❓Chaqaloqlar nima uchun yig‘laydilar?
▪️Och qolganida
▪️Tagligi to‘lib qolganda
▪️Uyqusi kelganida
▪️Qo‘rqqanida
▪️Sovuq qotganida
▫️Ichak sanchig‘ida
▫️Qulog‘i og‘riganida
▫️Stomatit toshmalari toshganida
▫️Nevrologik muammo borligida
❗️Chaqaloqlar yig‘isining sababi ko‘pincha kasallik bo‘ladi. Shuning uchun uni darhol vrach pediatr ko‘rigiga olib borish zarur.
©Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
▪️Och qolganida
▪️Tagligi to‘lib qolganda
▪️Uyqusi kelganida
▪️Qo‘rqqanida
▪️Sovuq qotganida
▫️Ichak sanchig‘ida
▫️Qulog‘i og‘riganida
▫️Stomatit toshmalari toshganida
▫️Nevrologik muammo borligida
❗️Chaqaloqlar yig‘isining sababi ko‘pincha kasallik bo‘ladi. Shuning uchun uni darhol vrach pediatr ko‘rigiga olib borish zarur.
©Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
🍌🍐 Banan va nok pyuresi
#6oylikdan #qoʻshimcha
Mahsulotlar:
• nok - 1 dona.
• banan - 1/2 dona.
• suv - 30 ml.
Tayyorlanishi:
1. Nokni 15 daqiqa davomida bug'da pishiring.
2. Kesilgan banan bo'laklarini qo'shing va pyure holiga keltiring.
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
#6oylikdan #qoʻshimcha
Mahsulotlar:
• nok - 1 dona.
• banan - 1/2 dona.
• suv - 30 ml.
Tayyorlanishi:
1. Nokni 15 daqiqa davomida bug'da pishiring.
2. Kesilgan banan bo'laklarini qo'shing va pyure holiga keltiring.
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
✅Bolalarda rotavirusli gastroenterit belgilari
📌Qusish. Qusuq massasi boshida ko‘p ovqat aralashgan bo‘ladi, keyin shilliq aralashgan suvli ko‘rinishda to‘xtaydi.
📌Qorinda og‘riq. Og‘riq epigastral soha yoki kindik atrofida, odatda doimiy, lekin siquvchi kuchli og‘riq ham bo‘ladi.
📌Ich ketishi. Ich ketishlar soni sutkasiga 5-15 martagacha bo‘lishi mumkin. Stul holati ko‘p, suvli, sariq yoki sarg‘ish-yashil rangda, ko‘pikli va o‘tkir hidli bo‘ladi.
📌Isitma. Tana harorati 37,5-38 °C gacha, ba'zan 39 °C gacha ko‘tariladi.
📌Tomoqda qizarish. Yumshoq tanglay va halqumning yuqori qismida qizarish va shish paydo bo‘ladi.
📌Umumiy holsizlik. Intoksikatsiya va suvsizlanish hisobiga yuzaga keladi.
📌Bosh og‘rig‘i. Intoksikatsiya hisobiga yuzaga keladi.
©Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
📌Qusish. Qusuq massasi boshida ko‘p ovqat aralashgan bo‘ladi, keyin shilliq aralashgan suvli ko‘rinishda to‘xtaydi.
📌Qorinda og‘riq. Og‘riq epigastral soha yoki kindik atrofida, odatda doimiy, lekin siquvchi kuchli og‘riq ham bo‘ladi.
📌Ich ketishi. Ich ketishlar soni sutkasiga 5-15 martagacha bo‘lishi mumkin. Stul holati ko‘p, suvli, sariq yoki sarg‘ish-yashil rangda, ko‘pikli va o‘tkir hidli bo‘ladi.
📌Isitma. Tana harorati 37,5-38 °C gacha, ba'zan 39 °C gacha ko‘tariladi.
📌Tomoqda qizarish. Yumshoq tanglay va halqumning yuqori qismida qizarish va shish paydo bo‘ladi.
📌Umumiy holsizlik. Intoksikatsiya va suvsizlanish hisobiga yuzaga keladi.
📌Bosh og‘rig‘i. Intoksikatsiya hisobiga yuzaga keladi.
©Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
❓Bolajonlarga yogurtni necha yoshdan berish mumkin?
Bir yoshgacha bo'lgan bolalar uchun yogurt qo'shimcha ovqatlar tarkibiga kiradi.
Yogurt tarkibida quyidagilarni saqlaydi:
• Oqsillar
• Yog'lar
• Kalsiy va fosfor
• Prebiotik va probiotik
• A, B1, B2, B12 vitaminlari
Bolalarga yogurtni 8 oylikdan boshlab berish mumkin. Yogurtni dastlab 1 choy qoshiqdan berishni boshlang. Agar bolada hech qanday allergik belgilar aniqlanmasa, kunlik miqdorni asta-sekin oshirib borsa bo'ladi.
❗️Sigir suti oqsiliga allergiyasi bor bolalarga yogurt berish tavsiya etilmaydi.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Bir yoshgacha bo'lgan bolalar uchun yogurt qo'shimcha ovqatlar tarkibiga kiradi.
