Telegram Web Link
#سوال

#سوال۲۴

ذرات بنیادی چه ذراتی هستند؟


ذرهٔ بنیادی ( Fundamental particle) یا ذرهٔ ابتدایی ، ذره‌ای است که ساختار داخلی آن پیش‌ساختاری نداشته باشد (یا هنوز مشخص نشده باشد). ذرات بنیادی شناخته شده در فیزیک توسط نظریه‌ای به نام مدل استاندارد ذرات بنیادی بررسی می‌شوند. این ذرات متشکل ازفرمیون های بنیادی (که ماده و پادماده را می‌سازند) و بوزون های بنیادی (بوزون های پیمانه ای و بوزون هیگز) *ذرات حامل نیرو* (که بیشتر حامل نیروهای طبیعت اند) هستند. آن‌ها متمایز کنندهٔ تعاملات  بین فرمیون‌ها هستند. هر ذره‌ای که از چند ذرهٔ بنیادی تشکیل شده باشد، یک ذرهٔ ترکیبی است.

"پس از ذره ای که‌ در دنیا وجود دارد، یا فرمیون است یا بوزون"

منبع کتاب داستان زندگی و پژوهش های استیون هاوکینگ


@physics_school
#سوال

#سوال۲۵


طبق نظر ارسطو عناصر تشکیل دهنده جهان چه نام دارند؟



#پاسخ

تمام دنیاازچهارعنصرتشکیل شده است
آب،
هوا،
خاک و
آتش


@physics_school
#سوال

#سوال۲۶

درون هسته نیروی الکتریکی بزرگتر است یا نیروی گرانشی؟


#پاسخ

نیروی الکترومغناطیس بین ذرات زیراتمی مثل الکترون و پروتون ده به توان چهل بار قویتر از نیروی جاذبه بین آن ها است به همین دلیل می توان در مقیاس های اتمی و زیراتمی نیروی جاذبه را نادیده گرفت و عملا صفر انگاشت.


@physics_school
#سوال



#سوال۲۷

آیا از ابتدای قرن بیستم به بعد قوانین فیزیکی بیان شده است؟

#پاسخ



قانون گاوس، قانون آمپر و قوانین نیوتون همگی مربوط به قبل از سال 1900 میلادی هستند. تقریبا از سال 1900 به بعد، هیچ اصل فیزیکی قانون نامید نشده ، مثلا معادله موج شرودینگر را قانون شرودینگر یا معادلات انیشتین در نسبیت خاص یا عام را قوانین انیشتین نمی نامیم.

در اوائل دهه 1900 میلادی، پوزیتیویسم در حوزه ریاضی از قدرت زیادی در جوامع علمی برخوردار بود و این یعنی:

اصول بنیادین فیزیک، باید با توجه به عبارت های پایه ای قابل تعریف که در رابطه با آزمایشات هستند، تعریف شوند و این چیزی هست که شاید مکتب عملی یا عملگرایی نامیده می شود.

این دیدگاه، تعریف از قانون را در دهه 1900 تغییر داد، که آیا شایسته هست چنین روابطی مثل معادله شرودینگر یا معادلات انیشتین را قانون بنامیم یا نه!!!

به هرحال بدانید و آگاه باشید که اکثر قوانین فیزیک در قرن نوزدهم یا قبل تر ابداع شده اند و تقریبا هیچ قانون فیزیکی در قرن بیستم یا بعدتر ابداع نشده است.


