی است. از او به عنوان یکی از بهترین و برجسته‌ترین خلبانان عصر خود نام می‌برند

@oralhistoryiran

✔️عکاسان ارض اقدس

کتاب عکاسان ارض اقدس به کوشش مهدی حسامی دو غائی، کارشناس اداره اسناد سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی تألیف شده و توسط این سازمان در سال 1403 ،به زیور چاپ آراسته شده است.

کتاب حاضر دربردارنده مقدمه، دو فصل «عکاسان مرتبط با مشهد و آستان قدس در دوره قاجار» و «عکاسی آستان قدس در دوره پهلوی و انقلاب اسلامی» و همچنین فهرست عکاسان مرتبط با تاریخ عکاسی آستان قدس رضوی، است.

کتاب عکاسان ارض اقدس با 277 صفحه و بهای 680 هزار تومان، در شمارگان 200 نسخه، از سوی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، روانه بازار نشر شده است.  


🆔 @oralhistoeyiran

«آموزشِ کاربردی اجرای طرح‌های تاریخ شفاهی (انجام مصاحبه و تدوین)»
مدرس: پیمانه صالحی

فصل یکم: مقدمه‌ای بر تاریخ شفاهی
درس ۱: تعاریف و پیشینه تاریخی تاریخ شفاهی
درس ۲: ویژگی‌های خاص و متمایز تاریخ شفاهی
فصل دوم: برنامه‌ریزی و اجرای فرایند تاریخ شفاهی
درس ۳: انتخاب موضوع و طرح‌ریزی
درس ۴: پژوهش و انجام مصاحبه
فصل سوم: پیاده‌سازی و بازشنوایی
درس ۵: گفتارنویسی و تایپ
درس ۶: بازشنوایی
فصل چهارم: ویرایش نهایی و تدوین
درس ۷: ویرایش
درس ۸: تدوین
درس ۹: مستندسازی و پیوست‌ها
فصل پنجم: الزامات اخلاقی و حقوقی تاریخ شفاهی
درس ۱۰: موضوعات اخلاقی و حقوقی
درس ۱۱: مدل داده‌ستانده ماشینی
فصل ششم: راهنمایی ادامه مسیر
درس ۱۲: جمع‌بندی و نتیجه مباحث
درس ۱۳: ادامه یادگیری
https://faradars.org/courses/oral-history-project-fvacw336


🆔 @oralhistoryiran

ایستگاه راه آهن مشهد

کار ساخت ایستگاه راه آهن مشهد توسط معماری ایرانی به نام حیدر غیابی از ۲۵ شهریور ۱۳۳۴ شروع و در روز چهارم آبان سال ۱۳۴۵ افتتاح شد. معماری بنا بیشتر متاثر از معماری اروپا در دوران پس از جنگ جهانی دوم است. این بنا در زمان خودش یکی از زیباترین و شاخص ترین آثار معماری آن روزها بوده.


🆔 @oralhistoryiran

✔️روز شمار آستان قدس رضوی منتشر شد

با همکاری سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و بنیاد پژوهش‌های اسلامی، جلد اول کتاب «روزشمار آستان قدس رضوی براساس مطبوعات خراسان» منتشر شد.
این اثر به کوشش دکتر علی نجف‌زاده تهیه شده، و در سال ۱۴۰۳ توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی منتشر شده است.
این طرح پژوهشی با عنوان «روزشمار آستان قدس براساس مطبوعات خراسان از سال ۱۳۰۰ هجری قمری تا ۱۳۵۸ هجری شمسی» از سال ۱۳۸۹ شمسی آغاز شد و طی چهار سال به اتمام رسید. دستاورد این طرح در دو مجلد ارائه می‌شود. جلد اول این کتاب، سال‌های ۱۳۰۰ هجری قمری تا ۱۳۳۸ هجری شمسی را پوشش می‌دهد، در حالی که جلد دوم به سال‌های ۱۳۳۸ تا ۱۳۵۸ هجری شمسی می‌پردازد.
اثر حاضر در دو جلد، شامل تمامی اخبار مربوط به آستان قدس رضوی در مطبوعات خراسان از سال ۱۳۰۰ هجری قمری تا ۱۳۵۸ هجری شمسی می‌باشد؛ از جمله آگهی‌ها (شامل مناقصه‌ها و مزایده‌ها)، گزارش‌های مراسم مذهبی، انتخاب تولیت و نایب‌التولیه، گزارش‌های کتابخانه و موزه آستان قدس و اطلاعات مربوط به فعالیت‌های بهداشتی و پزشکی است.