Yogurt tarkibida quyidagilarni saqlaydi:
• Oqsillar
• Yog'lar
• Kalsiy va fosfor
• Prebiotik va probiotik
• A, B1, B2, B12 vitaminlari
Bolalarga yogurtni 8 oylikdan boshlab berish mumkin. Yogurtni dastlab 1 choy qoshiqdan berishni boshlang. Agar bolada hech qanday allergik belgilar aniqlanmasa, kunlik miqdorni asta-sekin oshirib borsa bo'ladi.
❗️Sigir suti oqsiliga allergiyasi bor bolalarga yogurt berish tavsiya etilmaydi.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Bolalarda og'iz bo'shlig'i kandidozi (yelikish, molochnitsa)
Bu kasallik og'iz bo'shlig'i shilliq qavatining zamburug'li zararlanishi hisoblanadi. Qo'zg'atuvchilari: Candida albicans, Candida tropicans, Candida crusei.
Kasalikka olib keluvchi asosiy omil bu qayt qilish va qusishdir.
O'tkir og'iz bo'shlig'i kandidozi 3 ta shaklga bo'linadi:
-yengil
-o'rta og'ir
-og'ir
Kasallikning asosiy belgisi og'iz bo'shlig'i shilliq qavatining karash bilan qoplanishidir(Til, tanglay va yonoqlarning ichki devori). Bundan tashqari shilliq qavatda qizarish va bolada bezovtalik kuzatiladi. Til oqarishi har doim ham kasallik belgisi hisoblanmaydi, chunki sut ichganidan keyin tili oqarishi mumkin.
Og'ir holatlarda esa yutish og'riqli bo'lganligi uchun bola emish va shishadan ovqatlanishni rad etadi.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Bu kasallik og'iz bo'shlig'i shilliq qavatining zamburug'li zararlanishi hisoblanadi. Qo'zg'atuvchilari: Candida albicans, Candida tropicans, Candida crusei.
Kasalikka olib keluvchi asosiy omil bu qayt qilish va qusishdir.
O'tkir og'iz bo'shlig'i kandidozi 3 ta shaklga bo'linadi:
-yengil
-o'rta og'ir
-og'ir
Kasallikning asosiy belgisi og'iz bo'shlig'i shilliq qavatining karash bilan qoplanishidir(Til, tanglay va yonoqlarning ichki devori). Bundan tashqari shilliq qavatda qizarish va bolada bezovtalik kuzatiladi. Til oqarishi har doim ham kasallik belgisi hisoblanmaydi, chunki sut ichganidan keyin tili oqarishi mumkin.
Og'ir holatlarda esa yutish og'riqli bo'lganligi uchun bola emish va shishadan ovqatlanishni rad etadi.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Teridagi asimmetrik(tananing ikki tomonida bir-biriga mos bo‘lmagan) burmalar nimadan dalolat beradi?
2-3 oylikdan katta bo‘lgan bo‘lgan bolalarda teridagi asimmetrik burmalar informativligi yuqori bo‘ladi.
Son suyagi tug‘ma chiqishida yoki chanoq-son displaziyasida teri burmalari har xil darajada joylashadi, chuqurligi va shakli jihatdan bir-biridan farq qiladi.
Diagnostik ahamiyatga ega:
-dumba
-tizza osti
-chov burmalari
Agar son suyagini tug‘ma chiqishi yoki chala chiqishi bo‘lsa, o‘sha tomondagi burmalar chuqurroq va kattaroq bo‘ladi.
Yangi tug‘ulgan chaqaloqlarda teri burmalari asimmetriyasi har doim ham kasallik belgisi hisoblanmaydi.
❗️Yuqoridagi holat aniqlanganda bolani Vrach ortoped yoki Pediatr ko‘rigiga olib borish zarur!
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
2-3 oylikdan katta bo‘lgan bo‘lgan bolalarda teridagi asimmetrik burmalar informativligi yuqori bo‘ladi.
Son suyagi tug‘ma chiqishida yoki chanoq-son displaziyasida teri burmalari har xil darajada joylashadi, chuqurligi va shakli jihatdan bir-biridan farq qiladi.
Diagnostik ahamiyatga ega:
-dumba
-tizza osti
-chov burmalari
Agar son suyagini tug‘ma chiqishi yoki chala chiqishi bo‘lsa, o‘sha tomondagi burmalar chuqurroq va kattaroq bo‘ladi.
Yangi tug‘ulgan chaqaloqlarda teri burmalari asimmetriyasi har doim ham kasallik belgisi hisoblanmaydi.
❗️Yuqoridagi holat aniqlanganda bolani Vrach ortoped yoki Pediatr ko‘rigiga olib borish zarur!
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Bola qachon yurishni boshlaydi?
Bolalarning deyarli 50% 1 yoshga kelib yurib ketadi. Lekin yurish davri normada 9 oydan 16 oygacha cho'zilib ketishi mumkin. Yurish - bola organizmidagi 3 faktorning mutanosibligini talab etadi:
☑️mushak kuchi
☑️muvozanat saqlash
☑️xarakter.
Odatda bolaning xarakteri uning yurib ketishida asosiy rolni o'ynaydi.
Yumshoq xarakterga ega bo'lgan bosiq bolalar yurish, emaklash kabi jismoniy o'zgarishlarda asta-sekinlik bilan o'tadilar. Emaklashni yaxshi bilgan bolalar yurishga urinmaydilar, chunki o'z maqsadiga emaklab tez yetib olish imkoni borligini yaxshi tushunadilar.