@physics_school
#سوال

#سوال۲۸


پتانسیل چیست ؟


#پاسخ


رهیافت نیوتون برای تحلیل قوانین کلی فیزیک اینگونه بود که چون جهان ، جهان تغییرات است ، تغییرات نسبت به زمان و مکان ، پس ما نمیتوانیم به خود قانون فیزیک دست یابیم مگر آنکه آن قانون را در مقیاس دیفرانسیلی فرمولبندی کنیم و سپس با حل معادله دیفرانسیل مربوطه به جواب انتگرال دست بیابیم ، یعنی جواب انتگرال جوابی است کلی ...چون تغییرات بر حسب زمان اندازه گیری میشود ، معادلات دیفرانسیل ما شامل مشتقات زمانی اند ...
اما در این بین قوانینی مستقل از تغییرات زمان هستند یعنی  تغییرات زمانی ندارند ، مانند قانون گرانش و قانون کولن و ... این قوانین فقط به پیکربندی ذرات سیستم وابسته اند و فرقی نمیکند بارهای نقطه ای مطالعه میشوند یا توزیعهای پیوسته ، جرم های نقطه ای یا اجسام پیوسته ،،،،  تابعی که این پیکربندی را تعیین میکند را "تابع پتانسیل" مینامیم ،،، مثلا در اثر تغییرات پیکربندی جرم های سیستم ، میدان گرانش تغییر میکند ، در اثر تغییر در پیکربندی بارهای الکتریکی ، میدان نیروی کولنی تغییر میکند ،،، البته در بین بینهایت حالت تغییرات پیکربندی ، حالاتی هم وجود دارد که در اثر آنها مثلا قانون گرانش بین ذرات یا نیروی کولنی بین ذرات تغییر نمیکند ، این پیکربندی ها را ، "پیکربندی های همپتانسیل" میگویند ... بخاطر داشته باشید که تغییرات پتانسیل میتواند با هر اپراتور مشتقی اعم از گرادیان ، کرل یا دیورژانس یا لاپلاسی توصیف شود ،،،

چرا میدان نیروی گرانش نیوتونی و یا میدان کولنی با منفی گرادیان پتانسیل نشان داده میشود ؟
چون همه میدانهای نیرویی در طبیعت تمایل دارند اجسام را به پیکربندی های با حداقل انرژی سوق دهند ولی طبق تعریف ، بردار گرادیان در جهت افزایش انرژی را نشان میدهد ، پس ناگزیر برای آنکه بتوان میدان نیرو را با تغییرات پیکربندی هماهنگ نمود از علامت منفی استفاده میشود تا جهت فیزیکی میدان حفظ شود ...


@physics_school
#سوال

#سوال۲۹


همجوشی یا گداخت هسته ای چیست؟


#پاسخ



هستهٔ اتم ها علاقه ای ندارند به هم جوش بخورند.

راه حل چیست؟
‼️تنها راه این است که به زور این کار را انجام دهیم.

✔️چیزی  که باعث می‌شود رسیدن به فناوری همجوشی مشکل باشد، عدم علاقهٔ هستهٔ اتم‌ها به جوش خوردن با یکدیگر است.

🖍هستهٔ اتم هیدروژن دارای یک پروتون است و بنابراین بار الکتریکی مثبت دارد.

🖍وقتی می‌خواهیم یک هستهٔ اتم هیدروژن دیگر را به آن جوش بدهیم، به دلیل اینکه هر دو دارای بار مثبت هستند، در برابر جوش خوردن مقاومت می‌کنند.
تنها راه این است که به زور این کار را انجام دهیم.

چگونه مجبورشان کنیم ؟
✔️ آن‌قدر دمای اتم‌ها را بالا ببریم که به پلاسما تبدیل شوند.

🖍اگر پلاسمایی با دمای بسیار بالا داشته باشیم، بعضی از هسته‌ها چنان محکم به یکدیگر برخورد می‌کنند که به یکدیگر جوش می‌خورند.

🖍برای انجام این فرایند، به دما و فشار خیلی زیادی احتیاج است.

🖍 مشکل این‌جاست که ما بر روی زمین باید شرایط قسمت مرکزی خورشید را بازسازی کنیم.

🖍خورشیدی که جرم‌اش ۳۳۰ هزار برابر زمین است و دمای مرکز آن به ۱۷ میلیون درجهٔ سانتیگراد می‌رسد.

🖋مشکل نخست این است که بر روی زمین به اندازهٔ خورشید سوخت هیدروژن در اختیار نداریم،
‼️باید دما را به ۱۰۰ میلیون درجهٔ سانتیگراد برسانیم.
🖋مشکل دوم که ماده در شکل پلاسما رفتارهای عجیبی از خود نشان می‌دهد. پلاسما شکل چهارم ماده است نه مایع، نه جامد و نه گاز.

👌وقتی پلاسما را در دما و فشار خیلی زیاد قرار می‌دهیم، به شدت ناپایدار می‌شود.
🖍 برای کنترل شرایط ناپایدار آن نیز از تجهیزات معمولی نمی‌توان استفاده کرد.

