Forwarded from گزین‌گویه‌ها (بهروز صفرزاده)
عیبِ پس‌وندِ مصدری در فارسی
در انگلیسی صدها مصدرِ بسیطِ تک‌هجایی هست:
be, do, go, run, set, sit, fail, rest, take, board, share, write.
اما در فارسی حتی یک مصدرِ بسیطِ تک‌هجایی هم نداریم. کوتاه‌ترین مصدرهای بسیطِ فارسی دوهجایی‌اند:
بردن، بستن، بودن، راندن، ساختن، کاشتن.
سرنوشتِ محتوم و تغییرناپذیرِ فارسی این است که تمامِ مصدرهایش ناگزیر باید به «-تن» یا «-دن» ختم شوند، حال آن‌که انگلیسی هر اسم و صفتی را می‌تواند، بدونِ افزودنِ پس‌وندِ مصدری، به عنوانِ مصدر و فعل هم به کار ببرد.
این مزیتی است برای انگلیسی که موجب می‌شود در واژه‌سازی و مصدرسازی چالاک‌تر و چابک‌تر از فارسی باشد.
فعلاً تصورناپذیر است که روزی فارسی از دستِ این پس‌وندِ مصدری خلاص شود. فرانسوی‌زبان‌ها هم در این زمینه با ما فارسی‌زبان‌ها هم‌دردند.
#فعل
#مصدر
در انگلیسی صدها مصدرِ بسیطِ تک‌هجایی هست:
be, do, go, run, set, sit, fail, rest, take, board, share, write.
اما در فارسی حتی یک مصدرِ بسیطِ تک‌هجایی هم نداریم. کوتاه‌ترین مصدرهای بسیطِ فارسی دوهجایی‌اند:
بردن، بستن، بودن، راندن، ساختن، کاشتن.
سرنوشتِ محتوم و تغییرناپذیرِ فارسی این است که تمامِ مصدرهایش ناگزیر باید به «-تن» یا «-دن» ختم شوند، حال آن‌که انگلیسی هر اسم و صفتی را می‌تواند، بدونِ افزودنِ پس‌وندِ مصدری، به عنوانِ مصدر و فعل هم به کار ببرد.
این مزیتی است برای انگلیسی که موجب می‌شود در واژه‌سازی و مصدرسازی چالاک‌تر و چابک‌تر از فارسی باشد.
فعلاً تصورناپذیر است که روزی فارسی از دستِ این پس‌وندِ مصدری خلاص شود. فرانسوی‌زبان‌ها هم در این زمینه با ما فارسی‌زبان‌ها هم‌دردند.
#فعل
#مصدر
👍5❤1
📚چیزایی که باید برگردن به کتاب‌ها:
🌿 فصل‌های عنوان‌دار
🌿پشت کتاب خلاصه‌ش باشه، نه یه مشت ریویو
🌿نقشه و شجره‌نامه
🌿فهرست شخصیت‌ها و مکان‌ها و طرز تلفظشون
🌿شماره زدن روی عطف مجموعه کتاب‌ها
🌿فهرست مطالب
🌿خلاصه‌ی جلدهای قبلی مجموعه
🌿عطف هماهنگ مجموعه کتاب‌ها
#توییت✨
-منبع
🍂📻||@Radioensha
🌿 فصل‌های عنوان‌دار
🌿پشت کتاب خلاصه‌ش باشه، نه یه مشت ریویو
🌿نقشه و شجره‌نامه
🌿فهرست شخصیت‌ها و مکان‌ها و طرز تلفظشون
🌿شماره زدن روی عطف مجموعه کتاب‌ها
🌿فهرست مطالب
🌿خلاصه‌ی جلدهای قبلی مجموعه
🌿عطف هماهنگ مجموعه کتاب‌ها
#توییت✨
-منبع
🍂📻||@Radioensha
👍24❤5
Forwarded from گزین‌گویه‌ها (بهروز صفرزاده)
به کسره‌ای که هرگز زاده نشد
تعدادی از واژه‌های مرکبِ فارسی در اصل ترکیبِ اضافی یا وصفی بوده‌اند، ولی از بدوِ تولد کسره‌شان محذوف بوده. به دیگر سخن، مادرزادی بی‌کسره بوده‌اند.