Kech yurishni boshlagan bolalar odatda bir joyda o'tirib mayda buyumlarni tomosha qilib, ularni qo'llari bilan o'rganib o'tirishdan lazzat oladilar. Kech yurgan bola birinchi emaklaydi, keyin ushlab turib yuradi, keyin tura oladi, undan keyin esa mustaqil qadam tashlashni boshlaydi. Lekin kech yurgan bolalar odatda juda yaxshi, muvozanatni saqlab yuradilar.
Vaqtli yurishni boshlagan bola, aksincha, impulsiv, bir joyda o'tirmaydigan, injiq bola bo'lishi mumkin. Odatda vaqtli yurgan bolalar boshqa jismoniy o'zgarishlarni ham tez uddalashni istab ota-onasini ko'p yugurtirib qo'yadi.
Bolaning erta yoki kech yurishiga uning vazni ham ta'sir ko'rsatishi mumkin. Ya'ni, ozg'in bolalar og'ir bolalardan ko'ra tezroq yuradi.
Bolaning yurgan vaqti uning intellekti, jismoniy rivojlanishi, kelajakdagi yutuqlari qanday bo'lishini aslo ko'rsatmaydi. Bolaning qachon va qanday yurgani uning xarakteri singari boshqalardan o'zgacha bo'ladi xolos.
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Bolalarning deyarli 50% 1 yoshga kelib yurib ketadi. Lekin yurish davri normada 9 oydan 16 oygacha cho'zilib ketishi mumkin. Yurish - bola organizmidagi 3 faktorning mutanosibligini talab etadi:
☑️mushak kuchi
☑️muvozanat saqlash
☑️xarakter.
Odatda bolaning xarakteri uning yurib ketishida asosiy rolni o'ynaydi.
Yumshoq xarakterga ega bo'lgan bosiq bolalar yurish, emaklash kabi jismoniy o'zgarishlarda asta-sekinlik bilan o'tadilar. Emaklashni yaxshi bilgan bolalar yurishga urinmaydilar, chunki o'z maqsadiga emaklab tez yetib olish imkoni borligini yaxshi tushunadilar.
Kech yurishni boshlagan bolalar odatda bir joyda o'tirib mayda buyumlarni tomosha qilib, ularni qo'llari bilan o'rganib o'tirishdan lazzat oladilar. Kech yurgan bola birinchi emaklaydi, keyin ushlab turib yuradi, keyin tura oladi, undan keyin esa mustaqil qadam tashlashni boshlaydi. Lekin kech yurgan bolalar odatda juda yaxshi, muvozanatni saqlab yuradilar.
Vaqtli yurishni boshlagan bola, aksincha, impulsiv, bir joyda o'tirmaydigan, injiq bola bo'lishi mumkin. Odatda vaqtli yurgan bolalar boshqa jismoniy o'zgarishlarni ham tez uddalashni istab ota-onasini ko'p yugurtirib qo'yadi.
Bolaning erta yoki kech yurishiga uning vazni ham ta'sir ko'rsatishi mumkin. Ya'ni, ozg'in bolalar og'ir bolalardan ko'ra tezroq yuradi.
Bolaning yurgan vaqti uning intellekti, jismoniy rivojlanishi, kelajakdagi yutuqlari qanday bo'lishini aslo ko'rsatmaydi. Bolaning qachon va qanday yurgani uning xarakteri singari boshqalardan o'zgacha bo'ladi xolos.
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Yangi tug’ulgan chaqaloqlar najasini yashil bo’lish sabablari:
📌Onaning tarkibida xlorofill(yashil) pigmenti tutuvchi sabzavot va ko’katlarni ko’p miqdorda iste’mol qilishi hisobiga
📌Onaning temir preparatlari va antibiotiklarni qabul qilishi hisobiga
📌Onadagi gormonal o’zgarishlar hisobiga
📌Najasning havoda oksidlanishi hisobiga (bu holat “pampersni to’ldirib qo’ygan” bolani ota-ona tomonidan bir necha soat e’tiborsiz qoldirilishi hisobiga yuzaga keladi)
📌Laktozani o’zlashtira olmaslik hisobiga(kamdan-kam hollarda)
📌Disbakterioz – bu holat ichak mikroflorasini yetilmaganligi va ular orasidagi balansni shakllanmaganligi tufayli yuzaga keladi.
📌Yashil ko’pikli najas. Sut tarkibida yog’ va uglevodlarni kamligi hsobiga yuzaga keladi.
📌Salmonelyoz kasalligida (to’q yashil rang)
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
📌Onaning tarkibida xlorofill(yashil) pigmenti tutuvchi sabzavot va ko’katlarni ko’p miqdorda iste’mol qilishi hisobiga
📌Onaning temir preparatlari va antibiotiklarni qabul qilishi hisobiga
📌Onadagi gormonal o’zgarishlar hisobiga
📌Najasning havoda oksidlanishi hisobiga (bu holat “pampersni to’ldirib qo’ygan” bolani ota-ona tomonidan bir necha soat e’tiborsiz qoldirilishi hisobiga yuzaga keladi)
📌Laktozani o’zlashtira olmaslik hisobiga(kamdan-kam hollarda)
📌Disbakterioz – bu holat ichak mikroflorasini yetilmaganligi va ular orasidagi balansni shakllanmaganligi tufayli yuzaga keladi.