👌 به نوعی باید بر روی زمین یک ستاره ساخت.

🖋 این کار به قدری چالش‌برانگیز است که بشر برای رسیدن به آن، باید پیچیده‌ترین فناوری تاریخ را بسازد.

@physics_school
#سوال

#سوال۳۰

یک متر در SI چگونه تعریف می شود.



#پاسخ


🔰 استاندار طول

🔻در سال 1960، یک استاندارد اتمی نیز برای متر که با استفاده از طول موج نور نارنجی-قرمز که توسط اتم های کریپتون ((86Kr)) درون یک لوله تخلیه منتشر میشد بنا نهاده شد. با استفاده از این استاندارد طول، سرعت نور در خلاء 299,792,458 متر بر ثانیه اندازه گیری شد. در نوامبر 1983، استاندارد طول دوباره تغییر یافت، به طوری که سرعت نور در خلاء به طور دقیق 299،792،458 میلی ثانیه تعریف شد. بنابر تعریف جدید، متر (به اختصار m)، فاصله ای است که نور در خلاء در کسر 1/299،792،458 ثانيه طی می‌کند. این تعریف استاندارد دقیق تری نسبت به تعریف بر اساس طول موج نور بیان میکند.


@physics_school
#سوال

#سوال۳۱

چرا پلوتو از لیست سیارات منظومه شمسی حذف شد؟

#پاسخ

16 سال پیش ، یک سیاره از فهرست سیارات منظومه خورشیدی حذف شد -

چرا پلوتو از لیست سیارات حذف شد؟ برای اینکه یک جرم آسمانی یک سیاره تلقی شود ، باید دارای سه معیار اتحادیه بین المللی نجوم باشد:

1️⃣ دور ستاره میزبان بچرخد و پلوتو به دور خورشید می چرخد.

2️⃣ جرم کافی داشته باشد تا با گرانش به خود شکل کروی بدهد. با وجود این واقعیت که پلوتو یک سیاره کوتوله است ولی جرم آن برای داشتن یک شکل کروی کافی است.

3️⃣ قادر باشید ناحیه مدار خود را از سایر اجسام پاک کنید. به همین دلیل است که پلوتو از لیست سیارات حذف شد زیرا گرانش آن برای پاکسازی مدار خود از سایر اجرام آسمانی کافی نیست و  پلوتو در مدار خود به دور خورشید همراه با اجسام دیگر می چرخد.

پلوتو در 24 آگوست 2006 با تصمیم بیست و ششمین مجمع اتحادیه بین المللی نجوم به عنوان "سیاره کوتوله" طبقه بندی شد. مجمع جهانی جوامع نجومی فرمول جدیدی از مفهوم "سیاره" را تصویب کرد و دو اصطلاح جدید را به طور رسمی وارد گردش کرد: "سیاره کوتوله" و "بدنه کوچکی از منظومه خورشیدی ". از آن روز ، منظومه خورشیدی دیگر هشت سیاره دارد.



@physics_school
#سوال

#سوال۳۲
انرژی بستگي هسته ای چیست و چه اهمیتی دارد؟




پاسخ:

#هیدروژن
#انرژی_بستگی
#فیزیک_هسته_ای
#فیزیک۳


انرژی بستگی(Binding Energy) :
مفهومی کلیدی در فیزیک هسته‌ای و فیزیک اتمی است که به مقدار انرژی مورد نیاز برای جدا کردن اجزای یک سیستم (مانند هسته اتم یا الکترون‌های یک اتم) از یکدیگر اشاره می‌کند. در مورد هسته اتم، انرژی بستگی به انرژی لازم برای جدا کردن پروتون‌ها و نوترون‌ها از هسته گفته می‌شود.

انرژی بستگی هسته‌ای
هسته اتم از پروتون‌ها و نوترون‌ها تشکیل شده است که توسط نیروی هسته‌ای قوی در کنار هم نگه داشته می‌شوند.

تعریف انرژی بستگی هسته‌ای:
انرژی بستگی هسته‌ای، انرژی‌ای است که برای جدا کردن تمام نوکلئون‌ها (پروتون‌ها و نوترون‌ها) از هسته و تبدیل آن‌ها به ذرات آزاد مورد نیاز است. این انرژی معادل تفاوت بین جرم کل نوکلئون‌های جداگانه و جرم هسته است.