مثلاً واژۀ «نی‌شکر» در اصل ترکیبِ اضافیِ «نیِ شکر» بوده‌است.
پدربزرگ (پدرِ بزرگ)
پدرزن (پدرِ زن)
تبرزین (تبرِ زین)
توت‌فرنگی (توتِ فرنگی)
چوب‌دستی (چوبِ دستی)
خارشتر (خارِ شتر)
خواهرشوهر (خواهرِ شوهر)
دارچین (دارِ چین)
زغال‌سنگ (زغالِ سنگ)
زن‌بابا (زنِ بابا)
سرمایه (سرِ مایه)
صاحب‌نظر (صاحبِ نظر)
صورت‌حساب (صورتِ حساب)
قلم‌نی (قلمِ نی)
کاغذدیواری (کاغذِ دیواری)
مادربزرگ (مادرِ بزرگ)
مادرزن (مادرِ زن)
نمدزین (نمدِ زین)
نی‌شکر (نیِ شکر)
ولی‌عهد (ولیِ عهد)
ولی‌نعمت (ولیِ نعمت)
در متونِ کهنِ فارسی شواهدی برای «سراضرب» (سرای ضرب) و «قضاحاجت» (قضای حاجت) دیده‌ام.
#کسره
تعدادی از واژه‌های مرکبِ فارسی در اصل ترکیبِ اضافی یا وصفی بوده‌اند، ولی از بدوِ تولد کسره‌شان محذوف بوده. به دیگر سخن، مادرزادی بی‌کسره بوده‌اند.
مثلاً واژۀ «نی‌شکر» در اصل ترکیبِ اضافیِ «نیِ شکر» بوده‌است.
پدربزرگ (پدرِ بزرگ)
پدرزن (پدرِ زن)
تبرزین (تبرِ زین)
توت‌فرنگی (توتِ فرنگی)
چوب‌دستی (چوبِ دستی)
خارشتر (خارِ شتر)
خواهرشوهر (خواهرِ شوهر)
دارچین (دارِ چین)
زغال‌سنگ (زغالِ سنگ)
زن‌بابا (زنِ بابا)
سرمایه (سرِ مایه)
صاحب‌نظر (صاحبِ نظر)
صورت‌حساب (صورتِ حساب)
قلم‌نی (قلمِ نی)
کاغذدیواری (کاغذِ دیواری)
مادربزرگ (مادرِ بزرگ)
مادرزن (مادرِ زن)
نمدزین (نمدِ زین)
نی‌شکر (نیِ شکر)
ولی‌عهد (ولیِ عهد)
ولی‌نعمت (ولیِ نعمت)
در متونِ کهنِ فارسی شواهدی برای «سراضرب» (سرای ضرب) و «قضاحاجت» (قضای حاجت) دیده‌ام.
#کسره
👍10❤7
Forwarded from بنویس :)
🖌|• از بوکوفسکی چنین نقل‌شده:
🖊|• «برخی از من می‌پرسند که چه کار می‌کنم، چگونه می‌نویسم و آثار ادبی‌ام را خلق می‌کنم؟ و من به آنها پاسخ می‌دهم تنها کاری که لازم است انجام دهی این است که هیچ کاری نکنی! کافی است دست از تلاش برداری! این خیلی مهم است که تلاش نکنی، چه برای به دست آوردن یک کادیلاک، چه برای خلق یک اثر و چه برای جاودانگی. فقط کافی است که منتظر شوی و اگر اتفاق نیفتاد بیشتر منتظر شوی. درست مثل یک میخ روی دیوار. صبر می‌کنی تا خودش به سمت تو بیاید».