📌Yashil ko’pikli najas. Sut tarkibida yog’ va uglevodlarni kamligi hsobiga yuzaga keladi.
📌Salmonelyoz kasalligida (to’q yashil rang)
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Chaqaloqlarda kindik churrasi
Kindik churrasi–qorin old devori mushaklari paylarining rivojlanishi va o‘zaro bitishidagi buzilishlari tufayli bitmay qolgan kindik halqasidan charvi yoki ichakning teri ostiga chiqishidir. Kindik halqasi, ya’ni churra darvozasi turli o‘lchamlarda bo‘ladi. Ayrim bolalarda u 1-2 smni, boshqalarda esa 3-4 sm tashkil qiladi. Odatda bu hosilani bola tinchlanganida osonlik bilan barmoqlarimiz orqali qorin bo‘shlig‘iga tushirish imkoniyati mavjud.
Tug‘ruq paytidagi travmalar, ich kelishi va siydik chiqarishdagi qiyinchiliklar, yo‘tal tufayli bola bezovtaligining kuchayishi hisobiga churra o‘lchami kattalashib boradi. Bu esa mavjud klinik belgilar yanada chuqurlashishiga sabab bo‘lishi mumkin.
❗️Eslatma: Agar bolada qisilgan churra belgilari ya'ni churra qorin bo'shlig'iga to'g'rilanmasa, qusish, meteorizm, qattiq yig'lash kuzatilsa, zudlik bolani shifokor ko'rigiga olib borish zarur!
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Kindik churrasi–qorin old devori mushaklari paylarining rivojlanishi va o‘zaro bitishidagi buzilishlari tufayli bitmay qolgan kindik halqasidan charvi yoki ichakning teri ostiga chiqishidir. Kindik halqasi, ya’ni churra darvozasi turli o‘lchamlarda bo‘ladi. Ayrim bolalarda u 1-2 smni, boshqalarda esa 3-4 sm tashkil qiladi. Odatda bu hosilani bola tinchlanganida osonlik bilan barmoqlarimiz orqali qorin bo‘shlig‘iga tushirish imkoniyati mavjud.
Tug‘ruq paytidagi travmalar, ich kelishi va siydik chiqarishdagi qiyinchiliklar, yo‘tal tufayli bola bezovtaligining kuchayishi hisobiga churra o‘lchami kattalashib boradi. Bu esa mavjud klinik belgilar yanada chuqurlashishiga sabab bo‘lishi mumkin.
❗️Eslatma: Agar bolada qisilgan churra belgilari ya'ni churra qorin bo'shlig'iga to'g'rilanmasa, qusish, meteorizm, qattiq yig'lash kuzatilsa, zudlik bolani shifokor ko'rigiga olib borish zarur!
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Chaqaloqlar kindigida patologik holat borligini ko'rsatuvchi belgilar:
▪️Kindikning o'zida yoki atrofdagi terining qizarishi;
▪️Kindik shishib teri sathidan ko'tarilishi;
▪️Kindikdan suyuqlik(rangsiz yoki boshqa ranglarda) ajralishi;
▪️Kindikdan yiring hisobiga badbo'y hid kelishi;
▪️Bolaga kindikda og'riq bordek tuyulishi.
❗️Yuqoridagi belgilardan biri namoyon bo'lsa ham darhol pediatrga yoki bolalar xirurgiga murojaat etish lozim. Uy sharoitida davolash mumkin emas. Ba'zan kindikning yiringlashi sepsisga o'tib ketib, chaqaloq hayotiga xavf solishi mumkin.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
▪️Kindikning o'zida yoki atrofdagi terining qizarishi;
▪️Kindik shishib teri sathidan ko'tarilishi;
▪️Kindikdan suyuqlik(rangsiz yoki boshqa ranglarda) ajralishi;
▪️Kindikdan yiring hisobiga badbo'y hid kelishi;
▪️Bolaga kindikda og'riq bordek tuyulishi.
❗️Yuqoridagi belgilardan biri namoyon bo'lsa ham darhol pediatrga yoki bolalar xirurgiga murojaat etish lozim. Uy sharoitida davolash mumkin emas. Ba'zan kindikning yiringlashi sepsisga o'tib ketib, chaqaloq hayotiga xavf solishi mumkin.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
❓Bolaga qulupnayni qachondan va qancha miqdorda berish mumkin?
Bola 2 yoshga to‘lgandan so‘ng unga qulupnay berishni boshlash mumkin. Avval 1 dona mevani nonushtadan so‘ng berib ko‘ring.
❗️ Yodda tuting bir dona qulupnay bilan boshlaysiz. Agar kechga borib, hech qanday allergiya kuzatilmasa, ertasiga 2 dona berishingiz mumkin. Mana shunday qilib, bola organizmini yangi rezavor mevaga o‘rgatasiz.
©Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Bola 2 yoshga to‘lgandan so‘ng unga qulupnay berishni boshlash mumkin. Avval 1 dona mevani nonushtadan so‘ng berib ko‘ring.