اهمیت انرژی بستگی:
- هرچه انرژی بستگی بیشتر باشد، هسته پایدارتر است.
انرژی بستگی به ازای هر نوکلئون (انرژی بستگی خاص) در هسته‌های مختلف متفاوت است و در هسته‌های با عدد اتمی متوسط (مانند آهن) به حداکثر خود می‌رسد.

انرژی بستگی نشان‌دهنده میزان پایداری یک سیستم (مانند هسته یا اتم) است. در هسته‌های اتمی، انرژی بستگی بالا به معنای پایداری بیشتر است، در حالی که انرژی بستگی پایین ممکن است نشان‌دهنده تمایل به واپاشی یا تغییر ساختار باشد.

#سوال : آیا انرژی بستگی هسته ی اتم هیدروژن معمولی صفره؟
#پاسخ :
انرژی بستگی هسته‌ای برای اتم هیدروژن معمولی (هیدروژن-1 یا پروتیوم) صفر است. دلیل این امر آن است که هسته اتم هیدروژن معمولی تنها از یک پروتون تشکیل شده و هیچ نوترونی ندارد. از آنجا که انرژی بستگی هسته‌ای به انرژی مورد نیاز برای جدا کردن نوکلئون‌ها (پروتون‌ها و نوترون‌ها) از هسته مربوط می‌شود، در مورد هیدروژن معمولی، هیچ نیروی هسته‌ای برای غلبه بر آن وجود ندارد، زیرا تنها یک پروتون در هسته وجود دارد. بنابراین، انرژی بستگی هسته‌ای آن صفر در نظر گرفته می‌شود.
#سوال :
چون انرژی بستگی هسته‌ی هیدروژن ۱ صفر است ایا به راحتی واپاشیده می‌شود و ناپایدار است؟
#پاسخ :
خیر، هسته اتم هیدروژن معمولی (پروتیوم) به راحتی واپاشیده نمی‌شود. در واقع، هسته هیدروژن معمولی که تنها از یک پروتون تشکیل شده است، پایدار است و به طور طبیعی واپاشیده نمی‌شود. دلیل این پایداری این است که پروتون به خودی خود یک ذره پایدار است و تحت شرایط عادی (بدون حضور نیروهای خارجی قوی) واپاشیده نمی‌شود.

واپاشی هسته‌ای معمولاً در هسته‌های سنگین‌تر رخ می‌دهد که دارای تعادل نامناسب بین پروتون‌ها و نوترون‌ها هستند یا تحت تأثیر نیروهای هسته‌ای قوی‌تر قرار دارند. در مورد هیدروژن معمولی، هیچ نیروی دافعه‌ای بین نوکلئون‌ها وجود ندارد (چون تنها یک پروتون وجود دارد)، بنابراین هیچ دلیلی برای واپاشی آن وجود ندارد.

به طور خلاصه، هسته هیدروژن معمولی به دلیل ساختار ساده و پایدار خود، به راحتی واپاشیده نمی‌شود.
#سوال:
بیشترین انرژی هسته ای برای کدام اتم است؟ و چرا؟
#پاسخ:
بیشترین انرژی بستگی به ازای هر نوکلئون (Binding Energy per Nucleon) در هسته‌های اتمی با عدد اتمی متوسط، مانند آهن (Fe) و نیکل (Ni)، مشاهده می‌شود. این پدیده به دلیل تعادل بین نیروهای هسته‌ای جاذبه و دافعه در هسته‌های اتمی است.
دلیل بیشترین انرژی بستگی برای هسته‌های متوسط (مانند آهن):
1. نیروی هسته‌ای قوی:
نیروی هسته‌ای قوی که پروتون‌ها و نوترون‌ها را در هسته به هم متصل می‌کند، در فواصل بسیار کوتاه (در حد اندازه هسته) بسیار قوی است. این نیرو در هسته‌های متوسط به دلیل تعادل بهینه بین تعداد پروتون‌ها و نوترون‌ها، بیشترین تأثیر را دارد.
2. تعادل بین نیروهای جاذبه و دافعه:
در هسته‌های سبک (مانند هیدروژن یا هلیوم)، تعداد نوکلئون‌ها کم است، بنابراین انرژی بستگی به ازای هر نوکلئون پایین‌تر است.
در هسته‌های سنگین (مانند اورانیوم)، تعداد پروتون‌ها زیاد است و نیروی دافعه الکترواستاتیک بین پروتون‌ها، پایداری هسته را کاهش می‌دهد.
- در هسته‌های متوسط (مانند آهن)، تعادل بهینه بین نیروی هسته‌ای قوی و نیروی دافعه الکترواستاتیک وجود دارد، که منجر به بیشترین انرژی بستگی به ازای هر نوکلئون می‌شود.