✏️ @benevis_s
🖊|• «برخی از من می‌پرسند که چه کار می‌کنم، چگونه می‌نویسم و آثار ادبی‌ام را خلق می‌کنم؟ و من به آنها پاسخ می‌دهم تنها کاری که لازم است انجام دهی این است که هیچ کاری نکنی! کافی است دست از تلاش برداری! این خیلی مهم است که تلاش نکنی، چه برای به دست آوردن یک کادیلاک، چه برای خلق یک اثر و چه برای جاودانگی. فقط کافی است که منتظر شوی و اگر اتفاق نیفتاد بیشتر منتظر شوی. درست مثل یک میخ روی دیوار. صبر می‌کنی تا خودش به سمت تو بیاید».
✏️ @benevis_s
❤7
ناخوش‌آوایی
ناخوش‌آوایی یعنی توالیِ ناخوش‌آیندِ واج‌ها.
ناخوش‌آوایی را به جای اصطلاحاتِ قدیمی‌ترِ «تنافُرِ حروف» و «ستیزِ آوایی» به کار می‌برم.
دو نمونه از ناخوش‌آوایی در شعرِ حافظ:
که که keke
ناامیدم مکن از سابقۀ لطفِ ازل/
تو پسِ پرده چه دانی که که خوب است و که زشت
که‌ز ازل kazazal
جز دلِ من که‌ز ازل تا به ابد عاشق رفت/
جاودان کس نشنیدیم که در کار بماند
-منبع: گزین‌گویه🌿
🍂📻||@Radioensha
ناخوش‌آوایی یعنی توالیِ ناخوش‌آیندِ واج‌ها.
ناخوش‌آوایی را به جای اصطلاحاتِ قدیمی‌ترِ «تنافُرِ حروف» و «ستیزِ آوایی» به کار می‌برم.
دو نمونه از ناخوش‌آوایی در شعرِ حافظ:
که که keke
ناامیدم مکن از سابقۀ لطفِ ازل/
تو پسِ پرده چه دانی که که خوب است و که زشت
که‌ز ازل kazazal
جز دلِ من که‌ز ازل تا به ابد عاشق رفت/
جاودان کس نشنیدیم که در کار بماند
-منبع: گزین‌گویه🌿
🍂📻||@Radioensha
👍8
Forwarded from آنها
عدس دانه‌ای است به همه جهان شناخته شده که به پارسی «مرجومک» گفته می‌شده.
#کشف_کلمه #مارال_دوستی
@anhaaparat
#کشف_کلمه #مارال_دوستی
@anhaaparat
👍5❤1
Forwarded from زبان‌ورزی
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🍁 فرهنگ‌نویسی
▪️با حضور بهروز صفرزاده
02:11 فرهنگ لغت چیست؟
03:27 نخستین فرهنگ به‌جامانده
04:23 کاربرد فرهنگ در گذشته
06:50 دو دستهٔ کلی فرهنگ‌ها
09:08 دهخدا و فرهنگ‌نویسی
10:40 تفاوت فرهنگ‌های دیروز با امروز
14:35 دربارهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا
18:39 نقدی بر فرهنگ‌های برخط
26:20 دربارهٔ فرهنگ موضوعی فارسی
32:24 فرق فرهنگ با واژه‌نامه
44:56 یادی از دکتر محمد معین (۱۲۹۷ ــ ۱۳۵۰)
51:08 یکی از خلأهای بزرگ ما در فرهنگ‌نویسی
53:41 دربارهٔ فرهنگ جامع زبان فارسی
55:44 پیشنهاد راه‌اندازی فرهنگ برخط به‌روزشونده
©️از: مجله چاووش (شبکه چهار؛ ۱۴۰۲/۶/۲)
#️⃣ #فرهنگ #فرهنگ‌نویسی
▪️با حضور بهروز صفرزاده
02:11 فرهنگ لغت چیست؟
03:27 نخستین فرهنگ به‌جامانده
04:23 کاربرد فرهنگ در گذشته
06:50 دو دستهٔ کلی فرهنگ‌ها
09:08 دهخدا و فرهنگ‌نویسی
10:40 تفاوت فرهنگ‌های دیروز با امروز
14:35 دربارهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا
18:39 نقدی بر فرهنگ‌های برخط
26:20 دربارهٔ فرهنگ موضوعی فارسی
32:24 فرق فرهنگ با واژه‌نامه
44:56 یادی از دکتر محمد معین (۱۲۹۷ ــ ۱۳۵۰)
51:08 یکی از خلأهای بزرگ ما در فرهنگ‌نویسی
53:41 دربارهٔ فرهنگ جامع زبان فارسی
55:44 پیشنهاد راه‌اندازی فرهنگ برخط به‌روزشونده
©️از: مجله چاووش (شبکه چهار؛ ۱۴۰۲/۶/۲)
#️⃣ #فرهنگ #فرهنگ‌نویسی
👍3❤2
Forwarded from بنویس :)
چند ایده برای #تمرین نویسندگی🖇🔖
1⃣ بذارید شرورِ داستان، راویِ زندگیِ قهرمانتون باشه.
