Qay biri toʻgʻri: murabbiyi yoki murabbiysi?
Shu savol tez-tez soʻraladi. Kecha telegramdagi guruhimizda ham shu mavzu koʻtarilib qoldi.
Imlo qoidalariga koʻra, dohiy kabi y undoshi bilan tugagan soʻzga III shaxsda -si qoʻshiladi: dohiysi. Lekin bu qoida chala. Chunki y bilan tugagan har qanday soʻzga III shaxs egalik qoʻshimchasi -si shaklida qoʻshilmaydi. Masalan: chiroy – chiroyi, kuy – kuyi, boʻy – boʻyi. Bu qoida faqat -iy tovushlar birikmasi bilan tugagan soʻzlar uchun amal qiladi. Yaʼni y tovushidan oldin i tovushi ham boʻlishi kerak:
Vodiy – vodiysi, homiy – homiysi, murabbiy – murabbiysi.
-iy bilan tugagan, lekin bir boʻgʻindan iborat soʻzlarda bu qoida ishlamaydi:
Biy – ovulning biyi, qiy – qoʻyning qiyi.
Koʻpchilik kirilchadagi xilmaxillikka asoslanib Fargʻona vodiyi shaklida ham, Fargʻona vodiysi shaklida ham yozadi. Ammo lotin imlosida tayansa boʻladigan qoida bor: vodiysi deb yozish kerak. Mantiqan ham shunisi afzal.
Imlo qoidalari qachondir mukammallashtirilsa, bu qoidani ham tuzatib-toʻldirib qoʻyish kerak.
📌 Demak:
Vodiysi, homiysi, murabbiysi, geniysi ✅
Vodiyi, homiyi, murabbiyi, geniyi ❌
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
Shu savol tez-tez soʻraladi. Kecha telegramdagi guruhimizda ham shu mavzu koʻtarilib qoldi.
Imlo qoidalariga koʻra, dohiy kabi y undoshi bilan tugagan soʻzga III shaxsda -si qoʻshiladi: dohiysi. Lekin bu qoida chala. Chunki y bilan tugagan har qanday soʻzga III shaxs egalik qoʻshimchasi -si shaklida qoʻshilmaydi. Masalan: chiroy – chiroyi, kuy – kuyi, boʻy – boʻyi. Bu qoida faqat -iy tovushlar birikmasi bilan tugagan soʻzlar uchun amal qiladi. Yaʼni y tovushidan oldin i tovushi ham boʻlishi kerak:
Vodiy – vodiysi, homiy – homiysi, murabbiy – murabbiysi.
-iy bilan tugagan, lekin bir boʻgʻindan iborat soʻzlarda bu qoida ishlamaydi:
Biy – ovulning biyi, qiy – qoʻyning qiyi.
Koʻpchilik kirilchadagi xilmaxillikka asoslanib Fargʻona vodiyi shaklida ham, Fargʻona vodiysi shaklida ham yozadi. Ammo lotin imlosida tayansa boʻladigan qoida bor: vodiysi deb yozish kerak. Mantiqan ham shunisi afzal.
Imlo qoidalari qachondir mukammallashtirilsa, bu qoidani ham tuzatib-toʻldirib qoʻyish kerak.
📌 Demak:
Vodiysi, homiysi, murabbiysi, geniysi ✅
Vodiyi, homiyi, murabbiyi, geniyi ❌
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
1👍69🔥14😢2
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Joniga oro kirdimi yo ora kirdi? | 5️⃣7️⃣-dars | Oʻzbek tilidan savodxonlik darslari
👉 YouTubeʼda koʻrish
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
👉 YouTubeʼda koʻrish
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
👍14💯6🔥5😱1
Hammasi “Muqaddima”dan boshlanadi
Youtubeʼda ajoyib bir podkast koʻrdim. Ibn Xaldunning “Muqaddima” asari, uning oʻziga xosliklari, asarning Sharq va Gʻarb tafakkuri, taraqqiyotiga taʼsiri haqida qiziq maʼlumotlar aytilibdi.
Ibn Xaldunning tarixni yoritishdagi yangicha yondashuvi, tahliliy va falsafiy mushohadasi, mavzuni oʻta keng miqyosda koʻra olgani, sivilizatsiyalarning yuzaga kelish qonuniyatlarini tushuntirgani, alohida inson va butun jamiyatning tabiati, tutumi, fikrlash tarziga geografik joylashuvning taʼsirini koʻrsatib bergani, asarlarida bugungi juda koʻp muammolarga yechimlar borligi kabilar qiziqishimni juda oshirdi. Boshqa har qanday ishni qoʻyib, “Muqaddima”ni oʻqish ishtiyoqini uygʻotdi.