🆔 @oralhistoryiran

✔️رئیس اسبق دانشگاه فردوسی مشهد، درگذشت

جلال متینی (زادهٔ ۱۳۰۷، مشهد – درگذشتهٔ ۳۰ دی ۱۴۰۳)محقق متخصص در زمینهٔ تاریخ و فرهنگ ایران (مخصوصاً در زمینهٔ شاهنامه‌پژوهی) بود. او تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ استاد تاریخ و رئیس دانشگاه فردوسی مشهد بود. پس از انقلاب به آمریکا مهاجرت کرد و به تدریس تاریخ و فرهنگ ایران در دانشگاه برکلی کالیفرنیا مشغول شد. مجله‌های تخصصی ایران‌شناسی و ایران‌نامه توسط وی منتشر شده‌اند. به‌علاوه، ده‌ها اثر گوناگون به زبان‌های فارسی و انگلیسی منتشر کرده است.

🆔 @oralhistoryiran

✔️ناگفته های آقای تمدن از تاریخ خاندانی

تاریخ خاندانی( family history )ریشه‌یابی یک خانواده و اعقاب آنها (شجره‌نامه نویسی) و بررسی، شناخت و معرفی مجموعه فعالیت‌ها و حوادث روی داده برای آن خانواده در طول تاریخ است. 

🆔 @oralhistoryiran

✔️تاریخ شفاهی محلات قدیمی شهر مشهد

گفتگو با استاد نهاوندی فر پیشکسوت روزنامه نگاری


🆔 @oralhistoryiran

✔️استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی برای تحول در مصاحبه‌های تاریخ شفاهی

فناوری هوش مصنوعی نقش مهمی در بهبود ثبت، تحلیل و ارائه مصاحبه‌های تاریخ شفاهی ایفا می‌کند. با کمک ابزارهای پیشرفته، پژوهشگران می‌توانند مصاحبه‌ها را به شکل دقیق‌تر و کارآمدتری مستندسازی و تحلیل کنند.

ابزارهای کلیدی در این زمینه:
✔️یک۱.  Otter.ai: ابزاری برای ضبط و تبدیل گفتار به متن با دقت بالا و امکان تفکیک گوینده‌ها.

✔️دو۲. Descript (https://www.descript.com/): نرم‌افزاری برای ویرایش و تحلیل صدا و متن، با قابلیت حذف نویز و افزودن زیرنویس خودکار.

✔️سه۳. Rev.ai: پلتفرمی برای تبدیل گفتار به متن و شناسایی کلمات کلیدی در مکالمات.

✔️چهار۴. ElasticSearch (https://www.elastic.co/elasticsearch): ابزار جستجوی پیشرفته برای ذخیره و بازیابی داده‌های مصاحبه‌ها.

✔️پنج۵. Tableau (https://www.tableau.com/): نرم‌افزاری برای طراحی داشبوردهای تعاملی و تحلیل تصویری داده‌ها.

✔️شش۶. Audacity (https://www.audacityteam.org/): نرم‌افزاری رایگان برای بهبود کیفیت صدا و ویرایش فایل‌های صوتی.

✔️هفت۷. Hugging Face (https://huggingface.co/): پلتفرمی قدرتمند برای استفاده از مدل‌های پردازش زبان طبیعی (NLP) مانند خلاصه‌سازی و تحلیل متون.

✔️هشت۸. Neo4j (https://neo4j.com/): ابزاری برای گراف‌سازی داده‌ها و نمایش روابط بین افراد، مکان‌ها و وقایع.


🆔 @oralhistoryiran

بلوار صادقیه مشهد در دو روز متفاوت

نمایی از ۲۰ بهمن آفتابی و ۲۱ بهمن ۱۴۰۳ برفی

@oralhistoryiran

🌎 از دروازه قوچان تا پشت باره حسنخان

✍ نقشه قدیمی شهر مشهد در سال 1333
این نقشه تحت نظر شعبه نقشه برداری لشکر 8 خراسان به وسیله سرهنگ 2 سوار علی نجاتی- سرگرد ضیاء- استوار کلای و.... با کمک مالی شهرداری با قیمت 20 ریال چاپ و منتشر شده است.

🌎 @oralhistoryiran

⚫️دکتر علی اکبر کجباف، استاد تمام گروه تاریخ دانشگاه اصفهان و رئیس دانشگاه فرهنگیان استان اصفهان به دلیل ایست قلبی در بیمارستان اصفهان درگذشت.