2⃣ داستانتون رو از آخر به اول تعریف کنید.
✏️ @benevis_s
1⃣ بذارید شرورِ داستان، راویِ زندگیِ قهرمانتون باشه.
2⃣ داستانتون رو از آخر به اول تعریف کنید.
✏️ @benevis_s
❤6👍1
Forwarded from زین قند پارسی - علیرضا حیدری (علیرضا حیدری)
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ
👈 طبق سنوات گذشته...
👈بر مبنای ضرایب سنوات گذشته...
👈آن‌چنان‌که در سنوات گذشته اتفاق افتاد...
👇نکته
👈 در گزارش سالانۀ یک اداره -که ویراستاری می‌کردم- واژۀ «سنوات» بارها تکرار شده بود.
👈 نمی‌دانم واژۀ فارسی «سال‌های» چه مشکلی دارد که در نامه‌ها و گزارش‌های اداری، جای «سنوات» را نمی‌گیرد؟
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://www.tg-me.com/qande_parsi
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ
👈 طبق سنوات گذشته...
👈بر مبنای ضرایب سنوات گذشته...
👈آن‌چنان‌که در سنوات گذشته اتفاق افتاد...
👇نکته
👈 در گزارش سالانۀ یک اداره -که ویراستاری می‌کردم- واژۀ «سنوات» بارها تکرار شده بود.
👈 نمی‌دانم واژۀ فارسی «سال‌های» چه مشکلی دارد که در نامه‌ها و گزارش‌های اداری، جای «سنوات» را نمی‌گیرد؟
با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://www.tg-me.com/qande_parsi
Telegram
زین قند پارسی - علیرضا حیدری
درست بنویسیم، درست بگوییم
کارشناس ارشد ادبیات فارسی
مدرس دانشگاه
ویراستار و مدرس ویراستاری
عضو هیئت‌علمی بنیاد فردوسی
عضو شورای پاسداشت زبان فارسی و شورای شعر
روزنامه‌نگار
و برگزاری کارگاه
ارتباط با مدیر:
@alireza_heidaree
09153026689
کارشناس ارشد ادبیات فارسی
مدرس دانشگاه
ویراستار و مدرس ویراستاری
عضو هیئت‌علمی بنیاد فردوسی
عضو شورای پاسداشت زبان فارسی و شورای شعر
روزنامه‌نگار
و برگزاری کارگاه
ارتباط با مدیر:
@alireza_heidaree
09153026689
👍3
Forwarded from بنویس :)
💠عاشق همه شخصیت‌های خود بشوید.💠
🖌|• اغلب فیلم‌هایی را می‌بینیم که تمام شخصیت‌های آن فوق‌العاده‌اند... به‌جز یکی که مزخرف از آب درآمده.
🖊|• از خود می‌پرسیم چرا، تا اینکه در می‌یابیم نویسنده از این شخصیت متنفر است و هیچ فرصتی را برای تحقیر کردن و توهین به او از دست نداده است.
🔖|• هرگز این مسئله را درک نکرده‌ام. چطور ممکن است نویسنده از شخصیت خودش متنفر باشد؟ شخصیت‌ها حکم بچه‌های او را دارند. چطور می‌تواند از آفریده خودش متنفر باشد؟
📓|• همۀ مخلوقات خودتان را در آغوش بگیرید، خصوصاً آدم‌های بد و منفور را، آنها هم مثل بقيه مستحق عشق و محبت‌اند.