Tasavvur qiling: Sharq xalqlarining hayot va tafakkur tarzini, ular qurgan saltanatlarning rivoji va tanazzuli sabablarini ichidan bilgan, chuqur tahlil qilgan, oʻtkir aql va idrok sohibi boʻlgan mutafakkir bilan gʻoyibona suhbatlashish imkoningiz bor. Bu imkonni qoʻldan boy bermaslik kerak.
Nasib qilsa, mutolaa taassurotlarini alohida yozaman.
🟢 Mana bu esa podkast manzili: youtu.be/ayHJd2xcFjQ
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
Youtubeʼda ajoyib bir podkast koʻrdim. Ibn Xaldunning “Muqaddima” asari, uning oʻziga xosliklari, asarning Sharq va Gʻarb tafakkuri, taraqqiyotiga taʼsiri haqida qiziq maʼlumotlar aytilibdi.
Ibn Xaldunning tarixni yoritishdagi yangicha yondashuvi, tahliliy va falsafiy mushohadasi, mavzuni oʻta keng miqyosda koʻra olgani, sivilizatsiyalarning yuzaga kelish qonuniyatlarini tushuntirgani, alohida inson va butun jamiyatning tabiati, tutumi, fikrlash tarziga geografik joylashuvning taʼsirini koʻrsatib bergani, asarlarida bugungi juda koʻp muammolarga yechimlar borligi kabilar qiziqishimni juda oshirdi. Boshqa har qanday ishni qoʻyib, “Muqaddima”ni oʻqish ishtiyoqini uygʻotdi.
Tasavvur qiling: Sharq xalqlarining hayot va tafakkur tarzini, ular qurgan saltanatlarning rivoji va tanazzuli sabablarini ichidan bilgan, chuqur tahlil qilgan, oʻtkir aql va idrok sohibi boʻlgan mutafakkir bilan gʻoyibona suhbatlashish imkoningiz bor. Bu imkonni qoʻldan boy bermaslik kerak.
Nasib qilsa, mutolaa taassurotlarini alohida yozaman.
🟢 Mana bu esa podkast manzili: youtu.be/ayHJd2xcFjQ
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
👍45🔥13😱4😢1🤣1
Ziyolilarni ham adashtiradigan so‘zlar
“Ibrat farzandlari” loyihasida savodxonlik boʻyicha navbatdagi dars eʼlon qilindi. Lavhada yozishda koʻp xato qilinadigan soʻzlarning maʼno-mazmuni, qoʻllanishi, imlosidagi eʼtiborli jihatlar tushuntirilgan.
👉 youtu.be/vd2FkviqGig
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
“Ibrat farzandlari” loyihasida savodxonlik boʻyicha navbatdagi dars eʼlon qilindi. Lavhada yozishda koʻp xato qilinadigan soʻzlarning maʼno-mazmuni, qoʻllanishi, imlosidagi eʼtiborli jihatlar tushuntirilgan.
Darsda faqat imlo emas, soʻz qoʻllash va tahrir boʻyicha ham maʼlumotlar olasiz.
👉 youtu.be/vd2FkviqGig
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
👍43😢3
Oliy taʼlim oʻqituvchilari va mutaxassislari diqqatiga!
“Talabalarda adabiy tahrir malakasini shakllantirish metodikasi” mavzusidagi ilmiy tadqiqot ishi uchun soʻrovnoma oʻtkazilyapti. Soʻrovnoma savollariga javob berish uzogʻi 2 daqiqa vaqtingizni olishi mumkin. Lekin siz bergan javoblar adabiy tahrir taʼlimining hozirgi holati, bu koʻnikmaning zarurati, mavjud muammolar haqida xulosa olishga imkon beradi.
Soʻrovnomada adabiy tahrirga bevosita aloqador va aloqador boʻlmagan yoʻnalish vakillari ishtirok etishi mumkin.
Talabalarga dars beradigan yoki dars bergan mutaxassislar yordamlarini ayamaydi degan umiddaman:
👉 forms.gle/688GN1CNdSviio4m8
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
“Talabalarda adabiy tahrir malakasini shakllantirish metodikasi” mavzusidagi ilmiy tadqiqot ishi uchun soʻrovnoma oʻtkazilyapti. Soʻrovnoma savollariga javob berish uzogʻi 2 daqiqa vaqtingizni olishi mumkin. Lekin siz bergan javoblar adabiy tahrir taʼlimining hozirgi holati, bu koʻnikmaning zarurati, mavjud muammolar haqida xulosa olishga imkon beradi.
