Mendan nima qolar? Ikki misra post, toʻrt quti kitob, bir uyum tuproq…

@panda_books

#haqida

Kofferbuch

Kuni kecha "Sayohatga nima kitob olib chiqasiz?" deb so'ragandim. Aslida bu qiziq mavzu, ya’ni safarda mutolaa. Chunki odatda ta’tilda oʻqiymiz deymizu, koʻpincha bunga vaqt yoki imkon boʻlmaydi.

Shu oʻrinda, nemischa "kofferbuch" degan so'z bor - u o'qish niyatida sayohatga olib chiqiladigan, lekin oxir-oqibat butun safar vaqtida hech qachon ochib ham qaralmaydigan kitoblarga nisbatan qoʻllaniladi. Juda toʻgʻri ta’rif.

@panda_books

#haqida

Kitoblar haqida kitob

Bizning zamonaviy adabiyotimiz haqida - masalan, ilmiy-ommabop, badiiy yoki fantastika haqida kitob yoʻqdek nazarimda. Monografiyalar emas, aynan kitob.

Orada kitob dunyomizni sarhisob qiladigan, adabiyotga ham ilmiy, ham ommabop yondashadigan asarlar boʻlsa yaxshi boʻlardi. Qayoqqa qarab ketayapmiz, qaysi janrda qanaqa kitoblar chiqdi - axir bugun biz ham dunyo adabiyotiga ham nimadur berishimiz lozim, ayni ulugʻ bir millat oʻlaroq. “Zamonaviy oʻzbek fikshn/non-fikshn antologiyasi” kabi masalan. Qoʻlimizdan keladi albatta. Oʻylab koʻrsa boʻladigan mavzu deb hisoblayman.

Endi bu ham bir fikr.

@panda_books

#haqida

Hissiyot

Bilasizmi, uyga kelib, rosa tayyorlangan nutqing yozilgan qog‘ozni yirtib tashlash va o‘z-o‘zingga: "Ey, sen o‘ziga bino qo'ygan manman badbashara. Nega u senga kerak bo‘ladi deb o‘ylading?" deb aytishdan ham kulguliroq narsa yo‘q. Bu his-tuyg‘uni hech kim bilan baham ko‘rib bo‘lmaydi.

— Timoti Shalame to'rtinchi bor "Oltin globus" mukofotiga nomzod bo'lib yutqazganidan keyingi intervyusidan.

@panda_books

Ayolim ikkita kichkintoyimizni qanday tarbiya qilayotgani haqida qisqacha👇

@selfdeprules 👈

​​#review #taqriz

📗Nik Chizmen va Brayan Klaas — "How to Rig an Election"

Siyosiy jarayon avtokratning temir qo‘lida bo‘lar ekan, uning rejimi saylovlarni butunlay inkor etishidan ko'ra, saylovlar o‘tkazib, ularni soxtalashtirish orqali legitimligini oshirishi foydaliroqdir. Kitob mana shu fikr asosiga qurilgan.

Bu kitobda saylovlar va ularning xususiyati haqida siyosatshunos bilishi kerak bo'lgan juda ko'p foydali ma'lumotlar keltirilgan. Yana bir ustunligi shundaki, u faqatgina 3-dunyo davlatlari tajribasidan iborat emas, balki Afrikadan tortib AQShgacha, Janubi-Sharqiy Osiyogacha bo‘lgan turli xil sharoitlardagi rahbarlar hokimiyatni saqlab qolish uchun ajablanarli darajada o‘xshash strategiyalardan foydalanishini ko'rishimiz mumkin. Amal shirin narsa.

Ayniqsa, demokratik qadriyatlarning zaiflashuvi va dezinformatsion kampaniyalar kuchayib borayotgan hozirgi dunyoda bu kitob g‘oyat dolzarb va muhim ahamiyatga ega. Kitob o‘quvchilarga saylov manipulyatsiyalarini aniqlash va bunga imkon beradigan tizimli zaifliklariga o‘tkir nigoh bilan qarashni o‘rgatadi. Shuningdek, bu quruq ilmiy ma'ruza shaklida emas, balki qiziqarli va tushunarli tarzda bayon etilgan, bu orqali zamonamizning eng dolzarb muammolaridan birini osongina tahlil qila oladigan bo'lasiz.

Nik Chizmen va Brayan Klaas dunyo bo‘ylab saylov jarayonlarini manipulatsiya qilish uchun qo‘llaniladigan turli usullar: masalana, ovoz beruvchilarni sotib olish, qo'rqitish, chetlati, saylov okruglarini noto‘g‘ri belgilash va muxolifatni chetlatish kabi taktikalarni o‘rganadilar hamda o‘z fikrlarini bir qator ishonchli misollar bilan asoslashadi.