📽|• مسلماً هرت و کامرون شخصیت ترمیناتور را دوست داشته‌اند. به کارهای جالبی که برای او کرده‌اند دقت کنید:
🕯|• اگر نمی‌توانید دوستشان داشته باشید آنها را وارد داستان نکنید. به عبارت دیگر اجازه ندهید علاقه یا بیزاری شما از یک شخصیت باعث خلق ملودرام یا کلیشه شود. همه آنها را دوست بدارید بی‌آنکه عقل و منطق را فراموش کنید.
منبع: «داستان» اثر رابرت مک‌کی✍
✏️ @benevis_s
🖌|• اغلب فیلم‌هایی را می‌بینیم که تمام شخصیت‌های آن فوق‌العاده‌اند... به‌جز یکی که مزخرف از آب درآمده.
🖊|• از خود می‌پرسیم چرا، تا اینکه در می‌یابیم نویسنده از این شخصیت متنفر است و هیچ فرصتی را برای تحقیر کردن و توهین به او از دست نداده است.
🔖|• هرگز این مسئله را درک نکرده‌ام. چطور ممکن است نویسنده از شخصیت خودش متنفر باشد؟ شخصیت‌ها حکم بچه‌های او را دارند. چطور می‌تواند از آفریده خودش متنفر باشد؟
📓|• همۀ مخلوقات خودتان را در آغوش بگیرید، خصوصاً آدم‌های بد و منفور را، آنها هم مثل بقيه مستحق عشق و محبت‌اند.
📽|• مسلماً هرت و کامرون شخصیت ترمیناتور را دوست داشته‌اند. به کارهای جالبی که برای او کرده‌اند دقت کنید:
ترمیناتور در اتاق یک مسافرخانه چشم صدمه‌دیده خود را با چاقو ترمیم می‌کند. کنار سینک دستشویی می‌ایستد، کره چشم خود را از حدقه در می‌آورد، آن را به داخل آب می‌اندازد، خون را با حوله پاک می‌کند، برای مخفی کردن سوراخ عینک به چشم می‌زند، سپس به آینه نگاه می‌کند و موهای آشفته خود را صاف می‌کند. بیننده با حیرت می‌اندیشد «او همین حالا کره چشمش را از حدقه بیرون آورد اما بازهم به سر و وضع ظاهرش اهمیت می‌دهد. او احساس غرور می‌کند!» در همین موقع صدای در به گوش می‌رسد. وقتی او به سمت در رو بر می‌گرداند دوربین در نقطهٔ دید او قرار می‌گیرد و ما صفحه کامپیوتر او را به صورت تصویر مضاعف بر روی در می‌بینیم. روی صفحه فهرستی از پاسخ‌های ممکن به کسی که در می‌زند حک شده است: «گمشو»، «لطفاً بعداً تشريف بياريد»، «بزن به چاک»، «بزن به چاک آشغال». در حالی که او مشغول تصمیم‌گیری است فلش روی صفحه بالا و پایین می‌رود تا اینکه روی «بزن به چاک آشغال» توقف می‌کند. آدم آهنی‌ای که قریحه طنز دارد. حالا این هیولا به مراتب هولناک‌تر شده است زیرا به یمن این لحظات ما نمی‌دانیم چه انتظاری از او داشته باشیم و لذا همواره بدترین را پیش‌بینی می‌کنیم.🕰|• فقط نویسندگانی که عاشق شخصیت‌های خود هستند چنین لحظاتی را کشف می‌کنند.
🕯|• اگر نمی‌توانید دوستشان داشته باشید آنها را وارد داستان نکنید. به عبارت دیگر اجازه ندهید علاقه یا بیزاری شما از یک شخصیت باعث خلق ملودرام یا کلیشه شود. همه آنها را دوست بدارید بی‌آنکه عقل و منطق را فراموش کنید.