Soʻrovnomada adabiy tahrirga bevosita aloqador va aloqador boʻlmagan yoʻnalish vakillari ishtirok etishi mumkin.
🟢 Muhim jihat: soʻrovnoma anonim, ism-familiya yoki boshqa shaxsiy maʼlumotlarni koʻrsatish talab etilmaydi. Nimadir yozish, kiritish ham shart emas. Berilgan javoblarni xolis tanlash yetarli.
Talabalarga dars beradigan yoki dars bergan mutaxassislar yordamlarini ayamaydi degan umiddaman:
👉 forms.gle/688GN1CNdSviio4m8
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
👍35
👍59🤣28🤨16🔥13💯10😱2
👍38💯8🔥7😱3🤨3🤣2
Asar yozishda gʻoya birlamchi emas. Negaki millionlab gʻoyalar mavjud va ular odatda oʻzgarmas, sayyor!
Qiyini, shu gʻoyaga oʻquvchini ishontirishda, gʻoyagacha bosib oʻtiladigan adabiy yoʻlda.
Saʼdullo Quronov
yozuvchi
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
Qiyini, shu gʻoyaga oʻquvchini ishontirishda, gʻoyagacha bosib oʻtiladigan adabiy yoʻlda.
Saʼdullo Quronov
yozuvchi
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
👍34🔥6😢2💯1
“Ibrat Academy”dan navbatdagi katta yangilik!
Yangi yilda chet tilini oʻrganaman deb reja qilib, niyati niyatligicha qolib ketganlar bordir-a? 2025-yilga ham shunaqa reja tuzganlar uchun yaxshi yangilik.
“Ibrat Academy” ilovasida yangi “Super Start” moduli eʼlon qilindi. U orqali ingliz tilini noldan oʻrganish mumkin. Qulay – ishga, oʻqishga ketayotganda ham oʻrganaverasiz. Mashgʻulotlar amaliyotga boy.
Qizim sinov versiyasini ishlatib koʻrgandi, ancha maʼqul keldi. Bugun obuna ham olib berdim. Farzandi ingliz tili oʻrganishini istaganlar, foydalanib koʻringlar.
Ilovani yuklab olish:
Google play | App store
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
Yangi yilda chet tilini oʻrganaman deb reja qilib, niyati niyatligicha qolib ketganlar bordir-a? 2025-yilga ham shunaqa reja tuzganlar uchun yaxshi yangilik.
“Ibrat Academy” ilovasida yangi “Super Start” moduli eʼlon qilindi. U orqali ingliz tilini noldan oʻrganish mumkin. Qulay – ishga, oʻqishga ketayotganda ham oʻrganaverasiz. Mashgʻulotlar amaliyotga boy.
Qizim sinov versiyasini ishlatib koʻrgandi, ancha maʼqul keldi. Bugun obuna ham olib berdim. Farzandi ingliz tili oʻrganishini istaganlar, foydalanib koʻringlar.
Ilovani yuklab olish:
Google play | App store
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
👍27🔥3
Tahrir amaliyoti: hikoya matn tahriri
Kerakli va keraksiz narsalar
Ustoz maqsadga erishish uchun keraksiz narsalardan voz kechish zarurligini shogirdiga bot-bot uqtirardi. Shogird bu soʻzlarni juda yaxshi yodlab olgan edi, lekin nima kerakli-yu nima keraksiz ekanini toʻla anglab yetolmasdi.
Bir kuni ikkalalari togʻga sayrga chiqishdi. Togʻ ungurida yurgan yoʻlbars pastroqda ikki kishi oʻtirganini koʻrdi va ularga qarab yugurdi.
Ustoz xotirjam oʻrnidan turdi va nari ketdi. Yoʻlbars esa negadir shogirdni quvlashga tushdi. Yigit yugurarkan boʻyniga osib olgan xurjunini, hatto kiyimlarini ham yechib tashladi. Bir amallab baland daraxtga chiqib oldi. Birozdan soʻng yoʻlbars ketdi, biroq shogird qoʻrqqani sababli ustozi kelgunicha daraxtdan tushmay oʻtiraverdi. Muallim dagʻ-dagʻ titrayotgan yalangʻoch oʻquvchisiga razm solib qaradi va jilmayib dedi:
– Mana, maqsadga erishish uchun barcha keraksiz narsalardan voz kechishni oʻrganib olding va bu hayotingni qutqardi.