Umuman olganda, ushbu kitob saylov tizimlari orqali ularning qadri nechog'lik baland ekanini his qilish, shu bilan birga demokratik jarayonlarni anglash va uni himoya qilishga qiziquvchilar uchun yaxshi qo'llanma bo'ladi.

Lekin kitobda o'rganganlaringizni amalda qo'llash tavsiya qilinmaydi:)

@panda_books

​​Onegin

Sizdan ayrilganman.
Har galgi iqror.
Va yana xatlarga mavzu bo‘lar u.
Gʻururdan so‘ng yana bitta ilinj bor –
Kibr va malomat yo‘g‘rilgan tuyg‘u...

Xat tashuvchi bola – sizga mehribon,
Eng zavqli yumushni bajarar go‘yo.
Siyohi qurimay xatni shu zamon
Taftingiz-la qo‘shib keltirarmi yo?..

O‘qiyman, ta’nangiz – beshafqat dunyo,
Yengil xo‘rsinasiz, sukunat og‘ir.
Sizni chulg‘ab olmish bir g‘amgin havo,
Yozasiz...
– Hammasin unuting, axir...

Xat tashuvchi bola – tanish, ehtimol,
Ehtimol... tanimas, tan olmaganday.
Mening xatlarimni yetkazar, alhol,
Xo‘rsinganim aytmas. Kelishuv shunday...

Og‘riqni sevaman, o, naqadar xush,
O‘zimni qiynoqqa etganman duchor.
Sizga olislardan termilmoq uchun
Darbadar kezmoqni etdim ixtiyor.

Bo‘g‘zimda shu qadar saqladim uzoq
Gʻururimni bosib kelgan xitobni.
Siz va men bu ishqni yashadik, lekin
Pushkin degan odam yozmish kitobni.

Sokinman, tomirlar kelar larzaga,
Oshkor tan olmoqlik nechog‘lik qiyin.
Harorat to‘xtagan shu bir lahzada
Sizni sevishimni yozaman
Keyin...

Xat tashuvchi bola ketar, har safar
– To‘xta, — deyman,
– Yolg‘on! Sevmaydi, — degin.
Qayta-qayta yozay, to tongga qadar,
So‘nggi so‘z sig‘maydi...
Nuqta.
Onegin.

©Dadaxon Muhammadiyev

@panda_books

IELTSdan 8,5 olgan doʻsting va sen:)

@panda_books

​​#tavsiya

10 yillik tajribaga ega bo‘lgan dasturchi tomonidan fikrlashni tubdan o‘zgartiradigan eng sara kitoblar ro‘yxati

Mindset — Carol Dweck
Qobiliyatlarni rivojlantirish va o‘rganishni o‘zlashtirish haqidagi kitob. Bu o‘zini rivojlantirish va salohiyatni ro‘yobga chiqarish bo‘yicha qo‘llanma.

Black Box Thinking — Matthew Syed
Xatolarni tan olishni va ulardan foyda olishni o‘rganing. Muallif ishonch bilan ta’kidlaydiki, sodir bo‘layotgan voqealar uchun javobgarlikni o‘z qo‘lingizga olsangiz, hayotingiz o‘zgaradi.

The Duty of Genius — Ray Monk
Vitgenshteynning hayot yo‘li haqidagi kitob donolik va axloqni tushunishga yo‘l ochadi. Muallif daho insonning hayotni anglash orqali qanday shakllanishini bosqichma-bosqich ko‘rsatib beradi.

Bounce — Matthew Syed
Tug‘ma iste’dod haqidagi afsona puchga chiqaradigan kitob. Kitob mahoratga faqat tirishqoqlik va kundalik mashq orqali erishish mumkinligini isbotlaydi.

Four Thousand Weeks — Oliver Burkeman
Vaqtimiz cheklangan - va bu tabiiy. Kitob ustuvorliklarni belgilash va avvalo realno muhim ishlarga e’tibor qaratishga yordam beradi.

The Black Swan — Nassim Taleb
Tasodifiylik va uning ta’siri haqidagi mashhur kitob. Muallif kognitiv xatoliklar haqiqiy dunyoni ko‘rishimizga qanday xalaqit berishini tushuntiradi.

@panda_books

​​#longread

Qaytar dunyo

John Wick. Kinofilm jihatdan fantastika desangiz ham roziman, ammo syujet o’ta haqqoniy.