منبع: «داستان» اثر رابرت مک‌کی✍
✏️ @benevis_s
👍4
Forwarded from زین قند پارسی - علیرضا حیدری (علیرضا حیدری)
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ
«تفاصیل» یعنی توضیحات. «با این تفاصیل» یعنی با وجود توضیحاتی که داده شد. برخی به غلط به‌جای «با این تفاصیل» می‌گویند: « با این تفاسیر»
به نقل از «دست‌نامه ویرایش»
ـ👈 با این تفاسیر راه‌حلی پیدا خواهیم کرد. ❌
👈 با این تفاصیل، مشکلات حل خواهد شد. ✅
🔹 کارگاه پاییزۀ ویراستاری و درست‌نویسی (برخط) به‌زودی برگزار می‌شود، از نام‌نویسی جا نمانید.🔹
با #زین_قند پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://www.tg-me.com/qande_parsi
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ
«تفاصیل» یعنی توضیحات. «با این تفاصیل» یعنی با وجود توضیحاتی که داده شد. برخی به غلط به‌جای «با این تفاصیل» می‌گویند: « با این تفاسیر»
به نقل از «دست‌نامه ویرایش»
ـ👈 با این تفاسیر راه‌حلی پیدا خواهیم کرد. ❌
👈 با این تفاصیل، مشکلات حل خواهد شد. ✅
🔹 کارگاه پاییزۀ ویراستاری و درست‌نویسی (برخط) به‌زودی برگزار می‌شود، از نام‌نویسی جا نمانید.🔹
با #زین_قند پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://www.tg-me.com/qande_parsi
Telegram
زین قند پارسی - علیرضا حیدری
درست بنویسیم، درست بگوییم
کارشناس ارشد ادبیات فارسی
مدرس دانشگاه
ویراستار و مدرس ویراستاری
عضو هیئت‌علمی بنیاد فردوسی
عضو شورای پاسداشت زبان فارسی و شورای شعر
روزنامه‌نگار
و برگزاری کارگاه
ارتباط با مدیر:
@alireza_heidaree
09153026689
کارشناس ارشد ادبیات فارسی
مدرس دانشگاه
ویراستار و مدرس ویراستاری
عضو هیئت‌علمی بنیاد فردوسی
عضو شورای پاسداشت زبان فارسی و شورای شعر
روزنامه‌نگار
و برگزاری کارگاه
ارتباط با مدیر:
@alireza_heidaree
09153026689
👍6❤1
Forwarded from بنویس :)
چطور شخصیت می‌تونه عشقش رو نشون بده؟ :>💖
● اولین یا آخرین گاز غذای خوشمزه‌ش رو به محبوب می‌ده.
● آروم سرش رو روی شونه‌ی محبوب می‌ذاره.
● بوس‌های روی نوک دماغ.
● بستن زیپ یا دکمه‌های لباس محبوبش.
● صبر می‌کنه محبوب امن و امان وارد خونه بشه، بعد می‌ره.
● با هم فیلم یا سریالی می‌بینن که جفتشون بهش علاقه‌مندن.
● محبوب رو آرایش می‌کنه.
● خوراکی‌های موردعلاقه‌ی محبوب رو همیشه دم دست داره.
● حواسش نیست که همیشه داره با موهای محبوبش بازی‌بازی می‌کنه.
● لباس محبوبش رو درست و مرتب می‌کنه.
✏️ @benevis_s
● اولین یا آخرین گاز غذای خوشمزه‌ش رو به محبوب می‌ده.
● آروم سرش رو روی شونه‌ی محبوب می‌ذاره.
● بوس‌های روی نوک دماغ.
● بستن زیپ یا دکمه‌های لباس محبوبش.
● صبر می‌کنه محبوب امن و امان وارد خونه بشه، بعد می‌ره.
● با هم فیلم یا سریالی می‌بینن که جفتشون بهش علاقه‌مندن.
● محبوب رو آرایش می‌کنه.
● خوراکی‌های موردعلاقه‌ی محبوب رو همیشه دم دست داره.
● حواسش نیست که همیشه داره با موهای محبوبش بازی‌بازی می‌کنه.
● لباس محبوبش رو درست و مرتب می‌کنه.
✏️ @benevis_s
❤8👍3