– Ustoz, – deb hayratlanib soʻradi shogird, – siz qilichingizni ham, kiyimlaringizni ham yechganingiz yoʻq. Hatto qochishga ham urinmadingiz. Ammo yoʻlbars sizga tegmadi. Nega?
– Sendan farqim: qoʻrquvni yengdim, shuning uchun yoʻlbars meni payqamadi, – deb javob berdi muallim. – Chunki maqsadim shu edi. Har bir kishi maqsadni toʻgʻri qoʻyishni oʻrganishi zarur, shundan keyingina unga erishish uchun biror nimadan voz kechish kerakmi, yoʻqmi – bir qarorga kelish mumkin. Koʻpchilik bu narsaga eʼtibor bermaydi va xatoga yoʻl qoʻyadi. Mana, endi sen buning mohiyatini tushunib olding.
Qissadan hissa: bu ibratli hikoyada behuda narsalarga vaqt sarflamay, maqsad sari olgʻa qadam tashlash zarurligi uqtirilmoqda.
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
Yodingizda boʻlsa, ilmiy tadqiqotimda oʻtkazgan tajriba-sinov materiallaridan birini eʼlon qilgandim. Berilgan hikoya matndagi xatolarni topib, tahrir qilish kerak edi. Quyida shu matnning tahrirlangan varianti bilan tanishishingiz mumkin. Qayerda qanday xatolar tuzatilganiga eʼtibor bering.
Kerakli va keraksiz narsalar
Ustoz maqsadga erishish uchun keraksiz narsalardan voz kechish zarurligini shogirdiga bot-bot uqtirardi. Shogird bu soʻzlarni juda yaxshi yodlab olgan edi, lekin nima kerakli-yu nima keraksiz ekanini toʻla anglab yetolmasdi.
Bir kuni ikkalalari togʻga sayrga chiqishdi. Togʻ ungurida yurgan yoʻlbars pastroqda ikki kishi oʻtirganini koʻrdi va ularga qarab yugurdi.
Ustoz xotirjam oʻrnidan turdi va nari ketdi. Yoʻlbars esa negadir shogirdni quvlashga tushdi. Yigit yugurarkan boʻyniga osib olgan xurjunini, hatto kiyimlarini ham yechib tashladi. Bir amallab baland daraxtga chiqib oldi. Birozdan soʻng yoʻlbars ketdi, biroq shogird qoʻrqqani sababli ustozi kelgunicha daraxtdan tushmay oʻtiraverdi. Muallim dagʻ-dagʻ titrayotgan yalangʻoch oʻquvchisiga razm solib qaradi va jilmayib dedi:
– Mana, maqsadga erishish uchun barcha keraksiz narsalardan voz kechishni oʻrganib olding va bu hayotingni qutqardi.
– Ustoz, – deb hayratlanib soʻradi shogird, – siz qilichingizni ham, kiyimlaringizni ham yechganingiz yoʻq. Hatto qochishga ham urinmadingiz. Ammo yoʻlbars sizga tegmadi. Nega?
– Sendan farqim: qoʻrquvni yengdim, shuning uchun yoʻlbars meni payqamadi, – deb javob berdi muallim. – Chunki maqsadim shu edi. Har bir kishi maqsadni toʻgʻri qoʻyishni oʻrganishi zarur, shundan keyingina unga erishish uchun biror nimadan voz kechish kerakmi, yoʻqmi – bir qarorga kelish mumkin. Koʻpchilik bu narsaga eʼtibor bermaydi va xatoga yoʻl qoʻyadi. Mana, endi sen buning mohiyatini tushunib olding.
Qissadan hissa: bu ibratli hikoyada behuda narsalarga vaqt sarflamay, maqsad sari olgʻa qadam tashlash zarurligi uqtirilmoqda.
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
👍38🔥14💯6
“Davolay olmayman...”
Mashhur olmon vrachi va mikrobiologi, fiziologiya va tibbiyot sohasida Nobel mukofoti sovrindori Robert Koxning huzuriga bashang kiyingan dimogʻdor bir ayol kirib keladi.
– Nima shikoyatingiz bor, xonim? – deb soʻraydi vrach.
– Janob professor, – deya nafratlangan qiyofada gap boshlaydi haligi ayol. – Bu nima adabsizlik? Kim bilan gaplashayotganingizni bilasizmi? Menga hamisha “muhtarama xonim” deb murojaat etishadi. Boshqacha chaqirishlariga oʻrganmaganman.
– Ming afsus, men bu kasallikni davolay olmayman, – deb quruqqina javob beradi Kox va eshikka yuzlanadi: – Navbatdagi kim?