Bu Jozef Kempbellning “Ming qiyofali qahramon”ining naq oʻzginasi: unda qahramon real hayotdan oltin tangalar bilan hisoblashiladigan muqobil qora dunyoga oʻtishi bilan bogʻliq sarguzashtlardan iborat. “Kontinental” mehmonxonasi, viksellar, rus mafiya guruhlari, Yalmogʻiz laqabli sovuqqon killer…Muhtasham va benazir syurrealizm…

Bir paytlar jinoyat olamini butunlay sevgiga almashgan Jon Uik yana oʻsha yoqqa qasos olish uchun qaytishga majbur boʻladi. Qizigʻi, u oʻshanda aynan oʻsha dunyoni shu darajda yuqoriga olib chiqqan ham edi.

“Jon Uik” - bu karma, qaytar dunyo. Film boshida xotinining dafn marosimidan keyin Jon Uikning eski oshnasi Markus bilan qilgan dialogi ahamiyatga bogʻliq.
Oʻshanda Markus aytadi:
- There is no rhyme or reason to this life. It's days like today scattered among the rest.
Ya’ni bu hayotda na sabab va na rifm borligini, bugungidek kunlar boshqa kunlar kabiligi ta’kidlaydi. Jon Uikning javobi esa savoltarzida “Aminmisan?” (“Are you sure?) deydi.

Chunki har bir ishning boʻlishida reason va rhyme bor. Hatto oʻlim ham tasodif boʻlmaydi. Bu dunyoda biz anglamaydigan qonuniyatlar borki, ular bizni boshqarishini hatto sezmaymiz ham. Buni filmdagi bosh antagonist Viggo Tarasov ham bizga ajoyib tarzda koʻrsatadi. U landavur oʻgʻli Jon Uikning kuchugini oʻldirib qoʻyganidayoq qaytar dunyo qaytishini bilib boʻlgan edi. Chunki aynan Yalmogʻiz uni oʻsha nuqtaga olib chiqqandi.

Yomonlik bir kunmas bir kun jazosini oladi. Hech bir yirtqich oʻrmonda uzoq yashamaydi. Buni xoh karma deb biling, xoh sansarq yoki boshqa narsa farqi yoʻq. Muhimi, uning borligi.

Oldingilar bekorga qaytar dunyo borligiga ishonishmagan. Aynan mana shu men aytayotgan axloqiy tasodif boʻlmagan reallik. There is reason and rhyme.

@panda_books

Inson o'zini solishtirishi mumkin yagona kishi - bu o'zining o'tmishi.

Bu yil boshidagi siz va yil oxiridagi siz. Nima o'zgardi?

@panda_books

​​​​#reading

Ovqatlanish kulti

Bilasizmi yo'qmi, lekin Jek Londonning "Hayotga muhabbat" degan hikoyasi bor. Real voqealarga asoslangan ushbu hikoya ovloq joyda och-nahor va yaralangan tarzda qolib ketgan insonning tirik qolish uchun kurashini tasvirlaydi. Uning finalida qahramon uzoq vaqt ochlikdan qiynalib, qutqarilganidan keyin unda g'alati odat paydo bo'ladi. U mutlaqo hojati bo'lmasa ham o'z kayutasida ovqat g'amlab qo'yishni boshlaydi.

Kecha Endryu Doygning "Memento mori" kitobini o'qirkanman unda qiziq bir tadqiqot haqida yozilganini o'qib qoldim.

Xullas, 1944-yilda Minnesota universitetida amerikalik fiziolog Anselya Kisa boshchiligida qiziq tajriba o'tkaziladi. Yuqori jismoniy va ruhiy sog'liqqa ega 36 ta erkak ochlik bilan sinaladi.

Birinchi 3 oyda ular normal ovqatlar bilan boqiladi, keyin 6 oyda esa ratsion keskin pasaytiriladi, lekin ulardan aktiv hayot kechirish talab qilinadi. Natijada tiklangan sog'liqdan keyin erkaklar hayot tarzida qiziq o'zgarishlar yuz beradi.

Ko'ngillilarda ovqatga tiyiqsiz qiziqish paydo bo'ladi. Bu tabiiy deyishingiz mumkin. Erkaklar ovqat haqida o'ylamay tura olishmaydi. Suhbatlarning asosiy mavzusi ovqat bo'lib qoladi. Ovqatlanish vaqti uzayadi, tez-tez yamlamay yutish odat tusiga kiradi. Kulinar mavzusidagi kitoblar, menyu va qishloq xo'jaligi haqidagi maqolalar sevimli mutolaa janriga aylanadi. Eng katta ko'ngilochar narsa, boshqalar qanday ovqatlanishini kuzatish edi. Choy, kofe va jevachka chaynash hajmi keskin ortib ketadi.