❗️ Yodda tuting bir dona qulupnay bilan boshlaysiz. Agar kechga borib, hech qanday allergiya kuzatilmasa, ertasiga 2 dona berishingiz mumkin. Mana shunday qilib, bola organizmini yangi rezavor mevaga o‘rgatasiz.
©Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
❓Bolalarga muzqaymoqni necha yoshdan berish mumkin?
🍦Biz pediatrlar bolalarga uch yoshga to'lmaguncha muzqaymoq berishni tavsiya qilmaymiz. Chunki uch yoshgacha bo'lgan bolalar oshqozon-ichak traktining ayrim funksiyalari hali to'liq shakllanmagan bo'ladi. Halqumda mahalliy immunitetning yaxshi rivojlanmaganligi hisobiga tomog‘i og‘rib qoladi. Bolalarning ovqat hazm qilish tizimi sutni yaxshi o'zlashtiradi, ammo muzqaymoq tarkibidagi boshqa qo'shimchalar unga og'irlik qiladi.
🍧 Bolalarga muzqaymoq tanlaganda shakar va yog' miqdori minimal bo'lgan, konservant, bo'yoqlar va aromatlarsiz muzqaymoqni tanlash kerak.
❗️6-7 yoshgacha bo‘lgan bolalarga muzqaymoqni eritilgan holda berish lozim. Shunda siz yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan ehtimoliy tomoq og‘rig‘ini oldini olgan bo‘lasiz.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
🍦Biz pediatrlar bolalarga uch yoshga to'lmaguncha muzqaymoq berishni tavsiya qilmaymiz. Chunki uch yoshgacha bo'lgan bolalar oshqozon-ichak traktining ayrim funksiyalari hali to'liq shakllanmagan bo'ladi. Halqumda mahalliy immunitetning yaxshi rivojlanmaganligi hisobiga tomog‘i og‘rib qoladi. Bolalarning ovqat hazm qilish tizimi sutni yaxshi o'zlashtiradi, ammo muzqaymoq tarkibidagi boshqa qo'shimchalar unga og'irlik qiladi.
🍧 Bolalarga muzqaymoq tanlaganda shakar va yog' miqdori minimal bo'lgan, konservant, bo'yoqlar va aromatlarsiz muzqaymoqni tanlash kerak.
❗️6-7 yoshgacha bo‘lgan bolalarga muzqaymoqni eritilgan holda berish lozim. Shunda siz yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan ehtimoliy tomoq og‘rig‘ini oldini olgan bo‘lasiz.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Chaqaloqlarda dakriosistit
Dakriosistit - ko‘z yosh qopchasining yallig‘lanishi.
Sabablari:
-Ko‘z yosh yo‘llari o‘tkazuvchanligini tug‘ma buzilishi
-Tug‘ruq jarohatlari
-Infeksion kasalliklar
Chaqaloq tug‘ulganida ko‘z yosh suyuqligi oqib chiqishi uchun barcha yo‘llar o‘tkazuvchanligi yaxshi bo‘ladi. Faqat burun-ko‘z yosh kanalida embrional to‘qima elementlari turib qolishi hisobiga, ko‘z yosh qopchasidan ko‘z yosh suyuqligini oqib chiqishi qiyinlashadi. Oqibatda ko‘z yosh yig‘ilishni boshlaydi va o‘zining himoya funksiyasini yo‘qotadi. To‘plangan suyuqlikka mikroblar tushib, yiringli yallig‘lanish boshlanadi.
Belgilari:
-Ko‘z ichki burchagi qizarishi
-Ko‘z yosh oqishi
-Shish
-Ko‘z yosh qopchasi sohasiga bosganda yiring ajralishi
Kasallik chaqaloq hayotining 8- yoki 10-kunida namoyon bo‘ladi.
❗️Yuqoridagi holat aniqlanganda bolani kechiktirmasdan vrach oftalmolog ko‘rigiga olib borish zarur.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Dakriosistit - ko‘z yosh qopchasining yallig‘lanishi.
Sabablari:
-Ko‘z yosh yo‘llari o‘tkazuvchanligini tug‘ma buzilishi
-Tug‘ruq jarohatlari
-Infeksion kasalliklar
Chaqaloq tug‘ulganida ko‘z yosh suyuqligi oqib chiqishi uchun barcha yo‘llar o‘tkazuvchanligi yaxshi bo‘ladi. Faqat burun-ko‘z yosh kanalida embrional to‘qima elementlari turib qolishi hisobiga, ko‘z yosh qopchasidan ko‘z yosh suyuqligini oqib chiqishi qiyinlashadi. Oqibatda ko‘z yosh yig‘ilishni boshlaydi va o‘zining himoya funksiyasini yo‘qotadi. To‘plangan suyuqlikka mikroblar tushib, yiringli yallig‘lanish boshlanadi.
Belgilari:
-Ko‘z ichki burchagi qizarishi
-Ko‘z yosh oqishi
-Shish
-Ko‘z yosh qopchasi sohasiga bosganda yiring ajralishi
Kasallik chaqaloq hayotining 8- yoki 10-kunida namoyon bo‘ladi.