3. پیک انرژی بستگی:
- انرژی بستگی به ازای هر نوکلئون در هسته‌های متوسط (به ویژه آهن-56 و نیکل-62) به حداکثر خود می‌رسد. برای مثال، انرژی بستگی به ازای هر نوکلئون در آهن-56 حدود 8.8 مگاالکترون‌ولت (MeV) است.

@physics_school
#سوال

#سوال۳۳


چگونه  اولین نوترون برای شروع شکافت اورانیوم را می سازند؟


پاسخ:
برای شروع فرآیند شکافت هسته‌ای در اورانیوم، به یک نوترون اولیه نیاز داریم. این نوترون می‌تواند از منابع مختلفی تأمین شود. در ادامه مراحل و روش‌های تولید نوترون اولیه برای شروع شکافت اورانیوم توضیح داده می‌شود:

---

۱. استفاده از منابع طبیعی نوترون:
   - واکنش‌های هسته‌ای طبیعی: برخی عناصر مانند بریلیوم یا رادیم به طور طبیعی تحت شرایط خاصی نوترون ساطع می‌کنند. برای مثال، ترکیب بریلیوم با یک منبع آلفا (مانند رادیم) می‌تواند نوترون تولید کند.
   
     این روش در آزمایش‌های اولیه شکافت هسته‌ای استفاده شد.

---

۲. استفاده از راکتورهای تحقیقاتی یا شتاب‌دهنده‌ها:
   - راکتورهای هسته‌ای: در راکتورهای هسته‌ای، نوترون‌ها به طور مداوم در نتیجه شکافت اورانیوم تولید می‌شوند. برای شروع یک راکتور جدید، می‌توان از یک منبع نوترون خارجی استفاده کرد.
   - شتاب‌دهنده‌های ذرات: با بمباران اتم‌های سنگین (مانند اورانیوم) با ذرات پرانرژی (مانند پروتون یا دئترون)، می‌توان نوترون تولید کرد.

---

۳. واکنش‌های هسته‌ای مصنوعی:
   - واکنش‌های فیسیون (شکافت): اگر یک هسته سنگین مانند اورانیوم-۲۳۵ با یک نوترون برخورد کند، شکافت اتفاق می‌افتد و نوترون‌های بیشتری آزاد می‌شوند. برای شروع این فرآیند، تنها یک نوترون اولیه کافی است.
   - واکنش‌های همجوشی (فیوژن): در برخی موارد، واکنش‌های همجوشی (مانند ترکیب دوتریوم و تریتیوم) می‌توانند نوترون تولید کنند.

---

۴. استفاده از منابع نوترونی صنعتی:
   - منابع نوترونی مبتنی بر کالیفرنیوم: کالیفرنیوم-۲۵۲ یک عنصر مصنوعی است که به طور خودبه‌خودی نوترون ساطع می‌کند و می‌تواند به عنوان منبع نوترون استفاده شود.
   - ژنراتورهای نوترونی: دستگاه‌هایی هستند که با استفاده از واکنش‌های هسته‌ای کوچک، نوترون تولید می‌کنند.

---
۵. شروع واکنش زنجیره‌ای:
   - پس از تولید اولین نوترون، اگر این نوترون با یک هسته اورانیوم-۲۳۵ برخورد کند، شکافت اتفاق می‌افتد و نوترون‌های بیشتری آزاد می‌شوند. این نوترون‌ها به نوبه خود باعث شکافت هسته‌های دیگر می‌شوند و یک واکنش زنجیره‌ای ایجاد می‌کنند.