علی اکبر کجباف متولد ۱۳۴۰  که از تیر ۱۴۰۱ عهده‌دار مدیریت دانشگاه فرهنگیان استان اصفهان بود.
ایشان در حوزه‌های مختلف دانشگاهی از جمله مدیریت کل امور دانشجویی، تحصیلات تکمیلی، ریاست ستاد آزمون‌ها و حتی اداره گروه تاریخ، نقشی کلیدی در بهبود کیفیت آموزشی و پژوهشی ایفا نمودند. فعالیت‌های علمی ایشان شامل ارائه سخنرانی‌های متعدد در همایش‌های ملی و بین‌المللی، انتشار مقالات پژوهشی و تدوین کتاب‌های تخصصی در زمینه تاریخ و فرهنگ ایران است که هر کدام گواهی بر تلاش بی‌وقفه او در ارتقای دانش و اندیشه فرهنگی است.
کانال تاریخ شفاهی ایران درگذشت این پژوهشگر تاریخ را به شاگردان اش و جامعه فرهنگی تسلیت عرض می نماید. روحشان شاد

⚫️ @oralhistoryiran

🫏 اعتراض الاغ دارها

پدر بزرگم کشاورز مشهوری بود. از دروازه قوچان  به بعد همش زمین زراعی تمام دست ایشان و زراعت گندم و جو و صیفی‌جات به عمل می‌آورد. اجناسی که به عمل می‌آورد تحویل حاج محمدباقر علاف می‌داد. تمام اراضی آبکوه و مجد از آب چشمه گیلاس  مشروب می‌شدند. در واقع چشمه کُلسب است در این مسیر سه چهار تا آسیاب بود. تا کوچه سرآسیاب بود. بعد از میدان توحید دست چپ یک آسیاب بود که در مسیر نهری که از چشمه گیلاس می آمد قرار داشت.
 
یک موقع عبدالوهاب اقبال  شهردار مشهد بود. به الاغ‌ها عوارضی بسته بود، هر کسی که الاغ داشت، باید عوارض می‌داد. الاغ دارها اعتراض کردند، فرداش همه تو شهرداری جمع شدند...  صبح شنیدم آن قدر الاغ آمده تو میدان شهرداری و سروصدا برپا کردن که شهردار نمی‌دانست از کجا سرکارش برود... منظره عجیبی شده بود تا شب فضولات ریخته بودند. با این داستان تا شب این عوارض لغو شد. بعدها گفتن سر دسته آنها جعفر فروردین پدربزرگ مادر‌ام است.
✔️برگرفته از کتاب: معمارباشی، خاطرات مهندس رضا دیشیدی

✔️ @oralhistoryiran

بخش چهارم از مجموعه «فرزند کویر» خاطرات مهندس وزیری هامانه؛

✔️در صنعت نفت، وظایف هر فرد به‌روشنی مشخص بود

خاطرات و تجربیات مهندس وزیری هامانه در کتاب «فرزند کویر و نیم قرن خدمت در صنعت نفت»، حاصل یک مصاحبه تاریخ شفاهی به همت پیمانه صالحی و محمدحسین یزدانی راد است.

مدیریت مرکز اسناد و موزه‌های صنعت نفت با هدف بازتاب این تجربیات ارزشمند، هر هفته بخش‌هایی از این مجموعه را در اختیار کارکنان مخاطبان و علاقمندان قرار می‌دهد.

در چهارمین بخش از این روایت، مهندس هامانه از نخستین روزهای ورود به شرکت نفت و شرح وظایف خود می‌گوید.
✍ادامه این یادداشت در وب‌سایت

🌐مرکز اسناد و موزه‌های صنعت نفت 



🆔 @oralhistoryiran

✔️دکتر بیانکینی

در سال 1329 وینچنزو بیانکینی، متخصص بیماری مالاریا در حوزه بهداری روستایی چناران و قریهٔ گناباد از تاریخ 11/2/1329 تا 11/2/1330به استخدام آستان قدس رضوی درآمد. این پزشک ایتالیایی پس از مدتی فعالیت، مسلمان شد.  روزنامه طوس  نوشته است:
«دکتر بیانکینی در 10 آبان 1329 به دین مبین اسلام مشرف شده است. وی برای مطالعه درباره احکام اسلام به منزل آیت ا... فقیه سبزواری رفت و آمد داشته تا اینکه در روز چهارشنبه ساعت 3:30 بعد از ظهر در حضور تعدادی از بزرگان شهر و خبرنگاران ابتدا شهادتین را به زبان جاری کرد و پس از صرف چای، دست آیت ا... فقیه سبزواری را بوسید و نامش را «ابوالفتح رضا» گذاشت. سپس در محل خدمتش کلیه زارعان املاک آستان قدس را مجانی مداوا میکرده است».
دکتر بیانکینی، خدمات متعددی به پزشکی ایران داشت و در نقاط مختلفی از کشورمان خدمت کرد. در روایتهای تاریخی، از مهارت او در عرصهٔ نقاشی و شعر نیز سخن گفته شده است. او با جلال آل احمد نویسنده شهیر ایرانی دوست بود و آل احمد در کتاب ارزیابی شتابزده توصیفی از بیانکینی داشته است.
✔️منبع: تاریخ پزشکی و خدمات درمانی در آستان قدس رضوی