❗️Yuqoridagi holat aniqlanganda bolani kechiktirmasdan vrach oftalmolog ko‘rigiga olib borish zarur.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Bolalarda gidrosele - Moyaklar istisqosi
Moyak atrofidagi tunica vaginalisning visseral va parietal pardalari orasidagi suyuqlik miqdorini ko’payib ketishiga Gidrosele deyiladi. Aslida juda kam miqdorda suyuqlik boladi, bu suyuqlik moyaklarni ba’zi tashqi ta’sirlardan saqlash va bemalol harakatlanishini ta’minlaydi. Suyuqlik bir tarafdan ishlab chiqariladi va bir tarafdan so’riladi shu holatda muvozanatda bo’ladi agar so’rilishni buzilishi ro’y bersa gidrosele rivojlanadi. Bolalar orasida 1% uchraydi.
Faqatgina gidrosele bolsa 2 yoshgacha kutish tavsiya etiladi, juda katta bo’lmagan o’lchamlarda. 2 yoshdan keyin qaytmaganlarini ochiq jarrohlik usulida davolanadi.
Gidroseleni uy sharoitida ham aniqlash mumkin. Telefoningiz fonarini yoqib, yorg‘oqdagi shishsimon hosilaga tutasiz. Agar undan yorug‘lik o‘tsa, demak gidrosele bo‘ladi, xuddi rasmdagidek.
Rasm uchun uzr! Boshqacha qilib ko'rsatishni iloji yo'q!
©Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
Moyak atrofidagi tunica vaginalisning visseral va parietal pardalari orasidagi suyuqlik miqdorini ko’payib ketishiga Gidrosele deyiladi. Aslida juda kam miqdorda suyuqlik boladi, bu suyuqlik moyaklarni ba’zi tashqi ta’sirlardan saqlash va bemalol harakatlanishini ta’minlaydi. Suyuqlik bir tarafdan ishlab chiqariladi va bir tarafdan so’riladi shu holatda muvozanatda bo’ladi agar so’rilishni buzilishi ro’y bersa gidrosele rivojlanadi. Bolalar orasida 1% uchraydi.
Faqatgina gidrosele bolsa 2 yoshgacha kutish tavsiya etiladi, juda katta bo’lmagan o’lchamlarda. 2 yoshdan keyin qaytmaganlarini ochiq jarrohlik usulida davolanadi.
Gidroseleni uy sharoitida ham aniqlash mumkin. Telefoningiz fonarini yoqib, yorg‘oqdagi shishsimon hosilaga tutasiz. Agar undan yorug‘lik o‘tsa, demak gidrosele bo‘ladi, xuddi rasmdagidek.
©Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook
🧠Bolalarda neyrosonografiya tekshiruvi
Neyrosonografiya(NSG) - bolalar bosh miyasining liqildoqlar orqali ultratovush tekshiruvi.
Bir yoshgacha bo'lgan bolalarda bosh miyaning tug'ma va orttirilgan patologiyalarini aniqlashda informativ va xavfsiz usul hisoblanadi. Neyrosonografiya 1 yoshgacha ya'ni liqildoqlar bitgunicha o'tqaziladi.
Neyrosonografiya quyidagi kasalliklarni aniqlashda yordam beradi:
▪️Kala suyagi ichidagi bosimning ortishi, gidrosefaliya
▪️Tug'ma rivojlanish anomaliyalari(Dendi-Uoker va Arnold-Kiari anomaliyasi)
▪️Kistalar, o'smalar
▪️Bosh miya ishemiyasi
▪️Gematomalar, anevrizmalar
▪️Travma va infeksiyalar natijasida yuzaga kelgan asoratlar
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Neyrosonografiya(NSG) - bolalar bosh miyasining liqildoqlar orqali ultratovush tekshiruvi.
Bir yoshgacha bo'lgan bolalarda bosh miyaning tug'ma va orttirilgan patologiyalarini aniqlashda informativ va xavfsiz usul hisoblanadi. Neyrosonografiya 1 yoshgacha ya'ni liqildoqlar bitgunicha o'tqaziladi.
Neyrosonografiya quyidagi kasalliklarni aniqlashda yordam beradi:
▪️Kala suyagi ichidagi bosimning ortishi, gidrosefaliya
▪️Tug'ma rivojlanish anomaliyalari(Dendi-Uoker va Arnold-Kiari anomaliyasi)
▪️Kistalar, o'smalar
▪️Bosh miya ishemiyasi
▪️Gematomalar, anevrizmalar
▪️Travma va infeksiyalar natijasida yuzaga kelgan asoratlar
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Chaqaloqlarda tug‘ruq travmalaridan keyin yuzaga keladigan - kefalogematoma
https://telegra.ph/Chaqaloqlarda-kefalogematoma-06-03
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
https://telegra.ph/Chaqaloqlarda-kefalogematoma-06-03
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Telegraph
Chaqaloqlarda kefalogematoma
Kefalogematoma (cephalhematoma) (yunoncha dan. bosh va qon) — suyak usti pardasi va kalla suyagi tashqi yuzasi oraligi’ga qon quyilishi. Gematoma kalla suyagi maʼlum bir suyagining chekkalari bilan chegaralanadi, koʻpincha tepa suyagida, kamroq ensa suyagida…
Bolalarda oftob urushining dastlabki belgilari
▪️Bosh og‘rig‘i
▪️Bosh aylanishi
▪️Ko‘ngil aynishi
▪️Qusish yoki ich ketishi
▪️Teri va yuzning qizarishi
▪️Quloqda shovqin
▪️Tana haroratini oshishi
▪️Umumiy holsizlik
❗️Yuqoridagi belgilar aniqlanganda bolani zudlik bilan vrach pediatr ko‘rigiga olib borish zarur!