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
Mashhur olmon vrachi va mikrobiologi, fiziologiya va tibbiyot sohasida Nobel mukofoti sovrindori Robert Koxning huzuriga bashang kiyingan dimogʻdor bir ayol kirib keladi.
– Nima shikoyatingiz bor, xonim? – deb soʻraydi vrach.
– Janob professor, – deya nafratlangan qiyofada gap boshlaydi haligi ayol. – Bu nima adabsizlik? Kim bilan gaplashayotganingizni bilasizmi? Menga hamisha “muhtarama xonim” deb murojaat etishadi. Boshqacha chaqirishlariga oʻrganmaganman.
– Ming afsus, men bu kasallikni davolay olmayman, – deb quruqqina javob beradi Kox va eshikka yuzlanadi: – Navbatdagi kim?
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
💯28👍25🤣21🔥3
Matn tahrir qilishni amalda oʻrganamiz (hikoya matn tahriri)
Youtube kanalimga yangi dars joyladim. Tahrirga qiziquvchilar, sifatli matn yozishni istaganlar uchun tayyor amaliy dars.
“Kerakli va keraksiz narsalar” matni qanday tahrir qilinganini koʻrib oʻrganishingiz mumkin.
Koʻrish:
👉 youtu.be/GxJnto4CvUI
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
Youtube kanalimga yangi dars joyladim. Tahrirga qiziquvchilar, sifatli matn yozishni istaganlar uchun tayyor amaliy dars.
“Kerakli va keraksiz narsalar” matni qanday tahrir qilinganini koʻrib oʻrganishingiz mumkin.
Koʻrish:
👉 youtu.be/GxJnto4CvUI
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
👍42🔥3💯1
Forwarded from G'ulomjon Sobirov| Turk tili️
Sotuv operatorlarini va Administratorlarni Hilol Edu jamoasiga taklif qilamiz!
🔗 4 yildan beri faoliyat olib borayotgan Hilol Edu o’quv markazi o’z jamoasiga sotuv operatorlarini va administratorlarni (ayol-qizlarni) ishga taklif qiladi.
🔖 Talablarimiz:
•Operatorlik yoki adminstratorlik bo'yicha kamida 6 oylik tajriba;
•18 yoshdan yuqori bo’lishi;
•Mas’uliyatli bo’lishi kerak.
🔥 Imkoniyatlarimiz:
•Shaxsiy va kasbiy rivojlanish;
•Qulay lokatsiya va shinam ofis;
•Maxsus kurslar.
Hilol Edu jamoasiga qo’shilish imkonini qo'ldan boy bermang. Hoziroq CV'ingizni bizga yuboring!
👉 @HilolEdu
🔗 4 yildan beri faoliyat olib borayotgan Hilol Edu o’quv markazi o’z jamoasiga sotuv operatorlarini va administratorlarni (ayol-qizlarni) ishga taklif qiladi.
🔖 Talablarimiz:
•Operatorlik yoki adminstratorlik bo'yicha kamida 6 oylik tajriba;
•18 yoshdan yuqori bo’lishi;
•Mas’uliyatli bo’lishi kerak.
🔥 Imkoniyatlarimiz:
•Shaxsiy va kasbiy rivojlanish;
•Qulay lokatsiya va shinam ofis;
•Maxsus kurslar.
Hilol Edu jamoasiga qo’shilish imkonini qo'ldan boy bermang. Hoziroq CV'ingizni bizga yuboring!
👉 @HilolEdu
👍14🤨1
🤣69💯25👍14🔥4🤨3
Goʻyo bu davangi kuyovi qolib, hozir Poshsha xolaning oʻzini bir nima qilib qoʻyadiganday shoshib oʻrnidan turib ketdi. (D. Nuriy, “Osmon ustuni”)
Jumladagi “davangi” soʻzining maʼnosi nima?
Jumladagi “davangi” soʻzining maʼnosi nima?
Anonymous Quiz
15%
Bilimsiz, nodon
20%
Ezma, koʻp gapiruvchi
65%
Besoʻnaqay, qoʻpol
👍38🔥11💯10
#Amaliyot
Britaniya samolyoti favqulodda qoʻnishni amalga oshirdi ❌
Britaniya samolyoti favqulodda qoʻndi ✅
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
Britaniya samolyoti favqulodda qoʻnishni amalga oshirdi ❌
Britaniya samolyoti favqulodda qoʻndi ✅
🌐 Sayt 🛜 Telegram ▶️ YouTube
👍53💯7🔥6🤨5
👍35💯8🤨4