🆔 @oralhistoryiran

🕌 جابجایی گلدسته حرم امام رضا(ع)

در واپسین روز‌های سال ۱۴۰۳ گلدسته ۴۰ ساله صحن جمهوری اسلامی، توسط سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر رضوی طی یک عملیات سخت و پیچیده منتقل شد.

🕌 @oralhistoryiran

توپ بخت گشا...
ای توپ تن طلایی، از غم بده رهایی

✅داستان های زیادی درباره توپ مروارید نقل شده است. توپی که دلیل معروفیتش به مروارید این بوده که جلوی آن با يك رشته مرواريد تزیین شده است، شاه عباس در جزیره هرمز آن را به غنیمت گرفته و بعدها روی سکویی کم ارتفاع میان حوض و نقاره خانه گذاشته است یا اینکه به دستور کریم خان زند در شیراز آن را ساخته اند و حتی در منابع دیگری آمده است که نادر شاه آن را از هندوستان به ایران آورده است.
اما واقعیت این است که این توپ یک توپ مفرغی جنگی بود که در سال 1233قمري فتحعلي شاه قاجار دستور ساخت آن را داد و یک ریخته گر معروف اصفهانی به نام استاد اسماعیل ریخته گر آن را ساخت و تاریخ ساختش را در داخل ترنجي که روي توپ مرواريد و بر روي لوله توپ دیده می شود، به طور بر جسته حكاكي کرد.
بعدها، در دروه رضا شاه پهلوی پس از برپایی ساختمان باشگاه افسران در خيابان قوام السطنه، توپ مرواريد به آنجا منتقل شد و بر سكويي در ورودی آن باشگاه قرار گرفت.
تهراني هاي خرافاتی قديم، توپ مرواريد را مقدس می دانستند و در روزهاي خاصی مثل چهار شنبه سوري و شب 27 ماه رمضان و شب هاي قدر به آن دخيل مي بستند، خصوصا دختران و زنان بي فرزند از زير لوله آن دعاكنان با تني لرزان مي گذشتند با این باور كه هر چه زود تر دختران بختشان باز و زنان نازا دارای فرزند می شوند و این باور اشتباه تا حدی بود که درشب چهارشنبه سوری زنان و دختران، پول، شیرینی و کله قند به نگهبانان توپ مروارید می دادند تا در اجرای مراسمشان آزاد باشند.
✅جعفر شهری در کتاب طهران قدیم آورده است: «...دخترها و بیوه زن ها به طرف توپ مروارید که توپی مفرغی بزرگ بر روی دو چرخ و بر بالای سکوئی بود و در جای پیکره فعلی میدان ارک، مقابل وزارت اطلاعات، قرار داشت، رو می آوردند و جهت بخت گشایی از زیر آن رد شده، بر لوله سوار می شدند و سر می خوردند و این کار را مجرب ترین عملی می دانستند که با آن تا سال دیگر به خانه شوهر می روند و اشعاری از این قبیل داشتند که دو بیتی اول آن را هنگام سوار شدن و سر خوردن و دو بیتی دوم را موقع دخیل بستن می خواندند:
✅ ای توپ تن طلایی، از غم بده رهایی
بختی جوون و نون دار، روزی بکن زجایی
ای توپ چاره ها کن، کارم گره گشا کن
صد تا گره به هر نخ، من می زنم تو واکن.»
✅جالب تر از آن این بود که جدا از اين باورهای خرافی، توپ مرواريد پناهگاهي بود براي مجرمين و محكومين که در آن بست نشيني می کردند تا از گناهشان در گذرند، همینطور محلی بود که حاجت گروهي از مردم گرفتار را می تواند رفع کند،حتی بسیاری از اروپاییان در خاطرات خود به وجود این توپ در میدان ارگ یا همان توپخانه قدیم اشاره می کنند و آن را مکانی مقدس برای تهرانی ها معرفی کردند اینکه مکانی برای پناه یافتن مجرمان فراری بوده است.
به نقل از: مجله مهر


🆔 @oralhistoryiran