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
▪️Bosh og‘rig‘i
▪️Bosh aylanishi
▪️Ko‘ngil aynishi
▪️Qusish yoki ich ketishi
▪️Teri va yuzning qizarishi
▪️Quloqda shovqin
▪️Tana haroratini oshishi
▪️Umumiy holsizlik
❗️Yuqoridagi belgilar aniqlanganda bolani zudlik bilan vrach pediatr ko‘rigiga olib borish zarur!
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
❓Ona suti bola ehtiyojini to'liq qondiryaptimi yo'qmi qanday aniqlash mumkin
Har bir onani bolam sutimga to'yyaptimi yoki yaxshi o'syaptimi degan savollar doim o'ylantiradi.
Kichkintoy ona sutiga to'yyaptimi yo'qmi quyidagilar orqali aniqlash mumkin:
▪️Bola sutka davomida tagligini 6 va undan ko'p marta och sariq rangli siydik bilan ho'llashi
▪️24 soat oralig'ida 3 martadan 6 martagacha sariq rangda ichi kelishi
▪️Hayotining dastlabki 6 oyi davomida oyiga 700-800 g, haftasiga esa o'rtacha 150-250 g vazni ortib borishi
▪️Sutka davomida kamida 10-12 marta emishi
▪️Qisqa dam olishlar bilan ritmik emishi, jag' harakatlarini ko'rinib turishi
▪️Emizish seanslari oralig'ida bolaning tetik, faol va harakatchan bo'lishi.
Bolada yuqoridagi hamma belgilarni bo'lishi, uni ona suti bilan to'laqonli ta'minlayotganini bildiradi. Kerak bo'lmagan holatda sun'iy aralashmalarga o'tib ketishni oldini oladi.
©Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Har bir onani bolam sutimga to'yyaptimi yoki yaxshi o'syaptimi degan savollar doim o'ylantiradi.
Kichkintoy ona sutiga to'yyaptimi yo'qmi quyidagilar orqali aniqlash mumkin:
▪️Bola sutka davomida tagligini 6 va undan ko'p marta och sariq rangli siydik bilan ho'llashi
▪️24 soat oralig'ida 3 martadan 6 martagacha sariq rangda ichi kelishi
▪️Hayotining dastlabki 6 oyi davomida oyiga 700-800 g, haftasiga esa o'rtacha 150-250 g vazni ortib borishi
▪️Sutka davomida kamida 10-12 marta emishi
▪️Qisqa dam olishlar bilan ritmik emishi, jag' harakatlarini ko'rinib turishi
▪️Emizish seanslari oralig'ida bolaning tetik, faol va harakatchan bo'lishi.
Bolada yuqoridagi hamma belgilarni bo'lishi, uni ona suti bilan to'laqonli ta'minlayotganini bildiradi. Kerak bo'lmagan holatda sun'iy aralashmalarga o'tib ketishni oldini oladi.
©Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
🤱Ko'krak suti kamligining haqqoniy va ehtimoliy belgilari
Haqqoniy belgilari
▪️Oyiga 500 grammdan kam vazn qo'shishi.
▪️Tug'ilishidan 2 hafta o'tib, vazni tug'ilgandagidan kamroq bo'lishi.
▪️Peshob chiqarishni bir sutkada 6 martadan kam bo'lishi, siydikni sariq rangda va o'tkir hidli bo'lishi.
Ehtimoliy belgilari
▪️Go'dak qoniqmaydi.
▪️Go'dak tez-tez yig'laydi.
▪️Tez-tez emadi.
▪️Juda uzoq vaqt emadi.
▪️Go'dak emishdan bosh tortadi.
▪️Stul zich, quruq yoki yashil bo'ladi.
▪️Ona ko'kragidan sut sog'a olmaydi.
▪️Homiladorlik darvida sut bezlari kattalashmaydi.
▪️Tug'ruqdan keyin sut kelmaydi.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
Haqqoniy belgilari
▪️Oyiga 500 grammdan kam vazn qo'shishi.
▪️Tug'ilishidan 2 hafta o'tib, vazni tug'ilgandagidan kamroq bo'lishi.
▪️Peshob chiqarishni bir sutkada 6 martadan kam bo'lishi, siydikni sariq rangda va o'tkir hidli bo'lishi.
Ehtimoliy belgilari
▪️Go'dak qoniqmaydi.
▪️Go'dak tez-tez yig'laydi.
▪️Tez-tez emadi.
▪️Juda uzoq vaqt emadi.
▪️Go'dak emishdan bosh tortadi.
▪️Stul zich, quruq yoki yashil bo'ladi.
▪️Ona ko'kragidan sut sog'a olmaydi.
▪️Homiladorlik darvida sut bezlari kattalashmaydi.
▪️Tug'ruqdan keyin sut kelmaydi.
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
🤱Ko‘krak suti bilan ovqatlantirishning afzalliklari
1. Ovqatlantirish turining o‘ziga xosligi (Ona o‘z farzandini ona
suti bilan boqadi).