---
نکته مهم:
تولید نوترون و شروع فرآیند شکافت هسته‌ای نیازمند دانش فنی و تجهیزات پیشرفته است. این فرآیندها معمولاً در محیط‌های کنترل‌شده مانند آزمایشگاه‌های هسته‌ای یا راکتورهای هسته‌ای انجام می‌شوند.

@physics_school
#سوال


#سوال۳۴


آیا آب جوش سرد داریم؟

#پاسخ
بله، در شرایط خاص و با ایجاد خلاء (وکیوم) می‌توان به پدیده‌ای دست یافت که در آن آب همزمان می‌جوشد و یخ می‌زند.
این پدیده به دلیل تغییرات فشار و دمای آب در شرایط خلاء رخ می‌دهد و کاملاً بر پایه اصول فیزیکی است.

توضیح علمی:
1. تأثیر خلاء بر نقطه جوش آب: 
   در فشار استاندارد (۱ اتمسفر)، آب در دمای ۱۰۰ درجه سانتیگراد می‌جوشد. اما با کاهش فشار (ایجاد خلاء)، نقطه جوش آب نیز کاهش می‌یابد. در فشار بسیار پایین، آب حتی در دمای اتاق یا پایین‌تر نیز می‌جوشد.

2. تأثیر خلاء بر نقطه انجماد آب: 
   در فشار بسیار پایین، آب می‌تواند همزمان با جوشیدن، بخشی از انرژی خود را از دست بدهد و به دلیل کاهش دما، یخ بزند. این پدیده به دلیل تبخیر سریع و از دست دادن گرمای نهان تبخیر رخ می‌دهد.

3. پدیده همزمان جوشیدن و یخ زدن: 
   در یک ظرف با خلاء بسیار بالا، آب از سطح بالا شروع به جوشیدن می‌کند (زیرا فشار کم شده و نقطه جوش کاهش یافته است). همزمان، به دلیل تبخیر سریع و از دست دادن انرژی، دمای آب در قسمت‌های پایین‌تر کاهش می‌یابد و ممکن است به نقطه انجماد برسد و یخ بزند.

دستگاه‌های مورد نیاز:
- دستگاه سیمز (Simms): این دستگاه به خلاء بسیار بالایی نیاز دارد تا شرایط لازم برای این پدیده را ایجاد کند.

- توکامک (Tokamak): در مقایسه با سیمز، به خلاء کمتری نیاز دارد، اما همچنان شرایط خاصی برای ایجاد این پدیده لازم است.

نتیجه:
با ایجاد خلاء و کاهش فشار، می‌توان به شرایطی دست یافت که آب همزمان بجوشد و یخ بزند. این پدیده کاملاً علمی است و به دلیل تغییرات فشار و دما در شرایط خلاء رخ می‌دهد.

@physics_school
#سوال

#سوال۳۵

چرا در آزمایش پراکندگی مدل اتم رادرفورد، از ورقه نازک طلا استفاده شد؟

فیزیک دوازدهم



پاسخ:

رادرفورد برای آزمایش خود از ورقه نازک طلا استفاده کرد زیرا:

طلا فلزی نرم و انعطاف‌پذیر است و می‌توان آن را به ورقه‌هایی بسیار نازک تبدیل کرد (حتی تا چند اتم ضخامت).
نازک بودن ورقه باعث می‌شود که ذرات آلفا فقط با تعداد کمی اتم برخورد داشته باشند و مسیر حرکتشان قابل بررسی باشد.
طلا اتمی سنگین دارد (عدد اتمی بالا)، بنابراین انحراف یا پراکندگی ذرات آلفا در برخورد با هسته‌های آن، بهتر قابل مشاهده است.


@physics_school
#سوال

#سوال۳۶


سه علت ایجاد شتاب را با توجه به بردار سرعت توضیح دهید.

فیزیک دوازدهم

پاسخ:

با توجه به تغییر بردار سرعت، علل ایجاد شتاب به این صورت بیان می‌شوند:
۱- تغییر اندازه سرعت (تندی): اگر اندازه سرعت یک جسم بیشتر یا کمتر شود، شتاب ایجاد می‌شود (مثلاً شتاب مثبت یا منفی).
۲- تغییر جهت حرکت: حتی اگر اندازه سرعت ثابت بماند، ولی جهت آن تغییر کند (مثل حرکت در یک مسیر دایره ای )، شتاب به وجود می‌آید. این نوع شتاب را شتاب مرکزگرا می‌گویند.