Ular sinov davridan keyin kuniga 8000 - 10000 kaloriya taomlana boshlashadi, bu normadan 3 baravar ko'p edi. Natijada ba'zilar bo'kib qolishdan azob chekishadi, qolganlar esa qancha ko'p yemasin, to'yganini bilolmas, hatto 5 ming kaloriyadan keyin ham doimiy ochlikni his qilishardi. Faqatgina 3-4 oydan keyingina ular normal hayot tarziga qaytishga muvaffaq bo'lishadi.


Hozir shukrki, biz ochlik emas, hamma joyda to'qlik. Lekin ovqatlanishga bo'lgan qiziqish juda yuqoridek tuyuladi menga. Masalan, instagramda food yoki gastronomik blogging sferasi juda aktiv tomosha qilinyapti. Deyarli barcha restoran va oshxona o'z ijtimoiy tarmoqlarida ovqatlanish kultini shiddat bilan olib borayapti. Telegram gruppalarda choyxona va yangi ovqatlarni yeyish mavzusi trendda. Ko'pchilik semirishdan azob chekayapti.

Menga mana shu paradoks qiziq tuyuldi. Bu haqida o'ylab ko'rishga arziydi.

@panda_books

#haqida

Home

Uzoq qiyinchiliklar va yugur-yugurlar girdobidan so‘ng nihoyat uyga qaytdim. Yaqinlaringiz bag‘riga, o‘zingizga tanish joyga qadam qo‘yganingizda, qandaydir ichki xotirjamlik paydo bo‘ladi.

Uy shunchaki joy emas, bu his-tuyg‘u. U biz kuch to‘playdigan, o‘ylanadigan va tomirlarimizga qaytadigan joy. Umr boʻyi biz xuddi Odissey kabi uyga qaytish yoʻlida harakat qilamiz. Uy - bu sevimli taoming hidi. Uy - bu oilaviy suhbatlar. Uy - bu eski eshik g‘ichirlashi. Kimligimiz va qayerdan kelganimizni eslatadigan joy.

Uy - yana biroz nafas rostlab, yangi maqsadlarni belgilash va yangi kuch bilan keyingi sarguzashtlarga otlanish uchun ajoyib maskan. Axir koʻrgan hamma filmlarimizda shunday ediku, toʻgʻrimi?

Bu postni oʻqib uyini sog‘inayotganlar yoki ta’til sabab yaqinda qaytganlarga maslahat - bu lahzalarni qadrlang. Ular bebaho. Hech qanday turistik goʻsha, oʻzingizning uyingizdagi qadrdon karavotingizga yetmaydi ba’zan.

Xo’sh, “Uy" siz uchun nimani anglatadi?

@panda_books

#biroz_statistika

An’anaviy Yil sarhisobi.

Bu yil bookblogimizni qoʻllab-quvvatlagan barcha obunachilarga samimiy minnatdorchilik bildiraman!

@panda_books

Nihoyat yana Kutubxonam bilan birgaman.

@panda_books

Yulduzlar o‘zlarini yonarqurtlarga o‘xshatishlaridan qo‘rqmaydilar.

Rabindranat Tagor

👉 Qisqa satrlar

Kitoblar - siz uchun…

3 so’z bilan ta’riflang.

@panda_books

2025-yilda qaysi kitob tarjima boʻlishini kutayapsiz?

@panda_books

It's a Man's, Man's, Man's World

Mashhur qo'shiqchi James Brown tomonidan uzoq 1966-yilda yaratilgan ushbu ashula haligacha xit. Uning ma'nosi quyidagicha:

Bu dunyo erkaklar tomonidan yaratilgan. Erkak yo'llarni yaqin qilish uchun avtomobilni yaratgan.
Erkak og‘ir yuklarni tashish uchun poyezdni yaratgan.
Erkak bizni zulmatdan olib chiqish uchun elektr nurini yaratgan.
Nuh - najot kemasini yasagan inson ham Erkak edi.

Biroq bu hayot hech nimaga arzimasdi, agar unda ayol-qizlar bo'lmaganida. Ya'ni

This is a man's world, this is a man's world
But it wouldn't be nothing, nothing without a woman or a girl.

@panda_books

Shaharchamizda kutubxona ochilgan ekan.

@panda_books