2. Bolalar yuqumli kasalliklari va oshqozon-ichak infeksiyalarining passiv immunoprofilaktikasi (Agar ona suvchechak, qizamiq, parotit va shu kabi kasalliklarni boshdan kechirgan bo‘lsa, bolada bunday infeksiyalar rivojlanmaydi).
3. Intellektual (aqliy) rivojlanish Ko‘krak suti tarkibida mavjud
bo‘lgan polito‘yinmagan yog‘ kislotalari 6–9 oy davomida tabiiy usulda boqiladigan bolalarda yuqori aqliy qobiliyatlar rivojlanishiga xizmat qiladi.
4. Onada sut bezi saratoni profilaktikasi (Statistika ma’lumotlariga ko‘ra, bolasini emizib boqayotgan onaning sut bezi saratoniga chalinishi ehtimoli 30 % ga kamayadi, mastopatiya holati yuzaga kelmaydi).
5. Tug‘ruqdan keyin bachadondan qon ketishi profilaktikasi (Bola
ko‘krak emayotgan vaqtda ona organizmida ajralib chiqadigan oksitosin gormoni bachadonning silliq mushaklari qisqarishiga olib keladi, bu esa tug‘ruq yo‘llaridan qon ajralib chiqishini kamaytiradi).
6. Yaqinlik (tug‘ishganlik) his-tuyg‘ulari paydo bo‘lishi (Tabiiy
usulda boqiladigan bolalar katta boʻlganda keksa ota-onalarini qariyalar uylariga tashlab ketmaydilar, emizikli onalar esa o‘z farzandlarini bolalar uylariga topshirmaydilar).
7. Kontrasepsiya (saqlanish) Laktatsiya yetarli darajada bo‘lganda, yangi hayz davri va homiladorlik boshlanishiga yo‘l qo‘yilmaydi.
8. Gipoallergenlik (Ona sutidagi oqsillarning 1/3 qismi oshqozonda
parchalanmay soʻriladi, begona oqsilga nisbatan oziq-ovqat allergiyasi xavfi kamayadi).
9. Iste’mol qilish osonligi (Ona suti doimo iste’mol qilish uchun tayyor, sterillangan, isitilgan, ko‘krak uchini qaynatish, idishlarni sterilizatsiyalash va qaynatish kerak emas).
10. Bepullik (Emizikli ona to‘g‘ri ovqatlanishini tashkil qilish kifoya – ikki kishi ovqatlanadi, bolalar uchun mo‘ljallangan sun'iy aralashmalar esa – bu anchagina qimmatga tushadigan ozuqa hisoblanadi).
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube
1. Ovqatlantirish turining o‘ziga xosligi (Ona o‘z farzandini ona
suti bilan boqadi).
2. Bolalar yuqumli kasalliklari va oshqozon-ichak infeksiyalarining passiv immunoprofilaktikasi (Agar ona suvchechak, qizamiq, parotit va shu kabi kasalliklarni boshdan kechirgan bo‘lsa, bolada bunday infeksiyalar rivojlanmaydi).
3. Intellektual (aqliy) rivojlanish Ko‘krak suti tarkibida mavjud
bo‘lgan polito‘yinmagan yog‘ kislotalari 6–9 oy davomida tabiiy usulda boqiladigan bolalarda yuqori aqliy qobiliyatlar rivojlanishiga xizmat qiladi.
4. Onada sut bezi saratoni profilaktikasi (Statistika ma’lumotlariga ko‘ra, bolasini emizib boqayotgan onaning sut bezi saratoniga chalinishi ehtimoli 30 % ga kamayadi, mastopatiya holati yuzaga kelmaydi).
5. Tug‘ruqdan keyin bachadondan qon ketishi profilaktikasi (Bola
ko‘krak emayotgan vaqtda ona organizmida ajralib chiqadigan oksitosin gormoni bachadonning silliq mushaklari qisqarishiga olib keladi, bu esa tug‘ruq yo‘llaridan qon ajralib chiqishini kamaytiradi).
6. Yaqinlik (tug‘ishganlik) his-tuyg‘ulari paydo bo‘lishi (Tabiiy
usulda boqiladigan bolalar katta boʻlganda keksa ota-onalarini qariyalar uylariga tashlab ketmaydilar, emizikli onalar esa o‘z farzandlarini bolalar uylariga topshirmaydilar).
7. Kontrasepsiya (saqlanish) Laktatsiya yetarli darajada bo‘lganda, yangi hayz davri va homiladorlik boshlanishiga yo‘l qo‘yilmaydi.
8. Gipoallergenlik (Ona sutidagi oqsillarning 1/3 qismi oshqozonda
parchalanmay soʻriladi, begona oqsilga nisbatan oziq-ovqat allergiyasi xavfi kamayadi).
9. Iste’mol qilish osonligi (Ona suti doimo iste’mol qilish uchun tayyor, sterillangan, isitilgan, ko‘krak uchini qaynatish, idishlarni sterilizatsiyalash va qaynatish kerak emas).
10. Bepullik (Emizikli ona to‘g‘ri ovqatlanishini tashkil qilish kifoya – ikki kishi ovqatlanadi, bolalar uchun mo‘ljallangan sun'iy aralashmalar esa – bu anchagina qimmatga tushadigan ozuqa hisoblanadi).
© Doctor Muxtorov
Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz
Telegram | Instagram | Facebook | YouTube