۳- ترکیب تغییر اندازه و جهت بردار سرعت: اگر هم اندازه و هم جهت سرعت تغییر کنند، شتابی با اندازه و جهت خاص ایجاد می‌شود که نتیجه‌ی ترکیب آن دو تغییر است.
پس هرگونه تغییر در بردار سرعت (چه در اندازه، چه در جهت یا هر دو) باعث ایجاد شتاب می‌شود.


@physics_school
#سوال


#سوال۳۷

نمودار مکان-زمان را توضیح داده و چگونه می توان نوع حرکت را به کمک ابن نمودار تعیین کرد؟

فیزیک دوازدهم



پاسخ:


نمودار مکان زمان همونطوری که از اسمش پیداست داره مکان جسم رو در زمان های مختلف نشون میده.
نه شکل مسیر حرکت جسم رو .

🖍این نمودار فقط نشون میده.
جسم در زمان t1 کجا هست
در زمان t2 کجا هست و .......

حالا اشکال مختلف نمودار نشونه چیه؟
اگر شکل نمودار خطی باشه، یعنی جسم حرکت مسقیم الخط یکنواخت داره .
یا سرعتش ثابته.
یعنی چی؟
یعنی هم جهتش ثابته(مستقیم الخط)
و
هم تُندیش ثابته(یکنواخت)

اگر شکل نمودار غیر خطی (منحنی)  باشه،
یعنی سرعت جسم داره تغییر میکنه.
(از نظر دینامیکی یعنی وجود نیرو )

🖍و خودِ  این تغییرات سرعت( یعنی  شتاب)
خودش دوباره میتونه ثابت باشه یا متغیر.

🖍اگر شتاب متغیر باشه،
شکل نمودار بسته به اینکه شتاب، چه طوری داره با زمان تغییر میکنه ، می تونه اشکال پیچیده تری داشته باشه.

✔️حرکت میتونه مستقیم الخط  یکنواخت
یا مستقیم الخط غیر یکنواخت باشه.

✔️در اصطلاح حرکت مستقیم الخط یکنواخت (یا غیر یکنواخت)
کلمه مستقیم الخط یعنی جهتش ثابته.
و کلمه یکنواخت یعنی تندیش ثابته.

پس  در مورد سرعت جسم در  حرکت مستقیم الخط غیر یکنواخت:
جهت حرکت جسم تغییر نمیکنه
اما تندیش تغییر میکنه.
چه جهت تغییر کنه و چه تندی (و چه هر دو )معنیش اینه که
سرعت تغییر کرده،
[ تغییر سرعت اسم دیگرش شتابه.]
چون سرعت دو تا مشخصه داره
تندی و جهت.
کافیه حداقل یکی از این دو مشخصه تغییر کنه ،سرعت تغییر می‌کنه.

🖍مثلاً در حرکت دایره‌ای یکنواخت،
تُندی تغییر نمیکنه و ثابته.
اما چون جهت حرکت به دلیل انحنای مسیر دایره ای دائما در حال تغییره ، حرکت شتابداره .
چرا؟ چون یکی از دو مشخصه سرعت یعنی جهت داره تغییر میکنه.

🖍مثال تغییر هر دو مشخصه سرعت
یعنی تُندی (یا اندازه سرعت ) و جهت ،
حرکت دایره‌ای غیر یکنواخته.


@physics_school
👍1
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
چگونه مغزمان گول می خورد.
گاهی به چشمانمان نیز اعتمادی نیست

@physics_school
👏2
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#تلنگر
رابرت موگابه ساده و شفاف می گوید و می کوبد.
👍3
پاسخ کتاب تجربی.pdf
9.3 MB
#پاسخ

#فیزیک۳

#کتاب_درسی

پاسخنامه حل تمرینات کتاب درسی
فیزیک دوازدهم رشته تجربی


@physics_school
پاسخ کتاب ریاضی.pdf
22.8 MB
#پاسخ

#فیزیک۳

#کتاب_درسی

پاسخنامه حل تمرینات کتاب درسی
فیزیک دوازدهم رشته ریاضی

@physics_school
2025/07/09 09:33:45
Back to Top
HTML Embed Code: